1815-ൽ, ഒക്ടോ​ബർ മാ​സ​ത്തി​ന്റെ ആദ്യ​ത്തിൽ, സൂ​ര്യൻ അസ്ത​മി​ക്കു​ന്ന​തി​ന് ഏക​ദേ​ശം ഒരു മണി​ക്കൂർ മുൻപ്, കാൽ​ന​ട​യാ​യി വഴി​യാ​ത്ര ചെ​യ്തി​രു​ന്ന ഒരാൾ ഡി. എന്ന ചെ​റു​പ​ട്ട​ണ​ത്തി​ലെ​ത്തി. ആ സമ​യ​ത്തു, തങ്ങ​ളു​ടെ ജനാ​ല​യ്ക്ക​ലോ അല്ലെ​ങ്കിൽ പൂ​മു​ഖ​ത്തോ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന പട്ട​ണ​നി​വാ​സി​ക​ളെ​ല്ലാം, ഏതാ​ണ്ടൊ​രു വല്ലാ​യ്മ​യോ​ടു​കൂ​ടി, ആ പാ​ന്ഥ​നെ തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കി. അതി​ല​ധി​കം അപകടം പി​ടി​ച്ച വേ​ഷ​ത്തിൽ ഒരു വഴി​പോ​ക്ക​നെ കണ്ടു​മു​ട്ടാൻ ഞെ​രു​ക്ക​മാ​ണ്. അയാൾ ഒരി​ട​ത്ത​രം ഉയ​ര​ത്തിൽ, തടി​ച്ചു​രു​ണ്ടു, നല്ല കരു​ത്തു​ള്ള ഒരു യൌ​വ​ന​യു​ക്ത​നാ​യി​രു​ന്നു. നാ​ല്പ​ത്താ​റോ നാ​ല്പ​ത്തെ​ട്ടോ വയ​സ്സാ​യി​രി​ക്കാം. വെ​യി​ലും കാ​റ്റും കൊ​ണ്ടു കരു​വാ​ളി​ച്ച്, ഊറ​യ്ക്കി​ട്ട​പോ​ലെ​യാ​യി, വി​യർ​ത്തൊ​ലി​ക്കു​ന്ന അയാ​ളു​ടെ മുഖം, തോൽ​കൊ​ണ്ടു​ള്ള മു​ഖ​മൂ​ടി തു​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന ഒരു തൊ​പ്പി​യാൽ പകുതി മറ​യ്ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. പരു​ത്തു മഞ്ഞ​ച്ച വക്ക​ത്തു​ണി​കൊ​ണ്ടു​ള്ള​തും, ഒരു പൊ​ന്തൻ വെ​ള്ളി​ക്കു​ടു​ക്കു കഴു​ത്തിൽ കു​ടു​ക്കി​യു​റ​പ്പി​ച്ച​തു​മായ അടി​ക്കു​പ്പാ​യം രോമം നി​റ​ഞ്ഞ അയാ​ളു​ടെ മാ​റി​ട​ത്തെ കു​റേ​ശ്ശെ കാ​ണി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്; ഒരു ചര​ടു​പോ​ലെ കൂ​ട്ടി​പ്പി​ണ​ച്ച കണ്ഠ​വ​സ്ത്രം അയാൾ​ക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഉപ​യോ​ഗി​ച്ചു പഴ​കി​യ​വ​യും, ഇഴ പി​ഞ്ഞി​യ​വ​യും, ഒരു കാൽ​മു​ട്ടി​ന്മേൽ വെ​ളു​ത്തും മറ്റേ​തി​നാൽ കീ​റി​യും, നീ​ല​ച്ച അക​ശ്ശീ​ല​വെ​ച്ചു​മു​ള്ള​വ​യാ​ണ് ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ കാ​ലു​റ​കൾ; ഒരു കൈ​മു​ട്ടി​ന്റെ ഭാ​ഗ​ത്ത് ഒരു​ക​ഷ്ണം പച്ച​ത്തു​ണി​യെ പി​രി​ച്ച​ര​ടു​കൊ​ണ്ടു തു​ന്നി​പ്പി​ടി​പ്പി​ച്ച​തും, പഴകി കീ​റി​പ്പ​റി​ഞ്ഞു​തു​ട​ങ്ങി​യ​തു​മായ ഒരു കൂ​ലി​വേ​ല​ക്കാ​ര​ന്റെ പു​റം​കു​പ്പാ​യം അയാൾ മേ​ലി​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ട്; നല്ല​പോ​ലെ കു​ടു​ക്കി​യ​തും നന്നേ പു​തി​യ​തും നി​റ​യെ​സ്സാ​മാ​ന​ങ്ങൾ തി​ങ്ങി​യ​തു​മായ ഒരു പട്ടാ​ള​മാ​റാ​പ്പ് അയാ​ളു​ടെ പു​റ​ത്തു തു​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്നു; കൈയിൽ കമ്പു​ള്ള ഒരു പൊ​ന്തൻ​വ​ടി​യു​ണ്ട്; കീ​ഴ്ക്കാ​ലു​റ​ക​ളി​ല്ലാ​ത്ത കാ​ല​ടി​ക​ളിൽ ഇരി​മ്പു​ലാ​ടൻ തറച്ച പാ​പ്പാ​സ്സു​കൾ കാ​ണു​ന്നു; തല​മു​ടി പറ്റേ വെ​ട്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു; താടി നീ​ണ്ടു​കി​ട​ക്കു​ന്നു.

വി​യർ​പ്പ്, ചൂട്, കാൽ​ന​ട​യാ​യു​ള്ള ദൂ​ര​യാ​ത്ര, പൊടി-​ഇവയെല്ലാം ചേർ​ന്ന് ഈ തക​രാ​റു​പി​ടി​ച്ച സ്വ​രൂ​പ​ത്തി​ന് എന്തൊ​രു ചീ​ത്ത​ത്തം​കൂ​ടി​യാ​ണ് ഉണ്ടാ​ക്കി​ത്തീർ​ത്തി​ട്ടു​ള്ള​തെ​ന്ന് എനി​ക്ക​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ. അയാ​ളു​ടെ മുടി പറ്റെ വെ​ച്ചു വെ​ട്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. എങ്കി​ലും, ആ ഉള്ള​തു പറ്റി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്; അതു കു​റ​ച്ചു വളരാൻ തു​ട​ങ്ങി. കു​റ​ച്ചു കാ​ല​മാ​യി അതു വെ​ട്ടി​ക്കാ​റി​ല്ലെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നു.

അയാളെ ആരും അറി​യി​ല്ല. അയാൾ അവിടെ യദൃ​ച്ഛ​യാ​യി വന്നു​പെ​ട്ട ഒരു വഴി പോ​ക്കൻ മാ​ത്ര​മാ​ണെ​ന്നു കണ്ടാ​ല​റി​യാം. അയാൾ എവി​ടെ​നി​ന്നു വന്ന് മെ​ക്ക​നിൻ, ഒരു സമയം കടല്ക്കരയിൽനിന്ന്-​ എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ, ഏഴു​മാ​സം​മുൻ​പ് കാ​ന്നിൽ​നി​ന്നു പാ​രീ​സ്സി​ലേ​ക്കു​ണ്ടായ നെ​പ്പോ​ളി​യൻ ചക്ക്ര​വർ​ത്തി​യു​ടെ യാ​ത്ര​യെ ദർ​ശി​ച്ച അതേ തെ​രു​വി​ലൂ​ടെ​യാ​ണ് അയാ​ളും ഡി.യി​ലേ​ക്കു വരു​ന്ന​തു കണ്ട​ത്. ഈ മനു​ഷ്യൻ പകൽ മു​ഴു​വ​നും നട​ക്കു​ക​യാ​യി​രി​ക്ക​ണം. അയാൾ വല്ലാ​തെ ക്ഷീ​ണി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തു​പോ​ലെ തോ​ന്നി. പട്ട​ണ​ത്തി​ന്നു പു​റ​ത്തു​ള്ള പഴയ ചന്ത​സ്ഥ​ല​ത്തി​ലെ ചില സ്ത്രീ​കൾ കാ​ണു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. അയാൾ ഗാ​സ്സ്റാ​ന്ദി​യി​ലെ നട​ക്കാ​വി​ലു​ള്ള മര​ക്കൂ​ട്ട​ത്തിൽ വി​ശ്ര​മി​ക്കു​ന്ന​തും, ആ വഴി​യ​റ്റ​ത്തു​ള്ള ഉറ​വിൽ​നി​ന്നു വെ​ള്ളം കു​ടി​ക്കു​ന്ന​തും. അയാൾ​ക്കു വല്ലാ​തെ ദാ​ഹി​ച്ചി​രു​ന്നി​രി​ക്ക​ണം. എന്തു​കൊ​ണ്ട​ന്നാൽ, അയാൾ അവി​ടെ​നി​ന്ന് ഒരി​രു​ന്നൂ​റ​ടി​കൂ​ടി പോ​യ​പ്പോൾ ചന്ത​സ്ഥ​ല​ത്തു​ള്ള ഉറ​വിൽ​നി​ന്നു പി​ന്നെ​യും വെ​ള്ളം കു​ടി​പ്പാൻ നി​ന്ന​താ​യി, അയാ​ളു​ടെ പി​ന്നാ​ലെ കൂടിയ കു​ട്ടി​കൾ കണ്ടു.

റ്യൂ പ്രാ​ഷേ​റി​ന്റെ മൂ​ല​യിൽ എത്തി​യ​പ്പോൾ, അയാൾ ഇട​ത്തോ​ട്ടു തി​രി​ഞ്ഞു. ടൗൺ​ഹാ​ളി​ന്നു നേർ​ക്കു നട​ന്നു​തു​ട​ങ്ങി. അയാൾ അതി​ന്നു​ള്ളിൽ​ക്ക​ട​ന്നു; ഒരു കാൽ​മ​ണി​ക്കൂർ കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ, പു​റ​ത്തേ​ക്കു​ത​ന്നെ വന്നു. ഭയ​പ്പെ​ട്ടു​പോയ ഡി. പട്ട​ണ​വാ​സി​കൾ​ക്കു ഗൾ​ഫ്ഴു​വാ​ങ് വി​ളം​ബ​രം വാ​യി​ച്ചു കേൾ​പ്പി​ക്കു​വാൻ​വേ​ണ്ടി മാർ​ച്ച് 4-ാംന് ജനറൽ ദ്രു​വൊ [1] കയ​റി​നി​ന്ന കല്ലു​ബെ​ഞ്ചി​ന്മേൽ, വാ​തി​ല​ക്ക​രി​കി​ലാ​യി ഒരു പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​രൻ ഇരി​പ്പു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. നമ്മു​ടെ വഴി​പോ​ക്കൻ തല​യിൽ​നി​ന്നു തൊ​പ്പി​യെ​ടു​ത്ത്, ആ പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​ര​നെ താ​ഴ്മ​യോ​ടു​കൂ​ടി വന്ദി​ച്ചു. പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​രൻ ആ വന്ദ​ന​ത്തി​നു മറു​പ​ടി പറ​യാ​തെ, അയാളെ തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കി; കു​റ​ച്ചു​നേ​ര​ത്തേ​ക്ക് കണ്ണു​കൊ​ണ്ട് അയാളെ പിൻ​തു​ടർ​ന്ന് ഒടു​വിൽ ടൗൺ​ഹാ​ളിൽ കട​ന്നു.

കോ​ശ്ബ​യി​ലെ കു​രി​ശ് [2] എന്ന അട​യാ​ള​മു​ള്ളേ​ട​ത്ത് അന്നു ഡി.യിൽ ഒരു നല്ല ഹോ​ട്ട​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അതി​ന്റെ ഉട​മ​സ്ഥൻ ഴാ​ക്ക്വാ​ങ് ലബാർ എന്നു പേരായ ഒരാ​ളാ​ണ്; ഗ്രെ​നോ​ബ്ലി​ലെ മൂ​ന്നു സാ​മ​ന്ത​രാ​ജ​കു​മാ​ര​ന്മാർ എന്ന ഹോ​ട്ട​ലി​ന്റെ ഉട​മ​സ്ഥ​നും പട്ടാ​ള​ത്തിൽ ഒരു​ദ്യോ​ഗ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ആളു​മായ മറ്റൊ​രു ലബാ​റു​മാ​യു​ള്ള ചാർ​ച്ച കാരണം ഇയ്യാൾ​ക്കു പട്ട​ണ​ത്തിൽ ഒരു പ്ര​മാ​ണി​ത്ത​മു​ണ്ട്. ചക്ര​വർ​ത്തി വന്നു കപ്പ​ലി​റ​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ മൂ​ന്നു സാ​മ​ന്ത​രാ​ജ​കു​മാ​ര​ന്മാ​രെ​ന്ന ഹോ​ട്ട​ലി​നെ​പ്പ​റ്റി പല സം​സാ​ര​ങ്ങ​ളും നാ​ട്ടിൽ പര​ന്നു. ജനറൽ ബർ​ത്ത്രാ​ങ്ങ് [3] ഒരു വണ്ടി​ക്കാ​ര​ന്റെ വേഷം ധരി​ച്ചു ജനു​വ​രി​മാ​സ​ത്തിൽ അവിടെ ചെ​ന്നി​രു​ന്നു എന്നും, അദ്ദേ​ഹം അവിടെ വെ​ച്ചു പട്ടാ​ള​ക്കാർ​ക്കു കു​രി​ശു​ബി​രു​ദ​വും പൗ​രൻ​മാർ​ക്കു കൈ​നി​റ​ച്ചു സ്വർ​ണ​നാ​ണ്യ​വും കൊ​ടു​ത്തു എന്നും ഒരു ജന​ശ്രു​തി​യു​ണ്ട്. വാ​സ്ത​വം ഇതാണ്-​ ചക്ര​വർ​ത്തി ഗ്രെ​നോ​ബിള്‍ വന്ന​പ്പോൾ അവി​ടേ​ക്കാ​യി തയ്യാ​റാ​ക്കി​യി​രു​ന്ന ഹോ​ട്ട​ലിൽ കയറാൻ കൂ​ട്ടാ​ക്കി​യി​ല്ല; അദ്ദേ​ഹം നഗ​ര​മു​ഖ്യ​നോ​ടു പറ​ഞ്ഞു: എനി​ക്കു പരി​ച​യ​മു​ള്ള ഒരു ധർ​മ്മ​പു​രു​ഷ​ന്റെ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കാ​ണ് ഞാനീ പോ​കു​ന്ന​ത് അതു​പ്ര​കാ​രം അദ്ദേ​ഹം മൂ​ന്നു സാ​മ​ന്ത​രാ​ജ​കു​മാ​ര​ന്മാർ എന്ന ഹോ​ട്ട​ലി​ലേ​ക്കു​പോ​യി. മൂ​ന്നു സാ​മ​ന്ത രാ​ജ​കു​മാ​ര​ന്മാർ എന്ന ഹോ​ട്ട​ലി​ലെ ലബാ​റി​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ഈ മാ​ന്യ​പ​ദ​വി, ഇരു​പ​ത്ത​ഞ്ചു കാതം വഴി ദൂ​ര​ത്തു​ള്ള കോൾ​ബ​യി​ലെ കു​രി​ശ് എന്ന ഹോ​ട്ട​ലി​ലെ ലബാ​റി​ന്റെ മേൽ പ്ര​തി​ഫ​ലി​ച്ചു. പട്ട​ണ​ത്തി​ലു​ള്ള​വർ ഇയ്യാ​ളെ​പ്പ​റ്റി ഇങ്ങ​നെ സം​സാ​രി​ച്ചു: ‘ഗ്രെ​നോ​ബ്ലി​ലു​ള്ള ആളുടെ ചാർ​ച്ച​ക്കാ​ര​നാ​ണ​ത്.’ നമ്മു​ടെ വഴി​പോ​ക്കൻ ഈ ഹോ​ട്ട​ലി​ലേ​ക്കു നട​ന്നു; ആ നാ​ട്ടു​പു​റ​ത്തേ​ക്ക് അതൊ​ന്നാ​ന്ത​രം​ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു. അയാൾ അടു​ക്ക​ള​യിൽ​ക്ക​ട​ന്ന്–അങ്ങോ​ട്ടു തെ​രു​വിൽ​നി​ന്നു നേരെ കട​ക്കാം. എല്ലാ അടു​പ്പു​ക​ളി​ലും തീ​പ്പി​ടി​പ്പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു; തീ​ത്തി​ണ്ണ​യിൽ തി​യ്യു പടർ​ന്നാ​ളി​ക്ക​ത്തു​ന്നു. ഹോ​ട്ട​ലു​ട​മ​സ്ഥൻ–അയാൾ തന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു പ്ര​ധാന വെ​പ്പു​കാ​ര​നും–ഒരു സ്റ്റ്യൂ​പാ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ അടു​ക്കൽ​നി​ന്നു മറ്റൊ​ന്നി​ന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കാ​യി പാ​ഞ്ഞു​ന​ട​ന്ന്, വളരെ ജാ​ഗ്ര​ത​യോ​ടു​കൂ​ടി വണ്ടി​ക്കാ​രു​ടെ ഭക്ഷ​ണം ഭം​ഗി​യാ​ക്കാൻ ശ്ര​മി​ക്കു​ക​യാ​ണ്–അടു​ത്ത മു​റി​യിൽ​നി​ന്ന് അവ​രു​ടെ ഉറ​ക്കെ​യു​ള്ള സം​സാ​ര​വും സം​ഭാ​ഷ​ണ​വും ചി​രി​യും കേൾ​ക്കാ​മാ​യി​രു​ന്നു. യാ​ത്ര​ചെ​യ്തു ശീ​ല​മു​ള്ള ഏതൊ​രാൾ​ക്കും, വണ്ടി​ക്കാ​രെ​ക്കാ​ള​ധി​കം ആഹ്ലാ​ദ​ത്തോ​ടു കൂടി ചി​രി​ക്കു​ന്ന​വർ വേ​റെ​യി​ല്ലെ​ന്ന​റി​യാം. രണ്ടു പാർ​ശ്വ​ങ്ങ​ളി​ലും കാ​ട​പ്പ​ക്ഷി​ക​ളാ​ലും കാ​ട്ടു​കോ​ഴി​ക​ളാ​ലും ഞെ​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്ന ഒരു തടി​ച്ച മല​യ​ണ്ണാൻ, തീ​യി​നു​മേ​ലേ പി​ടി​ച്ച ഒരു നീണ്ട മാം​സ​ക്കു​ന്ത​ത്തി​ന്മേൽ കി​ട​ന്നു തി​രി​യു​ന്നു; ലോസേ തടാ​ക​ത്തിൽ​നി​ന്നു പി​ടി​ച്ച രണ്ടു വലിയ കണ്ണൻ​മ​ത്സ്യ​ങ്ങ​ളും അല്ലോ തടാ​ക​ത്തിൽ നി​ന്നു വല​യി​ട്ട് ഒരു പൂ​മീ​നും അടു​പ്പ​ത്തു വേ​വു​ന്നു​ണ്ട്.

വാതിൽ തു​റ​ക്കു​ന്ന ശബ്ദം കേൾ​ക്കു​ക​യും, ഒരു പുതിയ ആൾ അക​ത്തേ​ക്കു കട​ക്കു​ന്ന​താ​യ​റി​യു​ക​യും ചെയ്ത ഹോ​ട്ട​ലു​ട​മ​സ്ഥൻ, അപ്പു​റ​ത്തു​നി​ന്നു കണ്ണെ​ടു​ക്കാ​തെ, ചോ​ദി​ച്ചു: സേർ നി​ങ്ങൾ​ക്കെ​ന്തു​വേ​ണം?’

‘ഭക്ഷ​ണ​വും കി​ട​പ്പാൻ സ്ഥ​ല​വും.’

‘ഇത്ര എളു​പ്പം വേറെ ഒന്നി​നു​മി​ല്ല.’ ഹോ​ട്ടൽ​ക്കാ​രൻ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു. ആസ​മ​യ​ത്ത് അയാൾ തല​തി​രി​ച്ചു; ഒരു നോ​ട്ട​ത്തിൽ വഴി​പോ​ക്ക​ന്റെ സമ്പ്ര​ദാ​യം മു​ഴു​വ​നും കൈ​യി​ലാ​ക്കി തു​ടർ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു: ‘പണം കൊ​ടു​ത്താൽ...’

ആ മനു​ഷ്യൻ കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​യിൽ​നി​ന്ന് ഒരു വലിയ തോൽ​പ്പ​ണ​സ​ഞ്ചി വലി​ച്ചെ​ടു​ത്തു മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു: ‘എന്റെ കയ്യിൽ പണ​മു​ണ്ട്.’

‘അങ്ങ​നെ​യാ​ണെ​ങ്കിൽ, ഞങ്ങൾ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ചൊൽ​പ്പ​ടി​യിൽ.’ ഹോ​ട്ടൽ​ക്കാ​രൻ പറ​ഞ്ഞു.

വഴി​പോ​ക്കൻ പണ​സ്സ​ഞ്ചി കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​യിൽ​ത്ത​ന്നെ ഇട്ടു; പു​റ​ത്തു​നി​ന്നു പട്ടാ​ള​മാ​റാ​പ്പു നീ​ക്കി; അതു വാ​തി​ലി​ന്റെ അരി​കിൽ നി​ല​ത്തു വെ​ച്ചു; വടി കൈ​യിൽ​ത്ത​ന്നെ പി​ടി​ച്ചു; തീ​യി​ന്ന​ടു​ക്ക​ലു​ള്ള ഒരു​യ​രം കു​റ​ഞ്ഞ പീ​ഠ​ത്തിൽ ഇരു​ന്നു. ഡി. പട്ട​ണം മല​കൾ​ക്കു​ള്ളി​ലാ​ണ്. അവിടെ ഒക്ടോ​ബർ മാ​സ​ത്തി​ലെ വൈ​കു​ന്നേ​രം വലിയ തണു​പ്പു​ണ്ട്.

എന്നാൽ അങ്ങോ​ട്ടു​മി​ങ്ങോ​ട്ടും നട​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ട​യ്ക്കു ഹോ​ട്ട​ലു​ട​മ​സ്ഥൻ ആ വഴി​പോ​ക്ക​നെ നല്ല​പോ​ലെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി.

‘ഭക്ഷ​ണം വേ​ഗ​ത്തിൽ തയ്യാ​റാ​വു​മോ?’ ആ മനു​ഷ്യൻ ചോ​ദി​ച്ചു.

‘ഇപ്പോൾ,’ ഹോ​ട്ട​ലു​ട​മ​സ്ഥൻ, മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു.

പുറം തി​രി​ഞ്ഞി​രു​ന്ന ആ വഴി​പോ​ക്കൻ തീ കാ​യു​ന്ന​തി​നി​ട​യ്ക്കു, ഗു​ണ​വാ​നായ ഹോ​ട്ട​ലു​ട​മ​സ്ഥൻ, ഴാ​ക്ഷ്വാ​ങ് ലബാർ, കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​യിൽ​നി​ന്ന് ഒരു പെൻ​സി​ലെ​ടു​ത്തു; ജനാ​ല​യ്ക്ക​രി​കി​ലു​ള്ള ഒരു ചെ​റു​മേ​ശ​മേൽ കി​ട​ക്കു​ന്ന ഒരു പഴയ വർ​ത്ത​മാ​ന​പ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ മൂല ചീ​ന്തി കൈ​യി​ലാ​ക്കി. എന്നി​ട്ട അയാൾ അതി​ന്റെ വെ​ളു​ത്ത വക്ക​ത്ത് ഒന്നോ രണ്ടോ വരി കു​റി​ച്ചു; മു​ദ്ര​വെ​ക്കാ​തെ മട​ക്കി; കാ​ഴ്ച​യിൽ അടു​ക്ക​ള​ച്ചെ​ക്ക​നും പരി​ചാ​ര​ക​നു​മാ​യി തന്നെ സഹാ​യി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു നില്‍ക്കു​ന്ന ഒരു കു​ട്ടി​യെ വി​ളി​ച്ച് ആ കട​ലാ​സ്സിൻ​ക​ഷ്ണം ഏൽ​പി​ച്ചു. ആ അടു​ക്ക​ള​ഭൃ​ത്യ​ന്റെ ചെ​കി​ട്ടിൽ ഒരു വാ​ക്കു മന്ത്രി​ച്ചു; ആ കു​ട്ടി ടൗൺ​ഹാ​ളി​നു നേരെ ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ പാ​ഞ്ഞു. വഴി​പോ​ക്കൻ ഇതൊ​ന്നും കണ്ടി​ല്ല. അയാൾ ഒരി​ക്കൽ​ക്കൂ​ടി ചോ​ദി​ച്ചു: ഭക്ഷ​ണം ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ തയ്യാ​റാ​വു​മോ?

‘ഇപ്പോൾ,’ ഹോ​ട്ട​ലു​ട​മ​സ്ഥന്‍ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു.

കു​ട്ടി തി​രി​ച്ചെ​ത്തി. അവൻ കട​ലാ​സ്സു തി​രി​കെ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നി​രു​ന്നു. ഹോ​ട്ട​ലു​ട​മ​സ്ഥൻ അതു വാ​ങ്ങി. ഒരു മറു​പ​ടി കാ​ത്തി​രു​ന്ന ആളെ​പ്പോ​ലെ, ആർ​ത്തി​യോ​ടു കൂടി നി​വർ​ത്തി, അയാൾ ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചു വാ​യി​ക്കു​ന്ന​താ​യി തോ​ന്നി; ഉടനെ അയാൾ തല​കു​ലു​ക്കി; ഒരു നി​മി​ഷ​നേ​രം ആലോ​ചി​ച്ചു നി​ന്നു. എന്നി​ട്ട്, അയാൾ വഴി​പോ​ക്കൻ ഇരി​ക്കു​ന്നേ​ട​ത്തേ​ക്ക​ടു​ത്തു​ചെ​ന്നു. ആ മനു​ഷ്യൻ അത്ര വളരെ സന്തോ​ഷ​ക​ര​മ​ല്ലാ​ത്ത ഒരു മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തിൽ മഗ്ന​നാ​യി​രു​ന്നു.

‘സേർ, എനി​ക്കു നി​ങ്ങ​ളെ സ്വീ​ക​രി​ക്കു​വാൻ നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ല.’ ഹോ​ട്ട​ലു​ട​മ​സ്ഥൻ പറ​ഞ്ഞു.

ആ മനു​ഷ്യൻ പകുതി എഴു​ന്നേ​റ്റു. എന്ത്! ഞാൻ പണം തരി​ല്ലെ​ന്നു നി​ങ്ങൾ​ക്കു ഭയ​മു​ണ്ടോ? ഞാൻ മുൻ​കൂ​ട്ടി പണം തര​ണ​മെ​ന്നു​ണ്ടോ? ഞാൻ പറ​യു​ന്നു, എന്റെ കൈയിൽ പണ​മു​ണ്ട്.’

‘അതല്ല.’

‘പി​ന്നെ എന്താ?’

‘നി​ങ്ങൾ​ക്കു പണമുണ്ട്-​’

‘ഉവ്വ്,’ ആ മനു​ഷ്യൻ പറ​ഞ്ഞു.

‘എനി​ക്ക് അറ​യൊ​ന്നും ഒഴി​വി​ല്ല,’ ഹോ​ട്ട​ലു​ട​മ​സ്ഥൻ പറ​ഞ്ഞു.

ആ മനു​ഷ്യൻ ശാ​ന്ത​ത​യോ​ടു​കു​ടി പറ​ഞ്ഞു: ‘എന്നെ കു​തി​ര​പ്പ​ന്തി​യി​ലാ​ക്കു!’

‘നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ല.’

‘എന്തു​കൊ​ണ്ട്?’

‘അതിൽ കു​തി​ര​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു സ്ഥ​ല​മി​ല്ല.’

‘അങ്ങ​നെ​യാ​വ​ട്ടെ; എന്നാൽ അതി​ന്റെ അടു​ത്ത് ഒരു കൊട്ട വൈ​ക്കോൽ മതി. ഏതാ​യാ​ലും ഭക്ഷ​ണം കഴി​ഞ്ഞി​ട്ട് നമു​ക്ക​താ​ലോ​ചി​ക്കാം.’

‘എന്നെ​ക്കൊ​ണ്ട് നി​ങ്ങൾ​ക്കു ഭക്ഷ​ണം തരാൻ സാ​ധി​ക്ക​യി​ല്ല.’

മന്ദ​മാ​യും ഉറ​പ്പി​ച്ചു​മു​ള്ള ഒരു സ്വ​ര​ത്തിൽ പറഞ്ഞ ഈ മറു​പ​ടി ആ അപ​രി​ചി​ത​ന്നു കുറേ കാ​ര്യ​മാ​യി തോ​ന്നി. അയാൾ എണീ​റ്റു.

‘ആ! ഹ! പക്ഷേ, ഞാൻ വി​ശ​ന്നു ചാ​വു​ന്നു. പു​ലർ​ന്ന​പ്പോൾ നട​ന്നു​തു​ട​ങ്ങി​യ​താ​ണ് ഞാൻ. ഞാൻ പന്ത്ര​ണ്ടു കാതം വഴി നട​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു. ഞാൻ പണം തരാം. എനി​ക്കു വല്ല​തും കഴി​ച്ചാൽ കൊ​ള്ളാം.’

‘എന്റെ പക്കൽ ഒന്നു​മി​ല്ല,’ ഹോ​ട്ട​ലു​ട​മ​സ്ഥൻ പറ​ഞ്ഞു.

ആ മനു​ഷ്യൻ പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ച്ചു; അയാൾ തി​യ്യി​നും അടു​പ്പു​കൾ​ക്കും നേരെ തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കി. ‘ഒന്നു​മി​ല്ല! അതൊ​ക്കെ​പ്പി​ന്നെ?’

‘അതി​ന്നൊ​ക്കെ ആവ​ശ്യ​ക്കാ​രാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.’

‘ആരാണ്?’

‘വണ്ടി​ക്കാർ.’

‘അവർ എത്ര പേ​രു​ണ്ട്?’

‘പന്ത്ര​ണ്ട്.’

‘ഇതിൽ ഇരു​പ​തു പേർ​ക്കു മതി​യാ​വു​ന്ന ഭക്ഷ​ണ​മു​ണ്ട​ല്ലോ.’

‘അവർ അതു മു​ഴു​വ​നും വേ​ണ​മെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു പണം മുൻ​കൂർ തന്നി​രി​ക്കു​ന്നു.’

ആ മനു​ഷ്യൻ അവി​ടെ​ത്ത​ന്നെ ഇരു​ന്നു; സ്വരം ഒട്ടും പൊ​ന്തി​ക്കാ​തെ അയാൾ പറ​ഞ്ഞു: ‘ഞാൻ ഒരു ഹോ​ട്ട​ലി​ലാ​ണ്; എനി​ക്കു വി​ശ​ക്കു​ന്നു; ഞാൻ ഇവി​ടെ​ത്ത​ന്നെ കൂടും.’

‘അപ്പോൾ ഹോ​ട്ട​ലു​ട​മ​സ്ഥൻ കു​നി​ഞ്ഞ് അയാ​ളു​ടെ ചെ​കി​ട്ടിൽ, അയാളെ ഞെ​ട്ടി​ത്തെ​റി​പ്പി​ച്ച ഒരു സ്വ​ര​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു: കട​ന്നു​പോ​വു.’

ഈ സമ​യ​ത്തു വഴി​പോ​ക്കൻ മുൻ​പോ​ട്ടു കു​നി​ഞ്ഞി​രു​ന്ന് ഇരി​മ്പു​കെ​ട്ടു​ള്ള തന്റെ വടി​ത്ത​ല​പ്പു​കൊ​ണ്ടു ചില തീ​ക്കൊ​ള്ളി​ക​ളെ തീ​യി​ലേ​ക്കു തട്ടി​യി​ടു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു; അയാൾ പെ​ട്ടെ​ന്നു തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കി, എന്തോ പറയാൻ വായ തു​റ​ന്നു. പക്ഷേ, ഹോ​ട്ട​ലു​ട​മ​സ്ഥൻ അയാ​ളു​ടെ മു​ഖ​ത്ത് ഉറ​പ്പി​ച്ചു​നോ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു പി​ന്നേ​യും ഒരു താ​ഴ്‌​ന്ന സ്വ​ര​ത്തിൽ തു​ടർ​ന്നു​പ​റ​ഞ്ഞു: ‘നി​ല്ക്കു! ആവക സം​സാ​ര​മൊ​ക്കെ ധാ​രാ​ളം കഴി​ഞ്ഞു. നി​ങ്ങ​ളു​ടെ പേർ ഞാൻ നി​ങ്ങൾ​ക്കു പറ​ഞ്ഞു​ത​ര​ണ​മോ?’ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ പേർ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് എന്നാ​ണ്. ഇനി ആരാ​ണെ​ന്നും ഞാൻ പറ​ഞ്ഞു​ത​ര​ണ​മോ? നി​ങ്ങൾ അക​ത്തേ​ക്കു കട​ക്കു​ന്ന​തു കണ്ട​പ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ, എനി​ക്കൊ​രു സംശയം തോ​ന്നി; ഞാൻ ടൗൺ​ഹാ​ളി​ലേ​ക്കു പറ​ഞ്ഞ​യ​ച്ചു; ഇതാണ് എനി​ക്കു കി​ട്ടിയ മറു​പ​ടി. നി​ങ്ങൾ​ക്ക് അക്ഷ​രം തി​രി​യു​മോ?’

ഇങ്ങ​നെ പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ട്, ഹോ​ട്ട​ലിൽ​നി​ന്ന് ടൗൺ​ഹാ​ളി​ലേ​ക്കും ടൗൺ​ഹാ​ളിൽ​നി​ന്നു ഹോ​ട്ട​ലി​ലേ​ക്കും അപ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ പോയി തി​രി​ച്ചെ​ത്തിയ കട​ലാ​സ്സ് ഹോ​ട്ട​ലു​ട​മ​സ്ഥൻ ആ അപ​രി​ചി​ത​ന്നു നല്ല​പോ​ലെ നി​വർ​ത്തി കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു. ആ മനു​ഷ്യൻ അതൊ​ന്ന് ഓടി​ച്ചു​നോ​ക്കി. ഹോ​ട്ടൽ​ക്കാ​രൻ കു​റ​ച്ചിട മി​ണ്ടാ​തെ നി​ന്ന​തി​നു​ശേ​ഷം ആരം​ഭി​ച്ചു: ‘എല്ലാ​വ​രോ​ടും മര്യാ​ദ​യോ​ടു​കൂ​ടി പെ​രു​മാ​റു​ന്ന​താ​ണ് എന്റെ പതിവ്. കട​ന്നു​പോ​വു!’

ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ തല താ​ഴ്‌​ന്നു; അയാൾ നി​ല​ത്തു​വെ​ച്ചി​രു​ന്ന പട്ടാ​ള​മാ​റാ​പ്പെ​ടു​ത്തു; പു​റ​ത്തേ​ക്കി​റ​ങ്ങി.

അയാൾ പ്ര​ധാന നി​ര​ത്തിൽ കട​ന്നു. ദുഃ​ഖി​ത​നും അവ​മാ​നി​ത​നു​മായ ഒരാ​ളെ​പ്പോ​ലെ, വീ​ടു​ക​ളു​ടെ ഓര​ത്തി​ലൂ​ടെ, അയാൾ ഒരു​ക്കിൽ നേരേ നട​ന്നു. ഒരി​ക്ക​ലെ​ങ്കി​ലും അയാൾ അങ്ങോ​ട്ടോ ഇങ്ങോ​ട്ടോ തി​രി​ഞ്ഞി​ല്ല. അങ്ങ​നെ ചെ​യ്തി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കിൽ, കോൾ​ബ​യി​ലെ കു​രി​ശ് എന്ന ഹോ​ട്ട​ലി​ന്റെ ഉട​മ​സ്ഥൻ, അവി​ടെ​യു​ള്ള എല്ലാ അതി​ഥി​ക​ളോ​ടും തെ​രു​വി​ലു​ള്ള എല്ലാ വഴി​യാ​ത്ര​ക്കാ​രോ​ടും​കൂ​ടി, ഉന്മേ​ഷ​പൂർ​വം സം​സാ​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടും തന്നെ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടും ഹോ​ട്ട​ലു​മ്മ​റ​ത്തു നി​ല്ക്കു​ന്ന​ത് അയാൾ​ക്കു കാ​ണാ​മാ​യി​രു​ന്നു; എന്ന​ല്ല, ആ ആൾ​ക്കൂ​ട്ട​ത്തി​ന്റെ ഭയവും അവി​ശ്വാ​സ​വും നി​റ​ഞ്ഞ നോ​ട്ട​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നു, തന്റെ വരവ് ആ പട്ട​ണ​ത്തി​ലെ​ങ്ങും ഒരു പ്ര​ധാന സം​ഗ​തി​യാ​യി​ത്തീ​രുക എന്ന​ത് ഇപ്പോൾ കഴി​യു​മെ​ന്നും അയാൾ​ക്കൂ​ഹി​ക്കാ​മാ​യി​രു​ന്നു.

അയാൾ ഇതൊ​ന്നും​ത​ന്നെ കണ്ടി​ല്ല. ചത​ഞ്ഞ​മർ​ന്നു​ക​ഴി​ഞ്ഞ ആളുകൾ പി​ന്നോ​ക്കം നോ​ക്കുക പതി​വി​ല്ല. അല്ലെ​ങ്കിൽ​ത്ത​ന്നെ അവർ​ക്കു തങ്ങ​ളു​ടെ പി​ന്നാ​ലെ വരു​ന്ന ആപ​ത്തു വേ​ണ്ട​തി​ല​ധി​കം അറി​യാം.

അങ്ങ​നെ, അയാൾ നി​ല്ക്കാ​തെ നട​ന്നു. തനി​ക്കു യാ​തൊ​ര​റി​വു​മി​ല്ലാ​ത്ത ഓരോ തെ​രു​വു​കൾ കട​ന്നു, ദുഃ​ഖി​ത​രിൽ സാ​ധാ​ര​ണ​മായ ക്ല​മ​വി​സ്മൃ​തി​യോ​ടു; കൂടി കു​റ​ച്ചു​ദു​രം പോയി. വി​ശ​പ്പു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള പ്രാ​ണ​വേ​ദന അയാൾ​ക്കു കഠി​ന​മാ​യി​ത്തീർ​ന്നു. രാ​ത്രി അടു​ത്തെ​ത്തി​യി​രു​ന്നു. വല്ല താ​വ​ള​വും കണ്ടു​കി​ട്ടി​ല്ലേ എന്ന് അയാൾ ചു​റ്റും നോ​ക്കി.

ആ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തെ നല്ല ഹോ​ട്ട​ലിൽ അയാൾ​ക്കു പ്ര​വേ​ശ​ന​മി​ല്ലെ​ന്നു​വ​ന്നു; വളരെ താ​ഴ്‌​ന്ന​ത​ര​ത്തി​ലു​ള്ള ഒരു ഭക്ഷ​ണ​ശാല, എത്ര​ത​ന്നെ മോ​ശ​മാ​യാ​ലും ശരി, ഒരു ചെ​റ്റ​ക്കു​ടിൽ, അയാൾ അന്വേ​ഷി​ക്കു​ക​യാ​യി. ആ സമ​യ​ത്തു തെ​രു​വി​ന്റെ അങ്ങേ അറ്റ​ത്തു​നി​ന്നു ഒരു വെ​ളി​ച്ചം കണ്ടു; ഇരി​മ്പു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഒരു കു​രി​ശു​തു​ലാ​ത്ത​ണ്ടിൽ​നി​ന്നു തു​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന ഒരു പയിൻ​മ​ര​ത്തു​പ്പു, സന്ധ്യാ​സ​മ​യ​ത്തു​ള്ള വെ​ള്ള​ന​ഭ​സ്സി​നു നേരെ തെ​ളി​ഞ്ഞു​ക​ണ്ടു. അയാൾ അങ്ങോ​ട്ടു നട​ന്നു.

അതു വാ​സ്ത​വ​ത്തിൽ ഒരു ചാ​രാ​യ​പ്പീ​ടി​ക​ത​ന്നെ​യാ​ണെ​ന്നു തെ​ളി​ഞ്ഞു; റ്യൂ ദ് ഷാ​ഫോ​വി​ലെ ചാ​രാ​യ​ക്കട.

വഴി​പോ​ക്കൻ കു​റ​ച്ചു​നേ​രം അവിടെ നി​ന്നു; മേ​ശ​പ്പു​റ​ത്തു കത്തു​ന്ന ഒരു ചെറിയ വി​ള​ക്കു​കൊ​ണ്ടും അടു​പ്പു​തി​ണ്ണ​യി​ലെ വമ്പി​ച്ച തി​യ്യു​കൊ​ണ്ടും പ്ര​കാ​ശ​മാ​ന​മാ​യി. ചാ​രാ​യ​ക്ക​ട​യ്ക്കു​ള്ളി​ലു​ള്ള ഒരു​യ​രം കു​റ​ഞ്ഞ മു​റി​യി​ലേ​ക്ക് അയാൾ ജനാ​ല​പ്പ​ഴു​തി​ലൂ​ടെ പാ​ളി​നോ​ക്കി. അവിടെ ചി​ല​രു​ണ്ട് ഇരു​ന്നു കു​ടി​ക്കു​ന്നു. ഷാ​പ്പു​ട​മ​സ്ഥൻ തീ​ക്കാ​യു​ക​യാ​ണ്. ഒരു തി​രി​പ്പു​ക​യ​റ്റു യന്ത്ര​ത്തിൽ​നി​ന്നു തൂ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന ഒരി​രു​മ്പു​പാ​ത്ര​ത്തിൽ എന്തോ തി​യ്യി​നു മു​ക​ളിൽ കി​ട​ന്നു തി​ള​യ്ക്കു​ന്നു​ണ്ട്.

ഒരു ഹോ​ട്ട​ലി​ന്റെ മട്ടിൽ​ത്ത​ന്നെ​യു​ള്ള ഈ ചാ​രാ​യ​ക്ക​ട​യ്ക്കു പു​റ​ത്തേ​ക്കു രണ്ടു പഴു​തു​ണ്ട്. ഒന്നു തെ​രു​വി​ലേ​ക്കും, മറ്റേ​ത് വളം നി​റ​ഞ്ഞ ഒരു ചെ​റു​മു​റ്റ​ത്തേ​ക്കും. തെ​രു​വി​ലേ​ക്കു​ള്ള വാ​തി​ലി​ലൂ​ടെ കട​പ്പാൻ വഴി​പോ​ക്ക​ന്നു ധൈ​ര്യ​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ല. അയാൾ പതു​ക്കെ മു​റ്റ​ത്തേ​ക്കു കട​ന്നു; പി​ന്നെ​യും നി​ന്നു; ഉപാ​യ​ത്തിൽ നീ​ക്കു നീ​ക്കി, വാതിൽ തു​റ​ന്നു.

‘ആ പോ​കു​ന്ന​താർ?’ ഷാ​പ്പു​ട​മ​സ്ഥൻ ചോ​ദി​ച്ചു.

‘ഭക്ഷ​ണ​വും കി​ട​പ്പാൻ സ്ഥ​ല​വും ആവ​ശ്യ​മു​ള്ള ഒരാൾ.’

‘നല്ല​ത്, ഭക്ഷ​ണ​വും കി​ട​പ്പാൻ സ്ഥ​ല​വും ഞങ്ങൾ ഇവിടെ തയ്യാ​റാ​ക്കി​ക്കൊ​ടു​ക്കു​ന്നു.’

അയാൾ അക​ത്തേ​ക്കു ചെ​ന്നു. അവിടെ ഇരു​ന്നു കു​ടി​ക്കു​ന്ന​വ​രെ​ല്ലാം അങ്ങോ​ട്ടു​നോ​ക്കി. ഒരു ഭാ​ഗ​ത്തു​നി​ന്നു വി​ള​ക്കും മറ്റേ ഭാ​ഗ​ത്തു​നി​ന്ന് അടു​പ്പിൽ തീ​യ്യും അയാളെ തെ​ളി​യി​ച്ചു​കാ​ണി​ച്ചു. അയാൾ തന്റെ പട്ടാ​ള​മാ​റാ​പ്പു പു​റ​ത്തു​നി​ന്നെ​ടു​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ട​യ്ക്ക് അവർ അയാളെ നോ​ക്കി​പ്പ​ഠി​ച്ചു.

ഷാ​പ്പു​ട​മ​സ്ഥൻ പറ​ഞ്ഞു: ‘അതാ, തീ​ക്കാ​യാം. ഭക്ഷ​ണം അടു​പ്പ​ത്തു വേ​വു​ന്നു.ചങ്ങാ​തി, വരൂ, തീ​ക്കാ​ഞ്ഞോ​ളൂ.’

അയാൾ അടു​ത്തു​ചെ​ന്നു, തി​യ്യി​ന്ന​രി​കിൽ ഇരു​ന്നു. നട​ന്നി​ട്ടു​ള്ള ക്ഷീ​ണം കൊ​ണ്ട് കു​ഴ​ഞ്ഞ കാൽ അയാൾ തി​യ്യി​ന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു നീ​ട്ടി; അടു​പ്പി​നു മേ​ലെ​പാ​ത്ര​ത്തിൽ​നി​ന്ന് ഒരു രു​ചി​ക​ര​മായ ഗന്ധം പു​റ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. നല്ല​പോ​ലെ താ​ഴ്ത്തി​യി​ട്ടി​രു​ന്ന തൊ​പ്പി​ക്കു​ള്ളി​ലൂ​ടെ കു​റ​ച്ചു​മാ​ത്രം പ്ര​ത്യ​ക്ഷീ​ഭ​വി​ച്ച അയാ​ളു​ടെ​മു​ഖ​ത്തു, വള​രെ​ക്കാ​ല​മാ​യി കൂ​ടി​ക്ക​ലർ​ന്ന സം​തൃ​പ്തി​യു​ടെ ഒരു നേരിയ തെ​ളി​വു​കാ​ണ​പ്പെ​ട്ടു.

എന്ന​ല്ല, ആ മു​ഖ​ത്തി​ന്റെ ആകൃതി ദൃ​ഢ​ത​യും ഉത്സാ​ഹ​വും ദുഃ​ഖ​ശീ​ല​വും കാ​ണി​ക്കു​ന്നു. ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ മു​ഖ​ഭാ​വം അത്ഭു​ത​ക​ര​മാ​യി​രു​ന്നു; ആദ്യ​മാ​യി സാ​ധു​ത്വം തോ​ന്നി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് ഒടു​വിൽ അതു സഗൗ​ര​വ​മായ ക്രൂ​ര​ത​യിൽ​ച്ചെ​ന്ന​വ​സാ​നി​ക്കു​ന്നു. ചവ​റ്റിൽ​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന തി​യ്യു​പോ​ലെ, അയാ​ളു​ടെ കണ്ണു പോ​ള​കൾ​ക്കു​ള്ളിൽ തി​ള​ങ്ങി.

സം​ഗ​തി​വ​ശാൽ മേ​ശ​യ്ക്ക​ടു​ത്തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​വ​രിൽ ഒരാൾ, ഒരു മത്സ്യ​ക്ക​ച്ച​വ​ട​ക്കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു, അയാൾ റ്യു ദ് ഷാ​ഫോ​വി​ലെ ചാ​രാ​യ​ക്ക​ട​യിൽ വരു​ന്ന​തി​നു​മുൻ​പ് കു​തി​ര​യെ തള​യ്ക്കാൻ വേ​ണ്ടി ലബാ​റു​ടെ ഹോ​ട്ട​ലിൽ പോയി. കാ​ണ്മാൻ സു​ഖ​മി​ല്ലാ​ത്ത ഈ അപ​രി​ചി​ത​നെ അയാൾ അന്നു രാ​വി​ലെ​ത്ത​ന്നെ ബ്രാ​ദാ​സി​നും***നും–ഞാൻ പേർ മറ​ന്നു; എസ്കൂൾ​ബ്ലോ​ങ്ങാ​ണോ എന്നു സംശയം– ഇട​യ്ക്കു​ള്ള നി​ര​ത്തിൽ​വെ​ച്ചു യദൃ​ച്ഛ​യാ കണ്ടു​മു​ട്ടി. ആ കണ്ട​സ​മ​യ​ത്ത് അപ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ കഠി​ന​മാ​യി ക്ഷീ​ണി​ച്ച മട്ടി​ലാ​യി​രു​ന്ന നമ്മു​ടെ വഴി​പോ​ക്കൻ മത്സ്യ​ക്ക​ച്ച​വ​ട​ക്കാ​ര​നോ​ടു തന്നെ​യും കു​തി​ര​പ്പിൻ​പു​റ​ത്തു കേ​റ്റി കൊ​ണ്ടു​പോ​കാ​മോ എന്നു ചോ​ദി​ച്ചു; കു​തി​ര​യു​ടെ നട​ത്ത​ത്തി​ന് ഒന്നു​കൂ​ടി മു​റു​ക്കം കൂ​ട്ടു​ക​യ​ല്ലാ​തെ മത്സ്യ​വ്യാ​പാ​രി അതിനു മറു​പ​ടി​യൊ​ന്നും പറ​ഞ്ഞി​ല്ല. ഈ മത്സ്യ​ക്ക​ച്ച​വ​ട​ക്കാ​രൻ, ഴാ​ക്ക്വാ​ങ് ലബാ​റു​ടെ നാ​ലു​പു​റ​ത്തും അര​മ​ണി​ക്കൂർ മുൻപു കൂടിയ ആൾ​ക്കൂ​ട്ട​ത്തി​ലെ ഒരം​ഗ​മാ​യി​രു​ന്നു; കോൾ​ബ​യി​ലെ കു​രി​ശ് എന്ന സ്ഥ​ല​ത്തു​ള്ള ആളു​ക​ളോ​ട് അയാൾ രാ​വി​ലെ ആ മനു​ഷ്യ​നെ കണ്ടെ​ത്തിയ കഥ പറ​ഞ്ഞു. അയാൾ ഇരു​ന്നേ​ട​ത്തു​നി​ന്നു ഹോ​ട്ടൽ​ക്കാ​ര​നോ​ട് അടു​ത്തു​ചെ​ല്ലു​വാൻ ഉപാ​യ​ത്തിൽ ഒരാം​ഗ്യം കാ​ണി​ച്ചു. ഹോ​ട്ടൽ​ക്കാ​രൻ അടു​ത്തു ചെ​ന്നു. ഒരു താ​ഴ്‌​ന്ന സ്വ​ര​ത്തിൽ അവർ എന്തോ സം​സാ​രി​ച്ചു. വഴി​പോ​ക്കൻ പി​ന്നെ​യും മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തിൽ മു​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

ഹോ​ട്ട​ലു​ട​മ​സ്ഥൻ തി​യ്യി​ന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു ചെ​ന്നു. ആ വഴി​പോ​ക്ക​ന്റെ ചു​മ​ലിൽ പെ​ട്ടെ​ന്നു കൈ വെ​ച്ചു പറ​ഞ്ഞു: ‘നി​ങ്ങൾ​ക്ക് ഇവി​ടെ​നി​ന്നു പോ​കാ​റാ​യി.’

അപ​രി​ചി​തൻ ഉടനെ മു​ഖം​തി​രി​ച്ചു. ശാ​ന്ത​ത​യോ​ടു​കൂ​ടി പറ​ഞ്ഞു, ‘ഹാ നി​ങ്ങൾ അറി​ഞ്ഞു?–’

‘ഉവ്വ്.’

‘മറ്റേ ഹോ​ട്ട​ലിൽ​നി​ന്ന് എന്നെ ആട്ടി​യ​യ​ച്ചു.’

‘ഇവി​ടെ​നി​ന്നും നി​ങ്ങ​ളെ പറ​ഞ്ഞ​യ​ക്കേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.’

‘ഞാൻ എവിടെ പോ​ണ​മെ​ന്നാ​ണ് നി​ങ്ങൾ​ക്കാ​വ​ശ്യം?’

‘മറ്റെ​വി​ടെ​യെ​ങ്കി​ലും.’

ആ മനു​ഷ്യൻ വടി​യെ​ടു​ത്തു. പട്ടാ​ള​മാ​റാ​പ്പെ​ടു​ത്തു പു​റ​പ്പെ​ട്ടു.

പു​റ​ത്തേ​ക്കി​റ​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ കോൾ​ബ​യി​ലെ കു​രി​ശിൽ​നി​ന്നു കൂടെ കൂ​ടി​യ​വ​രും അതു​വ​രെ അവി​ടെ​യെ​വി​ടെ​യോ ഒളി​ച്ചി​രു​ന്ന​വ​രു​മായ കു​ട്ടി​കൾ അയാ​ളു​ടെ നേരെ കല്ലെ​റി​ഞ്ഞു. അയാൾ ദേ​ഷ്യ​പ്പെ​ട്ടു പി​ന്നോ​ക്കം ചെ​ന്നു. തന്റെ വടി​യോ​ങ്ങി അവരെ പേ​ടി​പ്പെ​ടു​ത്തി: ഒരു​കൂ​ട്ടം പക്ഷി​ക​ളെ​പ്പോ​ലെ കു​ട്ടി​ക​ളെ​ല്ലാം പറ​പ​റ​ന്നു.

അയാൾ ജയി​ലി​നു മുൻ​പി​ലെ​ത്തി. പു​റ​ത്തെ വാ​തി​ല്ക്കൽ അക​ത്തു മണി​യോ​ടു​കൂ​ടിയ ഒരി​രു​മ്പു​ച​ങ്ങല കണ്ടു. അയാൾ അതു പി​ടി​ച്ചു​വ​ലി​ച്ചു.

വാ​തി​ലി​ന്റെ സാക്ഷ നീ​ങ്ങി.

‘ഹേ, ജയിൽ​മൂ​പ്പ,’ തന്റെ തൊ​പ്പി സമ​ര്യാ​ദ​മാ​യി മാ​റ്റി​ക്കൊ​ണ്ട് അയാൾ പറ​ഞ്ഞു. ‘ദയ​ചെ​യ്ത് എന്നെ അക​ത്തു കട​ക്കാൻ സമ്മ​തി​ച്ച്, ഇന്ന് രാ​ത്രി​ക്ക് ഒരു താവളം തരുമോ?’

ഒരു ശബ്ദം മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു: ‘ജയിൽ ഹോ​ട്ട​ല​ല്ല. നി​ങ്ങ​ളെ പൊ​ല്ലീ​സ്റ്റു​കാ​രെ​ക്കൊ​ണ്ടു പി​ടി​പ്പി​ക്കു; എന്നാൽ ഇങ്ങോ​ട്ടു കട​ത്തും.’

സാക്ഷ പി​ന്നേ​യും അട​ഞ്ഞു.

അയാൾ പല തോ​ട്ട​ങ്ങ​ളു​മു​ള്ള ഒരു തെ​രു​വി​ലേ​ക്ക് കട​ന്നു. അവയിൽ ചി​ല​തി​നു​ചു​റ്റും ചെ​ടി​കൾ വെ​ച്ചു​പി​ടി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്; ആ ചെ​ടി​ക്കൂ​ട്ടം തെ​രു​വി​ന് ഒരു ചന്തം​കൂ​ട്ടി ഈ തോ​ട്ട​ങ്ങൾ​ക്കും ചെ​ടി​ക്കൂ​ട്ട​ങ്ങൾ​ക്കും ഇടയിൽ അയാൾ രണ്ടാം​നി​ല​യു​യർ​ത്താ​ത്ത ഒരു ചെ​റു​വീ​ടു കണ്ടു; അതി​ന്റെ ഒരു ജനാ​ല​യി​ലൂ​ടെ ഒരു വെ​ളി​ച്ചം പ്ര​കാ​ശി​ച്ചി​രു​ന്നു; ചാ​രാ​യ​ക്ക​ട​യിൽ​വെ​ച്ചു ചെ​യ്ത​തു​പോ​ലെ അയാൾ ആ ജനാ​ല​യ്ക്കു​ള്ള കണ്ണാ​ടി​ച്ചി​ല്ലി​ലൂ​ടെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി. അതി​നു​ള്ളിൽ ഒരു വെ​ള്ള​യ​ടി​ച്ച മു​റി​യും, അച്ച​ടി​പ്പു​ള്ളി​ക​ളു​ള്ള പരു​ത്തി​ത്തു​ണി​കൊ​ണ്ടു മൂ​ടി​വി​രി​ച്ച ഒരു കട്ടി​ലും, ഒരു മൂ​ല​യ്ക്കാ​യി ഒരു തൊ​ട്ടി​ലും, കു​റ​ച്ചു ചില മര​ക്ക​സാ​ല​ക​ളും, ചു​മ​രി​ന്മേൽ തൂ​ക്കിയ ഒരു ഇര​ട്ട​ത്തി​ര​ത്തോ​ക്കും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. മു​റി​യു​ടെ നടു​വിൽ ഒരു മേശ കി​ട​ക്കു​ന്നു. ഒരു ചെ​മ്പു​വി​ള​ക്കു വെ​ള്ള​ത്തു​ണി​കൊ​ണ്ടു​ള്ള പരു​ത്ത മേ​ശ​വി​രി​പ്പി​നേ​യും, വെ​ള്ളി​പോ​ലെ തി​ള​ങ്ങു​ന്ന​തും വീ​ഞ്ഞു നി​റ​ഞ്ഞ​തു​മായ ഒരു ബീ​ര​ള​വു​പാ​ത്ര​ത്തേ​യും, തവി​ട്ടു​നി​റ​ത്തി​ലു​ള്ള ഒരു സൂ​പ്പു​കു​ഴി​ത്ത​ളി​ക​യേ​യും തെ​ളി​യി​ച്ചു കാ​ണി​ച്ചു. ആ മേ​ശ​യ്ക്ക​ടു​ത്തു, സന്തോ​ഷ​ത്തേ​യും സൗ​ശീ​ല്യ​ത്തേ​യും കാ​ണി​ക്കു​ന്ന മു​ഖ​ഭാ​വ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി നാ​ല്പ​തു വയ​സ്സോ​ട​ടു​ത്ത ഒരാൾ, കാൽ​മു​ട്ടു​കൾ​ക്കി​ട​യിൽ ഒരു ചെ​റു​കു​ട്ടി​യെ വെ​ച്ച് ആടി​ച്ചും​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. അടു​ക്കൽ​ത്ത​ന്നെ നന്നേ ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രി​യായ ഒരു സ്ത്രീ ഇരു​ന്നു മറ്റൊ​രു കു​ട്ടി​യേ​യും ഓമ​നി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. അച്ഛൻ ചി​രി​ക്കു​ന്നു; കു​ട്ടി​കൾ ചി​രി​ക്കു​ന്നു; അമ്മ പു​ഞ്ചി​രി​ക്കൊ​ള്ളു​ന്നു.

ഈ കൗ​തു​ക​ക​ര​വും സന്തോ​ഷ​പ്ര​ദ​വു​മായ കാഴ്ച കണ്ട് ആ അപ​രി​ചി​തൻ കു​റ​ച്ചിട മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തിൽ മു​ങ്ങി. അയാ​ളു​ടെ വി​ചാ​രം എന്താ​യി​രു​ന്നു? അയാ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു മാ​ത്ര​മേ പറയാൻ കഴിയൂ. ഈ സന്തോ​ഷം നി​റ​ഞ്ഞ വീട് അതി​ഥി​സൽ​ക്കാ​ര​ത്തിൽ താൽ​പ്പ​ര്യ​മു​ള്ള​താ​യി​രി​ക്കു​മെ​ന്നും, ഇത്ര​മേൽ സു​ഖ​പൂർ​ണ​മായ ഒരു സ്ഥ​ല​ത്തു പക്ഷേ, കു​റ​ച്ചു ദീ​നാ​നു​ക​മ്പ​കൂ​ടി കണ്ടേ​ക്കാ​മെ​ന്നും അയാൾ വി​ചാ​രി​ച്ചി​രി​ക്കാം.

അയാൾ കണ്ണാ​ടി​ച്ചി​ല്ലി​ന്മേൽ വള​രെ​പ്പ​തു​ക്കെ ഒരു ചെറിയ മു​ട്ടു മു​ട്ടി.

അവർ അതു കേ​ട്ടി​ല്ല.

അയാൾ ഒരി​ക്കൽ​ക്കൂ​ടി മു​ട്ടി.

ആ സ്ത്രീ ഇങ്ങ​നെ പറ​യു​ന്ന​ത് അയാൾ കേ​ട്ടു; ‘ഭർ​ത്താ​വേ ആരോ വി​ളി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ തോ​ന്നു​ന്നു.’

‘ഇല്ല.’ ഭർ​ത്താ​വ് മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു.

അയാൾ മൂ​ന്നാ​മ​തൊ​രി​ക്കൽ​ക്കൂ​ടി മു​ട്ടി.

ഭർ​ത്താ​വെ​ണീ​റ്റു, വി​ള​ക്കെ​ടു​ത്തു, വാ​തി​ല്ക്ക​ലേ​ക്കു ചെ​ന്ന് അതു തു​റ​ന്നു.

അയാൾ പകുതി കൃ​ഷി​ക്കാ​ര​ന്റേ​യും പകുതി കൈ​വേ​ല​ക്കാ​ര​ന്റേ​യും മട്ടിൽ ഒരു​യ​ര​മു​ള്ള ആളാ​യി​രു​ന്നു. ഇട​ത്തേ ചു​മ​ലു​വ​രെ എത്തു​ന്ന​തും തോൽ​കൊ​ണ്ടു​ള്ള​തു​മായ ഒരു​ടു​പ്പു​മറ അയാൾ ധരി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. ഒരു കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​യിൽ​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ അര​പ്പ​ട്ട​കൊ​ണ്ടു താ​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്ന ഒരു ചു​റ്റിക, ഒരു ചു​ക​ന്ന ഉറു​മാൽ, വെ​ടി​മ​രു​ന്നു​കു​റ്റി, വേറെ പലത് എന്നി​വ​കൊ​ണ്ട് ആ ഉടു​പ്പു​മറ കു​റ​ച്ചൊ​ന്ന് ഉന്തി​യി​രു​ന്നു. തല അല്പം പി​ന്നോ​ട്ടു ചാ​ഞ്ഞി​ട്ടാ​ണ്; ധാ​രാ​ള​മാ​യി തു​റ​ന്നി​ട്ട പി​ന്നോ​ക്കം മട​ക്കി​വെ​ച്ചി​രു​ന്ന അടി​ക്കു​പ്പാ​യം, വെ​ളു​ത്ത​തും മറ​വി​ല്ലാ​ത്ത​തു​മായ അയാ​ളു​ടെ കാ​ള​ക്ക​ഴു​ത്തി​നെ വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രു​ന്നു. അയാ​ളു​ടെ കൺ​പോ​ള​കൾ കന​ത്ത​വ​യാ​ണ്; അയാൾ കറു​ത്തു മു​റ്റിയ മേൽ​മീശ വെ​ച്ചി​രു​ന്നു; അയാ​ളു​ടെ കണ്ണു​കൾ​ക്കു നല്ല വലു​പ്പ​മു​ണ്ട് അയാ​ളു​ടെ മു​ഖ​ത്തി​ന്റെ കീ​ഴ​ഭാ​ഗം ഒരു തു​മ്പി​ക്ക​യ്യി​ന്റെ ഛാ​യ​യി​ലാ​ണ്; ഇതി​നെ​ല്ലാം പുറമേ, ഇന്ന​വി​ധ​മെ​ന്നു വി​വ​രി​ക്കാൻ വയ്യാ​ത്ത മട്ടിൽ, താൻ തന്റെ നി​ല​യ്ക്കാ​ണ് നി​ല്ക്കു​ന്ന​തെ​ന്ന് പറ​യു​ന്ന ഒരു ഭാ​വ​വി​ശേ​ഷം അയാൾ​ക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

‘സേർ, എനി​ക്ക് മാ​പ്പു തരണം,’ വഴി​പോ​ക്കൻ പറ​ഞ്ഞു. ‘പണ​ത്തി​നു മാ​ത്ര​മാ​യി, ഒരു കി​ണ്ണം സൂ​പ്പും, കി​ട​ന്നു​റ​ങ്ങു​വാൻ അവിടെ ആ തോ​ട്ട​ത്തി​ലു​ള്ള ചാ​യ്ചു​കെ​ട്ടി​യ​തിൽ ഒരു മൂ​ല​യും, നി​ങ്ങൾ എനി​ക്ക് തരുമോ? എന്നോ​ടു പറയു; നി​ങ്ങൾ​ക്ക് തരാൻ കഴി​യു​മോ? പണ​ത്തി​ന്?’

‘നി​ങ്ങൾ ആരാണ്?’ വീ​ട്ടു​ട​മ​സ്ഥൻ കൽ​പി​ച്ചു​ചോ​ദി​ച്ചു.

ആ മനു​ഷ്യൻ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു: ‘ഞാൻ ഇതാ പ്വി-​മ്വാസ്സോങ്ങിൽനിന്ന് വന്നു. ഞാൻ ഇന്ന് പകൽ മു​ഴു​വ​നും നട​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഞാൻ പന്ത്ര​ണ്ട് കാതം വഴി നട​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു. നി​ങ്ങൾ​ക്കു സാ​ധി​ക്കു​മോ–ഞാൻ പണം തന്നാൽ?’

ആ കൃ​ഷി​ക്കാ​രൻ പറ​ഞ്ഞു: ‘പണം തരാൻ കഴി​വു​ള്ള ഒരു മാ​ന്യൻ താ​മ​സി​ക്കാൻ സ്ഥലം ചോ​ദി​ച്ചാൽ ഇല്ലെ​ന്ന് ഞാൻ പറ​യി​ല്ല. അപ്പോൾ, എന്തേ നി​ങ്ങൾ ഹോ​ട്ട​ലിൽ പോ​വാ​ത്ത​ത്?’

‘അവിടെ സ്ഥ​ല​മി​ല്ല.’

‘ആയി! അതു വരാൻ വയ്യ. ഇന്ന് ചന്ത​ദി​വ​സ​മോ ഉത്സ​വ​ദി​വ​സ​മോ അല്ല. നി​ങ്ങൾ ലബാ​റി​ന്റെ ഹോ​ട്ട​ലിൽ പോയോ?’

‘ഉവ്വ്’

‘എന്നി​ട്ട്?’

ആ വഴി​പോ​ക്കൻ പരി​ഭ്ര​മി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു: ‘എനി​ക്ക​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ. ‘അയാൾ എന്നെ താ​മ​സി​പ്പി​ച്ചി​ല്ല.’

‘നി​ങ്ങൾ റ്യൂ ഷാ​ഫോ​വിൽ–എന്താ അയാ​ളു​ടെ പേർ?– അവിടെ പോയോ?’

‘വഴി​പോ​ക്ക​ന്റെ പരി​ഭ്ര​മം വർ​ദ്ധി​ച്ചു; അയാൾ വി​ക്കി​പ്പ​റ​ഞ്ഞു, അയാ​ളും എന്നെ സ്വീ​ക​രി​ച്ചി​ല്ല.’

കൃ​ഷി​ക്കാ​ര​ന്റെ മു​ഖ​ത്ത് ഒര​വി​ശ്വാ​സം കയറി; അയാൾ പുതിയ അതി​ഥി​യെ കാ​ലു​മു​തൽ തലവരെ ഒന്നു നോ​ക്കി​പ്പ​ഠി​ച്ചു; പെ​ട്ടെ​ന്ന് ഒരു കി​ടു​കി​ടു​പ്പോ​ടു​കൂ​ടി അയാൾ ഉറ​ക്കെ​പ്പ​റ​ഞ്ഞു:–‘നി​ങ്ങ​ളാ​ണോ ആ മനു​ഷ്യൻ?’

അയാൾ ആ അപ​രി​ചി​ത​ന്റെ നേരെ പു​തു​താ​യി ഒന്നു നോ​ക്കി; രണ്ടു​മൂ​ന്ന​ടി പി​ന്നോ​ക്കം വെ​ച്ചു, വി​ള​ക്ക് മേ​ശ​പ്പു​റ​ത്തു നിർ​ത്തി, ചു​മ​രിൽ തു​ക്കി​യി​രു​ന്ന തോ​ക്കെ​ടു​ത്തു.

ഇതി​നി​ട​യിൽ, നി​ങ്ങ​ളാ​ണോ ആ മനു​ഷ്യൻ? എന്നു കേ​ട്ട​തോ​ടു​കൂ​ടി, സ്ത്രീ ഇരു​ന്നേ​ട​ത്തു​നി​ന്നെ​ണീ​റ്റു, രണ്ടു കു​ട്ടി​ക​ളേ​യും വാ​രി​വ​ലി​ച്ചെ​ടു​ത്തു, നഗ്ന​മായ മാ​റി​ട​ത്തോ​ടും, ഭയ​പ്പെ​ട്ട പരി​ഭ്ര​മി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള നോ​ട്ട​ത്തോ​ടും​കൂ​ടി, ആ അപ​രി​ചി​ത​നെ പേ​ടി​ച്ച് തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ട് ഭർ​ത്താ​വി​ന്റെ പി​ന്നിൽ ഉപാ​യ​ത്തിൽ ചെ​ന്ന​ഭ​യം പ്രാ​പി​ച്ചു: അവൾ ഒരു താ​ഴ്‌​ന്ന സ്വ​ര​ത്തിൽ പി​റു​പി​റു​ത്തു, ‘തെ​മ്മാ​ടി​ക്ക​ള്ളാ!’

ഒരാൾ​ക്ക് വി​ചാ​രി​ക്കാ​വു​ന്ന​തി​ലും അത്യ​ധി​കം വേ​ഗ​ത്തി​ലാ​ണ് ഈ പറ​ഞ്ഞ​തെ​ല്ലാം ഉണ്ടാ​യ​ത്. കു​റ​ച്ച് നി​മി​ഷ​ങ്ങ​ളോ​ളം ഒര​ണ​ലി​പ്പാ​മ്പി​നെ നോ​ക്കി​ക്കാ​ണു​ന്ന​തു​പോ​ലെ, ആ അപ​രി​ചി​ത​നെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി​യ​തി​നു​ശേ​ഷം, വീ​ട്ടു​ട​മ​സ്ഥൻ വാ​തി​ലി​ന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്ക് മട​ങ്ങി​ച്ചെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു: ‘ഉം, ഓട്’

‘ദയ വി​ചാ​രി​ച്ചു​മാ​ത്രം ഒരു ഗ്ലാ​സ്സ് വെ​ള്ളം,’ ആ മനു​ഷ്യൻ പറ​ഞ്ഞു.

‘എന്റെ തോ​ക്കിൽ​നി​ന്ന് ഒരു​ണ്ട!’ കൃ​ഷി​ക്കാ​രൻ പറ​ഞ്ഞു.

ഉടനെ അയാൾ വാതിൽ കൊ​ട്ടി​യ​ട​ച്ചു; ഊക്കോ​ടു​കൂ​ടി രണ്ടു സാ​ക്ഷ​യും വലി​ച്ചി​ടു​ന്ന​ത് ആ മനു​ഷ്യൻ കേ​ട്ടു. ഒരു നി​മി​ഷം​കൂ​ടി കഴി​ഞ്ഞ്, ജനാ​ല​യു​ടെ നീ​ക്കു​കൾ നീ​ങ്ങി; വി​ല​ങ്ങ​നെ ഒരി​രു​മ്പു​വ​ടി വലി​ച്ചി​ടു​ന്ന ശബ്ദം പു​റ​ത്തേ​ക്ക് കേൾ​ക്കാ​മാ​യി​രു​ന്നു.

രാ​ത്രി കൂ​ടി​ക്കൂ​ടി വന്നു. ആൽ​പ്സ് പർ​വ​ത​ത്തിൽ​നി​ന്നു​ള്ള ഒരു തണു​ത്ത കാ​റ്റ​ടി​ച്ചു ഊർ​ദ്ധ്വൻ വലി​ച്ചി​ട്ട​ട​ങ്ങു​ന്ന പക​ലി​ന്റെ പ്ര​കാ​ശ​ത്താൽ, ആ അപ​രി​ചി​തൻ തെ​രു​വി​ന്റെ ഇരു​വ​ശ​ത്തു​മു​ള്ള തോ​ട്ട​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നിൽ ഒരു ചെ​റ്റ​ക്കു​ടിൽ കണ്ടു; അതു മൺ​കൊ​ണ്ടു​ണ്ടാ​ക്കി​യ​താ​ണെ​ന്ന് അയാൾ​ക്കു തോ​ന്നി. അയാൾ ചെ​ടി​പ്പ​ടർ​പ്പു​വേ​ലി പൊ​ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ചു കയറി. തോ​ട്ട​ത്തിൽ​ക്ക​ട​ന്നു. അയാൾ ആ ചെ​റ്റ​ക്കു​ടി​ലി​ന്റെ അടു​ത്ത് ചെ​ന്നു; അതി​ന്റെ പു​റ​ത്തേ​ക്കു​ള്ള പഴുത്, താ​ഴ്‌​ന്ന​തും ഇടു​ങ്ങി​യ​തു​മായ ഒരു ദ്വാ​ര​മാ​യി​രു​ന്നു; നി​ര​ത്തു നന്നാ​ക്കു​ന്ന​വർ വഴി​ക്ക​രി​കെ തങ്ങൾ​ക്ക് താ​മ​സി​ക്കാൻ​വേ​ണ്ടി ഉണ്ടാ​ക്കാ​റു​ള്ള പു​ര​ക​ളു​ടെ ഛാ​യ​യിൽ ഒന്നാ​യി​രു​ന്നു ആ സ്ഥലം. അത് വാ​സ്ത​വ​ത്തിൽ നി​ര​ത്തു​പ​ണി​ക്കാ​രിൽ ഒരാ​ളു​ടെ പാർ​പ്പി​ട​മാ​യി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് ആ മനു​ഷ്യൻ സംശയം കൂ​ടാ​തെ വി​ശ്വ​സി​ച്ചു; അയാൾ​ക്ക് തണു​പ്പും വി​ശ​പ്പും വല്ലാ​തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; ഇതു തന്നെ കഷ്ടി​ച്ച് തണു​പ്പിൽ​നി​ന്നു രക്ഷി​ക്കു​മെ​ന്ന് അയാൾ കരുതി. ഈവക പാർ​പ്പി​ട​ങ്ങ​ളിൽ രാ​ത്രി ആരും ഉണ്ടാ​യി​രി​ക്കുക പതി​വി​ല്ല. അയാൾ കമി​ഴ്‌​ന്നു കി​ട​ന്നു. പതു​ക്കെ ആ കു​ടി​ലി​ലേ​ക്കു നീ​ന്തി. അതി​നു​ള്ളിൽ ചൂ​ടു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; അതിൽ കഴി​ച്ചു​കൂ​ട്ടാ​വു​ന്ന ഒരു വൈ​ക്കോൽ കി​ട​ക്ക കണ്ടു. ഒരു​ഭാ​ഗ​വും അന​ക്കാൻ ശക്തി​യി​ല്ലാ​തെ കു​റ​ച്ചു നേ​ര​ത്തേ​ക്ക് അയാൾ അങ്ങ​നെ​ത്ത​ന്നെ ആ കി​ട​ക്ക​യിൽ കി​ട​ന്നു; അയാൾ​ക്ക് അത്ര​യും കഠി​ന​മായ ക്ഷീ​ണ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. പി​ന്നീ​ട്, പു​റ​ത്തു​ള്ള പട്ടാ​ള​മാ​റാ​പ്പ് ഒരു​പ​ദ്ര​വ​മാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടും, എന്നു​മാ​ത്ര​മ​ല്ല അതൊരു തല​യ​ണ​യാ​യു​പ​യോ​ഗി​ക്കാൻ കൊ​ള്ളാ​മെ​ന്നു കണ്ടും, അയാൾ അത​ഴി​ച്ചെ​ടു​ക്കാൻ ആരം​ഭി​ച്ചു. ആ സമ​യ​ത്ത് പു​റ​ത്തു​നി​ന്ന് ഒരു ഭയ​ങ്ക​ര​മായ മു​ര​ളി​ച്ച കേ​ട്ടു. അയാൾ തല പൊ​ന്തി​ച്ചു നോ​ക്കി. കു​ടി​ലി​ന്റെ ഉമ്മ​റ​ത്തു​ള്ള ഇരു​ട്ടിൽ ഒരു കൂ​റ്റൻ​നാ​യ​യു​ടെ തല പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​മാ​യി.

അത് ഒരു നാ​യ​ക്കൂ​ടാ​യി​രു​ന്നു.

അയാൾ​ത​ന്നെ നല്ല കരു​ത്തു​ള്ള​വ​നും എന്തി​നും മടി​യി​ല്ലാ​ത്ത​വ​നു​മാ​ണ്; വടി കൈ​യി​ലെ​ടു​ത്തു; പട്ടാ​ള​മാ​റാ​പ്പു പരി​ച​യാ​ക്കി; കീറിയ തന്റെ ഉടു​പ്പി​ലെ തു​ള​കൾ​ക്കു വി​സ്താ​രം വരു​ത്താ​തെ, കഴി​യു​ന്ന വി​ധ​ത്തിൽ, അയാൾ ആ നാ​യ​ക്കൂ​ട്ടിൽ​നി​ന്നു പു​റ​ത്തു​ചാ​ടി.

അങ്ങോ​ട്ടു കട​ന്ന​തു പോ​ലെ​ത്ത​ന്നെ അയാൾ തോ​ട്ട​ത്തി​ന്റെ പു​റ​ത്തേ​ക്കു കട​ന്നു; പക്ഷേ, പി​ന്നോ​ക്കം നട​ന്നു​കൊ​ണ്ടാ​ണ്. നായയെ കു​റ​ച്ചു നേരം ബഹു​മാ​നി​പ്പി​ച്ചു നിർ​ത്തു​ന്ന​തി​നു​ത​ന്നെ, അയാൾ​ക്ക് തന്റെ വടി​കൊ​ണ്ട്, വടി​ത്ത​ല്ലിൽ പ്ര​മാ​ണി​ത്ത​മു​ള്ള​വർ പന്തീ​രാൻ​വീ​ശൽ എന്നു പറ​യു​ന്ന പയ​റ്റ് കു​റ​ച്ചിട പ്ര​യോ​ഗി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നു.

ബു​ദ്ധി​മു​ട്ട് കൂ​ടാ​തെ​യ​ല്ല, വേലി വീ​ണ്ടും കയ​റി​ക്ക​ട​ന്നു, യാ​തൊ​രു നി​ല​യു​മി​ല്ലാ​തെ, കഴി​ച്ചു​കൂ​ട്ടാൻ ഒരു സ്ഥ​ല​വു​മി​ല്ലാ​തെ, നിലം പൊ​ത്തു​വാൻ ഒരു ചെ​റ്റ​ക്കു​ടിൽ​പോ​ലു​മി​ല്ലാ​തെ, ആ വൈ​ക്കോൽ​ക്കി​ട​ക്ക​യിൽ​നി​ന്നും ആ നി​സ്സാ​ര​മായ നാ​യ​ക്കൂ​ട്ടിൽ​നി​ന്നും കൂടി ആട്ടി​യോ​ടി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട, ആ മനു​ഷ്യൻ, പി​ന്നേ​യും നി​ര​ത്തിൽ തനി​ച്ചാ​യി എന്നു കണ്ട​പ്പോൾ, അവി​ടെ​യു​ള്ള ഒരു കല്ലി​ന്മേൽ ഇരു​ന്നു, എന്ന​ല്ല പറ​യേ​ണ്ട​ത്, കു​ഴ​ഞ്ഞു​വീ​ണു; അതിലേ കട​ന്നു​പോ​യി​രു​ന്ന ഒരു വഴി​പോ​ക്കൻ, അയാൾ ഇങ്ങ​നെ ഏതാ​ണ്ട് നി​ല​വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​ഞ്ഞ​ത് കേ​ട്ടു എന്നു തോ​ന്നു​ന്നു– ‘ഞാൻ ഒരു നാ​യ​കൂ​ടി​യ​ല്ല!’

വേ​ഗ​ത്തിൽ അയാൾ വീ​ണ്ടും എണീ​റ്റു; നട​ന്നു​തു​ട​ങ്ങി. കഴി​ച്ചു​കൂ​ട്ടു​വാൻ വല്ല മര​പ്പൊ​ത്തോ തി​രി​ക​ല്ലി​ന്റെ കു​ഴി​യോ കണ്ടേ​ക്കു​മെ​ന്നാ​ഗ്ര​ഹി​ച്ച്, അയാൾ പട്ട​ണം വി​ട്ടു വയൽ​പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു നട​ന്നു.

പി​ന്നേ​യും തല തു​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ട് അയാൾ കുറേ നേ​രം​കൂ​ടി നട​ന്നു. തീരെ ആൾ​പ്പാർ​പ്പി​ല്ലാ​ത്ത സ്ഥ​ല​ത്തെ​ത്തി എന്നു കണ്ട​പ്പോൾ അയാൾ തല പൊ​ന്തി​ച്ചു നാ​ലു​പു​റ​വും ഒന്നു സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി. അയാൾ ഒരു വയലിൽ എത്തി​യി​രു​ന്നു. പറ്റേ വെ​ച്ചു മു​റി​ച്ച നെൽ​ത്ത​ണ്ടിൻ​കു​റ്റി​ക​ളാൽ മു​ട​പ്പെ​ട്ട​വ​യും, കൊ​യ്ത്തു​ക​ഴി​ഞ്ഞ സമ​യ​ത്ത് ക്ഷൌ​രം കഴി​ഞ്ഞ തല​യു​ടെ ഛായ തോ​ന്നി​ക്കു​ന്ന​വ​യു​മായ ചെ​റു​കു​ന്നു​ക​ളിൽ ഒന്ന് അയാ​ളു​ടെ മുൻ​പിൽ നി​ല്ക്കു​ന്നു.

ചക്ര​വാ​ളാ​ന്തം തി​ക​ച്ചും കറു​ത്തി​രു​ന്നു. ആ കറു​പ്പ് മു​ഴു​വ​നും രാ​ത്രി​യു​ടെ മങ്ങൽ​കൊ​ണ്ട​ല്ല; വളരെ താ​ഴ്‌​ന്നി​റ​ങ്ങി​വ​ന്ന​തും, ആ കു​ന്നി​ന്മേൽ വി​ശ്ര​മി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യും പതു​ക്കെ ആകാ​ശ​ത്തേ​ക്കു പി​ടി​ച്ചു​ക​യ​റി ഏതി​ട​ത്തും പര​ന്നു ചെ​ല്ലു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യും തോ​ന്ന​പ്പെ​ട്ട​തു​മായ മേ​ഘ​പ​ട​ല​വും അതി​ന്ന് സഹാ​യി​ച്ചു. അതി​നി​ട​യ്ക്ക്, ചന്ദ്രൻ പു​റ​പ്പെ​ടാ​റാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടും, സന്ധ്യാ​രാ​ഗ​ത്തി​ന്റെ ഒര​വ​ശേ​ഷം ആകാ​ശ​ത്തി​ന്റെ മേൽ​ഭാ​ഗ​ത്ത് അപ്പോ​ഴും​ത​ങ്ങി നി​ന്നി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടും, ആ മേ​ഘ​പ​ട​ലം, ഒത്ത​മു​ക​ളി​ലാ​യി, ഒരു​മാ​തി​രി വെ​ള്ള​ക്ക​മാ​ന​ത്തെ കെ​ട്ടി​യു​ണ്ടാ​ക്കു​ക​യും, അതിൽ​നി​ന്നു​ള്ള ഒരു പ്ര​കാ​ശ​നാ​ളം ഭൂ​മി​യിൽ വന്നു​ത​ട്ടു​ക​യും ചെ​യ്തി​രു​ന്നു.

അതി​നാൽ, ഒരു സവി​ശേ​ഷ​മായ അല​ക്ഷ്മി പി​ടി​ച്ച​പോ​ലു​ള്ള ആ ആകാ​ശ​ത്തേ​ക്കാൾ, ഭൂമി കു​റേ​ക്കൂ​ടി തെ​ളി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു; എന്ന​ല്ല, മോ​ശ​വും ദാ​രി​ദ്ര്യം പി​ടി​ച്ച​തു​മായ ആ ചെ​റു​കു​ന്നി​ന്റെ സ്വ​രൂ​പം കരു​വാ​ളി​പ്പു​ള്ള ചക്ര​വാ​ള​ത്തി​നു മുൻ​പിൽ​മ​ങ്ങി​യും വി​ളർ​ത്തും കാ​ണ​പ്പെ​ട്ടു. ആക​പ്പാ​ടെ ഏതി​ട​വും കാ​ഴ്ച​യിൽ മോ​ശ​വും വി​കൃ​ത​വും ഏതാ​ണ്ട് നീ​ച​വും ദുഃ​ഖ​ക​ര​വു​മാ​യി​രു​ന്നു.

ആ വയ​ലി​ലാ​വ​ട്ടേ കു​ന്നി​ന്മേ​ലാ​വ​ട്ടേ, നമ്മു​ടെ വഴി​പോ​ക്ക​ന്റെ കു​റ​ച്ചു ദൂരെ മുൻ​പി​ലാ​യി വി​റ​ച്ചും ചു​ളി​ക്കൊ​ണ്ടു​മു​ള്ള ഒരു ‘കൊ​ഴി​ഞ്ഞു​പി​ടി​ച്ചു’ മര​മ​ല്ലാ​തെ, മറ്റൊ​ന്നു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല.

പ്ര​കൃ​തി​യു​ടെ അത്ഭു​ത​ക​ര​മായ അന്തർ​ഭാ​ഗ​ത്തേ​ക്ക് നോ​ക്കു​ന്ന സ്വ​ഭാ​വ​മോ സാ​മർ​ഥ്യ​മോ ലേ​ശ​മെ​ങ്കി​ലും ഉണ്ടാ​വാൻ വയ്യാ​ത്ത ഒരു​വ​നാ​ണ് ആ വഴി​പോ​ക്ക​നെ​ന്നു കാ​ണ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു എങ്കി​ലും, ആ ആകാ​ശ​ത്തും, ആ കു​ന്നി​ന്മേ​ലും, ആ വയ​ലി​ലും, ആ മര​ത്തി​ന്മേ​ലും, അത്ര​മേൽ ഭയ​ജ​ന​ക​മായ ഒരു തി​ക​ഞ്ഞ ശു​ന്യ​ത​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; അതി​നാൽ ഒരു നി​മി​ഷ​നേ​ര​ത്തേ​ക്ക് അയാൾ മര​വി​ച്ചും മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തിൽ മു​ങ്ങി​യും നി​ന്ന​തി​നു ശേഷം, പെ​ട്ടെ​ന്ന് പി​ന്നോ​ക്കം തി​രി​ഞ്ഞു. പ്ര​കൃ​തി എതിർ​പ​ക്ഷ​ത്തി​ലാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നി​പ്പോ​കു​ന്ന ചില സന്ദർ​ഭ​ങ്ങ​ളു​ണ്ട്.

അയാൾ പി​ന്നോ​ക്കം മട​ങ്ങി; ഡി.യിലെ കോ​ട്ട​വാ​തിൽ അട​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. മത​സം​ബ​ന്ധി​ക​ളായ യു​ദ്ധ​ങ്ങ​ളു​ടെ കാ​ല​ത്തു പല ആക്ര​മ​ണ​ങ്ങ​ളേ​യും തടു​ത്തു നി​ന്നി​ട്ടു​ള്ളൊ​ന്നായ ഡി. പട്ട​ണം അന്നും. 1815–ലും, അടു​ത്ത​ടു​ത്തു ചതു​ര​ത്തി​ലു​ള്ള ഗോ​പു​ര​ങ്ങ​ളോ​ടു​കൂ​ടിയ കോ​ട്ട​മ​തി​ലു​ക​ളാൽ ചു​റ്റ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു; അവ​യെ​യെ​ല്ലാം പി​ന്നീ​ട് നശി​പ്പി​ച്ചു​ക​ള​ഞ്ഞു. അയാൾ ഒരു വി​ട​വി​ലൂ​ടെ അക​ത്തു കട​ന്നു; വീ​ണ്ടും പട്ട​ണ​ത്തി​ന്നു​ള്ളി​ലാ​യി.

അപ്പോൾ ഏക​ദേ​ശം രാ​ത്രി എട്ടു മണി​യാ​യി​രി​ക്ക​ണം. തെ​രു​വൊ​ന്നും പരി​ച​യ​മി​ല്ലാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ട് അയാൾ കണ്ട വഴി​യി​ലൂ​ടെ നട​ന്നു.

അങ്ങ​നെ അയാൾ മതാ​ചാ​ര്യ​സ്ഥ​ല​ത്തെ​ത്തി; പി​ന്നീ​ടു പള്ളി​വക വി​ദ്യാ​ല​യം കട​ന്നു. വലിയ പള്ളി​ക്കു മുൻ​പി​ലൂ​ടെ പോ​കു​മ്പോൾ അയാൾ പള്ളി​ക്കു നേരെ മു​ഷ്ടി ചു​രു​ട്ടി​ക്കാ​ണി​ച്ചു.

ഈ വഴി​യു​ടെ അറ്റ​ത്തു​ള്ള മൂ​ല​യിൽ ഒര​ച്ചു​കൂ​ട​മു​ണ്ട്. എൽ​ബ​ദ്വീ​പിൽ​നി​ന്നു കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന​തും നെ​പ്പോ​ളി​യൻ​ത​ന്നെ പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ത്തെ​ഴു​തി​ച്ച​തു​മാ​യി പൊതു ഭട​സം​ഘ​ത്തോ​ടു​ള്ള ചക്ര​വർ​ത്തി​യു​ടേ​യും രക്ഷാ​സൈ​ന്യ​ത്തി​ന്റേ​യും വക വി​ളം​ബ​രം ഒന്നാ​മ​താ​യി അച്ച​ടി​ച്ച​ത് ഈ അച്ചു​കൂ​ട​ത്തി​ലാ​ണ്.

ക്ഷീ​ണം​കൊ​ണ്ടു കു​ഴ​ഞ്ഞും, മന​സ്സിൽ യാ​തൊ​രു ആഗ്ര​ഹ​ത്തി​നും ഇട​യി​ല്ലാ​തെ​യും, ആ മനു​ഷ്യൻ അച്ചു​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ ഉമ്മ​റ​ത്തു​ള്ള ഒരു കല്ലു​ബെ​ഞ്ചി​ന്മേൽ ചെ​ന്നു​വീ​ണു.

ആ സമ​യ​ത്തു പള്ളി​യിൽ​നി​ന്ന് ഒരു വൃദ്ധ പു​റ​ത്തേ​ക്കു കട​ന്നു. ആ കി​ട​ക്കു​ന്ന​മ​നു​ഷ്യ​നെ ആ സ്ത്രീ ഇരു​ട്ടി​ലൂ​ടെ കണ്ടു. ‘സ്നേ​ഹി​താ, എന്താ​ണ് നി​ങ്ങ​ള​വി​ടെ കാ​ണി​ക്കു​ന്ന​ത്?’ അവൾ ചോ​ദി​ച്ചു.

അയാൾ ദേ​ഷ്യ​ത്തോ​ടും നീ​ര​സ​ത്തോ​ടും കൂടി പറ​ഞ്ഞു: ‘എന്റെ സു​ശീ​ല​യായ അമ്മേ, നി​ങ്ങൾ കാ​ണു​ന്ന​തു​പോ​ലെ, ഞാൻ ഇവിടെ കി​ട​ന്നു​റ​ങ്ങു​ക​യാ​ണ്.’

ആ സു​ശീ​ല​യായ അമ്മ, ആ പേ​രി​നെ വാ​സ്ത​വ​മാ​യർ​ഹി​ക്കു​ന്ന മാർ​ക്കി​സ് ദ് ആർ ആയി​രു​ന്നു.

‘ഈ ബെ​ഞ്ചി​ന്മേ​ലോ?’ ആ മാർ​ക്കി​സ് തു​ടർ​ന്നു ചോ​ദി​ച്ചു.

പന്ത്ര​ണ്ടു കൊ​ല്ല​ത്തോ​ള​മാ​യി എനി​ക്കു മരം​കൊ​ണ്ടു​ള്ള വി​രി​പ്പാ​യി​രു​ന്നു കി​ട​ക്കാൻ.’ അയാൾ പറ​ഞ്ഞു: ‘ഇന്നു കല്ലു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള​താ​യി.’

‘നി​ങ്ങൾ ഒരു പട്ടാ​ള​ക്കാ​ര​നാ​യി​രി​ക്കാം?’

‘അതേ, എന്റെ സു​ശീ​ല​യായ അമ്മേ, ഒരു പട്ടാ​ള​ക്കാ​രൻ.’

‘നി​ങ്ങൾ എന്തു​കൊ​ണ്ടു ഹോ​ട്ട​ലിൽ പോ​യി​ല്ല?’

‘എന്റെ കയ്യിൽ പണ​മി​ല്ലാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ട്.’.

‘കഷ്ടം!’ മാർ​ക്കി​സ് പറ​ഞ്ഞു, ‘എന്റെ കയ്യിൽ ആകെ നാലു സൂവേ ഉള്ളൂ.’

‘എന്തെ​ങ്കി​ലു​മാ​വ​ട്ടെ, അതെ​നി​ക്കു തരു.’

ആ മനു​ഷ്യൻ ആ നാല് സൂവും വാ​ങ്ങി. മാർ​ക്കി​സ് തു​ടർ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു: ഇത്ര​യും കു​റ​ഞ്ഞ സം​ഖ്യ​ക്ക് ഹോ​ട്ട​ലിൽ നി​ങ്ങൾ​ക്കു സ്ഥലം കി​ട്ടി​ല്ല. അപ്പോൾ, നി​ങ്ങൾ അന്വേ​ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി​യോ? ഇങ്ങ​നെ രാ​ത്രി കഴി​ച്ചു​കൂ​ട്ടു​വാൻ നി​ങ്ങ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു സാ​ധി​ക്കി​ല്ല. നി​ങ്ങൾ​ക്കു തണു​പ്പും വി​ശ​പ്പു​മു​ണ്ട്, സം​ശ​യ​മി​ല്ല. ദയ വി​ചാ​രി​ച്ചു നി​ങ്ങൾ​ക്ക് ആരെ​ങ്കി​ലും ഒരു താ​മ​സ​സ്ഥ​ലം തരേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്നു.’

‘ഞാൻ എല്ലാ വാ​തി​ല്ക്ക​ലും ചെ​ന്നു ചോ​ദി​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞു.’

‘എന്നി​ട്ട്?’

‘എവി​ടെ​നി​ന്നും എന്നെ തച്ചാ​ട്ടി​യ​തേ ഉള്ളൂ.’

ആ ‘സു​ശീ​ല​യായ അമ്മ’ അയാ​ളു​ടെ കൈ പി​ടി​ച്ചു. തെ​രു​വി​ന്റെ അങ്ങേ​വ​ശ​ത്തു മെ​ത്രാ​ന്റെ അര​മ​ന​യ്ക്ക​ടു​ത്തു​ള്ള ഒരു ചെറിയ ഉയരം കു​റ​ഞ്ഞ വീടു കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു. ‘നി​ങ്ങൾ എല്ലാ വാ​തി​ല്ക്ക​ലും ചെ​ന്നു വി​ളി​ച്ചു?’

‘ഉവ്വ്,’

‘ആ ഒരു വീ​ട്ടിൽ പോയോ?’

‘ഇല്ല.’

‘അവിടെ പോയി വി​ളി​ക്കു.’

അന്നു വൈ​കു​ന്നേ​രം, ഡി.യിലെ മെ​ത്രാൻ, പട്ട​ണ​ത്തിൽ ലാ​ത്തൽ കഴി​ഞ്ഞു​വ​ന്നു, വളരെ വൈ​കു​ന്നേ​രം​വ​രെ സ്വ​ന്തം മു​റി​യിൽ വാ​തി​ല​ട​ച്ചി​രു​ന്നു. അദ്ദേ​ഹം മു​റ​ക​ളെ​പ്പ​റ്റി ഒരു വലിയ ഗ്ര​ന്ഥം എഴു​തു​ന്നു​ണ്ട്; അതു നിർ​ഭാ​ഗ്യ​ത്താൽ മു​ഴു​മി​ച്ചി​ല്ല.

ഈ പ്ര​ധാന വി​ഷ​യ​ത്തെ​പ്പ​റ്റി ജ്ഞാ​നി​ക​ളും മതാ​ചാ​ര്യ​ന്മാ​രും അഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ള്ള​തെ​ല്ലാം അദ്ദേ​ഹം ശേ​ഖ​രി​ക്ക​യാ​ണ്. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഗ്ര​ന്ഥം രണ്ടു ഭാ​ഗ​മാ​യി​ട്ട​ത്രേ. ഒന്നാ​മ​ത്തേ​തിൽ, എല്ലാ​വ​രു​ടേ​യും മുറകൾ; രണ്ടാ​മ​ത്തേ​തിൽ, അതാതു വർ​ഗ​മ​നു​സ​രി​ച്ച് ഓരോ​രു​ത്ത​നു​മു​ള്ള മുറകൾ. എല്ലാ​വർ​ക്കും​കൂ​ടി​യു​ള്ള മു​റ​കൾ​ക്കാ​ണ് പ്രാ​ധാ​ന്യം. അവ നാലു തര​ത്തി​ലു​ണ്ട്. സെ​യ്ന്റ് മാ​ത്യു അവയെ ഇങ്ങ​നെ വേർ​തി​രി​ക്കു​ന്നു. ഈശ്വ​ര​നോ​ടു​ള്ള മുറകൾ (മാ​ത്യു VI); അവ​ന​വ​നോ​ടു​ള്ള മുറകൾ (മാ​ത്യു V, 29, 30); അയൽ​പ​ക്ക​ക്കാ​രോ​ടു​ള്ള മുറകൾ (മാ​ത്യു VII, 12); തി​ര്യ​ക്കു​ക​ളോ​ടു​ള്ള മുറകൾ (മാ​ത്യു V, 20,25). മറ്റു മു​റ​ക​ളെ മെ​ത്രാൻ വേറെ സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നെ​ടു​ത്തു; രാ​ജാ​വോ​ടും പ്ര​ജ​ക​ളോ​ടു​മു​ള്ളവ–റോ​മ​ക്കാർ​ക്കു​ള്ള കത്തിൽ​നി​ന്ന്, ന്യാ​യാ​ധി​പ​രോ​ടും ഭാ​ര്യ​യോ​ടും അമ്മ​യോ​ടും ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രോ​ടു​മു​ള്ളവ–സെ​യി​ന്റ് പീ​റ്റ​രു​ടെ വാ​ക്കിൽ​നി​ന്ന്, ഭർ​ത്താ​വോ​ടും അച്ഛ​നോ​ടും കു​ട്ടി​ക​ളോ​ടും ഭൃ​ത്യ​രോ​ടു​മു​ള്ളവ–എഫീ​ഷി​യൻ​കാർ​ക്കു​ള്ള കത്തിൽ​നി​ന്ന്; മത​വി​ശ്വാ​സി​ക​ളോ​ടു​ള്ളവ–ഹീ​ബ്രു​ക്കാർ​ക്കു​ള്ള കത്തിൽ​നി​ന്ന്; കന്യ​ക​ക​ളോ​ടു​ള്ളവ–കൊ​റിൻ​തി​യൻ​കാർ​ക്കു​ള്ള കത്തിൽ​നി​ന്ന്. ഈ എല്ലാ ഉപ​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലും​നി​ന്ന് പര​സ്പ​ര​സം​ബ​ന്ധ​മു​ള്ള ഒരു ധർ​മ്മ​സി​ദ്ധാ​ന്ത​ത്തെ അദ്ദേ​ഹം മനു​ഷ്യാ​ത്മാ​ക്ക​ളു​ടെ ഉപ​യോ​ഗ​ത്തി​നാ​യി നന്നേ യത്നി​ച്ചു സ്വ​രൂ​പി​ച്ചു​വ​രു​ന്നു.

എട്ടു​മ​ണി​യാ​യി​ട്ടും അദ്ദേ​ഹം അതു നിർ​ത്തി എഴു​ന്നേ​റ്റി​ട്ടി​ല്ല. ഒരു വലി​യ​പു​സ്ത​കം കാൽ​മു​ട്ടി​ന്മേൽ മലർ​ത്തി​വെ​ച്ചു, വളരെ അസൗ​ക​ര്യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി, അദ്ദേ​ഹം പലേ ചതു​ര​ക്ക​ട​ലാ​സ്സു​ക​ഷ്ണ​ങ്ങ​ളി​ലാ​യി എഴു​തു​ന്നു–ആ സമ​യ​ത്തു മദാം മഗ്ല്വാർ, തന്റെ പതി​വു​പോ​ലെ, അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കട്ടി​ലി​ന​ടു​ത്തു​ള്ള ചു​മർ​ക്കൂ​ട്ടിൽ​നി​ന്നു വെ​ള്ളി​സ്സാ​മാ​ന​ങ്ങൾ എടു​ക്കാൻ അക​ത്തേ​ക്കു ചെ​ന്നു. ഉത്ത​ര​ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ, ഭക്ഷ​ണം തയ്യാ​റാ​യി​രി​ക്കു​മെ​ന്നും ഒരു​സ​മ​യം സഹോ​ദ​രി കാ​ത്തി​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​വു​മെ​ന്നും മന​സ്സി​ലാ​ക്കി. മെ​ത്രാൻ പു​സ്ത​ക​മ​ട​ച്ചു; മേ​ശ​യ്ക്ക​ടു​ക്കൽ നി​ന്നെ​ണീ​റ്റു; ഭക്ഷ​ണ​മു​റി​യി​ലെ​ത്തി.

ഭക്ഷ​ണ​മു​റി, നടു​ക്കു തി​യ്യി​ടാ​നു​ള്ള ഏർ​പ്പാ​ടോ​ടു​കൂ​ടി, നീ​ണ്ടു ചതു​ര​ത്തി​ലു​ള്ള ഒരു സ്ഥ​ല​മാ​ണ്; അതിൽ​നി​ന്നു ഞങ്ങൾ പറ​ഞ്ഞ​തു​പോ​ലെ ഒരു വാതിൽ തെ​രു​വി​ലേ​ക്കും ഒരു ജനാല തോ​ട്ട​ത്തി​ലേ​ക്കു​മു​ണ്ട്.

മദാം മഗ്ല്വാർ ഭക്ഷ​ണ​മേ​ശ​യു​ടെ മു​ക​ളിൽ ഒടു​വി​ല​ത്തെ ചിലത് ഒരു​ക്കു​ക​യാ​ണ്.

അതു ചെ​യ്യു​ന്ന​തോ​ടു​കു​ടി, അവൾ മദാം​വ്വ​സേ​ല്ല് ബപ്തി​സ്തീ​നു​മാ​യി സം​സാ​രി​ച്ചി​രു​ന്നു.

മേ​ശ​പ്പു​റ​ത്ത് ഒരു വി​ള​ക്കു കത്തു​ന്നു​ണ്ട്; മേശ തീ​ത്തി​ണ്ണ​യ്ക്ക​ടു​ത്താ​ണ്. അതിൽ വിറകു കി​ട​ന്നെ​രി​യു​ന്നു.

അറു​പ​തു വയ​സ്സു കഴി​ഞ്ഞ ആ രണ്ടു സ്ത്രീ​ക​ളേ​യും ആർ​ക്കും ഏളു​പ്പ​ത്തിൽ വി​ചാ​രി​ച്ച​റി​യാം. മദാം മഗ്ല്വാർ മു​ണ്ടി​യാ​യി, തടി​ച്ചു​രു​ണ്ട്, എപ്പോ​ഴും ചൊ​ടി​യോ​ടു​കൂ​ടി; മദാം​വ്വ​സേ​ല്ല് ബപ്തി​സ്തീൻ മന്ദ​ഗ​തി​യാ​യി, മെ​ലി​ഞ്ഞു, ശക്തി​യി​ല്ലാ​തെ. സഹോ​ദ​ര​നേ​ക്കാൾ കു​റേ​ക്കൂ​ടി നീ​ണ്ടു. താൻ 1806-ൽ പാ​രീ​സ്സിൽ പോ​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ മേ​ടി​ച്ച​തും ഇതു​വ​രെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​പ​യോ​ഗി​ച്ചു​പോ​ന്ന​തും അക്കാ​ല​ത്തെ പരി​ഷ്കാ​ര​പ്ര​കാ​ര​മു​ള്ള​തും കരി​ന്ത​വി​ട്ടു​നി​റ​ത്തി​ലു​ള്ള​തു​മായ ഒരു പട്ടു​ടു​പ്പോ​ടു​കൂ​ടി. ഒരു ഭാഗം നി​റ​ച്ചെ​ഴു​തി​യാൽ​ക്കൂ​ടി അവ​സാ​നി​ക്കാ​ത്ത കാ​ര്യം ഒരു വാ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​ക​ഴി​ക്കു​ന്ന ആ സവി​ശേ​ഷ​ഗു​ണ​മു​ള്ള പടു​ഭാ​ഷ​യിൽ പറ​ക​യാ​ണെ​ങ്കിൽ. മദാം മഗ്ല്വാർ​ക്കു കാ​ഴ്ച​യിൽ ഒരു ആഭാ​സ​ത്ത​വും മദാം​വ്വ​സേ​ല്ല് ബപ്തി​സ്തീ​ന്ന് ഒരു പ്ര​മാ​ണി​ത്ത​വും ഉണ്ട്. മദാം മഗ്ല്വാർ കന​ത്തിൽ അക​ശ്ശീ​ല​വെ​ച്ചു തു​ന്നിയ ഒരു വെ​ളു​ത്ത തൊ​പ്പി​യും; കഴു​ത്തിൽ വി​ല്ലീ​സു​പ​ട്ടു​നാ​ട​യു​ടെ മീതെ ഒരു സ്വർ​ണ്ണ​ക്കു​രി​ശും– ആ വീ​ട്ടിൽ ആകെ​യു​ള്ള ഒരാ​ഭ​ര​ണ​ക്ക​ഷ​ണം അതാണ്-​; പരു​പ​രു​ത്തു കറു​ത്ത രോ​മം​കൊ​ണ്ടു​ള്ള തു​ണി​യാൽ ഉണ്ടാ​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​തും, വി​സ്താ​രം​കൂ​ടി നീളം കു​റ​ഞ്ഞ കൈ​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടി​യ​തു​മായ ഒരു പു​റം​കു​പ്പാ​യ​ത്തിൽ​നി​ന്നു പൊ​ള്ള​ച്ചു​നി​ല്ക്കു​ന്ന ഒരു തൂ​വെ​ള്ള​ച്ചു​മൽ​വ​സ്ത്ര​വും; ചു​ക​ന്നും പച്ച​ച്ചു​മു​ള്ള ചതു​ര​ക്ക​ള്ളി​ക​ളോ​ടു​കു​ടി പരു​ത്തി​ത്തു​ണി​കൊ​ണ്ടു​ണ്ടാ​ക്കി​യ​തും, ഒരു പച്ച​നാ​ട​കൊ​ണ്ട അര​യ്ക്കു​വെ​ച്ചു ചു​റ്റി​ക്കെ​ട്ടി​യ​തും, അങ്ങ​നെ​യൊ​ന്നു​കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ മു​ക​ളിൽ മൂ​ല​യ്ക്കു​വെ​ച്ചു മൊ​ട്ടു​സൂ​ചി​യാൽ തു​ന്നി​ക്കു​ത്തി​നിർ​ത്തിയ ഒരു മാർ​പ്പ​ത​ക്ക​ത്തോ​ടു കൂ​ടി​യ​തു​മായ ഒരു മുൻ​ഭാ​ഗ​മ​റ​യും; കാലിൽ മാർ​സി​യൈ​യി​ലെ സ്ത്രീ​ക​ളെ​പ്പോ​ലെ, പരു​ത്ത പാ​പ്പാ​സ്സു​ക​ളും മഞ്ഞ​ച്ച കീ​ഴ്ക്കാ​ലു​റ​ക​ളും ധരി​ച്ചി​ട്ടാ​ണ്. മദാം​വ്വ​സേ​ല്ല് ബപ്തി​സ്തീ​ന്റെ പു​റം​കു​പ്പാ​യം 1806-ലെ പരി​ഷ്കാ​ര​മ​നു​സ​രി​ച്ച് വെ​ട്ടി​ത്തു​ന്നി​യ​തും, ഒരു നീളം കു​റ​ഞ്ഞ മു​റി​ക്കു​പ്പാ​യ​ത്തോ​ടും വി​സ്താ​ര​മി​ല്ലാ​തെ വാ​ളു​റ​പോ​ലു​ള്ള ഒരു പാ​വാ​ട​യോ​ടും, പൊ​ള്ള​ച്ച കൈ​ക​ളോ​ടും, മു​ക​ളിൽ പര​ന്നു തു​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന ഞെ​റി​ക​ളോ​ടും കു​ടു​ക്കു​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടി​യ​തു​മാ​ണ്. പി​ഞ്ചു കു​ട്ടി​പ്പാ​ഴ്മു​ടി എന്നു പറ​യു​ന്ന ചുരുൾ ചു​രു​ളായ ഒരു പാ​ഴ്മു​ടി​ക്കു​ള്ളിൽ അവൾ തന്റെ നരച്ച തല​മു​ടി​യെ മറ​ച്ചി​രു​ന്നു. മദാം മഗ്ല്വാർ കാ​ഴ്ച​യിൽ ബു​ദ്ധി​യും ചൊ​ടി​യും ദയ​യു​മു​ള്ള ഒരു സ്ത്രീ​യാ​ണ്, ഒപ്പ​മ​ല്ലാ​തെ പൊ​ന്തി​നിൽ​ക്കു​ന്ന അവ​ളു​ടെ ചു​ണ്ടി​ന്റെ രണ്ട​റ്റ​വും, ചു​വ​ട്ടി​ല​ത്തേ​തി​നേ​ക്കാൾ വലി​പ്പ​മു​ള്ള മു​ക​ളി​ല​ത്തെ ചു​ണ്ടും​കൂ​ടി മു​ഷി​ഞ്ഞും കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഒരു മട്ടും അഭി​മാ​ന​ത്തോ​ടു​കു​ടിയ ഒരു ഭാ​വ​വി​ശേ​ഷ​വും അവൾ​ക്കു​ണ്ടാ​ക്കി. ഒന്നും മി​ണ്ടാ​തി​രി​ക്കു​മ്പോ​ഴെ​ല്ലാം അവൾ അദ്ദേ​ഹ​ത്തോ​ടു ബഹു​മാ​ന​വും സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​വും കൂ​ടി​ക്ക​ലർ​ന്ന ഒരു ദൃ​ഢ​സ്വ​ര​ത്തിൽ സം​സാ​രി​ക്കും; എന്നാൽ അദ്ദേ​ഹം പറയാൻ തു​ട​ങ്ങി​യാൽ ഉടനെ, നമ്മൾ കണ്ടി​ട്ടു​ള്ള​വി​ധം, അവളും തന്റെ സ്വാ​മി​നി​യെ​പ്പോ​ലെ, എതിർ​പ​ക്ഷ​മി​ല്ലാ​തെ അനു​സ​രി​ക്കും. മദാം വ്വ​സേ​ല്ലു് ബപ്തി​സ്തീൻ സം​സാ​രി​ക്കു​ക​കൂ​ടി​യി​ല്ല. അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ അനു​സ​രി​ക്കു​ക​യും സന്തോ​ഷി​പ്പി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട് അവ​ളു​ടെ ഭാഗം അവ​സാ​നി​ച്ചു. ചെ​റു​പ്പ​കാ​ല​ത്തു​കൂ​ടി അവൾ സു​ന്ദ​രി​യാ​വുക ഉണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല; അവ​ളു​ടെ കണ്ണു​കൾ വലി​യ​വ​യും നീ​ല​നി​റ​ത്തി​ലു​ള്ള​വ​യും ഉന്തി​നിൽ​ക്കു​ന്ന​വ​യു​മാ​ണ്: മൂ​ക്കു നീ​ണ്ടു വള​ഞ്ഞ​താ​യി​രു​ന്നു; എന്നാൽ ആ മു​ഖ​ത്തി​ന്റെ ആക​പ്പാ​ടെ​യു​ള്ള ആകൃതി, അവ​ളു​ടെ ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ സമ്പ്ര​ദാ​യം, ഞങ്ങൾ ആരം​ഭ​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു​വെ​ച്ച​തു​പോ​ലെ, അനിർ​വാ​ച്യ​മായ ഒരു സൗ​മ്യ​ശീ​ല്യ​ത്തെ പ്ര​കാ​ശി​പ്പി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. അവൾ എപ്പോ​ഴും തറ​വാ​ടി​ത്ത​ത്തെ കാ​ണി​ക്കു​വാൻ​വേ​ണ്ടി ജനി​ച്ച​വ​ളാ​ണ്, എന്നാൽ ആത്മാ​വി​നെ പതു​ക്കെ സന്തോ​ഷി​പ്പി​ച്ചു നന്നാ​ക്കി​ത്തീർ​ക്കു​ന്ന മത​വി​ശ്വാ​സം, ധർ​മ്മ​ശീ​ലം, ശാ​ന്ത​സ്വ​ഭാ​വം എന്നീ മൂ​ന്നു മനോ​ഗു​ണ​ങ്ങൾ കൂ​ടി​ച്ചേർ​ന്നു ക്ര​മേണ ആ തറ​വാ​ടി​ത്ത​ത്തെ ഒരു പാ​വ​ന​ത്വ​മാ​ക്കി ഉയർ​ത്തി. പ്ര​കൃ​തി അവളെ ഒരാ​ട്ടിൻ കു​ട്ടി​യാ​ക്കി സൃ​ഷ്ടി​ച്ചു; മതം അവളെ ഒരു ദേ​വ​സ്ത്രീ​യാ​ക്കി വളർ​ത്തി. ഋഷി​ത്വ​മു​ള്ള സാ​ധു​ക​ന്യ​കാ​ത്വം! മറ​ഞ്ഞു​ക​ഴി​ഞ്ഞ ആ മനോ​ഹ​ര​മായ പഴമ!

അന്നു വൈ​കു​ന്നേ​രം മെ​ത്രാ​ന്റെ വാ​സ​സ്ഥ​ല​ത്തു​ണ്ടായ സംഭവം മദാം വ്വ​സ്സേ​ല്ല് ബപ്തി​സ്തീൻ പല​പ്പോ​ഴും ആവർ​ത്തി​ച്ചി​രു​ന്നു; അതു​കൊ​ണ്ട് അതി​ന്റെ എല്ലാ ഭാ​ഗ​വും പരി​പൂർ​ണ​മാ​യി പറ​ഞ്ഞു​ത​രാൻ കഴി​വു​ള്ള ആളുകൾ ഇപ്പോ​ഴും ജീ​വി​ച്ചി​രി​പ്പു​ണ്ട്.

മെ​ത്രാൻ ചെന്ന സമ​യ​ത്തു മദാം മഗ്ല്വാർ വളരെ ചൊ​ടി​യോ​ടു​കൂ​ടി സം​സാ​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ആ സ്ത്രീ മദാം വ്വ​സേ​ല്ല ബപ്തി​സ്തീ​നു പരി​ച​യ​മു​ള്ള​തും മെ​ത്രാ​ന്നു ധാ​രാ​ളം കേ​ട്ടു ശീ​ല​മു​ള്ള​തു​മായ ഒരു വി​ഷ​യ​ത്തെ​പ്പ​റ്റി ആവേ​ശ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി പ്ര​സം​ഗി​ക്കു​ക​യാ​ണ്. പ്ര​സം​ഗ​വി​ഷ​യം പു​റ​ത്തേ​ക്കു​ള്ള വാ​തി​ലി​ന്റെ പൂ​ട്ടു തന്നെ.

അത്താ​ഴ​ത്തി​നു​ള്ള ചില സാ​മാ​ന​ങ്ങൾ വാ​ങ്ങി​ക്കൂ​ട്ടു​ന്ന​തി​നി​ട​യ്ക്കു പലേ​ട​ത്തു നി​ന്നു​മാ​യി മദാം മഗ്ല്വാർ ചി​ല​തൊ​ക്കെ കേ​ട്ടു എന്നു തോ​ന്നു​ന്നു. കാ​ഴ്ച​യിൽ അപ​ക​ടം​പി​ടി​ച്ച ഒരു​ത്തൻ ഉപാ​യ​ത്തിൽ സഞ്ച​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്ന് ആളുകൾ സം​സാ​രി​ച്ചു; നല്ല മട്ടു​കാ​ര​ന​ല്ലാ​ത്ത ഒരു തെ​മ്മാ​ടി വന്നു​കൂ​ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു; അവൻ ഇപ്പോൾ പട്ട​ണ​ത്തിൽ എവി​ടെ​യോ ഉണ്ടാ​യി​രി​ക്ക​ണം. നേരം വൈകി വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു മട​ങ്ങി​ച്ചെ​ല്ലു​വാൻ നി​ല്ക്കു​ന്ന​വർ അത്ര സു​ഖ​ക​ര​മ​ല്ലാ​ത്ത ഒരു കള്ളി​യിൽ​ച്ചെ​ന്നു ചാടാൻ വഴി​യു​ണ്ട്. പൊ​ല്ലീ​സ്സി​ന്റെ നില വളരെ മോശം; പൊ​ല്ലീ​സ്സു​മേ​ലു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​നും നഗ​ര​മു​ഖ്യ​നും തമ്മിൽ വലിയ അടു​പ്പ​മി​ല്ല; എന്തെ​ങ്കി​ലും ചി​ല​തു​ണ്ടാ​ക്കി​ത്തീർ​ത്ത് അന്യോ​ന്യം അപ​ക​ട​ത്തിൽ ചാ​ടി​ക്കാൻ നോ​ക്കു​ക​യാ​ണ് രണ്ടു​പേ​രും. പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​രെ​ക്കൊ​ണ്ടു​ള്ള കാ​ര്യം തന്റേ​ട​മു​ള്ള​വർ സ്വ​യ​മാ​യി​ത്ത​ന്നെ നി​റ​വേ​റ്റു​ക​യും, നല്ല​വ​ണ്ണം സൂ​ക്ഷി​ച്ചി​രി​ക്കു​ക​യു​മാ​ണ് വേ​ണ്ട​ത്; വീ​ടു​ക​ളെ​ല്ലാം വേ​ണ്ട​വി​ധം അട​ച്ചു, തഴു​തി​ട്ടു, പു​റ​ത്തു​നി​ന്നു കട​ക്കാൻ വയ്യാ​താ​ക്കു​ക​യും വാ​തി​ലു​ക​ളെ​ല്ലാം നള്ല​വ​ണ്ണം ബന്ധി​ച്ചു പൂ​ട്ടി​യി​ടു​ക​യും ആവ​ശ്യ​മാ​ണ്.

ഈ ഒടു​വിൽ പറ​ഞ്ഞ​തു മദാം മഗ്ല്വാർ ഒന്നു​കൂ​ടി ഉറ​പ്പി​ച്ചു. എന്നാൽ മെ​ത്രാൻ കു​റ​ച്ചു തണു​പ്പോ​ടു​കൂ​ടിയ സ്വ​ന്തം മു​റി​യിൽ​നി​ന്നാ​ണ് അവിടെ വന്ന​ത്. അദ്ദേ​ഹം തി​യ്യി​നു മുൻ​പിൽ ചെ​ന്നി​രു​ന്നു, തീ​ക്കാ​ഞ്ഞു; മറ്റെ​ന്തോ ചി​ല​തി​നെ​പ്പ​റ്റി മനോ​രാ​ജ്യം തു​ട​ങ്ങി. മദാം മഗ്ല്വാർ അർ​ത്ഥം വെ​ച്ചു പറഞ്ഞ വാ​ക്ക് അദ്ദേ​ഹം കേ​ട്ട​താ​യി ഭാ​വി​ച്ചി​ല്ല. അവൾ അതൊ​ന്നു​കൂ​ടി പറ​ഞ്ഞു. സഹോ​ദ​ര​നെ മു​ഷി​പ്പി​ക്കാ​തെ മദാം മഗ്ല്വാ​റെ സന്തോ​ഷി​പ്പി​ക്കു​വാൻ​വേ​ണ്ടി, മദാം​വ്വ​സേ​ല്ല ബപ്തി​സ്തീൻ ശങ്കി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് ഇങ്ങ​നെ ഒന്നു പറ​ഞ്ഞു: ‘ജ്യേ​ഷ്ഠൻ മദാം മഗ്ല്വാർ പറ​യു​ന്ന​തു കേ​ട്ടു​വോ?’

‘ഞാൻ എന്തോ ചിലതു കേ​ട്ടു.’ മെ​ത്രാൻ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു. എന്നി​ട്ടു കസാല പകുതി തി​രി​ച്ചി​ട്ടു. കാൽ​മു​ട്ടി​ന്മേൽ കൈ​വെ​ച്ചു. വേ​ഗ​ത്തിൽ സന്തോ​ഷം കയ​റു​ന്ന​തും തി​യ്യി​ന്റെ വെ​ളി​ച്ചം ചു​വ​ട്ടിൽ​നി​ന്നു തട്ടി​പ്ര​കാ​ശി​ച്ച​തു​മായ തന്റെ സസ്നേ​ഹ​മായ മുഖം ആ വൃ​ദ്ധ​യു​ടെ നേരെ തി​രി​ച്ച്, അദ്ദേ​ഹം ചോ​ദി​ച്ചു: ‘കേൾ​ക്ക​ട്ടെ, എന്തൊ​ക്കെ​യാ​ണ് വർ​ത്ത​മാ​നം എന്തൊ​ക്കെ​യാ​ണ് വർ​ത്ത​മാ​നം? നമ്മൾ വലിയ അപ​ക​ട​ത്തി​ലാ​ണോ?’

ഉടനെ മദാം മഗ്ല്വാർ ആ കഥ മു​ഴു​വ​നും ഒന്നു​കൂ​ടി പറ​ഞ്ഞു–മനഃ​പൂർ​വ​മാ​യി​ട്ട​ല്ലാ​തെ കു​റ​ച്ചു ചിലത് അവി​ട​വി​ടെ പു​തു​താ​യി കൂ​ട്ടി. ബൊ​ഹീ​മി​യ​ക്കാ​രൻ ഒരാൾ, കാലിൽ ഒന്നു​മി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു തെ​ണ്ടി, വല്ലാ​ത്തൊ​രു​ത്ത​നായ ഒരി​ര​പ്പാ​ളി. പട്ട​ണ​ത്തിൽ വന്നു​കൂ​ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. അവൻ ഴാ​ക്ക്വാ​ങ് ലബാ​റു​ടെ ഹോ​ട്ട​ലിൽ താ​മ​സി​ക്കാൻ ചെ​ന്നു​വ​ത്രേ; പക്ഷേ അവനെ താ​മ​സി​പ്പി​ക്കു​വാൻ അയാൾ​ക്ക​ത്ര ഇഷ്ട​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ല. ഗസ്സാ​ന്ദി​യി​ലെ മര​ക്കൂ​ട്ട​ത്തി​ന്റെ വഴി​ക്കാ​ണ് അവ​ന്റെ വരവു കണ്ട​ത്; സന്ധ്യ​ക്കു തെ​രു​വിൽ അല​ഞ്ഞു​ന​ട​ന്നി​രു​ന്നു​വ​ത്രേ. കണ്ടാൽ പേ​ടി​യാ​വു​ന്ന മു​ഖ​വു​മാ​യി ഒരു കൊ​ല​പാ​ത​ക​പ്പു​ള്ളി.

‘നേര്!’ മെ​ത്രാൻ പറ​ഞ്ഞു.

അങ്ങോ​ട്ടു ചോ​ദി​ച്ചും​കൊ​ണ്ടു​ള്ള മട്ടു മദാം മഗ്ല്വേ​റെ ഉത്സാ​ഹ​പ്പെ​ടു​ത്തി. അതിൽ​നി​ന്നു മെ​ത്രാൻ പേ​ടി​ക്കാൻ ഭാ​വ​മു​ണ്ടെ​ന്നു കരുതി, അവൾ വി​ജ​യ​ഭാ​വ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി പറ​ഞ്ഞു​തു​ട​ങ്ങി:

‘അതേ, മോൺ​സി​ന്യേർ. കാ​ര്യ​ത്തി​ന്റെ സ്ഥി​തി അങ്ങ​നെ​യാ​ണ്. ഇന്ന് ഈ പട്ട​ണ​ത്തിൽ എന്തെ​ങ്കി​ലും ഒരു ലഹള ഉണ്ടാ​വാ​തി​രി​ക്കി​ല്ല. എല്ലാ​വ​രും പറ​യു​ന്നു​ണ്ട​ത്. എന്ന​ല്ല. പൊ​ല്ലീ​സ്സി​ന്റെ കഥ വളരെ മോശം’ ആവ​ശ്യ​മു​ള്ള ഒരാ​വർ​ത്ത​നം. ‘ഒരു മലം​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു താ​മ​സി​ക്കുക; രാ​ത്രി തെ​രു​വു​ക​ളിൽ വി​ള​ക്കു​കൂ​ടി വേ​ണ്ട​വി​ധ​മ​ല്ല! ചത്തു​പോ​വും. അതേ എന്ന്; അപ്പ​ക്കൂ​ടു​പോ​ലെ ഉരു​ട്ടു​പി​ടി​ച്ചു കി​ട​ക്കു​ന്നു! ഞാൻ പറ​യു​ന്നു. മോൺ​സി​ന്യേർ -മദാം വ്വ​സേ​ല്ല് എന്നോ​ടു യോ​ജി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്.’

‘ഞാൻ.’ സഹോ​ദ​രി തട​ഞ്ഞു പറ​ഞ്ഞു, ‘ഒന്നും പറ​യു​ന്നി​ല്ല. എന്റെ ജ്യേ​ഷ്ഠൻ ചെ​യ്യു​ന്ന​തെ​ല്ലാം ശരി.’

‘ആരും തട​ഞ്ഞു​പ​റ​യുക ഉണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്ന നി​ല​യ്ക്കു മദാം മഗ്ല്വര്‍ നിർ​ത്താ​തെ പറ​ഞ്ഞു; ‘ഞങ്ങൾ പറ​യു​ന്നു, ഈ വീ​ട്ടി​ന് ഒട്ടും ഉറ​പ്പു​പോ​രാ; ഇവി​ടു​ന്നു സമ്മ​തി​ക്കു​ന്ന​പ​ക്ഷം, ഞാൻ പോയി വാ​തി​ലി​ന്മേ​ലു​ള്ള പണ്ട​ത്തെ പൂ​ട്ടു​ക​ളെ​ല്ലാം അവി​ട​വി​ടെ തറ​ച്ചു ശരി​യാ​ക്കു​ന്ന​തി​ന്നു കരു​വാ​നോ​ടു വരാൻ പറയാം; പൂ​ട്ടു​ക​ളെ​ല്ലാം നമ്മു​ടെ പക്ക​ലു​ണ്ട്; ഒരൊ​റ്റ നി​മി​ഷ​ത്തെ പണിയേ ഉള്ളൂ; ഏതു വഴി​പോ​ക്ക​ന്നും കയ​റി​വ​ന്ന് ഒരു നീ​ക്കു നീ​ക്കി​യാൽ തു​റ​ക്കാ​വു​ന്ന ഒരു വാതിൽ പോലെ പേടി തോ​ന്നി​ക്കു​ന്ന വസ്തു വേ​റെ​യി​ല്ലെ​ന്നു ഞാൻ പറ​യു​ന്നു; എന്ന​ല്ല, ഞാൻ പറ​യ​ട്ടെ, മോൺ​സി​ന്യേർ, ഒരു രാ​ത്രി​ക്കു മാ​ത്ര​മാ​യി​ട്ടെ​ങ്കി​ലും വാ​തി​ലി​നു പൂ​ട്ടു തറ​യ്ക്കു​ന്ന​ത് ആവ​ശ്യ​മാ​ണ്. പി​ന്നെ ആരോ​ടും എപ്പോ​ഴും ‘അക​ത്തേ​ക്കു വരു’ എന്നു പറ​യു​ന്ന​ത് ഇവി​ട​ത്തെ ഒരു സ്വ​ഭാ​വ​മാ​ണ്, എന്ന​ല്ല, എന്റെ ഈശ്വ​രാ! ഏതർ​ദ്ധ​രാ​ത്രി​ക്കാ​യാ​ലും ശരി, ആർ​ക്കും അക​ത്തേ​ക്കു കട​ക്കാൻ സമ്മ​തം ചോ​ദി​ക്കേ​ണ്ട​തി​ല്ല.’

ഈ സമ​യ​ത്തു വാ​തി​ലിൽ​നി​ന്ന് ഏതാ​ണ്ട് ശക്തി​യോ​ടു​കൂ​ടിയ ഒരു മു​ട്ടു കേ​ട്ടു.

‘അക​ത്തേ​ക്കു വരു,’ മെ​ത്രാൻ പറ​ഞ്ഞു.

വാതിൽ തു​റ​ന്നു.

വേ​ഗ​ത്തി​ലും ശക്തി​യോ​ടു​കൂ​ടി​യും ആരോ പു​റ​ത്തു​നി​ന്നു​ന്തി​യി​ട്ടെ​ന്ന​പോ​ലെ, അതു ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ മലർ​ക്കെ​ത്തു​റ​ന്നു.

ഒരാൾ അക​ത്തു കട​ന്നു.

ആളെ മുൻ​പു​ത​ന്നെ നമു​ക്ക​റി​യാം. കഴി​ച്ചു​കൂ​ട്ടു​വാൻ ഒരു സ്ഥലം അന്വേ​ഷി​ച്ചു കൊ​ണ്ട് അല​ഞ്ഞു​ന​ട​ക്കു​ന്ന​താ​യി​ക്ക​ണ്ട ആ വഴി​പോ​ക്ക​നാ​യി​രു​ന്നു അത്.

ആ മനു​ഷ്യൻ അക​ത്തേ​ക്കു കട​ന്നു; ഒരടി മുൻ​പോ​ട്ടു വെ​ച്ചു; വാതിൽ തു​റ​ന്നി​ട്ടും​കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ, അയാൾ അവിടെ നി​ന്നു. ചു​മ​ലിൽ പട്ടാ​ള​മാ​റാ​പ്പു​ണ്ട്; കൈയിൽ പൊ​ന്തൻ​വ​ടി​യു​ണ്ട്; നോ​ട്ട​ത്തിൽ പരു​ഷ​വും ധി​ക്കാ​ര​പൂർ​വ​വും ക്ഷീ​ണ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി​യ​തും എന്തി​നും സന്ന​ദ്ധ​നെ​ന്നു കാ​ണി​ക്കു​ന്ന​തു​മായ ഒരു ഭാ​വ​വി​ശേ​ഷ​വും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അടു​പ്പു​തി​ണ്ണ​യിൽ​നി​ന്നു​ള്ള വെ​ളി​ച്ചം അയാളെ തെ​ളി​യി​ച്ചു കാ​ണി​ച്ചു. അയാൾ ഒരു ഭയ​ങ്ക​ര​മ​ട്ടി​ലാ​യി​രു​ന്നു. അത് ഒരു പ്രേ​ത​ത്തി​ന്റെ വര​വു​പോ​ലെ വല്ലാ​തി​രു​ന്നു.

മദാം മഗ്ല്വർ​ക്കു നി​ല​വി​ളി​ക്കു​വാൻ​കൂ​ടി ശക്തി​യി​ല്ല. അവർ വി​റ​ച്ചു​പോ​യി; വായും പി​ളർ​ന്നു മി​ഴി​ച്ചു​നി​ന്നു.

മദാം​വ്വ​സേ​ല്ല് ബപ്തി​സ്തീൻ തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കി, അയാൾ അക​ത്തേ​ക്കു വരു​ന്ന​തു കണ്ടു, ഭയ​പ്പെ​ട്ടു പകുതി ഞെ​ട്ടി​യെ​ണീ​റ്റു; പി​ന്നീ​ടു ക്ര​മ​ത്തിൽ വീ​ണ്ടും തി​യ്യി​ന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു തല തി​രി​ച്ചു, സഹോ​ദ​ര​നെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി; അവ​ളു​ടെ മു​ഖ​ഭാ​വം ഒരി​ക്കൽ​ക്കൂ​ടി തി​ക​ച്ചും ശാ​ന്ത​വും സ്വ​ച്ഛ​വു​മാ​യി​ത്തീർ​ന്നു.

മെ​ത്രാൻ ആ മനു​ഷ്യ​നെ ക്ഷോ​ഭ​ര​ഹി​ത​നാ​യി നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ടു.

നി​ശ്ച​യ​മാ​യും, പു​തു​താ​യി വന്ന ആളോട് എന്തി​നു വന്നു എന്നു ചോ​ദി​പ്പാൻ വേ​ണ്ടി​ത്ത​ന്നെ, അദ്ദേ​ഹം വായ തു​റ​ന്ന​തോ​ടു​കൂ​ടി, ആ മനു​ഷ്യൻ രണ്ടു കൈയും തന്റെ പൊ​ന്തൻ​വ​ടി​മേ​ലൂ​ന്നി ആ വൃ​ദ്ധ​നേ​യും രണ്ടു സ്ത്രീ​ക​ളേ​യും നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ടു; മെ​ത്രാൻ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന​തു​വ​രെ കാ​ത്തു​നിൽ​ക്കാ​തെ, അയാൾ ഒരു​ച്ച​സ്വ​ര​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു: ‘ഇതാ നോ​ക്കൂ. എന്റെ പേർ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് എന്നാ​ണ്. ഞാൻ തണ്ടു​വ​ലി​ശ്ശി​ക്ഷ [4] യനു​ഭ​വി​ച്ചി​രു​ന്നേ​ട​ത്തു​നി​ന്നു വി​ട്ടു​പോ​ന്ന ഒരു തട​വു​പു​ള്ളി​യാ​ണ്. നാലു ദിവസം മുൻപ് എനി​ക്ക​വി​ടെ​നി​ന്നു പോരാൻ സമ്മ​തം കി​ട്ടി; ഞാൻ പൊ​ന്താർ​ലി​യേ​യി​ലേ​ക്കു പോ​കു​ന്നു–എനി​ക്കെ​ത്തേ​ണ്ട​ത​വി​ടെ​യാ​ണ്. ഞാൻ തൂ​ലോ​ങ്ങ് വി​ട്ട​ശേ​ഷം നാലു ദി​വ​സ​മാ​യി നട​ക്കു​ക​ത​ന്നെ​യാ​ണ്. ഇന്നു ഞാൻ കാൽ​ന​ട​യാ​യി പന്ത്ര​ണ്ടു​കാ​തം വഴി പി​ന്നി​ട്ടു. ഇന്ന് വൈ​കു​ന്നേ​രം, ഞാൻ ഈ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു വന്ന ഉടനെ, ഒരു ഹോ​ട്ട​ലിൽ കയറി; ഞാൻ ടൗൺ​ഹാ​ളിൽ കാ​ണി​ച്ചു കൊ​ടു​ത്ത എന്റെ മഞ്ഞ​നി​റ​ത്തി​ലു​ള്ള യാ​ത്രാ​നു​വാ​ദ​പ​ത്രം കാരണം, അവി​ടെ​യു​ള്ള​വർ എന്നെ ആട്ടി​യ​യ​ച്ചു. ഞാൻ വേറെ ഒരു ഹോ​ട്ട​ലിൽ പോയി. അവരും എന്നോ​ടു ‘പോ’ എന്നാ​യി; എന്നെ ആരും താ​മ​സി​പ്പി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. ഞാൻ ജയി​ലി​ലേ​ക്കു ചെ​ന്നു; ജയിൽ​ക്കാ​രൻ എന്നെ കട​ക്കാൻ സമ്മ​തി​ച്ചി​ല്ല. ഞാൻ ഒരു നാ​യ​ക്കൂ​ട്ടിൽ കട​ന്നു​ചെ​ന്നു; ആ നായ എന്നെ കടി​ച്ചു; അതും ഒരു മനു​ഷ്യ​നാ​ണെ​ന്ന മാ​തി​രി, എന്നെ അതിൽ​നി​ന്ന് ആട്ടി​യോ​ടി​ച്ചു. ഞാൻ ആരാ​ണെ​ന്ന് ആ ജന്തു​വി​നും മന​സ്സി​ലാ​യി എന്നു തോ​ന്നി​പ്പോ​വും. നക്ഷ​ത്ര​ങ്ങ​ളു​ടെ ചു​വ​ട്ടിൽ വെ​ളി​മ്പ​റ​മ്പിൽ കി​ട​ന്നു​റ​ങ്ങാ​മെ​ന്നു​വെ​ച്ചു ഞാൻ നാ​ട്ടു​പു​റ​ത്തേ​ക്കു കട​ന്നു. നക്ഷ​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ല്ല. മഴ​പെ​യ്യാൻ ഭാ​വ​മു​ണ്ടെ​ന്നു തോ​ന്നി; വല്ല ഇറ​യ​വും അന്വേ​ഷി​ക്കു​വാൻ​വേ​ണ്ടി ഞാൻ പട്ട​ണ​ത്തി​ലേ​ക്കു​ത​ന്നെ മട​ങ്ങി​പ്പോ​ന്നു. അവിടെ പള്ളി​ക്ക​ടു​ത്ത് ഒരു കല്ലു ബെ​ഞ്ചി​ന്മേൽ കി​ട​ന്നു​റ​ങ്ങു​വാ​നാ​ണ് ഞാൻ തീർ​ച്ച​യാ​ക്കി​യ​ത്. ഒരു സു​ശീ​ല​യായ സ്ത്രീ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ഭവനം എനി​ക്കു ചു​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ച്ചു​ത​ന്നു; ‘അവിടെ ചെ​ന്നു വി​ളി​ച്ചു​നോ​ക്കൂ’ എന്നെ​ന്നോ​ടു പറ​ഞ്ഞു. ഞാൻ വന്നു​വി​ളി​ച്ചു. ഇതെ​ന്തു സ്ഥ​ല​മാ​ണ്? നി​ങ്ങൾ ഹോ​ട്ടൽ വെ​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടോ? എന്റെ കൈയിൽ പണ​മു​ണ്ട്–മു​ത​ലു​ണ്ട്–പത്തൊ​മ്പ​തു കൊ​ല്ലം​കൊ​ണ്ട് ഞാൻ തട​വിൽ​ക്കി​ട​ന്നു പ്ര​വൃ​ത്തി​യെ​ടു​ത്തു​ണ്ടാ​ക്കിയ നൂ​റ്റൊ​മ്പ​തു ഫ്രാ​ങ്കും പതി​ന​ഞ്ചു സൂവും എന്റെ കൈ​യി​ലു​ണ്ട്. ഞാൻ പണം​ത​രാം; അതെ​നി​ക്കെ​ന്തി​നാ​ണ്? എന്റെ കൈയിൽ പണ​മു​ണ്ട്. ഞാൻ വല്ലാ​തെ ക്ഷീ​ണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു; പന്ത്ര​ണ്ടു കാതം വഴി നട​ന്നി​ട്ടാ​ണ് വരു​ന്ന​ത്; എനി​ക്കു വല്ലാ​തെ വി​ശ​ക്കു​ന്നു. ഞാൻ താ​മ​സി​ക്കു​ന്ന​ത് നി​ങ്ങൾ​ക്കി​ഷ്ട​മാ​ണോ?’

‘മദാം മഗ്ല്വാർ,’ മെ​ത്രാൻ പറ​ഞ്ഞു, ‘ഇരി​ക്കാൻ ഒന്നു കൊ​ടു​ക്കൂ.’

ആ മനു​ഷ്യൻ രണ്ടു​മൂ​ന്ന​ടി മു​ന്നോ​ട്ടു വെ​ച്ചു. മേ​ശ​പ്പു​റ​ത്തു​ള്ള വി​ള​ക്കി​ന്റെ അടു​ത്തു ചെ​ന്നു. ‘നി​ല്ക്കു,’ താൻ പറ​ഞ്ഞ​തു മന​സ്സി​ലാ​യി​രി​ക്കി​ല്ലെ​ന്നു ശങ്കി​ച്ചി​ട്ടെ​ന്ന​പോ​ലെ വീ​ണ്ടും തു​ടർ​ന്നു; ‘അങ്ങ​നെ​യ​ല്ല, കേ​ട്ടി​ല്ലേ? ഞാൻ തണ്ടു​വ​ലി​ശ്ശി​ക്ഷ​യി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​വ​നാ​ണ് – ഒരു തട​വു​പു​ള്ളി, ഞാ​നി​പ്പോൾ വരു​ന്ന​ത് ജയി​ലിൽ​നി​ന്നാ​ണ്.’ അയാൾ കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​യിൽ​നി​ന്ന് ഒരു വലിയ കട​ലാ​സ്സു വലി​ച്ചെ​ടു​ത്തു നി​വർ​ത്തി. ‘ഇതാ, എന്റെ യാ​ത്രാ​നു​വാ​ദ​പ​ത്രം. കണ്ടി​ല്ലേ, മഞ്ഞ​ച്ച​താ​ണ്.

ചെ​ല്ലു​ന്ന എല്ലാ ദി​ക്കിൽ​നി​ന്നും ആട്ടി​യ​യ​പ്പി​ക്കു​വാൻ ഇതെ​ന്നെ സഹാ​യി​ക്കു​ന്നു. ഇതൊ​ന്നു വാ​യി​ച്ചു​നോ​ക്കു​മോ? എനി​ക്ക​റി​യാം വാ​യി​ക്കാൻ. ഞാൻ അതു തട​വിൽ​നി​ന്നു പഠി​ച്ചു. പഠി​ക്കാൻ ഇഷ്ട​മു​ള്ള​വ​രെ പഠി​പ്പി​ക്കു​വാൻ അവിടെ ഒരു വി​ദ്യാ​ല​യ​മു​ണ്ട്. നി​ല്ക്കൂ, ഇതാണ് അവർ ഈ യാ​ത്രാ​നു​വാ​ദ​പ​ത്ര​ത്തിൽ എഴു​തി​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്, ‘ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്, പു​റ​ത്താ​ക്കിയ തട​വു​കാ​രൻ, രാ​ജ്യം*** - അത് നി​ങ്ങൾ​ക്കാ​വ​ശ്യ​മി​ല്ല‘പത്തൊ​മ്പ​തു കൊ​ല്ലം തണ്ടു​വ​ലി​ശ്ശി​ക്ഷ​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു വീടു തു​ര​ന്നു കട​ന്ന​തി​നും കവർ​ച്ച ചെ​യ്ത​തി​ന്നു​മാ​യി അഞ്ചു​കൊ​ല്ലം; നാ​ലു​ത​വണ ചാ​ടി​പ്പോ​വാൻ ശ്ര​മി​ച്ച​തി​നു പതി​ന്നാ​ലു കൊ​ല്ലം, വളരെ സൂ​ക്ഷി​ക്കേ​ണ്ട ഒരു​വ​നാ​ണ്.

അതാ. എല്ലാ​വ​രും എന്നെ ഉപേ​ക്ഷി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. നി​ങ്ങൾ​ക്ക് എന്നെ സ്വീ​ക​രി​ക്കു​വാൻ ഇഷ്ട​മു​ണ്ടോ? ഇത് ഒരു ഹോ​ട്ട​ലാ​ണോ? ഭക്ഷി​ക്കു​വാൻ വല്ല​തും, കി​ട​ക്കു​വാൻ ഒരു സ്ഥ​ല​വും, നി​ങ്ങൾ എനി​ക്കു തരുമോ? ഇവിടെ ഒരു കു​തി​ര​പ്പ​ന്തി​യു​ണ്ടോ?’

‘മദാം മഗ്ല്വാർ,’ മെ​ത്രാൻ പറ​ഞ്ഞു: ‘ആ ഉള്ള​റ​യി​ലു​ള്ള കട്ടി​ലി​ന്മേൽ വെ​ളു​ത്ത​വി​രി​പ്പു വി​രി​ക്ക​ണം.’ ആ രണ്ടു സ്ത്രീ​ക​ളു​ടേ​യും അനു​സ​ര​ണ​ശീ​ലം ഞങ്ങൾ മുൻപേ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ട​ല്ലോ.

ഈ ആജ്ഞ​കൾ നി​റ​വേ​റ്റു​വാ​നാ​യി മദാം​മ​ഗ്ല്വാർ പു​റ​ത്തേ​ക്കു പോയി.

മെ​ത്രാൻ ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ നേരെ നോ​ക്കി.

‘സേർ, ഇരി​ക്കൂ: തീ​ക്കാ​യു. ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ നമു​ക്കു ഭക്ഷ​ണ​ത്തി​നാ​രം​ഭി​ക്കാം; നി​ങ്ങൾ ഭക്ഷ​ണം കഴി​ക്കു​ന്ന​തോ​ടു​കൂ​ടി കി​ട​ക്ക തയ്യാ​റാ​വും.’

ആ മനു​ഷ്യ​ന്നു പെ​ട്ടെ​ന്നു കാ​ര്യം മന​സ്സി​ലാ​യി. അതേ​വ​രെ പരു​ഷ​വും വ്യാ​കു​ല​വു​മാ​യി​രു​ന്ന അയാ​ളു​ടെ മു​ഖ​ഭാ​വ​ത്തിൽ അമ്പ​ര​പ്പും സം​ശ​യ​വും സന്തോ​ഷ​വും കയറി; അത​സാ​ധാ​ര​ണ​മാ​യി​ത്തീർ​ന്നു. അയാൾ ഒരു നൊ​സ്സ​നെ​പ്പോ​ലെ വി​ക്കി​വി​ക്കി​പ്പ​റ​യാൻ തു​ട​ങ്ങി: ‘നേരോ? എന്ത്, നി​ങ്ങൾ എന്നെ താ​മ​സി​പ്പി​ക്കും? നി​ങ്ങൾ എന്നെ ആട്ടി​യ​യ​യ്ക്കു​ന്നി​ല്ല? ഒരു തട​വു​പു​ള്ളി​യെ! നി​ങ്ങൾ എന്നെ സേർ എന്നു വി​ളി​ക്കു​ന്നു! നി​ങ്ങൾ എന്നെ നീ എന്നു വി​ളി​ക്കു​ന്നി​ല്ല? കട​ന്നു​പോ, നായേ! ഇതാണ് ആളുകൾ എന്നോ​ടു പറയുക പതിവ്. നി​ങ്ങൾ എന്നെ ആട്ടി​യ​യ​യ്ക്കു​മെ​ന്ന് എനി​ക്കു​റ​പ്പു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; അതു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് ഞാ​നാ​രെ​ന്ന് ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ​ത്ത​ന്നെ പറ​ഞ്ഞ​ത്. ഹാ, എന്തൊ​രു നല്ല സ്ത്രീ​യാ​ണ് എന്നെ ഇങ്ങോ​ട്ടു പറ​ഞ്ഞ​യ​ച്ച​ത്! ഞാൻ ഉണ്ണാൻ തു​ട​ങ്ങു​ന്നു! കി​ട​ക്ക​യും വി​രി​പ്പു​മു​ള്ള ഒരു കട്ടി​ലിൽ, ലോ​ക​ത്തിൽ മറ്റു​ള്ള​വ​രെ​പ്പോ​ലെ, ഞാനും കി​ട​ക്കാൻ പോ​കു​ന്നു! ഒരു കട്ടിൽ! ഞാൻ ഒരു കട്ടി​ലി​ന്മേൽ കി​ട​ന്നു​റ​ങ്ങി​യി​ട്ട് ഇപ്പോൾ കൊ​ല്ലം പത്തൊ​മ്പ​താ​യി! അപ്പോൾ, ഞാൻ പോ​ക​ണ​മെ​ന്ന് നി​ങ്ങൾ​ക്കു ലേ​ശ​മെ​ങ്കി​ലും ആവ​ശ്യ​മി​ല്ല! നി​ങ്ങൾ നല്ല​വ​രാ​ണ്. എന്ന​ല്ല, എന്റെ കൈയിൽ പണ​മു​ണ്ട്. ഞാൻ നല്ല പ്ര​തി​ഫ​ലം തരും. ഞാൻ മാ​പ്പു ചോ​ദി​ക്കു​ന്നു; ഹേ, ഹോ​ട്ടൽ​ക്കാ​രൻ അവർ​ക​ളേ, നി​ങ്ങ​ളു​ടെ പേ​രെ​ന്താ​ണ്? നി​ങ്ങൾ എന്തു ചോ​ദി​ച്ചാ​ലും അതു ഞാൻ തരും. നി​ങ്ങൾ ഒരു നല്ലാൾ​ത​ന്നെ. നി​ങ്ങൾ ഒരു ഹോ​ട്ടൽ​ക്കാ​ര​നാ​ണ്, അല്ലേ?’

മെ​ത്രാൻ പറ​ഞ്ഞു: ‘ഞാൻ ഇവിടെ താ​മ​സി​ച്ചു​വ​രു​ന്ന ഒരു മതാ​ചാ​ര്യ​നാ​ണ്.’

‘ഒരു മതാ​ചാ​ര്യൻ!’ ആ മനു​ഷ്യൻ പറ​ഞ്ഞു: ‘ഹാ, എന്തൊ​രു മര്യാ​ദ​ക്കാ​ര​നായ മതാ​ചാ​ര്യൻ! അപ്പോൾ, നി​ങ്ങൾ എന്റെ കൈ​യിൽ​നി​ന്നു പണ​മൊ​ന്നും വാ​ങ്ങി​ക്കാൻ ഭാ​വ​മി​ല്ല? നി​ങ്ങൾ സഭാ​ബോ​ധ​ക​നാ​ണ്, അല്ലേ? ഈ വലിയ പള്ളി​യി​ലെ സഭാ​ബോ​ധ​ക​നാ​ണു്! ശരി! ഞാൻ ഒരു വി​ഡ്ഡി​ത​ന്നെ​യാ​ണ്, സം​ശ​യ​മി​ല്ല. ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ നി​റു​ക​ത്തൊ​പ്പി കണ്ടി​ല്ല.’

ഇങ്ങ​നെ പറ​ഞ്ഞു, തന്റെ പട്ടാ​ള​മാ​റാ​പ്പും പൊ​ന്തൻ​വ​ടി​യും താ​ഴെ​വെ​ച്ച്, അയാൾ ഇരു​ന്നു. മദാം​വ്വ​സേ​ല്ല് ബപ്തി​സ്തീൻ അയാളെ സാ​വ​ധാ​ന​മാ​യി നോ​ക്കി; അയാൾ വീ​ണ്ടും ആരം​ഭി​ച്ചു: സഭാ​ബോ​ധ​ക​ന​വർ​ക​ളേ, നി​ങ്ങൾ ദയ​യു​ള്ളാ​ളാ​ണ്; നി​ങ്ങൾ എന്നെ ആട്ടി​യ​യ​ച്ചി​ല്ല​ല്ലോ. ഒരു നല്ല​വ​നായ മതാ​ചാ​ര്യൻ വളരെ നല്ല ഒന്നാ​ണ്. അപ്പോൾ നി​ങ്ങൾ​ക്കു ഞാൻ പ്ര​തി​ഫ​ലം തരേ​ണ്ട ആവ​ശ്യ​മി​ല്ല?’

‘ഇല്ല.’ മെ​ത്രാൻ പറ​ഞ്ഞു: ‘പണം നി​ങ്ങ​ളു​ടെ പക്കൽ​ത്ത​ന്നെ വെ​ക്കുക. നി​ങ്ങ​ളു​ടെ കൈയിൽ എന്തു​ണ്ട്? നൂ​റ്റൊ​മ്പ​തു ഫ്രാ​ങ്കു​ണ്ടെ​ന്ന് നി​ങ്ങൾ എന്നോ​ടു പറ​ഞ്ഞി​ല്ലേ?’

‘പതി​ന​ഞ്ചു സൂവും.’

നൂ​റ്റൊ​മ്പ​തു ഫ്രാ​ങ്കും പതി​ന​ഞ്ചു സുവും. ഇതു​ണ്ടാ​ക്കാൻ നി​ങ്ങൾ​ക്ക് എത്ര കാലം വേ​ണ്ടി​വ​ന്നു?

‘പത്തൊ​മ്പ​തു കൊ​ല്ലം.’

‘പത്തൊ​മ്പ​തു കൊ​ല്ലം!’

മെ​ത്രാൻ ദീർ​ഘ​ശ്വാ​സ​മി​ട്ടു

ആ മനു​ഷ്യൻ തു​ടർ​ന്നു: ‘എന്റെ പണം മു​ഴു​വ​നും എന്റെ കൈ​യി​ലു​ണ്ട്. നാ​ലു​ദി​വ​സം​കൊ​ണ്ട് ഞാൻ ഇരു​പ​ത്ത​ഞ്ചു സൂ മാ​ത്ര​മേ ചെ​ല​വാ​ക്കി​യു​ള്ളു; അതു ഞാൻ ഗ്രാ​സ്സിൽ​വെ​ച്ചു വണ്ടി​യിൽ​നി​ന്നു സാ​മാ​ന​മി​റ​ക്കി സമ്പാ​ദി​ച്ചു. നി​ങ്ങൾ ഒരു മതാ​ചാ​ര്യ​നാ​യ​തു​കൊ​ണ്ട് പറ​യ​ട്ടെ, ഞങ്ങൾ​ക്ക് അവിടെ ഒരു മതോ​പ​ദേ​ഷ്ടാ​വു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഒരു ദിവസം ഞാൻ അവിടെ മെ​ത്രാ​നേ​യും കണ്ടു. മോൺ​സി​ന്യേർ എന്നാ​ണ് അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ ആളുകൾ വി​ളി​ക്കു​ന്ന​ത്. മാർ​സി​യൈ​യിൽ മഴോ​റി​ലെ മെ​ത്രാ​നാ​യി​രു​ന്നു അദ്ദേ​ഹം; മറ്റു​ള്ള എല്ലാ സഭാ​ബോ​ധ​ക​ന്മാ​രേ​യും ഭരി​ക്കു​ന്ന പ്ര​ധാന സഭാ​ബോ​ധ​ക​നാ​ണ് അദ്ദേ​ഹം. മന​സ്സി​ലാ​യി​ല്ലേ? ഞാൻ മാ​പ്പു ചോ​ദി​ക്കു​ന്നു, ഞാൻ അതു തെ​റ്റി​ത്തെ​റ്റി​യാ​ണ് പറ​യു​ന്ന​ത്; എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ, അത് എന്നിൽ​നി​ന്ന് എത്ര​യോ ദൂ​ര​ത്തു കി​ട​ക്കു​ന്നു! ഞങ്ങ​ളു​ടെ കഥ എന്താ​ണെ​ന്നു നി​ങ്ങൾ​ക്ക​റി​യാ​മ​ല്ലോ? അദ്ദേ​ഹം ഞങ്ങ​ളു​ടെ തട​വു​പു​ര​യിൽ ഒത്ത നടു​ക്ക് ഒരു പ്ര​സം​ഗ​പീ​ഠ​ത്തി​ന്മേൽ കയ​റി​നി​ന്ന് ഈശ്വ​ര​സ്തോ​ത്രം പാടും. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ തലയിൽ സ്വർ​ണം​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഒരു കൂർ​ത്ത സാ​ധ​ന​മു​ണ്ട്; ഉച്ച​യ്ക്കു​ള്ള വെ​ളി​ച്ച​ത്തിൽ അതു മി​ന്നി​ത്തി​ള​ങ്ങി. മുൻ​പിൽ പീ​ര​ങ്കി​യോ​ടും കത്തി​ച്ച തീ​പ്പെ​ട്ടി​ക്കോ​ലു​ക​ളോ​ടും​കൂ​ടി, ഞങ്ങ​ളെ മൂ​ന്നു വരി​യാ​ക്കി നിർ​ത്തി. ഞങ്ങൾ​ക്കു മു​ഴു​വ​നും നല്ല​വ​ണ്ണം കാണാൻ കഴി​ഞ്ഞി​ല്ല. അദ്ദേ​ഹം സം​സാ​രി​ച്ചു; പക്ഷേ, അദ്ദേ​ഹം അത്ര​യും ദൂ​ര​ത്താ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട്, ഞങ്ങൾ​ക്കു കേൾ​ക്കാൻ സാ​ധി​ച്ചി​ല്ല. ഇങ്ങ​നെ​യൊ​ക്കെ​യാ​ണ് മെ​ത്രാ​ന്റെ സ്ഥി​തി.’

അയാൾ ഈ പറ​യു​ന്ന​തി​നി​ട​യ്ക്ക്, മെ​ത്രാൻ പോയി തു​റ​ന്നു​കി​ട​ന്നി​രു​ന്ന വാ​തി​ല​ട​ച്ചു.

മദാം മഗ്ല്വാർ തി​രി​ച്ചെ​ത്തി. ഒരു വെ​ള്ളി​മു​ള്ളും ഒരു വെ​ള്ളി​ക്ക​യി​ലും അവൾ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നി​രു​ന്നു. അത് മേ​ശ​പ്പു​റ​ത്തു വെ​ച്ചു. ‘മദാം മഗ്ല്വാർ, മെ​ത്രാൻ പറ​ഞ്ഞു ‘ആ സാ​ധ​ന​ങ്ങൾ കഴി​യു​ന്ന​തും തി​യ്യി​ന്ന​ടു​ത്തു വെ​ക്കു.’ എന്നി​ട്ട് അതി​ഥി​യു​ടെ​നേ​രെ നോ​ക്കി പറ​ഞ്ഞു: ‘ആൽ​പ്സ് പർ​വ​ത​ത്തിൽ​നി​ന്നു​ള്ള രാ​ത്രി​യി​ലെ കാ​റ്റു ബഹു​ക​ഠി​നം, സേർ, നി​ങ്ങൾ​ക്കു തണു​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്ക​ണം.’

അത്ര​യും മൃ​ദു​ല​മാ​യ​വി​ധം സൗ​ഗൗ​ര​വ​വും പരി​ഷ്കൃ​ത​വു​മായ സഹ​ജ​സ്വ​ര​ത്തിൽ മെ​ത്രാൻ സേർ എന്ന് ഓരോ​രി​ക്കൽ പറ​യു​മ്പോ​ഴും ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ മുഖം തെ​ളി​ഞ്ഞു. കപ്പൽ പൊ​ളി​ഞ്ഞു മരു​ഭൂ​മി​യിൽ ചെ​ന്നു കയറിയ ഒരാൾ​ക്ക് ഒരു ഗ്ലാ​സ്സു വെ​ള്ളം​പോ​ലെ​യാ​ണ്, ഒരു തട​വു​പു​ള്ളി​ക്ക് ഓരോ അവർകൾ എന്ന വിളി. അവ​മാ​നം ബഹു​മാ​ന​ത്തി​ന് ആർ​ത്തി​പ്പെ​ടു​ന്നു.

‘ഈ വി​ള​ക്കി​ന് ഒരു ലേ​ശ​വും തെ​ളി​വി​ല്ല,’ മെ​ത്രാൻ പറ​ഞ്ഞു.

മദാം മഗ്ല്വാർ​ക്ക് ആ പറ​ഞ്ഞ​തി​ന്റെ സാരം മന​സ്സി​ലാ​യി; അവൾ മെ​ത്രാ​ന്റെ കി​ട​പ്പ​റ​യിൽ​നി​ന്നു വെ​ള്ളി​കൊ​ണ്ടു​ള്ള മെ​ഴു​തി​രി​ക്കാ​ലു​കൾ രണ്ടും കൊ​ണ്ടു​വ​രാൻ പോയി; അവയെ മേ​ശ​പ്പു​റ​ത്തു കൊ​ളു​ത്തി​വെ​ച്ച.

‘സഭാ​ബോ​ധ​ക​ന​വർ​ക​ളേ,’ ആ മനു​ഷ്യൻ പറ​ഞ്ഞു: ‘നി​ങ്ങൾ നല്ലാ​ളാ​ണ് നി​ങ്ങൾ​ക്ക് എന്നെ​പ്പ​റ്റി നി​ന്ദ​യി​ല്ല. നി​ങ്ങൾ എന്നെ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു ക്ഷ​ണി​ച്ചു. നി​ങ്ങൾ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ മെ​ഴു​തി​രി​വി​ള​ക്കു​കൾ എനി​ക്കു​വേ​ണ്ടി കൊ​ളു​ത്തി. എന്നാൽ ഞാൻ എവി​ടെ​നി​ന്നാ​ണ് വരു​ന്ന​തെ​ന്നും, ഞാൻ എത്ര​ക​ണ്ട് ഭാ​ഗ്യം​കെ​ട്ട​വ​നാ​ണെ​ന്നും ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളോ​ടു പറ​യാ​തി​രു​ന്നി​ട്ടി​ല്ല.’

അയാൾ​ക്ക് അടു​ത്താ​യി​രു​ന്ന മെ​ത്രാൻ അയാ​ളു​ടെ കൈ​യി​ന്മേൽ തൊ​ട്ടു. ‘നി​ങ്ങൾ ആരാ​ണെ​ന്ന് എന്നോ​ടു പറ​യാ​തി​രി​ക്കാൻ നി​ങ്ങൾ​ക്കു നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ല. ഇത് എന്റെ വീ​ട​ല്ല; യേ​ശു​ക്രി​സ്തു​വി​ന്റെ വീ​ടാ​ണ്. ഇങ്ങോ​ട്ടു കട​ന്നു​വ​രു​ന്ന ആളോടു പേ​രെ​ന്താ​ണെ​ന്നു പറയാൻ ഈ കാ​ണു​ന്ന വാതിൽ ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ക​യി​ല്ല; ദുഃ​ഖ​മു​ണ്ടോ എന്നു മാ​ത്ര​മേ ചോ​ദി​ക്കു​ക​യു​ള്ളൂ. നി​ങ്ങൾ ദുഃ​ഖി​ക്കു​ന്നു; നി​ങ്ങൾ​ക്കു വി​ശ​പ്പു​ണ്ട്, ദാ​ഹ​മു​ണ്ട്; നി​ങ്ങൾ​ക്ക് ഇവിടെ എപ്പോ​ഴും സ്വാ​ഗ​തം. എന്ന​ല്ല, എന്നോ​ടു നി​ങ്ങൾ നന്ദി​പ​റ​യ​രു​ത്; എന്റെ വീ​ട്ടിൽ ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളെ സ്വീ​ക​രി​ക്കു​ന്നു എന്നു പറ​യ​രു​ത്. ഇവിടെ വന്ന് ആശ്വ​സി​ക്കു​ന്ന​താ​രോ ആ ആളു​ടേ​തു മാ​ത്ര​മാ​ണ് ഈ ഭവനം, മറ്റാ​രു​ടേ​തു​മ​ല്ല. വഴി​പോ​ക്ക​നായ നി​ങ്ങ​ളോ​ട് ഞാൻ പറ​യു​ന്നു, എനി​ക്കു​ള്ള​തി​ല​ധി​കം നി​ങ്ങൾ​ക്കാ​ണ് ഇവിടെ പൂർ​ണാ​വ​കാ​ശം. നി​ങ്ങൾ ഇവിടെ കാ​ണു​ന്ന​തെ​ല്ലാം നി​ങ്ങ​ളു​ടെ​യാ​ണ്. നി​ങ്ങ​ളു​ടെ പേ​ര​റി​ഞ്ഞി​ട്ട് എനി​ക്കെ​ന്താ​വ​ശ്യം? എന്നു​മാ​ത്ര​മ​ല്ല, നി​ങ്ങൾ പറ​യു​ന്ന​തി​നു മുൻ​പു​ത​ന്നെ, നി​ങ്ങൾ​ക്കു​ള്ള ഒരു പേർ എനി​ക്ക​റി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നു.’

ആ മനു​ഷ്യൻ മി​ഴി​ച്ചു. നേരോ? എന്റെ പേർ നി​ങ്ങൾ​ക്ക​റി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നു?’

‘ഉവ്വ്.’ മെ​ത്രാൻ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു: ‘നി​ങ്ങൾ​ക്കു​ള്ള പേർ എന്റെ സഹോ​ദ​രൻ എന്നാ​ണ്.’

‘നി​ല്ക്ക​ണേ, സഭാ​ബോ​ധ​ക​ന​വർ​കൾ!’ ആ മനു​ഷ്യൻ കു​റ​ച്ചു​ച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു: ‘ഞാൻ ഇവിടെ വന്ന​പ്പോൾ എനി​ക്കു വല്ലാ​ത്ത വി​ശ​പ്പു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; പക്ഷേ, നി​ങ്ങൾ അത്ര​യും നല്ലാ​ളാ​യ​തു​കൊ​ണ്ട് എന്തേ എനി​ക്കി​പ്പോൾ ഉണ്ടാ​യ​തെ​ന്ന് അറി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ.’

മെ​ത്രാൻ അയാ​ളു​ടെ മു​ഖ​ത്തേ​ക്കു നോ​ക്കി പറ​ഞ്ഞു: ‘നി​ങ്ങൾ വല്ലാ​തെ കഷ്ട​പെ​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ട്?’

‘ഹാ. ചു​ക​ന്ന കു​പ്പാ​യം, ഞെ​രി​യാ​ണി​മേൽ ഇരു​മ്പു​വ​ട്ട്, കി​ട​ന്നു​റ​ങ്ങാൻ ഒരു പലക, ഉഷ്ണം, തണു​പ്പ്, അധ്വാ​നം, തട​വു​പു​ള്ളി​കൾ, അടി​ച്ച കു​ഴി​യിൽ മീ​തെ​യ്ക്കു മീ​തെ​യു​ള്ള അടി, വെ​റു​തെ​യു​ള്ള ഇര​ട്ട​ച്ച​ങ്ങല, ഒരു വാ​ക്കു​കൊ​ണ്ട് പറ​ഞ്ഞാൽ. തു​റു​ങ്ക്; രോഗം പി​ടി​ച്ചു കി​ട​പ്പി​ലാ​വു​മ്പോൾ​ക്കൂ​ടി, ചങ്ങല! നാ​യ്ക്കൾ; നാ​യ്ക്ക​ളാ​ണ് ഞങ്ങ​ളേ​ക്കാൾ സു​ഖി​ക്കു​ന്ന​ത്! പത്തൊ​മ്പ​തു കൊ​ല്ലം! എനി​ക്കു നാ​ല്പ​ത്താ​റാ​യി. ഇപ്പോൾ, ഇതാ മഞ്ഞ​ച്ച യാ​ത്രാ​നു​വാ​ദ​പ്പ​ത്രം കി​ട്ടി. ഇങ്ങ​നെ​യാ​ണ് കഥ.’

‘അതേ, മെ​ത്രാൻ പറയാൻ തു​ട​ങ്ങി. ‘നി​ങ്ങൾ വളരെ ദുഃ​ഖ​ക​ര​മായ ഒരു സ്ഥ​ല​ത്തു​നി​ന്നു​ത​ന്നെ​യാ​ണ് വരു​ന്ന​ത്. കേൾ​ക്കു, പശ്ചാ​ത്ത​പി​ക്കു​ന്ന ഒരു പാ​പി​യു​ടെ കണ്ണീ​രൊ​ഴു​കി കഴു​ക​പ്പെ​ട്ട മുഖം, ഒരു നൂറ് ഉത്ത​മ​മ​നു​ഷ്യ​രു​ടെ വെ​ള്ള​യു​ടു​പ്പി​നെ​ക്കാ​ള​ധി​കം സു​ഖ​ത്തെ സ്വർ​ഗ​ത്തിൽ കണ്ടെ​ത്തും. മനു​ഷ്യ​സ​മു​ദാ​യ​ത്തോ​ട് ദേ​ഷ്യ​വും ദ്വേ​ഷ​വും തോ​ന്നി​ക്കൊ​ണ്ടാ​ണ് ആ ദുഃ​ഖ​ക​ര​മായ സ്ഥ​ല​ത്തു​നി​ന്നു പു​റ​ത്തു​വ​രു​ന്ന​തെ​ങ്കിൽ, നി​ങ്ങൾ മറ്റു​ള്ള​വ​രു​ടെ അനു​ക​മ്പ​യെ അർ​ഹി​ക്കു​ന്നു; ശാ​ന്തി​യോ​ടും നല്ല വി​ചാ​ര​ത്തോ​ടും​കൂ​ടി​യാ​ണ് പോ​ന്നി​ട്ടു​ള്ള​തെ​ങ്കിൽ, ഞങ്ങ​ളെ​ല്ലാ​വ​രെ​ക്കാ​ളും നി​ങ്ങൾ ഉത്ത​മ​നാ​കു​ന്നു.’

ഈയി​ട​യ്ക്കു മദാം മഗ്ല്വാർ അത്താ​ഴ​ത്തി​നു​ള്ള​തെ​ല്ലാം ഒരു​ക്കി; വെ​ള്ള​ത്തി​ലു​ണ്ടാ​ക്കിയ സൂ​പ്പ്, എണ്ണ, അപ്പം, ഉപ്പ്, ഉപ്പി​ട്ടു​ണ​ക്കിയ കു​റ​ച്ചു പന്നി​മാം​സം, ആട്ടു മാം​സ​ത്തി​ന്റെ ഒരു കഷ്ണം, അത്തി​പ്പ​ഴ​ങ്ങൾ, ഉണ​ങ്ങിയ ഒരു വലിയ അപ്പം, മെ​ത്രാ​ന്റെ സ്വ​ന്ത​മ​ന​സ്സാ​ലേ അന്ന് ഒരു കു​പ്പി മോ​വേ​വീ​ഞ്ഞു​കൂ​ടി വി​ശേ​ഷി​ച്ചു കൂ​ട്ടി​യി​രു​ന്നു.

ആതി​ഥേ​യ​ന്മാ​രു​ടെ ഒരു വി​ശേ​ഷ​ത​യായ ആഹ്ലാ​ദം പെ​ട്ടെ​ന്നു മെ​ത്രാ​ന്റെ മു​ഖ​ത്തു പ്ര​കാ​ശി​ച്ചു. ‘ഭക്ഷ​ണ​ത്തി​ന്നി​രി​ക്കുക,’ അദ്ദേ​ഹം ഉന്മേ​ഷ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി കു​റ​ച്ചു​ച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു. ഒരു പരി​ചി​തൻ ഭക്ഷ​ണ​ത്തി​നു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ ചെ​യ്യാ​റു​ള്ള​തു പോലെ, അദ്ദേ​ഹം ആ മനു​ഷ്യ​നെ വല​ത്തു പു​റ​ത്തി​രു​ത്തി. യാ​തൊ​രു സ്തോഭ വി​ശേ​ഷ​വും കൂ​ടാ​തെ പതി​വു​പോ​ലെ​ത​ന്നെ മദാം​വ്വ​സേ​ല്ല് ബപ്തി​സ്തീൻ ഇട​ത്തു​ഭാ​ഗ​ത്തും ഇരു​ന്നു.

മെ​ത്രാൻ ഈശ്വ​രാ​നു​ഗ്ര​ഹ​ത്തെ അർ​ഥി​ച്ചു. പതി​വു​പോ​ലെ സൂ​പ്പെ​ടു​ത്തു കഴി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. ആ മനു​ഷ്യൻ ആർ​ത്തി​യോ​ടു​കൂ​ടി ഭക്ഷി​ച്ചു. പെ​ട്ടെ​ന്നു മെ​ത്രാൻ പറ​ഞ്ഞു: ‘മേ​ശ​പ്പു​റ​ത്ത് ഇന്നെ​ന്തോ ഒന്നു കാ​ണാ​നി​ല്ലാ​ത്ത​തു​പോ​ലെ തോ​ന്നു​ന്നു.’

കൂ​ടാ​തെ കഴി​യാ​ത്ത മു​ന്നു​കൂ​ട്ടു മു​ള്ളു​ക​ളും കയി​ലു​ക​ളും മാ​ത്ര​മേ അന്നു മദാം മഗ്ല്വാർ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നി​രു​ന്നു​ള്ളു. എന്നാൽ, പുറമേ വല്ല​വ​രും അത്താ​ഴ​ത്തി​നു​ള്ള ദിവസം ആറു കൂ​ട്ടു വെ​ള്ളി​സ്സാ​മാ​ന​ങ്ങ​ളു​ള്ള​തു മു​ഴു​വ​നും മേ​ശ​പ്പു​റ​ത്തു കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു വെ​ക്കു​ന്ന​ത് ആ വീ​ട്ടി​ലെ ഒരു പതി​വാ​യി​രു​ന്നു–ഒരു നിർ​ദ്ദോ​ഷ​മായ ധാടി. ഈ ചന്ത​മു​ള്ള ധാ​ടി​ച്ഛായ ഒരു കു​ട്ടി​ക്ക​ളി മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു; ദാ​രി​ദ്ര്യ​ത്തി​ന് അന്ത​സ്സു​ണ്ടാ​ക്കി​ത്തീർ​ത്ത ആ സമ​ര്യാ​ദ​വും സഗൗ​ര​വ​വു​മായ ഭവ​ന​ത്തിൽ അതിന് അനന്യ സാ​ധാ​ര​ണ​മായ ഒരു ഹൃ​ദ​യാ​കർ​ഷ​ത്വ​മു​ണ്ട്.

മദാം മഗ്ല്വാർ മെ​ത്രാൻ പറ​ഞ്ഞ​തി​ന്റെ സാരം മന​സ്സി​ലാ​ക്കി ഒന്നും മി​ണ്ടാ​തെ പു​റ​ത്തേ​ക്കു പോയി; കു​റ​ച്ചു കഴി​യു​മ്പോ​ഴേ​ക്കും, അവിടെ ഭക്ഷ​ണ​ത്തി​നി​രു​ന്നി​രു​ന്ന മൂ​ന്നു​പേ​രു​ടെ​യും മുൻ​പി​ലാ​യി, മെ​ത്രാൻ കൊ​ണ്ടു​വ​രാ​നാ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ട ബാ​ക്കി മൂ​ന്നു കൂ​ട്ടു മു​ള്ളു​ക​ളും മേ​ശ​പ്പു​റ​ത്തു ഭം​ഗി​യിൽ ചേർ​ത്തു​വെ​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു കി​ട​ന്നു​മി​ന്നി.

ആ ഭക്ഷ​ണ​സ​മ​യ​ത്തു​ണ്ടാ​യ​തെ​ന്തെ​ല്ലാ​മെ​ന്നു ശരി​യാ​യി മന​സ്സി​ലാ​ക്കു​വാൻ മദാം​വ്വു​സേ​ല്ല ബപ്തി​സ്തീൻ മദാം ബ്വാ​ഷെ​വ്റോ​ങ്ങി​ന​യ​ച്ച കത്തു​ക​ളിൽ​നി​ന്ന് ഒരു ഭാഗം ഇവിടെ പകർ​ത്തു​ന്ന​തി​ല​ധി​കം നന്നാ​യി​ട്ടൊ​ന്നു ചെ​യ്യേ​ണ്ട​തി​ല്ല. ആ തട​വു​പു​ള്ളി​യും മെ​ത്രാ​നു​മാ​യു​ണ്ടായ സം​ഭാ​ഷ​ണം ബഹു​സാ​മർ​ഥ്യ​ത്തോ​ടെ അതിൽ സൂ​ക്ഷ്മ​മാ​യി വി​വ​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

‘...ഈ മനു​ഷ്യ​നീ ഒരാ​ളു​ടെ മേലും ശ്ര​ദ്ധ​വെ​ച്ചി​ല്ല. ഒരു പട്ടി​ണി​ക്കാ​ര​ന്റെ ആർ​ത്തി​യോ​ടു​കൂ​ടി അയാൾ തരു​ന്നു ഭക്ഷി​ച്ചു. അത്താ​ഴം കഴി​ഞ്ഞ​തി​നു​ശേ​ഷം അയാൾ പറ​ഞ്ഞു: ‘ദയാ​ലു​വായ ഈശ്വ​ര​ന്നു ചേർ​ന്ന സഭാ​ബോ​ധ​ക​ന​വർ​ക​ളേ, ഇതെ​ല്ലാം എന്നെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ളം വളരെ അധി​ക​മാ​ണ്, എന്നാൽ എന്നെ ഒപ്പ​മി​രു​ന്നു ഭക്ഷ​ണം കഴി​ക്കാൻ സമ്മ​തി​ക്കാ​തി​രു​ന്ന വണ്ടി​ക്കാ​രർ നി​ങ്ങ​ളേ​ക്കാൾ നല്ല പദാർ​ഥ​ങ്ങൾ അനു​ഭ​വി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നു ഞാൻ പറ​യേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

‘നമ്മൾ തമ്മിൽ പറ​യു​മ്പോൾ, ഈ വാ​ക്ക് എന്റെ ഉള്ളിൽ തട്ടി എന്റെ ജ്യേ​ഷ്ഠൻ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു: ‘അവർ​ക്ക് എന്തെ​ക്കാ​ള​ധി​കം ക്ഷീ​ണ​മു​ണ്ട്.’.

‘അതല്ല.’ ആ മനു​ഷ്യൻ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു, ‘അവർ​ക്കു് അധികം പണ​മു​ണ്ടു്. നി​ങ്ങൾ സാ​ധു​വാ​ണ്; അതു ഞാൻ ധാ​രാ​ള​മാ​യി കാ​ണു​ന്നു​ണ്ട്. നി​ങ്ങൾ ഒരു പ്ര​ബോ​ഗ​കൻ​കൂ​ടി ആവാൻ തര​മി​ല്ല. നി​ങ്ങൾ വാ​സ്ത​വ​ത്തി​ത് ഒരു സഭാ​ബോ​ധ​ക​നാ​ണോ? ഹാ, ഈശ്വ​രൻ ന്യാ​യ​സ്ഥ​നാ​ണെ​ങ്കിൽ, നി​ങ്ങൾ നി​ശ്ച​യ​മാ​യും ഒരു സഭാ​ബോ​ധ​ക​നാ​വ​ണം!’

‘ഈശ്വ​രൽ ന്യാ​യ​സ്ഥ​നി​ലും കവി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു.’ എന്റെ സഹോ​ദ​രൻ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു.

ഒരു നി​മി​ഷം കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ അദ്ദേ​ഹം തു​ടർ​ന്നു​ച​റ​ഞ്ഞു: ‘മൊ​സ്ത്യു ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്, നി​ങ്ങൾീ പോ​കു​ന്ന​തു പൊ​ന്താർ​ലി​യേ​യി​ലേ​ക്കാ​ണോ?’

‘എനി​ക്കു കി​ട്ടിയ വഴി​യി​ലു​ടെ,’ ഇതാണ് അയാൾ പറ​ഞ്ഞ​തെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നു.പി​ന്നെ അയാൾ ആരം​ഭി​ച്ചു: ‘നാളെ പു​ലർ​ച്ച’യോ​ടു​കൂ​ടി എനി​ക്കു വഴി​യിൽ കൂടണം. വഴി​യ​യാ​ത്ര ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടു​ള്ള​താ​ണ്, രാ​ത്രി തണു​പ്പ​ധി​ക​മാ​ണെ​ങ്കിൽ പകൽ വെയിൽ കൂ​ടു​തൽ.’

‘നി​ങ്ങൾ പോ​കു​ന്ന​ത് ഒരു നന്മ രാ​ജ്യ​ത്തേ​ക്കാ​ണ്, എന്റെ സഹോ​ദ​രൻ പറ​ഞ്ഞു: ‘ഭര​ണ​പ​രി​വർ​ത്ത​ന​ത്തി​ന്റെ കാ​ല​ത്ത് എന്റെ കു​ടും​ബം നശി​ച്ചു. ഞാൻ ആദ്യ​ത്തിൽ ഫ്രാ​ങ്ഷ്–കോ​തേ​യിൽ ചെ​ന്നൊ​ളി​ച്ചു. കു​ലി​പ്ര​വൃ​ത്തി​യെ​ടു​ത്തു കു​റ​ച്ചു​കാ​ലം അവിടെ കൂടി, എന്റെ കാ​ര്യം നന്നാ​യി. അവിടെ ധാ​രാ​ളം പ്ര​വ്യ​ത്തി​യു​ള്ള​താ​യി കണ്ടു. ഏതെ​ടു​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു തീർ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്ത​ണം. അത്ര​യേ വേ​ണ്ടു. കട​ലാ​സ്സു വ്യ​വ​സാ​യ​ശാ​ല​കൾ, തോ​ലു​റ​ച്ചാ​പ്പ​കൾ, കാ​ച്ചു​സ്ഥ​ല​ങ്ങൾ, എണ്ണ​ച്ച​ക്കു​കൾ, വാ​ച്ചു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന വലിയ യന്ത്ര​ശാ​ല​കൾ, ഉരു​ക്കു​പ​ണി​പ്പു​ര​കൾ, ചെ​മ്പു​പ​ണി​ക്കു​ള്ള യന്ത്ര​ശാ​ല​കൾ, ചു​രു​ങ്ങി​യ​ത് ഇരു​പ​തോ​ളം ഇരു​മ്പു​വാർ​പ്പു പണി​സ്ഥ​ല​ങ്ങൾ–ലോ​ഡി​ലും ഷാ​ത്തി​ലോ​ങ്ങി​ലും ഓദാ​ങ്കു​റി​ലും ബോ​റി​ലു​മു​ള്ള​തു ധാ​രാ​ളം വലു​താ​ണു്; ഇങ്ങ​നെ പല​തു​മു​ണ്ടു്.’

‘ഇതൊ​ക്കെ​ത്ത​ന്നെ​യാ​ണ് ജ്യേ​ഷ്ഠൻ പറഞ്ഞ പേ​രു​ക​ളെ​ന്നു ഞാൻ വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്നു.’ പി​ന്നീ​ട് അദ്ദേ​ഹം ആ സം​സാ​ര​ത്തി​നി​ട​യ്ക്ക് എന്നോ​ടാ​യി പറ​ഞ്ഞു: ‘എന്റെ പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട സഹോ​ദ​രീ, നമു​ക്കു ആ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു ചില ബന്ധു​ക്ക​ളി​ല്ലേ?’

ഞാൻ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു: ‘താർ​ച്ച​യാ​യും ചി​ല​രു​ണ്ട്. വി​ശേ​ഷി​ച്ചും പണ്ട​ത്തെ രാ​ജ്യ​ഭ​ര​ണ​കാ​ല​ത്തു പൊ​ന്താർ​ലി​യേ​യി​ലെ നഗ​ര​ര​ക്ഷ​സൈ​ന്യ​ത്തി​ന്റെ നാ​യ​ക​നാ​യി​രു​ന്ന മൊ​സ്സ്യു ലു​സി​നെ.’

‘ശരി,’ എന്റെ സഹോ​ദ​രൻ തു​ടർ​ന്നു: ‘പക്ഷേ; 1793–ൽ ആർ​ക്കും ബന്ധു​ക്ക​ളി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. അവ​ന​വ​ന്റെ രണ്ടു കയ്യു​മാ​ത്രം. ഞാൻ പ്ര​വൃ​ത്തി​യെ​ടു​ത്തു. മൊ​സ്സ്യു വാൽ​ഴാ​ങ്, നി​ങ്ങൾ പോവാൻ വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന പൊ​ന്താ​രർ​ലി​യേ​യിൽ നല്ല സമ്പാ​ദ്യ​മു​ള്ള​തും നല്ല! രസ​മു​ള്ള​തു​മായ ഒരു വ്യ​വ​സാ​യം ആളുകൾ ഇപ്പോൾ ആരം​ഭി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. പാൽ​ക്ക​ട്ടി വ്യ​വ​സാ​യ​മാ​ണ്.’

‘പി​ന്നീ​ട് എന്റെ സഹോ​ദ​രൻ, ആ മനു​ഷ്യ​നോ​ടു വീ​ണ്ടും വീ​ണ്ടും ഭക്ഷി​പ്പാൻ തി​ര​ക്കു​ന്ന​തോ​ടു​കു​ടി, പൊ​ന്താർ​ലി​യേ​യി​ലെ പാൽ​ക്ക​ട്ടി​വ്യ​വ​സാ​യ​ത്തി​ന്റെ സു​ക്ഷ്മ​വി​വ​ര​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ത്തു. അതു കണ്ടു തര​മാ​യി​ട്ടാ​ണ്. ഒന്നു വലിയ കള​ങ്ങൾ–ഇതു ധന​വാ​ന്മാർ​ക്കു​ള്ള​താ​ണ്.; നാ​ല്പ​തോ ഐമ്പ​തോ പശു​ക്കൾ ഈ ഭാ​ഗ​ത്തു​ണ്ട്: ഒരു വേ​നൽ​ക്കാ​ലം കൊ​ണ്ട് ഏഴെ​ണ്ണാ​യി​രം പെ​ട്ടി പാൽ​ക്ക​ട്ടി അതിൽ​നി​ന്നു​ണ്ടാ​കും, മറ്റേ​ത് കൂ​ട്ടു​ക​ള​ങ്ങൾ–ഇതു സാ​ധു​ക്കൾ​ക്കു​ള്ള​താ​ണ്; ഈഭാഗം കൈവശം വെ​ക്കു​ന്ന​തു മലം​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു​ള്ള കൃ​ഷി​ക്കാ​രാ​ണ്. തങ്ങ​ളു​ടെ പശു​ക്ക​ളിൽ​നി​ന്നു കി​ട്ടു​ന്ന സമ്പാ​ദ്യം അവർ ഭാ​ഗി​ച്ചെ​ടു​ക്കു​ന്നു. പാൽ​ക്ക​ട്ടി​യു​ണ്ടാ​ക്കാൻ ശീ​ല​മു​ള്ള ഒരാളെ അവർ ഏർ​പ്പാ​ടു ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ടു്; അയാൾ ദിവസം പ്രതി മൂ​ന്നു നേരം പാൽ കറ​ന്നെ​ടു​ക്കും. ഏപ്രിൽ അവ​സാ​ന​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി പാൽ​ക്ക​ട്ടി​പ്പ​ണി ആരം​ഭി​ക്കും, ജുൺ നടു​വാ​യാൽ അതു കഴി​ഞ്ഞു, പശു​ക്ക​ളെ​യെ​ല്ലാം മല​യി​ലേ​യ്ക്കാ​ക്കി’

‘ഭക്ഷ​ണം ചെ​ന്ന​തോ​ടു​കൂ​ടി ആ മനു​ഷ്യ​ന്നു ഉശി​രു​പി​ടി​ച്ചു. എന്റെ സഹോ​ദ​രൻ നിർ​ബ​ന്ധി​ച്ച് അയാ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ട് ആ സ്വാ​ദു​ള്ള വീ​ഞ്ഞു കു​ടി​ച്ചി​ച്ചു; അയാൾ സ്വ​മേ​ധ​യ്ക്ക് അതെ​ടു​ത്തു കഴി​ച്ചി​ല്ല: അതി​ന്നു വില കൂ​ടു​മെ​ന്നാ​ണ് അയാ​ളു​ടെ വാദം. ഈ വി​വ​ര​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം എന്റെ ജ്യേ​ഷ്ഠൻ തനി​ക്കു സാ​ധാ​ര​ണ​മായ ഉന്മേ​ഷ​ത്തോ​ടും സന്തോ​ഷ​ത്തോ​ടും​കൂ​ടി വി​സ്ത​രി​ച്ചു​പ​റ​ഞ്ഞു; ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്ക് എന്റെ മു​ഖ​ത്തേ​ക്കു നോ​ക്കി എന്നേ​യും അതിൽ സവി​ശേ​ഷം ഉത്സാ​ഹ​പ്പെ​ടു​ത്തും. പി​ന്നേ​യും പി​ന്നേ​യും പാൽ​ക്ക​ട്ടി​യു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്നാ​ളു​ടെ രസ​ക​ര​മായ തൊ​ഴി​ലി​നെ അദ്ദേ​ഹം എടു​ത്തു പറ​ഞ്ഞു; സ്പ​ഷ്ട​മാ​യും മു​ഖാ​നോ​ക്കാ​തെ​യും കട​ന്നു​പ​ദേ​ശി​ക്കാ​തെ ആ പ്ര​വ്യ​ത്തി അയാൾ​ക്കു പറ്റിയ ഒന്നാ​ണെ​ന്ന് ആ മനു​ഷ്യ​നെ അറി​യി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് അദ്ദേ​ഹം ആലോ​ചി​ച്ചി​രു​ന്നു​വോ എന്നു തോ​ന്നും. എനി​ക്ക് ഒന്നു​തോ​ന്നി. ഈ മനു​ഷ്യൻ ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളോ​ടു പറ​ഞ്ഞ​തു​പോ​ലെ ഒരാ​ളാ​ണ​ല്ലോ. എന്നാൽ ഭക്ഷ​ണ​സ​മ​യ​ത്താ​വ​ട്ടെ, അതു കഴി​ഞ്ഞാ​വ​ട്ടെ, ആ മനു​ഷ്യൻ അക​ത്തേ​ക്കു വന്ന ഉടനെ യേ​ശു​ക്രി​സ്തു​വെ​പ്പ​റ്റി രണ്ടു​മു​ന്നു വാ​ക്കു പറ​ഞ്ഞ​തൊ​ഴി​കെ, അയാൾ ആരാ​യി​രു​ന്നു എന്നോ താൻ ആരാ​ണെ​ന്നോ ഓർ​മ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന ഒര​ക്ഷ​ര​മെ​ങ്കി​ലും എന്റെ സഹോ​ദ​രൻ മി​ണ്ടു​ക​യു​ണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല. ഒരു ചെറിയ മത​പ്ര​സം​ഗം ചെ​യ്യു​വാ​നും, താൻ മെ​ത്രാ​നാ​ണെ​ന്നു തട​വു​പു​ള്ളി​യെ അറി​യി​ച്ച് അന്ന​ത്തെ സംഭവം ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ ഉള്ളിൽ അധി​ക​കാ​ല​ത്തേ​യ്ക്കാ​യി പതി​പ്പി​ക്കു​വാ​നും അതൊരു പറ്റിയ അവ​സ​ര​മാ​ണെ​ന്നേ സാ​ധാ​ര​ണ​യാ​യ് തോ​ന്നു​ക​യു​ള്ളൂ. ഈ ഭാ​ഗ്യം​കെ​ട്ട മനു​ഷ്യ​നെ കൈയിൽ കി​ട്ടി​യാൽ അയാ​ളു​ടെ ദേ​ഹ​ത്തി​നെ​ന്ന​പോ​ലെ മന​സ്സി​നും ശക്തി വെ​പ്പി​ക്കു​വാ​നും, ഉപ​ദേ​ശം​കൊ​ണ്ടും ഗു​ണ​ദോ​ഷം പറ​യൽ​കൊ​ണ്ടും പാ​കം​വ​രു​ത്തി നന്നാ​ക്കിയ ഒരു ശകാ​ര​മേോ അല്ലെ​ങ്കിൽ മേലാൽ നന്നാ​യി നട​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു​ള്ള ഉപ​ദേ​ശ​ത്തേ​ടു​കു​ടിയ ഒരു ചെറിയ അനു​ക​മ്പാ പ്ര​ട​ന​മോ അയാൾ​ക്കു സമ്മാ​നി​ക്കു​വാ​നും മറ്റേ​തൊ​രാൾ​ക്കും തോ​ന്നി​പ്പോ​വും. എന്റെ ജ്യേ​ഷ്ഠൻ അയാ​ളോ​ട് ഏതു രാ​ജ്യ​ത്തു​നി​ന്നാ​ണ് വരു​ന്ന​തെ​ന്നോ ഇതിനു മുൻ​പ​ത്തെ ചരി​ത്ര​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം എന്താ​ണെ​ന്നോ​കു​ടി ചോ​ദി​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി​ല്ല. എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ, അയാ​ളു​ടെ പുർ​വ​ച​രി​ത്ര​ത്തിൻ ഒര​പ​ക​മ​ട​മു​ണ്ട്; അതിനെ അയാ​ള​ക്കൊ​ണ്ടോർ​മി​പ്പി​ക്കു​ന്ന സക​ല​വും അദ്ദേ​ഹം ഒഴി​ച്ചി​ടു​ന്ന​തു​പോ​ലെ തോ​ന്നി. ഈ വി​ചാ​രം അദ്ദേ​ഹം അത്ര​യും മേ​ല്പോ​ട്ടു കൊ​ണ്ടു​പോ​യി: സ്വർ​ഗ​ത്തോ​ട​ടു​ത്തു​ള്ള ഒരു നല്ല പ്ര​വൃ​ത്തി ചെ​യ്യു​ന്ന പൊ​ന്താർ​ലീ​യേ​യി​ലെ മലം​പ്ര​ദ​ദേ​ശ​ത്തു​കാ​രെ​റ്റി സം​സാ​രി​ക്കു​മ്പോൾ, അവര നി​ഷ്ക​പ​ട​ന്മാ​രാ​യ​തു​കൊ​ണ്ട് ദുഃ​ഖ​മ​റി​യാ​ത്ത​വ​രാ​ണെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു​വ​രു​മ്പോൾ, എന്റെ സഹോ​ദ​രൻ പെ​ട്ടെ​ന്നു നിർ​ത്തി: ആ മനു​ഷ്യ​നെ വേ​ദ​നി​പ്പി​ക്കു​ന്ന വല്ല അർ​ഥ​വും അതിൽ​നി​ന്ന് ഊറി​വീ​ണെ​ങ്കി​ലോ എന്ന​ദ്ദേ​ഹം ഭയ​ച്ചെ​ടു. മന​സ്സി​രു​ത്തി ആലോ​ചി​ച്ച​തി​ന്റെ ഊക്കു​കൊ​ണ്ട്, എന്റെ ജ്യേ​ഷ്ഠ​ന്റെ അന്തർ​ഗ​തം എന്താ​യി​രു​ന്നു എന്ന് എനി​ക്കു മന​സ്സി​ലാ​യെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നു. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഹൃ​ദ​യ​ത്തിൽ ഇങ്ങ​നെ തോ​ന്നി​യി​രി​ക്ക​ണം. സംശയമില്ല-​ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് എന്നു പേരായ ഒരു മനു​ഷ്യ​ന്ന്, തനി​ക്കു പറ്റി​യി​ട്ടു​ള്ള നിർ​ഭാ​ഗ്യം എപ്പോ​ഴും വേ​ണ്ട​തി​ല​ധി​കം മന​സ്സിൻ മുൻ​പിൽ നി​ല്ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​വ​ണം; അയാളെ ആ വി​ചാ​ര​ത്തിൽ നി​ന്നു പിൻ​തി​രി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​ണ് ചെ​യ്യേ​ണ്ട​ത്; അയാ​ളോ​ട് സാ​ധാ​ര​ണ​മ​ട്ടിൽ​ത്ത​ന്നെ പെ​രു​മാ​റി കു​റ​ച്ചു നേ​ര​ത്തേ​ക്കു മാ​ത്ര​മെ​ങ്കി​ലും, താനും മറ്റു​ള്ള​വ​രെ​പ്പോ​ലെ​ത്ത​ന്നെ ഒരാ​ളാ​ണെ​ന്ന് അയാ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു വി​ശ്വ​സി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​ണ് ഉത്ത​മം. നി​ശ്ച​യ​മാ​യും ഇതു ധർ​മ​ശീ​ല​ത്തെ വേ​ണ്ട​വി​ധം മന​സ്സി​ലാ​ക്കു​ക​യ​ല്ലേ? മത​പ്ര​സം​ഗം ചെ​യ്ക​യോ, ഉപ​ദേ​ശ​ത്തി​നു തു​ട​ങ്ങു​ക​യോ, കഴി​ഞ്ഞ​തി​നെ കട​ന്നു സൂ​ചി​പ്പി​ച്ചു പറകയോ ചെ​യ്യാ​തി​രി​പ്പാൻ യത്നി​ക്കു​ന്ന​തായ ഈ സവി​ശേഷ നി​ഷ്കർ​ഷ​യിൽ, എന്റെ പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട മദാം, വാ​സ്ത​വ​മാ​യും ഒരു​വൈ​ദി​ക​വ്യ​ത്തി​യി​ല്ല​യേോ? ഒരു മനു​ഷ്യ​ന്റെ മന​സ്സിൽ ഒരു വ്ര​ണ​മു​ള്ള​പ​ക്ഷം, അതിനെ ലേ​ശ​മെ​ങ്കി​ലും തൊ​ടാ​തെ കഴി​ക്കു​ന്ന​ത് ഏറ്റ​വും ഉത്കൃ​ഷ്ട​മായ ഒര​നു​ക​മ്പ​യ​ല്ലേ? അതേ; ഇതാ​യി​രി​ക്ക​ണം എന്റെ സഹോ​ദ​ര​ന്റെ മന​സ്സി​ലെ ഗൂ​ഢ​വി​ചാ​ര​മെ​ന്ന് എനി​ക്കു തോ​ന്നി. ഏതാ​യാ​ലും എനി​ക്കു പറയാൻ കഴി​യു​ന്ന ഒന്നിതാണ്-​ ഈ വക വി​ചാ​ര​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലും, അവ​യു​ടെ യാ​തൊ​ര​ട​യാ​ള​വും അദ്ദേ​ഹം പു​റ​ത്തു കാ​ണി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല; ആദ്യം മുതൽ അവ​സാ​നം വരെ, എനി​ക്കു​കുട, അദ്ദേ​ഹം മറ്റെ​ല്ലാ ദി​വ​സ​വു​മെ​ന്ന​പേ​ലെ​ത്ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു അന്നും; പൊ​ല്ലീ​സു​മേ​ലു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​നോ​ടൊ​പ്പ​മോ, അല്ലെ​ങ്കിൽ പ്ര​ധാന സഭാ​ബോ​ഥ​ക​നോ​ടൊ​ന്നി​ച്ചോ ഇരു​ന്ന് ഭക്ഷ​ണം കഴി​ക്കു​മ്പോൾ തന്റെ മട്ടും സമ്പ്ര​ദാ​യ​വും എന്താ​ണോ അതോ​ടു​കു​ടി​ത്ത​ന്നെ അദ്ദേ​ഹം ഴാ​ങ്വാൽ​ഴാ​ങ്ങോ​ടു​കു​ടി​യും ഇരു​ന്നു ഭക്ഷി​ച്ചു.

അവ​സാ​ന​മാ​യി അത്തി​പ്പ​ഴം കഴി​ക്കു​ന്ന ഘട്ട​മാ​യ​പ്പോൾ, വാ​തിൽ​ക്കൽ ഒരു മു​ട്ടു കേ​ട്ടു. അതു മഠ​നാ​യിക ഗേർബോ ആയി​രു​ന്നു; അവ​രു​ടെ കു​ട്ടി​യും ഒക്ക​ത്തു​ണ്ട്. എന്റെ ജ്യേ​ഷ്ഠൻ കു​ട്ടി​യെ നെ​റ്റി​മേൽ ചും​ബി​ച്ചു; എന്റെ കൈ​യി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന പതി​ന​ഞ്ചു സൂ ആ മഠ​നാ​യി​ക​യ്ക്ക് കൊ​ടു​പ്പാൻ കടം വാ​ങ്ങി. ആ സമയം യാ​തൊ​ന്നി​ലും ആ മനു​ഷ്യൻ വലിയ ശ്ര​ദ്ധ​വെ​ച്ചി​രു​ന്ന​താ​യി തോ​ന്നി​യി​ല്ല; അയാൾ ഒന്നും മി​ണ്ടി​യി​രു​ന്നി​ല്ല. വല്ലാ​തെ ക്ഷീ​ണി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തു​പോ​ലെ തോ​ന്ന​പ്പെ​ട്ടു. ആ സാധു ഗേർ​ബേോ പോ​യ​തി​ന്നു ശേഷം എന്റെ ജ്യേ​ഷ്ഠൻ ഭക്ഷ​ണാ​ന​ന്ത​ര​മു​ള്ള ഈശ്വ​ര​വ​ന്ദ​നം ചെ​യ്തു; എന്നി​ട്ട് അദ്ദേ​ഹം ആ മനു​ഷ്യ​നോ​ടാ​യി​ട്ടു പറ​ഞ്ഞു: നി​ങ്ങൾ​ക്കു കി​ട​ക്കാൻ നന്നേ തി​ടു​ക്ക​മു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കും. മദാം മഗ്രാർ ഭക്ഷ​ണ​മേ​ശ​യെ​ല്ലാം ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ വെ​ടി​പ്പാ​ക്കി. ഈ വഴി​പോ​ക്ക​നെ കി​ട​ക്കാ​ന​യ​യ്ക്കു​ന്ന​തി​നു​വേ​ണ്ടി; ഞങ്ങൾ അവി​ടെ​നി​ന്നു മാ​റാ​റാ​യി എന്നു ഞാ​ന​റി​ഞ്ഞു; ഞങ്ങൾ രണ്ടു പേരും മു​ക​ളി​ലേ​ക്കു പോയി, എന്നാൽ എന്റെ മു​റി​യി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തും കാ​ട്ടിൽ നി​ന്നു വരു​ത്തി​യ​തു​മായ ഒരാ​ട്ടിൻ​തോൽ ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ കി​ട​ക്ക​മേൽ കൊ​ണ്ടു വെ​ക്കു​ന്ന​തി​നു ഞാൻ താ​മ​സ്സി​യാ​തെ തന്നെ മദാം മഗ്ല്വാ​റെ താ​ഴ​ത്തേ​ക്ക​യ​ച്ചു. മര​വി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​വ​യാ​ണ് ഇവി​ട​ത്തെ രാ​ത്രി​കൾ; ആ സാധനം കു​റ​ച്ചു ചു​ടു​ണ്ടാ​ക്കും. ആ ആട്ടിൻ​തോൽ പഴ​കി​പ്പോ​യ​താ​ണ് കഷ്ടം; രോ​മ​മെ​ല്ലാം കൊ​ഴി​ഞ്ഞു​പോ​കു​ന്നു. ജർ​മ​നി​യിൽ ഡാ​ന്യു​ബ്ന​ദി പു​റ​പ്പെ​ടു​ന്നേ​ട​ത്തു​നി​ന്ന് എന്റെ സഹോ​ദ​രൻ വാ​ങ്ങി​ച്ച​താ​ണ​ത്. ഞാൻ ഭക്ഷ​ണ​സ​മ​യ​ത്തു​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന ആ ചെറിയ ആന​ക്കൊ​മ്പു​പി​ടി​ക്ക​ത്തി​യും അപ്ര​ദേ​ശ​ത്തു​നി​ന്നു മേ​ടി​ച്ച​താ​ണ്.

‘മദാം മഗ്ല്വാർ ഉടനെ മട​ങ്ങി​യെ​ത്തി വസ്ത്ര​ങ്ങൾ തോ​രാ​നി​ടു​ന്ന എന്റെ ഇരി​പ്പു മു​റി​യിൽ​വെ​ച്ചു ഞങ്ങൾ ഈശ്വ​ര​വ​ന്ദ​നം കഴി​ച്ചു; അന്യോ​ന്യം സം​സാ​രി​ക്കാ​തെ അതാതു മു​റി​യി​ലേ​ക്കു പോയി’

സഹോ​ദ​രി​യോ​ടു യാത്ര പറ​ഞ്ഞു, മോൺ​സി​ന്യേർ ബി​യാ​ങ് വെ​ന്യു മേ​ശ​പ്പു​റ​ത്തു​നി​ന്നു വെ​ള്ള​മെ​ഴു​തി​രി​ക്കാ​ലു​ക​ളിൽ ഒന്നെ​ടു​ത്തു; മറ്റേ​ത് ഇങ്ങ​നെ പറ​ഞ്ഞു കൊണ്ട അതി​ഥി​യു​ടെ കൈ​യി​ലും കൊ​ടു​ത്തു -‘മൊ​സ്സ്യു, ഞാൻ നി​ങ്ങൾ​ക്കു കി​ട​പ്പറ കാ​ട്ടി​ത്ത​രാം.’

ആ മനു​ഷ്യൻ അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ പി​ന്തു​ടർ​ന്നു.

മുൻപു പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​തിൽ​നി​ന്ന് അറി​യാ​വു​ന്ന​വി​ധം, ഉള്ള​റ​യു​ള്ള ഈശ്വര വന്ദ​ന​മു​റി​യിൽ ചെ​ല്ലു​വാ​നും അതിൽ​നി​ന്നു പു​റ​ത്തു​പോ​രു​വാ​നും മെ​ത്രാ​ന്റെ കി​ട​പ്പ​റ​യി​ലൂ​ടെ കട​ക്കാ​തെ നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ലാ​ത്ത വി​ധ​മാ​ണ് ആ വീ​ട്ടി​ന്റെ പണി.

ഈ സ്ഥ​ല​ത്തു​ടെ പോ​കു​മ്പോൾ, കട്ടി​ലി​നു തല​യ്ക്ക​ലു​ള്ള ചു​മർ​ക്കു​ട്ടിൽ മദാം മഗ്ല്വാർ വെ​ള്ളി​സാ​മാ​ന​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം വെ​ച്ച​ട​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. കി​ട​ക്കാൻ പോ​കു​ന്ന​തി​നു​മുൻ​പു​ള്ള അവ​ളു​ടെ ഒടു​വി​ല​ത്തെ പണി എന്നും ഇതാണ്.

മെ​ത്രാൻ അതി​ഥി​യെ ആ ഉള്ള​റ​യിൽ കൊ​ണ്ടു പോ​യാ​ക്കി. ഒരു വെ​ളു​ത്ത​കി​ട​ക്ക അവിടെ തയ്യാ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ആ മനു​ഷ്യൻ വി​ള​ക്കു മേ​ശ​പ്പു​റ​ത്തു വെ​ച്ചു.

‘അപ്പോൾ,’ മെ​ത്രാൻ പറ​ഞ്ഞു: ‘നി​ങ്ങൾ​ക്കു രാ​ത്രി നല്ല സു​ഖ​മാ​വ​ട്ടെ! നാ​ളെ​രാ​വി​ലെ, നി​ങ്ങൾ യാ​ത്ര​പു​റ​പ്പെ​ടു​ന്ന​തി​നു മു​മ്പ് ഞങ്ങ​ളു​ടെ പശു​ക്ക​ളെ കറന്ന ഒരു പാ​ത്രം ചൂ​ടു​പാൽ കു​ടി​ക്കാം.’

‘എന്റെ സഭാ​ബോ​ധ​ക​ന​വർ​ക​ളേ, ഞാൻ നന്ദി പറ​യു​ന്നു, ആ മനു​ഷ്യൻ പറ​ഞ്ഞു.

തി​ക​ഞ്ഞ ശാ​ന്ത​ത​യോ​ടു​കൂ​ടി ഈ വാ​ക്കു​കൾ പറ​ഞ്ഞു​തീർ​ന്ന ഉടനെ, പെ​ട്ടെ​ന്ന്, യാ​തൊ​ര​വ​സ്ഥാ​ന്ത​ര​വും കു​ടാ​തെ, ഒര​ത്ഭു​ത​ക​ര​മായ ഭാ​വ​ഭേ​ദം അയാൾ കാ​ണി​ച്ചു; ആ രണ്ടു പര​മ​ഭ​ക്ത​ക​ളായ സ്ത്രീ​കൾ അതു കണ്ടു​വെ​ങ്കിൽ, അവർ പേ​ടി​ച്ചു സ്തം​ഭി​ച്ചു​പോ​കു​മാ​യി​രു​ന്നു. അയാൾ​ക്ക് ആ സമ​യ​ത്തു​ണ്ടായ സ്തോ​ഭം എന്താ​ണെ​ന്ന് ഈ നി​മി​ഷം​വ​രെ ഞങ്ങൾ​ക്കു മന​സ്സി​ലാ​ക്കാൻ കഴി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല. അയാൾ ഒരു മു​ന്ന​റി​യി​പ്പു കൊ​ടു​പ്പാ​നോ അതോ കട​ന്നു ദ്രോ​ഹി​പ്പാ​നോ പു​റ​പ്പെ​ട്ട​ത്? അയാൾ​ക്കു​ത​ന്നെ ആലോ​ചി​ച്ചി​ട്ടു മന​സ്സി​ലാ​വാ​ത്ത എന്തോ ഒര​പ്ര​തീ​ക്ഷി​ത​മായ വി​കാ​ര​വേ​ഗ​ത്തെ അയാൾ അനു​സ​രി​ച്ചു എന്നേ ഉള്ളു​വോ? അയാൾ പെ​ട്ടെ​ന്ന് ആ വൃ​ദ്ധ​ന്റെ നേരെ തി​രി​ഞ്ഞു, കൈ​കെ​ട്ടി​നി​ന്ന്, ആ ആതി​ഥേ​യ​ന്റെ നേരെ ഒരു പൈ​ശാ​ചി​ക​മായ നോ​ട്ടം നോ​ക്കി, ഒരു പരു​പ​രു​ത്ത ഒച്ച​യിൽ ഉറ​ക്കെ​പ്പ​റ​ഞ്ഞു: ‘ഹാ, നേർ! നി​ങ്ങ​ളു​ടെ വീ​ട്ടിൽ ഇങ്ങ​നെ, നി​ങ്ങൾ​ക്ക് ഇത്ര​യും അടു​ത്താ​ണ്, എന്നെ കി​ട​ത്താൻ പോ​കു​ന്ന​ത്?’

അയാൾ നിർ​ത്തി; പി​ശാ​ചു​കൾ​ക്കു ചേർ​ന്ന എന്തോ ഒന്ന് ഒളി​ച്ചു​കി​ട​ക്കു​ന്ന ഒരു ചി​രി​യോ​ടു​കൂ​ടി, അയാൾ തു​ടർ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു: ‘നി​ങ്ങൾ നല്ല​വ​ണ്ണം ആലോ​ചി​ച്ചു നോ​ക്കി​യോ? ഞാൻ ഒരു കൊ​ല​പാ​ത​കി​യ​ല്ലെ​ന്നു നി​ങ്ങൾ എങ്ങ​നെ അറി​യും?

മെ​ത്രാൻ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു: ‘അതു ദയാ​ലു​വായ ഈശ്വ​ര​ന്ന് ആലോ​ചി​പ്പാ​നു​ള്ള​താ​ണ്.’

ഉടനെ സഗൗ​ര​വ​മാ​യി ഈശ്വ​ര​നോ​ടു പ്രാർ​ഥി​ക്കു​ക​യാ​യി​ട്ടോ തന്നോ​ടു​ത​ന്നെ​പ​റ​യു​ക​യാ​യി​ട്ടോ ചു​ണ്ടു​കൾ അല്പ​മൊ​ന്ന​ന​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ട്, അദ്ദേ​ഹം തന്റെ വല​ത്തെ കൈ​യി​ന്റെ രണ്ടു വിരൽ മേ​ലോ​ട്ടു​യർ​ത്തി ആ മനു​ഷ്യ​നെ അനു​ഗ്ര​ഹി​ച്ചു; അയാൾ തല​യൊ​ന്നു കു​നി​ച്ചി​ല്ല; അദ്ദേ​ഹ​മാ​വ​ട്ടേ, ഉടനെ തല തി​രി​ക്കു​ക​യോ പി​ന്നോ​ക്കം തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കു​ക​യോ ചെ​യ്യാ​തെ തന്റെ കി​ട​പ്പ​റ​യി​ലേ​ക്കു നട​ന്നു. ഉള്ളറ ഉപ​യോ​ഗി​ക്കു​മ്പോൾ, ചു​മ​രിൽ​നി​ന്നു ചു​മ​രി​ലേ​ക്കാ​യി ഒരു വലിയ മേ​ത്ത​രം കമ്പി​ളി​ത്തു​ണി വി​രു​ത്തി​ത്താ​ഴ്ത്തി​യി​ട്ടു തി​രു​വ​ത്താ​ഴ​മേ​ശ​യെ മറ​യ​ക്കുക യാണ് പതിവ്. മട​ക്ക​ത്തിൽ മെ​ത്രാൻ ഈ മറ​ശ്ലീ​ല​യ്ക്കു മുൻ​പിൽ മു​ട്ടു​കു​ത്തി. ചു​രു​ക്ക​ത്തിൽ എന്തോ ഒന്ന് ഈശ്വ​ര​നോ​ടു പ്രാർ​ഥി​ച്ചു. ഒരു നി​മി​ഷം​കൂ​ടി കഴി​ഞ്ഞു; നട​ന്നു​കൊ​ണ്ടും, ധ്യാ​നി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടും, ആലോ​ചി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടും, തു​റ​ന്നു നി​ല​ക്കു​ന്ന കണ്ണു​കൾ​ക്കു മുൻ​പിൽ ഈശ്വ​രൻ രാ​ത്രി​സ​മ​യ​ങ്ങ​ളിൽ കാ​ണി​ച്ചു​ത​രാ​റു​ള്ള മഹ​ത്ത​ര​ങ്ങ​ളായ കാ​ഴ്ച​ക​ളിൽ മന​സ്സും ആത്മാ​വും ആണ്ടു​മു​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടും അദ്ദേ​ഹം തോ​ട്ട​ത്തി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ആ മനു​ഷ്യ​ന്നാ​ണെ​ങ്കിൽ, ആ വി​ല​പ്പെ​ട്ട വെ​ള്ള​പ്പു​ത​പ്പു​കു​ടി ഉപ​യോ​ഗി​ക്കാൻ ശ്ര​മി​ക്കാ​തി​രി​ക്ക​ത്ത​ക്ക​വി​ധം അത്ര​യു​മ​ധി​ക​മാ​യി​രു​ന്നു ക്ഷീ​ണം. ചങ്ങ​ല​യിൽ കി​ട​ക്കു​ന്ന തട​വു​പു​ള്ളി​കൾ ചെ​യ്യാ​റു​ള്ള​വി​ധം മൂ​ക്കിൽ നി​ന്നു​ള്ള ശ്വാ​സ​ത്താൽ വി​ള​ക്കു കെ​ടു​ത്തി, കു​പ്പാ​യ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും അഴി​ക്കാ​തെ, അയാൾ കി​ട​ക്ക​മേൽ കു​ഴ​ഞ്ഞു​വീ​ണു; ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ ഒരു ഗാ​ഡ​നി​ദ്ര​യെ പ്രാ​പി​ച്ചു. മെ​ത്രാൻ തോ​ട്ട​ത്തിൽ​നി​ന്നു മട​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ അർ​ദ്ധ​രാ​ത്രി ശരി​ക്കാ​യി. കു​റ​ച്ചു നി​മി​ഷ​ങ്ങൾ​കൂ​ടി കഴി​ഞ്ഞു; ആ ചെ​റു​ഭ​വ​ന​ത്തി​ലു​ള്ള​വർ മു​ഴു​വ​നും ഉറ​ക്ക​മാ​യി.

ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് അർ​ദ്ധ​രാ​ത്രി​യോ​ടു​കു​ടി ഉണർ​ന്നു.

ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ബ്രീ​യി​ലെ ഒരു സാ​ധു​കൃ​ഷി​ക്കാ​ര​ന്റെ കു​ടും​ബ​ത്തി​ലാ​ണ് ജനി​ച്ച​ത്. അയാൾ കു​ട്ടി​ക്കാ​ല​ത്തു വാ​യി​ക്കാൻ പഠി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. പ്രാ​യം തി​ക​ഞ്ഞ​തോ​ടു കുടി ഫെ​വ​റോ​ളെ​യിൽ ഒരു മരം​വെ​ട്ടു​കാ​ര​നാ​യി. അമ്മ​യു​ടെ പേർ ഴെ​ന്ന് മാ​ത്തി​യോ എന്നാ​ണ്; അച്ഛ​നെ വാൽ​ഴാ​ങ് എന്നോ വ്ളാ​ഴാ​ങ് എന്നോ പറഞ്ഞുവന്നിരുന്നു-​ ഈ ഒടു​വിൽ പറ​ഞ്ഞ​തു വ്വാല ഴാങ് (Voila Jean=‘ഇതാ ഴാങ്’) എന്നു​ള്ള​തി​ന്റെ ഒരു ചു​രു​ക്ക​മായ പരി​ഹാ​സ​പ്പേ​രാ​ണെ​ന്നും വരാം. സ്നേ​ഹി​ക്കു​ന്ന സ്വ​ഭാ​വ​മു​ള്ള​വ​രു​ടെ ഏക വി​ശേ​ഷ​ത​യായ ആലോ​ച​നാ​ശീ​ല​മു​ള്ള എന്നാൽ മുഖം കറു​പ്പി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ആ ഒരു മട്ടില്ലാത്ത-​ ഒരാ​ളാ​യി​രു​ന്നു ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്. ഏതാ​യാ​ലും താൻ ഒരു മന്ത​നും സാ​ര​മി​ല്ലാ​ത്ത​വ​നു​മാ​ണെ​ന്നു കാ​ണി​ക്കു​ന്ന അങ്ങ​നെ ഒന്ന് മറ്റെ​ങ്ങു​മി​ല്ലെ​ങ്കിൽ, കാഴ്ചയിൽ-​അയാൾക്കുണ്ടാ യി​രു​ന്നു എന്നു തീർ​ച്ച​യാ​ണ്. നന്നേ ചെ​റു​പ്പ​ത്തിൽ​ത്ത​ന്നെ അച്ഛ​നും അമ്മ​യും കഴി​ഞ്ഞു​പോ​യി. വേ​ണ്ട​വി​ധം ചി​കി​ത്സി​ക്കാ​തെ ഒരു​ത​രം പനി​കൊ​ണ്ടാ​ണ് അമ്മ മരി​ച്ച​ത്. തന്നെ​പ്പോ​ലെ​ത്ത​ന്നെ മരാ​വെ​ട്ടു​കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്ന തന്റെ അച്ഛൻ ഒരു മരം തല​യ്ക്കു വീണു സി​ദ്ധി​കൂ​ടി. ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന് ആക​പ്പാ​ടെ തന്നേ​ക്കാൾ വയ​സ്സു​മൂ​ത്ത ഒരു സഹോ​ദ​രി, ആണും പെ​ണ്ണും​കൂ​ടി ഏഴോളം മക്ക​ളു​ള്ള ഒരു വി​ധ​വ​മാ​ത്രം, ബാ​ക്കി​യാ​യി. ഈ സഹോ​ദ​രി​യാ​ണ് ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​നെ വളർ​ത്തി​വ​ന്ന​ത്; തനി​ക്കു ഭർ​ത്താ​വു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നേ​ട​ത്തോ​ളം കാലം അവൾ തന്റെ അനു​ജ​നേ​യും ഒപ്പം താ​മ​സി​പ്പി​ച്ചു.

ഭർ​ത്താ​വു മരി​ച്ചു. ഏഴു കു​ട്ടി​ക​ളു​ള്ള​തിൽ മൂ​ത്ത​യാൾ​ക്ക് എള്ടു വയ​സ്സാ​യി; എല്ലാ​റ്റി​ലും വെ​ച്ചു ചെ​റി​യ​തി​ന് ഒന്നും.

ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന് ഇരു​പ​ത്ത​ഞ്ചു വയ​സ്സു കഷ്ടി​ച്ചു തി​ക​ഞ്ഞു. അയാൾ അച്ഛ​ന്റെ പ്ര​വൃ​ത്തി തു​ട​ങ്ങി; അങ്ങ​നെ അയാൾ തന്നെ പോ​റ്റി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​ന്ന ആ സഹോ​ദ​രി​യേ​യും കു​ട്ടി​ക​ളേ​യും പു​ലർ​ത്തി. ഇതു തന്റെ ഒരു മു​റ​യാ​ണെ​ന്നു മാ​ത്രം വെ​ച്ച് അത്ര രസ​മി​ല്ലാ​തെ​യാ​ണ് അയാൾ ചെ​യ്തു​പോ​ന്ന​ത്. അതി​നാൽ അയാ​ളു​ടെ യാവനം വി​ര​സ​വും വി​ല​കു​റ​ഞ്ഞ​തു​മായ കൂ​ലി​പ്പ​ണി​യിൽ ചെ​ല​വാ​യി. തന്റെ മേൽ ദയ​യു​ള്ള ഒരു സ്ത്രീ​സു​ഹൃ​ത്തി​നെ​യെ​ങ്കി​ലും അയാൾ​ക്കു സ്വ​ന്തം രാ​ജ്യ​ത്തു​നി​ന്നു കി​ട്ടി​യി​ല്ല. ഒരു സ്ത്രീ​യേ​യും സ്നേ​ഹി​ക്കു​വാൻ അയാൾ​ക്ക് ഇട​യു​ണ്ടാ​യി​ല്ല.

രാ​ത്രി അയാൾ പ്ര​വൃ​ത്തി കഴി​ഞ്ഞു വരും; ഒര​ക്ഷ​ര​വും മി​ണ്ടാ​തെ തനി​ക്കു​ള്ള മാം​സ​സ്സൂ​പ്പു കഴി​ക്കും. അയാ​ളു​ടെ സഹോ​ദ​രി ഴെ​ന്ന് അയാൾ തി​ന്നു​ന്ന പാ​ത്ര​ത്തിൽ​നി​ന്നു​ത​ന്നെ, ഇട​യ്ക്ക് ഒരു കഷ്ണം മാം​സ​മോ, ഉപ്പി​ട്ടു​ണ​ക്കിയ പന്നി​മാം​സ​ത്തി​ന്റെ ഒരു ചെ​ത്തോ, പഴ​ത്തി​ന്റെ കഴ​മ്പോ എടു​ത്തു തന്റെ കു​ട്ടി​ക​ളിൽ ആർ​ക്കെ​ങ്കി​ലും കൊ​ടു​ക്കും. ഭക്ഷ​ണ​മേ​ശ​യ്ക്കു മുൻ​പിൽ ഏതാ​ണ്ടു സൂ​പ്പിൻ​പാ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ ഉള്ളി​ലേ​ക്കാ​യി തല താ​ഴ്ത്തി, നീണ്ട തല​മു​ടി പാ​ത്ര​ത്തി​നു ചു​റ്റും പാ​റി​പ്പ​റ​ന്നു വീണു കണ്ണു മറ​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ട്, അയാൾ ഉരു​ന്നു ഭക്ഷ​ണം കഴി​ക്കു​മ്പോൾ, ആ നട​ക്കു​ന്ന​തൊ​ന്നും താൻ കാ​ണു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നും അതെ​ല്ലാം താൻ സമ്മ​തി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നും തോ​ന്നി​ക്കു​ന്ന ഒരു സമ്പ്ര​ദാ​യം അയാൾ​ക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഫെ​വ​റോ​ളെ​യിൽ വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ വയ്ക്കോൽ മേഞ്ഞ ചെ​റു​വീ​ട്ടിൽ​നി​ന്നു ദൂ​ര​ത്ത​ല്ലാ​തെ, ഇടു​ങ്ങിയ നി​ര​ത്തി​ന്റെ അങ്ങേ വശ​ത്താ​യി, മാ​റി​ക്ടോദ എന്നു പേരായ ഒരു കൃ​ഷീ​വ​ല​പ​ത്നി താ​മ​സ​മു​ണ്ട്; സാ​ധാ​ര​ണ​മാ​യി വയ​റു​നി​റ​യാ​ത്ത​വ​രായ വാൽ​ഴാ​ങ് കു​ടും​ബ​ത്തി​ലെ കു​ട്ടി​കൾ, അമ്മ പറ​ഞ്ഞ​യ​ച്ചു എന്നു കളവു പറ​ഞ്ഞു, ചി​ല​പ്പോ​ഴെ​ല്ലാം,ഒരു പാ​ത്രം പാൽ കടം വാ​ങ്ങി​ക്കു​വാൻ മാ​റി​ക്നോ​ദി​ന്റെ അടു​ക്കൽ ചെ​ല്ലും; അങ്ങ​നെ കി​ട്ടി​യ​തും​കൊ​ണ്ട് ആ ചെറിയ പെൺ​കു​ട്ടി​കൾ വല്ല വേ​ലി​ക്കു പി​ന്നി​ലോ ഇട​വ​ഴി​യു​ടെ മൂ​ല​യി​ലോ ചെ​ന്നു​നി​ന്ന് ഓരോ​രു​ത്ത​രും വേ​ഗ​ത്തിൽ അങ്ങോ​ട്ടു​മി​ങ്ങോ​ട്ടും തട്ടി​പ്പ​റി​ച്ചെ​ടു​ത്തു, പാ​ലൊ​ക്കെ മേലും കഴു​ത്തി​ലും കള​ഞ്ഞൊ​പ്പി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട്. മു​ഴു​വ​നും കു​ടി​ച്ചു​തീർ​ക്കും. ഇത് അമ്മ അറി​ഞ്ഞു​പോ​യെ​ങ്കിൽ ആ കള്ള​പ്പു​ള്ളി​ക​ളെ വല്ലാ​തെ ശി​ക്ഷി​ക്കും. അമ്മ അറി​യാ​തെ മാ​റി​ക്നോ​ദി​നു കൊ​ടു​പ്പാ​നു​ള്ള പാ​ലി​ന്റെ വില ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ദേ​ഷ്യ​പ്പെ​ട്ടു​കൊ​ണ്ടും പി​റു​പി​റു​ത്തു​കൊ​ണ്ടും കൊ​ടു​ത്തു​തീർ​ക്കും; അങ്ങ​നെ കു​ട്ടി​കൾ​ക്ക് ശിക്ഷ കി​ട്ടാ​റി​ല്ല.

കൊ​മ്പി​റ​ക്കു​ന്ന കാ​ല​ങ്ങ​ളിൽ അയാൾ​ക്കു ദിവസം പതി​നെ​ട്ടു സൂ​വി​തം സമ്പാ​ദ്യ​മു​ണ്ടാ​വും; അന്ന​യാൾ വയ്ക്കോൽ കു​ട​യാ​നും കൂ​ലി​പ്പ​ണി​യെ​ടു​ക്കാ​നും, കന്നു​മേ​യ്ക്കാ​നും, എന്തു​പ​ണി​ക്കും ചേരും. തന്നെ​ക്കൊ​ണ്ടു കഴി​യു​ന്ന എല്ലാ പണി​യും അയാൾ ചെ​യ്യും. അയാ​ളു​ടെ പെ​ങ്ങ​ളും കൂ​ലി​വേ​ല​യ്ക്കു കൂടും; പക്ഷേ. ആ ഏഴു​കു​ട്ടി​ക​ളേ​യും വെ​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് അവൾ​ക്കെ​ന്തു ചെ​യ്യാൻ കഴി​യും? കഷ്ട​പ്പാ​ടിൽ ആണ്ടു​കി​ട​ക്കു​ന്ന ഒരു സാ​ധു​കു​ടും​ബ​മാ​യി​രു​ന്നു അത്; ക്ര​മ​ത്തിൽ ക്ര​മ​ത്തിൽ അതു മണ്ണ​ടി​യു​വാൻ തു​ട​ങ്ങി. ഒരു വല്ലാ​ത്ത മഴ​ക്കാ​ലം വന്നു. ഴാ​ങ്ങി​നു പണി കി​ട്ടാ​താ​യി. കു​ടും​ബ​ത്തിൽ പട്ടി​ണി​യാ​യി. വാ​സ്ത​വ​ത്തിൽ പട്ടി​ണി. ഏഴു കു​ട്ടി​ക​ളും:

ഒരു ഞാ​യ​റാ​ഴ്ച രാ​ത്രി, ഫെ​വ​റോ​ളെ​യി​ലെ പള്ളി​ക്ക​ടു​ത്ത് അപ്പം ചൂ​ട്ടു​വിൽ​ക്കു​ന്ന​വ​നായ മോബേർ ഇസബോ, കി​ട​ക്കാൻ പോ​കാ​നൊ​രു​ങ്ങു​മ്പോൾ, ഷാ​പ്പിൻ മുൻ​പി​ലെ അഴി​വാ​തി​ലി​ന്മേൽ ഈക്കിൽ ഒരി​ടി​യി​ടി​ക്കു​ന്ന​തു കേ​ട്ടു. ഇടി​കൊ​ണ്ടെ; തകർ​ന്ന ചി​ല്ലി​ന്റെ പഴു​തി​ലൂ​ടെ ഒരു കൈ അക​ത്തേ​ക്കു കട​ക്കു​ന്ന​തു കാണാൻ പാ​ക​ത്തിൽ ഷാ​പ്പു​കാ​രൻ ആ സ്ഥ​ല​ത്തെ​ത്തി. ആ നീ​ട്ടിയ കൈ ഒര​പ്പം കട​ന്നെ​ടു​ത്ത അതും​കൊ​ണ്ടു പോയി. ഇസബോ ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ പു​റ​ത്തേ​ക്കു പാ​ഞ്ഞു​ചെ​ന്നു; അതു തട്ടി​യെ​ടു​ത്ത കള്ളൻ കാ​ലി​നു​ള്ള ശക്തി​യൊ​ക്കെ ഉപ​യോ​ഗി​ച്ചു കു​തി​ച്ചു​പാ​ഞ്ഞു. ഇസബോ അവ​ന്റെ​യൊ​പ്പം ഓടി, അവനെ ചെ​ന്നു​പി​ടി​ച്ചു. കള്ളൻ അപ്പം കള​ഞ്ഞി​രു​ന്നു; പക്ഷേ, കൈ​യി​യേൽ​നി​ന്നു ചോര വരു​ന്നു​ണ്ട. അതു ഴാ​ങ​വാൽ​ഴാ​ങ്ങാ​യി​രു​ന്നു.

ഇതു​ണ്ടാ​യ​ത് 1795-ലാണ്. കള​വി​നും ഭവ​ന​ഭേ​ദ​ന​ത്തി​നും ആൾ​പ്പാർ​പ്പു​ള്ള വീ​ട്ടിൽ രാ​ത്രി സമ്മ​ത​മി​ല്ലാ​തെ കട​ന്നു​ചെ​ന്ന കു​റ്റ​ത്തി​നു​മാ​യി ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് അന്ന​ത്തെ നീ​തി​ന്യാ​യ​ക്കോ​ട​തി​യിൽ ഹാ​ജ​രാ​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. അയാ​ളു​ടെ കൈവശം ഒരു തോ​ക്കു​ണ്ട്; ഭൂ​മി​യി​ലു​ള്ള ഏതൊ​രാ​ളെ​ക്കാ​ളു​മ​ധി​കം നന്നാ​യി അയാൾ​ക്ക് അതു​പ​യോ​ഗി​ക്കാ​ന​റി​യാം; അയാൾ ഒരു ഒളിവേട്ടക്കാരനാണ്-​ഇതു കാ​ര്യ​മെ​ല്ലാം അപ​ക​ട​ത്തി​ലാ​ക്കി. ന്യാ​യ​പ്ര​കാ​രം​ത​ന്നെ ഒളി​വേ​ട്ട​ക്കാ​ര​നോട ആക്കും ഒരു ദേ​ഷ്യ​മു​ണ്ട്. കള്ള​ച്ച​ര​ക്കു​ക​ച്ച​വ​ട​ക്കാ​ര​നെ​ന്ന​പോ​ലെ​ത്ത​ന്നെ, ഒളി​വേ​ട്ട​ക്കാ​ര​ന്നും ഒരു കവർ​ച്ച​ക്കാ​ര​ന്റെ ചുവ വല്ലാ​തെ​യു​ണ്ട്. എന്നാ​ലും, പട്ട​ണ​ങ്ങ​ളിൽ നടന്ന കൊ​ല​പാ​ത​കം പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന ആ ഭയ​ങ്കര സത്ത്വ​ങ്ങൾ​ക്കും ഈ പറ​ഞ്ഞ​വർ​ക്കും ഇടയിൽ ഒരു വലിയ കി​ട​ങ്ങു മു​ഴു​വ​നു​മു​ണ്ടെ​ന്നു ഞങ്ങൾ ഓട്ട​ത്തിൽ ഒന്നു പറ​ഞ്ഞു വെ​ക്ക​ട്ടെ. ഒളി​വേ​ട്ട​ക്കാ​രൻ കാ​ട്ടിൽ കഴി​ഞ്ഞു​കൂ​ടു​ന്നു; കള്ള​ച്ച​ര​ക്കു കച്ച​വ​ട​ക്കാ​രൻ മല​യി​ലോ കട​ലി​ലോ കഴി​യു​ന്നു. മനു​ഷ്യ​രെ ദു​ഷി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു നഗ​ര​ങ്ങൾ ഭയ​ങ്കര മനു​ഷ്യ​രെ സൃ​ഷ്ടി​ക്കു​ന്നു. മല, കടൽ, കാട്-​ഇവ കാ​ട​ന്മാ​രെ​യാ​ണു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന​ത്; അവ മനു​ഷ്യ​ന്റെ ദു​ഷ്ട​ഭാ​വ​ത്തെ വലു​താ​ക്കു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലും, മനു​ഷ്യ​ത്വ​ത്തെ പല​പ്പോ​ഴും നശി​പ്പി​ക്കാ​തി​രി​ക്ക​യാ​ണ് പതിവ്.

ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് കു​റ്റ​ക്കാ​ര​നാ​ണെ​ന്നു തെ​ളി​ഞ്ഞു. നി​യ​മ​പു​സ്ത​ക​ത്തി​ലെ നി​ശ്ച​യം അത്ര​യും സ്പ​ഷ്ട​മാ​ണ്. നമ്മു​ടെ പരി​ഷ്കാ​ര​ഗ​തി​യിൽ ചില ഭയ​ങ്കര ഘട്ട​ങ്ങൾ ഉണ്ടാ​യി​ക്കാ​ണു​ന്നു. ശി​ക്ഷാ​നി​യ​മ​ങ്ങൾ ഒരു വലിയ കപ്പൽ​ത്ത​കർ​ച്ച​യെ വി​ധി​ച്ചു​വി​ടു​ന്ന ചില സന്ദർ​ഭ​ങ്ങ​ളു​ണ്ട്. ജന​സ​മു​ദാ​യം ഒന്നു വാ​ങ്ങി​നി​ന്നു വി​ശേ​ഷ​ജ്ഞാ​ന​മു​ള്ള സത്ത്വ​ത്തെ യാ​തൊ​രു പ്ര​തി​വി​ധി​യു​മി​ല്ലാ​ത്ത​വി​ധം അന്ധ​കാ​ര​ത്തി​ലേ​ക്കു വലി​ച്ചെ​റി​ഞ്ഞു​ക​ള​യു​ന്ന ആ ഒരു നി​മി​ഷം എന്തൊ​ര​വ​ല​ക്ഷ​ണം പി​ടി​ച്ച നി​മി​ഷ​മാ​ണ്! അഞ്ചു​കൊ​ല്ല​ക്കാ​ലം തണ്ടു​വ​ലി​ശ്ലി​ക്ഷ​യ​നു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന ഒരു​ത​ട​വു​കാ​ര​നാ​യി കഴി​ഞ്ഞു​കൂ​ടു​വാൻ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ണ് വി​ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു.

ഇറ്റ​ലി​യി​ലെ പ്ര​ധാന സൈ​ന്യാ​ധി​പ​നാ​യി​രു​ന്ന ബോ​ണാ​പ്പാർ​ത്തി​നാൽ മോ​ന്ത​നോ​ത്തു​യു​ദ്ധം ജയി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​താ​യി പാ​രീ​സ്സിൽ അറിവു കി​ട്ടി​യ​ത് 1796 ഏപ്രിൽ 22-​ാംനുയാണ്; അന്ന​ത്തെ ദി​വ​സം​ത​ന്നെ തണ്ടു​വ​ലി​ശ്ശി​ക്ഷ വി​ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ഒരു വലി​യ​കൂ​ട്ട​ത്തെ ബി​സ്രെ​തിൽ തട​വി​ലി​ടു​ക​യും ചെ​യ്തു. അതിൽ ഒരാ​ളാ​യി​രു​ന്നു ഴാ​ങ്വാൽ​ഴാ​ങ്. ഇപ്പോൾ ഏക​ദേ​ശം എൺപതു വയ​സ്സു പ്രാ​യ​മു​ള്ള അവി​ട​ത്തെ ഒരു​കാ​രാ​ഗൃ​ഹ​മു​ഖ്യൻ, ആ ഭാ​ഗ്യം​കെ​ട്ട ദു​ഷ്ട​നെ മു​റ്റ​ത്തു വട​ക്കു​കി​ഴ​ക്കേ മു​ല​യിൽ നാലാം വരി​യു​ടെ അറ്റ​ത്തു ചങ്ങ​ല​ക്കി​ട്ടി​രു​ന്ന​ത് ഇന്നും ഓർ​മി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. മറ്റു​ള്ള​വ​രു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ അയാ​ളും നി​ല​ത്തി​രു​ന്നു. എന്തോ ഒരു ഭയ​ങ്ക​രാ​വ​സ്ഥ​യിൽ താൻ പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു എന്ന​ല്ലാ​തെ, വാ​സ്ത​വ​സ്ഥി​തി അയാൾ​ക്കു മന​സ്സി​ലാ​യി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നു തോ​ന്നി​യി​ല്ല. ഒന്നും അറി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ​ത്ത ഒരു സാ​ധു​വി​ന്റെ അസ്ഥി​ര​ങ്ങ​ഭായ പലേ ആലോ​ച​ന​ക​ളു​ടേ​യും ഇട​യിൽ​നി​ന്നു മഹ​ത്ത​ര​മായ എന്തോ ഒന്നി​നെ അയാ​ളും അഴി​ച്ചു വേർ​പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യി​രു​ന്നു. ഇരി​മ്പു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള കഴു​ത്തു​പ​ട്ട​യു​ടെ ആണി പിൻ​ഭാ​ഗ​ത്തു​ള്ള ചേർ​പ്പിൽ ചു​റ്റി​ക​കൊ​ണ്ടു അടി​ച്ചു​താ​ഴ്ത്തി ഉറ​പ്പി​ക്കു​ന്ന സമ​യ​ത്ത് അയാൾ കര​ഞ്ഞു. കണ്ണു​നീ​രി​ന്നു​ള്ളിൽ അയാൾ​ക്കു ശ്വാ​സം​മു​ട്ടി; ഒച്ച ഇടറി പൊ​ന്താ​തെ​യാ​യി; ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്ക് ഇങ്ങ​നെ​യൊ​ന്നു പറയാൻ മാ​ത്രം അയാ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ട് കഷ്ടി​ച്ചു സാധിച്ചു-​‘ഞാൻ ഫെ​വ​റോ​ളെ​യിൽ ഒരു മരം​വെ​ട്ടു​കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു.’ എന്നി​ട്ട അപ്പോ​ഴും തേ​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ അയാൾ വല​ത്തേ കൈ​യു​യർ​ത്തി, പലേ ഉയ​ര​ത്തി​ലു​ള്ള ഏഴു തലയിൽ വഴി​ക്കു വഴി​യേ​തൊ​ടു​ക​യാ​ണെ​ന്ന ഭാ​വ​ത്തിൽ ഏഴു പ്രാ​വ​ശ്യം അതു താ​ഴ്ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടു വന്നു; അയാൾ കാ​ണി​ച്ച ഈ ആംഗ്യത്തിൽനിന്ന്-​അതെന്തെങ്കിലുമാവട്ടെ-ഏഴു ചെറു കു​ട്ടി​ക​ളെ പു​ലർ​ത്തു​ന്ന​തി​നും അവർ​ക്കു വേണ്ട വസ്ത്രം വാ​ങ്ങു​ന്ന​തി​നു​മാ​യി​ട്ടാ​ണ് താൻ അത് പ്ര​വർ​ത്തി​ച്ച​തെ​ന്ന് ഊഹി​ക്കാം.

ആയാൾ തൂ​ലോ​ങ്ങി​ലേ​ക്കു പു​റ​പ്പെ​ട്ടു. ഇരു​പ​ത്തേ​ഴു ദിവസം കട്ട​വ​ണ്ടി​യിൽ കഴു​ത്തിൽ ചങ്ങ​ല​യും ഭേ​സി​ക്കൊ​ണ്ടു യാ​ത്ര​ചെ​യ്ത​തി​ന്നു ശേഷം അവിടെ എത്തി. തൂ​ലോ​ങ്ങിൽ​വെ​ച്ച് അയാൾ ചു​ക​ന്ന ഉടു​പ്പി​ലാ​യി. പേ​രു​മു​തൽ അയാ​ളു​ടെ ജീ​വി​ത​ത്തെ​സം​ബ​ന്ധി​ച്ച സക​ല​വും മാ​യ്ക്ക​പ്പെ​ട്ടു; അയാൾ അന്നു​മു​തൽ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ​ല്ലാ​തെ​യാ​യി; അയാൾ 24, 601 എന്ന നമ്പ​റാ​യി. അയാ​ളു​ടെ സഹോ​ദ​രി യുടെ കഥയോ? അവ​ളു​ടെ ഏഴു കു​ട്ടി​ക​ളും പി​ന്നെ എങ്ങ​നെ കഴി​ഞ്ഞു? അതി​നെ​പ​റ്റി ആരാ​ലോ​ചി​ച്ചു? ചു​വ​ട്ടിൽ ചെ​ത്തി​മു​റി​ച്ചി​ട്ട ഒരു ചെ​റു​വൃ​ക്ഷ​ത്തി​ന്റെ മു​ക​ളിൽ ഒരു പിടി ഇല നി​ല്ക്കു​ന്ന​തി​ന്റെ കഥ പി​ന്നെ എന്താ​വാ​നാ​ണ്?

അതൊ​ക്കെ പതി​വു​പോ​ലു​ള്ള പഴ​ങ്ക​ഥ​ത​ന്നെ, ആ പാ​വ​ങ്ങ​ളായ മനു​ഷ്യ​ജീ​വി​കൾ, ഈശ്വ​ര​സൃ​ഷ്ടി​കൾ, ഒരു ഗതി​യി​ല്ലാ​തെ, ഒരു തു​ണ​യു​മി​ല്ലാ​തെ, കി​ട​ന്നു പൊ​റു​ക്കു​വാൻ ഒരു പു​ര​കൂ​ടി​യി​ല്ലാ​തെ, ഇന്ന ദി​ക്കി​ലേ​ക്കെ​ന്നി​ല്ല, പക്ഷേ ഓരോ​രു​ത്ത​നും ഓരോ​രി​ട​ത്തേ​ക്കാ​യി– ആർ​ക്ക​റി​യാം–അങ്ങു​മി​ങ്ങും അല​ഞ്ഞു​ന​ട​ന്ന ശേഷം കു​റേ​ശ്ശെ​ക്കു​റേ​ശ്ശ​യാ​യി ആ തണു​ത്ത മഞ്ഞിൻ​മൂ​ട​ലിൽ–ഒറ്റ​യ്ക്കാ​യി​ത്തീർ​ന്ന എല്ലാ പ്രാ​ര​ബ്ധ​കർ​മ​ങ്ങ​ളേ​യും കു​ഴി​ച്ചു​മൂ​ടു​ന്ന ആ പു​ക​യ്ക്കു​ള്ളിൽ–മനു​ഷ്യ​ജാ​തി​യു​ടെ കു​ണ്ഠി​ത​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി​യു​ള്ള ‘കബാ​ത്തി’ൽ ഭാ​ഗ്യം​കെ​ട്ട തലകൾ വഴി​ക്കു​വ​ഴി​യെ​യാ​യി ചെ​ന്നു മറ​യു​ന്ന ആ ഇരു​ള​ട​ഞ്ഞ കാ​ട്ടു​പു​റ​ങ്ങ​ളിൽ–ചെ​ന്നു കു​ഴി​ച്ചി​ട​പ്പെ​ട്ടു. അവർ നാ​ട്ടിൽ​നി​ന്നു പോയി. അവ​രു​ടെ ഗ്രാ​മ​മാ​യി​രു​ന്നേ​ട​ത്തു​ള്ള മണി​മാ​ളിക അവരെ മറ​ന്നു; അവ​രു​ടെ വയ​ലാ​യി​രു​ന്ന​തി​ന്റെ അതിർ​ത്തി​വ​ര​മ്പ് അവരെ മറ​ന്നു; കു​റ​ച്ചു കൊ​ല്ല​ങ്ങ​ളോ​ളം തടവിൽ കഴി​ച്ചു​കൂ​ട്ടി​യ​തി​ന്നു​ശേ​ഷം, ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങും അവരെ മറ​ന്നു​ക​ള​ഞ്ഞു, ആദ്യ​ത്തിൽ ഒരു മു​റി​വോ​ടു കൂ​ടി​യി​രു​ന്ന ആ ഹൃ​ദ​യ​ത്തിൽ ഒരു വടു​ക്കെ​ട്ടി അത്ര​മാ​ത്രം. തു​ലോ​ങ്ങിൽ കഴി​ച്ചു​കൂ​ട്ടിയ അനവധി കൊ​ല്ല​ങ്ങൾ​ക്കു​ള്ളിൽ ഒരി​ക്കൽ​മാ​ത്രം അയാൾ തന്റെ സഹോ​ദ​രി​യെ​പ്പ​റ്റി പറ​ഞ്ഞു​കേ​ട്ടു. അയാൾ തട​വിൽ​പ്പെ​ട്ട​തി​ന്റെ നാ​ലാ​മ​ത്തെ കൊ​ല്ല​മാ​ണ് ഇതു​ണ്ടാ​യ​തെ​ന്നു ഞാൻ വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്നു. ഏതു വഴി​ക്കാ​ണ് അയാൾ​ക്ക് ആ വർ​ത്ത​മാ​നം കി​ട്ടി​യ​തെ​ന്ന് എനി​ക്ക​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ. അവരെ സ്വ​ന്ത​രാ​ജ്യ​ത്തു​വെ​ച്ചു കണ്ടു പരി​ച​യ​മു​ള്ള ഒരാൾ ആ സഹോ​ദ​രി​യെ എങ്ങ​നെ​യോ കണ്ടു​മു​ട്ടി, അവൾ പാ​രി​സി​ലാ​യി​രു​ന്നു. റ്യു​ദ്യു ഗാ​ര്ത്രിൽ സാങ് –സുൽ​പി​സ്സ​റ് എന്ന പള്ളി​ക്ക​ടു​ത്തു​ള്ള ഒരു പൊ​ട്ട​ത്തെ​രു​വി​ലാ​ണ് അവൾ പാർ​ത്തി​രു​ന്ന​ത്. എല്ലാ​റ്റി​ലും​വെ​ച്ചു പ്രാ​യം കു​റ​ഞ്ഞ ഒരു കു​ട്ടി, ഒരു ചെറിയ ആൺ​കു​ട്ടി​മാ​ത്രം, അവ​ളു​ടെ കുടെ അന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. മറ്റു​ള്ള ആറു കു​ട്ടി​ക​ളും എവിടെ? ഒരു സമയം അവൾ​ക്കു​ത​ന്നെ നി​ശ്ച​യ​മി​ല്ലാ​യി​രി​ക്കും. റ്യൂ ദ്യു സബോ​വിൽ ദാം നമ്പ​റായ ഒര​ച്ചു​ക്കു​ട​ത്തിൽ അവൾ ദി​വ​സം​പ്ര​തി രാ​വി​ലെ പോവും; അവിടെ അവൾ​ക്കു കട​ലാ​സ്സു മട​ക്കു​ക​യും തു​ന്നു​മാ​യി​രു​ന്നു പണി. രാ​വി​ലെ ആറു മണി​ക്കു–മഴ​ക്കാ​ല​ങ്ങ​ളിൽ പു​ല​രു​ന്ന​തി​നു വളരെ മു​മ്പു​ത​ന്നെ–അവൾ​ക്ക് അവിടെ ചെ​ന്നു​കൂ​ട​ണം. ആ അച്ചു​ക്കൂ​ട​മുള എടു​പ്പിൽ​ത്ത​ന്നെ ഒരു ഭാ​ഗ​ത്ത് ഒരു സ്കൂൾ​കൂ​ടി​യു​ണ്ട്, ഏഴു വയ​സ്സു പാ​യ​മു​ള്ള തന്റെ​കു​ട്ടി​യെ അവൾ സ്കൂ​ളി​ലും കൊ​ണ്ടു​പോ​യാ​ക്കി. എന്നാൽ അവൾ​ക്കു അച്ചു​ക്കൂ​ട​ത്തിൽ ആറു മണി​ക്കു ചെ​ല്ലേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടും, സ്കൂൾ ഏഴു മണി​ക്കു​മാ​ത്രം തു​റ​ന്നി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടും, സ്കൂൾ തു​റ​ന്നു കി​ട്ടു​വാൻ​വേ​ണ്ടി ആ കു​ട്ടി​ക്ക് ഒരു മണി​ക്കൂർ​നേ​രം മു​റ്റ​ത്തു നി​ല്ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നി​രു​ന്നു. മഴ​ക്കാ​ല​ത്തു രാ​ത്രി മു​റ്റ​ത്ത് ഒരു മണി​ക്കു​റോ​ളം നി​ല്ക്കുക! അച്ചു​കൂ​ട​ത്തി​ലേ​ക്കു കട​ന്നു​ചെ​ല്ലു​വാൻ അവി​ടെ​യു​ള്ള​വർ ആ കു​ട്ടി​യെ അനു​വ​ദി​ക്കാ​റി​ല്ല; ആവ​ശ്യ​മി​ല്ലാ​തെ അവൻ അവരെ അല​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​മെ​ന്നാ​ണ് അവ​രു​ടെ വാദം. രാ​വി​ലെ കൂ​ലി​പ്ര​വൃ​ത്തി​ക്കാർ പോ​കു​മ്പോൾ ആ പാ​വ​മായ ചെ​റു​ജ​ന്തു ഉറ​ക്കം​വ​ന്നു കു​ഴ​ങ്ങി നി​ല​ത്തു​ള്ള കൽ​വി​രി​പ്പിൽ ഇരി​ക്കു​ന്ന​തും, പല​പ്പോ​ഴും ചൂ​ളി​പ്പി​ടി​ച്ചു തന്റെ കൊ​ട്ട​യ്ക്കു​ള്ളിൽ ചു​രു​ണ്ടു കി​ട​ന്നു​റ​ങ്ങു​ന്ന​തും അവൻ കാണും. മഴ പെ​യ്യു​മ്പോൾ പടി​കാ​വൽ​ക്കാ​രി​യായ ഒരു തള്ള അവ​ന്റെ മേൽ ദയ വി​ചാ​രി​ക്കും. ഒരു വൈ​ക്കോൽ​ക്കി​ട​ക്ക​യും, ഒരു നൂൽ നൂ​ല്പ് യന്ത്ര​വും, രണ്ടു മര​ക്ക​സാ​ല​യു​മു​ള്ള തന്റെ ഗു​ഹ​യി​ലേ​ക്ക് അവൾ ആ കു​ട്ടി​യെ കൂ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​വും; അവൻ അതി​ന്റെ ഒരു മൂ​ല​യിൽ തണു​പ്പു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഉപ​ദ്ര​വം കു​റ​ച്ചു കു​റ​യു​വാൻ വേ​ണ്ടി പൂ​ച്ച​യെ ചേർ​ത്ത​ടു​പ്പി​ച്ചു​പി​ടി​ച്ചു ചൂ​ളി​ക്കി​ട​ന്നു​റ​ങ്ങും. ഏഴു മണി​ക്കു സ്കൂൾ തു​റ​ക്കും; അവൻ അക​ത്തേ​ക്കു​പോ​വും. ഇതാണ് ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ണ​ങ് കേ​ട്ട​ത്.

ഇതി​നെ​പ്പ​റ്റി ആളുകൾ ഒരു ദിവസം അയാ​ളോ​ടു സം​സാ​രി​ച്ചു: അയാൾ സ്നേ​ഹി​ച്ചി​രു​ന്ന​വ​രു​ടെ ജീ​വി​ത​ദ​ശ​യെ തു​റ​ന്നു​കാ​ണി​ക്കു​ന്ന ഒരു ജനാല പെ​ട്ടെ​ന്നൊ​ന്നു തു​റ​ന്നു; ഒരു നി​മി​ഷ​നേ​ര​ത്തേ​ക്ക് അതൊ​ന്നു പ്ര​കാ​ശി​ച്ചു; ഒരു മി​ന്നൽ അതിൻ​മേൽ തട്ടി; പി​ന്നേ​യും വാ​തി​ല​ട​ഞ്ഞു; എല്ലാം ഇരു​ട്ടാ​യി. അതി​നു​ശേ​ഷം യാ​തൊ​രു വി​വ​ര​വും അയാൾ കേ​ട്ടി​ല്ല. അവ​രെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള ഒരു വർ​ത്ത​മാ​ന​വും പി​ന്നെ അയാ​ളു​ടെ ചെ​കി​ട്ടിൽ എത്തി​യി​ട്ടി​ല്ല; അവരെ അയാൾ പി​ന്നെ കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല; അവരെ അയാൾ പി​ന്നെ ഒരി​ക്ക​ലും കണ്ടു​മു​ട്ടി​യി​ല്ല; എന്ന​ല്ല ഈ ദുഃ​ഖ​മ​യ​മായ ചരി​ത്ര​ത്തി​ന്റെ അന​ന്ത​ര​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളിൽ അവരെ ഇനി ഒരി​ക്ക​ലും കാ​ണു​ക​യു​മി​ല്ല.

ഈ നാ​ലാം​കൊ​ല്ല​ത്തി​ന്റെ അവ​സാ​ന​ത്തിൽ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്ന് ഒളി​ച്ചു ചാ​ടാ​നു​ള്ള ഘട്ടം വന്നു. ദുഃ​ഖ​മ​യ​മായ ആ സ്ഥ​ല​ത്തു പതി​വു​ള്ള​പോ​ലെ, ചങ്ങാ​തി​മാർ അയാളെ സഹാ​യി​ച്ചു. അയാൾ പു​റ​ത്തു​ചാ​ടി. പി​ടി​ക്കു​വാൻ പി​ന്നാ​ലെ ആളു​ക​ളു​മാ​യി, ഓരോ നി​മി​ഷ​ത്തി​ലും പി​ന്നോ​ക്കം തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ട്, എത്ര ചെറിയ ശബ്ദം കേ​ട്ടാ​ലും വി​റ​ച്ചു​കൊ​ണ്ട്, സക​ല​ത്തി​നേ​യും–പു​ക​യോ​ടു​കൂ​ടിയ ഒരു വീ​ട്ടി​ന്റെ മേൽ​പ്പുര വഴി​യി​ലൂ​ടെ പോ​കു​ന്ന ഒരാൾ, കു​ര​യ്ക്കു​ന്ന ഒരു നായ, പാ​ഞ്ഞു​വ​രു​ന്ന ഒരു കുതിര, അടി​ക്കു​ന്ന ഒരു നാ​ഴി​ക​മ​ണി, എന്തും കാ​ണാ​വു​ന്ന​തു കൊ​ണ്ട് പകൽ, ഒന്നും​കാ​ണാൻ വയ്യാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ട് രാ​ത്രി, പെ​രു​വ​ഴി, നി​ര​ത്ത്, കു​റ്റി​ക്കാ​ട്, ഉറ​ക്കം എന്നി​ങ്ങ​നെ​യു​ള്ള എല്ലാ​റ്റി​നേ​യും–ഭയ​പ്പെ​ട്ടു​കൊ​ണ്ട് ഇങ്ങ​നെ കഴി​ഞ്ഞു​കൂ​ടു​ന്ന​ത് സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​മാ​ണെ​ങ്കിൽ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി, അയാൾ​ര​ണ്ടു ദിവസം അല​ഞ്ഞു​ന​ട​ന്നു. രണ്ടാ​മ​ത്തെ ദിവസം വൈ​കു​ന്നേ​രം അയാൾ പി​ടി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. മു​പ്പ​ത്താ​റു മണി​ക്കൂ​റോ​ള​മാ​യി അയാൾ എന്തെ​ങ്കി​ലും കഴി​ക്കു​ക​യാ​വ​ട്ടെ ഒന്നു കണ്ണു ചി​മ്മു​ക​യാ​വ​ട്ടെ ചെ​യ്തി​ട്ടി​ല്ല. നീ​തി​ന്യാ​യ​ക്കോ​ട​തി ഈ തെ​റ്റി​ന് അയാ​ളു​ടെ ശി​ക്ഷാ​കാ​ലം മു​ന്നു​കൊ​ല്ല​ത്തേ​ക്കു​കൂ​ടി കൂ​ട്ടി; ആകെ എട്ടു കൊ​ല്ല​മാ​യി. ആറാ​മ​ത്തെ കൊ​ല്ലം പി​ന്നേ​യും അയാൾ​ക്ക് ഒളി​ച്ചു​ചാ​ടാ​നു​ള്ള യോ​ഗ​മാ​യി.

ആ തഞ്ച​വും അയാൾ ഉപ​യോ​ഗി​ച്ചു നോ​ക്കി; പക്ഷേ, വേ​ണ്ട​വി​ധ​മാ​യി​ല്ല. പതി​വു​പോ​ലെ ഹാജർ വി​ളി​ച്ച​പ്പോൾ അയാളെ കണ്ടി​ല്ല. പീ​ര​ങ്കി​വെ​ച്ചു; രാ​ത്രി​യിൽ പാ​റാ​വു​കാർ അയാളെ പു​തു​താ​യി പണി​ചെ​യ്യു​ന്ന ഒരു കപ്പ​ലി​ന്റെ ഉള്ളിൽ ഒളി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​താ​യി കണ്ടെ​ത്തി; പി​ടി​കൂ​ടിയ പാ​റാ​വു​കാ​രോ​ട് അയാൾ മല്ലി​ട്ടു. ഒളി​ച്ചു​ചാ​ട​ലും, രാ​ജ്യ​ദ്രോ​ഹ​വും. ഒരു സവി​ശേ​ഷ​നി​യ​മ​ത്തെ അടി​സ്ഥാ​ന​പ്പെ​ടു​ത്തി, ഈകുറി അയാൾ​ക്ക് അഞ്ചു​കൊ​ല്ല​ത്തെ ശി​ക്ഷ​കു​ടി കി​ട്ടി. അതിൽ ഒടു​വി​ല​ത്തെ രണ്ടു കൊ​ല്ലം ഇര​ട്ട​ച്ച​ങ്ങ​ല​യി​ലും കി​ട​ക്ക​ണം. പതി​മ്മൂ​ന്നു കൊ​ല്ല​മാ​യി. പത്താ​മ​ത്തെ കൊ​ല്ല​ത്തിൽ പി​ന്നേ​യും ഒളി​ച്ചു​ചാ​ടാ​നു​ള്ള യോഗം വന്നു; അതും അയാൾ വി​ട്ടി​ല്ല; അക്കു​റി​യും വി​ശേ​ഷി​ച്ചു ഫല​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ല. ആ പുതിയ ശ്ര​മം​കൊ​ണ്ട് മൂ​ന്നു കൊ​ല്ലം​കൂ​ടി കൈ​യി​ലാ​യി. കൊ​ല്ലം പതി​നാ​റ്. ഒടു​വിൽ പതി​മ്മു​ന്നാ​മ​ത്തെ കൊ​ല്ല​ത്തി​ലാ​ണെ​ന്നു ഞാൻ വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്നു, അയാൾ അവ​സാ​ന​ത്തെ​ത്ത​വണ ഒരി​ക്കൽ​ക്കൂ​ടി ഒളി​ച്ചു ചാടാൻ ശ്ര​മി​ച്ചു; പു​റ​ത്തു കട​ന്നു നാലു മണി​ക്കൂ​റു കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും പി​ന്നേ​യും ബന്ധ​ന​ത്തി​ലാ​വാൻ മാ​ത്ര​മു​ള്ള ഒരു ഗുണമേ ആശ്ര​മം കൊ​ണ്ടു​മു​ണ്ടാ​യു​ള്ളു. ആ നാലു മണി​ക്കൂ​റു സമ​യ​ത്തി​നു പി​ന്നെ​യും മു​ന്നു​കൊ​ല്ലം. പത്തൊ​മ്പ​തു കൊ​ല്ലം. 1815 ഒക്ടോ​ബ​റിൽ അയാളെ വി​ട്ടു; ഒരു കണ്ണാ​ടി​വാ​തിൽ പൊ​ട്ടി​ച്ച് ഒര​പ്പം കൈ​യി​ലാ​ക്കി​യ​തി​ന് അയാൾ അവിടെ 1796-ൽ കട​ന്നു കൂ​ടി​യ​താ​ണ്.

ഒരു ചെറിയ ആവ​ര​ണ​വാ​ക്യ​ത്തി​നു​ള്ള സ്ഥലം. ശി​ക്ഷാ​നി​യ​മ​ത്തി​ന്റെ ഗതി​യും നി​യ​മ​പ്ര​വർ​ത്ത​നം കൊ​ണ്ടു​ണ്ടാ​കു​ന്ന കഠി​നാ​പ​ത്തും നോ​ക്കി​പ്പ​ഠി​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ട​യിൽ ഈ ഗ്ര​ന്ഥ​കാ​രൻ രണ്ടാ​മ​ത്തെ പ്രാ​വ​ശ്യ​മാ​ണ് ഒര​പ്പ​ക്ക​ഷ്ണം കട്ട​തു​കൊ​ണ്ടെ​ഒ​രു മനു​ഷ്യ​ജീ​വി​തം മു​ഴു​വ​നും ഉട​ഞ്ഞു​ത​കർ​ന്ന​താ​യി കണ്ടെ​ത്തു​ന്ന​ത്. ക്ലോ​ദ്ഗു​വൊ ഒര​പ്പം കട്ടു; ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങും ഒര​പ്പം കട്ടു. ലണ്ട​നി​ലു​ണ്ടാ​കു​ന്ന അഞ്ചു കള​വു​കേ​സ്സിൽ നാലും തൽ​ക്കാ​ല​ത്തെ വി​ശ​പ്പു സഹി​ക്കാൻ വയ്യാ​ഞ്ഞു ചെ​യ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​താ​ണെ​ന്ന് ഇം​ഗ്ല​ണ്ടു​കാർ കണ​ക്കെ​ടു​ത്തി​രി​ക്കു​ന്നു.

ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് തേ​ങ്ങി​ക്ക​ര​ഞ്ഞും പേ​ടി​ച്ചും വി​റ​ച്ചും തു​റു​ങ്കി​ന്നു​ള്ളി​ലേ​ക്കു കട​ന്നു; മര​വി​ച്ച മന​സ്സോ​ടു​കൂ​ടി അവി​ടെ​നി​ന്ന് പു​റ​ത്തു​വ​ന്നു. അയാൾ നി​രാ​ശ​ത​യോ​ടു​കൂ​ടി അക​ത്തേ​ക്കു ചെ​ന്നു; മന​സ്സു കെ​ട്ടു പു​റ​ത്തേ​ക്കു കട​ന്നു.

ആ ആത്മാ​വി​ന്നു​ള്ളിൽ എന്തു​ണ്ടാ​യി?

ഞങ്ങൾ അതു പറയാൻ ശ്ര​മി​ക്ക​ട്ടെ: സമു​ദാ​യം ഈവക സം​ഗ​തി​ക​ളെ നോ​ക്കി​ക്കാ​ണു​ന്ന​ത് ആവ​ശ്യ​മാ​ണ്; എന്തു കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ, സമു​ദാ​യ​മാ​ണ് ഇവയെ ഉണ്ടാ​ക്കി​ത്തീർ​ക്കു​ന്ന​ത്.

ഞങ്ങൾ പറ​ഞ്ഞ​തു​പോ​ലെ, അയാൾ ഒരു പഠി​പ്പി​ല്ലാ​ത്ത​വ​നാ​യി​രു​ന്നു; പക്ഷേ. ഒരു വി​ഡ്ഢി​യാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. പ്ര​കൃ​തി​ദ​ത്ത​മായ ദീപം അയാ​ളു​ടെ ഉള്ളിൽ കൊളു അപ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. നിർഭാഗ്യം-​അതിനു സ്വ​ന്ത​മാ​യി ഒരു സവി​ശേഷ സൂ​ക്ഷ്മ​ത​യു​ണ്ട്–ആ മന​സ്സിൽ സ്വ​ത​വേ ഉള്ള പ്ര​കാ​ശ​ത്തി​നു വലു​പ്പം കൂ​ട്ടി. തല്ലു​കൾ​ക്കു കീ​ഴി​ലും, ചങ്ങ​ല​ക്കെ​ട്ടു​കൾ​ക്കു​ള്ളി​ലും, തു​റു​ങ്കി​ലും, ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടി​ലും തണ്ടു​വ​ലി ശി​ക്ഷ​യ​നു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന ആ ചു​ട്ട​വെ​യി​ല​ത്തും, തട​വു​പു​ള്ളി​യു​ടെ പല​ക​ക്കി​ട​യ​ക്കു​യി​ലും കി​ട​ന്ന് അയാൾ തന്റെ ഹൃ​ദ​യാ​ന്തർ​ഭാ​ഗ​ത്തേ​ക്കു ചു​രു​ണ്ടു; അയാൾ ആലോ​ചി​ച്ചു.

അയാൾ​ത​ന്നെ അയാ​ളു​ടെ നീ​തി​ന്യാ​യ​ക്കോ​ട​തി​യാ​യി.

അയാ​ളെ​ത്ത​ന്നെ അയാൾ വി​ചാ​രണ ചെ​യ്വാൻ ആരം​ഭി​ച്ചു.

അന്യാ​യ​മാ​യി ശി​ക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ഒരു നി​ര​പ​രാ​ധ​ന​ല്ല താൻ എന്ന വാ​സ്ത​വം അയാൾ കണ്ടു. അനു​ചി​ത​വും ആക്ഷേ​പ​യോ​ഗ്യ​വു​മായ ഒരു പ്ര​വൃ​ത്തി താൻ ചെ​യ്തു​വെ​ന്ന് അയാൾ സമ്മ​തി​ച്ചു. ഒരു സമയം, ചോ​ദി​ച്ചി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കിൽ ആ അപ്പം അയാൾ​ക്കു കി​ട്ടു​മാ​യി​രു​ന്നു; എങ്ങ​നെ​യാ​യാ​ലും, അനു​ക​മ്പ​മൂ​ല​മോ പ്ര​വ്യ​ത്തി​യെ​ടു​ത്തി​ട്ടോ അത് കി​ട്ടു​ന്ന​തു​വ​രെ താ​മ​സി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ഉത്ത​മം. ‘വി​ശ​ക്കു​മ്പോൾ ആർ​ക്കെ​ങ്കി​ലും താ​മ​സി​ക്കാൻ കഴി​യു​മോ?’ എന്ന ചോ​ദ്യം ഒരി​ക്ക​ലും ഉത്ത​ര​മി​ല്ലാ​ത്ത ഒന്ന​ല്ല. ഒന്നാ​മ​താ​യി വി​ശ​പ്പു​കൊ​ണ്ടു​മാ​ത്രം ഒരാൾ മരി​ച്ചു​പോ​വുക എന്ന​ത് വാ​സ്ത​വ​ത്തിൽ വളരെ അപൂർ​വ​മാ​ണ്; പി​ന്നെ ഭാ​ഗ്യ​വ​ശാ​ലോ നിർ​ഭാ​ഗ്യ​വ​ശാ​ലോ, മരി​ക്കു​ന്ന​തി​നു മുൻ​പാ​യി മന​സ്സു​കൊ​ണ്ടും ദേ​ഹം​കൊ​ണ്ടും വള​രെ​നേ​രം വമ്പി​ച്ച സങ്ക​ടം സഹി​ക്കു​വാൻ സാ​ധി​ക്കു​ന്ന വി​ധ​ത്തി​ലാ​ണ് മനു​ഷ്യ​ന്റെ​സൃ​ഷ്ടി, അതു​കൊ​ണ്ട് എന്തും ക്ഷ​മി​ക്കു​ന്ന​ത് ആവ​ശ്യ​മാ​ണ്; ആ സാ​ധു​ക്കു​ട്ടി​ക​ളെ​പ്പ​റ്റി വി​ചാ​രി​ക്കു​മ്പോ​ഴും അതാ​വ​ശ്യ​മാ​യി​രു​ന്നു: ഒരു ഗതി​യി​ല്ലാ​ത്ത നിർ​ഭാ​ഗ്യ​നായ അയാൾ മഹ​ത്തായ ജന​സ​മു​ദാ​യ​ത്തെ കട​ന്നു​ചെ​ന്ന് കഴു​ത്തിൽ പി​ടി​കൂ​ടു​ന്ന​തും, കഷ്ട​പ്പാ​ടിൽ​നി​ന്ന് കള​വു​മു​ഖേന വി​ട്ടു​പോ​കാ​മെ​ന്ന് വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന​തും വെറും കമ്പ​മാ​ണ്; അവ​മാ​നം പതു​ങ്ങി​ക്ക​ട​ക്കു​ന്നേ​ട​ത്തു​ടേ കഷ്ട​പ്പാ​ടിൽ​നി​ന്ന് പു​റ​ത്തു​ചാ​ടു​വാൻ അത് ഏതു നി​ല​യ്ക്കും ഒരു വലു​പ്പം കു​റ​ഞ്ഞ വാ​തി​ലാ​ണ്.

പി​ന്നെ അയാൾ തന്നോ​ടു​ത​ന്നെ ചോ​ദി​ച്ചു.

തന്റെ ആപ​ന്മ​യ​മായ ചരി​ത്ര​ത്തിൽ തെ​റ്റു​കാ​രൻ താൻ മാ​ത്ര​മാ​ണോ? ഒരു കൂ​ലി​പ്ര​വ്യ​ത്തി​ക്കാ​ര​നായ താൻ, വേ​ല​യെ​ടു​ക്കു​വാൻ സന്ന​ദ്ധ​നായ താൻ, പട്ടി​ണി​കി​ട​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നു എന്ന കാ​ര്യം ഗൗ​ര​വ​മേ​റിയ ഒന്ന​ല്ലേ? എന്ന​ല്ല, ഒരു തെ​റ്റു ചെ​യ്തു പോ​ക​യും അതു തെ​റ്റാ​ണെ​ന്ന് സമ്മ​തി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു​ക​ഴി​ഞ്ഞാൽ​ത്ത​ന്നെ,അതി​നു​ണ്ടായ ശിക്ഷ ഭയ​ങ്ക​ര​വും വേ​ണ്ട​തി​ല​ധി​ക​വു​മാ​യി​ട്ടി​ല്ലേ? തെ​റ്റു ചെ​യ്ത​തിൽ കു​റ്റ​ക്കാ​രൻ എത്ര​ക​ണ്ടു നി​യ​മ​ത്തെ ലം​ഘി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടോ, അതി​ല​ധി​കം, ശിക്ഷ തീർ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തിൽ നിയമം തന്ന​ത്ത​ന്നെ ദു​ഷി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലേ? തു​ലാ​സ്സി​ന്റെ ഒരു​ത​ട്ടിൽ, പ്ര​തി​ശാ​ന്തി ഇട്ടി​ട്ടു​ള്ള ആ ഒരു തട്ടിൽ, വേ​ണ്ട​തി​ല​ധി​കം ഘന​സാ​ധ​ന​ങ്ങൾ പെ​ട്ടി​ട്ടി​ല്ലേ? കു​റ്റ​ത്തെ പൊ​ടി​ച്ച് തകർ​ക്ക​ത്ത​ക്ക​വി​ധം ശി​ക്ഷ​യു​ടെ കനം അത്ര അധി​ക​മാ​യി​ട്ടി​ല്ലേ? എന്ന​ല്ല, അതു​കാ​ര​ണം കാ​ര്യ​ത്തി​ന്റെ സ്ഥി​തി ഒന്നു തരം​തി​രി​ഞ്ഞു​പോ​യി​ട്ടി​ല്ലേ–കു​റ്റ​ക്കാ​ര​ന്റെ തെ​റ്റു നി​ല്ക്കു​ന്ന സ്ഥാ​ന​ത്ത് ആ ശി​ക്ഷ​യു​ടെ അമർ​ച്ച ഒരു തെ​റ്റാ​യി ചെ​ന്നു​നി​ല്ക്കു​ന്നി​ല്ലേ?–തെ​റ്റു ചെ​യ്ത​വൻ തെ​റ്റ​നു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന​വ​നാ​യും, കടം വാ​ങ്ങി​യ​വൻ കടം കൊ​ടു​ത്ത​വ​നാ​യും മാ​റി​പ്പോ​യി​ട്ടി​ല്ലേ–നി​യ​മ​ത്തെ ലം​ഘി​ച്ച​വ​ന്റെ ഭാ​ഗ​ത്തു നിയമം ശരി​ക്ക​നു​കു​ല​മാ​യി തി​രി​ഞ്ഞു ചെ​ന്നു നി​ല്ക്കു​ന്നി​ല്ലേ?

ഒളി​ച്ചു​ചാ​ടു​വാൻ വഴി​ക്കു​വ​ഴി​യെ ചെയ്ത ശ്ര​മ​ങ്ങൾ​കൊ​ണ്ട് വല്ലാ​തെ അധി​ക​മാ​യി​ത്തീർ​ന്ന ഈ ശിക്ഷ അശ​ക്ത​ന്റെ മേൽ ശക്തൻ ചെ​യ്തു​വെ​ക്കു​ന്ന ഒരു​മാ​തി​രി ഉപ​ദ്ര​വ​മാ​യി, ഒരു​ത്ത​നോ​ട് ഒരു സമു​ദാ​യം മു​ഴു​വ​നും​കൂ​ടി ചെ​യ്യു​ന്ന ഒര​പ​രാ​ധ​മാ​യി, ഓരോ ദി​വ​സ​വും പു​തു​ക്കി​പ്പു​തു​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു ചെ​യ്യു​ന്ന ഒരു തെ​റ്റാ​യി, പത്തൊ​മ്പ​തു കൊ​ല്ലം മു​ഴു​വ​നും ചെ​യ്തു​കൊ​ണ്ടേ ഉരി​ക്കു​ന്ന ഒരു കു​റ്റ​മാ​യി പരി​ണ​മി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലേ? ബു​ദ്ധി​യി​ല്ലാ​യ്മ​കൊ​ണ്ടു തന്നോ​ടു തന്നെ നോ​ട്ടം പോ​രാ​താ​യി​ട്ടും, ദയ​യി​ല്ലാ​യ്മ​കൊ​ണ്ട് തന്റെ​ത​ന്നെ നോ​ട്ടം ഏറി​പ്പോ​യി​ട്ടും​കൂ​ടി മനു​ഷ്യ​സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​നു തദം​ഗ​ങ്ങ​ളെ വെ​റു​തെ ഇട്ടു ദുഃ​ഖി​പ്പി​ക്കു​വാൻ–ഒന്നു​വേ​ണ്ടി​ട​ത്തോ​ളം ഇല്ലാ​ത്ത​തു കൊ​ണ്ടും ഒന്നു വേ​ണ്ട​തി​ല​ധി​ക​മാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടും, പ്ര​വൃ​ത്തി കൊ​ടു​ക്കാ​തി​രു​ന്നും ശിക്ഷ അധികം കൊ​ടു​ത്തും, ഒരു സാ​ധു​മ​നു​ഷ്യ​നെ ഇട്ടു​പ്ര​ദ​വി​ക്കു​വാൻ–എന്ത​ധി​കാ​ര​മാ​ണു​ള്ള​തെ​ന്ന് അയാൾ തന്നോ​ടു​ത​ന്നെ ചോ​ദി​ച്ചു.

ദൈ​വ​ഗ​ത്യാ വന്നു​കൂ​ടു​ന്ന സമ്പ​ത്ത് വളരെ കു​റ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​വ​രും, തന്മൂ​ലം സനി​ഷ്കർ​ഷ​മാ​യി രക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ടു​വാൻ അർ​ഹ​രു​മായ അം​ഗ​ങ്ങ​ളോ​ടു സമു​ദാ​യം ഈ വിധം പെ​രു​മാ​റു​ന്ന​ത് അതി​ക്ര​മ​മ​ല്ലേ എന്ന​യാൾ ചോ​ദി​ച്ചു.

ഈ ചോ​ദ്യ​ങ്ങൾ ചോ​ദി​ച്ചു സ്വയം ഉത്ത​ര​മു​ണ്ടാ​ക്കി​യ​തോ​ടു​കൂ​ടി, അയാൾ സമു​ദാ​യ​ത്തെ വി​ചാ​ര​ണ​ചെ​യ്തു കു​റ്റ​പ്പെ​ടു​ത്തി.

തനി​ക്ക് ഇത്ര​യും വെ​റു​പ്പു തോ​ന്നു​മാ​റ് അയാൾ അതിനെ കു​റ്റ​പ്പെ​ടു​ത്തി.

താൻ അനു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന കഷ്ട​പ്പാ​ടു​കൾ​ക്കെ​ല്ലാം അയാൾ അതിനെ ഉത്ത​ര​വാ​ദ​പ്പെ​ടു​ത്തി; അന്നു​ത​ന്നെ​യാ​യാ​ലും വേ​ണ്ടി​ല്ല, അതി​നോ​ടു പകരം ചോ​ദി​പ്പാൻ താൻ തയ്യാ​റാ​ണെ​ന്ന് അയാൾ തന്ന​ത്താൻ പറ​ഞ്ഞു. താൻ സമു​ദാ​യ​ത്തി​ന് ഉണ്ടാ​ക്കി​ത്തീർ​ത്ത ഉപ​ദ്ര​വ​വും, അത് തനി​ക്ക് ഇങ്ങോ​ട്ടു ചെയ്ത ഉപ​ദ്ര​വ​വും തമ്മിൽ യാ​തൊ​രു സാ​മ്യ​വു​മി​ല്ലെ​ന്ന് അയാൾ വാ​ദി​ച്ചു; താൻ അനു​ഭ​വി​ച്ച ശിക്ഷ വാ​സ്ത​വ​ത്തിൽ അന്യാ​യ​മ​ല്ലെ​ങ്കി​ലും, നി​ശ്ച​യ​മാ​യും പര​മ​ദു​ഷ്ട​മാ​ണെ​ന്ന് അയാൾ ഒടു​വിൽ തീർ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തി.

ദേ​ഷ്യം വി​ഡ്ഡി​ത്ത​മാ​യും കഥ​യി​ല്ലാ​യ്മ​യാ​യും വരാം; തെ​റ്റാ​യി​ട്ടും ഒരാൾ​ക്കു ശു​ണ്ഠി വന്നു​പോ​യേ​യ്ക്കാം; അടി​യി​ലെ​ങ്ങാ​നും തന്റെ ഭാ​ഗ​ത്ത് ഒര​ധി​കാ​ര​മു​ണ്ടെ​ന്നു കണ്ടാ​ല​ല്ലാ​തെ ആർ​ക്കും കഠി​ന​മായ ക്രോ​ധം വരി​ക​യി​ല്ല. ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​നു ക്രോ​ധം വന്നു.

അത്ര​മാ​ത്ര​മ​ല്ല. മനു​ഷ്യ​സ​മു​ദാ​യം അയാളെ ഉപ​ദ്ര​വി​ക്കു​ക​യ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നും​ചെ​യ്തി​ട്ടി​ല്ല; നീ​തി​ന്യാ​യ​മെ​ന്ന് അതു പേർ പറ​യു​ന്ന അതി​ന്റെ ആ ക്രൂ​ര​മു​ഖ​മ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നും അയാൾ കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല; അങ്ങ​നെ​യൊ​രു മു​ഖ​ത്തെ അതാ​രോ​ടു കാ​ണി​ക്കു​ന്നു​വോ അവ​രെ​യെ​ല്ലാം അതു തല്ലു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു. അയാളെ ഞെ​രു​ക്കു​ന്ന​തി​നു മാ​ത്ര​മാ​യി​ട്ടേ മനു​ഷ്യർ അയാളെ തൊ​ടു​ക​യു​ണ്ടാ​യി​ട്ടു​ള്ളു. അവ​രു​മാ​യു​ള്ള അടു​പ്പ​മെ​ല്ലാം അയാൾ​ക്ക് ഓരോ അടി​യാ​ണ്. പി​ഞ്ചു​കു​ട്ടി​യാ​യി​രു​ന്ന അന്നു​മു​തൽ– അമ്മ​യു​ടേ​യും സഹോ​ദ​രി​യു​ടേ​യും കാ​ല​ത്തു​ത​ന്നെ–സ്നേ​ഹ​പൂർ​വ​മായ ഒരു വാ​ക്കോ വാ​ത്സ​ല്യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടിയ ഒരു നോ​ട്ട​മോ അയാൾ ഒരി​ക്ക​ലും അനു​ഭ​വി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. കഷ്ട​പ്പാ​ടിൽ​നി​ന്നു കഷ്ട​പ്പാ​ടി​ലേ​ക്കാ​യി കാൽ വെ​ച്ചു​വെ​ച്ച് ഒടു​വിൽ ജീ​വി​തം ഒരു യു​ദ്ധ​മാ​ണെ​ന്നു​ള്ള ദൃ​ഢ​ബോ​ധ​ത്തി​ലാ​ണ് അയാൾ എത്തി​ച്ചേർ​ന്ന​ത്; എന്ന​ല്ല, ആ യു​ദ്ധ​ത്തിൽ അയാൾ പരാ​ജി​ത​നു​മാ​യി. ദ്വേ​ഷ​മ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​രാ​യു​ധ​വും അയാൾ​ക്കി​ല്ല. അതു തട​വിൽ​വെ​ച്ചു നല്ല​വ​ണ്ണം മൂർ​ച്ച​കൂ​ട്ടി. അവിടം വി​ട്ടു​പോ​രു​മ്പോൾ കൈയിൽ വെ​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് അയാൾ തീർ​ച്ച​യാ​ക്കി.

തൂ​ലോ​ങ്ങിൽ ക്രി​സ്തു​മ​ത​സ​ന്ന്യാ​സി​മാ​രു​ടെ വക​യാ​യി തട​വു​പു​ള്ളി​കൾ​ക്ക് ഒരു പാ​ഠ​ശാല നട​ത്തി​പ്പോ​ന്നി​രു​ന്നു; ആ നിർ​ഭാ​ഗ്യ​രിൽ പഠി​ക്കാൻ മന​സ്സു​ള്ള​വർ​ക്ക് അത്യാ​വ​ശ്യ​വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം അവിടെ പഠി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു. അങ്ങ​നെ മന​സ്സു​ള്ള​വ​രു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ ഒരാ​ളാ​യി​രു​ന്നു ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്. നാ​ല്പ​താ​മ​ത്തെ വയ​സ്സിൽ അയാൾ പാ​ഠ​ശാ​ല​യിൽ ചേർ​ന്നു; എഴു​തു​വാ​നും വാ​യി​ക്കു​വാ​നും കണ​ക്കു കൂ​ട്ടു​വാ​നും പഠി​ച്ചു. ബു​ദ്ധി​യെ ശക്തി​വെ​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു തന്റെ ദ്വേ​ഷ​ത്തി​നു ശക്തി​വെ​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ന്ന് അയാൾ​ക്കു തോ​ന്നി. ചില സം​ഗ​തി​ക​ളിൽ, പഠി​പ്പും അറി​വും ദു​ഷ്ട​ത​യെ വർ​ദ്ധി​പ്പി​ക്കു​വാൻ ഉപ​യോ​ഗ​പ്പെ​ടും.

ഇതു പറ​യു​വാൻ രസ​മി​ല്ലാ​ത്ത ഒന്നാ​ണ്; തന്റെ ദുഃ​ഖ​മെ​ല്ലാം ഉണ്ടാ​ക്കി​ത്തീർ​ത്ത സമു​ദാ​യ​ത്തെ വി​ചാ​രണ ചെ​യ്തു കഴി​ഞ്ഞ​ശേ​ഷം, ആ സമു​ദാ​യ​ത്തെ ഉണ്ടാ​ക്കി​ത്തീർ​ത്ത ഈശ്വ​ര​നെ​യും അയാൾ കൂ​ട്ടിൽ കയ​റ്റി. ഈശ്വ​ര​നെ​യും അയാൾ കു​റ്റ​ക്കാ​ര​നാ​യി​ക്ക​ണ്ടു. ഇങ്ങ​നെ പത്തൊ​മ്പ​തു കൊ​ല്ല​ത്തെ ദാ​സ്യ​ത്തി​നും ദണ്ഡ​ന​ത്തി​നു​മി​ട​യ്ക്ക്, ഈ മനു​ഷ്യാ​ത്മാ​വ് പല​പ്പോ​ഴും മേ​ല്പോ​ട്ടു പൊ​ന്തു​ക​യും കീ​ഴ്പോ​ട്ടു വീ​ഴു​ക​യും ചെ​യ്തു. ആ ആത്മാ​വി​ന്റെ ഒരു ഭാ​ഗ​ത്തു​ടെ വെ​ളി​ച്ച​വും മറ്റേ​ഭാ​ഗ​ത്തു​ടെ ഉരു​ട്ടും അക​ത്തേ​ക്കു കട​ന്നു.

നമ്മൾ കണ്ട​തു​പോ​ലെ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് സ്വതേ ഒരു ചീത്ത സ്വ​ഭാ​വ​ക്കാ​ര​ന​ല്ല, അയാൾ തട​വിൽ​ച്ചെ​ന്ന സമ​യ​ത്തും നല്ല​വ​നാ​യി​രു​ന്നു. അവി​ടെ​വെ​ച്ച് അയാൾ സമു​ദാ​യ​ത്തെ അധി​ക്ഷേ​പി​ച്ചു, താൻ ദു​ഷ്ട​നാ​യി​പ്പോ​കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്ന് അയാൾ​ക്കു​തോ​ന്നി; അയാൾ ഈശ്വ​ര​നെ അധി​ക്ഷേ​പി​ച്ചു. താൻ ഈശ്വ​ര​വി​ശ്വാ​സ​മി​ല്ലാ​ത്ത​വ​നാ​യി​പ്പോ​കു​ന്നു എന്ന​യാൾ​ക്കു ബോധം വന്നു.

ഈ സന്ദർ​ഭ​ത്തിൽ കു​റ​ച്ചൊ​ന്നു മനോ​രാ​ജ്യം വി​ചാ​രി​ക്കാ​തി​രി​പ്പാൻ പ്ര​യാ​സ​മാ​ണ്.

മനു​ഷ്യ​പ​കൃ​തി ഇങ്ങ​നെ അടി​മു​തൽ മു​കൾ​വ​രെ തി​ക​ച്ചും മാ​റി​പ്പോ​കാ​വു​ന്ന​താ​ണോ? ഈശ്വ​ര​നാൽ നല്ല​വ​നാ​യി സൃ​ഷ്ടി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ഒരാളെ മനു​ഷ്യ​നെ​ക്കൊ​ണ്ടു ദു​ഷ്ട​നാ​ക്കി​ത്തീർ​ക്കു​വാൻ സാ​ധി​ക്കു​മോ? ദൈ​വ​ഗ​തി​ക്കു മനു​ഷ്യാ​ത്മാ​വി​നെ തി​ക​ച്ചും മാ​റ്റി​ത്തീർ​ക്കു​വാൻ ശക്തി​യു​ണ്ടോ–അതു ചീ​ത്ത​യാ​ണെ​ങ്കിൽ ആത്മാ​വും ചീ​ത്ത​യാ​യി​പ്പോ​കു​മോ? നന്നേ ഉയരം കു​റ​ഞ്ഞ ഒരു തട്ടിൻ​ചു​വ​ട്ടിൽ​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു മു​തു​കെ​ല്ലി​നെ​ന്ന​പോ​ലെ, ഹൃ​ദ​യ​ത്തി​ന് അതി​യായ നിർ​ഭാ​ഗ്യം​കൊ​ണ്ട് അപകടം പറ്റി എന്നെ​ന്നും മാ​റാ​ത്ത​വി​ധ​മു​ള്ള കേ​ടു​ക​ളും വൈ​രൂ​പ്യ​ങ്ങ​ളും വന്നു​പോ​വാ​മോ? ഈ ലോ​ക​ത്തിൽ കി​ട​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു കേ​ടു​വ​രാ​ത്ത​തും, പര​ലോ​ക​ത്തിൽ നാ​ശ​ര​ഹി​ത​മാ​യി നി​ല്ക്കു​ന്ന​തും, ഗു​ണം​കൊ​ണ്ടു വർ​ദ്ധി​ച്ചു കാ​ളി​ക്ക​ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ചു ശക്തി​യിൽ പ്ര​കാ​ശി​ക്കാൻ കഴി​യു​ന്ന​തും, ദോ​ഷം​കൊ​ണ്ട് ഒരി​ക്ക​ലും നി​ശ്ശേ​ഷം കെ​ട്ടു പോ​കാ​ത്ത​തു​മായ ഒരു ദി​വ്യ​തേ​ജ​സ്സ്, ഒരാ​ദി​മ​ത​ത്ത്വം, മനു​ഷ്യ​ത്മാ​വി​ലി​ല്ലേ–വി​ശേ​ഷി​ച്ചും ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ ആത്മാ​വിൽ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലേ?

ദു​രാ​ഗ്ര​ഹ​ങ്ങ​ളും ഗൗ​ര​വ​ങ്ങ​ളു​മായ ചോ​ദ്യ​ങ്ങൾ–ഒടു​വി​ല​ത്തേ​തി​ന് എല്ലാ ജീ​വ​പ്ര​കൃ​തി​ശാ​സ്ത്ര​ജ്ഞ​ന്മാ​രും പക്ഷേ, ‘ഇല്ല’ എന്നു മറു​പ​ടി പറ​യു​മാ​യി​രി​ക്കും; തൂ​ലോ​ങ്ങിൽ ഉറ​ങ്ങാ​നു​ള്ള അവ​സ​ര​ങ്ങ​ളിൽ, ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​നു മനോ​രാ​ജ്യം വി​ചാ​രി​ക്കാ​നു​ള്ള സമ​യ​ങ്ങ​ളിൽ, തണ്ടു​വ​ലി​ശ്ശി​ക്ഷ​യ​നു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന ആ ദുഃ​ഖി​ത​നായ തട​വു​പു​ള്ളി, മനു​ഷ്യ​നെ ദേ​ഷ്യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി നോ​ക്കി​ക്കാ​ണു​ന്ന നി​യ​മ​ങ്ങ​ളു​ടെ ദൃ​ഷ്ടി​യിൽ ഒരു ചണ്ഡാ​ലൻ, പരി​ഷ്കാ​ര​ത്താൽ അധി​ക്ഷേ​പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​വൻ, തന്റെ ചങ്ങ​ല​യു​ടെ കി​ലു​ക്കം മാ​റ്റു​വാൻ അതി​ന്റെ തല കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​യിൽ താ​ഴ്ത്തി​യി​ട്ടു, നി​ശ്ചേ​ഷ്ട​നാ​യി, ആലോ​ച​നാ​നി​മ​ഗ്ന​നാ​യി, ഈശ്വ​ര​നെ നി​ഷ്ഠു​ര​ത​യോ​ടു​കൂ​ടി വി​ചാ​രണ ചെ​യ്തു​കൊ​ണ്ടു, മി​ണ്ടാ​തെ, വല്ല മര​ത്ത​ടി​യി​ന്മേ​ലും കൈ​കെ​ട്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു കണ്ടി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലോ, അവർ അതു യാ​തൊ​രു സം​ശ​യ​വും കു​ടാ​തെ തീർ​ത്തു​പ​റ​യും.

നി​ശ്ച​യ​മാ​യും–വാ​സ്ത​വ​ത്തെ മറ​ച്ചു​വെ​ക്കു​വാൻ ഞങ്ങൾ ഒരു ശ്ര​മ​വും ചെ​യ്യു​ന്നി​ല്ല–വി​ചാ​ര​ശീ​ല​നായ ജീ​വ​പ്ര​കൃ​തി​ശാ​സ്ത്ര​ജ്ഞൻ ഒരു​കാ​ല​ത്തും മാ​റാ​ത്ത ദുഃ​ഖ​മേ കാണൂ; നി​യ​മ​ത്താൽ ഉണ്ടാ​ക്കി​ത്തീർ​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ആ രോ​ഗി​യു​ടെ മേൽ അയാൾ​ക്കു പക്ഷേ, ദയ തോ​ന്നി​യേ​ക്കാം; എന്നാൽ അതിനു യാ​തൊ​രു ചി​കി​ത്സ​യും അയാൾ​ക്കു പറ​യാ​നു​ണ്ടാ​ക​യി​ല്ല. ആ മനു​ഷ്യാ​ത്മാ​വി​നു​ള്ളിൽ ഒരു നോ​ക്കു കണ്ടെ​ത്തു​ന്ന അഗാ​ധ​ച്ചു​ഴി​ക​ളിൽ​നി​ന്ന് അയാ​ളു​ടെ ദൃ​ഷ്ടി പെ​ട്ടെ​ന്നു പിൻ​തി​രി​ഞ്ഞേ​ക്കും; നര​ക​ത്തി​ന്റെ പടി​വാ​തി​ല്ക്ക​ലെ​ത്തിയ ദാ​ന്തെ​യെ​പ്പോ​ലെ, സകല മനു​ഷ്യ​രു​ടേ​യും നെ​റ്റി​ത്ത​ട​ത്തിൽ എന്തു​ത​ന്നെ​യാ​യാ​ലും, ഈശ്വ​ര​ന്റെ കൈ​വി​ര​ലു​കൾ കു​റി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള വാ​ക്കി​നെ–ആശ എന്ന രണ്ട​ക്ഷ​ര​ത്തെ–അയാൾ മാ​ച്ചു​ക​ള​യും.

ഞങ്ങൾ വി​വ​രി​ച്ചു​നോ​ക്കിയ തന്റെ ആത്മാ​വി​ന്റെ സ്ഥി​തി ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​നു, വാ​യ​ന​ക്കാർ​ക്കെ​ന്ന​പോ​ലെ​ത്ത​ന്നെ, അത്ര തി​ക​ച്ചും വ്യ​ക്ത​മാ​യി​രു​ന്നു​വോ? തന്റെ മനോ​ദുഃ​ഖ​ത്തി​ന്റെ ഓരോ ഭാ​ഗ​വും വളർ​ന്നു​വ​ന്ന​തും, അതി​ന്റെ സ്വ​രൂ​പം മു​ഴു​വ​നും ഉണ്ടാ​യി​വ​ന്ന​തും, ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് സ്പ​ഷ്ട​മാ​യി കാ​ണു​ക​യും മന​സ്സി​ലാ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തി​രു​ന്നു​വോ? അനവധി കൊ​ല്ല​ങ്ങ​ളോ​ള​മാ​യി തന്റെ ആത്മാ​വി​ന്റെ അന്തർ​ഭാ​ഗ​ത്തു​ള്ള ചക്ര​വാ​ള​ത്തെ ഉണ്ടാ​ക്കി​ത്തീർ​ത്ത ആ പരി​താ​പ​ക​ര​മായ സ്ഥി​തി​യി​ലേ​ക്കു ക്ര​മ​ത്തിൽ കയ​റി​യും ഇറ​ങ്ങി​യും എത്തി​ച്ചേർ​ന്ന​ത് ഏതെ​ല്ലാം വിചാര പര​മ്പ​ര​യി​ലൂ​ടെ​യോ, അതി​നെ​പ്പ​റ്റി അക്ഷ​ര​ജ്ഞാ​ന​മി​ല്ലാ​ത്ത​വ​നും യാ​തൊ​രു മനഃ​പ​രി​ഷ്കാ​ര​വും വന്നി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത​വ​നു​മായ ആ മനു​ഷ്യൻ ഒരു പരി​പൂർ​ണ​ജ്ഞാ​ന​മു​ണ്ടാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു​വോ? അയാൾ​ക്കു തന്റെ ഉള്ളിൽ എന്തെ​ല്ലാ​മാ​ണ് കഴി​യു​ന്ന​തെ​ന്നും, എന്തെ​ല്ലാ​മാ​ണ് അവി​ടെ​നി​ന്നു പണി​യെ​ടു​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നും ബോ​ധ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​വോ? ഞങ്ങൾ​ക്ക് അതി​നെ​പ്പ​റ്റി വല്ല​തും പറയാൻ കഴി​യു​മെ​ന്നു നാ​ട്യ​മി​ല്ല; ഞങ്ങൾ ആന്ത​ര​മാ​യി വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ക​കൂ​ടി ചെ​യു​ന്നി​ല്ലാ​ത്ത ഒന്നാ​ണ​ത്. ഇത്ര​യും കഷ്ട​പ്പാ​ട​നു​ഭ​വി​ച്ചി​ട്ടും, മന​സ്സിൽ അധി​ക​മായ അസ്പ​ഷ്ടത തങ്ങി​നി​ല്ക്കു​മാ​റ്, ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന് അത്ര​മേൽ അജ്ഞ​ത​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ചില സമ​യ​ത്തു, തന്റെ ഉള്ളി​ലു​ള്ള വി​ചാ​രം എന്താ​ണെ​ന്നു​ത​ന്നെ അയാൾ​ക്കു നി​ശ്ച​യ​മി​ല്ലാ​താ​വും. ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ഇരു​ട്ടി​ലാ​യി​രു​ന്നു; അയാൾ ഇരു​ട്ടിൽ നി​ന്നു​കൊ​ണ്ടു കഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു; ഇരു​ട്ടിൽ​വെ​ച്ച് അയാൾ വെ​റു​ത്തു; അയാൾ തന്ന​ത്ത​ന്നെ കവ​ച്ചു കട​ന്നു തന്ന​ത്ത​ന്നെ വെ​റു​ത്തു എന്നൊ​രാൾ​ക്കു പറ​യാ​വു​ന്ന​താ​ണ്. ഒരു കു​രു​ട​ന്റേ​യും ഒര​ന്ധാ​ളി​ത്ത​ക്കാ​ര​ന്റേ​യും മട്ടിൽ അയാൾ ആ ഇരു​ട്ടിൽ​ത്ത​ന്നെ പതി​വാ​യി കഴി​ഞ്ഞു​കൂ​ടി. ചില സമ​യ​ങ്ങ​ളിൽ​മാ​ത്രം പു​റ​ത്തു​നി​ന്നും അക​ത്തു​നി​ന്നും പെ​ട്ടെ​ന്ന് ഒരു ക്രോ​ധാ​വേ​ശം, ഒരു കഷ്ട​പ്പാ​ടി​ന്റെ തള്ളി​ക്ക​യ​റ്റം, തന്റെ ആത്മാ​വി​ലെ​ങ്ങും പ്ര​കാ​ശം കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന ക്ഷ​ണി​ക​വും സ്വ​ച്ച​ത​ര​വു​മായ ഒരു മി​ന്നൽ​വെ​ളി​ച്ചം, തന്റെ ഉള്ളിൽ ഉദി​ച്ചു​കാ​ണും; ആ വെ​ളി​ച്ചം, യാ​ദ്യ​ച്ഛി​ക​മാ​യി അയാ​ളു​ടെ ചു​റ്റും. മു​ന്നി​ലും പി​ന്നി​ലും, ഒരു ഭയ​ങ്ക​ര​മായ തേ​ജോ​ദീ​പ്തി​ക്കു​ള്ളിൽ, കണ്ണ​ഞ്ചി​ക്കു​ന്ന അന്ധ​കാ​ര​ക്കു​ഴി​ക​ളേ​യും ഈശ്വ​ര​വി​ധി​യു​ടെ ദുഃ​ഖ​മ​യ​മായ അപ​ക​ട​ഭാ​ഗ​ത്തേ​യും അയാൾ​ക്കു തെ​ളി​യി​ച്ചു​കാ​ണി​ക്കും.

ആ മി​ന്നൽ​വെ​ളി​ച്ചം പാ​ഞ്ഞു​പോ​യി; വീ​ണ്ടും രാ​ത്രി വന്നു മൂടി, താൻ എവി​ടെ​യാ​ണ്? അയാൾ മറ​ന്നു. നിർ​ദ്ദ​യ​മായ ഭാഗം–എന്നു​വെ​ച്ചാൽ മനു​ഷ്യ​നെ മൃ​ഗ​മാ​ക്കി​ത്തീർ​ക്കു​ന്ന ഭാഗം–പു​റ​ത്തേ​ക്കു​ന്തി​നി​ല്ക്കു​ന്ന ഇത്ത​രം ദുഃ​ഖ​ങ്ങൾ​ക്ക്, പതു​ക്കെ​പ്പ​തു​ക്കെ​യാ​യി പ്ര​യോ​ഗി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തും കേവലം കഥ​യി​ല്ലാ​ത്ത​തു​മായ ഒരു രൂ​പാ​ന്ത​രീ​ക​ര​ണ​വി​ദ്യ​കൊ​ണ്ടു മനു​ഷ്യ​നെ കാ​ട്ടു​മൃ​ഗ​മാ​ക്കി മാ​റ്റു​ന്ന ഒരു വൈ​ശി​ഷ്ട്യ​മു​ണ്ട്; ചി​ല​പ്പോൾ ഒരു ഭയ​ങ്ക​ര​ജ​ന്തു​വാ​ക്കി​യും തീർ​ക്കു​ന്നു.

വഴി​ക്കു​വ​ഴി​യേ വാ​ശി​പി​ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ണ് ഒളി​ച്ചു​ചാ​ടാൻ ശ്ര​മി​ച്ച​തിൽ​നി​ന്നു മനു​ഷ്യാ​ത്മാ​വി​ന്മേൽ ഈ അത്ഭു​ത​ക​ര​മായ പ്ര​കൃ​തി​നി​യ​മം പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന സമ്പ്ര​ദാ​യം ധാ​രാ​ളം തെ​ളി​യു​ന്നു​ണ്ട് പി​ന്നീ​ടു​ണ്ടാ​കു​ന്ന ഫല​ത്തെ​പ്പ​റ്റി

ഒരു ക്ഷ​ണ​നേ​ര​മെ​ങ്കി​ലും ചി​ന്തി​ക്കാ​തേ​യും, താൻ അപ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ അനു​ഭ​വി​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞ​തി​നെ​പ്പ​റ്റി കു​റ​ച്ചെ​ങ്കി​ലും വി​ചാ​രി​ക്കാ​തെ​യും, സൗ​ക​ര്യം കണ്ടെ​ത്തു​ന്ന​തെ​പ്പോ​ഴോ അപ്പോ​ഴൊ​ക്കെ, വെറും വഢി​ത്ത​വും കഥ​യി​ല്ലാ​യ്മ​യു​മായ ഈഒ​ളി​ച്ചു​ചാ​ട്ടം അയാൾ പി​ന്നേ​യും ചെ​യ്തു​നോ​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. കൂടു തു​റ​ന്നു​ക​ണ്ട ചെ​ന്നാ​യ​യെ​പ്പോ​ലെ, അയാൾ അവി​വേ​ക​മാ​യി പു​റ​ത്തേ​ക്കു ചാടി. ജന്തു​ധർ​മം അയാ​ളോ​ടു ‘പായുക’ എന്നു കൽ​പി​ച്ചു. എന്നാൽ വി​വേ​കം അയാ​ളോ​ടു ‘നി​ല്ക്കുക’ എന്നു പറ​യു​മാ​യി​രു​ന്നു. പക്ഷേ, അത്ര​യും ശക്തി​യു​ള്ള ഒരു പ്ര​ലോ​ഭ​ന​ത്തി​നു മുൻ​പിൽ, വി​വേ​കം ഒട്ടും നി​ല​ക്കൊ​ണ്ടി​ല്ല; ജന്തു​ധർ​മ​മ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നും അവിടെ ബാ​ക്കി​നി​ല്ക്കാ​താ​യി. മൃ​ഗ​ത്വം മാ​ത്രം പ്ര​വർ​ത്തി​ച്ചു. വീ​ണ്ടും പി​ടി​ക്ക​പ്പെ​ടു​മ്പോൾ അയാ​ളോ​ടു പു​തു​താ​യി പ്ര​വർ​ത്തി​ക്ക​പ്പെ​ടാ​റു​ള്ള നി​ഷ്ഠു​ര​ത​കൾ അയാളെ കു​റേ​ക്കൂ​ടി ദു​ഷ്ട​നാ​ക്കി​ത്തീർ​ക്കു​വാൻ മാ​ത്രം ഉപ​യോ​ഗ​പ്പെ​ട്ടു.

ഇവിടെ പറയാൻ മറ​ന്നു​കൂ​ടാ​ത്ത ഒരു കാ​ര്യം, ആ തടവിൽ കി​ട​ന്നി​രു​ന്ന ഏതൊ​രാൾ​ക്കും അടു​ക്കാൻ വയ്യാ​ത്ത അത്ര​യും മഹ​ത്തായ ശരീ​ര​ബ​ലം അയാൾ​ക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു എന്നു​ള്ള​താ​ണ്. എന്തു പണി​യാ​യാ​ലും വേ​ണ്ടി​ല്ല, നാലാൾ ചെ​യ്യേ​ണ്ട​പ​ണി ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ഒരുവൻ ചെ​യ്യും. ചി​ല​പ്പോൾ ഊക്കൻ കന​മു​ള്ള സാ​ധ​ന​ങ്ങൾ അയാൾ തനി​ച്ചു പൊ​ന്തി​ച്ചു പു​റ​ത്തേ​റ്റി നി​ല്ക്കും. വലിയ ഭാരം എടു​ത്തു​മ​റി​ക്കു​വാ​നും മറ്റു​മു​ള്ള യന്ത്ര​ത്തി​ലെ തി​രി​പ്പാ​ണി, ആവ​ശ്യം നേ​രി​ടു​ന്ന​പ​ക്ഷം, അയാൾ തനി​ച്ചു തി​രി​ച്ചെ​ടു​ക്കും. കൂ​ട്ടു​കാർ അയാൾ​ക്കു ‘യന്ത്ര​ത്തി​രി​പ്പാ​ണി ഴാങ്’ എന്നു ശകാ​ര​പ്പേ​രി​ട്ടു. തൂ​ലോ​ങ്ങി​ലെ ടൗൺ​ഹാ​ളി​ലു​ള്ള ജനാ​ല​പ്പു​റം​ത​ട്ടു കേ​ടു​തീർ​ക്കു​ന്ന സമ​യ​ത്ത്, അതി​ന്നു​ന്നു​നി​ന്നി​രു​ന്ന മു​ട്ടു​ക​ളിൽ ഒന്നു നി​ല​തെ​റ്റി​വീ​ഴാൻ തു​ട​ങ്ങി. ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ആ കന​മു​ള്ള സാധനം ചു​മ​ലു​കൊ​ണ്ടു താ​ങ്ങി​നി​ന്നു പ്ര​വൃ​ത്തി​ക്കാർ​ക്ക് വരാൻ ഇട​കൊ​ടു​ത്തു.

അയാ​ളു​ടെ ദേ​ഹ​ത്തി​ന്നു​ള്ള ഒതു​ക്കം ശക്തി​യേ​ക്കാ​ളും അധി​ക​മാ​യി​രു​ന്നു. എപ്പോ​ഴും തട​വിൽ​നി​ന്ന് ഒളി​ച്ചു​ചാ​ടു​വാൻ തരം​നോ​ക്കു​ന്ന ചില തട​വു​കാർ, ശക്തി​കൊ​ണ്ടും സാ​മർ​ഥ്യം​കൊ​ണ്ടു​മു​ള്ള പലേ വി​ദ്യ​ക​ളും ഒരു ശാ​സ്ത്രം​പോ​ലെ പഠി​ച്ചു പരി​ഷ്ക​രി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. മാം​സ​പേ​ശി​ക​ളെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ക്കു​ന്ന ഒരു ശാ​സ്ത്ര​മാ​ണ​ത്. തേ​നീ​ച്ചു​ക​ളേ​യും പക്ഷി​ക​ളേ​യും കണ്ട് എപ്പോ​ഴും അസു​യ​പ്പെ​ട്ടു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന തട​വു​പു​ള്ളി​കൾ, അത്ഭു​ത​ക​ര​മായ ഒരു പദാർ​ഥ​സ്ഥി​തി​ശാ​സ്ത്രം മു​ഴു​വ​നും ദി​വ​സം​പ്ര​തി പഠി​ച്ചു ശീ​ലി​ക്കാ​റു​ണ്ട്. കു​ത്ത​നെ​യു​ള്ള ഒരു സ്ഥ​ല​ത്തു പൊ​ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ചു കയ​റു​ക​യും യാ​തൊ​രു പൂ​ഴി​ത്ത​രി​യും പൊ​ന്തി​നി​ല്ക്കു​ന്ന​താ​യി കാ​ണാ​ത്തേ​ട​ത്തു പി​ടി​ച്ചു​നി​ല്ക്കു​വാൻ വഴി കാ​ണു​ക​യും ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്ന് ഒരു നേ​രം​പോ​ക്കാ​യി​രു​ന്നു. ഒരു വലിയ വീ​ട്ടു​ചു​മ​രി​ന്റെ മുല കൊ​ടു​ത്താൽ, മു​തു​കും കാലും ചേർ​ത്ത​മർ​ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു കല്ലു​ക​ളു​ടെ ചെറിയ നി​റ​പ്പു​കു​റ​വി​ലൂ​ടെ കാൽ​മു​ട്ടു​ക​ളും കാൽ​മ​ട​മ്പു​ക​ളും തി​രു​കി​വെ​ച്ചും​കൊ​ണ്ട്, എന്തോ ഒരി​ന്ദ്ര​ജാ​ല​ത്താ​ലെ​ന്ന​പോ​ലെ, അയാൾ ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ മു​ന്നാം​നി​ല​യി​ലേ​ക്കു പൊ​ന്തി​പ്പോ​കു​ന്ന​തു കാണാം. ഈ തര​ത്തിൽ ചി​ല​പ്പോൾ അയാൾ ജയി​ലെ​ടു​പ്പി​ന്റെ മോ​ന്താ​യ​ത്തി​ലേ​ക്കു കയ​റി​ച്ചെ​ന്നി​ട്ടു​ണ്ട്.

അയാൾ കു​റ​ച്ചേ സം​സാ​രി​ക്കു. ചി​രി​ക്കുക ഉണ്ടാ​യി​ട്ടേ ഇല്ല. ഒരു ചെ​കു​ത്താ​ന്റെ ചിരി പ്ര​തി​ധ്വ​നി​ച്ച​തു​പോ​ലെ. തട​വു​പു​ള്ളി​കൾ​ക്കു​ള്ള ദുഃ​ഖ​മ​യ​മായ സന്തോ​ഷ​ച്ചി​രി​യെ കൊ​ല്ല​ത്തിൽ ഒന്നോ രണ്ടോ തവണ അയാ​ളു​ടെ മു​ഖ​ത്തൂ​ടെ തള്ളി​പ്പു​റ​പ്പെ​ടു​വി​ക്ക​ണ​മെ​ങ്കിൽ, അത്ര​മേൽ സഹി​ച്ചു​കു​ടാ​ത്ത ഒരു വി​കാ​രാ​വേ​ഗം ബാ​ധി​ക്ക​ണം. എല്ലാം​കൊ​ണ്ടും നോ​ക്കി​യാ​ലും, ഭയ​ങ്ക​ര​മായ ഒന്നി​നെ​പ്പ​റ്റി ഇട​വി​ടാ​തെ മനോ​രാ​ജ്യം വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന​തിൽ മു​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യാ​ണ് അയാൾ ഏതു സമ​യ​ത്തും.

അയാൾ വാ​സ്ത​വ​ത്തിൽ സ്വ​യ​മേ മു​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടാ​ണ്.

ഒര​പൂർ​ണ​മായ പ്ര​കൃ​തി​യു​ടേ​യും ചത​ഞ്ഞു വി​കൃ​ത​മായ ബു​ദ്ധി​യു​ടേ​യും അസു​ഖ​ക​ര​ങ്ങ​ളായ കാ​ര്യ​ഗ്ര​ഹ​ണ​ങ്ങൾ​ക്കു വി​ല​ങ്ങ​നെ, എന്തോ പൈ​ശാ​ചി​ക​മായ ഒന്നു തന്റെ മേൽ അമർ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്ന​താ​യി അയാൾ​ക്കു കു​റേ​ശ്ശെ ബോ​ധം​വ​രും. ആ ഇരു​ട്ട​ട​ഞ്ഞ​തും തെ​ളി​വു കു​റ​ഞ്ഞ​തും താൻ നു​ണു​കി​ട​ക്കു​ന്ന​തു​മായ നി​ഴ​ലി​ന്നു​ള്ളിൽ​നി​ന്ന് ഓരോ​രി​ക്ക​ലും തല​യു​യർ​ത്തി നോ​ട്ട​ത്തെ ഒന്നു പൊ​ന്തി​ച്ചു വെ​ക്കു​വാൻ ശ്ര​മി​ക്കു​മ്പോൾ, തന്റെ മു​മ്പിൽ വന്ന​ടി​ഞ്ഞു​കൂ​ടി, തന്നെ​ക്കാ​ള​ധി​കം വലു​പ്പ​ത്തിൽ, നി​യ​മ​ങ്ങൾ പക്ഷ​ഭേ​ദ​ങ്ങൾ, മനു​ഷ്യർ, പ്ര​വൃ​ത്തി​കൾ എന്നി​ങ്ങ​നെ തനി​ക്കാ​ലോ​ചി​ക്കാ​വു​ന്ന സക​ല​ത്തി​നും മേ​ലെ​യാ​യി​ട്ടു പൊ​ന്തി​നിൽ​ക്കു​ന്ന എന്തി​ന്റെ​യൊ​ക്ക​യോ ഭയ​ങ്ക​ര​മായ ഒരു സമു​ച്ച​യ​ത്തെ–തന്റെ ദൃ​ഷ്ടി​യെ വഞ്ചി​ക്കു​ന്ന ആകൃ​തി​യോ​ടും തന്നെ ഭയ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന വലു​പ്പ​ത്തോ​ടും​കൂ​ടിയ ചില സം​ഗ​തി​ക​ളു​ടെ ഒരു ഘോ​ര​സം​ഘാ​ത​ത്തെ–അതേ, നമ്മൾ പരി​ഷ്കാ​രം എന്നു പറ​യു​ന്ന ആ പർ​വ​തം​പോ​ലെ വലു​തായ ചതു​ര​സ്തം​ഭ​ത്തെ–അയാൾ ദേ​ഷ്യ​ത്തോ​ടു ചേർ​ന്ന ഒരു നടു​ങ്ങ​ലോ​ടു​കൂ​ടി കണ്ടെ​ത്താ​റു​ണ്ട്. കൂ​ടി​ച്ചേർ​ന്ന​തും ആ കൃ​തി​വ്യ​ക്തി​യി​ല്ലാ​ത്ത​തു​മായ ആ സാ​ധ​ന​ത്തി​നു​ള്ളിൽ, അങ്ങു​മി​ങ്ങു​മാ​യി. ചി​ല​പ്പോൾ തനി​ക്കു നന്നേ അടു​ത്താ​യും, ചി​ല​പ്പോൾ നന്നേ ദൂ​ര​ത്തു കയ​റി​ച്ചെ​ല്ലാൻ വയ്യാ​ത്ത​വി​ധം അത്ര​യും ഉയർ​ന്ന മു​കൾ​പ്പ​ര​പ്പു​ക​ളി​ലാ​യും, ചില സവി​ശേഷ വർ​ഗ​ത്തെ, ചില സവി​ശേ​ഷ​ഭാ​ഗ​ത്തെ, അയാൾ തെ​ളി​ഞ്ഞു​കാ​ണും; ഇവിടെ തടവു മേ​ല​ധി​കാ​രി​യും അയാ​ളു​ടെ പൊ​ന്തൻ​വ​ടി​യും; അവിടെ പാ​റാ​വു​കാ​ര​നും അയാ​ളു​ടെ വാളും; മറ്റൊ​രി​ട​ത്ത് ആധ്യ​ക്ഷ്യ കി​രീ​ട​മ​ണി​ഞ്ഞ പ്ര​ധാ​ന​മ്മ​രെ​താൻ അങ്ങു മു​ക​ളി​ലാ​യി, സൂ​ര്യ​നെ​പ്പോ​ലെ, കി​രീ​ട​ധാ​രി​യാ​യി അമ്പ​ര​പ്പി​ക്കു​ന്ന വി​ധ​ത്തി​ലു​ള്ള ആഡം​ബ​ര​ങ്ങ​ളോ​ടു​കു​ടിയ ച്ര്രവർത്തി-​ദൂരത്തു കാ​ണ​പ്പെ​ടു​ന്ന ഈ തേ​ജഃ​പു​ഞ്ജ​ങ്ങൾ, അയാ​ളു​ടെ ചു​റ്റു​മു​ള്ള അന്ധ​കാ​ര​മ​യ​മായ രാ​ത്രി​യെ പ്ര​കാ​ശി​പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു പകരം, അതിനെ കു​റേ​ക്കൂ​ടി ശ്മ​ശാ​ന​സ​ദൃ​ശ​വും കു​റേ​ക്കൂ​ടി കറു​ത്തി​രു​ണ്ട​തു​മാ​ക്കി​ത്തീർ​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ തോ​ന്നി. ഇവ​യെ​ല്ലാം–നി​യ​മ​ങ്ങൾ, പക്ഷ​ഭേ​ദ​ങ്ങൾ, പ്ര​വൃ​ത്തി​കൾ, മനു​ഷ്യർ, സം​ഗ​തി​കൾ എന്നിവ മു​ഴു​വ​നും– അയാ​ളു​ടെ തല​യ്ക്കു​മു​ക​ളി​ലൂ​ടെ, ഈശ്വ​രൻ പരി​ഷ്കാ​ര​ത്തി​നു​ണ്ടാ​ക്കി​ത്തീ​ര​ക്കു​ന്ന സമ്മി​ശ്ര​വും അത്ഭു​ത​ക​ര​വു​മായ ഗതി​വി​ശേ​ഷ​മ​നു​സ​രി​ച്ച്– അതി​ന്റെ ക്രൂ​ര​ത​യിൽ എത്ര​മാ​ത്രം അസം​ഭ്രാ​ന്ത​മാ​യും അതി​ന്റെ ദാ​സീ​ന്യ​ത്തിൽ എത്ര​മാ​ത്രം കർ​ക്ക​ശ​മാ​യു​മാ​ണെ​ന്ന് എനി​ക്ക​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ–അയാ​ളു​ടെ മീതേ ചവി​ട്ടു​കൊ​ണ്ടും സ്വ​ശ​ക്തി​കൊ​ണ്ട് അയാളെ ഇട്ടു ചത​ച്ചു​കൊ​ണ്ടും അങ്ങോ​ട്ടു​മി​ങ്ങോ​ട്ടും പോ​വു​ക​യും വരു​ക​യും ചെ​യ്തി​രു​ന്നു. എല്ലാ വി​ധ​മു​ള്ള നിർ​ഭാ​ഗ്യ​ത്തി​ലും മു​ഴു​കി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന ജീ​വാ​ത്മാ​ക്കൾ, ഒരു​ത്ത​നും കണ്ണു​വെ​ക്കാ​ത്ത​വ​യും ആഴ​ത്തിൽ അങ്ങേ അറ്റ​ത്തു​ള്ള​വ​യു​മായ നര​ക​ക്കു​ഴി​ക​ളിൽ വീണു മറ​ഞ്ഞു​കി​ട​ക്കു​ന്ന ഭാ​ഗ്യ​ഹീ​ന​ന്മാർ, നി​യ​മ​ത്താൽ അധി​ക്ഷേ​പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​വർ, പുറമേ നി​ല്ക്കു​ന്ന​വർ​ക്ക് അത്ര ഭയ​ങ്ക​ര​വും താ​ഴേ​പ്പെ​ട്ട​വർ​ക്ക് അത്ര അസ​ഹ​നീ​യ​വു​മാ​യി തോ​ന്നി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് തങ്ങ​ളു​ടെ തലയിൽ അമർ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്ന ഈ മനു​ഷ്യ​സ​മു​ദാ​യ​ഭാ​ര​ത്തെ മു​ഴു​വൻ ചു​മ​ന്ന​റി​യു​ന്നു.

ഈ നി​ല​യിൽ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് മനോ​രാ​ജ്യം വി​ചാ​രി​ച്ചു. അയാ​ളു​ടെ മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ സ്വ​ഭാ​വം എന്താ​യി​രി​ക്കാം?

തി​രി​ക്ക​ല്ലി​നു​ള്ളിൽ​പ്പെ​ട്ട തി​ന​മ​ണി​ക്കു വി​ചാ​രി​ക്കാൻ ശക്തി​യു​ള്ള​പ​ക്ഷം, നി​ശ്ച​യ​മാ​യും അതി​ന്റെ വി​ചാ​ര​വും ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ വി​ചാ​ര​വും ഒന്നാ​യി​രി​ക്കും.

ഈ സം​ഗ​തി​കൾ, ചെ​കു​ത്താൻ​കാ​ഴ്ച​ക​ളാൽ നി​റ​യ​പ്പെ​ട്ട ഈ സത്യാ​വ​സ്ഥ​കൾ, സത്യാ​വ​സ്ഥ​ക​ളാൽ നി​റ​യ​പ്പെ​ട്ട ഈ മാ​യാ​രൂ​പ​ങ്ങൾ, അനിർ​വ​ച​നീ​യ​മായ ഒരു ദശാ​വി​ശേ​ഷ​ത്തെ ഒടു​വിൽ അയാ​ളു​ടെ അന്തഃ​ു​ക​ര​ണ​ത്തി​ന് ഉണ്ടാ​ക്കി​ത്തീർ​ത്തു.

ചി​ല​പ്പോൾ, തട​വു​പു​ള്ളി​കൾ​ക്കു​ള്ള പ്ര​വൃ​ത്തി​കൾ​ക്കി​ട​യിൽ, അയാൾ അന​ങ്ങാ​തെ നി​ല്ക്കും. അയാൾ മനോ​രാ​ജ്യം വി​ചാ​രി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങും. അതേ​വ​രെ​യു​ള്ള​തി​ല​ധി​കം പാകം വന്ന​തും, അതോ​ടൊ​പ്പം​ത​ന്നെ അത്യ​ന്തം ക്ഷോ​ഭി​ച്ച​തു​മായ അയാ​ളു​ടെ വി​വേ​കം ശണ്ഠ​യ്ക്കു നി​ല്ക്കും. താൻ അനു​ഭ​വി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തെ​ല്ലാം കഥ​യി​ല്ലാ​യ്മ​യാ​യി അയാൾ​ക്കു തോ​ന്നും; അയാ​ളു​ടെ ചു​റ്റു​മു​ള്ള​തെ​ല്ലാം അസം​ഭാ​വ്യ​മാ​യി അയാൾ​ക്കു തോ​ന്നും. അയാൾ തന്ന​ത്താൻ പറയും: ‘ഇതെ​ല്ലാം സ്വ​പ്ന​മാ​ണ്.’ തന്നിൽ​നി​ന്നു കു​റ​ച്ചു ദു​രെ​യാ​യി നി​ല്ക്കു​ന്ന തട​വു​മേ​ല​ധി​കാ​രി​യെ അയാൾ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കും; ആ ഉദ്യോ​ഗ​സ്ഥൻ ഒരു മാ​യാ​രു​പ​മാ​ണെ​ന്ന് അയാൾ​ക്കു തോ​ന്നും. ഉത്ത​ര​ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ​ത്ത​ന്നെ ആ മാ​യാ​രു​പം അതി​ന്റെ പൊ​ന്തൻ​വ​ടി​കൊ​ണ്ട് അയാ​ളു​ടെ തല​യ്ക്ക് ഒന്നു കൊ​ടു​ക്കും.

ഈ ദൃ​ശ്യ്ര​കൃ​തി അയാ​ളെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ളം ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​നെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ളം സൂ​ര്യ​നാ​വ​ട്ടേ, ചന്ത​മു​ള്ള ശര​ത്ക്കാ​ല​മാ​വ​ട്ടേ, തെ​ളി​വു​കൂ​ടിയ ആകാ​ശ​മാ​വ​ട്ടേ, കാ​തു​ക​ക​ര​മായ വസ​ന്ത​ത്തി​ലെ പ്ര​ഭാ​ത​മാ​വ​ട്ടേ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞാൽ ഏതാ​ണ്ട് വാ​സ്ത​വ​മാ​യി​രി​ക്കും. പകൽ​സ​മ​യം ഏതൊരു ദ്വാ​ര​ത്തി​ലൂ​ടെ​യാ​ണ് അയാ​ളു​ടെ ആത്മാ​വിൽ പ്ര​കാ​ശി​ച്ചി​രു​ന്ന​തെ​ന്ന് എനി​ക്ക​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ.

ഞങ്ങൾ ഇപ്പോൾ സൂ​ചി​പ്പി​ച്ച​വ​യിൽ​നി​ന്നു കൂ​ട്ടി​ച്ചേർ​ത്തു ഫല​രു​പേണ തർ​ജ​ജ​മ​ചെ​യ്തു കാ​ണി​ക്കാ​വു​ന്ന​താ​യി എന്തു​ണ്ടോ, അതിനെ ഒടു​വിൽ എടു​ത്തു​കാ​ണി​ച്ച് ഉപ​സം​ഹ​രി​ക്കു​വാൻ​വേ​ണ്ടി ഞങ്ങൾ ഇത്ര​മാ​ത്രം പറ​ഞ്ഞു തൃ​പ്തി​പ്പെ​ട​ട്ടെ—പത്തൊ​മ്പ​തു കൊ​ല്ല​ക്കാ​ലം​കൊ​ണ്ട് ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്, ഫെ​വ​റോ​ള​യി​ലെ സൗ​മ്യ​ശീ​ല​നായ ഒരു മരം​വെ​ട്ടു​കാ​രൻ, തു​ലോ​ങ്ങി​ലെ ഭയ​ങ്ക​ര​നായ തട​വു​പു​ള്ളി, രണ്ടു​ത​രം ദു​ഷ്പ്ര​വൃ​ത്തി​കൾ​ക്കു ശക്ത​നാ​യി​ത്തീർ​ന്നു— തണ്ടു​വ​ലി​ശ്ലീ​ക്ഷ അയാ​ളു​ടെ ആത്മാ​വി​നെ​ക്കൊ​ണ്ടു​ണ്ടാ​ക്കി​ത്തീർ​ത്ത പണി​ത്ത​ര​ത്തി​നു നന്ദി പറയുക: ഒന്നാ​മ​ത് താൻ അനു​ഭ​വി​ച്ച ദു​രി​ത​ത്തെ​പ്പ​റ്റി​യു​ള്ള പ്ര​തി​കാ​ര​ബു​ദ്ധി​കൊ​ണ്ട് വേ​ഗ​ത്തി​ലും, മു​ന്നാ​ലോ​ചന കൂ​ടാ​തെ​യും, സാ​ഹ​സ​മാ​യും, ചു​ണ​യോ​ടു​കൂ​ടി​യും, തി​ക​ച്ചും മൃ​ഗ​സ്വ​ഭാ​വ​ത്തി​ന്നൊ​ത്തും ചെ​യ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന ഒരു​ത​രം ദു​ഷ്പ്ര​വൃ​ത്തി; പി​ന്നെ അങ്ങ​നെ​യു​ള്ള ദുഃ​ഖാ​നു​ഭ​വ​ത്തിൽ​നി​ന്നു​ണ്ടാ​യി​ട്ടു​ള്ള ദുർ​ബോ​ധം മൂലം ജനി​ക്കു​ന്ന സഗൗ​ര​വ​വും, ശക്തി​മ​ത്തും, ബു​ദ്ധി​പൂർ​വ​മാ​യി മുൻ​കൂ​ട്ടി​ത്ത​ന്നെ തി​രി​ച്ചും മറി​ച്ചും പി​ടി​ച്ചു കേടു നോ​ക്കി ശരി​യാ​ക്കി​യ​തു​മായ മറ്റൊ​രു​ത​ര​വും. അയാ​ളു​ടെ ബു​ദ്ധി​പൂർ​വ​ങ്ങ​ളായ പ്ര​വ്യ​ത്തി​കൾ, ഒരു സവി​ശേഷ സ്വ​ഭാ​വ​ക്കാ​രെ​ക്കൊ​ണ്ടു മാ​ത്രം ചെ​യ്വാൻ സാ​ധി​ക്കു​ന്ന​വി​ധം, വഴി​ക്കു​വ​ഴി​യേ മു​ന്നു ഘട്ട​ങ്ങ​ളെ ചവി​ട്ടി​ക്ക​ട​ന്ന​വ​യാ​യി​രി​ക്കും—അവ​യെ​ന്തെ​ന്നാൽ, ഗൂ​ഢാ​ലോ​ചന, വി​ചാ​ര​സ്ഥ​ര്യം, സ്ഥി​രോ​ത്സാ​ഹം. മന​സ്സി​നെ പ്രേ​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​താ​യി അയാൾ​ക്കു​ള്ള​ത് അട​ങ്ങാ​ത്ത ക്രോധമാണ്-​സർവത്തോടുമുള്ള നീരസം, താൻ മറ്റു​ള്ള​വ​രിൽ​നി​ന്ന​നു​ഭ​വി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള അവ​മാ​ന​ങ്ങ​ളെ​പ്പ​റ്റി ആഴ​ത്തിൽ പതി​ഞ്ഞു​കി​ട​ക്കു​ന്ന ഒരു ബോധം, ഗു​ണ​വാ​ന്മാ​രോ​ടും നിർ​ദ്ദോ​ഷ​രോ​ടും ന്യാ​യ​സ്ഥ​രോ​ടും—അങ്ങ​നെ ചി​ല​രു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ അവ​രോ​ടും—കൂടി തി​രി​ഞ്ഞു​ചെ​ല്ലു​ന്ന ഒരു ദ്രോ​ഹ​ബു​ദ്ധി, അയാ​ളു​ടെ എല്ലാ വി​ചാ​ര​ങ്ങൾ​ക്കും ചെ​ന്നു​കൂ​ടു​വാ​നു​ള്ള സ്ഥാ​നം​പോ​ലെ വി​ട്ടു​പോ​രു​വാ​നു​ള്ള സ്ഥാ​ന​വും മനു​ഷ്യ​നി​യ​മ​ത്തോ​ടു​ള്ള ദ്വേ​ഷ​മാണ; അതേ, ക്ര​മോ​ത്ഭൂ​ത​മായ വളർ​ച്ച​യിൽ, അതിനെ ദൈവഗത യാ​വ​ന്നു​കൂ​ടു​ന്ന വല്ല സവി​ശേ​ഷ​സം​ഗ​തി​യും കട​ന്നു തട​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ലെ​ങ്കിൽ, ഒരു നി​ശ്ചി​ത​സ​മ​യം​കൊ​ണ്ടു ജന​സ​മു​ദാ​യ​ത്തോ​ടു മു​ഴു​വ​നു​മു​ള്ള ദ്വേ​ഷ​മാ​യും, പി​ന്നെ മനു​ഷ്യ​സ​മു​ദാ​യ​ത്തോ​ടൊ​ട്ടു​ക്കു​ള്ള ദ്വേ​ഷ​മാ​യും, അതും കഴി​ഞ്ഞാൽ ഈശ്വ​ര​സൃ​ഷ്ടി​ക​ളോ​ടെ​ല്ലാം​കൂ​ടി​യു​ള്ള ദ്വേ​ഷ​മാ​യും പരി​ണ​മി​ക്കാ​നു​ള്ള​തും, ആരെ​യാ​യാ​ലും ശരി, ഏതെ​ങ്കി​ലും ഒരു ജീ​വ​ജ​ന്തു​വെ, ഒന്നു​പ​ദ്ര​വി​ച്ചു​വി​ടു​വാൻ അവ്യ​ക്ത​വും അപ്ര​തി​ഹ​ത​വും പൈ​ശാ​ചി​ക​വു​മായ ഒരാ​ഗ്ര​ഹ​ത്തി​ന്റെ രൂ​പ​ത്തിൽ പ്ര​കാ​ശി​ക്കു​ന്ന​തു​മായ ആ ഒരു ദ്വേ​ഷ​വി​ശേ​ഷം. ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ യാ​ത്രാ​നു​വാ​ദ​പ്ര​ത​ത്തിൽ വളരെ സു​ക്ഷ​മി​ക്കേ​ണ്ട ഒരുവൻ എന്നെ​ടു​ത്തു പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്ന​ത് ഒരി​ക്ക​ലും വെ​റു​തെ​യ​ല്ല.

ഇങ്ങ​നെ കൊ​ല്ലം കൊ​ല്ലം കൊ​ണ്ട് ആ മനു​ഷ്യാ​ത്മാ​വ് പതു​ക്കെ​പ്പ​തു​ക്കെ, എന്നാൽ യാ​തൊ​രു കുറവോ വ്യ​ത്യാ​സ​മോ കൂ​ടാ​തെ, കു​റു​കി​ക്കു​റു​കി​വ​ന്നു. ഹൃദയം വറ്റി​വ​ര​ണ്ടു​ക​ഴി​ഞ്ഞ​തി​നാൽ കണ്ണും വറ്റി​വ​ര​ണ്ടു. തണ്ടു​വ​ലി​ശ്ശി​ക്ഷ​യ​നു​ഭ​വി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് കി​ട​ന്നി​രു​ന്ന തട​വു​പു​ര​യിൽ​നി​ന്നു പു​റ​ത്തു​ക​ട​ന്ന​പ്പോൾ, അന്നേ​ക്ക് ഒരു തു​ള്ളി കണ്ണു​നീർ അയാ​ളിൽ​നി​ന്ന് പു​റ​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു കൊ​ല്ലം പത്തൊ​മ്പ​താ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

ഒരു മനു​ഷ്യൻ കപ്പ​ലി​നു പു​റ​ത്ത്!

അതു​കൊ​ണ്ടെ​ന്തു​ള്ളു? കപ്പൽ നി​ല്ക്കു​ന്നി​ല്ല. കാ​റ്റ​ടി​ക്കു​ന്നു. ആ അപകടം പി​ടി​ച്ച കപ്പ​ലി​ന് ഒരു വഴി​യു​ണ്ട്— അതിന് അതി​ലൂ​ടെ പോ​വാ​തെ കഴി​യി​ല്ല. അത് അതിലേ പോ​കു​ന്നു.

പു​റ​ത്തു വീ​ണു​പോയ മനു​ഷ്യ​നെ കാ​ണാ​തെ​യാ​കു​ന്നു; വീ​ണ്ടും പൊ​ന്തി​വ​രു​ന്നു; അയാൾ മു​ങ്ങി​പ്പോ​കു​ന്നു, പി​ന്നെ​യും മു​ക​ളി​ലേ​ക്കു വരു​ന്നു. അയാൾ നി​ല​വി​ളി കൂ​ട്ടു​ന്നു; കി​ട്ടി​യ​തി​നെ പി​ടി​ക്കാൻ കൈ നീ​ട്ടി​ക്കാ​ട്ടു​ന്നു; അയാ​ളു​ടെ നി​ല​വി​ളി ആരും കേൾ​ക്കു​ന്നി​ല്ല. കൊ​ടു​ങ്കാ​റ്റി​നു​ള്ളിൽ​പ്പെ​ട്ടു തു​ള്ളി​മ​റി​യു​ന്ന കപ്പ​ലി​ന്നു സ്വ​ന്തം പണി​ക​ളോ​രോ​ന്നു​ള്ള​തിൽ മാ​ത്ര​മേ ശ്ര​ദ്ധ​യു​ള്ളു. കപ്പൽ​യാ​ത്ര​ക്കാ​രും കപ്പൽ​പ്പ​ണി​ക്കാ​രും ആ മു​ങ്ങി​ച്ചാ​വാൻ പോ​കു​ന്ന മനു​ഷ്യ​നെ കാ​ണു​ക​യേ ചെ​യ്യു​ന്നി​ല്ല; അപാ​ര​മാ​യി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന തരം​ഗ​പ​ര​മ്പ​ര​യു​ടെ ഇടയിൽ അയാ​ളു​ടെ ഭാ​ഗ്യം​കെ​ട്ട തല ഒരു പു​ള്ളി​ക്കു​ത്തു മാ​ത്രം. കട​ലി​ന്ന​ടി​യിൽ​നി​ന്ന് നി​രാ​ശ​യോ​ടു​കൂ​ടി അയാൾ ഉറ​ക്കെ നി​ല​വി​ളി​കു​ട്ടു​ന്നു. തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കാ​തെ പോ​കു​ന്ന ആ കപ്പൽ എന്തൊ​രു പൈ​ശാ​ചി​ക​സ്വ​രൂ​പ​മാ​ണ്! അയാൾ പി​ന്നെ​യും പി​ന്നെ​യും അതി​നു​നേ​രെ പി​ട​ഞ്ഞു കൈ​കാ​ലി​ട്ട​ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് നോ​ക്കു​ന്നു. അത് നേരെ പോ​ക​യാ​ണ്; അത് പി​ന്നെ​പ്പി​ന്നെ കാ​ണാ​താ​വു​ന്നു; അതി​ന്റെ വലു​പ്പം കു​റ​ഞ്ഞു കു​റ​ഞ്ഞു​വ​രു​ന്നു. കു​റ​ച്ചു​മുൻ​പെ അയാ​ളും ആ കപ്പ​ലിൽ​പ്പെ​ട്ട ഒരാ​ളാ​യി​രു​ന്നു; ആ കപ്പ​ലി​ലെ ആളു​ക​ളിൽ അയാ​ളും ഒരം​ഗ​മാ​യി​രു​ന്നു; മറ്റു​ള്ള​വ​രെ​പ്പോ​ലെ അയാ​ളും അതി​ന്റെ മേൽ​ത്ത​ട്ടിൽ അങ്ങോ​ട്ടു​മി​ങ്ങോ​ട്ടും നട​ന്നി​രു​ന്നു; അവി​ടെ​യു​ള്ള ശു​ദ്ധ​വാ​യു ശ്വ​സി​ക്കു​ന്ന​തി​നും സൂ​ര്യ​ര​ശ്മി​യേൽ​ക്കു​ന്ന​തി​നും അയാൾ​ക്കും അവ​കാ​ശ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; അയാ​ളും ഒരു ജീ​വ​നു​ള്ള മനു​ഷ്യ​നാ​യി​രു​ന്നു. ഇപ്പോൾ, എന്തു​പി​ണ​ഞ്ഞു? അയാ​ളു​ടെ കാൽ വഴു​തി​പ്പോ​യി; അയാൾ താഴെ വീണു; അതോ​ടു​കൂ​ടി എല്ലാം അവ​സാ​നി​ച്ചു.

അയാൾ ഭയ​ങ്കര സമു​ദ്ര​ത്തി​ലാ​യി. അയാ​ളു​ടെ കാ​ല​ടി​ക്കീ​ഴിൽ ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ പാ​ഞ്ഞു​പോ​കു​ന്ന​വ​യും പൊ​ളി​ഞ്ഞു​ത​ക​രു​ന്ന​വ​യു​മ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നു​മി​ല്ല. കാ​റ്റി​ന്റെ ഊക്കു​കൊ​ണ്ട് ഉരു​ട്ടി​മ​റി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​വ​യും അടി​ച്ചു​ചി​ത​റ​പ്പെ​ടു​ന്ന​വ​യു​മായ അലകൾ പേ​ടി​യാ​വു​ന്ന​വി​ധം അയാളെ നാ​ലു​പു​റ​ത്തും തട​യു​ന്നു; ആഴ​മേ​റിയ അടി​ത്ത​ട്ടിൽ​നി​ന്നു​ള്ള ഓരോ അകം​വ​ലി​വ് അയാളെ തട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​കു​ന്നു; വെ​ള്ള​ത്തി​ന്റെ എല്ലാ നാ​ക്കു​ക​ളും അയാൾ​ക്കു​മീ​തെ കി​ട​ന്നു​ഴ​യ്ക്കു​ന്നു; ഒരു​കൂ​ട്ടം തിരകൾ അയാ​ളു​ടെ മേ​ലെ​ല്ലാം തു​പ്പി​നി​റ​യ്ക്കു​ന്നു; പെ​ട്ടെ​ന്നു​ണ്ടാ​കു​ന്ന ചി​ല​വ​ല്ലാ​ത്ത വാ​യ്പി​ളർ​ത്ത​ലു​കൾ അയാളെ പകുതി വി​ഴു​ങ്ങു​ന്നു; ഓരോ​രി​ക്ക​ലും മു​ങ്ങി​പ്പോ​കു​മ്പോൾ രാ​ത്രി​കാ​ല​ത്താൽ നി​റ​യ​പ്പെ​ട്ട അന്ധ​കാ​ര​കു​ണ്ഡ​ങ്ങൾ അയാൾ​ക്ക് ഓരോ നോ​ക്കു കാ​ണാ​കു​ന്നു​ണ്ട്; അജ്ഞാ​ത​ങ്ങ​ളും ഭയ​ങ്ക​ര​ങ്ങ​ളു​മായ എന്തോ ചില സ്ഥാ​വ​ര​സ്വ​രൂ​പ​ങ്ങൾ അയാളെ കട​ന്നു പി​ടി​കൂ​ടു​ന്നു—അവ കാ​ല​ടി​ക്കീ​ഴിൽ എന്തെ​ന്നി​ല്ലാ​തെ കെ​ട്ടു​പി​ണ​യു​ന്നു–അവ അയാളെ പി​ടി​ച്ചു​വ​ലി​ച്ച് തങ്ങ​ളോ​ട​ടു​പ്പി​ക്കു​ന്നു; താനും അവി​ടെ​യു​ള്ള അഗാ​ധ​ഗു​ഹ​യു​ടെ ഒരു ഭാ​ഗ​മാ​കാൻ പോ​കു​ന്നു എന്ന്, അടി​ഞ്ഞു കു​ന്നു​കൂ​ടു​ന്ന പത​ക്കൂ​ട്ട​ത്തിൽ താനും ഒരം​ഗ​മാ​യി​ത്തീ​രു​ന്നു എന്ന്, അയാൾ​ക്കു ബോധം വരു​ന്നു; തിരകൾ അയാളെ അങ്ങോ​ട്ടു​മി​ങ്ങോ​ട്ടും തട്ടി​മ​റി​ക്കു​ന്നു; അയാൾ അസു​ഖ​ത്തെ കു​ടി​ച്ചി​റ​ക്കു​ന്നു; ആ പേ​ടി​ത്തൊ​ണ്ട​നായ കടൽ അയാളെ പി​ടി​ച്ചു​മു​ക്കു​വാ​നാ​യി എന്തെ​ന്നി​ല്ലാ​തെ ആക്ര​മി​ക്കു​ന്നു. ആ അപാരത അയാ​ളു​ടെ മര​ണ​വേ​ദ​ന​യെ​ക്കൊ​ണ്ടു കളി​യാ​ടു​ന്നു. അക്ക​ണ്ട വെ​ള്ളം മു​ഴു​വ​നും ദ്വേ​ഷ​മാ​ണെ​ന്ന​പോ​ലെ തോ​ന്ന​പ്പെ​ട്ടു.

എന്താ​യി​ട്ടും, അയാൾ കി​ട​ന്ന് പി​ട​ഞ്ഞു​നോ​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്.

അയാൾ രക്ഷ​പ്പെ​ടു​വാൻ യത്നി​ക്കു​ന്നു; എങ്ങ​നെ​യെ​ങ്കി​ലും ഒരു നില പി​ടി​ച്ചു നി​ല്ക്കു​വാൻ അയാൾ ശ്ര​മി​ക്കു​ന്നു; അയാൾ ഊക്കി​ട്ടു കി​ണ​ഞ്ഞു നോ​ക്കു​ന്നു; അയാൾ കി​ട​ന്ന് നീ​ന്തു​ന്നു. അയാൾ ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ തന്റെ സ്വ​ല്പ​ശ​ക്തി മു​ഴു​വ​നും ക്ഷ​യി​ച്ച് ആ നാ​ശ​ര​ഹിത വസ്തു​വോ​ടു യു​ദ്ധം വെ​ട്ടു​ന്നു.

അപ്പോൾ ആ കപ്പ​ലെ​വി​ടെ? അതാ, ചക്ര​വാ​ള​ത്തി​ന്റെ മങ്ങിയ നി​ഴ​ലി​ന്നു​ള്ളിൽ അത് കാ​ണാ​നി​ല്ല, കാ​ണാ​നു​ണ്ട്.

കോ​ളി​ള​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു ശക്തി​യിൽ കാ​റ്റ​ടി​ക്കു​ന്നു; അടി​ഞ്ഞു​കൂ​ടിയ പത മു​ഴു​വ​നും അയാളെ മൂ​ടി​മു​ക്കു​ന്നു. അയാൾ മേ​ല്പോ​ട്ടു നോ​ക്കു​ന്നു—മേ​ഘ​ങ്ങ​ളു​ടെ കരു​വാ​ളി​പ്പു മാ​ത്ര​മേ ആ ഭാ​ഗ​ത്തു കാ​ണു​ന്നു​ള്ളൂ. തന്റെ ഒടു​വി​ല​ത്തെ ഊർ​ദ്ധ്വൻ വലി​കൾ​ക്കി​ട​യിൽ അന​വ​സാ​ന​മായ കട​ലി​ന്റെ ഭ്രാ​ന്തു​പി​ടി​ച്ച കി​ട​പ്പ് അയാൾ​ക്കു കാ​ണാ​റാ​വു​ന്നു. ആ എന്തെ​ന്നി​ല്ലാ​ത്ത ഭ്രാ​ന്ത് അയാ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ട് മര​ണ​വേ​ദന അനു​ഭ​വി​പ്പി​ക്കു​ന്നു; മനു​ഷ്യ​ന്നു കേ​ട്ടു​പ​രി​ച​യ​മി​ല്ലാ​ത്ത ശബ്ദ​ങ്ങൾ അയാൾ കേൾ​ക്കു​ന്നു; ഭൂ​മി​യു​ടെ അതിർ​ത്തി​കൾ​ക്ക​പ്പു​റ​ത്തു​നി​ന്നാ​ണ്—അപ്പു​റ​ത്ത് ഇന്ന ഭയ​ങ്ക​ര​സ്ഥ​ല​മെ​ന്ന് ആർ​ക്കും അറി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ​ത്ത ഒരി​ട​ത്തു​നി​ന്നാ​ണ്—അവ പു​റ​പ്പെ​ടു​ന്ന​തെ​ന്ന് തോ​ന്നി​പ്പോ​കു​ന്നു.

മനു​ഷ്യ​രു​ടെ കഷ്ട​പ്പാ​ടു​കൾ​ക്കു മു​ക​ളി​ലാ​യി ദേ​വ​ന്മാ​രു​ള്ള​തു​പോ​ലെ ആകാ​ശ​ത്തു പക്ഷി​ക​ളു​ണ്ട്; അവ​യെ​ക്കൊ​ണ്ട്, പക്ഷേ, അയാൾ​ക്കു​വേ​ണ്ടി എന്തു ചെ​യ്യാൻ കഴി​യും? അവ പാ​ടു​ക​യും പറ​ക്കു​ക​യും പാ​റി​ക്ക​ളി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു; ആ മനു​ഷ്യ​നോ, അയാൾ മര​ണ​വേ​ദ​ന​കൊ​ണ്ട് കി​ട​ന്നു ഞര​ങ്ങു​ന്നു. ആ രണ്ട് അപാ​ര​ത​കൾ​ക്കി​ട​യിൽ, സമു​ദ്ര​ത്തി​നും ആകാ​ശ​ത്തി​നും നടു​ക്ക്, അയാൾ കു​ഴി​ച്ചു​മു​ട​പ്പെ​ട്ട​തു​പോ​ലെ തോ​ന്നി; ഒന്ന് ഒരു ശവ​ക്കു​ഴി; മറ്റ​ത് ഒരു ശവ​മൂ​ടു​തു​ണി.

രാ​ത്രി അടു​ത്ത​ടു​ത്തു വരു​ന്നു; അയാൾ അനവധി മണി​ക്കൂ​റു​ക​ളാ​യി കി​ട​ന്നു നീ​ന്തു​ന്നു; അയാ​ളു​ടെ ശക്തി ക്ഷ​യി​ച്ചു; ആ കപ്പൽ, മനു​ഷ്യ​രു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തായ ആ ദൂ​ര​പ്പെ​ട്ട വസ്തു, തീരെ മറ​ഞ്ഞു; ആ ഭയ​ങ്ക​ര​മായ ഇരുൾ​ക്കു​ഴി​ക്കു​ള്ളിൽ അയാൾ ഒരുവൻ മാ​ത്രം; അയാൾ മു​ങ്ങു​ന്നു, അയാൾ തന്നെ​ത്ത​ന്നെ വെ​റു​ങ്ങ​ലി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. അയാൾ തന്നെ​ത്ത​ന്നെ ചു​ളു​ക്കി​ച്ചു​രു​ട്ടു​ന്നു; ലോ​കാ​ന്ത​ര​ത്തിൽ​നി​ന്നു​ള്ള ആ പൈ​ശാ​ചി​ക​ങ്ങ​ളായ അല​യ​ടി​കൾ അയാ​ളു​ടെ കാ​ലി​ന്ന​ടി​യിൽ വന്നു മു​ട്ടു​ന്ന​തു​പോ​ലെ തോ​ന്നി; അയാൾ ഉറ​ക്കെ നി​ല​വി​ളി​ച്ചു.

മനു​ഷ്യ​രാ​രും അവി​ടെ​യി​ല്ല. ഈശ്വ​രൻ എവി​ടെ​പ്പോ​യി?

അയാൾ ഉറ​ക്കെ നി​ല​വി​ളി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. രക്ഷി​ക്ക​ണേ! രക്ഷി​ക്ക​ണേ! പി​ന്നെ​യും അയാൾ നി​ല​വി​ളി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടേ നിൽ​ക്കു​ന്നു. ചക്ര​വാ​ള​ത്തിൽ യാ​തൊ​ന്നു​മി​ല്ല; അകാ​ശ​ത്തി​ലും യാ​തൊ​ന്നു​മി​ല്ല.

അയാൾ സമു​ദ്ര​ത്തോ​ട​പേ​ക്ഷി​ച്ചു; തി​ര​ക​ളോ​ട​പേ​ക്ഷി​ച്ചു; കടൽ​ച്ചെ​ടി​യോ​ട​പേ​ക്ഷി​ച്ചു; കടൽ​പ്പാ​റ​യോ​ട​പേ​ക്ഷി​ച്ചു–അവ​യൊ​ന്നും കേൾ​ക്കു​ന്ന​തേ ഇല്ല. അയാൾ കൊ​ടു​ങ്കാ​റ്റി​നോ​ടു കെ​ഞ്ചി യാ​ചി​ച്ചു; കൂ​സ​ലി​ല്ലാ​ത്ത കൊ​ടു​ങ്കാ​റ്റ് അപാ​ര​ത​യു​ടെ ശാ​സ​ന​യ്ക്കു മാ​ത്ര​മേ കീ​ഴ​ട​ങ്ങു​ക​യു​ള്ളൂ.

അയാ​ളു​ടെ നാ​ലു​വ​ശ​ത്തും ഇരു​ട്ട്, മൂടൽ, നി​ശ്ശ​ബ്ദത, ഇള​കി​മ​റി​ഞ്ഞ​തും ബോ​ധ​ര​ഹി​ത​വു​മായ ലഹള, ആ വല്ലാ​ത്ത കടൽ​പ്പ​ര​പ്പി​ന്റെ അനിർ​വാ​ച്യ​ങ്ങ​ളായ വി​കൃ​ത​ഗ​തി​കൾ. അയാ​ളി​ലോ, ഭയ​പ്പാ​ടും ക്ഷീ​ണ​വും. അയാ​ളു​ടെ ചു​വ​ട്ടിൽ അഗാ​ധ​സ്ഥി​തി. പി​ടി​ച്ചു​നി​ല്ക്കു​വാൻ യാ​തൊ​ന്നു​മി​ല്ല. അന​ന്ത​മായ ലോ​കാ​ന്ത​ര​ത്തി​ലെ ഇരുൾ​പ്പ​ര​പ്പിൽ കഷ്ട​പ്പെ​ടു​ന്ന മൃ​ത​ശ​രീ​ര​ത്തി​ന്റെ ദുർ​ഘ​ട​സ്ഥി​തി​യെ​പ്പ​റ്റി അയാൾ ആലോ​ചി​ക്കു​ന്നു. ആഴ​മ​റി​യാ​തു​ള്ള കടും​ത​ണു​പ്പ് അയാളെ മര​വി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. അയാ​ളു​ടെ കൈകൾ പി​ട​ച്ച​ലോ​ടു​കു​ടി തമ്മിൽ കൂ​ട്ടി​മു​ട്ടു​ന്നു; അവ മാ​റോ​ടു ചേർ​ത്തു​മു​റു​കെ കെ​ട്ടി​പ്പോ​കു​ന്നു—പക്ഷേ, ആ പി​ടു​ത്ത​ത്തി​നു​ള്ളിൽ വെറും ശൂ​ന്യ​ത​യേ പെ​ടു​ന്നു​ള്ളു. കാ​റ്റു​കൾ, മേ​ഘ​ങ്ങൾ, ചു​ഴ​ലി​കൾ, കോ​ളി​ള​ക്ക​ങ്ങൾ, നി​ഷ്പ്ര​യോ​ജ​ന​ങ്ങ​ളായ നക്ഷ​ത്ര​ങ്ങൾ; എന്താ​ണ് ചെ​യ്യേ​ണ്ട​ത്? ആ നി​രാ​ശ​ത​യിൽ​പ്പെ​ട്ട മനു​ഷ്യൻ തന്ന​ത്താൻ കൈ​വെ​ടി​യു​ന്നു; അയാൾ​ക്കു ലേ​ശ​മെ​ങ്കി​ലും വയ്യാ; മരി​ച്ചാൽ​മ​തി എന്ന​യാൾ തീർ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നു; അയാൾ അന​ങ്ങാ​തെ കി​ട​പ്പാ​യി; വരു​ന്ന​തു​വ​ര​ട്ടെ എന്ന്, അയാൾ വെ​റു​തെ ഒലി​ച്ചു​പോ​വു​ക​യാ​യി; അയാൾ തന്ന​ത്താൻ പി​ടു​ത്തം​വി​ട്ടു; എന്നി​ട്ടും ദുഃ​ഖ​മ​യ​ങ്ങ​ളും ഭയ​ങ്ക​ര​ങ്ങ​ളു​മായ ആ ‘എന്തും വി​ഴു​ങ്ങി’യുടെ ആഴ​ങ്ങ​ളിൽ അയാൾ അങ്ങോ​ട്ടു​മി​ങ്ങോ​ട്ടും പൂർ​വാ​ധി​കം ആടി​മ​റി​യു​ന്നു.

അഹോ, എന്താ​യാ​ലും ഒരു ശാ​ന്ത​ത​യി​ല്ലാ​ത്ത മനു​ഷ്യ​സ​മു​ദാ​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ ദൃ​ഡ​ഗ​തി! അഹോ, ആ പോ​ക്കി​നി​ട​യിൽ മനു​ഷ്യർ​ക്കും മനു​ഷ്യാ​ത്മാ​ക്കൾ​ക്കും പറ്റി​പ്പോ​കു​ന്ന നാ​ശ​ങ്ങൾ! നി​യ​മ​ത്താൽ വഴു​തി​വീ​ഴി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന സക​ല​വും ചെ​ന്ന​ടി​യു​ന്ന സമു​ദ്രം! യാ​തൊ​രു രക്ഷ​യു​മി​ല്ലാ​തെ കണ്ടു​ള്ള ആ അപ​ക​ട​സ്ഥി​തി! അഹോ മാ​ന​സി​ക​മായ മരണം!

ശി​ക്ഷാ​നി​യ​മ​ങ്ങൾ തങ്ങ​ളാൽ ശപി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട പു​ള്ളി​ക​ളെ വലി​ച്ചെ​റി​യു​ന്ന നിർ​ദ്ദ​യ​മായ ഇരുൾ​പ്പ​ര​പ്പാ​ണ് സമു​ദ്രം. കഷ്ട​പ്പാ​ടു​ക​ളാ​കു​ന്ന അപാ​ര​ത​യാ​ണ് സമു​ദ്രം.

ഈ അഗാ​ധ​ക്കു​ഴി​യിൽ ഒഴു​കി​യി​റ​ങ്ങി​പ്പോ​കു​ന്ന മനു​ഷ്യാ​ത്മാ​വ് ഒരു മൃ​ത​ശ​രീ​ര​മാ​യേ​ക്കാം. അതിന് ആരു ജീ​വ​നു​ണ്ടാ​ക്കും?

കാ​രാ​ഗൃ​ഹ​ത്തോ​ടു യാ​ത്ര​പ​റ​ഞ്ഞു പോ​രു​വാ​നു​ള്ള മു​ഹൂർ​ത്തം വന്ന​പ്പോൾ, നി​ന​ക്കു പോവാം എന്നു​ള്ള അസാ​ധാ​ര​ണ​വാ​ക്കു​കൾ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ ചെ​കി​ട്ടിൽ വന്നു​വീണ സമ​യ​ത്ത്, അത​യാൾ​ക്ക് അസം​ഭാ​വ്യ​വും അഭൂ​ത​പുർ​വ​വു​മാ​യി തോ​ന്നി; പ്ര​കാ​ശ​മാ​ന​മായ വെ​ളി​ച്ച​ത്തി​ന്റെ ഒരു നാളം, ജീ​വ​ത്വ​ത്തി​ന്റെ വാ​സ്ത​വ​തേ​ജ​സ്സി​നു​ള്ള ഒരു രശ്മി, പെ​ട്ടെ​ന്ന് അയാ​ളു​ടെ ഉള്ളി​ലേ​ക്കു തു​ള​ഞ്ഞു കയറി. പക്ഷേ, അധികം താ​മ​സി​യാ​തെ​ത​ന്നെ അതു മങ്ങി​പ്പോ​യി. സ്വ​ത​ന്ത്ര​നാ​യി എന്നു​ള്ള വി​ചാ​രം ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​നെ അമ്പ​ര​പ്പി​ച്ചു. അയാൾ അതു വേറെ ഒരു പു​തു​ജീ​വി​ത​മാ​ണെ​ന്നു വി​ശ്വ​സി​ച്ചു. മഞ്ഞ​നി​റ​ത്തി​ലു​ള്ള ഒരു യാ​ത്രാ​നു​വാ​ദ​പ​ത്ര​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി കി​ട്ടു​ന്ന സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം എന്തു​ത​ര​ത്തി​ലു​ള്ള​താ​ണെ​ന്ന് അയാൾ വളരെ വേ​ഗ​ത്തിൽ മന​സ്സി​ലാ​ക്കി.

ഇതു വലിയ നീ​ര​സ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി കെ​ട്ടു​പി​ണ​ഞ്ഞു. തട​വിൽ​ക്കി​ട​ന്ന കാ​ല​ത്തു താൻ സമ്പാ​ദി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള സംഖ്യ ആകെ നൂ​റ്റെ​ഴു​പ​ത്തൊ​ന്നു ഫ്രാ​ങ്കു​ണ്ടാ​വ​ണ​മെ​ന്ന് അയാൾ കണ​ക്കു​കൂ​ട്ടി​യി​രു​ന്നു. ഞാ​യ​റാ​ഴ്ച​ക​ളി​ലും വി​ശേ​ഷ​ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളി​ലും നിർ​ബ​ന്ധ​പൂർ​വം പണി ഒഴി​വാ​ക്കി​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട് ആവക ഏക​ദേ​ശം എൺപതു ഫ്രാ​ങ്കോ​ളം കണ​ക്കിൽ​നി​ന്നു കു​റ​യേ​ണ്ട​തു​ണ്ടെ​ന്നു​ള്ള കഥ അയാൾ ഓർ​മ​വി​ട്ടു എന്നി​വി​ടെ പറ​യേ​ണ്ട​താ​ണ്. എങ്ങ​നെ​യാ​യാ​ലും അവി​ടെ​യു​ള്ള മറ്റു ചില ചി​ല്ല​റ​ച്ചെ​ല​വു​ക​ളും​കൂ​ടി കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ അയാ​ളു​ടെ സമ്പാ​ദ്യം നൂ​റ്റൊ​മ്പ​തു ഫ്രാ​ങ്കും പതി​ന​ഞ്ചു സൂ​വു​മാ​യി​ത്തീർ​ന്നു; പോ​രേ​ണ്ട സമ​യ​മാ​യ​പ്പോൾ അധി​കാ​രി​കൾ കണ​ക്കു​പ്ര​കാ​ര​മു​ള്ള സംഖ്യ കൈ​യി​ലി​ട്ടു​കൊ​ടു​ത്തു.

ഇതൊ​ന്നും ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​യി​ല്ല; തന്നെ തോൽ​പി​ച്ചു എന്ന് അയാൾ വി​ചാ​രി​ച്ചു. ഞങ്ങൾ ആ ലാ​ക്കു​ത​ന്നെ പറ​യ​ട്ടെ—കൊ​ള്ള​യി​ട്ടു.

സ്വ​ത​ന്ത്ര​നാ​യ​തി​ന്റെ പി​റ്റേ ദിവസം ഗ്രാ​സ്സിൽ മധു​ര​നാ​ര​ക​പ്പൂ​വു​ക​ളിൽ​നി​ന്നു മദ്യം വാ​റ്റി​യെ​ടു​ക്കു​ന്ന ഒരു യന്ത്ര​ശാ​ല​യു​ടെ മുൻ​പിൽ, കുറേ ആളുകൾ സാ​മാ​ന​ക്കെ​ട്ടി​റ​ക്കു​വാൻ ശ്ര​മി​ക്കു​ന്ന​ത് അയാൾ കണ്ടു. താനും അതിൽ ചേ​രാ​മെ​ന്ന് അയാൾ പറ​ഞ്ഞു. പണി പി​ടി​പ്പ​തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; അയാ​ളേ​യും കൂ​ട്ട​ത്തിൽ കൂ​ടി​ക്കൊ​ള്ളാൻ സമ്മ​തി​ച്ചു. അയാ​ളും പ്ര​വൃ​ത്തി തു​ട​ങ്ങി. അയാൾ​ക്കു ബു​ദ്ധി​യും സാ​മർ​ഥ്യ​വു​മു​ണ്ട്; അയാൾ കൊ​ണ്ടു​പി​ടി​ച്ചു പ്ര​വർ​ത്തി​ച്ചു; എജ​മാ​ന​ന്നു സന്തോ​ഷ​മാ​യെ​ന്നു തോ​ന്നി. അങ്ങ​നെ അയാൾ പണി​യെ​ടു​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ട​യ്ക്ക് ഒരു പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​രൻ ആ വഴിയേ കട​ന്നു​പോ​യി​രു​ന്നു. അയാൾ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​നെ കണ്ടു; കട​ലാ​സ്സു കാ​ട്ടി​ക്കൊ​ടു​ക്കാ​നാ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു. മഞ്ഞ​ച്ച യാ​ത്രാ​നു​വാ​ദ​പ​ത്രം കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​ത് ആവ​ശ്യ​മാ​യി​രു​ന്നു. അതു കഴി​ഞ്ഞു. ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് പി​ന്നെ​യും തന്റെ പണി​യാ​രം​ഭി​ച്ചു. കു​റ​ച്ചു​മുൻ​പ് അയാൾ ആ പണി​ക്കാ​രു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ ഒരാ​ളോ​ടു ദി​വ​സ​ത്തിൽ അവർ​ക്ക് എന്തു കൂലി കി​ട്ടാ​റു​ണ്ടെ​ന്നു ചോ​ദി​ച്ചു; മു​പ്പ​തു സൂ​വാ​ണെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​യി. രാ​വി​ലെ അയാൾ​ക്കു പോ​കേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട്, വൈ​കു​ന്നേ​ര​മാ​യ​പ്പോൾ അയാൾ യന്ത്ര​ശാ​ല​യു​ടെ ഉട​മ​സ്ഥ​ന്റെ അടു​ക്കൽ​ചെ​ന്നു തനി​ക്കു​ള്ള കൂ​ലി​കി​ട്ടി​യാൽ കൊ​ള്ളാ​മെ​ന്നാ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു. ഉട​മ​സ്ഥൻ ഒന്നും മി​ണ്ടി​യി​ല്ല. പതി​ന​ഞ്ചു സു കൈയിൽ കൊ​ടു​ത്തു. അയാൾ ശാ​ഠ്യം പി​ടി​ച്ചു. ‘തനി​ക്ക​തു ധാ​രാ​ളം മതി എന്നാ​യി മറ്റാൾ. അയാൾ സമ്മ​തി​ച്ചി​ല്ല. എജ​മാ​നൻ അയാ​ളു​ടെ മു​ഖ​ത്തേ​ക്ക് ഒന്നൂ​ന്നി​നോ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ട് പറ​ഞ്ഞു, ‘ജയിൽ ഓർ​മ​യി​രി​ക്ക​ട്ടെ.’

അവി​ടെ​യും തന്നെ കൊ​ള്ള​യി​ട്ടു എന്ന​യാൾ വി​ചാ​രി​ച്ചു.

സമു​ദാ​യം, ഭര​ണാ​ധി​കാ​രം, സമ്പാ​ദ്യ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച് അയാളെ തു​ക​പ്പ​ടി​യാ​യി കൊ​ള്ള​യി​ട്ടു; ഇപ്പോൾ ഒരു​ത്തൻ ചി​ല്ല​റ​പ്പ​ടി​യാ​യി കൊ​ള്ള​യി​ട്ടു.

വി​ട്ടു​കി​ട്ടൽ രക്ഷ​യി​ല്ല. തട​വിൽ​നി​ന്നു പു​റ​ത്താ​യി; പക്ഷേ, ശി​ക്ഷ​യിൽ നി​ന്നി​ല്ല.

അതാണ് അയാൾ ഗ്രാ​സ്സിൽ​വെ​ച്ച​നു​ഭ​വി​ച്ച​ത്. ഡി. പട്ട​ണ​ത്തിൽ വെ​ച്ച് അയാൾ​ക്ക് കി​ട്ടിയ സൽ​ക്കാ​രം നാം കണ്ടു​വ​ല്ലോ.

പള്ളി​യി​ലെ നാ​ഴി​ക​മ​ണി പാതിര കഴി​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള രണ്ടു മണി അടി​ച്ച​പ്പോൾ, ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ഉണർ​ന്നു.

കി​ട​യ്ക്ക​യു​ടെ അതി​ഗു​ണ​മാ​ണ് അയാളെ ഉണർ​ത്തി​യ​ത്. അയാൾ ഒരു കി​ട​യ്ക്ക​മേൽ കി​ട​ന്നി​ട്ട് ഏക​ദേ​ശം ഇരു​പ​തു കൊ​ല്ല​മാ​യി; ഉടു​പ്പ​ഴി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലും അയാളെ ഉണർ​ത്താ​തി​രി​ക്കാൻ നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ലാ​ത്ത​വി​ധം ആ കി​ട​പ്പി​ന്ന് ഒരു പു​തു​മ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

നാലു മണി​ക്കൂ​റി​ല​ധി​കം അയാൾ ഉറ​ങ്ങി. അയാ​ളു​ടെ ക്ഷീ​ണ​മെ​ല്ലാം പോയി. അധി​ക​നേ​രം കി​ട​ന്നു​റ​ങ്ങി​യി​ട്ട് അയാൾ​ക്കു ശീ​ല​മി​ല്ല.

അയാൾ കണ്ണു തു​റ​ന്നു. ചു​റ്റു​മു​ള്ള ഇരു​ട്ടി​ലേ​ക്കു തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കി; ഒന്നു​കൂ​ടി ഉറ​ങ്ങു​വാൻ​വേ​ണ്ടി പി​ന്നെ​യും കണ്ണ​ട​ച്ചു.

പകൽ​സ​മ​യ​ത്തു പലേ വി​ചാ​ര​ങ്ങ​ളും മന​സ്സി​നെ ക്ഷോ​ഭി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള ദിവസം രാ​ത്രി, പലേ സം​ഗ​തി​ക​ളും മന​സ്സി​ലു​ള്ള സമ​യ​ത്ത്, ആളുകൾ ഒരി​ക്ക​ലേ ഉറ​ങ്ങാ​റു​ള്ളൂ; രണ്ടാ​മ​തി​ല്ല. ഉറ​ക്കം, വരു​ന്ന​പോ​ലെ​ത​ന്നെ, വേ​ഗ​ത്തിൽ മട​ങ്ങി​വ​രാ​റി​ല്ല. ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്നു​ണ്ടാ​യ​തും ഇതാണ്. അയാൾ​ക്കു പി​ന്നെ ഉറ​ങ്ങാൻ കഴി​ഞ്ഞി​ല്ല; അയാൾ ആലോ​ച​ന​യിൽ​പ്പെ​ട്ടു.

മന​സ്സിൽ​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന വി​ചാ​ര​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ ചി​ന്നി​ത്ത​ക​രാ​റാ​യി​പ്പോ​കു​ന്ന അങ്ങ​നെ​യൊ​രു ഘട്ട​മാ​യി​രു​ന്നു അയാൾ​ക്ക​ത്. അയാ​ളു​ടെ തല​ച്ചോ​റി​ന്ന് ഒരു​മാ​തി​രി മങ്ങ​ലും മറ​വു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ചളി നി​റ​ഞ്ഞ​തും ഇള​കി​ത്തീർ​ന്ന​തു​മായ ഒരു കു​ള​ത്തി​ലെ​ന്ന​പോ​ലെ, അയാ​ളു​ടെ ബു​ദ്ധി​യിൽ പണ്ടു കഴി​ഞ്ഞ​വ​യേ​യും അപ്പോൾ ഉണ്ടാ​യ​തി​നെ​യും​പ​റ്റി​യു​ള്ള സ്മ​ര​ണ​കൾ സമ്മി​ശ്ര​മാ​യ​വി​ധം പൊ​ന്തി​ക്ക​ളി​ച്ചു; അതാ​തി​നു​ള്ള രൂ​പ​വ്യ​ക്തി​കൾ പോ​യ്പോ​യും, എന്തെ​ന്നി​ല്ലാ​ത്ത വിധം വലു​പ്പം​വെ​ച്ചും, അപ്പോൾ​ത​ന്നെ പെ​ട്ടെ​ന്നു കാ​ണാ​താ​യും, അവ തമ്മിൽ കൂ​ടി​ച്ചേർ​ന്നു കെ​ട്ടി​മ​റി​ഞ്ഞു. അയാൾ​ക്കു പലതും തോ​ന്നി; എന്നാൽ ആ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ എപ്പോ​ഴും അയാ​ളു​ടെ മന​സ്സി​നു​മുൻ​പിൽ പു​തു​താ​യി പു​തു​താ​യി​വ​ന്നും കൊ​ണ്ട് ഒന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു–അതു മറ്റു​ള്ള സക​ല​ത്തേ​യും ആട്ടി​പ്പാ​യി​ച്ചു. ഈ വി​ചാ​രം എന്താ​ണെ​ന്നു ഞങ്ങൾ ഇപ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ പറയാം; മദാം മഗ്ല്വാർ മേ​ശ​പ്പു​റ​ത്തു കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു​വെ​ച്ച ആറു കൂ​ട്ടു വെ​ള്ളി​മു​ള്ളു​ക​ളും വെ​ള്ളി​ക്ക​യി​ലു​ക​ളും വെ​ള്ളി​ത്ത​വി​യും അയാൾ നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ടി​രു​ന്നു.

ആ ആറു കൂ​ട്ടു വെ​ള്ളി​പ്പാ​ത്ര​ങ്ങൾ അയാൾ​ക്ക് ഒരു ഭൂ​ത​ബാ​ധ​പോ​ലെ​യാ​യി—അതുകൾ അവിടെയുണ്ട്-​കുറച്ചടി ദൂ​ര​ത്ത്. ഇപ്പോൾ താ​നു​ള്ളേ​ട​ത്തേ​ക്ക് അയാൾ അടു​ത്ത മു​റി​യി​ലൂ​ടെ കട​ന്നു​പോ​രു​മ്പോൾ ആ വൃ​ദ്ധ​യായ ഭൃത്യ കട്ടി​ലി​ന്നു തല​യ്ക്കൽ അടു​ത്തു​ള്ള ചു​മർ​ക്കൂ​ട്ടിൽ അവ​യെ​ല്ലാം വെ​ച്ച​ട​യ്ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു— അയാൾ ആ ചു​മർ​ക്കൂ​ട് നല്ല​വ​ണ്ണം സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി​യി​ട്ടു​ണ്ട്—ഭക്ഷ​ണ​മു​റി​യിൽ​നി​ന്നു കട​ക്കു​മ്പോൾ, നേരെ വല​ത്തു​വ​ശം–അവ​യെ​ല്ലാം കട്ടി​വെ​ള്ളി​യാ​ണ്—പഴയ വെ​ള്ളി​യും—വെ​ള്ളി​ത്ത​വി വി​റ്റാൽ ഇരു​നൂ​റു ഫ്രാ​ന്ക് കി​ട്ടും—പത്തൊ​മ്പ​തു​കൊ​ല്ല​മാ​യി​ട്ട് അയാൾ സമ്പാ​ദി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തി​നു ശരി​ക്കി​ര​ട്ടി—രാ​ജ്യ​ഭ​ര​ണ​ത്താല്‍ താന്‍ കൊ​ള്ള​യി​ട​പ്പെ​ട്ടി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കിൽ അയാൾ അതി​ല​ധി​കം സമ്പാ​ദി​ച്ചി​രു​ന്നു എന്നു​ള്ള​തു വാ​സ്ത​വം​ത​ന്നെ.

അയാ​ളു​ടെ മന​സ്സ് ഒരു മണി​ക്കു​റു മു​ഴു​വ​നും ചു​റ്റി​ത്തി​രി​ഞ്ഞു; ആ തി​രി​ച്ചി​ലു​ക​ളി​ലെ​ല്ലാം ഒരു പി​ടി​ച്ചു​വ​ലി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു എന്ന​തി​നു സം​ശ​യ​മി​ല്ല. മൂ​ന്നു​മ​ണി അടി​ച്ചു. അയാൾ പി​ന്നേ​യും കണ്ണു തു​റ​ന്നു; കി​ട​ന്നി​രു​ന്നേ​ട​ത്തു​നി​ന്നു പെ​ട്ടെ​ന്നെ​ണീ​റ്റു; കൈ നീ​ട്ടി തന്റെ പട്ടാ​ള​മാ​റാ​പ്പെ​വി​ടെ എന്നു തപ്പി​നോ​ക്കി—ആ ഉള്ള​റ​യു​ടെ ഒരു മൂ​ല​യി​ലേ​ക്ക് അയാൾ അതു വലി​ച്ചി​ട്ടി​രു​ന്നു; കട്ടി​ലി​ന്റെ വക്ക​ത്തൂ​ടേ താ​ഴ​ത്തേ​ക്ക് അയാ​ളു​ടെ കാൽ തൂ​ക്കി​യി​ട്ടു; നി​ല​ത്തു കാൽ വെ​ച്ചു; ഏതാ​ണ്ട് താ​ന​റി​യാ​തെ​ത​ന്നെ, അയാൾ കട്ടി​ലി​ന്മേൽ ഇരി​ക്കു​ന്ന​താ​യി കണ്ടു.

കു​റ​ച്ചു​നേ​രം അയാൾ ഇങ്ങ​നെ മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തിൽ മു​ങ്ങി ഇരു​ന്നു; ഇരു​ട്ട​ത്ത് അയാളെ എല്ലാ​വ​രും ഉറ​ങ്ങു​ന്ന ആ വീ​ട്ടിൽ ഉണർ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്ന ആ ഏക​മ​നു​ഷ്യ​നെ—വല്ല​വ​രും കണ്ടി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കിൽ, അയാ​ളു​ടെ ആ ഇരി​പ്പിൽ എന്തോ ഒര​പ​ക​ട​മു​ണ്ടെ​ന്നു സം​ശ​യി​ക്കാ​തി​രി​ക്കി​ല്ല. ഉത്ത​ര​ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ അയാൾ കു​നി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു, കാ​ലിൽ​നി​ന്നു പാ​പ്പാ​സ്സു​കൾ ഊരി​യെ​ടു​ത്തു, കട്ടി​ലി​ന്റെ അടു​ത്തു​ള്ള പാ​യ​യിൽ പതു​ക്കെ​വെ​ച്ചു; എന്നി​ട്ട് അയാൾ പി​ന്നെ​യും തന്റെ മനോ​രാ​ജ്യം തു​ട​ങ്ങി—ഒരി​ക്കൽ​ക്കൂ​ടി അയാൾ അന​ങ്ങാ​താ​യി.

ഈ ഭയ​ങ്ക​ര​മായ മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തിൽ, ഞങ്ങൾ മുൻപു സൂ​ചി​പ്പി​ച്ച വി​ചാ​ര​ങ്ങൾ വി​ശ്ര​മം കൂ​ടാ​തെ അയാ​ളു​ടെ തല​ച്ചോ​റി​ലൂ​ടെ സഞ്ച​രി​ച്ചു; വന്നു. പോയി, പി​ന്നെ​യും വന്നു, ഒരു​മാ​തി​രി അയാളെ ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടി​ച്ചു; പി​ന്നീ​ട്, എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്ന​റി​യാ​തെ, മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തി​നു പ്ര​കൃ​ത്യാ ഉള്ള മർ​ക്ക​ട​മു​ഷ്ടി​യോ​ടു​കൂ​ടി, അയാൾ തടവിൽ കി​ട​ന്നി​രു​ന്ന​ന്ന് അവിടെ വെ​ച്ച​റി​യു​ന്ന​വ​നും, മെ​ട​ഞ്ഞ പരു​ത്തി​ത്തു​ണി​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ചു​മൽ​പ്പ​ട്ട​യാൽ കാ​ലു​റ​കൾ ബന്ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു കാ​ണാ​റു​ള്ള​വ​നു​മായ ബ്രവെ എന്ന ഒരു തട​വു​പു​ള്ളി​യേ​യും അനു​സ്മ​രി​ച്ചു. പല വർ​ണ​ക്ക​ള്ളി​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടിയ ആ ചു​മൽ​പ്പ​ട്ട​യു​ടെ സം​പ്ര​ദാ​യം പി​ന്നെ​യും പി​ന്നെ​യും അയാൾ​ക്കു തോ​ന്നി.

അയാൾ കു​റ​ച്ചു​നേ​രം അങ്ങ​നെ ഇരു​ന്നു; പു​ല​രു​ന്ന​തു​വ​രെ അയാൾ അങ്ങ​നെ​ത്ത​ന്നെ ഇരു​ന്നേ​നേ–പക്ഷേ, അര​മ​ണി​ക്കൂ​റോ കാൽ​മ​ണി​ക്കൂ​റോ കു​റി​ക്കു​ന്ന ഒരു മണി​മു​ട്ടു കേ​ട്ടു. ആ മണി​മു​ട്ട് അയാ​ളോ​ടു ‘വന്നോ​ളു’ എന്നു പറ​യു​ന്ന​താ​യി തോ​ന്നി.

അയാൾ അവി​ടെ​നി​ന്നെ​ഴു​ന്നേ​റ്റു; ഒരു നി​മി​ഷം​കൂ​ടി മടി​ച്ചു, ചെ​വി​യോർ​ത്തു; ആ വീ​ട്ടി​ലെ​ങ്ങും ഒര​ന​ക്ക​വു​മി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു; അയാൾ കാൽ അക​ത്തി​വെ​ക്കാ​തെ നേരെ ജനാ​ല​യു​ടെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു നട​ന്നു. അതയാൾ ഒരു നോ​ക്കു​ക​ണ്ടു. ആ രാ​ത്രി അത്ര​യ​ധി​കം ഇരു​ണ്ട​താ​യി​രു​ന്നി​ല്ല; ഒരു പൂർ​ണ​ച​ന്ദ്രൻ ഉദിച്ചുനില്ക്കുന്നുണ്ട്-​പക്ഷേ, അതി​ന്നു​മുൻ​പി​ലൂ​ടെ വലിയ വലിയ മേ​ഘ​ങ്ങൾ കാ​റ്റ​ത്തു പോ​യ്ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു; ഇതു​കാ​ര​ണം പു​റ​ത്തൊ​ക്കെ വെ​ളി​ച്ച​വും നി​ഴ​ലു​ക​ളും മാറി മാറി ഉണ്ടാ​യി​വ​ന്നു—ഗ്ര​ഹ​ണ​ങ്ങ​ളും മേ​ഘ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്കു പി​ളർ​ന്നു​വ​രു​ന്ന പ്ര​കാ​ശ​ങ്ങ​ളും; അക​ത്തോ ഒരു മങ്ങിയ നാ​ട്ടു​വെ​ളി​ച്ച​വും. ഒരാൾ​ക്കു വഴി​ക​ണ്ടു​പി​ടി​ക്കു​വാൻ മതി​യാ​യ​തും മേ​ഘ​ഗ​തി​കൊ​ണ്ട് ഇട​യ്ക്കി​ടെ മങ്ങി​യും തെ​ളി​ഞ്ഞു​മി​രു​ന്ന​തു​മായ ഈ ചെ​റു​വെ​ളി​ച്ചം, ആളു​കൾ​ക്കു വന്നു​പോ​കാൻ തക്ക​വ​ണ്ണം ഒരു കു​ണ്ട​റ​യി​ലെ ചെ​റു​ദ്വാ​ര​ത്തി​ലൂ​ടെ കട​ന്നെ​ത്തു​ന്ന വെ​യിൽ​നാ​ളം പോലെ കാ​ണ​പ്പെ​ട്ടു. ജനാ​ല​യു​ടെ അടു​ക്ക​ലെ​ത്തി​യ​പ്പോൾ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് അതൊ​ന്നു നോ​ക്കി​പ്പ​ഠി​ച്ചു. അതി​ന്ന് അഴി​യി​ല്ല; അതു പൂ​ന്തോ​ട്ട​ത്തി​ലേ​ക്ക​ഭി​മു​ഖ​മാ​യി​ട്ടാ​ണ്; നാ​ട്ടു​പു​റ​ത്തു കാ​ണാ​റു​ള്ള​വി​ധം ഒരു ചെറിയ ഇരു​മ്പാ​ണി​കൊ​ണ്ട് അത​ട​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. അയാൾ അതു തു​റ​ന്നു; പക്ഷേ, തണു​പ്പു കൂ​ടി​യ​തും തു​ള​ഞ്ഞു​ക​യ​റു​ന്ന​തു​മായ ഒരു കാ​റ്റ​ടി പെ​ട്ടെ​ന്ന​ക​ത്തേ​ക്കു പാ​ഞ്ഞു​ക​ട​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട് അയാൾ ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ​ത്ത​ന്നെ അത​ട​ച്ചി​ട്ടു. ആ ഇട​യ്ക്കു, നോ​ക്കി​ക്കാ​ണു​ന്ന​തി​നേ​ക്കാ​ള​ധി​കം നോ​ക്കി​പ്പ​ഠി​ക്കു​ന്ന വി​ധ​ത്തി​ലു​ള്ള ഒരു സശ്ര​ദ്ധ​മായ നോ​ട്ട​ത്താൽ അയാൾ പൂ​ന്തോ​ട്ട​മെ​ങ്ങും സൂ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ടു. ഉയരം കു​റ​ഞ്ഞു ചാ​ടി​ക്ക​ട​ക്കു​വാൻ എളു​പ്പ​മു​ള്ള ഒരു വെ​ളു​ത്ത കന്മ​തി​ലി​നാൽ ആ തോ​ട്ടം ചു​റ്റ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു.അറ്റ​ത്തു ദൂ​ര​ത്താ​യി ഒരു ക്രമം പി​ടി​ച്ചു​വെ​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള മര​ങ്ങ​ളു​ടെ മു​കൾ​ഭാ​ഗം അയാൾ കണ്ടു. അതു​കൊ​ണ്ടു മതി​ലി​ന്റെ അപ്പു​റ​ത്തു രണ്ടു വശവും വരി​യാ​യി മര​ങ്ങൾ നട്ടു​പി​ടി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള ഒരു വഴി​യാ​ണെ​ന്ന് ഊഹി​ച്ചു.

ഈ അന്വേ​ഷ​ണം കഴി​ഞ്ഞു, മന​സ്സിൽ ഒന്നു ചെ​യ്വാ​നു​റ​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ളാ​ളു​ടെ മട്ടിൽ അയാൾ തി​ര​ഞ്ഞു; ഉള്ള​റ​യി​ലേ​ക്കു ശക്തി​യിൽ പാ​ഞ്ഞു; തന്റെ പട്ടാള മാ​റാ​പ്പെ​ടു​ത്തു തു​റ​ന്നു, അതി​നു​ള്ളിൽ കൈ​യി​ട്ടു തപ്പി, അതിൽ​നി​ന്ന് എന്തോ ഒരു​സാ​ധ​ന​മെ​ടു​ത്തു കട്ടി​ലി​ന്മേൽ വെ​ച്ചു; പാ​പ്പാ​സു​കൾ ഒരു കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​യിൽ ഇട്ടു; എല്ലാം വീ​ണ്ടും അട​ച്ചു; എന്നി​ട്ട ആ മാ​റാ​പ്പു ചു​മ​ലി​ലി​ട്ടു; തൊ​പ്പി​യെ​ടു​ത്തു ധരി​ച്ചു; അതി​ലു​ള്ള മു​ഖ​മൂ​ടി കണ്ണി​നു​മീ​തെ തൂ​ക്കി​യി​ട്ടു; തന്റെ പൊ​ന്തൻ​വ​ടി തപ്പി​യെ​ടു​ത്തു. അതു ജനാ​ല​മൂ​ല​യ്ക്കൽ കൊ​ണ്ടു​പോ​യി വെ​ച്ചു; എന്നി​ട്ടു കട്ടി​ലി​ന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു മട​ങ്ങി​ച്ചെ​ന്ന് അതി​ന്മേൽ വെ​ച്ചി​രു​ന്ന സാധനം കട​ന്നെ​ടു​ത്തു മു​റു​കെ കൈയിൽ പി​ടി​ച്ചു. ഒര​റ്റ​ത്തു കു​ന്തം​പോ​ലെ കൂർ​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്ന ആസാ​ധ​നം ഒരി​രു​മ്പു​വ​ടി​പോ​ലെ​യി​രു​ന്നു. ആ ഇരു​മ്പിൻ​ക​ഷ്ണം എന്തു​കാ​ര്യ​ത്തി​നു​പ​യോ​ഗി​ക്കു​വാൻ കരു​തി​യി​ട്ടു​ള്ള​താ​ണെ​ന്ന് ഇരു​ട്ട​ത്തു​നോ​ക്കി മന​സ്സി​ലാ​ക്കു​വാൻ ഞെ​രു​ക്ക​മു​ണ്ട്. ഒരു സമയം അത് എന്തെ​ങ്കി​ലും ഇട്ട് തി​രി​ക്കു​വാ​നു​ള്ള​താ​വാം; അല്ലെ​ങ്കിൽ അതൊരു വടി​യാ​ണെ​ന്നും വരാം.

പകൽ​സ്സ​മ​യ​മാ​ണെ​ങ്കിൽ, അത് ഒരു തു​ര​ങ്കം​വെ​ട്ടു​കാ​ര​ന്റെ വി​ള​ക്കു​കാ​ല​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നു​മ​ല്ലെ​ന്നു നോ​ക്കി​യ​റി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നു. തൂ​ലോ​ങ്ങി​നു ചു​റ്റു​മു​ള്ള ഉയർ​ന്ന പാ​റ​ക്കു​ന്നു​ക​ളിൽ​നി​ന്നു തട​വു​പു​ള്ളി​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ട് അക്കാ​ല​ത്തു ചി​ല​പ്പോൾ കല്ലു​വെ​ട്ടി​ച്ചി​രു​ന്നു; അതു​കാ​ര​ണം അവ​രു​ടെ പക്കൽ തു​ര​ങ്കം​വെ​ട്ടു​കാ​രു​ടെ ആയുധം ഉണ്ടാ​യി എന്നു​വ​രാൻ പാ​ടി​ല്ലാ​യ്ക​യി​ല്ല. ഈ തു​ര​ങ്കം​വെ​ട്ടു​കാ​രു​ടെ വി​ള​ക്കു​കാ​ലു​കൾ കട്ടി​യി​രു​മ്പു​കൊ​ണ്ടു​ണ്ടാ​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​വ​യും, അറ്റ​ത്തു മു​ന​യോ​ടു കൂ​ടി​യ​വ​യു​മാ​യി​രി​ക്കും. ആ മു​ന​യു​ള്ള ഭാഗം അവർ പാ​റ​മേൽ കു​ത്തി​യി​റ​ക്കു​ന്നു.

ആ വി​ള​ക്കു​കാൽ അയാൾ വല​ത്തേ കൈ​യി​ലെ​ടു​ത്തു; ശ്വാ​സ​മ​ട​ക്കി, കാൽ​വെ​ക്കു​ന്ന​തി​ന്റെ ഒച്ച​കൂ​ടി കേൾ​ക്കാ​താ​ക്കാൻ നോ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ട്, അടു​ത്ത മു​റി​യു​ടെ വാ​തി​ല്ക്ക​ലേ​ക്കു നടന്നു-​നമുക്കു മുൻ​പു​ത​ന്നെ നി​ശ്ച​യ​മു​ള്ള​പോ​ലെ, അതി​ലാ​ണ​ല്ലോ മെ​ത്രാൻ.

ആ വാ​തി​ല്ക്ക​ലെ​ത്തി​യ​പ്പോൾ, അതു തു​റ​ന്നു കി​ട​ക്കു​ന്ന​താ​യി കണ്ടു. മെ​ത്രാൻ അത​ട​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു.

ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ചെ​വി​യോർ​ത്തു നോ​ക്കി. ഒരൊ​ച്ച​യു​മി​ല്ല.

അയാൾ വാ​തി​ലി​ന്ന് ഒരു​ന്തു​കൊ​ടു​ത്തു.

അക​ത്തു കട​ക്കാൻ നോ​ക്കു​ന്ന പൂ​ച്ച​യു​ടെ കള​വു​ള്ള​തും സ്വ​സ്ഥ​ത​യി​ല്ലാ​ത്ത​ത​മായ സൌ​മ്യ​ഭാ​വ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി, അന​ങ്ങാ​തെ, വി​രൽ​ത്തു​മ്പു​കൊ​ണ്ടു, പതു​ക്കെ അയാൾ വാ​തി​ലു​ന്തി.

വാതിൽ ആ അമർ​ച്ച​കൊ​ണ്ടു നീ​ങ്ങി; ഉപാ​യ​ത്തി​ലു​ള്ള ആ നീ​ങ്ങ​ലിൽ പതു​ക്കെ ഒരു പഴു​തു​ണ്ടാ​യി.

അയാൾ ഒരു നി​മി​ഷ​നേ​രം അന​ങ്ങാ​തെ നി​ന്നു; എന്നി​ട്ടു കു​റേ​ക്കൂ​ടി ധൈ​ര്യം പി​ടി​ച്ച് ഒന്നു​കൂ​ടി ഉന്തി.

അതു പി​ന്നേ​യും ശബ്ദി​ക്കാ​തെ നീ​ങ്ങി. അയാൾ​ക്ക​ക​ത്തേ​ക്കു കട​ക്കാൻ​വേ​ണ്ട പഴു​താ​യി. പക്ഷേ, വാ​തി​ലി​ന്റെ അടു​ത്ത് ഒരു മേശ കി​ട​ന്നി​രു​ന്നു; അതി​ന്മേൽ വാതിൽ തട്ടി കോ​ണി​ച്ചു​പോ​യ​തു​കൊ​ണ്ട്, അക​ത്തേ​ക്കു കട​പ്പാ​നു​ള്ള വഴി തട​യ​പ്പെ​ട്ടു.

ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന് ആ അപകടം മന​സ്സി​ലാ​യി. എന്തു​വ​ന്നാ​ലും ശരി, ആ പഴു​തൊ​ന്നു വലു​താ​ക്കി​ത്തീർ​ക്കാ​തെ നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ല.

അയാൾ മന​സ്സു​കൊ​ണ്ടു നി​ശ്ച​യി​ച്ചു; മുൻ​പി​ല​ത്തെ രണ്ടി​നേ​ക്കാ​ളും ഉറ​പ്പി​ച്ച് വാതിൽ ഒരു​ന്തു​കൂ​ടി ഉന്തി. ഇക്കു​റി, എണ്ണ വേ​ണ്ട​വി​ധം കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു തി​രി​ക്കു​റ്റി പെ​ട്ടെ​ന്ന് ആ നി​ശ്ശ​ബ്ദ​ത​യ്ക്കി​ട​യിൽ നീ​ണ്ട​തും ചി​ല​മ്പി​ച്ച​തു​മായ ഒരു നി​ല​വി​ളി പു​റ​പ്പെ​ടു​വി​ച്ചു.

ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് നടു​ങ്ങി. പര​ലോ​ക​ത്തു​വെ​ച്ച് ഇഹ​ലോ​ക​കർ​മ​ങ്ങ​ളെ വി​ചാ​ര​ണ​യ്ക്കെ​ടു​ക്കു​മ്പോ​ഴ​ത്തെ തു​ള​ഞ്ഞു​ക​യ​റു​ന്ന​തും ഭയം തോ​ന്നി​ക്കു​ന്ന​തു​മായ കാ​ഹ​ള​ശ​ബ്ദം​പോ​ലെ, തി​രി​കു​റ്റി​യു​ടെ കര​ച്ചി​ലൊ​ച്ച അയാ​ളു​ടെ ചെ​കി​ട്ടി​ലു​ല​ച്ചു.

ആദ്യ​ത്തെ അമ്പ​ര​പ്പി​ലും പരി​ഭ്ര​മ​ത്തി​ലും അയാൾ​ക്ക് ആ വാ​തിൽ​ത്തി​രി​കു​റ്റി പെ​ട്ടെ​ന്നു ജീവൻ പൂ​ണ്ട​താ​യും, അതു പെ​ട്ടെ​ന്ന് ഒരു ഭയ​ങ്കര ജീ​വി​തം കൈ​ക്കൊ​ണ്ട, ഒരു നാ​യ​യെ​പ്പോ​ലെ, എല്ലാ​വ​രേ​യും എഴു​ന്നേൽ​പി​ക്കു​വാ​നും ഉറ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ന്ന​വ​രെ​യെ​ല്ലാം ഉണർ​ത്തി അപകടം അറി​യി​ക്കു​വാ​നും​വേ​ണ്ടി, കു​ര​യ്ക്കു​ന്ന​താ​യും ഏതാ​ണ്ടു തോ​ന്നി. അയാൾ വി​റ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടും പരി​ഭ്ര​മി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടും കു​റ​ച്ചിട അന​ങ്ങാ​തെ നി​ന്നു; കാൽ​പ്പെ​രു​വി​ര​ലു​ക​ളു​ടെ തു​മ്പ​ത്തു​നി​ന്നു മട​മ്പു​ക​ളി​ലേ​ക്കു പി​ന്നോ​ക്കം വീണു. രണ്ടു ചെ​ന്നി​ക്കു​മു​ള്ള രക്ത​നാ​ഡി​കൾ കൊ​ല്ല​ന്റെ രണ്ടു കൂ​ട​ങ്ങൾ പോലെ ആഞ്ഞ​ടി​ക്കു​ന്ന​ത് അയാൾ കേ​ട്ടു; ഒരു ഗു​ഹ​യിൽ​നി​ന്നു പു​റ​പ്പെ​ടു​ന്ന കാ​റ്റി​ന്റെ ഇര​മ്പി​ച്ച​യോ​ടു​കൂ​ടി, അയാ​ളു​ടെ മാ​റി​ട​ത്തിൽ​നി​ന്നു ശ്വാ​സാ​വേ​ഗം തള്ളി​വ​ന്നു. ആ ശു​ണ്ഠി​പി​ടി​ച്ച തി​രി​കു​റ്റി​യു​ടെ ഭയ​ങ്ക​ര​മായ ഗർ​ജ്ജ​ന​ഘോ​ഷം, ഒരു ഭൂ​ക​മ്പ​ത്തി​ന്റെ കു​ലു​ക്കം​പോ​ലെ, ആ വീ​ട്ടി​ലു​ള്ള​വ​രെ​യെ​ല്ലാം ഉണർ​ത്തി ലഹ​ള​കൂ​ട്ടി​ക്കാ​തി​രി​ക്കാൻ നിർ​വാ​ഹ​മി​ല്ലെ​ന്ന് അയാൾ​ക്കു തോ​ന്നി. അയാൾ ഉന്തിയ വാതിൽ വരാൻ​പോ​കു​ന്ന അപ​ക​ട​മ​റി​ഞ്ഞു കൂ​ക്കു​വി​ളി കൂ​ട്ടി. ആ വയ​സ്സൻ ഇപ്പോൾ കട​ന്നെ​ഴു​ന്നേ​ല്ക്കും; ആ രണ്ടു വൃ​ദ്ധ​സ്ത്രീ​ക​ളും ഉറ​ക്കെ നി​ല​വി​ളി​ക്കും; ആളു​ക​ളെ​ല്ലാം സഹാ​യ​ത്തി​ന് ഓടി​യെ​ത്തും; കാൽ​മ​ണി​ക്കൂർ കൊ​ണ്ട് പട്ട​ണം മു​ഴു​വ​നും ഇള​കി​മ​റി​ഞ്ഞു ലഹ​ള​യാ​യി, പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാർ ചാ​ടി​വീ​ഴും. രണ്ടു നി​മി​ഷ​ത്തേ​ക്ക് അയാൾ തന്റെ കാ​ര്യം പോയി എന്നു തീർ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തി.

ഉപ്പു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഒരു പ്ര​തി​മ​പോ​ലെ, അയാൾ നി​ന്നേ​ട​ത്തു​ത​ന്നെ മി​ഴി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു നി​ന്നു; ഒന്ന​ന​ങ്ങു​വാൻ അയാൾ​ക്കു ധൈ​ര്യ​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ല. അനവധി നി​മി​ഷ​ങ്ങൾ കഴി​ഞ്ഞു. വാതിൽ മലർ​ക്കെ തു​റ​ന്നി​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. അയാൾ പതു​ക്കെ അങ്ങേ​മു​റി​യി​ലേ​ക്കു പതു​ങ്ങി​ക്ക​ട​ക്കാൻ നോ​ക്കി. അവിടെ ഒര​ന​ക്ക​വു​മി​ല്ല. അയാൾ ചെ​വി​യോർ​ത്തു. ആ വീ​ട്ടി​ലെ​ങ്ങും ഒര​ന​ക്ക​ത്തി​ന്റെ വട്ട​മി​ല്ല. ആ മണ്ണു​പി​ടി​ച്ച തി​രി​കു​റ്റി ഉണ്ടാ​ക്കി​ത്തീർ​ത്ത ഒച്ച​പ്പാ​ട് ഒരു മനു​ഷ്യ​നേ​യും ഉണർ​ത്തി​യി​ട്ടി​ല്ല.

ആ ഒന്നാ​മ​ത്തെ അപകടം അങ്ങ​നെ കഴി​ഞ്ഞു; എങ്കി​ലും അപ്പോ​ഴും അയാ​ളു​ടെ മന​സ്സിൽ ഒരു വല്ലാ​ത്ത പരി​ഭ്ര​മ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഏതാ​യാ​ലും, അയാൾ പി​ന്നോ​ക്കം വെ​ച്ചി​ല്ല. തന്റെ കാ​ര്യം പോയി എന്നു തോ​ന്നി​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ​ക്കൂ​ടി, അയാൾ പി​ന്നോ​ക്കം വെ​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല. അയാ​ളു​ടെ അപ്പോ​ഴ​ത്തെ ആലോചന കഴി​യു​ന്ന​തും വേ​ഗ​ത്തിൽ കാ​ര്യം കഴി​ച്ചു​കൂ​ട്ട​ണ​മെ​ന്നു​മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു. അയാൾ ഒരടി മു​ന്നോ​ട്ടു​വെ​ച്ചു മു​റി​ക്ക​ക​ത്തു കട​ന്നു.

ആ അകം തി​ക​ഞ്ഞ നി​ശ്ശൂ​ബ്ദ​ത​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു. അവി​ടെ​യും ഇവി​ടെ​യും അവ്യ​ക്ത​ങ്ങ​ളും സമ്മി​ശ്ര​ങ്ങ​ളു​മായ ചില രൂ​പ​ങ്ങൾ കാ​ണ​പ്പെ​ട്ടു. പകൽ​സ്സ​മ​യ​ത്ത് അവ​യെ​ല്ലാം മേ​ശ​പ്പു​റ​ത്തു പാ​റി​പ്പ​ര​ത്തി​യി​ട്ട കട​ലാ​സ്സു​ക​ളും, തു​റ​ന്നു​കി​ട​ക്കു​ന്ന കൂ​റ്റൻ കട​ലാ​സ്സ​ടു​ക്കു​ക​ളും, ഒരു മു​ക്കാ​ലി മേ​ലു​ള്ള പു​സ്ത​ക​ങ്ങ​ളും, ഉടു​പ്പു​കൾ കു​ന്നു​കൂ​ട്ടി​യി​ട്ട ഒരു ചാ​രു​ക​സാ​ല​യും മാ​ത്ര​മാ​ണ്; പക്ഷേ, ആ സമ​യ​ത്ത് അവ​യെ​ല്ലാം ഇരു​ട്ടു​കെ​ട്ടിയ മൂ​ല​ക​ളും നരച്ച നി​റ​ത്തി​ലു​ള്ള ചില പു​ള്ളി​ക​ളു​മാ​യി. വളരെ മുൻ​ക​രു​ത​ലോ​ടു​കൂ​ടി, സാ​മാ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ മേ​ലൊ​ന്നും തട്ടി​മു​ട്ടാ​തി​രി​ക്കാൻ മന​സ്സി​രു​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ട് ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് മു​ന്നോ​ട്ടു​ചെ​ന്നു. മു​റി​യു​ടെ അറ്റ​ത്തു​നി​ന്ന്, ഉറ​ങ്ങു​ന്ന മെ​ത്രാ​ന്റെ ക്ര​മ​മു​ള്ള​തും ശാ​ന്ത​വു​മായ ശ്വാ​സ​ഗ​തി അയാൾ​ക്കു കേൾ​ക്കാ​മാ​യി​രു​ന്നു.

അയാൾ പെ​ട്ടെ​ന്നു നി​ന്നു. അയാൾ കി​ട​ക്ക​യു​ടെ അടു​ത്താ​യി; വി​ചാ​രി​ച്ച​തി​ല​ധി​കം വേ​ഗ​ത്തിൽ അവിടെ എത്തി​ച്ചേർ​ന്നു.

പ്ര​കൃ​തി​ദേ​വി ചി​ല​പ്പോൾ തന്റെ വി​ഭ​വ​ങ്ങ​ളേ​യും കാ​ഴ്ച​ക​ളേ​യും, അപ്ര​സ​ന്ന​വും അതി​ബു​ദ്ധി​പൂർ​വ​വു​മായ ഒരു കൃ​ത്യ​ക​ശ​ല​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി, നമ്മെ​ക്കൊ​ണ്ടു നിർ​ത്തി​വി​ചാ​രി​പ്പി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു തനി​ക്കാ​ഗ്ര​ഹ​മു​ണ്ടാ​യി​ട്ടെ​ന്ന​പോ​ലെ, അപ്പ​പ്പോൾ നമ്മു​ടെ പ്ര​വൃ​ത്തി​ക​ളു​മാ​യി കൂ​ട്ടി​ച്ചേർ​ക്കുക പതി​വു​ണ്ട്. കഴി​ഞ്ഞ അര​മ​ണി​ക്കൂ​റോ​ള​മാ​യി ഒരു വലിയ മേഘം ആകാ​ശ​ത്തെ മറ​ച്ചി​രു​ന്നു. ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ആ കട്ടി​ലി​ന്റെ മുൻ​പിൽ ചെ​ന്നു​പെ​ട്ട സമ​യ​ത്ത്, ഒരു​ദ്ദേ​ശ്യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി​യാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നു​മാ​റ്, ആ മേഘം നീ​ങ്ങി. ഒരു വെ​ളി​ച്ച​ത്തി​ന്റെ നാളം നീണ്ട ജനാ​ല​യി​ലൂ​ടെ കട​ന്നു​വ​ന്നു മെ​ത്രാ​ന്റെ മങ്ങി​ക്ക​ണ്ടി​രു​ന്ന മു​ഖ​ത്തെ പെ​ട്ടെ​ന്നു പ്ര​കാ​ശി​പ്പി​ച്ചു. അദ്ദേ​ഹം സമാ​ധാ​ന​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി കി​ട​ന്നു​റ​ങ്ങു​ന്നു. ആൽ​പ്സ് പർ​വ​ത​ത്തിൽ നി​ന്നു​ള്ള തണു​പ്പു​കാ​ര​ണം, തവി​ട്ടു​നി​റ​ത്തിൽ രോ​മ​ത്തു​ണി​കൊ​ണ്ടു​ണ്ടാ​ക്കിയ ഉടു​പ്പു ധരി​ച്ച് അദ്ദേ​ഹം ആ കി​ട​ക്ക​മേൽ കി​ട​ക്കു​ന്നു. ആ ഉടു​പ്പ് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കൈകളെ മണി​ക​ണ്ഠാ​ന്തം മു​ഴു​വ​നും മറ​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. ഉറ​ക്ക​ത്തി​ലു​ള്ള അല​സ​ത​യോ​ടു​കൂ​ടി അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ശി​ര​സ്സു തല​യ​ണ​യ്ക്കു​മീ​തെ വീ​ണു​കി​ട​ക്കു​ന്നു. മതാ​ചാ​ര്യ​സ്ഥാ​ന​ത്തെ കു​റി​ക്കു​ന്ന മു​ദ്ര​മോ​തി​ര​ത്താൽ അലം​കൃ​ത​വും, അത്ര​യ​ധി​കം സൽ​പ്ര​വൃ​ത്തി​ക​ളേ​യും അത്ര​യ​ധി​കം പു​ണ്യ​കർ​മ​ങ്ങ​ളേ​യും വർ​ഷി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തു​മായ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കൈ​പ്പ​ടം കട്ടി​ലി​ന്റെ വക്ക​ത്തൂ​ടെ തൂ​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു. തൃ​പ്തി​യേ​യും സു​ഖ​ത്തേ​യും ആന​ന്ദ​ത്തേ​യും കാ​ണി​ക്കു​ന്ന ഒരു ഭാ​വ​വി​ശേ​ഷം​കൊ​ണ്ട് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ മുഖം മു​ഴു​വ​നും മി​ന്നു​ന്നു​ണ്ട്. അത് ഒരു മന്ദ​സ്മി​ത​ത്തി​ലും മഹ​ത്ത​ര​മാ​യി​രു​ന്നു–ഏതാ​ണ്ട് ഒരു തേ​ജോ​വി​ലാ​സം. അദൃ​ശ്യ​മായ ഒരു ദീ​പ്തി​വി​ശേ​ഷ​ത്തി​ന്റെ അനിർ​വ​ച​നീ​യ​മായ പ്ര​തി​ഫ​ല​നം അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ നെ​റ്റി​ത്ത​ട​ത്തി​ലു​ണ്ട്. ഉത്ത​മ​ന്മാ​രു​ടെ ആത്മാ​വ് ഉറ​ക്ക​ത്തിൽ ഒര​ത്ഭു​ത​ക​ര​മായ സ്വർ​ഗ​ത്തെ ധ്യാ​നി​ക്കു​ന്നു.

ആ സ്വർ​ഗ​ത്തി​ന്റെ ഒരു പ്ര​തി​ബിം​ബം മെ​ത്രാ​നിൽ പതി​ഞ്ഞു.

അതോ​ടൊ​പ്പം​ത​ന്നെ ആ പ്ര​തി​ബിം​ബം പ്ര​കാ​ശ​മാ​ന​മായ ഒരു സ്വ​ച്ഛ​ത​യു​മാ​ണെ​ന്നു പറയണം; എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ, ആ സ്വർ​ഗം അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഉള്ളി​ലും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ആ സ്വർ​ഗ​മാ​ണ് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ അന്തഃ​ക​ര​ണം.

ചന്ദ്രി​ക​യു​ടെ പ്ര​കാ​ശം ആ ആന്ത​ര​മായ തേ​ജോ​വി​ലാ​സ​ത്തി​ന്റെ​മേൽ ചെ​ന്നു​കി​ട​ന്ന സമ​യ​ത്ത് എന്നു​പ​റ​യ​ട്ടെ, ഉറ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന മെ​ത്രാൻ ഒരു മാ​ഹാ​ത്മ്യ​മേ​റിയ പ്ര​ഭാ​മ​ണ്ഡ​ല​ത്തി​നു​ള്ളി​ലാ​യി​രു​ന്നു. ഏതാ​യാ​ലും അത് അനിർ​വാ​ച്യ​മായ ഒരർ​ദ്ധ​ദീ​പ്തി​യിൽ ശാ​ന്ത​വും ആവൃ​ത​വു​മാ​യി പ്ര​കാ​ശി​ച്ചു. ആകാ​ശ​ത്തു​ള്ള ചന്ദ്രൻ, ഉറ​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടു​ള്ള പ്ര​കൃ​തി, ഒര​ന​ക്ക​മി​ല്ലാ​ത്ത പു​ന്തോ​ട്ടം, അത്ര​യും ശാ​ന്ത​മാ​യി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന വീട്, ആ സമയം ആ നി​മി​ഷം, ആ നി​ശ്ശ​ബ്ദത, ഈ മനു​ഷ്യ​ന്റെ വന്ദ​നീ​യ​മായ വി​ശ്ര​മ​ത്തി​നു വി​ശി​ഷ്ട​വും വാ​ചാ​തീ​ത​വു​മായ ഒരു ഗു​ണ​വി​ശേ​ഷ​ത്തെ കൂ​ട്ടി; ആ വെ​ളു​ത്ത തല​മു​ടി​യേ​യും, ആ അടഞ്ഞ കണ്ണു​ക​ളേ​യും, സു​ഖ​വും വി​ശ്വാ​സ​വും മാ​ത്ര​മായ ആ മു​ഖ​ത്തേ​യും, വയ​സ്സ​ന്റേ​തായ ആ ശി​ര​സ്സി​നേ​യും, പി​ഞ്ചു​കു​ട്ടി​യു​ടേ​തായ ആ സ്വ​സ്ഥ​നി​ദ്ര​യേ​യു​മെ​ല്ലാം ഒരു​ത​രം ശാ​ന്ത​വും ശ്രേ​ഷ്ഠ​വു​മായ ദീ​പ്തി​മ​ണ്ഡ​ലം​കൊ​ണ്ടു മൂടി.

താ​ന​റി​യാ​തെ​ത​ന്നെ ഈവിധം മാ​ഹാ​ത്മൃ​വാ​നാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന ഈ മനു​ഷ്യ​നിൽ ദി​വ്യ​മെ​ന്നു പറ​യാ​വു​ന്ന എന്തോ ഒന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് നി​ഴ​ലി​ലാ​യി​രു​ന്നു; ഈ പ്ര​കാ​ശ​മാ​ന​നായ വയോ​വൃ​ദ്ധ​നെ കണ്ടു​പേ​ടി​ച്ച്, അയാൾ ആ ഇരി​മ്പു​വി​ള​ക്കു​കാ​ലും കൈ​യിൽ​പ്പി​ടി​ച്ചു ഇള​കാ​തെ നി​ന്നു. ഇങ്ങ​നെ​യൊ​ന്ന് അയാൾ ഇതേ​വ​രെ കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല. ഈ മനോ​വി​ശ്വാ​സം അയാളെ പേ​ടി​പ്പി​ച്ചു. മാ​ന​സി​ക​മായ ലോകം ഇതി​ല​ധി​കം ഉത്കൃ​ഷ്ട​മായ മറ്റൊ​രു കാ​ഴ്ച​യേ​യും കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല. ദു​ഷ്പ്ര​വൃ​ത്തി​യു​ടെ വക്ക​ത്തു ചെ​ന്നു​നി​ല്ക്കു​ന്ന ക്ഷു​ഭി​ത​വും അസ്വ​സ്ഥ​വു​മായ അന്തഃ​ക​ര​ണം ശ്രേ​ഷ്ഠ​ത​യു​ടെ ശാ​ന്ത​നി​ദ്ര​യെ നോ​ക്കി​ക്കാ​ണുക! കൂ​ട്ടി​നു തന്നെ​പ്പോ​ലു​ള്ള ഒരാ​ളോ​ടു​കൂ​ടിയ ആ ഏകാ​ന്ത​ത​യി​ലെ ഗാ​ഡഃ​നി​ശ്ര​യിൽ ഉത്കൃ​ഷ്ട​വും സഗൗ​ര​വ​വു​മായ എന്തോ ഒന്നു​ണ്ടെ​ന്നു കഷ്ടി​യാ​യി എന്നാൽ അപ്ര​തി​ഹ​ത​മാ​യി, ഒരു ബോധം അയാൾ​ക്കു​ണ്ടാ​യി.

അയാ​ളു​ടെ ഉള്ളി​ല​ത്തെ വി​ചാ​രം എന്തൊ​ക്കെ​യാ​ണെ​ന്ന് ആർ​ക്കും പറയാൻ വയ്യാ. അയാ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ സാ​ധി​ക്കി​ല്ല. അതി​നെ​പ്പ​റ്റി എന്തെ​ങ്കി​ലും ഒര​റി​വു​ണ്ടാ​ക്കാൻ ശ്ര​മി​ക്ക​ണ​മെ​ങ്കിൽ​ത്ത​ന്നെ, ഏറ്റ​വും ശാ​ന്ത​മാ​യേ​ട​ത്തു​വെ​ച്ച് ഏറ്റ​വും സം​ക്ഷു​ഭി​ത​ങ്ങ​ളാ​യ​വ​യെ​പ്പ​റ്റി വി​ചാ​രി​ക്കേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. അയാ​ളു​ടെ മു​ഖ​ഭാ​വ​ത്തിൽ​നി​ന്നു​പോ​ലും സു​സ്ഥി​ര​മായ യാ​തൊ​ന്നി​നേ​യും കണ്ട​റി​യു​വാൻ നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ല. അത് ഒരു​മാ​തി​രി ‘കണ്ണു​ന​ട്ടും’ കൊ​ണ്ടു​ള്ള അമ്പ​ര​പ്പാ​യി​രു​ന്നു. അയാൾ അതിനു നേരെ മി​ഴി​ച്ചു​നോ​ക്കി, അത്ര​മാ​ത്രം. പക്ഷേ, അയാ​ളു​ടെ വി​ചാ​രം എന്താ​യി​രു​ന്നു? അതി​നെ​പ്പ​റ്റി ജ്യോ​തി​ഷം പറയാൻ പ്ര​യാ​സ​മാ​ണ്. ഒന്നു​മാ​ത്രം വ്യ​ക്ത​മാ​യി: അയാൾ​ക്കു അതു​ള്ളിൽ​ത്ത​ട്ടു​ക​യും അയാൾ അമ്പ​ര​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. പക്ഷേ, എന്താ​യി​രു​ന്നു ആ മനോ​വി​കാ​ര​ത്തി​ന്റെ മട്ട്?

അയാ​ളു​ടെ കണ്ണ് ഒരി​ക്ക​ലും ആ വൃ​ദ്ധ​നിൽ​നി​ന്നു വി​ട്ടു​പോ​ന്നി​ല്ല. അയാ​ളു​ടെ നി​ല​യിൽ​നി​ന്നും അയാ​ളു​ടെ മു​ഖ​ഭാ​വ​ത്തിൽ​നി​ന്നും വ്യ​ക്ത​മാ​യി ഊഹി​ക്കാ​വു​ന്നത ഒന്നു​മാ​ത്ര​മേ ഉള്ളൂ—അത്ഭു​ത​ക​ര​മായ ഒരു മന​ശ്ച​ഞ്ച​ലത. അയാൾ​ക്ക് രണ്ട് അഗാ​ധ​ക്കു​ഴി​ക​ളു​ടെ നടു​ക്കു നി​ന്നു ചാ​ഞ്ചാ​ടു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു എന്നു പക്ഷേ പറ​ഞ്ഞു​നോ​ക്കാം; അതേ, ഒന്ന് ആത്മാ​വി​നെ അപ​ക​ട​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തും മറ്റേ​ത് ആത്മാ​വി​നെ രക്ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തു​മായ രണ്ടു പാ​താ​ളം. ആ തല​മ​ണ്ട തച്ചു​ട​യ്ക്കു​ക​യോ, അല്ലെ​ങ്കിൽ ആ കൈ​പ്പ​ടം ചും​ബി​ക്കു​ക​യോ ചെ​യ്വാൻ അയാൾ സന്ന​ദ്ധ​നാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്ന​പ്പെ​ട്ടു.

കു​റ​ച്ചു നി​മി​ഷ​ങ്ങൾ​ക്കു​ശേ​ഷം അയാ​ളു​ടെ ഇട​ത്തേ കൈ പതു​ക്കെ മേ​ല്പോ​ട്ടു​ചെ​ന്നു, നെ​റ്റി​ക്ക​ടു​ത്തെ​ത്തി; അയാൾ തന്റെ തൊ​പ്പി എടു​ത്തു​മാ​റ്റി; ഉടനെ, അതേ​വി​ധം ആലോ​ച​നാ​പൂർ​വ​മാ​യി​ത്ത​ന്നെ, അയാ​ളു​ടെ കൈ താ​ഴ​ത്തേ​ക്ക് വീണു. ഇട​ത്തേ കൈയിൽ തൊ​പ്പി​യും വല​ത്തേ കൈയിൽ ഇരു​മ്പു​വ​ടി​യും, പൈ​ശാ​ചി​ക​മായ മു​ഖ​ത്തു പാ​റി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന തല​മു​ടി​യു​മാ​യി ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ഒരി​ക്കൽ​ക്കൂ​ടി മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തിൽ മു​ങ്ങി.

ആ ഭയ​ങ്ക​ര​മായ തു​റി​ച്ചു​നോ​ട്ട​ത്തി​നു ചു​വ​ട്ടിൽ മെ​ത്രാൻ പി​ന്നെ​യും സമാ​ധാ​ന​പൂർ​ണ​മാ​യി കി​ട​ന്നു​റ​ങ്ങു​ന്നു.

ചന്ദ്ര​ര​ശ്മി അടു​പ്പു​തി​ണ്ണ​യു​ടെ മേൽ തൂ​ക്കി​യി​ട്ടു​ള്ള കു​രി​ശി​നെ ഒരു സമ്മി​ശ്ര​മാ​യ​വി​ധം കാ​ണാ​റാ​ക്കി; അതു തന്റെ കൈകളെ ആ ഇരു​വ​രു​ടെ​യും നേർ​ക്ക്—ഒരാ​ളു​ടെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്ക് അനു​ഗ്ര​ഹ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി​യും, മറ്റേ ആളുടെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്ക് മാ​പ്പോ​ടു​കൂ​ടി​യും—നീ​ട്ടു​ന്ന​താ​യി തോ​ന്നി.

പെ​ട്ടെ​ന്ന് ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ആ തൊ​പ്പി തല​യിൽ​ത്ത​ന്നെ വെ​ച്ചു; ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ കട്ടിൽ പി​ന്നി​ട്ടു മെ​ത്രാ​ന്റെ നേരെ നോ​ക്കാ​തെ, ചു​മർ​ക്കൂ​ടി​ന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്ക്—അതു കട്ടി​ലി​ന്റെ തല​യ്ക്കൽ​ഭാ​ഗ​ത്താ​യി കണ്ടു-​അയാൾ പാ​ഞ്ഞു; പൂ​ട്ടു തകർ​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​ന്ന​പോ​ലെ തന്റെ ഇരി​മ്പു​വി​ള​ക്കു​കാൽ പൊ​ക്കി; താ​ക്കോൽ അതി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; അയാൾ അതു തു​റ​ന്നു; ഒന്നാ​മ​താ​യി കണ്ണു​ചെ​ന്ന​തു വെ​ള്ളി​സ്സാ​മാ​ന​ങ്ങ​ളു​ള്ള കൊ​ട്ട​മേ​ലാ​ണ്; അയാൾ അതെ​ടു​ത്തു; നീണ്ട കാൽ​വെ​പ്പു​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടി, യാ​തൊ​രു മുൻ​ക​രു​ത​ലൂ​മി​ല്ലാ​തെ, താൻ ഉണ്ടാ​ക്കി​ത്തീർ​ക്കു​ന്ന ഒച്ച​യെ​പ്പ​റ്റി ലേ​ശ​മെ​ങ്കി​ലും ആലോ​ചി​ച്ചു ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടാ​തെ, ആ മു​റി​യു​ടെ അപ്പു​റ​ത്തു കട​ന്നു; ഈശ്വ​ര​വ​ന്ദ​ന​മു​റി​യി​ലെ​ത്തി; ജനാല തു​റ​ന്നു, ആ പൊ​ന്തൻ​വ​ടി​യെ​ടു​ത്തു, നി​ല​ത്തു​ള്ള ജനാ​ല​ക്ക​ട്ടി​ള​പ്പ​ടി കവ​ച്ചു​ക​ട​ന്നു. വെ​ള്ളി​സ്സാ​മാ​നം പട്ടാ​ള​മാ​റാ​പ്പി​ലി​ട്ടു, കൊട്ട വലി​ച്ചെ​റി​ഞ്ഞു, തോ​ട്ടം പി​ന്നി​ട്ടു, നരി​യെ​പ്പോ​ലെ മതിൽ ചാ​ടി​ക്ക​ട​ന്ന് ഒരു പാ​ച്ചിൽ കൊ​ടു​ത്തു.

പി​റ്റേ​ദി​വ​സം രാ​വി​ലെ മോൺ​സി​ന്യേർ ബി​യാ​ങ്വെ​ന്യു തോ​ട്ട​ത്തിൽ നട​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. തി​ക​ഞ്ഞ സം​ഭ്ര​മ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി മദാം മഗ്ള ്വാർ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്ക് പാ​ഞ്ഞു​ചെ​ന്നു.

‘മോൺ​സി​ന്യേർ, മോൺ​സി​ന്യേർ!’ അവൾ ഉച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു, ‘വെ​ള്ളി​സ്സാ​മാ​ന​ങ്ങൾ വെ​ക്കു​ന്ന കൊട്ട എവി​ടെ​യെ​ന്ന് ഇവി​ടെ​യ്ക്ക​റി​യാ​മോ?’

‘ഉവ്വ്,’ മെ​ത്രാൻ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു.

‘യേ​ശു​ക്രി​സ്തോ, അവി​ട​ത്തെ കൃപ!’ അവൾ തു​ടർ​ന്നു​പ​റ​ഞ്ഞു, ‘അതെ​ന്താ​യി എന്ന് എനി​ക്ക​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ.’

ഒരു പൂ​ച്ചെ​ടി​ച്ച​ട്ടി​യിൽ​നി​ന്നു മെ​ത്രാൻ അപ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ​യാ​ണ് അതു കണ്ടെ​ടു​ത്ത​ത്, അതിനെ അദ്ദേ​ഹം മദാം മഗ്ള ്വാർ​ക്കു സമ്മാ​നി​ച്ചു.

‘അതിതാ.’

‘അതു​വ്വ്!’ അവൾ പറ​ഞ്ഞു: ‘ഉള്ളി​ലൊ​ന്നു​മി​ല്ല! വെ​ള്ളി​സ്സാ​മാ​നം?

‘ഹോ; മെ​ത്രാൻ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു. ‘അപ്പോൾ വെ​ള്ളി​സ്സാ​മാ​ന​മാ​ണ് നി​ങ്ങ​ളെ ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടി​ക്കു​ന്ന​ത്? എനി​ക്ക​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ. അതെ​വി​ടെ​യാ​ണെ​ന്ന്.’

‘ഭഗ​വാ​നേ, എന്റെ ഈശ്വ​രാ; അതു കട്ടു​പോ​യി, ഇന്ന​ലെ രാ​ത്രി ഇവിടെ വന്ന മനു​ഷ്യൻ അതു കട്ടു.’

ചൊ​ടി​യു​ള്ള ഒരു വൃ​ദ്ധ​യു​ടെ ജാ​ഗ്ര​ത​യോ​ടു​കൂ​ടി മദാം മഗ്ല്വാർ ഒരു നി​മി​ഷ​നേ​രം​കൊ​ണ്ട് ഈശ്വ​ര​വ​ന്ദ​ന​മു​റി​യി​ലേ​ക്കു പാ​ഞ്ഞു, ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ ഉള്ള​റ​യിൽ പോയി, മെ​ത്രാ​ന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു​ത​ന്നെ തി​രി​ച്ചെ​ത്തി. മെ​ത്രാൻ ആ സമ​യ​ത്തു കു​നി​ഞ്ഞു​നി​ന്നു, കൊട്ട തട​ത്തിൽ വീ​ണ​തു​കൊ​ണ്ടു കേ​ടു​വ​ന്ന ഒരു പൂ​ച്ചെ​ടി​യെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി വ്യ​സ​നി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. മദാം മഗ്ല്വ​റു​ടെ നി​ല​വി​ളി കേട്ട അദ്ദേ​ഹം നി​വർ​ന്നു.

‘മോൺ​സി​ന്യേർ, ആ മനു​ഷ്യൻ ചാടി. വെ​ള്ളി​സ്സാ​മാ​നം കട്ടു.’

ഇതു​ച്ച​ത്തിൽ വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​ഞ്ഞ​തോ​ടു​കൂ​ടി അവ​ളു​ടെ നോ​ട്ടം തോ​ട്ട​ത്തി​ന്റെ ഒരു മൂ​ല​യി​ലേ​ക്ക് ചെ​ന്നു; മതിൽ ചാ​ടി​ക്ക​ട​ന്ന​തി​ന്റെ അട​യാ​ളം അവിടെ കാ​ണാ​മാ​യി​രു​ന്നു. മതി​ലി​ന്റെ മു​ക​ളി​ല​ത്തെ കമി​ഴ്ത്തു​ക​ല്ലു പൊ​ളി​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ട്.

‘നി​ല്ക്കൂ! അതാ അവൻ പോ​യി​ട്ടു​ള്ള വഴി, അവൻ അതിലെ കോ​ഷ്ഫി​ലെ ഇട​വ​ഴി​യി​ലേ​ക്ക് എടു​ത്തു​ചാ​ടി, ഹാ! എന്തൊ​രു ഗ്ര​ഹ​പ്പിഴ! അവർ നമ്മു​ടെ വെ​ള്ളി​സ്സാ​മാ​നം കട്ടു!’

മെ​ത്രാൻ ഒരു നി​മി​ഷ​നേ​ര​ത്തേ​ക്ക് ഒന്നും മി​ണ്ടാ​തെ നി​ന്നു, തന്റെ സഗൗ​ര​വ​മായ ദൃ​ഷ്ടി​യെ അദ്ദേ​ഹം മേ​ല്പോ​ട്ടു​യർ​ത്തി, സൗ​മ്യ​സ്വ​ര​ത്തിൽ മദാം മഗ്ല്വാര്‍ പറ​ഞ്ഞു: ‘അപ്പോൾ, ഒന്നാ​മ​ത് ആ വെ​ള്ളി​സ്സാ​മാ​നം നമ്മു​ടെ​യാ​യി​രു​ന്നു​വോ?’

മദാം മഗ്ള ്വാർ മി​ണ്ടാ​തെ​യാ​യി. പി​ന്നെ​യും കു​റ​ച്ചിട ആരും ശബ്ദി​ച്ചി​ല്ല; പി​ന്നീ​ട് മെ​ത്രാൻ തു​ടർ​ന്നു​പ​റ​ഞ്ഞു: മദാം മഗ്ള ്വാർ, ഞാൻ ആ വെ​ള്ളി​സ്സാ​മാ​നം വള​രെ​ക്കാ​ലം സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​പോ​ന്ന​ത് ഒരി​ക്ക​ലും ശരി​യാ​യി​ട്ട​ല്ല. അതു പാ​വ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യാ​ണ്. ആ വന്ന മനു​ഷ്യൻ ആരാ​യി​രു​ന്നു? കാ​ഴ്ച​യിൽ​ത്ത​ന്നെ ഒരു പാവം.’

‘കഷ്ടം! യേശോ!’ മദാം മഗ്ല്വാർ പറ​യാ​നാ​രം​ഭി​ച്ചു: ‘അത് എനി​ക്കു വേ​ണ്ടി​യോ, മദാം വ്വ​സേ​ല്ലി​ന്നു​വേ​ണ്ടി​യോ അല്ല. ഈ പോ​യ​തു​കൊ​ണ്ട് ഞങ്ങൾ​ക്കു വലിയ വി​ശേ​ഷ​മൊ​ന്നു​മി​ല്ല. മോൺ​സി​ന്യേർ ഇനി എന്തു​കൊ​ണ്ട് ഭക്ഷ​ണം കഴി​ക്കും?’

മെ​ത്രാൻ അത്ഭു​ത​പ്പെ​ട്ടു​കൊ​ണ്ടെ​ന്ന​പോ​ലെ അവ​ളു​ടെ നേരെ നോ​ക്കി.

‘ആട്ടെ, പറ​യ​ട്ടെ! ഓട്ടു​മു​ള്ളു​ക​ളും കയ്യു​ക​ളു​മി​ല്ലേ?’

മദാം മഗ്ല്വാർ ചു​മ​ലൊ​ന്നു ചു​ളു​ക്കി.

‘ഓട്ടി​ന്ന് ഒരു ഗന്ധ​മു​ണ്ട്.’

‘ഇരു​മ്പു​മു​ള്ളു​ക​ളും കയ്യു​ക​ളു​മാ​വ​ണം, എന്നാൽ.’

മദാം മഗ്ല്വാർ സാ​ഭി​പ്രാ​യ​മാ​യി ചു​ണ്ടൊ​ന്നു പി​ളുർ​ത്തി​ക്കോ​ട്ടി.

‘ഇരു​മ്പി​ന് ഒരു ദുഃ​സ്വാ​ദു​ണ്ട്.’

‘ഇരി​ക്ക​ട്ടെ’ മെ​ത്രാൻ പറ​ഞ്ഞു, ‘എന്നാൽ മരം​കൊ​ണ്ടു​ള്ള​വ​യാ​വാം.’

കു​റ​ച്ചു നേ​രം​കൂ​ടി കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ, തലേ​ദി​വ​സം രാ​ത്രി ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ഭക്ഷ​ണം കഴി​ച്ച​തെ​വി​ടെ​വെ​ച്ചോ ആ മേ​ശ​പ്പു​റ​ത്തു​വെ​ച്ചു​ത​ന്നെ അദ്ദേ​ഹം പ്രാ​തൽ കഴി​ക്ക​യാ​യി. അങ്ങ​നെ പ്രാ​തൽ കഴി​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ട​യ്ക്ക് മോൺ​സി​ന്യേർ വെൽ​ക്കം അവിടെ മി​ണ്ടാ​തി​രി​ക്കു​ന്ന തന്റെ സഹോ​ദ​രി​യോ​ടും പു​റ​ത്തേ​ക്ക് ശബ്ദം കേൾ​ക്കാ​തെ എന്തോ പി​റു​പി​റു​ക്കു​ന്ന മദാം മഗ്ള ്വാ​റോ​ടു​മാ​യി ആഹ്ലാ​ദ​പൂർ​വം അഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ട്ടു:; ഒരു കഷ്ണം അപ്പം ഒരു കോപ്പ പാലിൽ എടു​ത്തു മു​ക്കു​ന്ന​തി​ന് ഒരാൾ​ക്കു മരം​കൊ​ണ്ടു​ള്ള മു​ള്ളും കയ്യും​കൂ​ടി ആവ​ശ്യ​മി​ല്ല.’

‘ഒരു നല്ല വി​ചാ​രം​ത​ന്നെ, വാ​സ്ത​വം,’ പോ​കു​ന്ന​തി​നും വരു​ന്ന​തി​നു​മി​ട​യ്ക്കു മദാം മഗ്ള ്വാർ തന്നോ​ടു​ത​ന്നെ പറ​ഞ്ഞു, ‘ആ നി​ല​യ്ക്കു​ള്ള ഒരു​ത്ത​നെ അക​ത്തു കട​ത്തുക! എന്ന​ല്ല, അവനവൻ കി​ട​ക്കു​ന്ന​തി​ന് അടു​ത്തു കി​ട​ത്തു​ക​യും! ആ മനു​ഷ്യൻ കക്കുക മാ​ത്ര​മ​ല്ലേ ചെ​യ്തു​ള്ളു! ഹാ, എന്റെ ഭഗ​വാ​നേ! അതു വി​ചാ​രി​ക്കു​മ്പോൾ എനി​ക്കു തടി വി​റ​യ്ക്കു​ന്നു!’

ആ സഹോ​ദ​രീ​സ​ഹോ​ദ​ര​ന്മാർ പ്രാ​തൽ കഴി​ഞ്ഞ് എഴു​ന്നേ​ല്ക്കു​മ്പോ​ഴേ​ക്കു വാ​തി​ല്ക്കൽ ഒരു മു​ട്ടു കേ​ട്ടു.

‘അക​ത്തേ​ക്കു വരൂ,’ മെ​ത്രാൻ പറ​ഞ്ഞു.

വാതിൽ തു​റ​ന്നു. അസാ​ധാ​ര​ണ​വും സം​ഭ്രാ​ന്ത​വു​മായ ഒരു ചെറിയ ആൾ​ക്കൂ​ട്ടം ഉമ്മ​റ​ത്തെ​ത്തി. മൂ​ന്നു​പേർ​കൂ​ടി നാ​ലാ​മ​തൊ​രാ​ളു​ടെ കഴു​ത്തു​പ​ട്ട​മേൽ പി​ടി​കൂ​ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ആ മൂ​ന്നു​പേർ പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​രാ​ണ്; മറ്റേ ആൾ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങും.

ഒരു മേ​ല​ധി​കാ​രി—ആ മൂ​ന്നു​പേ​രു​ടെ​യും തലവൻ അയാ​ളാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നി–വാ​തി​ലി​ന്റെ അടു​ത്തു നി​ല്ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. അയാൾ അക​ത്തു കട​ന്ന് ഒരു പട്ടാ​ള​സ്സ​ലാം വെ​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് മെ​ത്രാ​ന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു ചെ​ന്നു.

‘മോൺസിന്യേർ-​,’ അയാൾ പറ​ഞ്ഞു. കു​ണ്ഠി​ത​പ്പെ​ട്ടും തീരെ അമർ​ന്നു കഴി​ഞ്ഞു​മി​രു​ന്ന ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ഈ വാ​ക്കു കേട്ട ഉടനെ അമ്പ​ര​ന്ന​മ​ട്ടിൽ തല​പൊ​ക്കി.

മോൺ​സി​ന്യേർ! അയാൾ മന്ത്രി​ച്ചു. അപ്പോൾ ഇദ്ദേ​ഹം സഭാ​ബോ​ധ​ക​ന​ല്ലേ?

മി​ണ്ട​രു​ത്! പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​രൻ കൽ​പി​ച്ചു. ‘അവി​ടു​ന്നു മെ​ത്രാൻ തി​രു​മ​ന​സ്സു​കൊ​ണ്ടാ​ണ്.

ഈയി​ട​യ്ക്കു തന്റെ വാർ​ദ്ധ​ക്യ​ത്തി​ന് താ​ങ്ങാൻ ആകാ​വു​ന്നി​ട​ത്തോ​ളം വേ​ഗ​ത്തിൽ മോൺ​സി​ന്യേർ ബി​യാ​ങ്വെ​ന്യു മുൻ​പോ​ട്ടു വന്നു.

‘ഹാ! നി​ങ്ങ​ളാ​ണ്!’ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്നു​നേ​രെ നോ​ക്കി അദ്ദേ​ഹം കു​റ​ച്ചു​ച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു: നി​ങ്ങ​ളെ കാണാൻ കഴി​ഞ്ഞ​തിൽ ഞാൻ സന്തോ​ഷി​ക്കു​ന്നു. അപ്പോൾ, എന്തേ ഇത്? ഞാൻ നി​ങ്ങൾ​ക്കു മെ​ഴു​തി​രി​ക്കാ​ലു​കൾ തന്നു​വ​ല്ലോ; മറ്റു​ള്ള​വ​യെ​പ്പോ​ലെ​ത്ത​ന്നെ അവയും കട്ടി​വെ​ള്ളി​യാ​ണ്; നി​ശ്ച​യ​മാ​യും നി​ങ്ങൾ​ക്ക് അവ​യിൽ​നി​ന്ന് ഇരു​നൂ​റു ഫ്രാ​ങ്ക്: കി​ട്ടും. നി​ങ്ങ​ളു​ടെ മു​ള്ളു​ക​ളും കയ്യു​ക​ളും എടു​ത്ത കൂ​ട്ട​ത്തിൽ നി​ങ്ങൾ എന്തു​കൊ​ണ്ട് അവ​കൂ​ടി കൊ​ണ്ടു​പോ​യി​ല്ല?’

ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ കണ്ണു രണ്ടും മി​ഴി​ഞ്ഞു​പോ​യി; മനു​ഷ്യ​നെ​ക്കൊ​ണ്ടു പറ​ഞ്ഞ​റി​യി​ക്കു​വാൻ നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു ഭാ​വ​വി​ശേ​ഷ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി അയാൾ ആ വന്ദ്യ​നായ മെ​ത്രാ​നെ തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കി.

മോൺ​സി​ന്യേർ, ആ പൊ​ല്ലീ​സ്സ് മേലാൾ പറ​ഞ്ഞു, ‘അപ്പോൾ ഈ മനു​ഷ്യൻ പറ​ഞ്ഞ​ത് വാ​സ്ത​വ​മാ​ണ്! ഞങ്ങൾ ഇയ്യാ​ളെ കണ്ടെ​ത്തി. ചാ​ടി​പ്പോ​വു​ന്ന ഒരു​വ​ന്റെ മട്ടി​ലാ​ണ് ഇയ്യാൾ നട​ന്നി​രു​ന്ന​ത്. കഥ​യെ​ന്തെ​ന്ന​റി​യ​ട്ടെ എന്നു​വെ​ച്ച് ഞങ്ങൾ തട​ഞ്ഞു നിർ​ത്തി. ഈ വെ​ള്ളി​സ്സാ​മാ​നം ഇയ്യാ​ളു​ടെ പക്ക​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.’

‘അപ്പോൾ ഇയ്യാൾ പറ​ഞ്ഞി​രി​ക്കും,’ മെ​ത്രാൻ ഒരു പു​ഞ്ചി​രി​യോ​ടു​കൂ​ടി കട​ന്നു​പ​റ​ഞ്ഞു, ‘രാ​ത്രി താൻ കഴി​ച്ചു​കൂ​ട്ടിയ ഒരു വൃ​ദ്ധ​മ​താ​ചാ​ര്യ​ന്റെ അടു​ക്കൽ​നി​ന്നു തനി​ക്കു കി​ട്ടി​യ​താ​ണ് ആ സാ​മാ​ന​മെ​ന്ന്— അങ്ങ​നെ​യ​ല്ലേ? എനി​ക്കും കാ​ര്യം മന​സ്സി​ലാ​യി. അപ്പോൾ നി​ങ്ങൾ അയാളെ പി​ടി​ച്ചും​കൊ​ണ്ട് ഇങ്ങോ​ട്ടു പോ​ന്നു? ഒരു തെ​റ്റു പറ്റി​പ്പോ​യ​താ​ണു്…’

‘അങ്ങ​നെ​യാ​ണെ​ങ്കിൽ,’ ആ പൊ​ല്ലീ​സ്സു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥൻ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു. ഞങ്ങൾ​ക്ക് ഇയ്യാ​ളെ വി​ട്ട​യ​ക്കാം?’

‘തീർ​ച്ച​യാ​യും,’ മെ​ത്രാൻ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു.

പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാർ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​നെ വി​ട്ടു; അയാൾ ഒന്നു​മാ​റി​നി​ന്നു.

എന്നെ വി​ടാൻ​പോ​കു​ന്നു എന്നു​ള്ള​ത് വാ​സ്ത​വം​ത​ന്നെ​യോ?’ ഏതാ​ണ്ട് പു​റ​ത്തേ​ക്കു കേൾ​ക്കാ​ത്ത ഒരൊ​ച്ച​യിൽ, ഉറ​ക്ക​ത്തി​നി​ട​യിൽ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന​വി​ധം, അയാൾ പറ​ഞ്ഞു.

അതേ, നി​ന്നെ വി​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു; നി​ന​ക്കു മന​സ്സി​ലാ​യി​ല്ലേ?’ പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​രു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ ഒരാൾ പറ​ഞ്ഞു.

‘സ്നേ​ഹി​താ,’ മെ​ത്രാൻ പറയാൻ തു​ട​ങ്ങി, ‘നി​ങ്ങൾ പോ​കു​ന്ന​തി​നു മു​മ്പ്, ഇതാ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ മെ​ഴു​തി​രി​ക്കാ​ലു​കൾ; എടു​ക്കാം.’

അദ്ദേ​ഹം അടു​പ്പു​തി​ണ്ണ​യു​ടെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു പോയി; ആ രണ്ടു വെ​ള്ളി​വി​ള​ക്കു കാ​ലു​ക​ളു​മെ​ടു​ത്തു, ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​നു കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു കൊ​ടു​ത്തു.

ഒരു ഭാ​വ​ഭേ​ദം കു​ടാ​തെ, മെ​ത്രാ​നെ ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടി​ക്കാ​വു​ന്ന ഒരു നോ​ട്ട​മെ​ങ്കി​ലും നോ​ക്കാ​തെ, ആ രണ്ടു സ്ത്രീ​ക​ളും അതെ​ല്ലാം കണ്ടും​കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ നി​ന്നു.

ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ ഓരോ ഭാ​ഗ​വും കി​ട​ന്നു​വി​റ​ച്ചി​രു​ന്നു. തി​ക​ച്ചും അമ്പ​ര​ന്ന്, ഒരു പാ​വ​യു​ടെ മാ​തി​രി, അയാൾ ആ രണ്ടു മെ​ഴു​തി​രി​വി​ള​ക്കു​കൾ കൈയിൽ വാ​ങ്ങി.

‘ഇനി,’ മെ​ത്രാൻ പറ​ഞ്ഞു, നി​ങ്ങൾ സമാ​ധാ​ന​ത്തോ​ടു​കൂ​ു​ടി പോവുക. കൂ​ട്ട​ത്തിൽ പറ​യ​ട്ടെ, എന്റെ സ്നേ​ഹി​താ, ഇനി ഇങ്ങോ​ട്ടു വരു​മ്പോൾ നി​ങ്ങൾ​ക്കു തോ​ട്ട​ത്തി​ലൂ​ടെ കട​ന്നു​പോ​ര​ണ​മെ​ന്നി​ല്ല; തെ​രു​വി​ലേ​ക്കു​ള്ള വാ​തി​ലി​ലൂ​ടെ​ത​ന്നെ എപ്പോ​ഴും വരു​ക​യും പോ​വു​ക​യും ചെ​യ്യാം. രാ​ത്രി​യും പകലും ഒരു നീ​ക്കു നീ​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു കൂ​ടാ​തെ അതൊ​രി​ക്ക​ലും പൂ​ട്ടി​യി​ടു​ക​യി​ല്ല.’ എന്നി​ട്ട് അദ്ദേ​ഹം പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​രോ​ടു പറ​ഞ്ഞു: ‘ഇനി നി​ങ്ങൾ​ക്കു പോവാം.’

പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാർ പോയി. ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് മോ​ഹാ​ല​സ്യ​പ്പെ​ടാൻ പോ​കു​ന്ന ഒരാ​ളെ​പ്പോ​ലെ കാ​ണ​പ്പെ​ട്ടു.

മെ​ത്രാൻ അയാ​ളു​ടെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു ചെ​ന്ന്, ഒരു താ​ഴ്‌​ന്ന സ്വ​ര​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു: ‘ഒരു സത്യ​വാ​നാ​യി​രി​ക്കു​വാൻ ഈ ക്ഷണം ഉപ​യോ​ഗ​പ്പെ​ടു​ത്തു​മെ​ന്നു നി​ങ്ങൾ പ്ര​തി​ജ്ഞ ചെ​യ്തി​ട്ടു​ള്ള​തു മറ​ക്ക​രു​തേ, ഒരി​ക്ക​ലും മറ​ന്നു​പോ​ക​രു​ത്.’

അങ്ങ​നെ​യെ​ന്തെ​ങ്കി​ലും, എപ്പോ​ഴെ​ങ്കി​ലും, പ്ര​തി​ജ്ഞ ചെ​യ്തി​ട്ടു​ള്ള​താ​യി ഒരോർ​മ​യു​മി​ല്ലാ​തി​രു​ന്ന ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് മി​ണ്ടാ​തെ നി​ന്നു. ഇതു പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ മെ​ത്രാൻ വാ​ക്കു​ക​ളെ അസാ​ധാ​ര​ണ​മാ​യി ഉറ​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു. അദ്ദേ​ഹം ഗൗ​ര​വ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി തു​ടർ​ന്നു​പ​റ​ഞ്ഞു: ‘ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്, എന്റെ സഹോ​ദ​രാ, നി​ങ്ങൾ മേലാൽ പാ​പ​ത്തി​ന്ന​ടി​പ്പെ​ട്ട​വ​ന​ല്ല; നി​ങ്ങൾ പു​ണ്യ​കർ​മ​ങ്ങൾ​ക്കു​ള്ള​വ​നാ​ണ്. നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ആത്മാ​വി​നെ​യാ​ണ് ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നു വി​ല​യ്ക്കു വാ​ങ്ങു​ന്ന​ത്; ഞാൻ അതിനെ ദുർ​വി​ചാ​ര​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നും നര​ക​ദേ​വ​ത​യു​ടെ കൈ​യിൽ​നി​ന്നും വീ​ണ്ടെ​ടു​ത്ത്, ഈശ്വ​ര​ങ്കൽ അർ​പ്പി​ക്കു​ന്നു.’

പറ​ക്കും​പോ​ലെ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് പട്ട​ണ​ത്തിൽ​നി​ന്നു കട​ന്നു. മുൻ​പിൽ​ക്ക​ണ്ട​നി​ര​ത്തി​ലൂ​ടെ​യും വഴി​ക​ളി​ലൂ​ടെ​യു​മെ​ല്ലാം, ഇള​വി​ല്ലാ​തെ, പോയ വഴി​ത​ന്നെ പി​ന്നി​ടു​ക​യാ​ണെ​ന്നു​ള്ള ഓർ​മ​കൂ​ടാ​തെ, അയാൾ വയൽ​പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ കു​തി​ച്ചു നട​ന്നു. രാ​വി​ലെ നേരം മു​ഴു​വ​നും അയാൾ അങ്ങ​നെ ചു​റ്റി​യ​ല​ഞ്ഞു; യാ​തൊ​ന്നും ഭക്ഷി​ക്കു​ക​യാ​വ​ട്ടെ വി​ശ​പ്പു​ണ്ടെ​ന്ന​റി​യു​ക​യാ​വ​ട്ടെ ഉണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല. അഭൂ​ത​പു​ൂർ​വ​ങ്ങ​ളായ അനവധി മനോ​വി​കാ​ര​ങ്ങൾ​ക്ക് അയാ​ളൊ​രി​ര​യാ​യി. ഒരു​മാ​തി​രി ദേ​ഷ്യം തോ​ന്നി​യി​രു​ന്നു എന്ന​യാൾ​ക്ക​റി​യാം; അത് ആരുടെ നേ​രെ​യാ​ണെ​ന്ന് നി​ശ്ച​യ​മി​ല്ല. തനി​ക്കു വ്യ​സ​നം തോ​ന്നു​ന്നു​ണ്ടോ, അല്ലെ​ങ്കിൽ തനി​ക്ക​വ​മാ​ന​മാ​യി എന്ന വി​ചാ​ര​മു​ണ്ടോ എന്ന് അയാ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു പറയാൻ സാ​ധി​ക്കി​ല്ല. ചില സമ​യ​ത്ത് ഒര​ത്ഭു​ത​ക​ര​മായ വി​കാ​രം അയാളെ കട​ന്നു​ബാ​ധി​ച്ചി​രു​ന്നു; പക്ഷേ, അതി​നോ​ട​യാൾ യുദ്ധംവെട്ടി-​കഴിഞ്ഞ ഇരു​പ​തു കൊ​ല്ലം​കൊ​ണ്ടു സമ്പാ​ദി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള മനഃ​കാ​ഠി​ന്യ​ത്തെ അയാൾ അതി​നു​നേർ​ക്കു മറി​ച്ചു. ഈ നില അയാളെ ക്ഷീ​ണി​പ്പി​ച്ചു. താൻ അനു​ഭ​വി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള ദുഃ​ഖ​ത്തി​ന്റെ അന്യാ​യ്യ്യ​താ​യാ​ലു​ണ്ടാ​ക്കി​ക്കൊ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ഒരു വല്ലാ​ത്ത ശാ​ന്തത തന്നിൽ​നി​ന്ന് സ്വയം ഇല്ലാ​താ​യി​പ്പോ​കു​ന്നു​വെ​ന്ന് കണ്ട് അയാൾ ഭയ​പ്പെ​ട്ടു. അതി​നു​പ​ക​രം എന്താ​ണു​ണ്ടാ​വു​ക​യെ​ന്ന് അയാൾ തന്നോ​ടു​ത​ന്നെ​ചോ​ദി​ച്ചു. തട​വു​പു​ര​യിൽ പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​രു​ടെ ഇട​യിൽ​ത്ത​ന്നെ​യാ​യാൽ കൊ​ള്ളാ​മാ​യി​രു​ന്നു എന്ന് അയാൾ ചി​ല​പ്പോൾ വാ​സ്ത​വ​മാ​യാ​ഗ്ര​ഹി​ക്കും; അങ്ങ​നെ​യാ​ണെ​ങ്കിൽ മന​സ്സി​ന് അസ്വാ​സ്ഥ്യം ഇത്ര​യു​ണ്ടാ​കു​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. പൂ​ക്ക​ളു​ടെ കാ​ലം​ഏ​താ​ണ്ട് കഴി​യാ​റാ​യി എങ്കി​ലും, അവി​ട​വി​ടെ മാ​ട്ട​ത്തി​ന്റെ വക്ക​ത്ത് കുറേ വൈ​കി​പ്പൂ​ത്ത ചു​രു​ക്കം ചില പു​ഷ്പ​ങ്ങൾ നി​ന്നി​രു​ന്നു; ഓട്ട​ത്തി​ന്നി​ട​യ്ക്ക്, അവ​യു​ടെ നടു​വി​ലൂ​ടെ പോ​കു​മ്പോൾ, ആ പു​ഷ്പ​സ​ഞ്ച​യ​ത്തിൽ​നി​ന്ന് പു​റ​പ്പെ​ടു​ന്ന പരി​മ​ളം​ത​ന്റെ കു​ട്ടി​ക്കാ​ല​ത്തെ ചില ഓർ​മ​ക​ളെ അയാ​ളിൽ അങ്കു​രി​പ്പി​ച്ചു. ആ സ്മ​ര​ണ​കൾ അയാൾ​ക്ക് ഏറെ​ക്കു​റെ അസ​ഹ​നീ​യ​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു; അവ അയാൾ​ക്കു​ണ്ടാ​യി​ട്ടു കാലം വള​രെ​യാ​യി.

വാ​ചാ​തീ​ത​ങ്ങ​ളായ മനോ​വൃ​ത്തി​കൾ ഇങ്ങ​നെ പകൽ​സ്സ​മ​യം മു​ഴു​വ​നും അയാ​ളു​ടെ ഉള്ളിൽ കൂ​ട്ടം​കൂ​ടി​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു.

ഓരോ മണൽ​ത്ത​രി​യിൽ​നി​ന്നും നീണ്ട നി​ഴ​ലു​ക​ളെ നി​ല​ത്തു പര​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ട് സു​ര്യൻ അസ്ത​മ​യ​ത്തി​ന​ടു​ത്തു ചെ​ന്ന​തോ​ടു​കൂ​ടി, പാ​ട​ല​വർ​ണ​ത്തിൽ കി​ട​ക്കു​ന്ന ഒരു വലിയ മൈതാനത്തിൽ-​അതു തി​ക​ച്ചും വി​ജ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു. ഒരു കു​റ്റി​ക്കാ​ട്ടി​ന്റെ പി​ന്നി​ലാ​യി ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ഒരി​ട​ത്തി​രു​ന്നു. ചക്ര​വാ​ളാ​ന്ത​ത്തി​നു മു​ക​ളിൽ ആൽ​പ്സ് പർ​വ​ത​മ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നു​മി​ല്ല. ദൂ​ര​ത്തെ​ങ്ങാ​നു​മു​ള്ള ഒരു ഗ്രാ​മ​ത്തി​ന്റെ ഗോ​പു​രാ​ഗ്രം​പോ​ലും കാ​ണ്മാ​നി​ല്ല. ഡി. പട്ട​ണ​ത്തിൽ​നി​ന്ന് ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് മൂ​ന്നു​കാ​തം ദൂ​ര​ത്താ​യി​രി​ക്ക​ണം. മൈ​താ​ന​ത്തെ മു​റി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള വഴി ആ കു​റ്റി​ക്കാ​ട്ടിൽ​നി​ന്ന് കു​റ​ച്ച​ടി ദൂ​ര​ത്തൂ​ടെ പോ​കു​ന്നു.

ഈ മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്നി​ട​യിൽ—അയാളെ അവി​ടെ​വെ​ച്ചു വല്ല​വ​രും കണ്ടു​മു​ട്ടാ​നി​ട​യാ​കു​ന്ന പക്ഷം, അങ്ങ​നെ​യു​ള്ള ആർ​ക്കും​ത​ന്നെ അയാ​ളു​ടെ മേൽ കി​ട​ക്കു​ന്ന കീ​റ​യു​ടു​പ്പു കു​റേ​ക്കൂ​ടി ഭയ​ങ്ക​ര​മാ​യി​ത്തോ​ന്നു​വാൻ കു​റ​ച്ചൊ​ന്നു​മ​ല്ല അതു​പ​യോ​ഗ​പ്പെ​ടുക—ഒരു സന്തോ​ഷ​മ​യ​മായ ശബ്ദം കേൾ​ക്കാ​യി.

അയാൾ തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കി; പത്തു​വ​യ​സ്സു പ്രാ​യ​മു​ള്ള ഒരു കു​ട്ടി തന്റെ കമ്പി​വാ​ദ്യം അര​ക്കെ​ട്ടി​ലും തന്റെ മല​യ​ണ്ണാൻ​കൂ​ടു പു​റ​ത്തും കെ​ട്ടി​ത്തൂ​ക്കി ആ വഴി​യി​ലൂ​ടെ പാ​ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​വ​രു​ന്ന​ത് അയാൾ കണ്ടു.

കാ​ലു​റ​ക​ളി​ലെ കീ​റ​ലു​ക​ളി​ലൂ​ടെ കാൽ​മു​ട്ടു​കൾ പു​റ​ത്തു കാ​ണി​ച്ചും​കൊ​ണ്ട് ഒരു രാ​ജ്യ​ത്തു​നി​ന്നു മറ്റൊ​രു രാ​ജ്യ​ത്തേ​ക്കാ​യി അല​ഞ്ഞു​ന​ട​ക്കു​ന്ന​വ​രായ ആ പാ​വ​ങ്ങ​ളും ആഹ്ലാ​ദ​വാ​ന്മാ​രു​മായ കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ ഒരുവൻ.

ആ കു​ട്ടി, തന്റെ പാ​ട്ടു നി​ര​ത്താ​തെ​ത​ന്നെ നട​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ട​യിൽ അപ്പ​പ്പോൾ​നി​ന്നു, കൈ​യി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ചില നാ​ണ്യ​ങ്ങ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു്—പക്ഷേ, അതാ​യി​രി​ക്കാം അവ​ന്റെ ആകെ​യു​ള്ള സ്വത്ത്-​തിരിച്ചും മറി​ച്ചും വി​രൽ​ച്ചേർ​പ്പു​ക​ളി​ലി​ട്ട് അമ്മാ​ന​മാ​ടി​യി​രു​ന്നു.

ആ പണ​ത്തി​ന്റെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ ഒരു നാ​ല്പ​തു സൂ നാ​ണ്യ​മു​ണ്ട്.

ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ഇരി​ക്കു​ന്ന​ത് കാ​ണാ​തെ, അവൻ ആ കു​റ്റി​ക്കാ​ടി​ന്റെ അടു​ത്തെ​ത്തി​യ​പ്പോൾ, അവി​ടെ​നി​ന്ന് തന്റെ കൈ​യി​ലു​ള്ള സൂ നാ​ണ്യ​മൊ​ട്ടു​ക്കും മേ​ല്പോ​ടി​ട്ടു; അതേ​വ​രെ താഴെ വീ​ഴു​ന്ന നാ​ണ്യം മു​ഴു​വ​നും നല്ല സാ​മർ​ഥ്യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി അവൻ പു​റം​കൈ​കൊ​ണ്ട് പി​ടി​ച്ചി​രു​ന്നു.

ഈ പ്രാ​വ​ശ്യം ആ നാ​ല്പ​തു സൂ നാ​ണ്യം കൈ​യിൽ​നി​ന്നു വഴു​തി​പ്പോ​യി; അത് ഉരു​ണ്ടു​രു​ണ്ടു കു​റ്റി​ക്കാ​ടി​ന്റെ അടു​ത്തെ​ത്തി, ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ഇരി​ക്കു​ന്നേ​ട​ത്തു ചെ​ന്നു വീണു.

ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് അതി​ന്റെ മീതെ കാൽ വെ​ച്ചു.

ഈയി​ട​യ്ക്കു കു​ട്ടി നാ​ണ്യം തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കി, അയാളെ കണ്ടു.

അവൻ ഒട്ടും പരി​ഭ്ര​മി​ച്ചി​ല്ല; നേരെ അയാൾ ഇരി​ക്കു​ന്നേ​ട​ത്തേ​ക്കു ചെ​ന്നു.

ആ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തെ​ങ്ങും മറ്റൊ​രാ​ളി​ല്ല. ആ വയ​ലി​ലാ​വ​ട്ടേ വഴി​യി​ലാ​വ​ട്ടേ കണ്ണെ​ത്താ​വു​ന്നേ​ട​ത്തോ​ളം സ്ഥ​ല​ത്തെ​ങ്ങും ഒരു മനു​ഷ്യ​നു​മി​ല്ല. പറ​ന്നു പോ​കു​ന്ന ഒരു കൂ​ട്ടം പക്ഷി​ക​ളു​ടെ ചെ​റു​തും നേ​രി​യ​തു​മായ കൂകൽ മാ​ത്ര​മേ ഒരു ശബ്ദ​മാ​യി​ട്ടു​ള്ളു; ആ പക്ഷി​കൾ വളരെ ദൂ​ര​ത്തു​ടെ പറ​ന്ന് ആകാശം പി​ന്നി​ടു​ക​യാ​ണ്. ആ കു​ട്ടി സൂ​ര്യ​നു പു​റം​തി​രി​ഞ്ഞാ​ണ് നി​ന്നി​രു​ന്ന​ത്. ആ അസ്ത​മ​യ​സൂ​ര്യൻ അവ​ന്റെ തല​മു​ടി​യിൽ സ്വർ​ണ​ക്ക​മ്പി​കൾ കൂ​ട്ടി​ച്ചേർ​ക്കു​ക​യും, പൈ​ശാ​ചി​ക​മായ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ മു​ഖ​ത്തെ തന്റെ രക്ത​വർ​ണ​മായ രശ്മി​കൊ​ണ്ട തു​ടു​പ്പി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു.

‘സേർ. കഥ​യി​ല്ലാ​യ്മ​യും ദു​ഷ്ടി​ല്ലാ​യ്മ​യും നി​റ​ഞ്ഞു, കു​ട്ടി​കൾ​ക്കു​ള്ള വി​ശ്വാ​സ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി ആ ചെ​റു​ക്കൻ പറ​ഞ്ഞു, ‘എന്റെ പണം.’

‘നി​ന്റെ പേ​രെ​ന്താ​ണ്?’ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ചോ​ദി​ച്ചു.

‘ഴെർ​വെ​യ്ക്കു​ട്ടി, സേർ.’

‘പോ കട​ന്ന്,’ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് പറ​ഞ്ഞു.

‘സേർ,’ ആകു​ട്ടി ആവർ​ത്തി​ച്ചു. ‘എന്റെ പണം എനി​ക്കു മട​ക്കി​ത്ത​രു.’

ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് തല തൂ​ക്കി​യി​ട്ടു; മറു​പ​ടി​യൊ​ന്നും പറ​ഞ്ഞി​ല്ല.

കു​ട്ടി പി​ന്നെ​യും തു​ട​ങ്ങി: ‘സേർ എന്റെ പണം.’

ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ കണ്ണു നി​ല​ത്തു പതി​ഞ്ഞു​നി​ന്ന​തേ ഉള്ളൂ.

‘എന്റെ പണം!’ കു​ട്ടി നി​ല​വി​ളി​ച്ചു. ‘എന്റെ ആ വെ​ളു​ത്ത തു​ട്ട്! എന്റെ വെ​ള്ളി നാ​ണ്യം!’

ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് അവ​ന്റെ വാ​ക്കു​കൾ കേ​ട്ടി​ല്ലെ​ന്ന​പോ​ലെ തോ​ന്നി. കു​ട്ടി അയാ​ളു​ടെ കഴു​ത്തു​പ​ട്ട പി​ടി​ച്ചു കു​ലു​ക്കി. അതോ​ടു​കൂ​ടി തന്റെ സ്വ​ത്തി​നു മു​ക​ളിൽ​നി​ന്ന് ആ ഉരി​മ്പു​ലാ​ടൻ വെച്ച പാ​പ്പാ​സി​നെ പി​ടി​ച്ചു​മാ​റ്റു​വാൻ യത്നി​ച്ചു.

‘എനി​ക്ക് എന്റെ പണം കി​ട്ട​ണം! എന്റെ നാ​ല്പ​തു സു.’

‘കൂ​ട്ടി കര​ഞ്ഞു​തു​ട​ങ്ങി. ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് മുഖം പൊ​ക്കി. അയാൾ അപ്പോ​ഴും ഇരി​ക്കു​ക​യാ​ണ്. അയാ​ളു​ടെ നോ​ട്ട​മി​ള​കി. അയാൾ ഒരു​ത​രം അമ്പ​ര​പ്പോ​ടു​കു​ടി ആകു​ട്ടി​യെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി; എന്നി​ട്ട് അയാൾ തന്റെ പൊ​ന്തൻ​വ​ടി​ക്കു നേരെ കൈ നീ​ട്ടി. ഒരു ഭയ​ങ്ക​ര​ശ​ബ്ദ​ത്തിൽ ഉറ​ക്കെ ചോ​ദി​ച്ചു, ‘ആരത്?

‘ഞാൻ, സേർ, കു​ട്ടി മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു: ‘ഴെർ​വെ​യ്ക്കു​ട്ടി! ഞാൻ! ഇഷ്ട​മു​ണ്ടെ​ഒ​ടിൽ, എന്റെ ആ നാ​ല്പ​തു സു എനി​ക്കു തരു. ഇഷ്ട​മു​ഴ്ട​ങ്കിൽ, സേർ,നി​ങ്ങ​ളു​ടെ കാ​ലൊ​ന്നെ​ടു​ക്കു!’

എന്നി​ട്ടു ശു​ണ്ഠി​യെ​ടു​ത്തു, കു​ട്ടി​യാ​ണെ​ങ്കി​ലും ഏതാ​ണ്ട് പേ​ടി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​വി​ധ​ത്തിൽ, അവൻ പറ​ഞ്ഞു: ആട്ടെ നി​ങ്ങൾ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ കാ​ലെ​ടു​ക്കു​മോ, ഇല്ല​യോ?കാ​ലെ​ടു​ത്തോ​ളു. ഇല്ലെ​ങ്കിൽ കാ​ട്ടി​ത്ത​രാം!’

‘ഹാ! പി​ന്നേ​യും പോ​യി​ട്ടി​ല്ല! ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് പറ​ഞ്ഞു; അയാൾ ഉരു​ന്നേ​ട​ത്തു​നി​ന്നെ​ണീ​റ്റ്, അപ്പോ​ഴും ആ നാ​ണൃ​ത്തി​ന്മേൽ​ത്ത​ന്നെ കാൽ​വെ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​നി​ന്നു,

തു​ടർ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു: ‘പോ​കു​ന്നു​വോ കട​ന്ന്?’

പേ​ടി​ച്ചു​പോയ കു​ട്ടി അയാളെ തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കി; ഉടനെ അവൻ അടി​മു​തൽ മു​ടി​വ​രെ വി​റ​യ്ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി; ആവിധം കു​റ​ച്ചു​നേ​രം അമ്പ​ര​ന്നു നി​ന്ന​തി​നു​ശേ​ഷം, അവൻ കഴി​യു​ന്ന വേ​ഗ​ത്തിൽ ഒരോ​ട്ടം കൊ​ടു​ത്തു; കഴു​ത്തൊ​ന്നു തി​രി​ച്ചു​നോ​ക്കാ​നോ നി​ല​വി​ളി​ക്കു​വാ​നോ അവ​ന്നു ധൈ​ര്യ​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ല.

എന്താ​യാ​ലും, കു​റ​ച്ചു ദൂരം ചെ​ന്ന​പ്പോൾ ശ്വാ​സം കി​ട്ടാ​തെ അവ​ന്നു നിൽ​ക്കേ​ണ്ടി വന്നു; ആ കു​ട്ടി​യു​ടെ തേ​ങ്ങൽ, ഴാങ് വാൽ ഴാങ് തന്റെ മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്നി​ട​യിൽ കേ​ട്ടു.

കു​റ​ച്ചു നി​മി​ഷ​ങ്ങൾ​കു​ടി കഴി​ഞ്ഞു; കു​ട്ടി​യെ കാ​ണാ​താ​യി.

സൂ​ര്യൻ അസ്ത​മി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ ചു​റ്റും ഇരു​ട്ടു വന്നു​കൂ​ടി ത്തു​ട​ങ്ങി. അന്ന​ത്തെ പകൽ മു​ഴു​വ​നും അയാൾ യാ​തൊ​ന്നും ഭക്ഷി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല; അയാൾ​ക്കു പനി​യു​ള്ള​തു​പോ​ലെ തോ​ന്നി.

അയാൾ നി​ല്ക്കു​ക​ത​ന്നെ​യാ​ണ്; ആ കു​ട്ടി പാ​ഞ്ഞു​പോ​യ​തി​നു ശേഷം അയാ​ളു​ടെ നി​ല​യ്ക്കു യാ​തൊ​രു ഭേ​ദ​വും വന്നി​ട്ടി​ല്ല. ഇട​വി​ട്ടും ക്ര​മം​തെ​റ്റി​യു​മു​ള്ള ശ്വാ​സ​ഗ​തി അതി​നൊ​ത്ത് അയാ​ളു​ടെ മാ​റി​ട​ത്തെ തു​ളു​മ്പി​ച്ചു. തന്റെ മുൻ​പിൽ പത്തോ​പ്ര​ന്ത​ണ്ടോ അടി ദൂ​ര​ത്താ​യി പതി​ഞ്ഞി​രു​ന്ന അയാ​ളു​ടെ നോ​ട്ടം പു​ല്ലിൽ വീണു കി​ട​ന്നി​രു​ന്ന ഒരു പഴയ നീ​ല​ച്ച​ട്ടി​യു​ടെ ആകൃ​തി​യെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കു​ന്ന​തു പോലെ തോ​ന്നി. പെ​ട്ടെ​ന്ന് അയാൾ ആകെ കു​ട​ഞ്ഞു​വി​റ​ച്ചു: വൈ​കു​ന്നേ​ര​ത്തെ കാ​റ്റി​ന്റെ തണു​പ്പ് അയാൾ​ക്ക​നു​ഭ​വ​പ്പെ​ടാൻ തു​ട​ങ്ങി.

അയാൾ തൊ​പ്പി നെ​റ്റി​മേൽ കു​റേ​ക്കൂ​ടി അമർ​ത്തി​യു​റ​പ്പി​ച്ചു; ഒരു പാ​വ​യു​ടെ മട്ടിൽ അടി​ക്കു​പ്പാ​യ​ത്തി​ന്റെ തു​റ​ന്ന ഭാഗം കൂ​ട്ടി​യ​ടു​പ്പി​ച്ചു കു​ടു​ക്കി​ട്ടു; ഒരടി മു​മ്പോ​ട്ടു ചെ​ന്നു; പൊ​ന്തൻ​വ​ടി എടു​ക്കു​വാൻ കു​മ്പി​ട്ടു.

ആ സമ​യ​ത്ത് ആ നാ​ല്പ​തു സൂ നാ​ണ്യം അയാൾ കണ്ടെ​ത്തി; അയാ​ളു​ടെ​കാൽ അതിനെ മണ്ണിൽ പകുതി പു​ഴ​ത്തി​യി​രു​ന്നു; അതു മണൽ​ത്ത​രി​ക​ളു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ കി​ട​ന്നു മി​ന്നു​ന്നു. ആ കാഴ്ച അയാ​ളു​ടെ ഉള്ളി​ലൂ​ടെ ഒരു മി​ന്നൽ​പ്പി​ണർ​പാ​യി​ച്ച​തു​പോ​ലെ തോ​ന്നി. ‘എന്താ ഇത്?’ പല്ലി​ന്നി​ട​യി​ലൂ​ടെ അയാൾ പി​റു​പി​റു​ത്തു. അയാൾ രണ്ടു​മു​ന്ന​ടി പി​ന്നോ​ക്കം വാ​ങ്ങി​പ്പോ​യി; അവിടെ ആ ഉരു​ട്ട​ത്തു മി​ന്നി​ക്കൊ​ണ്ടു കി​ട​ക്കു​ന്ന ആ സാധനം തന്റെ നേരെ ഇമ വെ​ട്ടാ​തെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കു​ന്ന ഒരു തു​റി​ച്ച ദൃ​ഷ്ടി​യാ​ണെ​ന്ന​വി​ധം, തന്റെ കാൽ അപ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ ചവി​ട്ടി​ത്താ​ഴ്ത്തിയ നി​ല​ത്തു​നി​ന്നു കണ്ണെ​ടു​ക്കു​വാൻ ശക്തി​യി​ല്ലാ​തെ, അയാൾ അവിടെ സ്തം​ഭി​ച്ചു​നി​ന്നു.

കു​റ​ച്ചു​നി​മി​ഷ​ങ്ങൾ കഴി​ഞ്ഞ ഉടനെ അപ​സ്മാ​ര​മ​ട്ടിൽ അയാൾ ആ വെ​ള്ളി​നാ​ണ​യ​ത്തി​ന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്ക് പി​ട​ഞ്ഞു​ചെ​ന്നു, അതു കട​ന്നെ​ടു​ത്തു; പി​ന്നേ​യും നീ​ണ്ടു​നി​വർ​ന്നു​നി​ന്നു. ആ മൈ​താ​ന​ത്തി​ന്റെ അങ്ങേ അറ്റ​ത്തേ​ക്കു സൂ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി; അതോ​ടു​കു​ടി​ത്ത​ന്നെ, രക്ഷ​പ്പെ​ടു​വാൻ എന്തു​വേ​ണ്ടു എന്ന അന്വേ​ഷി​ക്കു​ന്ന ഒരു കാ​ട്ടു​മൃ​ഗ​ത്തെ​പ്പോ​ലെ അയാൾ ചക്ര​വാ​ള​ത്തി​ന്റെ എല്ലാ വശ​ത്തേ​ക്കും കണ്ണോ​ടി​ച്ചു.

അയാൾ യാ​തൊ​ന്നും കണ്ടി​ല്ല. രാ​ത്രി കൂ​ടി​ക്കൂ​ടി വരു​ന്നു; മൈ​താ​നം മങ്ങി​യും തണു​ത്തും നി​ല്ക്കു​ന്നു; സന്ധ്യാ​രാ​ഗ​ത്തി​ന്നി​ട​യിൽ ഈത​നി​റ​ത്തി​ലു​ള്ള വലിയ മൂ​ട​ലു​കൾ ഉയർ​ന്നു​കൂ​ടു​ന്നു​ണ്ട്. അയാൾ ‘ഹാ!’ എന്നു​ച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു: ആ കു​ട്ടി​യെ കാ​ണാ​തായ ഭാ​ഗ​ത്തേ​ക്ക് അയാൾ ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ നട​ന്നു. ഏക​ദേ​ശം മു​പ്പ​ത​ടി പോ​യ​പ്പോൾ അയാൾ അവിടെ നി​ന്നു, നാ​ലു​പു​റ​വും നോ​ക്കി; ഒന്നും കണ്ടി​ല്ല.

ഉടനെ അയാൾ തന്നെ​ക്കൊ​ണ്ടു കഴി​യു​ന്നേ​ട​ത്തോ​ളം ഉച്ച​ത്തിൽ വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​ഞ്ഞു: ‘ഴെർ​വെ​യ്ക്കു​ട്ടി! ഴെർ​വെ​യ്ക്കു​ട്ടി!’

അയാൾ മി​ണ്ടാ​തെ​നി​ന്നു ചെ​വി​യോർ​ത്തു.

ഒരു മറു​പ​ടി​യു​മി​ല്ല.

കണ്ണെ​ത്തു​ന്നേ​ട​ത്തെ​ല്ലാം ഇരു​ട്ട​ട​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു; അവി​ടെ​യെ​ങ്ങും ഒരാ​ളി​ല്ല. ദി​ഗ്വി​ഭാ​ഗ​ത്താൽ അയാൾ ചു​റ്റ​പ്പെ​ട്ടു. അയാ​ളു​ടെ ചു​റ്റും യാ​തൊ​ന്നു​മി​ല്ല. അയാ​ളു​ടെ​നോ​ട്ടം ലയി​ച്ചു​മ​റി​യു​ന്ന ഒരേ​കാ​ന്ത​ത​യും, അയാ​ളു​ടെ ശബ്ദം ആണ്ടു​മു​ങ്ങി​പ്പോ​കു​ന്ന ഒരു നി​ശ്ശ​ബ്ദ​ത​യും മാ​ത്ര​മു​ണ്ട്.

മഞ്ഞിൻ​ക​ട്ട​യു​ടെ തണു​പ്പോ​ടു​കൂ​ടിയ ഒരു വട​ക്കൻ​കാ​റ്റ​ടി​ക്കു​ന്നു; അത് അയാ​ളു​ടെ ചു​റ്റു​മു​ള്ള സക​ല​ത്തി​ന്മേ​ലും ദുഃ​ഖ​ക​ര​മായ ഒരു ജീവൻ പാ​യി​ച്ചു. വി​ശ്വ​സി​ക്കാൻ വയ്യാ​ത്ത ഉഗ്ര​ത​യോ​ടു​കൂ​ടി ചെ​ടി​പ്പ​ടർ​പ്പു​കൾ തങ്ങ​ളു​ടെ മെ​ലി​ഞ്ഞു ചെ​റു​തായ കൈ​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു പി​ടി​ച്ചി​ള​ക്കി. അവ​യെ​ല്ലാം ആരെയോ പേ​ടി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യും ആരെയോ പി​ടി​കൂ​ടു​വാൻ പിൻ​ചെ​ല്ലു​ക​യു​മാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നും..

പി​ന്നേ​യും അയാൾ നട​ന്നു​തു​ട​ങ്ങി; ഉടനെ അയാൾ പാ​യാ​നാ​രം​ഭി​ച്ചു. ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്കു നി​ന്നു, മനു​ഷ്യൻ കേ​ട്ടി​ട്ടു​ള്ള​വ​യിൽ​വെ​ച്ച് ഏറ്റ​വും ഭയ​ങ്ക​ര​വും ഏറ്റ​വും അസ്ധാ​സ്ഥ്യ​മ​യ​വു​മായ ഒരു ശബ്ദ​ത്തിൽ ആ ഏകാ​ന്ത​ത​യു​ടെ ഉള്ളി​ലേ​ക്ക് അയാൾ ഉറ​ക്കെ നി​ല​വി​ളി​ച്ചു: ‘ഴെർ​വെ​യ്ക്കു​ട്ടി! ഴെർ​വെ​യ്ക്കു​ട്ടി!’

നി​ശ്ച​യ​മാ​യും അത് ആ കു​ട്ടി കേ​ട്ടി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കിൽ, അവൻ വല്ലാ​തെ പേ​ടി​ക്കു​ക​യും അയാ​ളു​ടെ മുൻ​പി​ലേ​ക്ക് ഒരി​ക്ക​ലും ചെ​ല്ലാ​തി​രി​പ്പാൻ കഴി​യു​ന്ന​തും സൂ​ക്ഷി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യും. പക്ഷേ, ആ കു​ട്ടി വളരെ ദൂ​ര​ത്തെ​ത്തി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു.

കു​തി​ര​പ്പു​റ​ത്തു വരു​ന്ന ഒരു മതാ​ചാ​ര്യ​നെ അയാൾ കണ്ടു​മു​ട്ടി. അയാൾ അങ്ങോ​ട്ടു ചെ​ന്ന് ആ യാ​ത്ര​ക്കാ​ര​നോ​ടു ചോ​ദി​ച്ചു: ‘ഹേ, മതാ​ചാ​ര്യ​ന​വർ​ക​ളേ,ഒരു കു​ട്ടി പോ​കു​ന്ന​തു നി​ങ്ങൾ കണ്ടു​വോ?’

‘ഇല്ല,’ ആ മതാ​ചാ​ര്യൻ പറ​ഞ്ഞു.

‘ഴെർ​വെ​യ്ക്കു​ട്ടി എന്നു പേരായ ഒരു​വ​നെ?’

‘ഞാൻ ആരേ​യും കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല.’

ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് തന്റെ പണ​സ്സ​ഞ്ചി​യിൽ​നി​ന്ന് അയ്യ​ഞ്ചു ഫ്രാ​ങ്കി​ന്റെ രണ്ടു​നാ​ണ്യം വലി​ച്ചെ​ടു​ത്തു മതാ​ചാ​ര്യ​ന്റെ കൈയിൽ വെ​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു. ‘ഹേ, മതാ​ചാ​ര്യ​ന​വർ​ക​ളേ, ഇതു നി​ങ്ങ​ളു​ടെ പാ​വ​ങ്ങൾ​ക്കി​രി​ക്ക​ട്ടെ; ഒരു മല​യ​ണ്ണ​ക്കൂ​ടോ​ടും​ഒ​രു കമ്പി​വാ​ദ്യ​ത്തോ​ടും​കൂ​ടി ഏക​ദേ​ശം പത്തു വയ​സ്സു പ്രാ​യ​മു​ള്ള ഒരു കു​ട്ടി​യാ​ണ​വൻ. നി​ങ്ങൾ​ക്ക​റി​യാ​മ​ല്ലോ, തെ​ണ്ടി​ക്ക​ഴി​യു​ന്ന കൂ​ട്ട​ത്തി​ലു​ള്ള ഒരു കു​ട്ടി?’

‘ഞാ​ന​വ​നെ കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല.’

‘ഴെർ​വെ​യ്ക്കു​ട്ടി? ഇവി​ടെ​യെ​ങ്ങും ഗ്രാ​മ​ങ്ങ​ളി​ല്ലേ? നി​ങ്ങൾ പറ​ഞ്ഞു​ത​രാ​മോ?’

‘നി​ങ്ങൾ പറ​യു​ന്ന​വി​ധ​ത്തിൽ ഒരാ​ളാ​ണെ​ങ്കിൽ, അവൻ ഇവിടെ പു​തു​താ​യി വന്ന​താ​യി​രി​ക്ക​ണം. അങ്ങ​നെ​യു​ള്ള​വർ ഇതിലെ കട​ന്നു​പോ​കാ​റു​ണ്ട്. ഞങ്ങൾ​ക്ക് അവ​രെ​പ്പ​റ്റി ഒന്നും അറി​വി​ല്ല.’

ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് പി​ന്നേ​യും രണ്ട് അയ്യ​ഞ്ചു ഫ്രാ​ങ്ക് നാ​ണ്യ​ങ്ങൾ വാ​രി​യെ​ടു​ത്തു മതാ​ചാ​ര്യ​ന്റെ കൈ​യി​ലി​ട്ടു.

‘നി​ങ്ങ​ളു​ടെ പാ​വ​ങ്ങൾ​ക്ക്,’ അയാൾ പറ​ഞ്ഞു.

ഉടനെ അയാൾ ഒരു ഭ്രാ​ന്ത​നെ​പ്പോ​ലെ തു​ടർ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു: ‘ഹേ, മതാ​ചാ​ര്യ​ന​വർ​ക​ളേ, എന്നെ പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​രെ​ക്കൊ​ണ്ട് പി​ടി​പ്പി​ക്കൂ. ഞാ​നൊ​രു കള്ള​നാ​ണ്.’

മതാ​ചാ​ര്യൻ കു​തി​ര​യെ ഈന്നി​പ്പാ​യി​ച്ചു: കല​ശ​ലാ​യി പേ​ടി​ച്ചി​ട്ട് അവി​ടെ​നി​ന്നു പറ​പ​റ​ന്നു.

താ​നാ​ദ്യം വന്ന വഴി​ക്കു ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ പാ​ഞ്ഞു.

സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി​യും, വി​ളി​ച്ചു​നോ​ക്കി​യും, ഉറ​ക്കെ കൂ​ു​ക്കി​യും, കു​റ​ച്ച​ധി​കം​ദൂ​രം അയാൾ പോയി; പക്ഷേ, ഒരാ​ളേ​യും കണ്ടി​ല്ല. ചാ​രി​യി​രി​ക്കു​ക​യോ കു​മ്ി​ട്ടി​രി​ക്കു​ക​യോ ചെ​യ്യു​ന്ന ഒരു മനു​ഷ്യ​നാ​ണെ​ന്നു സംശയം തോ​ന്നി​ച്ച ചി​ല​തി​ന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു രണ്ടോ മൂ​ന്നോ തവണ അയാൾ വയ​ലി​ലൂ​ടെ പാ​ഞ്ഞു​ചെ​ന്നു: അത് ഏതാ​ണ്ട് നി​ല​ത്തോ​ടു പറ്റി​നി​ല്ക്കു​ന്ന ചെ​റു​ചെ​ടി​ക​ളോ പാ​റ​ക​ളോ മാ​ത്ര​മാ​യി​ത്തീർ​ന്നു. ഒടു​വിൽ മൂ​ന്നു വഴി കൂ​ടി​ച്ചേ​രു​ന്ന ഒരി​ട​ത്ത്, അയാൾ നി​ന്നു. ചന്ദ്രൻ ഉദി​ച്ചു​പൊ​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. അയാൾ തന്റെ സു​ക്ഷ്മ​നോ​ട്ട​ത്തെ ദൂ​ര​ത്തേ​ക്ക​യ​ച്ചു നോ​ക്കി; അവ​സാ​ന​ത്തെ​ത്ത​വണ ഉച്ച​ത്തിൽ നി​ല​വി​ളി​ച്ചു: ‘ഴെർ​വെ​യ്ക്കു​ട്ടി! ഴെർ​വെ​യ്ക്കു​ട്ടി! ഴെർ​വെ​യ്ക്കു​ട്ടി!’ അയാ​ളു​ടെ കൂ​ക്കി​വി​ളി ഒരു പ്ര​തി​ധ്വ​നി​യെ​പ്പോ​ലും പു​റ​പ്പെ​ടു​വി​ക്കാ​തെ ഇരു​ളി​ന്നി​ട​യിൽ വ്യാ​പി​ച്ചു ലയി​ച്ചു. എങ്കി​ലും അയാൾ ഒരി​ക്കൽ​ക്കൂ​ടി ‘ഴെർ​വെ​യ്ക്കു​ട്ടി’ എന്നു പതു​ക്കെ പറഞ്ഞു-​പക്ഷേ, അതു ക്ഷീ​ണി​ച്ച​തും ഏതാ​ണ്ടു കേൾ​ക്കാൻ വയ്യാ​ത്ത​തു​മായ ഒരൊ​ച്ച​യി​ലാ​ണ്. അത് അയാ​ളു​ടെ ഒടു​വി​ല​ത്തെ യത്ന​മാ​യി​രു​ന്നു; തന്റെ ദു​ഷ്ട​മായ അന്തഃ​ക​ര​ണ​ത്തി​ന്റെ ഭാ​രം​കൊ​ണ്ട്, എന്തോ ഒര​ദൃ​ശ്യ​ശ​ക്തി അയാളെ അമർ​ത്തി​യി​ട്ട​തു​പോ​ലെ, പെ​ട്ടെ​ന്ന് ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ കാൽ കു​ഴ​ഞ്ഞു; ക്ഷീ​ണി​ച്ച് ഒരു വലിയ കല്ലി​ന്മേൽ വി​ര​ണ്ടു വീണു; അയാ​ളു​ടെ രണ്ടു മു​ഷ്ടി​ക​ളും തല​മു​ടി​യിൽ മു​റു​കെ​പ്പി​ടി​ച്ചു; കാൽ​മു​ട്ടു​കൾ​ക്കി​ട​യിൽ​മു​ഖം അമർ​ത്തി, അയാൾ ഉറ​ക്കെ നി​ല​വി​ളി​ച്ചു: ‘ഞാൻ ഒരു ദു​ഷ്ട​നാ​ണ്.’

ഉടനെ അയാ​ളു​ടെ മന​സ്സ് തകർ​ന്നു, അയാൾ കരയാൻ തു​ട​ങ്ങി. പത്തൊ​മ്പ​തു കൊ​ല്ല​മാ​യി​ട്ട് അയാൾ അന്ന് ഒന്നാ​മ​താ​യി​ട്ടാ​ണ് കര​യു​ന്ന​ത്.

മെ​ത്രാ​ന്റെ വീ​ട്ടിൽ​നി​ന്നു മട​ങ്ങി​യ​തു​മു​തൽ നമ്മൾ കണ്ട​തു​പോ​ലെ അതേ​വ​രെ ഉണ്ടാ​യി​ട്ടു​ള്ള വി​ചാ​ര​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നെ​ല്ലാം ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ഒന്ന​പ്പു​റ​ത്തേ​ക്ക് മറ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു. വാ​സ്ത​വ​മാ​യി വെ​ച്ചു​ന​ട​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്തോ അതി​നോ​ടു വഴി​പ്പെ​ടു​വാൻ അയാൾ​ക്കു കഴി​ഞ്ഞി​ല്ല. ആ വയ​സ്സ​ന്റെ ദേ​വ​തു​ല്യ​മായ സൽ​പ്ര​വൃ​ത്തി​യോ​ടും, ‘ഒരു സത്യ​വാ​നാ​യി കഴി​യു​വാൻ നി​ങ്ങൾ എന്നോ​ട് പ്ര​തി​ജ്ഞ ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ട്. നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ആത്മാ​വി​നെ ഞാൻ വി​ല​യ്ക്കു വാ​ങ്ങു​ന്നു.അതിനെ ഞാൻ നര​ക​ദേ​വ​ത​യു​ടെ അടു​ക്കൽ നി​ന്നു വീ​ണ്ടെ​ടു​ക്കു​ന്നു; ഞാൻ അതിനെ ദയാ​ലു​വായ ഈശ്വ​ര​ങ്കൽ സമർ​പ്പി​ക്കു​ന്നു’ എന്ന അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ സൗ​ന​മ്യ​വാ​ക്കു​ക​ളോ​ടും, തട​ഞ്ഞു​നി​ല്ക്കു​വാൻ അയാൾ തന്ന​ത്ത​ന്നെ വെ​റു​ങ്ങ​ലി​പ്പി​ച്ചു.

ഇത് അയാ​ളു​ടെ മന​സ്സിൽ പി​ന്നേ​യും പി​ന്നേ​യും കട​ന്നു​വ​ന്നു. ഈ ദേ​വോ​ചി​ത​മായ ദയയെ അയാൾ അഹ​ങ്കാ​രം​കൊ​ണ്ട്—അതേ, നമ്മു​ടെ ഉള്ളിൽ ദു​ഷ്ട​ത​യ്ക്കു​ള്ള രക്ഷാ​സ്ഥാ​ന​മായ അഹ​ങ്കാ​രം​കൊ​ണ്ട്—തട​ഞ്ഞു. അതേ​വ​രെ​യാ​യി തന്റെ ഉള്ളിൽ​ത്ത​ട്ടി​യി​ട്ടു​ള്ള​തി​ലെ​ല്ലാം വെ​ച്ച് ഏറ്റ​വും വമ്പി​ച്ച ആക്ര​മ​ണ​വും ഏറ്റ​വും ഭയ​ങ്ക​ര​മായ അതി​ക്ര​മ​വും ആ മതാ​ചാ​ര്യ​ന്റെ മാ​പ്പു​ത​ര​ലാ​ണെ​ന്നും: ഈ ദയാ​ലു​ത്വ​ത്തോ​ട് എതിർ​ത്തു ജയി​ച്ചാൽ തന്റെ മനഃ​ശ​ഠത എന്നെ​ന്നേ​ക്കും ഉറ​ച്ചം കഴി​ഞ്ഞു എന്നും; താൻ അതിനു വഴ​ങ്ങി​ക്കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​പ​ക്ഷം, അത്ര​യു​മ​ധി​കം കൊ​ല്ല​ങ്ങ​ളോ​ള​മാ​യി മറ്റു​ള്ള​വ​രു​ടെ പ്ര​വൃ​ത്തി​കൾ​മു​ലം തന്നിൽ നി​റ​ഞ്ഞു​നി​ല്ക്ക​ക്കു​ന്ന​തും തന്നെ രസം പി​ടി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു​മായ ദ്വേ​ഷ​ത്തെ താൻ ഉപേ​ക്ഷി​ക്കേ​ണ്ടി വന്നേ​ക്കു​മെ​ന്നും; ജയി​ക്കു​ക​യോ ജയി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യോ രണ്ടി​ലൊ​ന്ന ഇത്ത​വണ ചെ​യി​തേ കഴിയു എന്നും; തന്റെ ദു​സ്ത്ഭാ​വ​വും ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ സത്വ​ഭാ​വ​വും കൂടി വമ്പി​ച്ച​തും അവ​സാ​ന​ത്തേ​തു​മായ ഒരു യു​ദ്ധം ആരം​ഭി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നും അയാൾ​ക്കു തുലോം അസ്പ​ഷ്ട​ത​ര​മായ ഒരു ബോ​ധ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ഈ വെ​ളി​ച്ച​ങ്ങൾ​ക്കു മുൻ​പിൽ അയാൾ ഒരു​ന്മ​ത്ത​നെ​പ്പോ​ലെ നട​ന്നു. അങ്ങ​നെ കു​ണ്ടിൽ​പ്പോയ കണ്ണു​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടി നട​ന്നു​പോ​കു​മ്പോൾ, ഡി.യിൽ​വെ​ച്ചു​ണ്ടായ അത്ഭു​ത​സം​ഭ​വ​ത്തി​ന്റെ ഫല​മാ​യി തനി​ക്കു വരാൻ പോ​കു​ന്ന​തെ​ന്താ​ണെ​ന്ന് അയാൾ​ക്കു വ്യ​ക്ത​മായ ഒരു ബോധം ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​വോ? ജീ​വ​കാ​ല​ത്തിൽ ചില സമ​യ​ങ്ങ​ളിൽ ആത്മാ​വി​നെ ഉപ​ദേ​ശി​ക്കു​ക​യോ ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടി​ക്കു​ക​യോ ചെ​യ്തു കാ​ണാ​റു​ള്ള ആ അത്ഭു​ത​ക​ര​ങ്ങ​ളായ പി​റു​പി​റു​ക്ക​ലു​ക​ളെ​ല്ലാം അയാൾ​ക്കു മന​സ്സി​ലാ​യോ? തന്റെ ദൈ​വ​ഗ​തി​യെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചു​ള്ള ഒരു വി​ശി​ഷ്ട​ഘ​ട്ട​ത്തെ അയാൾ അതാ കട​ന്നു എന്ന്; രണ്ടി​ലൊ​ന്നിൽ നട​ക്കു​ക​യ​ല്ലാ​തെ നടു​വി​ലൂ​ടെ അയാൾ​ക്കി​നി മാർ​ഗ​മി​ല്ലെ​ന്ന്; ലോ​ക​ത്തിൽ​വെ​ച്ചു നല്ല​വ​നാ​യി​ത്തീ​രാ​ത്ത പക്ഷം, അയാൾ ലോ​ക​ത്തിൽ​വെ​ച്ചു വലിയ ദു​ഷ്ട​നാ​യി​ക്ക​ലാ​ശി​ക്കു​മെ​ന്ന്; ഒന്നു​കിൽ മെ​ത്രാ​നി​ലും ഉയർ​ന്ന പദ​വി​യെ​ടു​ക്കുക, അല്ലെ​ങ്കിൽ തടവു പു​ള്ളി​യി​ലും താ​ഴ​ത്തേ​ക്കു​വീ​ഴുക എന്നു പറ​യ​ട്ടെ, രണ്ടി​ലൊ​ന്നു ചെ​യ്യു​ന്ന​ത് ഇപ്പോൾ ഉചി​ത​മാ​യി​രി​ക്കു​മെ​ന്ന്; നന്നാ​യി​ത്തീ​രു​വാൻ ആഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്ന പക്ഷം അയാൾ ഒരു ദേ​വ​തു​ല്യ​നാ​യി​ത്തീ​ര​ണ​മെ​ന്ന്; ദു​ഷ്ട​നാ​യി​ത്ത​ന്നെ കഴി​യ​ണ​മെ​ന്നാ​ണ് ആഗ്ര​ഹ​മെ​ങ്കിൽ അയാൾ ഒരു രാ​ക്ഷ​സ​നാ​യി​ത്തീ​ര​ണ​മെ​ന്ന് ഒരു ചെ​റു​ശ​ബ്ദം അയാ​ളു​ടെ ചെ​കി​ട്ടിൽ മന്ത്രി​ച്ചു​വോ?

ഇവിടെ പി​ന്നെ​യും ചില ചോ​ദ്യ​ങ്ങൾ ചോ​ദി​ക്കേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു—ഞങ്ങൾ ഞങ്ങ​ളോ​ടു തന്നെ ഈ ചോ​ദ്യ​ങ്ങൾ മറ്റൊ​രി​ക്കൽ ചോ​ദി​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി​ട്ടു​ണ്ട്. ഇതി​ന്റെ​യെ​ല്ലാം ഒരു നിഴൽ തന്റെ വി​ചാ​ര​ങ്ങൾ​ക്കി​ട​യിൽ അയാൾ​ക്കു കൈയിൽ കി​ട്ടു​ക​യു​ണ്ടാ​യോ? ഞങ്ങൾ മുൻ​പു​ത​ന്നെ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​തു​പോ​ലെ, നി​ശ്ച​യ​മാ​യും നിർ​ഭാ​ഗ്യ​മാ​ണ് ബു​ദ്ധി​ക്കു സം​സ്കാ​ര​മു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന​ത്; എന്താ​യാ​ലും ഞങ്ങൾ ഇവിടെ പറ​ഞ്ഞ​തെ​ല്ലാം വെ​വ്വേ​റെ വേർ​പെ​ടു​ത്തി​യെ​ടു​ക്കു​വാൻ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​നെ​ക്കൊ​ണ്ട് കഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു​വോ എന്നു സം​ശ​യ​മാ​ണ്. ഈ വി​ചാ​ര​ങ്ങൾ അയാ​ളു​ടെ ഉള്ളിൽ കട​ന്നു​വെ​ങ്കിൽ​ത്ത​ന്നെ, അവയെ അയാൾ എന്തോ ഒരു നോ​ക്കു കണ്ടി​ട്ടു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കാ​മെ​ന്ന​ല്ലാ​തെ, നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ടു എന്നു പറയാൻ വയ്യാ; എന്ന​ല്ല, ആ വി​ചാ​ര​ങ്ങൾ അനിർ​വ​ച​നീ​യ​വും ദുഃ​ഖ​മ​യ​വു​മായ ഒരു വി​കാ​രാ​വേ​ഗ​ത്തി​ലേ​ക്ക് അയാളെ എടു​ത്തു​മ​റി​ക്കു​വാൻ മാ​ത്ര​മേ ഉപ​യോ​ഗ​പ്പെ​ട്ടു​ള്ളൂ. ഇരു​ട്ടു​പി​ടി​ച്ച​തും വൈ​കൃ​ത​പ്പെ​ട്ട​തു​മായ ആ തണ്ടു​വ​ലി​ശ്ലീ​ക്ഷ​യിൽ​നി​ന്നു വി​ട്ടു​പോ​ന്ന ഉടനെ, മെ​ത്രാൻ അയാ​ളു​ടെ ആത്മാ​വി​നെ കടന്നുപ്രദവിച്ചു-​ഇരുട്ടത്തുനിന്നു കടന്ന ഉടനെ ഒരു ജ്വ​ലി​ക്കു​ന്ന ദീ​പ്തി​ധോ​ര​ണി​ക്കു മുൻ​പിൽ​പ്പെ​ട്ടാൽ അതു കണ്ണി​നെ എന്ന​പോ​ലെ, അദ്ദേ​ഹം അയാളെ ഉപ​ദ്ര​വി​ച്ചു. പരി​ശു​ദ്ധ​വും പ്ര​കാ​ശ​മാ​ന​വു​മാ​യി​ത്ത​ന്നെ​യു​ള്ള ഭാ​വി​ജീ​വി​തം മേലിൽ താൻ അനു​ഭ​വി​ക്കേ​ണ്ട​താ​യി വരു​മെ​ന്നു തോ​ന്നിയ ആ പു​തു​ജീ​വി​തം, അയാ​ളിൽ മു​ഴു​വ​നും ഉൽ​ക്ക​ണ്ഠ​യെ​ക്കൊ​ണ്ടും ഭയ​പ്പാ​ടു​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടും നി​റ​ച്ചു. താൻ എവി​ടെ​യാ​ണെ​ന്ന് അയാൾ​ക്കു നി​ശ്ച​യ​മി​ല്ലാ​താ​യി. പെ​ട്ടെ​ന്നു സൂ​ര്യ​നു​ദി​ക്കു​ന്ന​തു കണ്ട ഒരു കൂ​മ​നെ​പ്പോ​ലെ, എന്നു പറ​യ​ട്ടെ, ആ തട​വു​പു​ള്ളി സദ്വൃ​ത്തി കണ്ട് മല​യ്ക്കു​ക​യും അന്ധ​നാ​യി​പ്പോ​വു​ക​യും ചെ​യ്തു.

ഒന്ന് അയാൾ​ക്കു തീർ​ച്ച​യാ​യി—ഇനി ഒരി​ക്ക​ലും താൻ പണ്ട​ത്തെ ആളാ​യി​രി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന, തന്നെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ചു​ള്ള സക​ല​വും മാ​റി​പ്പോ​യെ​ന്ന്, മെ​ത്രാൻ തന്നോ​ടു സം​സാ​രി​ക്കു​ക​യും തന്റെ മർ​മ​ത്തിൽ കട​ന്നു​പി​ടി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്രി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നു ഭാ​വി​ക്കു​വാൻ തന്നെ​ക്കൊ​ണ്ട ഒരി​ക്ക​ലും കഴി​യു​ക​യി​ല്ലെ​ന്ന് അയാൾ​ക്കു​റ​പ്പു തോ​ന്നി—ആ കാ​രൃ​ത്തിൽ അയാൾ​ക്കു സം​ശ​യ​മി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു.

അയാ​ളു​ടെ മന​സ്സ് ഈ നി​ല​യി​ലി​രി​ക്കു​മ്പോ​ഴാ​ണ്, ഴെർ​വെ​യ്ക്കു​ട്ടി​യെ കണ്ടെ​ത്തി​യ​തും അവ​ന്റെ നാ​ല്പ​തു സു നാ​ണ്യം അയാൾ കട​ന്നു കൈ​യി​ലാ​ക്കി​യ​തും. അതെ​ന്തി​ന്? നി​ശ്ച​യ​മാ​യും അയാ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ട് അതി​നു​ത്ത​രം പറയാൻ സാ​ധി​ക്കി​ല്ല; തണ്ടു​വ​ലി​ശ്ലി​ക്ഷ അനു​ഭ​വി​ച്ചി​രു​ന്നേ​ട​ത്തു​നി​ന്ന് അയാൾ പോ​രു​മ്പോൾ​കൊ​ണ്ടു​പോ​ന്ന ദു​ഷ്ട​വി​ചാ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ ഒടു​വി​ല​ത്തേ​തും ഒന്നി​ച്ചു​ള്ള​തു​മായ ഒരു​മ​ഹാ​ശ്ര​മ​മാ​യി​രി​ക്കു​മോ അത്—ഒരു മഹാ​പ്രേ​ര​ണ​ത്തി​ന്റെ അവ​ശേ​ഷം, പദാർ​ഥ​സ്ഥി​തി​ശാ​സ്ത്ര​പ്ര​കാ​ര​മു​ള്ള സഞ്ചി​ത​ശ​ക്തി’ അത് അതു​ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു; ഒരു​സ​മ​യം, അത് അതി​ലും താ​ഴെ​യു​ള്ള ഒന്നാ​യി​രു​ന്നു. ഞങ്ങൾ വള​ച്ചു​കെ​ട്ടാ​തെ പറ​യ​ട്ടെ, അയാ​ള​ല്ല ആ കട്ട​ത്; അതു ചെ​യ്ത​തു മനു​ഷ്യ​ന​ല്ല; മു​മ്പ​നു​ഭ​വി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത​തും മു​മ്പു കേ​ട്ടി​ട്ടേ ഇല്ലാ​ത്ത​തു​മായ വി​ചാ​ര​പ​ര​മ്പ​ര​യിൽ ബു​ദ്ധി കി​ട​ന്നു മു​ങ്ങി​പ്പൊ​ന്തു​ന്ന​തി​നി​ട​യ്ക്ക്, അയാ​ളു​ടെ ഉള്ളിൽ സാ​ത്മ്യം​കൊ​ണ്ടും സ്വ​ഭാ​വ​വി​ശേ​ഷം കൊ​ണ്ടും ഉണ്ടാ​യി​ത്തീർ​ന്നി​ട്ടു​ള്ള മൃ​ഗ​ത്വ​മാ​ണ് ആ പണ​ത്തി​നു മു​ക​ളിൽ കാ​ല​മർ​ത്തി​യ​ത്.

ബു​ദ്ധി​യു​ണ​രർ​ന്നു, മൃ​ഗ​ത്വ​ത്താൽ പ്ര​വർ​ത്തി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ആ പ്ര​വൃ​ത്തി കണ്ട​പ്പോൾ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് കഠി​ന​ദുഃ​ഖം​കൊ​ണ്ടു ചു​ളു​ങ്ങി, ഭയാ​വേ​ഗ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി ഉറ​ക്കെ ഒരു നി​ല​വി​ളി നി​ല​വി​ളി​ച്ചു.

കു​ട്ടി​യു​ടെ കൈ​യിൽ​നി​ന്ന് ആ പണം കണ്ടെ​ടു​ത്ത​തിൽ, തന്നെ​ക്കൊ​ണ്ടു മേലാൽ ചെ​യ്യാൻ വയ്യാ​ത്ത ഒരു കാ​ര്യം താൻ ചെ​യ്തു​പോ​യ​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ്—അത്ഭു​ത​ക​ര​മായ സംഭവം; അയാൾ അപ്പോൾ ചെ​ന്നു​പെ​ട്ടി​ട്ടു​ള്ള ആ ഒരു നി​ല​യിൽ നി​ല്ക്കു​മ്പോൾ മാ​ത്ര​മേ അങ്ങ​നെ​യൊ​ന്നു​ണ്ടാ​വാൻ നിവൃത്തിയുള്ളൂ-​അയാൾക്ക് ആ നി​ല​വി​ളി വന്ന​ത്.

അതെ​ന്താ​യാ​ലും ശരി, ഈ ഒടു​വി​ല​ത്തെ ദു​ഷ്പ്ര​വൃ​ത്തി​ക്ക് അയാ​ളെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ളം ഒരു​റ​ച്ച ഫല​മു​ണ്ടാ​യി; അത് അയാ​ളു​ടെ മന​സ്സു വഹി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന ആ അന്ധ​കാ​ര​കു​ണ്ഡ​ത്തെ ക്ഷ​ണ​നേ​രം​കൊ​ണ്ടു പി​ന്നി​ട്ടു; ഒരു ഭാ​ഗ​ത്തു കനത്ത ഇരു​ട്ടും മറ്റേ​ഭാ​ഗ​ത്തു തെ​ളി​ഞ്ഞ വെ​ളി​ച്ച​വു​മാ​യി അതിനെ ഭാ​ഗി​ച്ച​ക​റ്റി; രസാ​യ​ന​ശാ​സ്ത്ര​സം​ബ​ന്ധി​ക​ളായ ചില സം​ശോ​ധ​ക്ര​ദ്ര​വ്യ​ങ്ങൾ, രണ്ടെ​ണ്ണം​കൂ​ടി​ച്ചേർ​ന്ന ഒരു മി​ശ്ര​യോ​ഗ​ത്തിൽ​നി​ന്ന് ഒന്നി​നെ​ഉ​റി​ച്ചെ​ടു​ത്തും മറ്റ​തി​നെ തെ​ളി​യി​ച്ചെ​ടു​ത്തും വേർ​തി​രി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ, അയാ​ളു​ടെ അപ്പോ​ഴ​ത്തെ സ്ഥി​തി​യിൽ കി​ട​ന്നി​രു​ന്ന ആത്മാ​വിൽ അതു പ്ര​വർ​ത്തി​ച്ചു.

സക​ല​വും ക്ഷോ​ഭി​ച്ചു​പോ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട്, തന്നെ​പ്പ​റ്റി പരീ​ക്ഷ​ണം ചെ​യ്യു​ന്ന​തി​നും തന്നെ​പ്പ​റ്റി ആലോ​ചി​ക്കു​ന്ന​തി​നും മുൻ​പാ​യി, ഒന്നാ​മ​തു തന്ന​ത്ത​ന്നെ രക്ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തു​വാൻ​വേ​ണ്ടി പി​ട​യു​ന്ന ഒരാ​ളെ​പ്പോ​ലെ, അയാൾ ആകു​ട്ടി​യെ കണ്ടു​പി​ടി​ച്ചു അവ​ന്നു പണം തി​രി​ച്ചു കൊ​ടു​ക്കു​വാൻ ശ്ര​മി​ച്ചു; പി​ന്നീട, അത​സാ​ധ്യ​മാ​ണെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​യ​പ്പോൾ, അയാൾ നി​രാ​ശ​ത​യോ​ടു​കൂ​ടി നി​ന്നു. ‘ഞാൻ ഒരു​ദു​ഷ്ട​നാ​ണ്!’ എന്നു​ച്ച​ത്തിൽ പറഞ്ഞ സമ​യ​ത്ത്, താൻ ആരാ​ണെ​ന്ന് അയാഗ് കണ്ട​റി​ഞ്ഞു, താൻ ഒരു ഛാ​യാ​രു​പം മാ​ത്ര​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു എന്ന് തോ​ന്നു​മാറ—കൈയിൽ പൊ​ന്തൻ​വ​ടി​യോ​ടും, അര​യിൽ​വെ​ച്ചു മു​റു​ക്കിയ അടി​ക്കു​പ്പാ​യ​ത്തോ​ടും, പു​റ​ത്തു താൻ കട്ടെ​ടു​ത്തി​ട്ടു​ള്ള സാ​മാ​ന​ങ്ങ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു നി​റ​ഞ്ഞ പട്ടാ​ള​മാ​റാ​പ്പോ​ടും, മു​റു​ക്കി​പ്പി​ടി​ച്ച​തും ഒരു രസ​മി​ല്ലാ​ത്ത​തു​മായ മു​ഖ​ഭാ​വ​ത്തോ​ടും നി​കൃ​ഷ്ട​ങ്ങ​ളായ വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ളാൽ നി​റ​യ​പ്പെ​ട്ട വി​ചാ​ര​ങ്ങ​ളോ​ടും​കൂ​ടി തന്റെ​മുൻ​പിൽ രക്ത​മാം​സ​സ​മ്മി​ശ്ര​മായ ശരീരം വഹി​ച്ചു ഭയ​ങ്ക​ര​നായ ആ തട​വു​പു​ള്ളി, ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്, നി​ല്ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്ന് തോന്നത്തക്കവിധം-​അയാൾ അയാ​ളിൽ​നി​ന്ന് തീരെ വേ​റി​ട്ടു​ക​ഴി​ഞ്ഞു.

ഞങ്ങൾ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​തു​പോ​ലെ അതി​യായ ദുഃ​ഖാ​നു​ഭ​വം അയാളെ ഒരു​ത​രം​വി​ചാ​ര​ശീ​ല​നാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു. അപ്പോൾ, അത് ഒരു​മാ​തി​രി മാ​യാ​വി​ചാ​ര​മാ​ണ്. ഴാ​ങ്വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​നെ, ആ അപകടം പി​ടി​ച്ച മു​ഖ​ത്തെ, അയാൾ വാ​സ്ത​വ​ത്തിൽ കാ​ണു​ക​ത​ന്നെ ചെ​യ്തു. ആരാ​ണ​തെ​ന്ന് അയാൾ ഏതാ​ണ്ട് കട​ന്നു​ചോ​ദി​ക്കാ​നു​ള്ള ഭാ​വ​മാ​യി; അയാൾ ആ അന്യ​രൂ​പ​ത്തെ കണ്ടു പേ​ടി​ച്ച​മ്പ​ര​ന്നു.

വാ​സ്ത​വ​സ്ഥി​തി​യെ തന്നിൽ​ത്ത​ന്നെ ലയി​പ്പി​ച്ച് ഇല്ലാ​താ​ക്ക​ത്ത​ക്ക​വി​ധം​മ​നോ​രാ​ജ്യം അത്ര​യും അഗാ​ധ​ത​ര​മാ​യി​പ്പോ​കു​ന്ന ക്ഷു​ഭി​ത​ങ്ങ​ളും എന്നാൽ തി​ക​ച്ചും ശാ​ന്ത​ങ്ങ​ളു​മായ ഘട്ട​ങ്ങ​ളിൽ ഒന്നി​ലൂ​ടെ​യാ​ണ് അപ്പോൾ അയാ​ളു​ടെ തല​ച്ചോ​റു സഞ്ച​രി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്. ആ സമ​യ​ത്തു മനു​ഷ്യൻ തന്റെ മുൻ​പി​ലു​ള്ള ഇന്ദ്രി​യ​വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ളെ​യൊ​ന്നും​ത​ന്നെ അറി​യു​ന്നി​ല്ല; അയാൾ തന്റെ ഉള്ളി​ലു​ള്ള വി​ചാ​ര​ങ്ങ​ളെ​യെ​ല്ലാം തന്നിൽ​നി​ന്നു വേ​റി​ട്ടു കാ​ണു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു.

ഈ നി​ല​യ്ക്ക് അയാൾ തന്ന​ത്ത​ന്നെ മു​ഖ​ത്തോ​ടു​മു​ഖ​മാ​യി നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ടു എന്നു പറ​യ​ട്ടെ; എന്ന​ല്ല, അതോ​ടു​കൂ​ടി​ത്ത​ന്നെ, ആ ചി​ത്ത​ഭ്ര​മ​ത്തി​നു വി​ല​ങ്ങ​നെ, ഒര​ത്ഭു​ത​ക​ര​മായ ആഴ​ത്തി​നു​ള്ളിൽ, ആദ്യം ഒരു ചു​ട്ടാ​ണോ എന്ന് തോ​ന്നിയ ഒരു​ത​രം വെ​ളി​ച്ചം അയാൾ കണ്ടു. തന്റെ അന്തഃ​ക​ര​ണ​ത്തി​നു അധികം ശ്ര​ദ്ധേ​യ​മാ​യി തോ​ന്നിയ ആ വെ​ളി​ച്ച​ത്തെ അയാൾ സു​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ട​പ്പോൾ, അതിന് ഒരു​മ​നു​ഷ്യാ​കൃ​തി​യു​ള്ള​താ​യി​ത്തോ​ന്നി; എന്ന​ല്ല, ആ കണ്ട ചൂ​ട്ടു മെ​ത്രാ​നാ​ണെ​ന്നും അയാൾ വാ​സ്ത​വ​മ​റി​ഞ്ഞു.

അയാ​ളു​ടെ മനഃ​സാ​ക്ഷി ആ രണ്ടു​പേ​രേ​യും—മെ​ത്രാ​നേ​യും ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​നേ​യും—തു​ലാ​സ്സി​ലി​ട്ടു. രണ്ടാ​മ​ത്തെ​യാ​ളെ പാ​ക​പ്പെ​ടു​ത്തു​വാൻ ആദ്യ​ത്തെ​യാ​ളിൽ​നി​ന്ന് ഒട്ടും കു​റ​യാ​ത്ത ഒന്നാ​വ​ശ്യ​മാ​ണ്. ഇത്ത​രം മന​സ്സം​ഭ്ര​മ​ങ്ങ​ളു​ടെ വി​ശേ​ഷ​ത​ക​ളായ ആ അസാ​ധാ​ര​ണ​ഫ​ല​ങ്ങ​ളിൽ ഒന്നു​കൊ​ണ്ട്, മനോ​രാ​ജ്യം ദീർ​ഘി​ച്ച​തോ​ടു​കു​ടി അയാ​ളു​ടെ ദൃ​ഷ്ടി​കൾ​ക്കു മുൻ​പിൽ മെ​ത്രാൻ വലു​പ്പ​ത്തി​ലും പ്ര​കാ​ശ​ത്തി​ലും അത്യ​ന്തം വർ​ദ്ധി​ച്ചു​വ​ന്ന​ത​നു​സ​രി​ച്ച്, ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ചെ​റു​താ​വു​ക​യും​മ​റ​ഞ്ഞു​പോ​ക​യും ചെ​യ്തു​തു​ട​ങ്ങി. കു​റ​ച്ചു​നേ​രം കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ, അയാൾ ഒരു​വെ​റും ഉരു​ട്ട​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നു​മ​ല്ലെ​ന്നാ​യി. ഉത്ത​ര​ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ അയാൾ മറ​ഞ്ഞു. മെ​ത്രാൻ മാ​ത്രം ശേ​ഷി​ച്ചു; ഈ ഭാ​ഗ്യം​കെ​ട്ട മനുഷ യന്റെ ആത്മാ​വി​നെ മു​ഴു​വ​നും അദ്ദേ​ഹം ഉത്കൃ​ഷ്ട​മായ ഒരു ദീ​പ്തി​വി​താ​നം​കൊ​ണ്ടു നി​റ​ച്ചു.

ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് കുറെ അധി​ക​നേ​രം കര​ഞ്ഞു; അയാ​ളു​ടെ കണ്ണു​ക​ളിൽ​നി​ന്ന് ചു​ട്ടു​തി​ള​യ്ക്കു​ന്ന കണ്ണു​നീ​രൊ​ഴു​കി; ഒരു സ്ത്രീ​യേ​ക്കാ​ള​ധി​കം പാ​വ​മാ​യും ഒരു കു​ട്ടി​യെ​ക്കാ​ള​ധി​കം പേ​ടി​ച്ചും അയാൾ തേ​ങ്ങി​പ്പോ​യി.

അങ്ങ​നെ അയാൾ കര​യു​ന്ന​തോ​ടു​കൂ​ടി, പ്ര​ഭാ​തം അയാ​ളു​ടെ ആത്മാ​വിൽ അധി​ക​മ​ധി​കം പ്ര​കാ​ശി​ച്ചു— അതേ, അത്ഭു​ത​ക​ര​മായ ഒരു വെ​ളി​ച്ചം—മന​സ്സു​മ​യ​ക്കു​ന്ന​തും അപ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ പേ​ടി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു​മായ അങ്ങ​നെ​യൊ​ര​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു തേ​ജോ​വി​ശേ​ഷം, തന്റെ ആദ്യ​ച​രി​ത്രം, താൻ ഒന്നാ​മ​തു ചെയ്ത കു​റ്റം, താൻ അതി​ന്ന​നു​ഭ​വി​ച്ച ആ അന​വ​ധി​കാ​ല​ത്തെ പ്ര​തി​ശാ​ന്തി, തനി​ക്കു പു​റ​ത്തു​ണ്ടാ​യി​ത്തീർ​ന്ന കൂ​ര​മൃ​ഗ​ത്വം, അക​ത്തു​ണ്ടാ​യി​വ​ന്ന മനഃ​കാ​ഠി​ന്യം, സ്വാ​ത്ന്ത്യ​ത്തി​ലേ​ക്കു​ണ്ടാ​യ​ത​ന്റെ മോചനം, പക​രം​വീ​ട്ടു​വാൻ പലേ വഴി​ക​ളും ആലോ​ചി​ച്ചി​രു​ന്ന​തി​ലെ ആഹ്ലാ​ദം, മ്താ​ന്റെ ഗൃ​ഹ​ത്തിൽ​വെ​ച്ചു താൻ അനു​ഭ​വി​ച്ച​ത്, താൻ ഒടു​വിൽ​ചെ​യ്തു​വെ​ച്ച ക്രിയ, ഒരു കു​ട്ടി​യിൽ​നി​ന്ന് നാ​ല്പ​തു സു കട്ടു കൈ​ക്ക​ലാ​ക്കി​യ​ത്. മെ​ത്രാ​ന്റെ മാ​പ്പു​ക​ഴി​ഞ്ഞ​തി​നു​ശേ​ഷ​മാ​യ​തു​കൊ​ണ്ട് അത്ര​യും ഭീ​രു​ത്വ​ത്തോ​ടു കൂ​ടി​യ​തും അത്ര​യും രാ​ക്ഷ​സോ​ചി​ത​മാ​യി തോ​ന്നു​ന്ന​തു​മായ ആ ഒരു ദു​ഷ്പ്ര​വൃ​ത്തി—ഇതെ​ല്ലാം അയാ​ളു​ടെ മന​സ്സിൽ ആവർ​ത്തി​ച്ചു; അതേ​വ​രെ താൻ കണ്ട​റി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു പു​തി​യ​ത​രം സ്ഫു​ട​ത​യോ​ടു​കൂ​ടി ഇതെ​ല്ലാം അയാ​ളു​ടെ മുൻ​പിൽ പ്ര​ത്യ​ക്ഷീ​ഭ​വി​ച്ചു. അയാൾ തന്റെ ജീ​വി​ത​ത്തെ പരീ​ക്ഷ​ണം ചെ​യ്തു; അത് ഭയ​ങ്ക​ര​മാ​യി തോ​ന്നി; അയാ​ളു​ടെ ആത്മാ​വ്—അത​യാൾ​ക്കു ഭയ​ങ്ക​ര​മാ​യി​ത്തീർ​ന്നു. അതി​ന്നി​ട​യ്ക്ക് ഒരു സൗ​മ്യ​തേ​ജ​സ്സ് ആ ജീ​വി​ത​ത്തി​നും ആ ആത്മാ​വി​നും ആശ്വാ​സ​ക​ര​മാ​യി അവ​യു​ടെ മേൽ പതു​ക്കെ വന്നു​പ​തി​ഞ്ഞു. സ്വർ​ഗ​ത്തി​ന്റെ വെ​ളി​ച്ച​ത്തി​ലൂ​ടെ താൻ നര​ക​ദേ​വ​ത​യെ കാ​ണു​ന്ന​താ​യി അയാൾ​ക്കു തോ​ന്നി.

ഇങ്ങ​നെ അയാൾ എത്ര മണി​ക്കൂർ നേരം കര​ഞ്ഞു? കര​ച്ചി​ല​വ​സാ​നി​ച്ച​തി​നു​ശേ​ഷം അയാൾ എന്തു പ്ര​വർ​ത്തി​ച്ചു? അയാൾ എവി​ടേ​ക്കാ​ണ് പോയത്? ഒരാൾ​ക്കും ഒരു​കാ​ല​ത്തും നി​ശ്ച​യ​മി​ല്ല. ഒരു കാ​ര്യം മാ​ത്രം മതി​യായ തെ​ളി​വി​ന്മേൽ​വി​ശ്വ​സി​ച്ചു പറ​യാ​വു​ന്ന​താ​ണ്—ആ കാ​ല​ത്തു ഗ്രെ​നോ​ബ്ളി​ലാ​യി​രു​ന്ന ഒര​ഞ്ച​ലോ​ട്ട​ക്കാ​രൻ, അന്നു രാ​ത്രി​ത​ന്നെ, ഏക​ദേ​ശം പു​ല​രാൻ മു​ന്നു മണി​ക്കു ഡി.യിൽ വന്ന സമ​യ​ത്ത്, താൻ മെ​ത്രാ​ന്റെ താ​മ​സ​സ്ഥ​ലം നി​ല​ക്കു​ന്ന തെ​രു​വി​ലൂ​ടെ കട​ന്നു​പോ​കു​മ്പോൾ, ഇരു​ട്ട​ത്തു പു​റ​ത്തെ കൽ​വി​രി​പ്പിൽ, മോൺ​സി​ന്യേർ വെ​ല്ക്ക​മി​ന്റെ വീ​ട്ടു​വാ​തി​ലി​നു മുൻ​പി​ലാ​യി ഒരാൾ ഈശ്വ​ര​വ​ന്ദ​ന​ത്തി​നു​ള്ള ഇരി​പ്പിൽ മു​ട്ടു​കു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു കാ​ണു​ക​യു​ണ്ടാ​യി.