നി​ര​ഹ​ങ്കാ​ര​മ​ല്ലാ​ത്ത ഒരു​ത​രം രാ​ജ​കീ​യ​പ്രാ​മാ​ണ്യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി, പതി​നെ​ട്ടാ​മൻ​ലൂ​യി, തന്റെ ഇരു​പ​ത്തി​ര​ണ്ടാ​മ​ത്തെ വാ​ഴ്ച​ക്കൊ​ല്ലം എന്ന് സ്ഥാ​നം കല്പി​ച്ച​താ​ണ്, ക്രി​സ്ത്വാ​ബ്ദം 1817, [1]

ക്രി​സ്ത്വാ​ബ്ദം 1817-​നെസ്സംബന്ധിച്ചേടത്തോളം, തമ്മിൽ കെ​ട്ടി​മ​റി​ഞ്ഞ കൂ​ടി​ച്ചേർ​ന്ന മു​ക​ളിൽ പൊ​ന്തി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന​ത് ഇതൊ​ക്കെ​യ​ത്രേ; എല്ലാം ആളുകൾ മറ​ന്നു​ക​ഴി​ഞ്ഞു. ചരി​ത്രം ഈ എല്ലാ സം​ഭ​വ​വി​ശേ​ഷ​ങ്ങ​ളേ​യും മി​ക്ക​വാ​റും നോ​ക്കാ​തെ​യി​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. അത് അങ്ങ​നെ​യേ വരു; നി​ത്യ​ത്വം ഇവയെ മു​ക്കി​ക്ക​ള​യും. അതെ​ന്താ​യാ​ലും, ഈ വി​വ​ര​ങ്ങൾ, നി​സ്സാ​ര​ങ്ങ​ളെ​ന്നു തെ​റ്റി​വി​ളി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന ഈ സംഭവവിശേഷങ്ങൾ-​മനുഷ്യലോകത്തിൽ നി​സ്സാ​ര​സം​ഭ​വ​ങ്ങ​ളി​ല്ല; സ്ഥാ​വ​ര​ങ്ങൾ​ക്കി​ട​യിൽ ചെറിയ ഇലകളുമില്ല-​അത്രയും ഉപ​യോ​ഗ​ക​ര​ങ്ങ​ളാ​ണ്. അതാതു വർ​ഷ​ത്തി​ന്റെ മു​ഖാ​കൃ​തി​കൊ​ണ്ട​ത്രേ ഓരോ ശതാ​ബ്ദ​ത്തി​ന്റേ​യും മു​ഖ​രൂ​പ​മു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന​ത്. ഇങ്ങ​നെ​യു​ള്ള 1817-ൽ, ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രായ നാലു പാ​രി​സ്സ് നഗ​ര​നി​വാ​സി​കൾ കൂടി ഒരു രസം​പി​ടി​ച്ച ‘പൊ​റാ​ട്ടു​ക​ളി’ ഏർ​പ്പെ​ടു​ത്തി.

ഈ നാലു പരി​ഷ്കാ​രി​ക​ളിൽ ഒരാൾ തൂ​ലൂ​സ്കാ​ര​നും, മറ്റൊ​രാൾ ലി​മോ​ഴ്ക്കാ​ര​നും, മൂ​ന്നാ​മ​ത്താൾ കഹോർ​ക്കാ​ര​നും, നാ​ലാ​മ​ത്താൾ മോം​തോ​ബാ​ങ്കാ​ര​നു​മാ​ണ്; നാ​ലു​പേ​രും സ്കൂൾ​കു​ട്ടി​കൾ; സ്കൂൾ​ക്കു​ട്ടി എന്നു പറ​ഞ്ഞാൽ പാ​രി​സ്സു​കാ​രൻ എന്ന് പറ​ഞ്ഞു​ക​ഴി​ഞ്ഞു. പാ​രി​സ്സിൽ​ച്ചെ​ന്നു പഠി​ക്കുക എന്ന​ത് പാ​രി​സ്സിൽ​ച്ചെ​ന്നു ജനി​ക്കു​ക​യാ​ണ്.

ഈ നാലു ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രും നി​സ്സാ​ര​ന്മാ​രാ​യി​രു​ന്നു; അവ​രു​ടെ മു​ഖം​പോ​ലു​ള്ള മുഖം ആരും കണ്ടി​ട്ടു​ണ്ടാ​വും; മനു​ഷ്യ​ലോ​ക​ത്തിൽ അവി​ട​വി​ടെ​നി​ന്നു പെ​റു​ക്കി​യെ​ടു​ത്ത നാലു ‘തര​പ്പ​ടി‘കൾ. നല്ലാ​ളു​ക​ളു​മ​ല്ല ചീ​ത്താ​ളു​ക​ളു​മ​ല്ല, അറി​വു​ള്ള​വ​രു​മ​ല്ല അറി​വി​ല്ലാ​ത്ത​വ​രു​മ​ല്ല, വലിയ ബു​ദ്ധി​മാ​ന്മാ​രു​മ​ല്ല വെറും വി​ഡ്ഢി​ക​ളു​മ​ല്ല; ഇരു​പ​തു​വ​യ​സ്സു പ്രാ​യം എന്നു പറ​യു​ന്ന ‘ആ ഭം​ഗി​യു​ള്ള വസന്ത‘ത്തോ​ടു​കൂ​ടിയ നാലു സൗ​ഭാ​ഗ്യ​വാ​ന്മാർ. അവർ നാല് ഓസ്കാർ [2] മാർ ആയി​രു​ന്നു; അക്കാ​ല​ത്ത് ആർതർ [3] മാർ ഉണ്ടാ​യി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി സു​ഗ​ന്ധ​ധൂ​പ​ങ്ങൾ കാ​ണി​ക്കുക! ഇതി​ഹാ​സം പറ​യു​ന്നു: ഓസ്കാർ എഴു​ന്ന​ള്ളു​ന്നു. ഓസ്കാർ, എനി​ക്ക​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ ചെ​ന്നു കാണണം! ഓസ്സി​യൽ [4] മട്ടു​ക​ളിൽ​നി​ന്ന ആളുകൾ ഒരു​വി​ധം പു​റ​ത്തു​ക​ട​ന്നു. അന്ന​ത്തെ മോ​ടി​കൾ സ്കാൻ​ഡി​നേ​വി​യ​യി​ലേ​യും കാ​ലി​ഡോ​ണി​യ​യി​ലേ​യും പരി​ഷ്കാ​ര​പ്ര​കാ​ര​മാ​യി​രു​ന്നു; കറ​യി​ല്ലാ​ത്ത ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് മട്ടു​കൾ പ്ര​ച​രി​ക്കാ​നി​രി​ക്കു​ന്ന​തേ ഉള്ളു; ആർ​തർ​മാ​രു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ ഒന്നാ​മ​നായ വെ​ല്ലി​ങ്ടൻ വാ​ട്ടർ​ലൂ​യു​ദ്ധം ജയി​ച്ചു, അത്ര​യേ ആയി​ട്ടു​ള്ളൂ.

ഈ നാലു ഓസ്കാർ​മാ​രിൽ തൂ​ലൂ​സ്കാ​ര​ന്നു ഫെലി തൊ​ലോ​മി​യെ എന്നാ​ണ് പേർ; കഹോർ​കാ​ര​ന്നു ലി​തോ​ളി​യെ; ലി​മോ​ഴ്ക്കാ​ര​ന്നാ​വ​ട്ടേ ഫാ​മോ​യി; മോം തോ​ബാ​ങ്കാ​ര​നെ ബ്ലാ​ഷ്വേ​ല്ല് എന്നും വി​ളി​ച്ചു​വ​രു​ന്നു. പതി​വു​പോ​ലെ നാ​ലു​പേർ​ക്കും ഓരോ ഉപ​പ​ത്നി​മാ​രു​ണ്ട്. ബ്ബ്ലാ​ഷ്വേ​ല്ല് ഫേ​വ​റി​റ്റി​നെ സ്നേ​ഹി​ച്ചി​രു​ന്നു—അവൾ ഇം​ഗ്ല​ണ്ടിൽ പോ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് ഈ പേർ സി​ദ്ധി​ച്ച​ത്; ലി​തോ​ളി​യെ ദാ​ലി​യ​യെ ഓമ​നി​ച്ചു​വ​ന്നു—അവൾ തന്റെ ഓമ​ന​പ്പേ​രാ​യി ഒരു പൂ​വി​ന്റെ പേ​രാ​ണ് സ്വീ​ക​രി​ച്ച​ത്; ഫാ​മോ​യി​യാ​ക​ട്ടെ സെ​ഫീ​നെ വെ​ച്ചു പൂ​ജി​ച്ചു— സെഫീൻ എന്നു​വെ​ച്ചാൽ ഴോ​സ​ഫീൻ ചു​രു​ക്കി​യ​ത്; തൊ​ലോ​മി​യേ​ക്കു ‘വേശി’എന്നു വി​ളി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന ഫൻ​തീ​നു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു—അവ​ളു​ടെ തല​മു​ടി അത്ര ചെ​മ്പി​ച്ച​തും ചന്ത​മു​ള്ള​തു​മാ​ണ്. ഫേ​വ​റി​റ്റും ദാ​ലി​യ​യും സെ​ഫീ​നും ഫൻ​തീ​നും സു​ഗ​ന്ധ​ദ്ര​വ്യ​ങ്ങൾ പൂശി അന്ത​സ്സി​ലി​രി​ക്കു​ന്ന നാലു മോ​ഹ​നാം​ഗി​മാ​രാ​യി​രു​ന്നു; കൂ​ലി​പ്ര​വൃ​ത്തി​ക്കാ​രായ സ്ത്രീ​ക​ളു​ടെ മട്ട് അവ​രിൽ​നി​ന്നു വി​ട്ടു​പോ​യി​ട്ടി​ല്ല; തങ്ങ​ളു​ടെ തു​ന്നൽ​സ്സാ​മാ​ന​ങ്ങ​ളു​മാ​യു​ള്ള വി​വാ​ഹ​മോ​ച​നം അവർ മു​ഴു​മി​പ്പി​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞി​ല്ല. ദുർ​ന്ന​ട​പ​ടി​കൾ കൊ​ണ്ട് ഏതാ​ണ്ടൊ​ക്കെ കല​ങ്ങി​മ​റി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലും, അദ്ധ്വാ​ന​ശീ​ല​ത്തി​ന്റെ സ്വ​ച്ഛത അവ​രു​ടെ മു​ഖ​ത്ത് അപ്പോ​ഴും അവി​ട​വി​ടെ തങ്ങി​നിൽ​പു​ണ്ടു്; സ്ത്രീ​ക​ളു​ടെ ഒന്നാ​മ​ത്തെ അധഃ​പ​ത​ന​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി വാ​ടി​പ്പോ​കാ​ത്ത ചാ​രി​ത്ര്യ​പു​ഷ്പം അവ​രു​ടെ ആത്മാ​വിൽ മങ്ങി​ക്കി​ട​പ്പു​ണ്ട്. ആ നാലു യു​വ​തി​ക​ളിൽ ഒരു​ത്തി​യെ കു​ട്ടി എന്നു വി​ളി​ച്ചി​രു​ന്നു—അവ​ളാ​ണ് ആ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ​വെ​ച്ചു കു​ട്ടി; മറ്റൊ​രു​ത്തി​യെ മു​ത്തി എന്നും-​ആ മു​ത്തി​ക്കു വയ​സ്സ് ഇരു​പ​ത്തി​മൂ​ന്നാ​യി. ഞങ്ങൾ​ക്ക് ഒന്നും മറ​ച്ചു​വെ​ക്ക​ണ​മെ​ന്നി​ല്ല; വേ​ശി​യായ ഫൻ​തീ​നേ​ക്കാൾ മുൻപു പറ​യ​പ്പെ​ട്ട മൂ​ന്നു​പേ​രും അധികം ലോ​ക​പ​രി​ച​യ​മു​ള്ള​വ​രാ​ണ്; നാലു പു​റ​ത്തേ​ക്കു​ള്ള നോ​ട്ടം കു​റെ​ക്കൂ​ടി കു​റ​യും; ജീ​വി​ത​യു​ദ്ധ​ത്തിൽ കു​റെ​ക്കൂ​ടി പയറ്റിശ്ശീലിച്ചിട്ടുണ്ട്-​ഫൻതീനാകട്ടെ, അപ്പോ​ഴും ആദ്യ​ത്തെ മനോ​രാ​ജ്യ​സു​ഖ​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നു പോ​ന്നി​ട്ടി​ല്ല. ദാലിയ, സെഫീൻ, വി​ശേ​ഷി​ച്ചും ഫേ​വ​റി​റ്റ്, ഇവർ​ക്ക് അത്ര​ത​ന്നെ സമ്മ​തി​ച്ചു കൊ​ടു​ക്കാൻ വയ്യാ. തു​ട​ങ്ങി​യേ ഉള്ളൂ എങ്കി​ലും അവ​രു​ടെ അത്ഭു​ത​ക​ഥ​യിൽ അധ്യാ​യം ഒന്നി​ല​ധി​കം ചെ​ന്നു; ഒന്നാ​മ​ത്തേ​തിൽ അഡോൾ​ഫ​സ്സ​റ് എന്ന പേ​രി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന കാ​മു​കൻ പി​ന്ന​ത്തേ​തിൽ ആൽഫോൺസായി-​അതിന്നു പി​ന്ന​ത്തെ അധ്യാ​യ​ത്തിൽ അതു മാറി ഗസ്റ്റാ​വാ​യി. ദാ​രി​ദ്ര്യ​വും തേ​വ​ടി​ശ്ശി​ത്ത​വും നാശം പി​ടി​ച്ച രണ്ടു​പ​ദേ​ശി​ക​ളാ​ണ്; ഒന്നു പരി​ഹ​സി​ക്കു​ക​യും മറ്റൊ​ന്ന് പ്ര​ശം​സി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു. ഈ രണ്ടു പേ​രും​കൂ​ടി പൊ​തു​ജ​ന​ങ്ങൾ​ക്കു​ള്ള സൗ​ഭാ​ഗ്യ​വ​തി​ക​ളായ പെ​ണ്മ​ക്ക​ളു​ടെ രണ്ടു ഭാ​ഗ​ത്തു​മാ​യി നി​ന്നു ചെ​കി​ട്ടിൽ മന്ത്രി​ക്കു​ന്നു. അറി​വി​ല്ലാ​ത്ത ഹൃ​ദ​യ​ങ്ങൾ ഈ ഉപ​ദേ​ശ​ങ്ങൾ​ക്കു ചെ​വി​കൊ​ടു​ക്കു​ന്നു. ഇങ്ങ​നെ​യാ​ണു് ഇവ കു​ണ്ടിൽ ചാ​ടി​ക്കു​ന്ന​ത്; ഇവ​യു​ടെ നേരെ കല്ലേ​റു​കൾ ചെ​ല്ലു​ന്ന​തും ഇതു​കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ. കള​ങ്ക​മി​ല്ലാ​തെ​യും അടു​ക്കാൻ വയ്യാ​തെ​യു​മു​ള്ള ആത്മാ​ക്ക​ളു​ടെ​യെ​ല്ലാം തേ​ജ​സ്സു​കൊ​ണ്ട് ഇവ അമർ​ന്നു​പോ​കു​ന്നു. ഹാ! ഴങ് [5] വി​ശ​ന്നി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലോ?

ഫേ​വ​റി​റ്റ് ഇം​ഗ്ല​ണ്ടിൽ പോ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട് ദാ​ലി​യ​യും സെ​ഫീ​നും അവളെ ബഹു​മാ​നി​ച്ചു. നന്നേ ചെ​റു​പ്പ​ത്തിൽ​ത്ത​ന്നെ അവൾ​ക്കു തറ​വാ​ട്ട​മ്മ​സ്ഥാ​നം കൈ​വ​ന്നി​രു​ന്നു. അവ​ളു​ടെ അച്ഛൻ വയ​സ്സ​നും വി​വാ​ഹം ചെ​യ്യാ​ത്ത​വ​നു​മായ ഒരു ഗണി​ത​ശാ​സ്ത്രാ​ധ്യാ​പ​ക​നാ​ണ് ദു​ഷ്ട​നും തെ​മ്മാ​ടി​യു​മായ ഒരു മനു​ഷ്യൻ; പ്രാ​യം കൂ​ടി​യി​ട്ടും അയാൾ അതാ​തി​ട​ത്തു പോയി പാ​ഠ​ങ്ങൾ പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ത്തി​രു​ന്നു. ഈ അധ്യാ​പ​കൻ ചെ​റു​പ്പ​ത്തിൽ ഒരു ദിവസം ഒരു പള്ളി​യറ പ്ര​വൃ​ത്തി​ക്കാ​രി​യു​ടെ തൊ​ങ്ങ​ലു​ടു​പ്പു വേ​ലി​ക്കു​റ്റി​യിൽ കോർ​ത്തു​വ​ലി​ഞ്ഞ​തു കണ്ടു; ഈ ഒരു സംഭവം കാരണം അയാൾ ആ സ്ത്രീ​യു​മാ​യി സ്നേ​ഹ​ത്തി​ലാ​യി. അതി​ന്റെ ഫല​മാ​ണ് ഫേ​വ​റി​റ്റ്. അവൾ അച്ഛ​നെ ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്കു കണ്ടെ​ത്താ​റു​ണ്ട്; കണ്ടാൽ അവൾ ഉപ​ചാ​ര​പൂർ​വം തല കു​നി​ക്കും. ഒരു ദിവസം രാ​വി​ലെ ഒരു സന്ന്യാ​സി​നി​യു​ടെ വേ​ഷ​ത്തി​ലും സമ്പ്ര​ദാ​യ​ത്തി​ലു​മു​ള്ള ഒരു വൃദ്ധ അവ​ളു​ടെ അറ​യി​ലേ​ക്കു കയ​റി​ച്ചെ​ന്നു. ആ അപ​രി​ചിത അവ​ളോ​ടു ചോ​ദി​ച്ചു: ‘മദാം വൃ​സേ​ല്ല്, നി​ങ്ങൾ എന്നെ അറി​യി​ല്ലേ?’ ‘ഇല്ല.’ ‘ഞാൻ നി​ന്റെ അമ്മ​യാ​ണ്.’ ഉടനെ ആ വൃ​ദ്ധ​സ്ത്രീ ചു​മ​ര​ള​മാ​റി തു​റ​ന്നു, ചി​ല​തെ​ടു​ത്തു ഭക്ഷി​ച്ചു, ചി​ല​തെ​ടു​ത്തു കു​ടി​ച്ചു; കൈയിൽ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നി​രു​ന്ന ഒരു പായ നി​വർ​ത്തി, അവിടെ കൂടി. ദു​ശ്ലീ​ല​യും ഈശ്വ​ര​ഭ​ക്ത​യു​മായ ഈ പ്രാ​യം ചെന്ന അമ്മ ഫേ​വ​റി​റ്റോ​ടു മി​ണ്ടു​ക​ത​ന്നെ ഉണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല; ഒര​ക്ഷ​ര​വും ആരോ​ടും സം​സാ​രി​ക്കാ​തെ അവൾ വളരെ നേരം ഇരി​ക്കും. നാലു പേർ​ക്കു​ള്ള പ്രാ​ത​ലും മു​ത്താ​ഴ​വും അത്താ​ഴ​വും ആ ഒരമ്മ കഴി​ച്ചു; അതു കഴി​ഞ്ഞു ഭൃ​ത്യ​ന്മാ​രു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ ചെ​ന്നു​കൂ​ടി; അവി​ടെ​വെ​ച്ച് അവൾ മകളെ ശകാ​രി​ക്കു​ക​യാ​യി.

സഹി​ച്ചു​കൂ​ടാ​ത്ത ഭം​ഗി​യിൽ പനി​നീർ​പ്പൂ​വി​ന്റെ നി​റ​ത്തി​ലു​ള്ള നഖ​ങ്ങ​ളാ​ണ് ദാ​ലി​യ​യെ പി​ടി​ച്ചു ലി​തോ​ളി​യെ​യോ​ടും, മറ്റു​ള്ള​വ​രു​ടെ അഭി​പ്രാ​യ​ത്തിൽ ഒരു സമയം ആല​സ്യ​ത്തോ​ടും കൂ​ട്ടി​യി​ണ​ക്കി​യ​ത്. അത്ത​രം നഖ​ങ്ങ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ട് അവ​ളെ​ങ്ങ​നെ പണി​യെ​ടു​ക്കും? സദ്വൃ​ത്തി​യോ​ടു​കൂ​ടി​യി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന​വൾ തന്റെ കൈ​ക​ളു​ടെ നേരെ ഒരി​ക്ക​ലും ദയ കാ​ണി​ച്ചു​കൂ​ടാ. സെ​ഫീ​നെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ള​മാ​ണെ​ങ്കിൽ, മയ​റ്റി​ക്കൊ​ണ്ടും തേ​വി​ടി​ശ്ശ​ത്ത​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി​യും ‘അതേ എന്ന്, അതേ’ എന്നി​ങ്ങ​നെ പറ​യു​ന്ന ആ ഒരു മട്ടു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് അവൾ ഫാ​മോ​യി​യെ പാ​ട്ടി​ലാ​ക്കി​യ​ത്.

ആ നാലു യു​വാ​ക്ക​ളും ചങ്ങാ​തി​മാ​രാ​ണ്; ആ നാലു യു​വ​തി​കൾ സഖി​ക​ളും. ഇങ്ങ​നെ​യു​ള്ള അനു​രാ​ഗം അങ്ങ​നെ​യു​ള്ള സൗ​ഹാർ​ദ്ദം​കൊ​ണ്ട് പല​പ്പോ​ഴും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

സൗ​ശീ​ല്യ​വും തത്ത്വ​ജ്ഞാ​ന​വും രണ്ടും രണ്ടെ​ണ്ണ​മാ​ണ്; അതിനു ദൃഷ്ടാന്തം-​ഈ ക്രമം തെ​റ്റിയ ചെറു തറ​വാ​ടു​ക​ളു​ടെ പു​റം​മ​ട്ടു​ക​ളെ​ല്ലാം കട​ന്ന് ഉള്ളി​ലേ​ക്ക് നോ​ക്കി​യാൽ, ഫേ​വ​റി​റ്റ്, ദാലിയ, സെഫീൻ എന്നി​വർ തത്ത്വ​ജ്ഞാ​ന​ത്തോ​ടു​കൂ​ടിയ ചെ​റു​പ്പ​കാ​രി​ക​ളും, ഫൻ​തീ​നാ​വ​ട്ടേ സൗ​ശീ​ല്യ​മു​ള്ള ഒരു പെൺ​കു​ട്ടി​യു​മാ​യി​രു​ന്നു.

‘നല്ല​ത്!’ ചിലർ കട​ന്ന് ഉച്ച​ത്തിൽ പറയും: ‘തൊ​ലോ​മി​യെ?’ അനു​രാ​ഗം ജ്ഞാ​ന​ത്തി​ന്റെ ഒരു ഭാ​ഗ​മാ​ണെ​ന്ന് സോളമൻ മറു​പ​ടി പറ​യു​മാ​യി​രി​ക്കാം. ഞങ്ങ​ളാ​ക​ട്ടേ, ഫൻ​തീ​ന്റെ അനു​രാ​ഗം ആദ്യ​ത്തെ അനു​രാ​ഗ​മാ​ണെ​ന്നും, ഒന്നിൽ​ത്ത​ന്നെ​യു​ള്ള അനു​രാ​ഗ​മാ​ണെ​ന്നും, ഒരു​റ​പ്പു​കൂ​ടിയ അനു​രാ​ഗ​മാ​ണെ​ന്നും മാ​ത്രം പറ​ഞ്ഞു തൃ​പ്തി​പ്പെ​ടു​വാ​നാ​ണ് ഭാവം.

ആ നാലു പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ളു​ള്ള​തിൽ അവളെ മാ​ത്രം ശേ​ഷ​മു​ള്ള​വ​രിൽ ആരും നീ എന്ന് വി​ളി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല.

പൊ​തു​ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ഇട​യിൽ​നി​ന്ന് അടി​ച്ചു​വാ​രി​ക്ക​ള​ഞ്ഞ കു​പ്പ​ക്കൂ​ട്ട​ത്തിൽ നി​ന്ന്, എന്ന് പറ​യ​ട്ടെ, പൊ​ടി​ച്ചു വള​രു​ന്ന പു​ഷ്പ​ങ്ങ​ളിൽ ഒന്നാ​യി​രു​ന്നു ഫൻതീൻ. സാ​മു​ദാ​യി​ക​മായ അന്ധ​കാ​ര​കു​ണ്ഡ​ത്തിൽ​വെ​ച്ച് ഏറ്റ​വും ആഴ​മേ​റിയ കു​ണ്ടു​ക​ളിൽ​നി​ന്നാ​ണ് താൻ പു​റ​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ള്ള​തെ​ങ്കി​ലും, അവ​ളു​ടെ നെ​റ്റി​ത്ത​ട​ത്തിൽ ആ നാ​മ​ര​ഹി​ത​വും അജ്ഞാ​ത​വു​മായ വസ്തു​വി​ന്റെ ചി​ഹ്നം പതി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. അവൾ ജനി​ച്ച​ത് എം. എന്ന സ്ഥ​ല​ത്താ​ണ്. ആരുടെ മകൾ? ആർ​ക്കു പറയാൻ കഴി​യും? അച്ഛ​നേ​യോ അമ്മ​യേ​യോ അവ​ള​റി​യി​ല്ല. അവൾ​ക്കു പേർ ഫൻതീൻ എന്നാ​ണ്. എന്തു​കൊ​ണ്ട് ഫൻതീൻ? അവൾ​ക്കു വേറെ പേ​രി​ല്ല. അവ​ളു​ടെ ജന​ന​കാ​ല​ത്തു പേ​രു​വി​വ​ര​പ്പ​ട്ടിക സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​വ​രു​ന്ന പതിവു പോ​യി​ട്ടി​ല്ല. അവൾ​ക്കു തറ​വാ​ട്ടു പേ​രി​ല്ല; അവൾ​ക്കു തറ​വാ​ടി​ല്ല; അവൾ​ക്കു ജഞാ​ന​സ്നാ​ന​സ​മ​യ​ത്തി​ട്ട പേ​രു​മി​ല്ല; പള്ളി​കൾ അന്നി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. അവളെ ആദ്യ​മാ​യി കണ്ടെ​ത്തിയ ആരോ ഒരാൾ ഇട്ട​താ​ണ് അവ​ളു​ടെ പേർ. ആ കാ​ല​ത്ത് അവൾ കാ​ല​ടി​ക​ളിൽ ഒന്നു​മി​ല്ലാ​തെ തെ​രു​വു​ക​ളിൽ ഓടി​ക്ക​ളി​ക്കു​ന്ന ഒരു പി​ഞ്ചു​കു​ട്ടി​യാ​യി​രു​ന്നു. മഴ​യ​ത്തു മേ​ഘ​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നു വീ​ഴു​ന്ന വെ​ള്ള​ത്തു​ള്ളി​കൾ അവ​ളു​ടെ നെ​റ്റി​മേൽ പതി​ച്ച​തെ​ങ്ങ​നെ​യോ, അങ്ങ​നെ അവൾ​ക്കു പേരും കി​ട്ടി. അവൾ ഫൻ​തീൻ​കു​ട്ടി എന്ന് വി​ളി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. ഇതി​ല​ധി​കം വിവരം ആർ​ക്കു​മി​ല്ല. ഈ മനു​ഷ്യ​ജീ​വി ഈ വി​ധ​ത്തിൽ​ത്ത​ന്നെ​യാ​ണ് ജീ​വി​ത​ത്തിൽ പ്ര​വേ​ശി​ച്ച​ത്. പത്തു വയ​സ്സിൽ ഫൻതീൻ പട്ട​ണം വി​ട്ടു; അയൽ​പ​ക്ക​ത്തു​ള്ള ചില കൃ​ഷി​ക്കാ​രു​ടെ കൂടെ പണി​യെ​ടു​ത്തു താ​മ​സി​ച്ചു. പതി​ന​ഞ്ചാ​മ​ത്തെ വയ​സ്സിൽ ‘കഴി​ഞ്ഞു​കൂ​ടു​വാ​നു​ള്ള മാർഗം കണ്ടു​പി​ടി​ക്കു​വാൻ വേ​ണ്ടി’ അവൾ പാ​രി​സ്സി​ലേ​ക്കു പോ​ന്നു. ഫൻതീൻ സു​ന്ദ​രി​യാ​ണ്; കഴി​യു​ന്നേ​ട​ത്തോ​ളം​കാ​ലം അവൾ ചാ​രി​ത്ര്യ​വ​തി​യാ​യി​ത്ത​ന്നെ​യി​രു​ന്നു. ചെ​മ്പി​ച്ച തല​മു​ടി​യും ഭം​ഗി​കൂ​ടിയ പല്ലു​മു​ള്ള ഒരു ‘വേശി’യാ​യി​രു​ന്നു അവൾ. അവളെ വി​വാ​ഹം ചെ​യ്യു​ന്ന​വർ​ക്ക് സ്ത്രീ​ധ​ന​മാ​യി കൊ​ടു​പ്പാൻ പൊ​ന്നും മു​ത്തു​ക​ളും അവ​ളു​ടെ പക്ക​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; പൊ​ന്ന് അവ​ളു​ടെ തല​യി​ലും. മു​ത്തു​കൾ അവ​ളു​ടെ വാ​യി​ലു​മ​ത്രേ.

ഉപ​ജീ​വ​ന​ത്തി​ന് അവൾ പ്ര​വൃ​ത്തി​യെ​ടു​ത്തു: പി​ന്നെ അവ​ളു​ടെ ഉപജീവനത്തിനുതന്നെ-​മനസ്സിനുമുണ്ടല്ലോ വി​ശ​പ്പ് അവൾ സ്നേ​ഹി​ച്ചു.

അവൾ തൊ​ലോ​മി​യ​യെ സ്നേ​ഹി​ച്ചു.

അയാൾ​ക്ക് ഒരു രസ​ക​ര​മായ വി​നോ​ദം; അവൾ​ക്ക് അഭി​നി​വേ​ശം. വി​ദ്യാർ​ത്ഥി​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടും തേ​വി​ടി​ശ്ശി​ത്ത​ര​മു​ള്ള പെൺ​കി​ടാ​ങ്ങ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടും നി​റ​ഞ്ഞ ആ ലാ​റ്റിൻ ക്വാർ​ട്ടർ എന്ന പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു​ള്ള തെ​രു​വു​കൾ ഇവ​രു​ടെ സു​ഖ​സ്വ​പ്ന​ത്തെ പു​റ​പ്പാ​ടു​മു​തൽ നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ടു. അസം​ഖ്യം തോ​ന്നി​വാ​സി​കൾ തമ്മിൽ ചു​റ്റി പ്പി​ണ​യു​ക​യും അഴ​ഞ്ഞ​ഴി​യു​ക​യും ചെ​യ്തി​ട്ടു​ള്ള ആ ആൾ​ത്തി​ര​ക്കാ​കു​ന്ന പർ​വ​ത​ത്തി​ലെ ഇടു​ക്കു​വ​ഴി​കൾ​ക്കു​ള്ളിൽ ഫൻതീൻ വളരെ പ്രാ​വ​ശ്യം തൊ​ലോ​മി​യ​യെ വി​ട്ടൊ​ഴി​ഞ്ഞു​പോ​യി​ട്ടു​ണ്ട്; പക്ഷേ, അതൊ​ക്കെ പി​ന്നേ​യും അയാളെ ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്കു കണ്ടെ​ത്താ​വു​ന്ന വി​ധ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു. തി​ര​ഞ്ഞു​പി​ടി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യു​ള്ള ഒരു തരം ഒഴി​ഞ്ഞു​പോ​ക​ലു​ണ്ട്. ചു​രു​ക്കി​പ്പ​റ​ഞ്ഞാൽ പ്രേ​മ​സ​ല്ലാ​പം നട​ന്നു.

ബ്ലാ​ഷ്വേ​ല്ലും ലി​തോ​ളി​യെ​യും ഫാ​മോ​യി​യും​കൂ​ടി ഒരു യോഗം ചേർ​ന്നു; അതി​ന്റെ തല​വ​നാ​യി​രു​ന്നു തൊ​ലോ​മി​യെ, ആ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ ഫലി​ത​ക്കാ​രൻ അയാ​ളാ​ണ്.

തൊ​ലോ​മി​യെ പണ്ട​ത്തെ ഒരു മു​തിർ​ന്ന വി​ദ്യാർ​ഥി​യാ​ണ്; അയാൾ​ക്കു പണ​മു​ണ്ട്; നാ​ലാ​യി​രം ഫ്രാ​ങ്ക്: അയാൾ​ക്ക് ഒരു കൊ​ല്ല​ത്തിൽ കി​ട്ടും നാ​ലാ​യി​രം ഫ്രാ​ങ്ക്;! ആ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തേ​ക്കെ​ല്ലാ​മു​ള്ള ഒരു വലിയ സം​ഭാ​ഷ​ണ​വി​ഷ​യം. തൊ​ലോ​മി​യെ മു​പ്പ​തു വയ​സ്സു​ള്ള ഒരു തെ​മ്മാ​ടി​യാ​ണ്; ദേഹം അയാൾ സൂ​ക്ഷി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. അയാ​ളു​ടെ മു​ഖ​ത്തു ചുളി വീ​ണി​രി​ക്കു​ന്നു; പല്ലു മു​ഴു​വൻ പോയി; എന്ന​ല്ല കഷ​ണ്ടി​യും ഒരു പു​ള്ളി​യി​ടാൻ തുടങ്ങി-​അയാൾത്തന്നെ അതി​നെ​പ്പ​റ്റി കു​ണ്ഠി​ത​പ്പെ​ടാ​തെ പറയും: മു​പ്പ​തു വയ​സ്സ് തല​മ​ണ്ട, നാ​ല്പ​തിൽ കാൽ​മു​ട്ട്. അയാൾ​ക്കു ദഹനം ഒരു​വി​ധ​മാ​ണ്; ഒരു കണ്ണിൽ എപ്പോ​ഴും വെ​ള്ളം വര​ലു​മു​ണ്ട്. യൌവനം പോ​കു​ന്തോ​റും അയാൾ​ക്കു ശൃം​ഗാ​രം കൂ​ടി​വ​ന്നു; പല്ലി​ന്റെ സ്ഥാ​ന​ത്ത് അയാൾ ഗോ​ഷ്ഠി​ത്ത​ങ്ങൾ പ്ര​തി​ഷ്ഠി​ച്ചു; തല​മു​ടി​ക്കു പകരം തമാശ; ആരോ​ഗ്യം പോ​യ​തി​ന്നു ഫലിതം; കര​യു​ന്ന കണ്ണു​കൊ​ണ്ടു് അയാൾ നിർ​ത്താ​തെ ചി​രി​ച്ചു. അയാൾ ആകെ ഇടി​ഞ്ഞു പൊ​ളി​ഞ്ഞു; എങ്കി​ലും പു​ഷ്പി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള നില പോ​യി​ല്ല. കാ​ല​മാ​വു​ന്ന​തി​ന്നു മുൻപേ പോ​വാൻ​വേ​ണ്ടി ഭാ​ണ്ഡം മു​റു​ക്കിയ അയാ​ളു​ടെ യൌവനം പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ച്ചു കൊ​ണ്ടു് അങ്ങോ​ട്ടു​ത​ന്നെ പാ​ഞ്ഞു​ചെ​ന്നു; ചോ​ര​ത്തി​ള​പ്പ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നും അയാ​ളിൽ ആരും കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല. അയാൾ ഇട​യ്ക്കി​ട​യി​ക്കെ​ല്ലാം ഓരോ കവി​ത​യെ​ഴു​തി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. ഇതി​നൊ​ക്കെ പുറമെ, അയാൾ എന്തു സം​ഗ​തി​യും എത്ര​ത​ന്നെ​യാ​യാ​ലും സമ്മ​തി​ക്കി​ല്ല; ശക്തി​യി​ല്ലാ​ത്ത​വ​രു​ടെ കണ്ണിൽ ഇതി​ന്നൊ​രു സവി​ശേഷ പ്രാ​ബ​ല്യ​മു​ണ്ട്. ഇങ്ങ​നെ ഫലി​ത​ക്കാ​ര​നും കഷ​ണ്ടി​ക്കാ​ര​നു​മാ​യ​തു​കൊ​ണ്ട് അയാ​ളാ​യി ആ കൂ​ട്ട​ത്തി​ലെ തലവൻ. ഇം​ഗ്ലീ​ഷിൽ ഇരു​മ്പി​ന് അയർൺ എന്നു പറയും. വക്രോക്തികൾക്കു-​ഫലിതത്തിന്—അയർണി എന്നും. രണ്ടാ​മ​തു പറ​ഞ്ഞ​ത് ആദ്യ​ത്തേ​തിൽ​നി​ന്നു​ണ്ടാ​യ​താ​യി​രി​ക്കു​മോ?

ഒരു ദിവസം തൊ​ലോ​മി​യെ മറ്റു മൂ​ന്നു​പേ​രെ​യും അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു വി​ളി​ച്ചു; ഒരു​ദീർ​ഘ​ദർ​ശി​യു​ടെ ഭാ​വ​വി​ശേ​ഷ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി, അവ​രോ​ടു പറ​ഞ്ഞു: ‘ഫൻ​തീ​നും ദാ​ലി​യ​യും സെ​ഫീ​നും ഫേ​വ​റി​റ്റും ഏക​ദേ​ശം ഒരു കൊ​ല്ല​മാ​യി ഒര​ത്ഭു​തം കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കാൻ അല​ട്ടു​ന്നു. അങ്ങ​നെ​ത​ന്നെ എന്നു നാം അവ​രോ​ടു സഗൌ​ര​വ​മാ​യി പ്ര​തി​ജ്ഞ ചെ​യ്തി​ട്ടു​മു​ണ്ട്. അവർ എപ്പോ​ഴും ഇതു​ത​ന്നെ നമ്മോ​ടു പറഞ്ഞുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു-​വിശേഷിച്ചും എന്നോ​ട്; നേ​പ്പിൾ​സി​ലെ വൃ​ദ്ധ​സ്ത്രീ​കൾ സെ​ങ്ഴ​നു​റി​യു [6] വോടു ‘മഞ്ഞ മു​ഖ​ത്തോ​ടു​കു​ടിയ അങ്ങ് എന്നാ​ണ് അങ്ങ​യു​ടെ വി​സ്മ​യ​പ്ര​വൃ​ത്തി കാ​ണി​ക്കുക’ എന്നു ചോ​ദി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ, നമ്മു​ടെ മോ​ഹ​നാം​ഗി​മാർ എന്നോ​ടു ‘തൊ​ലൊ​മി​യെ, എന്നാ​ണ് നി​ങ്ങൾ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ആ അത്ഭു​തം പു​റ​ത്തു കാ​ണി​ക്കുക എന്ന് ഇള​വി​ല്ലാ​തെ ചോ​ദി​ക്കു​ന്നു. അതോ​ടൊ​പ്പം​ത​ന്നെ, നമ്മു​ടെ മാ​താ​പി​താ​ക്ക​ന്മാർ എപ്പോ​ഴും എഴു​തി​ക്കൊ​ണ്ടു​മി​രി​ക്കു​ന്നു. രണ്ടു​ഭാ​ഗ​ത്തു​നി​ന്നും തി​ര​ക്ക്. അതി​ന്നു​ള്ള സമയം എത്തി​പ്പോ​യി എന്നു ഞാൻ വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്നു. നമു​ക്ക് ആ കാ​ര്യ​ത്തെ​പ്പ​റ്റി ആലോ​ചി​ക്കുക.’

അതു​പ്ര​കാ​രം തൊ​ലോ​മി​യെ ഒച്ച​യൊ​ന്നു താ​ഴ്ത്തി; എന്തോ അത്ര​യും നേ​രം​പോ​ക്കു​ള്ള ഒന്നുച്ചരിച്ച്-​ഒരേസമയത്ത്, ആ നാലു മു​ഖ​ത്തും ഒപ്പം പര​ന്ന​തും, രസം പി​ടി​ച്ച​തു​മായ ഒരി​ളി​യു​ണ്ടാ​യി; ബ്ലാ​ഷ്വേ​ല്ല് ഉച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു: അതൊരു യു​ക്തി​ത​ന്നെ​യാ​ണ്. പു​ക​യോ​ടു​കൂ​ടിയ ഒരു ചാ​രാ​യ​ക്കാ​ച്ചു​സ്ഥ​ലം പ്ര​ത്യ​ക്ഷീ​ഭ​വി​ച്ചു; അവർ അതിൽ കട​ന്നു; അവ​രു​ടെ ശേ​ഷി​ച്ച ഗു​ഢ​സം​ഭാ​ഷ​ണം ഇരു​ട്ടി​നു​ള്ളിൽ മറ​ഞ്ഞു. ഈ ഏകാ​ന്ത​സ്ഥ​ല​ത്തു​നി​ന്നു പി​ന്നീ​ട് പു​റ​പ്പെ​ട്ട ഫലം അടു​ത്ത ഞാ​യ​റാ​ഴ്ച ദി​വ​സ​ത്തെ ഒരു മനോ​ഹ​ര​മായ വി​നോ​ദ​സം​ഘ​മാ​ണ്. ആ നാലു യു​വാ​ക്ക​ന്മാർ മറ്റു നാലു യു​വ​തി​ക​ളേ​യും ക്ഷ​ണി​ച്ചു.

നാ​ല്പ​ത്ത​ഞ്ചു കൊ​ല്ലം മുൻപ് വി​ദ്യാർ​ഥി​ക​ളു​ടേ​യും ‘വേശി പ്പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ളു​ടേ​യും കൂടി നാ​ട്ടു​പു​റ​ത്തേ​ക്കു​ള്ള വി​നോ​ദ​യാ​ത്ര എന്തു​മാ​തി​രി​യാ​യി​രു​ന്നു എന്ന് ഇപ്പോൾ ഒരാൾ​ക്കാ​ലോ​ചി​ച്ചു​ണ്ടാ​ക്കാൻ ഞെ​രു​ക്ക​മു​ണ്ട്. പാ​രി​സ്സി​ന്റെ അയൽ​പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം തീരെ മാ​റി​പ്പോ​യി; പാ​രി​സ്സി​ന്നു ചു​റ്റു​പു​റ​ങ്ങ​ളി​ലു​ള്ള സാ​ധാ​രണ ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്റെ മു​ഖാ​കൃ​തി കഴി​ഞ്ഞ കാൽ​നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​നു​ള്ളിൽ​വെ​ച്ചു കേവലം ഭേ​ദ​പെ​ട്ടു; കു​യി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തെ​വി​ടെ​യോ അവിടെ ഇപ്പോൾ തീ​വ​ണ്ടി​യാ​യി; കേ​വ​ഞ്ചി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നേ​ട​ത്ത് ഇപ്പോൾ തീ​ബോ​ട്ടാ​യി; സാങ് ക്ലൊ​ദ് സ്ഥ​ല​ത്തെ​പ്പ​റ്റി അന്നു സം​സാ​രി​ച്ചി​രു​ന്ന പോലെ, ഇപ്പോൾ ആളുകൾ ഫെ​ക്കാം​പി​നെ​പ്പ​റ്റി പറ​യു​ന്നു. 1862-​ലുള്ള പാ​രി​സ്സ്, ഫ്രാൻ​സ് രാ​ജ്യം മു​ഴു​വൻ അയൽ​പ്ര​ദേ​ശ​മാ​യി​ത്തീർ​ന്നി​ട്ടു​ള്ള ഒരു നഗ​ര​മാ​ണ്.

അക്കാ​ല​ത്തു നാ​ട്ടു​പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന എല്ലാ കോ​മാ​ളി​ത്ത​ങ്ങ​ളി​ലും ആ നാലു ദമ്പ​തി​മാർ മനഃ​പൂർ​വം ചു​റ്റി​യ​ടി​ച്ചു. ഒഴി​വു​കാ​ലം ആരം​ഭി​ക്കു​ക​യാ​യി; അന്ന് ഒരു തെ​ളി​വു​ള്ള നല്ല ദി​വ​സ​മാ​യി​രു​ന്നു. തലേ​ദി​വ​സം ആ നാലു യു​വ​തി​ക​ളിൽ​വെ​ച്ച് എഴു​തു​വാൻ ശീ​ല​മു​ള്ള ഒരേ ഒരുവൾ, ഫേ​വ​റി​റ്റ്, എല്ലാ​വ​രു​ടേ​യും പ്രാ​തി​നി​ധ്യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി തൊ​ലോ​മി​യെ​ക്ക് ഇങ്ങ​നെ എഴു​തി​യ​യ​ച്ചു: ‘സു​ഖ​ത്തിൽ​നി​ന്നു പു​റ​ത്തേ​ക്കു കട​ക്കു​വാൻ ഒരു കൊ​ള്ളാ​വു​ന്ന സമയം.’ അതു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് അവർ രാ​വി​ലെ അഞ്ചു മണി​ക്കു​ത​ന്നെ ഉണർ​ന്നെ​ണീ​റ്റ​ത്. എന്നി​ട്ട് ഒരു സവാ​രി​വ​ണ്ടി​യിൽ അവർ സാങ് ക്ലൊ​ദി​ലേ​ക്കു പോയി; വരണ്ട നീർ​ച്ചാ​ട്ടം നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ടു പറ​ഞ്ഞു: ‘വെ​ള്ള​മു​ള്ള​പ്പോൾ ഇതു വളരെ ഭം​ഗി​യു​ള്ള​താ​യി​രി​ക്ക​ണം’ അവർ തെ​ത്ത്—ന്വാ​റിൽ പോയി പ്രാ​തൽ കഴി​ച്ചു; ആ വി​ശി​ഷ്ട​മായ നീർ​ച്ചാ​ട്ട​ത്തി​ന്റെ അടു​ത്തു​ള്ള അഞ്ചു​മ​ര​ക്കാ​വിൽ വെ​ച്ച് അവർ മോ​തി​ര​മെ​റി​ഞ്ഞ കളി കളി​ച്ചു; അവർ ഡയോ​ജി​നി​സ്സി​ന്റെ [7] ദീ​പ​സ്തം​ഭ​മാ​ട​ത്തിൽ കയറി; പോങ് ദ് സ്രെ​വി​ലു​ള്ള ചട്ടി​യു​രു​ട്ടി​ക്ക​ളി​സ്ഥ​ല​ത്തു​പോ​യി. മധു​ര​പ​ല​ഹാ​ര​ങ്ങൾ​ക്കു​വേ​ണ്ടി ഭാ​ഗ്യ​പ​രീ​ക്ഷ ചെ​യ്തു; പ്യു​ത്തോ​വിൽ പോയി പൂ​ച്ചെ​ണ്ടു കെ​ട്ടി​യു​ണ്ടാ​ക്കി; നു​യി​യിൽ​നി​ന്ന് ഓട​ക്കു​ഴൽ വാ​ങ്ങി. എല്ലാ​യി​ട​ത്തു​നി​ന്നും ഏപ്പിൾ​പ്പ​ഴം വെച്ച അട മേ​ടി​ച്ചു തി​ന്നു; തി​ക​ച്ചും പര​മാ​ന​ന്ദി​ച്ചു.

കൂ​ട്ടിൽ​നി​ന്നു പു​റ​ത്തായ കി​ളി​ക​ളെ​പ്പോ​ലെ ആ നാലു പെൺ​കു​ട്ടി​കൾ ആടി​ക്കു​ഴ​യു​ക​യും വെടി പറ​യു​ക​യും ചെ​യ്തു. അതു കേവലം ഒരു സന്തോ​ഷ​മൂർ​ച്ഛ​യാ​യി​രു​ന്നു. ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്ക് അവർ ആ യു​വാ​ക്ക​ന്മാർ​ക്കു ചി​ല്ല​റ​ത്ത​ല്ലു​കൾ സമ്മാ​നി​ച്ചു. ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്റെ തു​ട​ക്ക​ത്തി​ലു​ള്ള ആഹ്ലാ​ദ​ല​ഹ​രി! ഓമ​നി​ക്കേ​ണ്ട​വ​യായ കൊ​ല്ല​ങ്ങൾ! പാ​യു​ന്ന അമ്പിൻ​കൂ​ട്ട​ത്തി​ന്റെ ചി​റ​കു​കൾ! ഹാ! നി​ങ്ങൾ ആരു​ത​ന്നെ​യാ​യാ​ലും ശരി, നി​ങ്ങൾ ഓർമിക്കുന്നില്ലേ-​നിങ്ങളുടെ പി​ന്നാ​ലെ​വ​രു​ന്ന ആ ഓമ​ന​ശ്ശി​ര​സ്സി​ന്നു വേ​ണ്ടി, ചി​ല്ല​കൾ വക​ഞ്ഞു​പി​ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട്, കു​റ്റി​ക്കാ​ട്ടി​ലൂ​ടെ നി​ങ്ങൾ സഞ്ച​രി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടോ? ആസകലം മഴ​യ​ത്തു​ന​ന​ഞ്ഞു, നി​ങ്ങ​ളു​ടെ കൈ പി​ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടും, ‘ആയി എന്റെ പുതിയ പാ​പ്പാ​സ്സു​കൾ! അവ ഇനി എന്തി​നു കൊ​ള്ളും?’ എന്നു പി​റു​പി​റു​ത്തു​കൊ​ണ്ടു​മു​ള്ള ഒരു പ്രാ​ണ​പ്രിയ കൂ​ടെ​യു​മാ​യി, നി​ങ്ങൾ ചി​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു കു​ന്നിൻ​മു​ക​ളിൽ​നി​ന്ന് ഉര​സി​യി​റ​ങ്ങി​യി​ട്ടു​ണ്ടോ?

പു​റ​പ്പെ​ട്ട സമ​യ​ത്ത്, അധി​കാ​ര​വും വാ​ത്സ​ല്യ​വും കാ​ണി​ക്കു​ന്ന ഒരു സ്വ​ര​വി​ശേ​ഷ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി, പു​ഴു​ക്കൾ വഴി​യി​ലെ​ങ്ങും അരി​ച്ച​രി​ച്ചു പോകുന്നുണ്ട്-​കുട്ടികൾ കേ​ട്ടോ​ളൂ, മഴ വരും എന്നർ​ഥം’ എന്നു ഫേ​വ​റി​റ്റ് പറ​യു​ക​യു​ണ്ടാ​യെ​ങ്കി​ലും, ഈ നേ​രം​പോ​ക്കു​കാ​രു​ടെ കാ​ര്യ​ത്തിൽ ആഹ്ലാ​ദ​ക​ര​മായ ഒരു തട​സ്സം മഴ​ചാ​റൽ, ഉണ്ടാ​യി​ല്ലെ​ന്നു ഞങ്ങൾ ഇപ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ പറ​ഞ്ഞു​വെ​ക്കു​ന്നു.

ഒരു പൊ​റു​തി​യി​ല്ലാ​ത്ത ഓമ​ന​ത്ത​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു ആ നാ​ലു​പേർ​ക്കും, അന്നു പ്ര​സി​ദ്ധ​നാ​യി​രു​ന്ന ഒരു പടു​വൃ​ദ്ധൻ മാ​ന്യ​ക​വി, മൊ​സ്സ്റ്യു​ല് ഷെ​വ​ലി​യെ ദ്ല​ബു​യി, സാങ് ക്ലൊ​ദി​ലെ മര​ത്തോ​പ്പി​ലൂ​ടെ ലാ​ത്തു​ന്ന​തി​നി​ട​യ്ക്കു രാ​വി​ലെ ഏക​ദേ​ശം പത്തു​മ​ണി​യോ​ടു​കൂ​ടി, അതിലെ അവർ കട​ന്നു​പോ​കു​ന്ന​തു കണ്ടു; അദ്ദേ​ഹം അവ​രു​ടെ സൗ​ഭാ​ഗ്യ​വി​ശേ​ഷ​ങ്ങ​ളെ​പ്പ​റ്റി വി​ചാ​രി​ച്ചു കു​റ​ച്ചു​ച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു: ആവു, എന്താ​ണി​തു കഥ.’ ബ്ലാ​ഷ്വേ​ല്ലി​ന്റെ സഖി​യായ ഫേ​വ​റി​റ്റ്, ഇരു​പ​ത്തി​മൂ​ന്നു വയ​സ്സായ ആ ഒരുവൾ, ആ മു​ത്ത​ശ്ശി, മു​മ്പിൽ​ക്ക​ട​ന്നു പച്ച​ച്ച കൂ​റ്റൻ മര​ക്കൊ​മ്പു​ക​ളു​ടെ താ​ഴ​ത്തൂ​ടെ പാ​ഞ്ഞു​ക​ളി​ച്ചു; കു​ഴി​കൾ ചാ​ടി​ക്ക​ട​ന്നു; ചെ​ടി​പ്പ​ടർ​പ്പു​കൾ​ക്കു​മീ​തെ ഭ്രാ​ന്തു​പി​ടി​ച്ച​പോ​ലെ അന്ത​സ്സിൽ നട​ന്നു; ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രി​യായ വന​ദേ​വ​ത​യെ​പ്പോ​ലെ അവൾ ഈ ഉത്സ​വ​വി​ശേ​ഷ​ത്തി​ന്റെ ആധ്യ​ക്ഷ്യം വഹി​ച്ചു. തങ്ങൾ ഒരു​മി​ച്ചാ​കു​മ്പോൾ രണ്ടു​പേ​രു​ടേ​യും സൗ​ന്ദ​ര്യം വർ​ദ്ധി​ക്കു​ക​യും രണ്ടു​പേ​രു​ടേ​യും ഓമ​ന​ത്തം തി​ക​യു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന, അങ്ങ​നെ​യൊ​രു വിധം സൗ​ഭാ​ഗ്യ​വ​തി​ക​ളാ​യി ഈശ്വ​ര​വി​ധി​യാൽ സൃ​ഷ്ടി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട സെ​ഫീ​നും ദാ​ലി​യ​യു​മാ​വ​ട്ടെ, സൗ​ഹാർ​ദ്ദ​ത്തേ​ക്കാ​ള​ധി​കം തേ​വി​ടി​ശ്ശി​ത്തം​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഒരു ബോ​ധ​വി​ശേ​ഷം​കൊ​ണ്ട്, ഒരി​ക്ക​ലും അന്യോ​ന്യം വി​ട്ടു​പി​രി​ഞ്ഞി​ല്ല. അവർ തമ്മിൽ കെ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് നി​ല​ക​ളെ​ടു​ത്തു; ആദ്യ​ത്തെ സ്മാ​ര​ക​മു​ദ്ര​കൾ പ്ര​ത്യ​ക്ഷീ​ഭ​വി​ക്കാൻ തുടങ്ങിയിരിക്കുന്നു-​കുറച്ചു കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ പു​രു​ഷ​ന്മാ​രിൽ ബയറൺ [8] ത്തം ഉദി​ച്ചു​തു​ട​ങ്ങി​യ​തു പോലെ, സ്ത്രീ​ളിൽ കു​ണ്ഠി​ത​ഭാ​വം വന്നു​കൂ​ടു​ക​യാ​യി; എന്ന​ല്ല പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ളു​ടെ​യെ​ല്ലാം തല​മു​ടി വ്യ​സ​ന​പൂർ​വം തൂ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. സെ​ഫീ​നും ദാ​ലി​യ​യും തങ്ങ​ളു​ടെ തല​മു​ടി ചുരുൾ ചു​രു​ളാ​ക്കി​യി​ട്ടു. തങ്ങ​ളു​ടെ അധ്യാ​പ​ക​ന്മാ​രെ​പ്പ​റ്റി ഗു​ണ​ദോ​ഷ​വി​ചാ​രം ചെ​യ്യു​ന്ന​തിൽ ഏർ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്ന ലി​തോ​ളി​നേ​യും ഫാ​മോ​യി​നും മൊ​സ്സ്യു ദെൽ​വാ​ങ് കൂ​റി​ന്നും [9] മൊ​സ്സ്യു ബ്ലാൻ​ദോ [10] വി​ന്നു​മു​ള്ള വ്യ​ത്യാ​സ​ത്തെ ഫൻ​തീ​ന്നു വി​വ​രി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു.

ഇന്ത്യൻ​സാൽ​വ​യു​ടെ ഛാ​യ​യി​ലു​ള്ള​തും വക്ക​ത്ത് ഒറ്റ​ക്ക​ര​യു​ള്ള​തു​മായ ഫേ​വ​റി​റ്റി​ന്റെ വസ്ത്ര​ത്തെ ഞാ​യ​റാ​ഴ്ച​തോ​റും കൈ​യി​ന്മേ​ലി​ട്ടു നട​ക്കാൻ​വേ​ണ്ടി സ്പ​ഷ്ട​മാ​യി സൃ​ഷ്ടി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​വ​നാ​ണ് ബ്ലാ​ഷ്വേ​ല്ല് എന്നു തോ​ന്നി.

ആ യോ​ഗ​ത്തി​നു കി​രീ​ടം​വെ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു തൊ​ലോ​മി​യെ പിൻ​തു​ടർ​ന്നു. അയാൾ​ക്ക് ബഹു ആഹ്ലാ​ദം; എന്നാൽ മറ്റു​ള്ള​വ​രിൽ അധി​കാ​രം നട​ത്തു​ന്ന ഒരു​മ​ട്ട് അയാ​ളിൽ പ്ര​കാ​ശി​ച്ചു; അയാ​ളു​ടെ തമാ​ശ​ക​ളിൽ ഒരാ​ജ്ഞ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; ചെ​മ്പു​ക​മ്പി​മെ​ട​ച്ചി​ലു​ള്ള ചു​മൽ​പ്പ​ട്ട​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടി​യ​വ​യും കാ​ക്കി​ത്തു​ണി​കൊ​ണ്ടു് ‘ആന​ക്കാൽ‘പ്പ​രി​ഷ്കാ​ര​ത്തി​ലു​ണ്ടാ​ക്കി​യ​വ​യു​മായ കാ​ലു​റ​കൾ മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു അയാ​ളു​ടെ പ്ര​ധാന ഭൂഷണം; ഇരു​നൂ​റു ഫാ​ങ്കു വി​ല​യ്ക്കു​ള്ള ഒരു ചൂരൽ കൈ​യി​ലു​ണ്ട്; എന്ന​ല്ല, അയാ​ളെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ച​തെ​ന്തും ഒരു പു​തു​മാ​തി​രി​യാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടു, ചു​രു​ട്ട് എന്നു പറ​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന ഒര​ത്ഭു​ത​സാ​ധ​നം വാ​യി​ലു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അയാൾ​ക്ക് ഒന്നു​മി​ല്ല വലിയ സാരം; അയാൾ ചു​രു​ട്ടു​വ​ലി​ച്ചു.

‘ആ തൊ​ലോ​മി​യെ ഒരു വല്ലാ​ത്ത മനു​ഷ്യ​നാ​ണു്!’ മറ്റു​ള്ള​വർ ഭക്തി​യോ​ടു​കൂ​ടി പറ​ഞ്ഞു, ‘എന്തു കാലുറ! എന്തു പ്ര​സ​രി​പ്പ്!’

‘ഫൻ​തീ​നെ​പ്പ​റ്റി​യാ​ണെ​ങ്കിൽ, അവളെ കാ​ണു​ന്ന​ത് ഒരു സന്തോ​ഷ​മാ​ണ്. അവ​ളു​ടെ ചന്ത​മു​ള്ള പല്ലു​കൾ​ക്ക് ഈശ്വ​ര​ന്റെ കൈ​യിൽ​നി​ന്നു പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​ത്തിൽ ഒരു​ദ്യോ​ഗം കി​ട്ടി​യി​ട്ടു​ണ്ട്—ചി​രി​ക്കുക. വയ്ക്കോൽ​ത്തു​ന്ന​ലോ​ടും നീണ്ട വെ​ള്ള​നാ​ട​ക​ളോ​ടും കുടിയ തന്റെ ചെ​റു​തൊ​പ്പി തലയിൽ വെ​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കാ​ള​ധി​കം കൈയിൽ വെ​ക്കു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു അവൾ​ക്കി​ഷ്ടം. ചു​രു​ളാൻ നി​ല്ക്കു​ന്ന​തും എളു​പ്പ​ത്തിൽ ചു​രു​ളു​ന്ന​തും ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്കൊ​ക്കെ പി​ടി​ച്ചു കെ​ട്ടി​യി​ടേ​ണ്ടി​വ​രു​ന്ന​തു​മായ അവ​ളു​ടെ ചെ​മ്പി​ച്ച തഴ​ച്ചു​ള്ള തല​മു​ടി, അല​രി​വൃ​ക്ഷ​ങ്ങൾ​ക്കു ചു​വ​ട്ടിൽ ഗാ​ല​ത്തി [11] യുടെ ഓടി​പ്പോ​കൽ കാ​ട്ടാൻ​വേ​ണ്ടി ഉണ്ടാ​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​തോ എന്നു തോ​ന്നി. പനി​നീർ​പ്പൂ​പോ​ലു​ള്ള അവ​ളു​ടെ ചു​ണ്ടു​കൾ ആരെ​യും മയ​ക്കി​പ്പോ​കു​ന്ന​വി​ധം കൊ​ഞ്ചി​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. എറി​ഗോ​ണി​ലെ പഴയ മു​ഖാ​വ​ര​ണ​ങ്ങൾ​ക്കു​ള്ള​തു​പോ​ലെ, വി​ഷ​യ​സു​ഖേ​ച്ഛ​യെ കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു മേ​ല്പോ​ട്ടു കയ​റി​യി​രു​ന്ന അവ​ളു​ടെ ചു​ണ്ടി​ന്റെ രണ്ട​റ്റ​ങ്ങൾ​ക്ക് അധി​ക​പ്ര​സം​ഗി​ക​ളെ പ്രോ​ത്സാ​ഹി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഒരു ഭാ​വ​വി​ശേ​ഷി ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. പക്ഷേ, വര​ട്ടെ എന്നു പറ​യു​ന്ന​വി​ധം, അവ​ളു​ടെ നീ​ണ്ടു​രു​ണ്ട കണ്ണി​മ​കൾ മു​ഖ​ത്തി​ന്റെ കീ​ഴ്ഭാ​ഗ​ത്തു​ള്ള ആഹ്ലാ​ദ​ശീ​ല​ത്തി​നു​മേ​ലെ സൂ​ക്ഷ്മ​ത​യോ​ടെ ചാ​ഞ്ഞു കി​ട​ക്കു​ന്നു. അവ​ളു​ടെ ഉടു​പ്പി​ലാ​സ​ക​ലം, അനിർ​വാ​ച്യ​മായ യോ​ജി​പ്പും ആകർ​ഷ​ക​ത്വ​വും കാ​ണി​ക്കു​ന്ന എന്തോ ഒന്നു​ണ്ട്. ഇള​നീ​ല​വർ​ണ​ത്തിൽ പരു​ത്തി​പ്പ​ട്ടു​തു​ണി​കൊ​ണ്ടു​ള്ള മേ​ലു​ടു​പ്പും; കു​റ​ച്ചു ചു​ക​പ്പോ​ടു​കൂ​ടി തവി​ട്ടു​നി​റ​ത്തി​ലു​ള്ള​വ​യും, വെ​ളു​ത്തു നേർ​ത്തു തു​റ​സ്സായ കീ​ഴ്ക്കാ​ലു​റ​ക​ളു​ടെ മീതെ പട്ടു​നാ​ട​ക്കെ​ട്ടു​കൊ​ണ്ട് x എന്നെ​ഴു​തി​യു​ണ്ടാ​ക്കി​യ​വ​യും, മു​ട്ടോ​ളം കയ​റി​നിൽ​ക്കു​ന്ന​വ​യു​മായ ഒരു​ത​രം പപ്പാ​സ്സു​ക​ളും; മാർ​സി​യൈ​പ്പ​ട്ട​ണ​ത്തിൽ പു​തു​താ​യു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന​താ​യി, കി​ങ്സ് അവൊ എന്ന രണ്ടു വാ​ക്കു​കൾ കൂ​ടി​ച്ചേർ​ന്ന​തും, വെയിൽ, ഉച്ച എന്നെ​ല്ലാം അർഥം വരു​ന്ന​തു​മായ കാ​ങ്ങെ​സൗ എന്ന പേരിൽ അറി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന അത്ത​രം ഒരു കറു​ങ്കു​പ്പാ​യ​വു​മാ​ണ് അവൾ ധരി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത് ഞങ്ങൾ പറ​ഞ്ഞു​വെ​ച്ച​തു​പോ​ലെ, ഭീ​രു​ത്വം കു​റ​ഞ്ഞ​വ​രായ മറ്റു മൂ​ന്നു​പേർ യാ​തൊ​രാ​ച്ഛാ​ദ​ന​വും കൂ​ടാ​തെ കഴു​ത്തു കി​ഴി​ഞ്ഞ ഉടുപ്പുകളാണിട്ടിരുന്നത്-​പുഷ്പങ്ങളണിഞ്ഞ തൊ​പ്പി​ക​ളു​ടെ ചു​വ​ട്ടി​ലാ​വു​മ്പോൾ, വേ​ന​ല്ക്കാ​ല​ത്ത്, അവ​യ്ക്കു കാ​ഴ്ച​യിൽ നല്ല അന്ത​സ്സും ഭം​ഗി​യു​മു​ണ്ട്; എന്നാൽ ഈ അധി​ക​പ്ര​സം​ഗം കൂടിയ ചമ​യൽ​സ്സാ​മാ​ന​ങ്ങൾ​ക്ക​ടു​ത്താ​വു​മ്പോൾ, ചെ​മ്പി​ച്ച തല​മു​ടി​ക്കാ​രി​യായ ഫൻ​തീ​ന്റെ ഈ കറു​ങ്കു​പ്പാ​യം, അതി​ന്റെ സ്വ​ച്ഛ​ത​യോ​ടും, അതി​ന്റെ അവി​വേ​കി​ത​യോ​ടും, അതി​ന്റെ മന:സ്വ​ഭാ​വ​ത്തോ​ടും​കൂ​ടി, മറ​യ്ക്കു​ക​യും വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യും ഒരേ​സ​മ​യ​ത്തു ചെ​യ്തു​കൊ​ണ്ട്, ഈശ്വ​രൻ അനു​ഗ്ര​ഹി​ച്ച​രു​ളിയ ഹൃ​ദ​യാ​കർ​ഷ​ക​മായ ഒരൌ​ചി​ത്യ​വി​ശേ​ഷ​മാ​യി തോ​ന്ന​പ്പെ​ട്ടു; കടൽ​നീ​ലി​മ​യു​ള്ള കണ്ണോ​ടു​കൂ​ടിയ വി​ക്കൊം​തെ​സ്സ് ദ് സെ​ത്ത് ആധ്യ​ക്ഷ്യം വഹി​ക്കു​ന്ന ആ പ്ര​സി​ദ്ധ​മായ അനു​രാ​ഗ​വി​വേ​ച​ന​സഭ, പരി​പൂർ​ണ​മായ വിനയം ആർ​ക്കാ​ണെ​ന്നു​ള്ള വി​ചാ​ര​ണ​യിൽ, പക്ഷേ, തേ​വി​ടി​ശ്ലി​ത്ത​ത്തി​നു​ള്ള സമ്മാ​നം ഈ കറു​ങ്കു​പ്പാ​യ​ത്തി​നു കൊ​ടു​ക്കു​ക​യി​ല്ലേ എന്നും സം​ശ​യ​മു​ണ്ട്. ഏറ്റ​വും കു​ലീ​ന​ത്വ​മു​ള്ള​താ​യി​രി​ക്കും ചി​ല​പ്പോൾ ഏറ്റ​വും അറി​വു​കൂ​ടി​യ​ത്. ഇങ്ങ​നെ കാ​ണാ​റു​ണ്ട്.

പ്ര​കാ​ശ​മാ​ന​മായ മുഖം, നല്ല നീ​ല​നി​റ​വും കനത്ത പോ​ള​ക​ളു​മു​ള്ള കണ്ണു​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടി കൌ​തു​ക​ക​ര​മായ ആകൃ​തി​വി​ശേ​ഷം. ചെ​റു​താ​യി കമാ​നാ​കൃ​തി​യി​ലു​ള്ള കാലടി, അഴ​കു​ള്ള മണി​ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ളും ഞെ​രി​യാ​ണി​ക​ളും, ആകാ​ശ​ച്ഛാ​യ​യിൽ അവി​ട​വി​ടെ പടർ​ന്നു​പി​ടി​ച്ച ഞര​മ്പു​ക​ളെ കാ​ണു​മാ​റാ​ക്കു​ന്ന വെ​ളു​ത്ത ദേ​ഹ​വർ​ണം, ആഹ്ലാ​ദം, ഇള​യ​തും പു​തി​യ​തും തെ​ളി​വു​ള്ള​തു​മായ കവിൾ​ത്ത​ടം, പു​ഷ്ടി​യു​ള്ള മുൻ​ക​ഴു​ത്ത്, ശക്തി​യു​ള്ള​തും ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ വള​യു​ന്ന​തു​മായ കണ്ഠ​നാ​ളം, പട്ടു​ടു​പ്പി​ലൂ​ടെ കാ​ണ​പ്പെ​ടു​ന്ന ആ ഒരു മന​സ്സു​മ​യ​ക്കു​ന്ന ഓമ​ന​ക്കു​ഴി നടു​വി​ലു​ള്ള​വ​യും കൂ​ത്തൂ [12] ഭം​ഗി​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തു​പോ​ലെ അത്ര​യും സു​ഭ​ഗാ​കൃ​തി​യോ​ടു കൂ​ടി​യ​വ​യു​മായ ചു​മ​ലു​കൾ, മനോ​രാ​ജ്യം​കൊ​ണ്ടു പതം​വ​ന്ന ഒരു സന്തോഷ ശീലം, കൊ​ത്തി​വെ​ച്ച പ്ര​തി​മ​യു​ടെ അന്ത​സ്സും ഭംഗിയും-​ഇങ്ങനെയായിരുന്നു ഫൻതീൻ; സ്ത്രീ​ജ​നോ​ചി​ത​ങ്ങ​ളായ ഈ ആഭ​ര​ണ​ങ്ങ​ളു​ടേ​യും പട്ടു​നാ​ട​ക​ളു​ടേ​യും ഉള്ളിൽ ഒരു വി​ഗ്ര​ഹ​വും ആ വി​ഗ്ര​ഹ​ത്തി​ന​ക​ത്ത് ഒരു ജീ​വ​നു​മു​ണ്ടെ​ന്ന് ആർ​ക്കും ഊഹി​ക്കാൻ കഴി​യും.

ഫൻതീൻ സുന്ദരിയായിരുന്നു-​ആ കഥ വേ​ണ്ട​തി​ല​ധി​കം അവൾ അറി​ഞ്ഞി​ട്ടു​മി​ല്ല. അപൂർ​വ​മാ​യി മാ​ത്രം കാ​ണ​പ്പെ​ടു​ന്ന ആ മനോ​രാ​ജ്യ​ക്കാർ, ഒന്നും മി​ണ്ടാ​തെ എന്തി​നേ​യും പരി​പൂർ​ണ​ത​യോ​ട് ഒപ്പി​ച്ചു​നോ​ക്കു​ന്ന ആ സൌ​ന്ദ​ര്യ​പൂ​ജ​ക​ന്മാർ, ഈ ചെറിയ കൂ​ലി​പ്പ​ണി​ക്കാ​രി​യിൽ, നാ​ഗ​രി​ക​ത്വ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടിയ അന്ത​സ്സി​ന്റെ സ്വ​ച്ഛ​ത​യ്ക്കു​ള്ളി​ലൂ​ടെ, പണ്ട​ത്തെ പരി​പാ​വ​ന​മായ ലാ​വ​ണൃ​ഗു​ണ​ത്തെ ഒരു​നോ​ക്കു കണ്ടു​പി​ടി​ക്കു​വാ​നും മതി. ഈ അജ്ഞാതത്വത്തിന്റെ-​തമോനിബിഡതയുടെ-സന്താനത്തിൽ തി​ക​ഞ്ഞ തറ​വാ​ടി​ത്ത​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അവൾ രണ്ടു​വി​ധ​ത്തിൽ സു​ന്ദ​രി​യാ​ണ്—രീ​തി​കൊ​ണ്ടും പൊ​രു​ത്തം​കൊ​ണ്ടും. രീതി സർ​വ്വോ​ത്കൃ​ഷ്ട​ത​യു​ടെ രൂ​പ​മാ​ണ്; പൊ​രു​ത്തം അതി​ന്റെ ചേ​ഷ്ട​യും.

ഫൻതീൻ ആഹ്ലാ​ദ​മാ​ണെ​ന്നു ഞങ്ങൾ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ട്; അവൾ വി​ന​യ​വു​മാ​യി​രു​ന്നു.

സനി​ഷ്കർ​ഷ​മാ​യി അവളെ നോ​ക്കി​പ്പ​ഠി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള ഒരു സു​ക്ഷ്മ​ദർ​ശി​യു​ടെ കണ്ണി​ന്, അന്ന​ത്തെ കാ​ല​ത്തു​ള്ള പരി​ഷ്കാ​ര​ല​ഹ​രി​യു​ടേ​യും, ആ പ്രാ​യ​ത്തി​ന്റേ​യും, അവ​ളു​ടെ അനു​രാ​ഗ​സം​ഗ​തി​യു​ടേ​യു​മെ​ല്ലാം ഉള്ളി​ലാ​യി അവ​ളിൽ​നി​ന്നു പു​റ​പ്പെ​ട്ടു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന​തെ​ന്തോ, അത് അട​ക്ക​ത്തി​ന്റേ​യും ഒതു​ക്ക​ത്തി​ന്റേ​യും അപ്ര​തി​ഹ​ത​മായ ഒരു ദീ​പ്തി​വി​ശേ​ഷ​മാ​യി​രു​ന്നു. ഒന്ന​മ്പ​ര​ന്ന​പോ​ലെ​യാ​യി​രു​ന്നു അവൾ. ഈ അതി​സ്വ​ച്ഛ​മായ അമ്പ​ര​പ്പാ​ണ് സൈ​ക്കി​നേ​യും [13] വീ​ന​സ്സി​നേ​യും [14] തമ്മിൽ വേർ​തി​രി​ക്കു​ന്ന ആ നേരിയ വ്യ​ത്യാ​സ​രേഖ. ആ ഒരു സ്വർ​ണ​സു​ചി​കൊ​ണ്ടു് പാ​വ​ന​മായ അഗ്നി​കു​ണ്ഡ​ത്തി​ലെ ചാ​ര​ക്ക​ട്ട​ക​ളെ നീ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന ആ കന്യ​ക​യായ ചാ​രി​ത്ര്യ​ദേ​വ​ത​യു​ടെ നീ​ണ്ടു​വെ​ളു​ത്ത ഭം​ഗി​യു​ള്ള കൈ​വി​ര​ലു​ക​ളാ​ണ് ഫൻ​തീ​ന്നു​ള്ള​ത്. നമു​ക്ക് ഇനി മന​സ്സി​ലാ​ക്കു​വാൻ വേ​ണ്ട​തി​ല​ധി​കം സൌ​ക​ര്യം കി​ട്ടു​ന്ന​തിൻ​വി​ധം, തൊ​ലോ​മി​യെ ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​തൊ​ന്നും അവ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു കൊ​ടു​ക്കാ​തെ കഴി​ക്കാൻ വയ്യാ​യി​രു​ന്നു എങ്കി​ലും, ഉറ​ക്ക​ത്തിൽ അവ​ളു​ടെ മുഖം അത്യുൽ​കൃ​ഷ്ട​മായ ചാ​രി​ത്ര്യ​ശു​ദ്ധി​കൊ​ണ്ടു വി​ള​ങ്ങി​ക്കാ​ണ​പ്പെ​ട്ടു; ചില സമ​യ​ങ്ങ​ളിൽ പെ​ട്ടെ​ന്ന് ഒരു​ത​രം സഗൗ​ര​വ​വും ഏതാ​ണ്ടു കഠി​ന​വു​മായ ഒരു മഹ​ത്ത്വം അവ​ളി​ലെ​ങ്ങും കട​ന്നു​വ്യാ​പി​ക്കും. ആഹ്ലാ​ദ​ശീ​ലം ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ നി​ല​ച്ചു​പോ​വു​ക​യും മധ്യേ ഇട​യൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​തെ പൊ​ടു​ന്ന​നെ ഉത്സാ​ഹ​മെ​ല്ലാം മാറി മനോ​രാ​ജ്യം വന്നു​കൂ​ടു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന​തി​നെ​ക്കാൾ അത്ഭു​ത​ക​ര​വും അമ്പ​ര​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു​മാ​യി മറ്റൊ​ന്നി​ല്ല. പെ​ട്ടെ​ന്നു കട​ന്നു ബാ​ധി​ക്കു​ന്ന​തും എന്തെ​ന്നി​ല്ലാ​ത്ത ശക്തി​യി​ലും കന​ത്തി​ലും വന്നു​കൂ​ടു​ന്ന​തു​മായ ഈ ഗൗരവം ഒരു ദേ​വ​ത​യു​ടെ ധി​ക്കാ​ര​ത്തോ​ടു കി​ട​പി​ടി​ക്കു​ന്നു. അവ​ളു​ടെ നെ​റ്റി​ത്ത​ടം, അവ​ളു​ടെ മു​ക്ക്, അവ​ളു​ടെ കവിൾ​ത്ത​ടം—ഇതുകൾ, അതാ​തി​ന്റെ പരി​ണാ​മ​ത്തി​നു​ള്ള സമ​ത്വ​ത്തിൽ​നി​ന്നു തീരെ ഭേ​ദ​പ്പെ​ട്ട​താ​യി ആകൃ​തി​ക്ക് ആക​പ്പാ​ടെ​യു​ള്ള യോ​ജി​പ്പി​നെ വെളിപ്പെടുത്തിയിരുന്നു-​മുഖത്തിന്റെ കൌ​തു​ക​ക​ര​മായ ഒരി​ണ​ക്കം ഇതു​കൊ​ണ്ടാ​ണു​ണ്ടാ​കു​ന്ന​ത്; മൂ​ക്കി​ന്റെ അടി​സ്ഥ​ല​ത്തേ​യും മു​ക​ളി​ല​ത്തെ ചു​ണ്ടി​നേ​യും തമ്മിൽ വേർ​തി​രി​ക്കു​ന്ന ആ സ്വാ​ഭാ​വി​ക​മായ അകൽ​ച്ച​യിൽ ദൃ​ശ്യ​വും അത്ര​മേൽ ഹൃ​ദ​യാ​കർ​ഷ​ക​വു​മായ ആ മട​ക്ക്—ഐക്കോ​ണി​യ​യി​ലെ ദി​വ്യ​ര​ത്ന​ങ്ങ​ളു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ ഒരു ഡയാ​ന​യെ [15] കണ്ടു​മു​ട്ടി​യ​പ്പോൾ, ബാർ-​ബൊറോസ്സിനെക്കൊണ്ട് [16] അവളിൽ അനു​രാ​ഗം തോ​ന്നി​ച്ച ചാ​രി​ത്ര്യ​ത്തി​ന്റെ ആ ഒരു ഗൂ​ഢി​ചി​ഹ്നം —അവൾ​ക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അനു​രാ​ഗം ഒരു തെ​റ്റാ​ണ്; അങ്ങ​നെ​യാ​വ​ട്ടെ. ഫൻതീൻ ആ തെ​റ്റി​നു വളരെ മു​ക​ളിൽ പൊ​ന്തി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന നിർ​ദ്ദോ​ഷ​ത​യാ​യി​രു​ന്നു.

ആ ദിവസം മു​ഴു​വ​നും, ഒര​റ്റം മുതൽ മറ്റേ അറ്റം​വ​രെ, പ്ര​ഭാ​ത​മാ​യി​രു​ന്നു. പ്ര​കൃ​തി​യെ​ല്ലാം ഒരു​ത്സ​വം കൊ​ണ്ടാ​ടു​ക​യാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നി; എല്ലാ​യി​ട​വു​മു​ണ്ട് ചി​രി​ക്കു​ന്നു. സാങ് ക്ലൊ​ദി​ലെ പു​ഷ്പ​ക​ല​ശ​ങ്ങൾ വാ​യു​മ​ണ്ഡ​ല​ത്തെ സു​ര​ഭി​ല​മാ​ക്കി; സെ​യിൻ​ന​ദി​യു​ടെ നി​ശ്വാ​സം പത്ര​പ്പ​ടർ​പ്പു​ക​ളെ ഉപാ​യ​ത്തിൽ ഇട്ടു​ല​ച്ചൊ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തി; കാ​റ്റ​ത്തു ചി​ല്ല​കൾ ഓരോ കൈ​മു​ദ്ര കാ​ണി​ച്ചു; തേ​നീ​ച്ച​കൾ മു​ല്ല​ക​ളെ​യെ​ല്ലാം കൊ​ള്ള​യി​ട്ടു; ചി​ത്ര​ശ​ല​ഭ​മ​യ​മായ ഒരു രാ​ജ്യം മു​ഴു​വ​നും സു​ഗ​ന്ധ​കു​സു​മ​ങ്ങ​ളു​ള്ള പലേ​ത​രം ചെ​ടി​ക​ളിൽ പറ​ന്നു​വീ​ണു പറ്റി​പ്പി​ടി​ച്ചു; ഫ്രാൻ​സ് രാ​ജ്യ​ത്തി​ലെ മഹാ​രാ​ജാ​വി​നു​ള്ള പള്ളി​പ്പൂ​ങ്കാ​വിൽ ഒരു​കൂ​ട്ടം തെ​മ്മാ​ടി​കൾ വന്നുകൂടിയിരിക്കുന്നു-​പക്ഷികൾ.

സൂ​ര്യ​പ്ര​കാ​ശ​വും വയ​ലു​ക​ളും പു​ഷ്പ​ങ്ങ​ളും വൃ​ക്ഷ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി കൂ​ടി​ക്ക​ലർ​ന്ന ആ നാലു ദമ്പ​തി​കൾ മി​ന്നി​ത്തി​ള​ങ്ങി.

വെ​ടി​പ​റ​ഞ്ഞും, പാ​ട്ടു​പാ​ടി​യും, ഓടി​ന​ട​ന്നും, ആടി​ക്ക​ളി​ച്ചും ചി​ത്ര​ശ​ല​ഭ​ങ്ങ​ളെ തേ​ടി​പ്പി​ടി​ച്ചും, ചന്ത​മു​ള്ള ചില ചെ​റു​ചെ​ടി​ക​ളെ പറി​ച്ചെ​ടു​ത്തും, ഇള​ഞ്ചു​വ​പ്പു​നി​റ​ത്തിൽ തു​റ​ന്ന​മാ​തി​രി​യി​ലു​ള്ള കീ​ഴ്ക്കാ​ലു​റ​ക​ളെ നീണ്ട പു​ല്ലു​ക​ളിൽ തട്ടി​ച്ചു നന​ച്ചും ആഹ്ലാ​ദി​ക്കു​ന്ന ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രും സാ​ഹ​സി​ക​ളും ദു​ഷ്ടി​ല്ലാ​ത്ത​വ​രു​മായ ആ സ്വർ​ഗ​വാ​സി​ക​ളു​ടെ സം​ഘ​ത്തിൽ ഫൻതീൻ ഒഴികെ എല്ലാ​വ​രും, ഏതാ​ണ്ടൊ​ക്കെ മറ്റു​ള്ള​വ​രു​ടെ ചും​ബ​ന​ങ്ങ​ളെ സ്വീ​ക​രി​ച്ചി​രു​ന്നു— മനോ​രാ​ജ്യം​കൊ​ണ്ടും താ​ന്തോ​ന്നി​ത്തം കൊ​ണ്ടു​മു​ണ്ടായ തന്റെ അനി​ശ്ചി​ത​പ്രാ​തി​കൂ​ല്യ​ത്താൽ അവൾ​മാ​ത്രം മറ്റു​ള്ള​വ​രിൽ​നി​ന്നു രക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു; അവൾ​ക്ക് അനു​രാ​ഗ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. നി​ങ്ങൾ​ക്ക് എയ്പോ​ഴു​മു​ണ്ടു്, ഒരു പു​തു​മ​ട്ടു്, ഫേ​വ​റി​റ്റ് അവ​ളോ​ടു പറ​ഞ്ഞു.

ഇതെ​ല്ലാം ആഹ്ലാ​ദ​മാ​ണ്. സു​ഖി​ക​ളായ ദമ്പ​തി​ക​ളു​ടെ ഈ സഞ്ചാ​രം ജീ​വി​ത​ത്തോ​ടും പ്ര​കൃ​തി​യോ​ടും ചെ​യ്യു​ന്ന ഒരു ഹൃ​ദ​യ​പൂർ​വ​ക​മായ അപേ​ക്ഷ​യ​ത്രേ; അതു സർ​വ​ത്തേ​യും ഓരോ​ന്നു താ​ലോ​ലി​ക്കു​ന്നു; എല്ലാ​റ്റിൽ​നി​ന്നും അതോ​ടു​കൂ​ടി ഒരു തേ​ജ​സ്സു​ദി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു. അനു​രാ​ഗ​ത്തിൽ നിൽ​ക്കു​ന്ന​വർ​ക്കു മാത്രംവേണ്ടി-​എപ്പോഴും പു​തു​താ​യി തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​തും, ചെ​ടി​പ്പ​ടർ​പ്പു​ക​ളും വി​ദ്യാർ​ഥി​ക​ളും നി​ല​നി​ല്ക്കു​ന്നേ​ട​ത്തോ​ളം കാ​ല​മു​ള്ള​തു​മായ കാ​മി​നീ​കാ​മു​ക​ന്മാ​രു​ടെ ആശാ​ശ്വ​ത​മായ വള്ളിക്കുടിൽപ്പാഠശാലയിൽ-​വയലുകളേയും കാ​ട്ടു​പു​റ​ങ്ങ​ളേ​യും പണ്ടൊ​രി​ക്കൽ ഒരു വന​ദേ​വ​ത​യാ​ണ് സൃ​ഷ്ടി​ച്ച​ത്. അതു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് വി​ചാ​ര​ശീ​ല​ന്മാ​രു​ടെ ഇടയിൽ വസ​ന്തം പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ടു​പോ​യ​ത്. കു​ലീ​ന​നും കൊ​ല്ല​നും, രാ​ജാ​വും പ്ര​ഭു​വും, ഭര​ണാ​ധി​കാ​രി​യും, കൊ​ട്ടാ​ര​സേ​വ​ക​ന്മാ​രും, പരി​ഷ്കാ​രി​ക​ളും, എല്ലാം ഈ വന​ദേ​വ​ത​യു​ടെ കീഴിൽ കഴി​യു​ന്ന​വ​രാ​ണ്. അവർ ചി​രി​ക്കു​ന്നു; നട​ന്നു നാ​യാ​ടു​ന്നു; അതാ; ആകാ​ശ​ത്തി​ലെ​ങ്ങും ഒരു ദി​വ്യ​മായ പട്ടാ​ഭി​ഷേ​ക​ത്തി​ന്റെ വെ​ളി​ച്ചം വ്യാ​പി​ച്ചു—അനു​രാ​ഗം എന്തൊ​രു മാ​റ്റ​ത്തെ​യാ​ണ് ഉണ്ടാ​ക്കി​ത്തീർ​ക്കു​ന്ന​ത്! വി​വാ​ഹ​പ​ത്രം എഴു​തു​ന്നാ​ളു​ടെ ഗു​മ​സ്ത​ന്മാർ ഈശ്വ​ര​ന്മാ​രാ​ണ്. എന്ന​ല്ല, ചെറിയ വി​ളി​കൾ, പു​ല്ലി​ന്നി​ട​യി​ലൂ​ടെ അന്യോ​ന്യ​മു​ള്ള പിൻ​ചെ​ല്ലൽ, കു​തി​ര​വ​ണ്ടി​യിൽ ഇരു​ന്ന് ആശ്ശേ​ഷി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള അര​ക്കെ​ട്ടു​കൾ, ഗാ​ന​സ​മാ​ന​ങ്ങ​ളായ നി​രർ​ഥ​ക​ലാ​പ​ങ്ങൾ, ഓരോ വാ​ക്കു​ച്ച​രി​ക്കു​ന്ന​തിൻ​വി​ധം പു​റ​പ്പെ​ടു​ന്ന ആ വക വി​ലാ​സ​ചേ​ഷ്ട​കൾ, ഒരാ​ളു​ടെ ചു​ണ്ട​ത്തു​നി​ന്നു മറ്റൊ​രാ​ളു​ടെ ചു​ണ്ട​ത്തേ​ക്കാ​യി തട്ടി​യെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന ആ പഴ​ങ്ങൾ—ഈ പറ​ഞ്ഞ​തെ​ല്ലാം ഉദി​ച്ചു​മി​ന്നു​ക​യും, ആകാ​ശ​ത്തു​ള്ള ജ്യോ​തി​സ്സു​ക​ളു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ സ്ഥ​ലം​പി​ടി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു. സു​ന്ദ​രി​ക​ളായ സ്ത്രീ​കൾ സ്വ​യ​മേവ ഓമ​ന​ത്ത​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി അലി​ഞ്ഞു​പോ​കു​ന്നു. ഇതിന് എന്നും അവ​സാ​ന​മു​ണ്ടാ​വി​ല്ലെ​ന്ന് അവർ വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്നു. തത്ത്വ​ജ്ഞാ​നി​കൾ, കവികൾ, ചി​ത്ര​കാ​ര​ന്മാർ, ഈ പര​മാ​ന​ന്ദ​ങ്ങ​ളെ കാ​ണു​ന്നു; അവ​യെ​ക്കൊ​ണ്ട് എന്തു​വേ​ണ്ടൂ എന്ന് അവർ​ക്കു നി​ശ്ച​യ​മി​ല്ലാ​താ​കു​ന്നു—ഇതൊ​ക്കെ കണ്ട് അത്ര​യും അവർ അമ്പ​ര​ക്കു​ന്നു. ‘സൈ​ത്തിറ17 യി​ലേ​ക്കു​ള്ള പു​റ​പ്പാ​ടു​സ​മ​യം!’ വത്തോ17 ഉച്ച ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു​പോ​കു​ന്നു; സാ​ധാ​ര​ണ​ന്മാ​രു​ടെ ചി​ത്ര​ക​ലാ​കു​ശ​ല​നായ ലൻ​ക്രെ നീ​ലി​ച്ച ആകാ​ശ​ത്തി​ലേ​ക്കു പാ​ഞ്ഞു​പോയ തന്റെ പൌരനെ മന​സ്സു​കൊ​ണ്ടു നോ​ക്കി​ക്കാ​ണു​ന്നു; ഈ എല്ലാ അനു​രാ​ഗ​ഗാ​ന​ങ്ങ​ളു​ടേ​യും നേരെ ദിദറോ തന്റെ രണ്ടു കൈയും നീ​ട്ടു​ന്നു; ദൂർഫെ [17] പഴയ കാ​ല​ത്തെ ബ്രി​ട്ട​നി​ലെ മതാ​ചാ​ര്യ​ന്മാ​രെ അവ​യോ​ട് കൂ​ട്ടി​യി​ണ​ക്കു​ന്നു.

രാ​വി​ല​ത്തെ ഭക്ഷ​ണം കഴി​ഞ്ഞ​തി​നു​ശേ​ഷം ആ നാലു ദമ്പ​തി​മാ​രും​കൂ​ടി, പു​തു​താ​യി ഇന്ത്യാ​രാ​ജ്യ​ത്തു​നി​ന്നു കൊ​ണ്ടു​വ​ര​പ്പെ​ട്ട​തും, പാ​രി​സ്സ് നഗ​ര​ത്തെ മു​ഴു​വ​നും സാങ് ക്ലൊ​ദ് എന്ന സ്ഥ​ല​ത്തേ​ക്ക് ആകർ​ഷി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന​തു​മായ ഒരു ചെടി-​തല്ക്കാലം ഞങ്ങൾ​ക്ക് അതി​ന്റെ പേ​രാ​ലോ​ചി​ച്ചി​ട്ടു 17 വീ​ന​സ്സ് ഈ ദ്വീ​പി​ന്റെ അടു​ത്തു​വ​ച്ചാ​ണ​ത്രേ കടലിൽ നി​ന്നു് പു​റ​ത്തു​വ​ന്ന​തു്. ഇവിടെ വീ​ന​സ്സി​നെ ആളുകൾ പൂ​ജി​ക്കു​ന്നു. ഇതു വി​ഷ​യ​മാ​ക്കി വത്തോ–ഫ്രാൻ​സി​ലെ ഒരു പ്ര​സി​ദ്ധ ചി​ത്ര​കാ​രൻ–എഴു​തി​യി​ട്ടു​ള്ള ഒരു ചി​ത്ര​ത്തെ​യാ​ണു് ഗ്ര​ന്ഥ​കാ​രൻ സൂ​ചി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു്. കിട്ടുന്നില്ല-​കാണുവാൻവേണ്ടി അന്നു കി​ങ്സ് സ്കൊ​യർ എന്നു പറ​ഞ്ഞു​വ​ന്നി​രു​ന്ന ആ ഒരു സ്ഥ​ല​ത്തേ​ക്കു പോയി. അത് അപൂർ​വ​വും ഭം​ഗി​യു​ള്ള​തും, ഒരു നീണ്ട കൊ​മ്പോ​ടു​കൂ​ടി​യ​തു​മായ ഒരു ചെടിയാണ്-​അത്യധികം അടു​ത്ത​ടു​ത്ത് ഇല​യി​ല്ലാ​തെ നൂ​ലു​പോ​ലെ നേർ​ത്തു​ള്ള അതി​ന്റെ സം​ഖ്യ​യി​ല്ലാ​ത്ത ചി​ല്ല​ക​ളെ​ല്ലാം വെ​ളു​ത്തു ചെറിയ കൃ​ത്രി​മ​പ്പ​നി​നീർ​പ്പൂ​ക്ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു മൂ​ടി​യി​രു​ന്നു; ഇതു​കൊ​ണ്ട് ആ ചെ​ടി​രോ​മം​കൊ​ണ്ട് നി​റ​ഞ്ഞ ഒരു പു​ഷ്പ​നി​ബി​ഡ​മായ ശി​ര​സ്സു​പോ​ലെ തോ​ന്ന​പ്പെ​ട്ടു. അതിനു ചു​റ്റും അതിനെ നോ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ട​ഭി​ന​ന്ദി​ക്കു​ന്ന ഒരു വലിയ ജന​സം​ഘം എപ്പോ​ഴു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ചെടി കണ്ടു​ക​ഴി​ഞ്ഞ​തി​നു​ശേ​ഷം, തൊ​ലോ​മി​യെ പറ​ഞ്ഞു:ഞാൻ നി​ങ്ങൾ​ക്കു കഴു​ത​ക​ളെ സമ്മാ​നി​ക്കാം.’ കഴു​ത​ക​ളു​ടെ ഉട​മ​സ്ഥ​നു​മാ​യി വില തീർ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തി. അവർ വാങ്—ഇസ്സി എന്നീ വഴി​ക്കു മട​ങ്ങി. ഇസ്സി​യിൽ​വെ​ച്ച് ഒരു സം​ഭ​വ​മു​ണ്ടാ​യി. യഥാർ​ഥ​മാ​യി പൊ​തു​ജ​ന​ങ്ങൾ​ക്കു ചേർ​ന്ന മൃഗത്തോപ്പ്-​കരാറുകാരനായ ബൂർ​ഴു​വാ​ങി​ന്റെ ആധി​പ​ത്യ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു അതന്ന്-​തുറന്നുകിടന്നിരുന്നു. അവർ അക​ത്തേ​ക്കു കട​ന്നു; തന്റെ ഗു​ഹ​യി​ലി​രി​ക്കു​ന്ന ചെ​റു​മ​നു​ഷ്യ​സ​ന്ന്യാ​സി​യെ ചെ​ന്നു​ക​ണ്ടു; ഒരു മനു​ഷ്യ​ക്കു​ര​ങ്ങ​നെ കൊ​ണ്ടു​പോ​യി ലക്ഷ​പ്ര​ഭു​വാ​ക്കു​ക​യോ ടർ​ക്കാ​റെ [18] യെ പി​ടി​ച്ച് ഒരു പ്രി​യാ​പ്പ​സ് [19] ആക്കി​ത്തീർ​ക്കു​ക​യോ ചെ​യ്യാൻ​പോ​ന്ന ഒരു വി​കൃ​തി​ത്തം പി​ടി​ച്ച കെ​ണി​യായ ആ പ്ര​സി​ദ്ധി​കേ​ട്ട കണ്ണാ​ടി​മ​ച്ചിൽ ചെ​ന്നാ​ല​ത്തെ അത്ഭു​ത​ക​ര​ങ്ങ​ളായ ചി​ല്ലറ മാ​റ്റ​ങ്ങ​ളെ അവർ നോ​ക്കി​യ​റി​ഞ്ഞു. അബിദ് ബർണി കാരണം പേ​രു​കേ​ട്ട​വ​യായ രണ്ടു ‘ചെ​സ്ന​ട്ട്’ മര​ങ്ങ​ളിൽ കൂ​ട്ടി​യി​ട്ടി​ട്ടു​ള്ള ഊഞ്ഞാ​ലി​നെ അവർ ഊക്കോ​ടു​കൂ​ടി ആട്ടി, ആ സു​ന്ദ​രി​മാ​രെ ഓരോ​രു​ത്ത​രെ​യാ​യി കയ​റ്റി​യി​രു​ത്തി, ഗ്രൂ വസ്സി​നു [20] കണ്ടാൽ പറ്റു​ന്ന വി​ധ​ത്തി​ലു​ള്ള അവ​രു​ടെ ഉല​ഞ്ഞി​ള​കു​ന്ന പാ​വാ​ട​ക​ളിൽ ഞെറി പി​ടി​പ്പി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് ഊഞ്ഞാൽ വലി​ച്ചാ​ട്ടു​ന്ന​തോ​ടു​കൂ​ടി, തൂ​ലു​സ്സ് എന്ന​തു തെ​ലോ​സ്സ​യു​ടെ ഒര​ളി​യ​നാ​യ​തു​കൊ​ണ്ട്, ഏതാ​ണ്ട് ഒരു സ്പെ​യിൻ​കാ​ര​നായ തൂ​ലു​സ്സ്കാ​രൻ തൊ​ലോ​മി​യെ, ഉറ​ക്കെ​ച്ചി​രി​കൂ​ട്ടു​ന്ന​തി​ന്നി​ട​യ്ക്ക്, ഒരു സമയം, രണ്ടു മര​ങ്ങൾ​ക്കി​ട​യി​ലു​ള്ള ഒരു കയർ​ത്തൂ​ക്കിൽ ‘ചു​ക്കം’ പറ​ക്കു​ന്ന ഏതോ മനോഹര യു​വ​തി​യെ കണ്ടു രസം​പി​ടി​ച്ചി​ട്ടാ​യി​രി​ക്കാം. ഒരു ദുഃ​ഖ​മ​യ​മായ രാ​ഗ​ത്തിൽ ഗാ​ല്ലിഗ എന്ന ആ പഴയ പാ​ട്ടു​പാ​ടി:

ഫൻതീൻ മാ​ത്രം ഊഞ്ഞാ​ലാ​ട്ട​ത്തി​നു കൂ​ട്ടാ​ക്കി​യി​ല്ല.

‘ആളു​ക​ളു​ടെ ഈവക നാ​ട്യം നടി​ക്കൽ എനി​ക്ക​ത്ര ഇഷ്ട​മി​ല്ല.’ ഒരു​മാ​തി​രി മു​ഷി​ച്ചി​ലോ​ടു​കൂ​ടി ഫേ​വ​റി​റ്റ് പി​റു​പി​റു​ത്തു.

കു​തി​ര​സ്സ​വാ​രി കഴി​ഞ്ഞ​തി​ന്നു​ശേ​ഷം, അവർ​ക്കു വേറെ ഒരു നേ​രം​പോ​ക്കു​കി​ട്ടി; അവർ ഒരു വഞ്ചി​യിൽ സയിൻ​ന​ദി കട​ന്നു; കാൽ​ന​ട​യാ​യി പാ​സ്സി​യിൽ നി​ന്നു ലെ​ത്ത്വാൽ​കി​ട​ങ്ങു​വ​രെ പോയി. വാ​യ​ന​ക്കാർ ഓർ​മി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ, അവർ അഞ്ചു​മ​ണി​യ്ക്കെ​ണീ​റ്റു പു​റ​പ്പെ​ട്ട​താ​ണ​ല്ലോ; പക്ഷേ,‘ഹേയ്, ഞാ​യ​റാ​ഴ്ച ദിവസം ക്ഷീ​ണം എന്നൊ​ന്നി​ല്ല!‘ ഫേ​വ​റി​റ്റ് പറ​ഞ്ഞു, ‘ഞാ​യ​റാ​ഴ്ച ക്ഷീ​ണം പണി​യെ​ടു​ക്കു​ക​യി​ല്ല.‘

ഏക​ദേ​ശം മൂ​ന്നു​മ​ണി​സ്സ​മ​യ​ത്ത് ആ സു​ഖി​ക​ളായ ദമ്പ​തി​കൾ, തങ്ങ​ളു​ടെ സു​ഖം​കൊ​ണ്ടു പേ​ടി​ച്ചു, ബൊ​ഴോ​ങ്ങി​നു മു​ക​ളിൽ അന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ആ ഒര​പൂർ​വ​മ​ട്ടി​ലു​ള്ള കെ​ട്ടി​ട​ത്തിൽ​നി​ന്നു താ​ഴ​ത്തി​റ​ങ്ങി; തി​രി​ഞ്ഞു​വ​ള​ഞ്ഞ ഒരു വരി​യാ​യി അവർ വന്നി​രു​ന്ന വരവു മര​ക്കൂ​ട്ട​ത്തി​ന്നു മു​ക​ളി​ലൂ​ടെ കാ​ണ​പ്പെ​ട്ടു.

ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്കു ഫേ​വ​റി​റ്റ് ഉച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു; ‘ആ അത്ഭു​തം കാ​ണി​ച്ചി​ല്ല​ല്ലോ. എനി​ക്കു കണ്ടേ കഴിയു.‘

‘ക്ഷ​മി​ക്കൂ.’ തൊ​ലോ​മി​യെ പറ​ഞ്ഞു.

ആ കു​ന്നി​റ​ങ്ങി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ, അവർ ഭക്ഷ​ണ​ത്തെ​പ്പ​റ്റി ആലോ​ചി​പ്പാൻ തു​ട​ങ്ങി; മി​ന്നു​ന്ന ഉടു​പ്പി​ട്ട ആ എട്ടു​പേർ, ഒടു​വിൽ ഏതാ​ണ്ടു ക്ഷീ​ണി​ച്ചു ബൊം​ബാർ​ദ​യു​ടെ ഹോ​ട്ട​ലിൽ ചെന്നുകൂടി-​റ്യൂ ദ് റി​വോ​ലി​യിൽ കാ​ണാ​വു​ന്ന ആ പ്ര​സി​ദ്ധ ഭക്ഷ​ണ​ശാ​ലാ​ധി​പ​നായ ബൊം​ബാർ​ദാ അവി​ടേ​യും ഒരു ശാഖ ഏർ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രു​ന്നു.

അറ്റ​ത്ത് ഒരു​റ​ക്ക​റ​യും ഒരു കട്ടി​ലു​മാ​യി വലി​യ​തും വൃ​ത്തി​കെ​ട്ട​തു​മായ ഒരു​മു​റി (ഞാ​യ​റാ​ഴ്ച​ത്തെ ആൾ​ത്തി​ര​ക്കു കരുതി അവർ ഈ സ്ഥ​ലം​കൊ​ണ്ടു കഴി​ക്കാൻ നി​ശ്ച​യി​ച്ചു); ഇരി​മ്പ​ക​മ​ര​ങ്ങ​ളു​ടേ​യും പാ​താ​റി​ന്റേ​യും പു​ഴ​യു​ടേ​യും അപ്പു​റ​ത്തേ​ക്കു നോ​ക്കി​ക്കാ​ണാ​വു​ന്ന രണ്ടു ജനാ​ല​കൾ; പതു​ക്കെ ജനാ​ല​ച്ചി​ല്ലു​ക​ളിൽ തലോ​ടു​ന്ന ഒരു സവി​ശേ​ഷ​മായ ആഗ​സ്ത് മാ​സ​വെ​യിൽ; രണ്ടു മേശകൾ; അവ​യി​ലൊ​ന്നിൽ സ്ത്രീ​ക​ളു​ടേ​യും പു​രു​ഷ​ന്മാ​രു​ടേ​യും തൊ​പ്പി​കൾ കൂ​ടി​ക്ക​ലർ​ന്ന ഒര​ന്ത​സ്സു​ള്ള പൂ​ച്ചെ​ണ്ടു​കു​ന്ന്; മറ്റേ​തി​ന​ടു​ക്കൽ, വന്ത​ളി​ക​ളും തളി​ക​ക​ളും ഗ്ലാ​സ്സു​ക​ളും കു​പ്പി​ക​ളും കൂ​ടി​യു​ള്ള ഒരു രസം​പി​ടി​ച്ച ലഹ​ള​യ്ക്കു ചു​റ്റു​മി​രി​ക്കു​ന്ന ആ നാലു ദമ്പ​തി​മാർ; വീ​ഞ്ഞു​കു​പ്പി​ക​ളോ​ട് ഇട​ക​ലർ​ന്ന ബീർ​പ്പാ​ത്ര​ങ്ങൾ; മേ​ശ​യ്ക്കു മീതെ യാ​തൊ​രു ക്ര​മ​വു​മി​ല്ലാ​യ്മ; മേ​ശ​യ്ക്കു ചു​വ​ട്ടിൽ ഏതാ​ണ്ടു ക്ര​മ​ക്കേ​ട്;

അവ​രു​ണ്ടാ​ക്കീ മേ​ശ​ച്ചു​വ​ടി​ലൊ​രു ശബ്ദം, കാ​ലി​ട്ടി​ള​ക്കി ‘കെ​ട​കെ​ട​യെ​ന്ന​സ​ഹ്യ​മാ​യ്…’ എന്നു പറ​യു​ന്നു മോ​ളി​യേ. [21]

രാ​വി​ലെ അഞ്ചു​മ​ണി​ക്കാ​രം​ഭി​ച്ച ആ വെറും നാടൻ സര​സ​ക​വിത വൈ​കു​ന്നേ​രം നാ​ല​ര​മ​ണി കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ഴേ​ക്ക് ഇങ്ങ​നെ​യാ​യി. സൂ​ര്യൻ അസ്ത​മി​ക്കു​ന്നു; അവ​രു​ടെ വി​ശ​പ്പ​ട​ങ്ങി.

ഷാം സെ​ലിം​സെ മു​ഴു​വൻ സൂ​ര്യ​പ്ര​കാ​ശം​കൊ​ണ്ടും ആൾ​ക്കൂ​ട്ടം കൊ​ണ്ടും​നി​റ​ഞ്ഞു; വെ​യി​ലും പൊ​ടി​യു​മി​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നും ഇല്ലാതായി-​അതേ, ബഹു​മാ​ന​ത്തെ പൂർ​ണ​മാ​ക്കു​ന്ന രണ്ടു സാ​ധ​ന​ങ്ങൾ. മാർ​ലി​ക്കു​തി​ര​കൾ, ആ ‘ചു​രം​മാ​ന്തി’ക്കൊ​ണ്ടു​ള്ള വെ​ണ്ണ​ക്ക​ല്ലു​കൾ, ഒരു തങ്ക​മേ​ഘ​ത്തി​ന്നു​ള്ളി​ലൂ​ടെ കു​തി​ച്ചു​ചാ​ടു​ന്നു. സവാ​രി​വ​ണ്ടി​കൾ അങ്ങോ​ട്ടു​മി​ങ്ങോ​ട്ടും പാ​ഞ്ഞു​ന​ട​ക്കു​ന്നു. സവി​ശേ​ഷ​മായ ഉടു​പ്പി​ട്ട രാ​ജ​കീയ രക്ഷി​ഭ​ട​ന്മാ​രു​ടെ ഒരു കൂ​ട്ടം, തലയിൽ തങ്ങ​ളു​ടെ കാ​ഹ​ള​ങ്ങ​ളു​മാ​യി, ആ വന്യു ദ് നയ്യി എന്ന പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു​നി​ന്ന് ഇറ​ങ്ങി​വ​രു​ന്നു; വെ​ള്ള​ക്കൊ​ടി​ക്കുറ സന്ധ്യാ​രാ​ഗം തട്ടി ഒരു മങ്ങിയ പനി​നീർ​പ്പൂ​നി​റ​ത്തിൽ ത്വീ​ലെ​റി​ക്കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തി​ന്റെ ഗോ​പു​രാ​ഗ്ര​ത്തിൽ പാ​റി​ക്ക​ളി​ക്കു​ന്നു. ഒരി​ക്കൽ​ക്കൂ​ടി ‘പതി​ന​ഞ്ചാ​മൻ ലൂ​യി​യു​ടെ സ്ഥല’മായ ആ ‘പൊ​തു​ജ​ന​യോ​ഗ​സ്ഥ​ലം’ സു​ഖ​മ​യ​മാ​യി ലാ​ത്തു​ന്ന ഭാ​ഗ്യ​വാ​ന്മാ​രെ​ക്കൊ​ണ്ടു് തി​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. വെ​ള്ള​നി​റ​ത്തി​ലു​ള്ള പട്ടു​നാ​ട​ക​ളിൽ നി​ന്ന് തു​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന വെ​ള്ളി​മു​ദ്ര​കൾ പലരും ധരിച്ചുകാണാനുണ്ട്-​1817-​ലൊന്നും അതുകൾ കു​പ്പാ​യ​ക്കു​ടു​ക്കു പഴു​തു​ക​ളിൽ​നി​ന്ന് നി​ശ്ശേ​ഷം പൊ​യ്പോക കഴി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല. അവി​ടേ​യും ഇവി​ടേ​യും ചെറിയ പെൺ​കു​ട്ടി​കൾ യോ​ഗം​കൂ​ടി, നാ​ലു​പു​റ​വും വന്നു​കൂ​ടി രസി​ച്ച​ഭി​ന​ന്ദി​ക്കു​ന്ന ആ വഴി​പോ​ക്ക​രു​ടെ നടു​വിൽ​വെ​ച്ച്, ആ ‘നൂ​റു​കൊ​ല്ല​ക്കാല’ത്തെ ഇടി​വെ​ട്ടേ​ല്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​ണ്ടാ​യ​തും.

തി​രി​ച്ചു നതീക ഗെ​ന്റി​തി​നി​ന്നു​ള്ള പി​താ​വി​നെ,- ത്തി​രി​ച്ചു​ന​തിക ഞങ്ങൾ​ക്കാ​യ് ഞങ്ങൾ​ത​ന്ന​ച്ഛ​നെ. എന്ന പല്ല​വി​യു​മാ​യു​ള്ള അന്ന​ത്തെ പ്ര​സി​ദ്ധ രാ​ജ​ഭ​ക്ത​ഗാ​നം ഉച്ച​ത്തിൽ പാ​ടി​വി​ടു​ന്നു.

അയൽ​പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളിൽ താ​മ​സി​ക്കു​ന്ന​വർ കൂ​ട്ടം​കൂ​ട്ട​മാ​യി, ഞാ​യ​റാ​ഴ്ച​ത്തെ ഉടു​പ്പി​ട്ടു, ചി​ല​പ്പോൾ നാ​ഗ​രി​ക​ജ​ന​ങ്ങ​ളെ​പ്പോ​ലെ മു​ദ്ര​ക​ളാൽ അലം​കൃ​ത​രാ​യി, അവി​ട​വി​ടെ വന്നു​കൂ​ടി. മര​ക്കു​തി​ര​ക​ളി​ലേ​റി വട്ടം​ചു​റ്റി​ക്ക​ളി​ക്കു​ന്നു; മറ്റു​ചി​ലർ മദ്യ​പാ​നം ചെ​യ്യു​ന്നു; നട​ന്ന് അച്ച​ടി​വേല നട​ത്തു​ന്ന​വർ തലയിൽ കട​ലാ​സ്സു​തൊ​പ്പി​ധ​രി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്, അവ​രു​ടെ ചിരി ദൂ​ര​ത്തു കേൾ​ക്കാം. എന്തി​നും ഒരു തെ​ളി​വു​ണ്ട്. അവി​തർ​ക്കി​ത​മായ സമാ​ധാ​ന​ത്തി​ന്റെ​യും രാ​ജ​ഭ​ക്ത​ന്മാർ​ക്ക് അത്യ​ധി​ക​മായ സു​ഖ​ത്തി​ന്റെ​യും കാ​ല​മാ​യി​രു​ന്നു അത്. പൊ​ല്ലീ​സ്സു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​മു​ഖ്യൻ, ആൻ​ഗ്ലെ പാ​രി​സ്സി​ന്റെ അയൽ​പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളെ​പ്പ​റ്റി രാ​ജാ​വി​നു മാ​ത്ര​മാ​യി ഗൂ​ഢ​മാ​യ​യ​ച്ച ഒരു വി​വ​ര​ക്കു​റി​പ്പ ഈ താ​ഴെ​ക്കാ​ണു​ന്ന വരി​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ട​വ​സാ​നി​ച്ച കാ​ല​മാ​യി​രു​ന്നു അത്.

എല്ലാം​കൂ​ടി ആലോ​ചി​ക്കു​മ്പോൾ ഈ പൊ​തു​ജ​ന​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്ന് ഭയ​പ്പേ​ടേ​ണ്ട​തി​ല്ല. അവർ പൂ​ച്ച​ക​ളെ​പ്പോ​ലെ അത്ര സാ​ഹ​സി​ക​ളും അല​സ​ന്മാ​രു​മാ​ണ്. പു​റം​രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളിൽ ജന​ങ്ങൾ​ക്കു സമാ​ധാ​ന​മി​ല്ല; എന്നാൽ പാ​രി​സ്സിൽ അങ്ങ​നെ​യ​ല്ല. ഇവി​ടെ​യു​ള്ള​വ​രൊ​ക്കെ ഒരു​വി​ധം കൊ​ള്ള​രു​താ​ത്ത​വ​രാ​ണ്. ഇവി​ട​ത്തെ ഒരു രക്ഷി​ഭ​ട​നാ​യി​ത്തീ​രു​വാൻ, ഇവി​ടെ​യു​ള്ള എല്ലാ​വ​രേ​യും നോ​ക്കി​യാൽ, നി​ശ്ച​യ​മാ​യും ഈര​ണ്ടു പേരെ കൂ​ട്ടി​ച്ചേർ​ക്കേ​ണ്ടി​വ​രും. തല​സ്ഥാ​ന​ന​ഗ​ര​മായ പാ​രി​സ്സി​ലെ പൊ​തു​ജ​ന​ങ്ങ​ളെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ളം യാ​തൊ​ന്നി​ല്ല. കഴി​ഞ്ഞ അമ്പ​തു കൊ​ല്ലം​കൊ​ണ്ട് ഇവി​ടെ​യു​ള്ള ജന​ങ്ങ​ളു​ടെ ദേ​ഹ​വ​ലു​പ്പം​കൂ​ടി കു​റ​ഞ്ഞു​പോ​യി​ട്ടു​ള്ള​ത് സാ​രം​ത​ന്നെ​യാ​ണ്; അയൽ​പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലു​ള​ള​വർ ഭര​ണ​പ​രി​വർ​ത്ത​ന​കാ​ല​ത്തേ​ക്കാൾ കു​റേ​ക്കൂ​ടി കൃ​ശ​ന്മാ​രും അശ​ക്ത​ന്മാ​രു​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു; യാ​തൊ​ര​പ​ക​ട​വു​മി​ല്ല. ചു​രു​ക്കി​പ്പ​റ​ഞ്ഞാൽ, നന്നേ സാ​ധു​ത്വ​മു​ള്ള ഒരു​ജ​ന​സം​ഘം.’

ഒരു പൂ​ച്ച​യ്ക്കു ചി​ല​പ്പോൾ ഒരു സിം​ഹ​ത്തി​ന്റെ നി​ല​യിൽ വേഷം മാറാൻ കഴി​യു​മെ​ന്ന പൊ​ല്ലീ​സ്സ് മേ​ലാ​ളു​കൾ​ക്ക് മന​സ്സി​ലാ​യി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്ന് തോ​ന്നു​ന്നു. ഏതാ​യാ​ലും അങ്ങ​നെ വരാ​റു​ണ്ട്; പാ​രി​സ്സി​ലെ സാ​ധാ​ര​ണ​ജ​ന​ങ്ങൾ കാ​ട്ടി​ക്കൂ​ട്ടിയ അത്ഭു​ത​കർ​മ്മ​ത്തി​ന്റെ സാരം ഇതാണ്. കൊംത് ആൻ​ഗ്ലെ എന്ന ആ മുൻ സൂ​ചി​പ്പി​ച്ച ഉദ്യോ​ഗ​സ്ഥൻ പരി​ഹ​സി​ച്ചു​വി​ട്ട പൂ​ച്ച​യ്ക്കു പഴ​യ​കാ​ല​ത്തെ പ്ര​തി​നി​ധി​യോ​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യെ​ല്ലാം ബഹു​മ​തി കി​ട്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. അവ​രു​ടെ കണ്ണിൽ ആ പൂച്ച മൂർ​ത്തി മത്തായ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​മാ​കു​ന്നു. രാ​ജ​വാ​ഴ്ച വീ​ണ്ടും ആരം​ഭി​ച്ച​പ്പോ​ഴ​ത്തെ ആ ആഭി​ജാ​ത്യ​മു​ള്ള പൊ​ല്ലീ​സ്സൈ​ന്യം പാ​രി​സ്സി​ലെ പൊ​തു​ജ​ന​സം​ഘ​ത്തെ വേ​ണ്ട​തി​ല​ധി​കം ‘പ്ര​ഭാ​ത​വർണ ത്തി​ലൂ​ടെ​യാ​ണ് നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ട​ത്; അത് ആ വി​ചാ​രി​ക്ക​പെ​ട്ട​തു​പോ​ലെ അത്ര ‘സാ​ധു​ത്വ​മു​ള്ള ഒരു ജന​ക്കൂ​ട്ട’ മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ഗ്രീ​സ്സു​രാ​ജ്യ​ക്കാർ​ക്ക് ഒര​തെൻ​സ്കാ​രൻ എങ്ങ​നെ​യോ അങ്ങ​നെ​യാ​ണ് ഫ്രാൻ​സു​കാർ​ക്ക് ഒരു പാ​രി​സ്സു​കാ​രൻ; അവ​നെ​പ്പോ​ലെ അത്ര ഗാ​ഢ​മാ​യി മറ്റാ​രും ഉറ​ങ്ങു​ക​യി​ല്ല; അവ​നെ​പ്പോ​ലെ അത്ര നേ​ര​മ്പോ​ക്കു​കാ​ര​നും മടി​യ​നു​മാ​യി മറ്റൊ​രാ​ളി​ല്ല; അവ​നെ​പ്പോ​ലെ ആലോ​ച​ന​യി​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​രു​ത്തൻ ഉണ്ടാ​വു​മെ​ന്ന് തോ​ന്നു​ന്നി​ല്ല; എന്തു തന്നെ​യാ​യാ​ലും, അവനെ വി​ശ്വ​സി​ക്ക​രു​ത്; ആലോ​ചി​ച്ചു ചെ​യ്യേ​ണ്ടു​ന്ന എന്തു പ്ര​വൃ​ത്തി​യും പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കാൻ ആ മനു​ഷ്യൻ തയ്യാ​റാ​ണ്; എന്നാൽ ഒടു​വിൽ ബഹു​മ​തി കി​ട്ടു​ന്ന കാ​ര്യ​മാ​ണെ​ങ്കിൽ, എന്ത​പ​ക​ടം പി​ടി​ച്ച ലഹ​ള​യി​ലും അവൻ അഭി​ന​ന്ദ​നീ​യ​മായ നി​ല​യിൽ കട​ന്നു പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കും. ഒരു കു​ന്തം എടു​ത്തു കൈയിൽ കൊ​ടു​ക്കുക, അവൻ ആ ആഗ​സ്ത് 10-ാം തീയതി [22] ഉണ്ടാ​ക്കി​ത്തീർ​ക്കും; ഒരു​തോ​ക്കു കൊ​ടു​ക്കുക, അതാ ഓസ്തെർ​ലി​ത്ത് യു​ദ്ധം തയ്യാ​റാ​വു​ന്നു. അവൻ​നെ​പ്പോ​ളി​യ​ന്റെ ഊന്നു​വ​ടി​യും ദാ​ന്തോ​വി​ന്റെ [23] രക്ഷ​യു​മാ​ണ്. രാ​ജ്യം കി​ട്ടു​ന്ന കാ​ര്യ​മാ​ണോ, അവൻ പട്ടാ​ള​ത്തി​ലു​ണ്ട്; സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ത്തെ​പ്പ​റ്റി​യാ​വ​ട്ടെ തർ​ക്കം, അവൻ നി​ല​ത്തു​ള്ള കൽ​വി​രി​പ്പു​കൾ പറി​ച്ചു​ക​ള​യും, സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​കൊൾക! ദേ​ഷ്യം​കൊ​ണ്ടു​നി​റ​ഞ്ഞ അവ​ന്റെ തല​രോ​മം ഒരു മഹാ​കാ​വ്യ​മാ​ണ്. അവ​ന്റെ കൂ​ലി​പ്പ​ണി​ക്കാ​രൻ​കു​പ്പാ​യം ഒരു പ്രാ​ചീന ഗ്രീ​സ്സു​കാ​ര​ന്റെ പു​റം​കു​പ്പാ​യ​ത്തി​ന്റെ ഞെ​റി​കൾ പോലെ തന്ന​ത്താൻ ഞെ​റി​യു​ന്നു. ഓർ​മ​വെ​ച്ചു​കൊ​ള്ളൂ! ആ വേണ്ട സമയം വന്നാൽ, ഈ കറു​കു​പ്പാ​യ​ക്കാ​ര​ന്ന് ഉയരം കൂ​ടി​ത്തു​ട​ങ്ങും; ഈ ചെ​റു​മ​നു​ഷ്യൻ കി​ട​ന്നി​രു​ന്നേ​ട​ത്തു​നി​ന്ന് എണീ​ക്കും; അവ​ന്റെ നോ​ട്ടം ഭയ​ങ്ക​ര​മാ​വും; അവ​ന്റെ ശ്വാ​സോ​ച്ഛ ്വാസം ഒരു കൊ​ടു​ങ്കാ​റ്റാ​യി​ത്തീ​രും; ആ മെ​ലി​ഞ്ഞ മാ​റി​ട​ത്തിൽ​നി​ന്ന് ആൽ​പ്സ് പർ​വ​ത​ത്തി​ന്റെ മട​ക്കു​ക​ളെ മാ​റ്റി​മ​റി​ക്കാൻ​പോ​ന്ന കാ​റ്റു പു​റ​പ്പെ​ടു​ന്ന​തു കാണാം. ആയു​ധ​മെ​ടു​ത്തു യൂ​റോ​പ്പു രാ​ജ്യ​ത്തെ മു​ഴു​വ​നും ഭര​ണ​പ​രി​വർ​ത്ത​നം കീ​ഴ​ട​ക്കാൻ കാരണം അതാണ്-​പാരീസ്സിന്റെ അയൽ​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു​ള്ള നാ​ട്ടു​പു​റ​ത്തു​കാ​ര​നോ​ടു നമു​ക്കു നന്ദി​പ​റ​യുക. അവൻ പാ​ട്ടു പാ​ടു​ന്നു; അത് ആ മനു​ഷ്യ​ന്ന് ഒരു വി​നോ​ദ​മാ​ണ്. ആ പാ​ട്ടി​നെ അവ​ന്റെ പ്ര​കൃ​തി​യു​മാ​യി ക്ര​മ​പ്പെ​ടു​ത്തി നോ​ക്കുക. എന്നാൽ കാണാം! ‘ലാ കാർ​മ​ഞ്ഞോൾ’ ഗാ​ന​മ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നും പാ​ടാ​നി​ല്ലാ​ത്തേ​ട​ത്തോ​ളം കാലം, പതി​നാ​റാ​മൻ ലൂ​യി​യെ മാ​ത്ര​മേ അവൻ സിം​ഹാ​സ​ന​ത്തിൽ​നി​ന്ന് മറി​ക്കു; ‘മാർ​സെ​യി​ലേ’ ഗാനം അവ​നെ​ക്കൊ​ണ്ടു പാ​ടി​ക്കുക, അവൻ ലോകം മു​ഴു​വ​നും​ത​ന്നെ സ്വ​ത​ന്ത്ര​മാ​ക്കും.

കൊംത് ആൻ​ഗ്ലെ​യു​ടെ റി​പ്പോർ​ട്ടി​ന്റെ വക്ക​ത്ത്, ഈ കു​റി​പ്പു കു​റി​ച്ച​തി​നു​ശേ​ഷം, നമു​ക്കു നമ്മു​ടെ നാലു ദമ്പ​തി​മാ​രു​ടെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു​ത​ന്നെ തി​രി​ച്ചു ചെ​ല്ലുക, ഞങ്ങൾ പറ​ഞ്ഞ​തു​പോ​ലെ, ഭക്ഷ​ണം കഴി​യാ​റാ​യി.

ഭക്ഷ​ണ​സ​മ​യ​ത്തെ വെ​ടി​പ​റ​യൽ, അനു​രാ​ഗം​കൊ​ണ്ടു​ള്ള വെ​ടി​പ​റ​യ​ലാ​ണ്; ഒന്നി​നെ എഴു​തി​ക്കാ​ണി​ക്കു​വാൻ എത്ര പ്ര​യാ​സ​മു​ണ്ടോ അത്ര പ്ര​യാ​സ​മു​ണ്ട് മറ്റ​തി​നേ​യും; അനു​രാ​ഗം​കൊ​ണ്ടു​ള്ള വെ​ടി​പ​റ​യൽ ഒരു മേ​ഘ​മാ​ണ്; ഭക്ഷണ സമ​യ​ത്തെ വെ​ടി​പ​റ​യൽ പു​ക​യാ​ണ്.

ഫാ​മോ​യി​യും ദാ​ലി​യ​യും മൂ​ളി​പ്പാ​ട്ടു പാ​ടു​ന്നു. തൊ​ലോ​മി​യെ കു​ടി​ക്കു​ക​യാ​ണ്. സെഫീൻ ചി​രി​ക്കു​ന്നു, ഫൻതീൻ പു​ഞ്ചി​രി​ക്കൊ​ള്ളു​ന്നു. ലി​തോ​ളി​യെ​യാ​ക​ട്ടേ താൻ സാങ് ക്ലൊ​ദിൽ​നി​ന്നു വാ​ങ്ങിയ ഒരു മര​ക്കു​ഴൽ വി​ളി​ക്കു​ന്നു.

ഫേ​വ​റി​റ്റ് സ്നേ​ഹ​പൂർ​വ​മാ​യി ബ്ലാ​ഷ്വേ​ല്ലി​നെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി പറ​ഞ്ഞു; ‘ബ്ലാ​ഷ്വേ​ല്ലേ, ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളെ മന​സ്സു​കൊ​ണ്ടു പൂ​ജി​ക്കു​ന്നു.’

ഇതു ബ്ലാ​ഷ്വേ​ല്ലിൽ​നി​ന്ന് ഇങ്ങ​നെ​യൊ​രു ചോ​ദ്യ​ത്തെ പു​റ​പ്പെ​ടു​വി​ച്ചു: ‘ഫേ​വ​റി​റ്റേ, ഞാൻ നി​ന്നെ സ്നേ​ഹി​ക്കാ​താ​യാൽ നീ എന്തു ചെ​യ്യും?’

‘ഞാൻ, ‘ ഫേ​വ​റി​റ്റ് ഉച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു: ‘ഹാ! നേ​ര​മ്പോ​ക്കാ​യി​ട്ടു​കൂ​ടി അതു പറ​യ​രു​തേ! നി​ങ്ങൾ എന്നെ സ്നേ​ഹി​ക്കൽ മാ​റി​യാൽ, ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ പി​ന്നാ​ലെ പാ​ഞ്ഞു​വ​രും; ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളെ പി​ടി​ച്ചു മാ​ന്തും; ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളെ പി​ച്ചി​ച്ചീ​ന്തും; ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളെ എടു​ത്തു വെ​ള്ള​ത്തി​ലെ​റി​യും; ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളെ പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​രെ​ക്കൊ​ണ്ടു പി​ടി​പ്പി​ക്കും.’

തന്നെ​പ്പ​റ്റി തനി​ക്കു​ള്ള സ്നേ​ഹ​ത്തെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ചു കി​ക്കി​ളി​യാ​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ഒരാ​ളു​ടെ രസം​പി​ടി​ച്ച അഹ​മ്മ​തി​യോ​ടു​കൂ​ടി ബ്ലാ​ഷ്വേ​ല്ല് പു​ഞ്ചി​രി​ക്കൊ​ണ്ടു.

ഫേ​വ​റി​റ്റ് തു​ടർ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു: ‘അതേ, ഞാൻ പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​രെ വി​ളി​ച്ച് ഉറ​ക്കെ നി​ല​വി​ളി​ക്കും. അയ്യോ! എനി​ക്കു പി​ന്നെ എന്നെ പി​ടി​ച്ചാൽ കിട്ടില്ല-​ഇല്ലേ, ഇല്ല! ഊക്കൻ നി​ല​വി​ളി​കൂ​ട്ടും!’

ആഹ്ലാ​ദ​പാ​ര​വ​ശ്യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി, ബ്ലാ​ഷ്വേ​ല്ല് ചാ​രു​ക​സാ​ല​യിൽ മലർ​ന്നു; അഹം​കാ​ര​പൂർ​വം രണ്ടു കണ്ണു​മ​ട​ച്ചു.

ഭക്ഷ​ണ​ത്തി​നി​ട​യ്ക്കു, ലഹ​ള​പി​ടി​ച്ചു​ള്ള സം​സാ​ര​ത്തി​ന്റെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ, ദാലിയ ഒരു താ​ഴ്‌​ന്ന സ്വ​ര​ത്തിൽ ഫേ​വ​റി​റ്റോ​ടു പറ​ഞ്ഞു: ‘അപ്പോൾ നി​ങ്ങൾ അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ–നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ബ്ലാ​ഷ് വേ​ല്ലി​നെ–ഉള്ളിൽ​ത്ത​ട്ടി സ്നേ​ഹി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടോ?’

‘ഞാനോ? എനി​ക്ക​യാ​ളെ ബഹു ദേ​ഷ്യ​മാ​ണു്,’ തന്റെ കത്തി​മു​ള്ളു വീ​ണ്ടും കൈ​യി​ലെ​ടു​ത്തു. ഫേ​വ​റി​റ്റ് അതേ സ്വ​ര​ത്തിൽ​ത​ന്നെ പണ്ടും അയാൾ പി​ശു​ക്ക​നാ​ണ്. എന്റെ വീ​ട്ടിൽ എന്റെ മു​റി​യ്ക്കെ​തി​രാ​യി താ​മ​സി​ക്ക ആ മു​ണ്ട​നെ​യാ​ണ് എനി​ക്കി​ഷ്ടം. അയാൾ, ആ ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രൻ, നല്ല രസ​മു​ണ്ട്: നി​ങ്ങൾ അറി​യു​മോ ആളെ? പ്ര​വൃ​ത്തി​കൊ​ണ്ട് അയാൾ ഒരു നാ​ട​ക്കാ​ര​നാ​ണെ​ന്ന് ആർ​ക്കും മന​സ്സി​ലാ​ക്കാം. എനി​ക്കു വേ​ഷ​ക്കാ​രെ ഇഷ്ട​മാ​ണ്. അയാൾ വന്നു​കേ​റു​മ്പോ​ഴേ​ക്ക്, അയാ​ളു​ടെ അമ്മ പറയും: ‘ഹാ! ഈശ്വ​രാ! എനി​ക്കു സ്വൈ​ര​മി​ല്ലാ​താ​യി. അതാ ഉറ​ക്കെ ലഹള കൂ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു തു​ട​ങ്ങി. അപ്പോൾ എന്റെ കു​ട്ടാ, നി​യ്യെ​ന്റെ തല​പൊ​ളി​ക്കു​ന്നു!’ അങ്ങ​നെ, അയാൾ എലി​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു നി​റ​ഞ്ഞ ഗു​ഹ​ക​ളി​ലേ​ക്ക്, കറു​ത്തി​രു​ണ്ട മട​ക​ളി​ലേ​ക്ക് പോകും. കഴി​യും​വി​ധം പൊ​ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ചു കയറും; എന്നി​ട്ട് അവി​ടെ​നി​ന്നു പാടും— എന്തി​നെ​യൊ​ക്കെ​പ്പ​റ്റി​യെ​ന്നു ഞാ​നെ​ങ്ങ​നെ അറി​യും? ഓരോ​ന്നി​നെ പരി​ഹ​സി​ച്ചു തു​ട​ങ്ങും; ആ ഒച്ച താ​ഴ​ത്തെ നി​ല​യിൽ കേൾ​ക്കാം. ഓരോ​ന്നൊ​ക്കെ എഴു​തി​ക്കൊ​ടു​ത്ത് അയാൾ ഒരു വക്കീ​ലി​ന്റെ പക്കൽ​നി​ന്നു ദി​വ​സ​ത്തിൽ ഇരു​പ​തു സൂ വീതം കൈ​യി​ലാ​ക്കും. ഒരു പള്ളി​യി​ലെ പണ്ട​ത്തെ ഒരു ഗാ​യ​ക​മു​ഖ്യ​ന്റെ മക​നാ​ണ് അയാൾ. ഹാ എന്തു​ര​സ​മു​ള്ള ആൾ! അയാൾ എന്നെ ഒരീ​ശ്വ​രി​യെ​പ്പോ​ലെ മന​സ്സു​കൊ​ണ്ടു പൂ​ജി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്; ഒരു ദിവസം ഞാൻ റൊ​ട്ടി​ക്കു കോ​ത​മ്പു​മാ​വു​ണ്ടാ​ക്കു​മ്പോൾ അയാൾ എന്നോ​ടു പറ​ഞ്ഞു: മാംസൽ, [24] നി​ങ്ങൾ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ കൈയും ഛീ​ന്തി തു​ണ്ടം​തു​ണ്ട​മാ​ക്കുക: ഞാൻ അതൊ​ക്കെ എഴു​ത്തു സാ​പ്പി​ടാം. അയാൾ എന്തു രസ​മു​ണ്ട്! ആ ഒരു വി​ദ്വാ​നെ’ വി​ചാ​രി​ച്ച് എനി​ക്കു നൊ​സ്സു പി​ടി​ച്ചു​പോ​വു​മോ എന്നു ഭയം​തോ​ന്നു​ന്നു. എന്തെ​ങ്കി​ലു​മാ​വ​ട്ടെ; എനി​ക്കു വലിയ സ്നേ​ഹ​മു​ണ്ടെ​ന്നാ​ണ് ഞാൻ ബ്ലാ​ഷ്വേ​ല്ലോ​ടു പറയാറ്-​ഞാൻ എന്തു നുണ പൊ​ട്ടി​ക്കു​ന്നു! ഹെയ്! എന്തൊ​രു നു​ണ​യാ​ണ് പൊ​ട്ടി​ക്കാ​റ്!’

ഫേ​വ​റി​റ്റ് ഒന്നു നിർ​ത്തി; പി​ന്നെ​യും പറയാൻ തു​ട​ങ്ങി: ‘ദാ​ലി​യേ, ഇതു നോ​ക്കു,എനി​ക്കൊ​രു സു​ഖ​മി​ല്ല. വേ​നൽ​ക്കാ​ലം മു​ഴു​വ​നും മഴ​പെ​യ്യു​ക​യ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നും ഉണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല; കാ​റ്റ് എന്നെ ശു​ണ്ഠി പി​ടി​പ്പി​ക്കു​ന്നു; എന്താ​യാ​ലു​മി​ല്ല കാ​റ്റി​ന്നൊ​രു​നില. ബ്ലാ​ഷ്വേ​ല്ല്! വലിയ ‘ഈറ്റ’നാണ്; അങ്ങാ​ടി​യിൽ ചെ​റു​പ​യ​റി​ല്ലാ​താ​യി; എന്താ​ണ് കഴി​യ്ക്കേ​ണ്ട​തെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ. എനി​ക്കു കു​റേ​ശ്ശെ ശു​ണ്ഠി വരു​ന്നു; വെ​ണ്ണ​യ്ക്ക് എന്തു വി​ല​യാ​ണു്! നോ​ക്കു, എന്തു മോ​ശ​മാ​ണ്, ഒരു കട്ടി​ലു​ള്ള മു​റി​യി​ലി​രു​ന്നാ​ണ് ഞങ്ങ​ളു​ടെ ഭക്ഷ​ണം; എനി​ക്കു ജീ​വി​ത​ത്തോ​ടു ചളി​പ്പു തോ​ന്നു​ന്നു.’

ഈയി​ട​യ്ക്കു, ചിലർ പാ​ട്ടു​പാ​ടു​മ്പോൾ, ബാ​ക്കി​യു​ള്ള​വ​രെ​ല്ലാം ഒരേ സമ​യ​ത്തു ലഹ​ള​കൂ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു സം​സാ​രി​ച്ചു; ഒച്ച​യ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നും ഇല്ലാ​താ​യി. തൊ​ലോ​മി​യെ മാ​ധ്യ​സ്ഥ്യം പി​ടി​ച്ചു.

‘നമു​ക്കു ക്ര​മ​മി​ല്ലാ​തെ​യും അതി​വേ​ഗ​ത്തി​ലും സം​സാ​രി​ക്കാ​തി​രി​ക്കുക,’ അയാൾ ഉച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു: ‘നമു​ക്കു യോ​ഗ്യ​ന്മാ​രാ​വ​ണ​മെ​ന്നു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ, ആലോ​ചി​ച്ചു പറയുക. വല്ലാ​ത്ത ദ്രു​ത​ക​വിത ഒരു കഥ​യി​ല്ലാ​ത്ത​വി​ധ​ത്തിൽ മന​സ്സി​നെ കമി​ഴ്ത്തി​ക്കൊ​ട്ടു​ന്നു; ഒഴു​കു​ന്ന ‘ബീറി’നു പത​യി​ല്ല. ഹേ മാ​ന്യ​രേ, ബദ്ധ​പ്പെ​ടാ​തി​രി​ക്കൂ. നമു​ക്കു ഭക്ഷ​ണം ‘അമൃ​തേ​ത്താ’ക്കുക. നമു​ക്കു ധ്യാ​നി​ച്ചി​രു​ന്നും കൊ​ണ്ട് ഭക്ഷി​ക്കുക, നമു​ക്ക് പതു​ക്കെ ബദ്ധ​പ്പെ​ടുക! നമു​ക്കു പാ​യാ​തി​രി​ക്കുക, വസ​ന്ത​കാ​ല​ത്തെ നോ​ക്കു; അതു പറയാൻ തു​ട​ങ്ങി​യാൽ അതി​ന്റെ പണി തീർ​ന്നു; എന്നു​വെ​ച്ചാൽ, അതു​റ​ച്ചു കട്ടി​യാ​വും. അതി​യായ ശു​ഷ്കാ​ന്തി നാം വളർ​ത്തു​ന്ന​മ​ര​ങ്ങ​ളെ കെ​ടു​ത്തു​ന്നു. അതി​യായ ആർ​ത്തി രസ​ക​ര​മായ സദ്യ​യു​ടെ മാ​ഹാ​ത്മ്യ​വും നേ​രം​പോ​ക്കും ഇല്ലാ​താ​ക്കു​ന്നു. അതി​ശു​ഷ്കാ​ന്തി അരുത്, ഞാൻ പറ​യു​ന്നു.

കല​ഹ​ത്തി​ന്റേ​തായ ഒരു പൊ​ള്ള​മു​ഴ​ക്കം ആ കൂ​ട്ട​ത്തി​ലെ​ങ്ങും മാ​റ്റൊ​ലി​ക്കൊ​ണ്ടു.

‘ഞങ്ങൾ ഇവിടെ സ്വൈ​ര​മാ​യി​രു​ന്നോ​ട്ടെ, തൊ​ലോ​മി​യേ,’ ബ്ലാ​ഷ്വേ​ല്ല് പറ​ഞ്ഞു.

‘പോ​ട്ടെ കഴു!’ ഫാ​മോ​യി പറ​ഞ്ഞു.

‘ബോം​ബാർ​ദാ, ബൊം​ബാ​ങ്സ്, ബാം​ബോ​ഷെ; ലി​തോ​ളി​യെ ഉറ​ക്കെ​പ്പ​റ​ഞ്ഞു.

‘ഞാ​യ​റാ​ഴ്ച കഴി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല,’ ഫാ​മോ​യി വീ​ണ്ടും പറയാൻ തു​ട​ങ്ങി.

‘ഞങ്ങൾ​ക്കു തന്റേ​ട​മു​ണ്ട്,’ ലി​തോ​ളി​യെ തു​ടർ​ന്നു​പ​റ​ഞ്ഞു.

‘തൊ​ലോ​മി​യെ ബ്ലാ​ഷ് വേ​ല്ല് സഗൗ​ര​വ​മാ​യി പറ​ഞ്ഞു; ‘എന്റെ ശാ​ന്ത​ത​യെ(മോ​ങ്കോം—ശാ​ന്തത) ഒന്നാ​ലോ​ചി​ച്ചു​നോ​ക്കൂ.’

‘നി​ങ്ങൾ അവി​ട​ത്തെ (മോ​ങ്കാ​മി​ലെ) മാർ​ക്കി​സ്സാ​ണ്,’ തൊ​ലോ​മി​യെ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു.

വാ​ക്കു​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഈ നി​സ്സാ​ര​ക്ക​ളി കു​ള​ത്തിൽ വീണ ഒരു കല്ലി​ന്റെ വി​ദ്യ​യെ​ടു​ത്തു. മാർ​ക്കി​സ്സ് ദ് മോ​ങ്കാം ആ കാ​ല​ത്തു പ്ര​സി​ദ്ധി​കേ​ട്ട ഒരു രാ​ജ​ഭ​ക്ത​നാ​യി​രു​ന്നു. തവ​ള​ക​ളൊ​ക്കെ നി​ല​വി​ളി നിർ​ത്തി.

‘സ്നേ​ഹി​ത​ന്മാ​രേ,’ തന്റെ മേൽ​ക്കോ​യ്മ​യെ തി​രി​ച്ചു​കി​ട്ടിയ ഒരാ​ളു​ടെ സ്വ​ര​വ​ശേ​ഷ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി തൊ​ലോ​മി​യെ ഉച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു; ‘നി​ങ്ങൾ ലഹള കൂ​ട്ടാ​തി​രി​ക്കുക. ആകാ​ശ​ത്തിൽ​നി​ന്നു വീ​ണു​കി​ട്ടിയ ആ ശ്ലേ​ഷ​ത്തെ ഒരി​ക്ക​ലും അത്ര​യ​ധി​കം അമ്പ​ര​പ്പോ​ടു​കൂ​ടി കേൾ​ക്ക​രു​ത്. അങ്ങ​നെ​വീ​ണു​കി​ട്ടു​ന്ന​തൊ​ക്കെ അവ​ശ്യം ബഹു​മാ​നി​ക്കേ​ണ്ട​തും ഉത്സാ​ഹ​പൂർ​വം സ്വീ​ക​രി​ക്കേ​ണ്ട​തു​മാ​യി​ക്കൊ​ള്ള​ണ​മെ​ന്നി​ല്ല. മേ​ല്പോ​ട്ടു പറ​ന്നു​പോ​കു​ന്ന മന​സ്സി​ന്റെ ചാ​ണ​ക​മാ​ണ് ശ്ലേ​ഷം. നേ​രം​പോ​ക്കു താഴെ വീ​ഴു​ന്നു—എവി​ടെ​യാ​യാ​ലും ശരി, ഒരു കഷ്ണം വി​ഡ്ഢി​ത്തം കാ​ണി​ച്ച​തി​നു​ശേ​ഷം മന​സ്സ് ആകാ​ശ​ത്തി​ന്റെ ഉള്ളി​ലേ​ക്ക് പാ​ഞ്ഞു​ക​ട​ക്കു​ന്നു. പാ​റ​മേൽ പതി​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള ഒരു വെ​ള്ള​പ്പു​ള്ളി മേ​ല്പോ​ട്ടു പറ​ന്നു​പോ​കു​ന്ന കഴു​കി​നെ തട​ഞ്ഞു നിർ​ത്താ​റി​ല്ല. ഞാൻ ഒരി​ക്ക​ലും ശ്ലേ​ഷ​ത്തെ അധി​ക്ഷേ​പി​ക്കു​ക​യ​ല്ല, അതി​നു​ള്ള ഗു​ണ​ത്തി​നു​ത​ക്ക​വ​ണ്ണം ഞാ​ന​തി​നെ ബഹു​മാ​നി​ക്കു​ന്നു; അതി​ല​ധി​ക​മി​ല്ല. മനു​ഷ്യ സമു​ദാ​യ​ത്തിൽ​വെ​ച്ച് ഏറ്റ​വും പ്ര​താ​പ​മു​ള്ള​വ​രും, ഏറ്റ​വും മാ​ഹാ​ത്മ്യ​മു​ള്ള​വ​രും, ഏറ്റ​വും രസി​ക​ത്ത​മു​ള്ള​വ​രും—എന്നി​ല്ല, പക്ഷേ, മനു​ഷ്യ​സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​ന് അപ്പു​റ​ത്തു​ള്ള​വ​രും​കൂ​ടി ശ്ലേ​ഷം ഉപ​യോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. യേ​ശു​ക്രി​സ്തു പീ​റ്റ​രെ [25] പ്പ​റ്റി​യും മോ​സ​സ്സ​റ് ഐസാ​ക്കി​നെ [26] പ്പ​റ്റി​യും, എസ്ച്ചി​ല​സ്സ് പോ​ളി​നീ​സ​സ്സി​നൊ [27] പ്പ​റ്റി​യും, ക്ലി​യോ​പ്പേ​ത്ര [28] ഒക്ടോ​വി​യ​സ്സി​നെ [29] പ്പ​റ്റി​യും ശ്ലേ​ഷോ​ക്തി​കൾ പ്ര​യോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. എന്ന​ല്ല, നോ​ക്കു! ആക്റ്റി​യം യു​ദ്ധ​ത്തി​ന്റെ [30] മുൻ​പിൽ ക്ലി​യോ​പ്പ്രേ​ത​യു​ടെ ശ്ലേ​ഷ​മാ​ണ് നി​ല്ക്കു​ന്ന​ത്; എന്ന​ല്ല, ശ്ലേ​ഷ​മെ​ന്നൊ​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ ടോറിൻ പട്ടണത്തെ-​തവി എന്നർ​ഥ​മു​ള്ള ഒരു ഗ്രീക്കുപേരാണിത്-​ഒരാളും ഓർ​മി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. അതൊ​രി​ക്കൽ സമ്മ​തി​ച്ച​തി​നു​ശേ​ഷം, ഞാൻ എന്റെ ഉപ​ദേ​ശ​പ്ര​സം​ഗ​ത്തി​ലേ​ക്ക് കട​ക്ക​ട്ടെ. ഞാൻ എടു​ത്തു​പ​റ​യു​ന്നു, എന്റെ സഹോ​ദ​ര​രേ, ഞാൻ ഒന്നു​കൂ​ടി എടു​ത്തു​പ​റ​യു​ന്നു, അതി​ശു​ഷ്കാ​ന്തി​യ​രു​ത്; ലഹള കൂ​ട്ട​രു​ത്; ഒന്നും അധി​ക​മ​രു​ത്; ഫലി​ത​ങ്ങ​ളി​ലും നേ​ര​മ്പോ​ക്കു​ക​ളി​ലും വാ​ക്കു​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു​ള്ള​ക​ളി​ക​ളി​ലും കൂടി അരുത് ബോ​ധ​വും മന​സ്സി​രു​ത്തി കേൾ​ക്കൂ. എനി​ക്ക് ആംഫി യാ​റു​സ്സി​ന്റെ [31] കാ​ര്യ​ബോ​ധ​വും സീസർ ചക്ര​വർ​ത്തി​യു​ടെ കഷ​ണ്ടി​യു​മു​ണ്ട്. ചി​ത്ര​ഭാ​ഷ​കൾ​ക്കും വേണം ഒര​തി​ര്. ‘അതി സർ​വ​ത്ര വർ​ജ്ജ​യേൽ.’

‘ഭക്ഷ​ണം കഴി​ക്ക​ലി​നും വേണം ഒര​തി​ര്. മാ​ന്യ​സ്ത്രീ​ക​ളേ, നി​ങ്ങൾ​ക്ക് അട വളരെ ഇഷ്ട​മാ​ണ്; അതി​യാ​യി അതും നി​ങ്ങൾ കഴി​ക്ക​രു​ത്. അട​ക​ളു​ടെ കാ​ര്യ​ത്തി​ലാ​യാ​ലും ശരി, ബു​ദ്ധി​യും കൌ​ശ​ല​വും കൂ​ടി​യേ കഴിയൂ. ഭക്ഷ​ണ​ക്കൊ​തി ഭക്ഷ​ണ​ക്കൊ​തി​യ​നെ ശി​ക്ഷി​ച്ചു നന്നാ​ക്കു​ന്ന വയ​റോ​ടു സദാ​ചാ​രം ഉപ​ദേ​ശി​ക്കു​വാ​നാ​ണ് ദയാ​ലു​വായ ഈശ്വ​രൻ അജീർ​ണ​ത്തെ പറ​ഞ്ഞ​യ​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​ത്. ഇതു നി​ങ്ങൾ ഓർ​മ​വെ​ക്കുക; നമ്മു​ടെ എല്ലാ വി​കാ​ര​ങ്ങൾ​ക്കും, അനു​രാ​ഗ​ത്തി​നു​കൂ​ടി​യും, ഒരു വയ​റു​ണ്ട്; അതിനെ ഒരി​ക്ക​ലും പാ​ടു​ള്ള​തി​ലേ​റെ വീർ​പ്പി​ക്ക​രു​ത്. എല്ലാ​കാ​ര്യ​ത്തി​ന്മേ​ലും വേ​ണ്ട​സ​മ​യ​ത്തു മതി എന്നെ​ഴു​തി​യി​രി​ക്ക​ണം; കാ​ര്യം അടി​യ​ന്ത​ര​മാ​വു​മ്പോൾ ആത്മ​സം​യ​മ​ത്തെ​ത്ത​ന്നെ പ്ര​യോ​ഗി​ക്ക​ണം; ഭക്ഷ​ണ​രു​ചി​യു​ടെ മുൻ​പിൽ സാ​ക്ഷ​യി​ട​ണം. അവ​ന​വ​ന്റെ തോ​ന്നി​യ​വാ​സ​ത്തെ സ്വ​യ​മേവ വീ​ണ​യ്ക്കു യോ​ജി​പ്പി​ക്ക​ണം; എന്നി​ട്ടു സ്വ​സ്ഥാ​ന​ത്തു ചെ​ന്നു​കൂ​ടുക. ഒരു സവി​ശേ​ഷ​സ​മ​യ​ത്ത് അവ​ന​വ​നെ കെ​ട്ടി​യി​ടേ​ണ്ട​തെ​ങ്ങ​നെ എന്ന് ആര​റി​യു​ന്നു​വോ അവ​നാ​ണ് ഋഷി. എന്നെ കു​റ​ച്ചു വി​ശ്വ​സി​ക്കുക; എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ, പരീ​ക്ഷ​യു​ടെ പഞ്ചാ​യ​ത്തു​തീർ​പ്പ​നു​സ​രി​ച്ചു നോ​ക്കു​മ്പോൾ, നി​യ​മാ​ധ്യ​യ​ന​ത്തി​ന്റെ കാ​ര്യ​ത്തിൽ ഞാൻ ജയി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു; ചോ​ദി​ച്ച​തും ചോ​ദി​ക്കാൻ പോ​കു​ന്ന​തു​മായ വി​ഷ​യ​ങ്ങൾ തമ്മി​ലു​ള്ള വ്യ​ത്യാ​സം എനി​ക്ക​റി​യാം; പി​തൃ​ഹ​ത്യ​യു​ടെ ഭണ്ഡാ​ര​വി​ചാ​ര​കൻ മു​നാ​ത്തി​യു ദെ​മൊ​ങ് ആയി​രു​ന്ന കാ​ല​ത്തു റോം​രാ​ജ്യ​ത്തു കു​റ്റ​ക്കാ​രെ ഭേ​ദ്യം ചെ​യ്തി​രു​ന്ന സമ്പ്ര​ദാ​യം ലാ​റ്റിൻ ഭാ​ഷ​യി​ലു​ള്ള ഒരു​പ​ന്യാ​സ​ത്തിൽ നി​ന്നു ഞാൻ മന​സ്സി​ലാ​ക്കി​യി​ട്ടു​ണ്ട്; ഞാൻ ഒരു വൈ​ദ്യ​നാ​വാ​നാ​ണ് ഭാ​വി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നു​വെ​ച്ചു. ഞാൻ വാ​സ്ത​വ​ത്തിൽ തീരെ ധാ​തു​ബ​ല​മി​ല്ലാ​ത്ത​വ​നാ​യേ കഴിയൂ എന്നി​ല്ല. നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ആഗ്ര​ഹ​ങ്ങൾ​ക്കെ​ല്ലാം ഒരു നില വെ​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു ഞാൻ ഉപ​ദേ​ശി​ക്കു​ന്നു. എന്റെ പേർ ഫെ​ലി​തൊ​ലോ​മി​യെ എന്നാ​ണെ​ന്നു​ള്ള​തു വാ​സ്ത​വം​ത​ന്നെ; ഞാൻ നല്ല​പോ​ലെ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്നു. വേണ്ട സമയം വന്നാൽ ഉടനെ, താൻ ചെ​യ്യേ​ണ്ട​തി​ന്ന​തെ​ന്നു ധൈ​ര്യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി തീർ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തി, സി​ല്ല​യെ [32] പ്പോ​ലെ അല്ലെ​ങ്കിൽ ഒറി​ജി​ന​സ്സി​നെ [33] പ്പോ​ലെ, സ്ഥാ​ന​ത്യാ​ഗം ചെ​യ്യു​ന്ന ആൾ ഭാ​ഗ​വാ​നാ​ണ്.’

ഫേ​വ​റി​റ്റ് തി​ക​ച്ചും മന​സ്സി​രു​ത്തി​ക്കേ​ട്ടു. ‘ഫെലി,’ അവൾ പറ​ഞ്ഞു, ‘എന്തു ഭം​ഗി​യു​ള്ള വാ​ക്ക്! എനി​ക്ക് ആ പേർ ഇഷ്ട​മാ​ണ്. അതു ലാ​റ്റി​നാ​കു​ന്നു; ഉൽഗതി എന്നർ​ഥം.’

തൊ​ലോ​മി​യെ തു​ടർ​ന്നു​പ​റ​ഞ്ഞു: പൗ​ര​ന്മാ​രേ, മാ​ന്യ​ജ​ന​ങ്ങ​ളേ, എന്റെ സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളേ, നി​ങ്ങൾ​ക്ക് ഉപ​ദ്ര​വം കൂ​ടാ​തെ കഴി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു​ണ്ടോ? നി​ങ്ങൾ​ക്കു വി​വാ​ഹം കൂ​ടാ​തെ കഴി​ഞ്ഞാൽ​ക്കൊ​ള്ളാം എന്നാ​ഗ്ര​ഹ​മു​ണ്ടോ? നി​ങ്ങൾ അനു​രാ​ഗ​ത്തെ കൂ​ട്ടാ​ക്കാ​തി​രി​ക്കാൻ ഇച്ഛി​ക്കു​ന്നു​വോ? ഇത്ര എളു​പ്പം വേറെ ഒന്നി​നു​മി​ല്ല. ഇതാ യോ​ഗ​ക്കു​റി​പ്പ്, ലെ​മ​ണേ​ഡ്, അതി​യായ വ്യാ​യാ​മം, കഠി​ന​മായ ദേ​ഹാ​ധ്വാ​നം, ചാ​വു​ന്ന​വി​ധം പണി​യെ​ടു​ക്കുക, തടി​മ​ര​ങ്ങൾ ഉരു​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​വുക, ഉറ​ങ്ങാ​തെ കഴി​ക്കുക, ഉണർ​ന്നി​രി​ക്കുക, യവ​ക്ഷാ​ര​ഭ​സ്മം കൂടിയ മദ്യം മടു​ക്കു​ന്ന​തു​വ​രെ ഉപ​യോ​ഗി​ക്കുക; കറു​പ്പി​ന്റേ​യും കഞ്ചാ​വി​ന്റേ​യും സത്തു കു​ടി​ക്കുക. ഇതു​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടി, ഭക്ഷ​ണം കു​റ​യ്ക്കുക, പട്ടി​ണി​കി​ട​ക്കുക, പച്ച​വെ​ള്ള​ത്തിൽ കു​ളി​ക്കുക, മരു​ന്നു​വേ​രു​കൾ അരയിൽ ധരി​ക്കുക, ഈയ​ത്ത​കി​ടു കെ​ട്ടുക, അമ്ല​ര​സ​മി​ശ്ര​മായ ഈയ​ദ്ര​വ​ത്തിൽ വെ​ള്ള​വും ‘വി​നീ​ഗർ’ മദ്യ​വും കൂ​ട്ടി​ച്ചേർ​ത്തു ധാ​ര​യി​ടുക.’

‘എനി​ക്ക് ഒരു സ്ത്രീ​യെ കി​ട്ടു​ക​യാ​ണ് ഇതി​ലൊ​ക്കെ ഭേദം.’ ലി​തോ​ളി​യെ പറ​ഞ്ഞു.

‘സ്ത്രീ’ തൊ​ലോ​മി​യെ വീ​ണ്ടും ആരം​ഭി​ച്ചു: അവളെ വി​ശ്വ​സി​ക്കാ​തി​രി​ക്കുക. സ്ഥി​ര​ത​യി​ല്ലാ​ത്ത സ്ത്രീ​ഹൃ​ദ​യ​ത്തി​നു വശം​വ​ദ​നാ​വു​ന്ന​താ​രോ അവ​ന്നാ​പ​ത്താ​ണു്! സ്ത്രീ​കൾ നി​കൃ​ഷ്ട​ബു​ദ്ധി​യോ​ടു​കൂ​ടി​യ​വ​രും വി​ശ്വ​സി​ച്ചാൽ ചതി​ക്കു​ന്ന​വ​രു​മാ​ണ്, പ്ര​വൃ​ത്തി​സാ​മ്യം​കൊ​ണ്ട് സ്ത്രീ​കൾ സർ​പ്പ​ങ്ങ​ളു​ടെ നേരെ ഈർ​ഷ്യ​യു​ള്ള​വ​ര​ത്രേ. വഴി​ക്കു​ള്ള ചാ​രാ​യ​പ്പീ​ടി​ക​യാ​ണ് സർ​പ്പം.’

‘തൊ​ലോ​മി​യേ,’ ബ്ലാ​ഷ് വേ​ല്ല് ഉറ​ക്കെ പറ​ഞ്ഞു, നി​ങ്ങൾ​ക്കു കു​ടി​ച്ചി​ട്ടു ബോ​ധ​മി​ല്ല.’

‘ശരി,’ തൊ​ലോ​മി​യെ പറ​ഞ്ഞു.

‘എന്നാൽ ആഹ്ലാ​ദി​ക്കുക,’ ബ്ലാ​ഷ്വേ​ല്ല് തു​ടർ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു.

‘ഞാനതു സമ്മ​തി​ക്കു​ന്നു, തൊ​ലോ​മി​യെ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു.

ഗ്ലാ​സ്സു വീ​ണ്ടും നി​റ​ച്ച്, അയാൾ എഴു​ന്നേ​റ്റു.

‘വീ​ഞ്ഞു ജയി​പ്പു​താക; ജയി​പ്പു​താക, നൻകടെ, ബാ​ക്ച്ചെ; കന്യം! എനി​ക്കു മാ​പ്പു തരണേ, എന്റെ മാ​ന്യ​സ്ത്രീ​ക​ളേ; ഇതു സ്പാ​നി​ഷ്ഭാ​ഷ​യാ​ണ്, അതി​ന്റെ​സാ​രം ഇത​ത്രേ; ആളു​ക​ളെ​ങ്ങ​നെ അങ്ങ​നെ​ത​ന്നെ പീ​പ്പ​ക​ളും, കാ​സ്റ്റ​ലി​ലെ വീ​ഞ്ഞു പാ​ത്ര​ത്തിൽ പന്ത്ര​ണ്ടു കു​പ്പി കൊ​ള്ളും; അലി​ക്കാ​ന്തി​ലു​ള്ള​തിൽ ഒമ്പ​തു കു​പ്പി; കാ​ന​റീ​സ്സി​ലു​ള്ള​തിൽ പതി​നെ​ട്ടേ​മു​ക്കാൽ; ബലി​യാ​റി​ക്ദ്വീ​പു​ക​ളി​ലു​ള്ള പാ​ന​പാ​ത്ര​ത്തിൽ പത്തൊ​മ്പ​ത​ര​യാ​ണ് കൊ​ള്ളുക. പീ​റ്റർ ചക്ര​വർ​ത്തി​യു​ടെ ഒരു ബൂ​ട്ടു​സ്സി​നാ​ക​ട്ടേ ഇരു​പ​ത്തി​ര​ണ്ട​ര​ക്കു​പ്പി​യാ​ണ് അളവ്. ആ മഹാ​നായ റഷ്ഷാ​രാ​ജ്യ​ച​ക്ര​വർ​ത്തി​ക്കു ദീർ​ഘാ​യു​സ്സു ഭവി​ക്ക​ട്ടെ; അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ​തി​ലും മഹ​ത്ത്വം കൂടിയ ബു​ൂ​ട്ടു​സ്സി​ന് അതി​ല​ധി​കം ദീർ​ഘാ​യു​സ്സു​ണ്ടാ​ക​ട്ടെ! മാ​ന്യ​സ്ത്രീ​ക​ളേ നി​ങ്ങൾ ഒരു സു​ഹൃ​ത്തി​ന്റെ ഉപ​ദേ​ശം സ്വീ​ക​രി​ക്കുക; തര​ക്കേ​ടി​ല്ലെ​ന്നു തോ​ന്നി​യാൽ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ അയൽ​പ​ക്ക​ക്കാ​രി​യു​ടെ കാ​ര്യ​ത്തിൽ നി​ങ്ങൾ ഒരു തെ​റ്റു കട​ന്നു ചെ​യ്യുക. അനു​രാ​ഗ​ത്തി​ന്റെ ലക്ഷ​ണം തെ​റ്റു ചെ​യ്യ​ലാ​ണ്. പാ​ത്ര​ങ്ങൾ ഇരു​ന്നു തേ​ച്ചു​ക​ഴു​കി​യി​ട്ടു കാൽ​മു​ട്ടി​ന്മേൽ തഴ​മ്പു പി​ടി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് ഭൃ​ത്യ​ക​ളെ​പ്പോ​ലെ, നമ​സ്ക​രി​ച്ചു കി​ട​ന്നു തന്നോ​ടു​ത​ന്നെ കഠിനത കാ​ണി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​വേ​ണ്ടി​യ​ല്ല, അനു​രാ​ഗ​ത്തെ ഈശ്വ​രൻ സൃ​ഷ്ടി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​ത്; അത് അതി​നു​വേ​ണ്ടി ഉണ്ടാ​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​ത​ല്ല; സൗ​മ്യ​ശീ​ല​ത്തോ​ടു​കു​ടിയ നമ്മു​ടെ അനു​രാ​ഗം ആഹ്ലാ​ദ​പൂർ​വം തെ​റ്റു ചെ​യ്യു​ന്നു. മാ​ന്യ​സ്ത്രീ​ക​ളേ, ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളെ​യെ​ല്ലാം സ്നേ​ഹ​പൂർ​വം ആരാ​ധി​ക്കു​ന്നു. തെ​റ്റു​ചെ​യ്യൽ മനു​ഷ്യ​സാ​ധാ​ര​ണ​മാ​ണെ​ന്നു കേ​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ട് ഞാൻ പറ​യു​ന്ന​ത് തെ​റ്റു​ചെ​യ്യൽ അനു​രാ​ഗ​സാ​ധാ​ര​ണ​മെ​ന്ന​ത്രേ. ഹേ, സെഫീൻ, നേ​രെ​യ​ല്ലാ​ത്ത​തി​ല​ധി​കം നേ​രെ​യ​ല്ലാ​ത്ത ഒരു മു​ഖ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടിയ ഹേ ഴോ​സ​ഫീൻ, ആകെ ഒന്നു തി​രി​ഞ്ഞി​ട്ട​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കിൽ നി​ങ്ങൾ സു​ന്ദ​രി​യാ​യേ​നേ. ഭം​ഗി​യു​ള്ള മട്ടു തോ​ന്നി​ക്കു​ന്ന ഒരു മു​ഖ​മാ​ണ് നി​ങ്ങ​ളു​ടേ​ത്; പക്ഷേ, ആരോ അതി​ന്മേൽ അറി​യാ​തെ കയറി ഇരു​ന്നു​പോ​യി. ഫേ​വ​റി​റ്റി​നെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ചാ​ണെ​ങ്കിൽ. ഹാ, ദേ​വ​ത​ക​ളും കവി​ക​ളും കേൾ​ക്ക​ട്ടെ! ഒരു ദിവസം ബ്ലാ​ഷ്വേ​ല്ല് റ്യൂഗെറിൻ-​ബ്വാസ്സോവിലെ ഓവു​ചാൽ കവ​ച്ചു​ക​ട​ക്കു​മ്പോൾ, കാൽ രണ്ടും നല്ല​വ​ണ്ണം കാ​ണാ​വു​ന്ന​വി​ധം വെ​ളു​ത്ത കീ​ഴ്ക്കാ​ലു​റ​കൾ മേ​ല്പോ​ട്ടു ചു​രു​ട്ടി​ക്ക​യ​റ്റി വെ​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള ഒരു സു​ന്ദ​രി​പ്പെൺ​കി​ടാ​വി​നെ കണ്ടെ​ത്തി. ഈ അവ​താ​രിക അയാളെ രസി​പി​ചാ: ഒ്ലൊ​ഷ​വേ​ല്ല കാ​മാ​സ്ത്ര​ങ്ങൾ​ക്കു ലാ​ക്കാ​യി. അയാ​ളിൽ അനു​രാ​ഗം ജനി​പ്പി​ച്ച​വൾ ഫേ​വ​റി​റ്റാ​യി​രു​ന്നു. ഹേ, ഫേ​വ​റി​റ്റേ! നി​ങ്ങൾ​ക്ക് അയോ​ണി​യ​ക്കാ​രു​ടെ ചു​ണ്ടാ​ണു​ള്ള​ത്, ഗ്രീ​സ്സിൽ യൂ​ഫോ​റി​യൻ എന്നു പേ​രാ​യി ഒരു ചി​ത്ര​കാ​ര​നു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; ചു​ണ്ടു​കൾ എഴു​തു​ന്ന ആൾ എന്ന് അയാൾ​ക്കൊ​രു സവി​ശേ​ഷ​പ്പേ​രു​ണ്ട്. ആ ഗ്രീ​സ്സു​കാ​രൻ മാ​ത്ര​മേ നി​ന്റെ വായ വര​ച്ചു ശരി​യാ​ക്കാൻ നോ​ക്കേ​ണ്ട​തു​ള്ളൂ. കേൾ​ക്കൂ! നി​യ്യു​ണ്ടാ​കു​ന്ന​തി​നു​മുൻ​പ്, നി​ന്റെ പേർ (ഫേ​വ​റി​റ്റ്— ഇഷ്ട​പ്പെ​ട്ട​വൾ) അർ​ഹി​ക്കു​ന്ന മറ്റൊ​രു ജീ​വി​യും ഭൂ​മി​യി​ലു​ണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല. വീ​ന​സ്സി​നെ​പ്പോ​ലെ ആപ്പിൾ​പ്പ​ഴം വാ​ങ്ങു​വാ​നോ, അല്ലെ​ങ്കിൽ ഈവി​നെ​പ്പോ​ലെ അതു തി​ന്നു​വാ​നോ​വേ​ണ്ടി​യാ​ണ് ഈശ്വ​രൻ നി​ന്നെ സൃ​ഷ്ടി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​ത്; നി​ന്നോ​ടു​കൂ​ടി സൗ​ന്ദ​ര്യം ആരം​ഭി​ക്കു​ന്നു. ഞാൻ ഈവി​നെ​പ്പ​റ്റി ഇപ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ പറ​ഞ്ഞു; നി​യ്യാ​ണ് ആ ഈവിനെ സൃ​ഷ്ടി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​ത്. സു​ന്ദ​രി​യാ​ണെ​ന്നു​ള്ള സന്ന​തു കി​ട്ടു​വാൻ നി​ശ്ച​യ​മാ​യും നീ അർ​ഹ​യാ​ണ്. ഹേ, ഫേ​വ​റി​റ്റ്! ഞാൻ നി​ന്നെ ‘നീ’ എന്നു വി​ളി​ക്കു​ന്ന​ത് നിർ​ത്താൻ​പോ​കു​ന്നു; എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ, ഞാൻ പദ്യ​ത്തിൽ​നി​ന്നു ഗദ്യ​ത്തി​ലേ​ക്കു കട​ക്കു​ക​യാ​ണ്. കു​റ​ച്ചു​മുൻ​പ് നി​ങ്ങൾ എന്റെ പേ​രി​നെ​പ്പ​റ്റി പറ​ക​യു​ണ്ടാ​യി. അത് എന്റെ ഉള്ളിൽ​ത്ത​ട്ടി; പക്ഷേ, നമ്മൾ ആരാ​യാ​ലും ശരി, നമു​ക്കു പേ​രു​ക​ളെ വി​ശ്വ​സി​ക്കാ​തി​രി​ക്കുക. അവ നമ്മെ അബ​ദ്ധ​ത്തിൽ​ച്ചാ​ടി​ക്കും. എന്നെ ഫെലി (-​സന്തോഷം) എന്നു വി​ളി​ക്കു​ന്നു; എനി​ക്കു സു​ഖ​മി​ല്ല​താ​നും, വാ​ക്കു​കൾ നു​ണ​യ​ന്മാ​രാ​ണ്. അവ തരു​ന്ന സൂ​ച​ന​കൾ നമു​ക്കു കണ്ണും ചി​മ്മി വി​ശ്വ​സി​ക്കാ​തി​രി​ക്കുക. കെ​ടേ​ശ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി ലീ​ഗി​ലേ​ക്കും (Liege–ഒരു കെ​ടേ​ശ​മ​രം) കയ്യു​റ​കൾ​ക്കു​വേ​ണ്ടി പോ​വി​ലേ​ക്കും (Pau—തോൽ) എഴു​തി​യ​യ​ക്കു​ന്ന​തു തെ​റ്റാ​യി​രി​ക്കും. മി​സ്സ് ദാ​ലി​യേ, ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കിൽ, എന്നെ ഞാൻ റോജാ എന്നു വി​ളി​ച്ചേ​നേ. പുഷ്പ ത്തി​ന്നു സു​ഗ​ന്ധം ഉണ്ടാ​യി​രി​ക്ക​ണം; സ്ത്രീ​ക്കു ഫലി​ത​വും.ഫൻ​തീ​നെ​പ്പ​റ്റി ഞാ​നൊ​ന്നും പറ​യു​ന്നി​ല്ല; അവൾ ഒരു മനോരാജ്യക്കാരിയാണ്-​ആലോചിച്ചുകൊണ്ടും സ്വ​പ്നം കണ്ടു​കൊ​ണ്ടും കു​ണ്ഠി​ത​പ്പെ​ട്ടു​കൊ​ണ്ടും, അങ്ങ​നെ​യു​ള്ള ഒരു​വ​ളാ​ണ്; ഒരു വന​ദേ​വ​ത​യു​ടെ ആകൃ​തി​യോ​ടും ഒരു സന്ന്യാ​സി​നി​യു​ടെ ഒതു​ക്ക​ത്തോ​ടും കൂടി ഒരു ‘വേശി’പ്പെ​ണ്ണി​ന്റെ ജീ​വി​ത​ത്തി​ലേ​ക്കു തെ​റ്റി​ക്ക​ട​ന്ന​വ​ളും, എന്നാൽ ഓരോരോ കമ്പ​ങ്ങ​ളിൽ​ച്ചെ​ന്നു രക്ഷ​പ്രാ​പി​ക്കു​ന്ന​വ​ളും, എന്താ​ണ് കാ​ണു​ന്ന തെ​ന്നോ എന്താ​ണ് പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നോ വേ​ണ്ട​വി​ധം മന​സ്സി​ലാ​കാ​തെ ആകാ​ശ​ത്തി​ലേ​ക്കാ​യി പാ​ടു​ക​യും പ്രാർ​ഥ​ന​ക​ളെ അർ​പ്പി​ക്കു​ക​യും സൂ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന​വ​ളും, തന്റെ കണ്ണു​ക​ളെ സ്വർ​ഗ​ത്തിൽ ഊന്നി​ക്കൊ​ണ്ടു ഭൂ​മി​യി​ലു​ള്ള​തി​ല​ധി​കം പക്ഷി​ക​ളോ​ടു​കു​ടിയ ഒരു പൂ​ന്തോ​പ്പിൽ അല​യു​ന്ന​വ​ളു​മാ​ണ് ഫൻതീൻ. ഹേ, ഫൻതീൻ! ഇതു മന​സ്സി​ലാ​ക്കുക; ഞാൻ, തൊ​ലോ​മി​യെ, ഒരു കമ്പ​മാ​ണ്; പക്ഷേ, ആ മനോ​രാ​ജ്യ​ക്കാ​രി​യായ ‘വേശി പ്പെ​ണ്ണു ഞാൻ പറ​യു​ന്ന​തു കേൾ​ക്കു​ന്ന​തേ ഇല്ല— മറ്റു​ള്ള​വ​രെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ളം അവ​ളു​ടെ ചു​റ്റും എപ്പോ​ഴും പു​തു​മ​യും മാ​ധു​ര്യ​വും യൗ​വ​ന​വും കൗ​തു​ക​ക​ര​മായ പ്ര​ഭാ​ത​ത്തി​ലെ പ്ര​കാ​ശ​വു​മാ​ണ്. മാർ​ഗ്യു​രീ​ത്ത് അല്ലെ​ങ്കിൽ ‘മു​ത്ത്’ എന്നു വി​ളി​ക്ക​പ്പെ​ടു​വാൻ അർ​ഹ​യായ ഹേ ഫൻതീൻ, നി​ങ്ങൾ സൗ​ന്ദ​ര്യ​മ​യ​മായ പൗ​ര​സ്ത്യ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു നി​ന്നു വന്ന ഒരു സ്ത്രീ​യാ​ണ്. ഹേ മാ​ന്യ​സ്ത്രീ​ക​ളേ, രണ്ടാ​മ​ത്തെ ഒരു കഷ്ണം ഉപ​ദേ​ശം: വി​വാ​ഹം ചെ​യ്യ​രു​ത്; വി​വാ​ഹം ഒരൊ​ട്ടു​മ​ര​മാ​ണ്; അതു പി​ടി​ച്ചു എന്നും പി​ടി​ച്ചി​ല്ല എന്നും വരാം; ആ ആപ​ത്തി​നു നി​ല്ക്ക​രു​ത്. പക്ഷേ, ഹാ! ഞാ​നെ​ന്താ​ണ് പറ​യു​ന്ന​ത്? ഞാൻ എന്റെ വാ​ക്കു​കൾ വെ​റു​തെ കള​യു​ന്നു. വി​വാ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കാ​ര്യ​ത്തിൽ പെൺ​കു​ട്ടി​കൾ അസാ​ധ്യ​രോ​ഗ​ക്കാ​രാ​ണ്; അറി​വു​ള്ള പു​രു​ഷ​ന്മാ​രായ ഞങ്ങൾ​ക്കു പറ​യാ​നു​ള്ള​തെ​ല്ലാം കൂ​ടി​യാ​ലും, കു​പ്പാ​യ​മു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന​വ​രും ചെ​രു​പ്പു​കു​ത്തു​ന്ന​വ​രു​മായ പെൺ​കു​ട്ടി​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു വൈ​ര​ക്ക​ല്ലു​കൾ മേ​ലൊ​ക്കെ​യു​ള്ള ഭർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാ​രെ​പ്പ​റ്റി മനോ​രാ​ജ്യം വി​ചാ​രി​ക്കാ​താ​ക്കാൻ സാ​ധി​ക്കി​ല്ല. ശരി, അങ്ങ​നെ​യാ​വ​ട്ടെ; പക്ഷേ, എന്റെ സു​ന്ദ​രി​മാ​രേ, നി​ങ്ങൾ ഇതോർമിക്കണം-​നിങ്ങൾ വേ​ണ്ട​തി​ല​ധി​കം പഞ്ച​സാര കഴി​ക്കു​ന്നു. ഹേ സ്ത്രീ, നി​ങ്ങൾ​ക്ക് ഒരു ദോഷമേ ഉള്ളു; അതി​താ​ണ്—നി​ങ്ങൾ വേ​ണ്ട​തി​ല​ധി​കം പഞ്ച​സാര നക്കി​ന​ക്കി​ക്ക​ഴി​ക്കു​ന്നു, ഹേ നക്കി​ന​ക്കി​ക്ക​ഴി​ക്കു​ന്ന ജാ​തി​ക്കാ​രേ, നി​ങ്ങ​ളു​ടെ വെ​ളു​ത്ത​തും ചന്ത​മു​ള്ള​തു​മായ പല്ലി​നു പഞ്ച​സാര വലിയ ഇഷ്ട​മാ​ണ്. അപ്പോൾ, ഞാൻ പറ​യു​ന്ന​തിൽ നല്ല വണ്ണം മന​സ്സി​രു​ത്തി​ക്കൊൾക, പഞ്ച​സാര ഒരു​പ്പാ​ണ്. ഉപ്പു​ക​ളെ​ല്ലാം ക്ഷീ​ണി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​വ​യ​ത്രേ. എല്ലാ ഉപ്പി​ലും​വെ​ച്ചു പഞ്ച​സാ​ര​യാ​ണ് അധികം ശോ​ഷി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ത്; അതു ഞര​മ്പു​ക​ളി​ലൂ​ടെ ചെ​ന്ന് രക്ത​ത്തി​ലു​ള്ള ദ്ര​വ​ത്തെ ഉറ്റി​ക്കു​ടി​ക്കു​ന്നു. അപ്പോൾ ആ രക്തം ഉറ​കൂ​ടു​ന്നു; ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ രക്തം കട്ട​പി​ടി​ച്ചു​പോ​കു​ന്നു; അതിൽ​നി​ന്നു ശ്വാ​സ​കോ​ശ​ത്തിൽ കു​രു​ക്കൾ പൊ​ന്തു​ന്നു; ആളുകൾ ചാ​വു​ന്നു. അതാണ് പ്ര​മേ​ഹം ക്ഷ​യ​ത്തി​ന്റെ അയൽ​പ​ക്ക​ക്കാ​ര​നാ​യ​ത്. അപ്പോൾ നി​ങ്ങൾ പഞ്ച​സാര കടി​ച്ചു ചവ​യ്ക്കാൻ നിൽ​ക്ക​രു​ത്; എന്നാൽ നി​ങ്ങൾ​ക്കാ​യു​സ്സു കൂടും. ഞാൻ ഇനി പു​രു​ഷ​ന്മാ​രെ​പ്പ​റ്റി പറയാം; മാ​ന്യ​രേ, നി​ങ്ങ​ളു​ടെ പ്ര​ണ​യ​ഭാ​ജ​ന​ങ്ങ​ളെ നി​ങ്ങൾ കൈ​യി​ലാ​ക്കുക; അന്യോ​ന്യം,യാ​തൊ​രു പശ്ചാ​ത്താ​പ​വും കൂ​ടാ​തെ തട്ടി​പ്പ​റി​ക്കുക, തി​രി​പ്പ​റ​ക്കുക, അങ്ങോ​ട്ടും ഇങ്ങോ​ട്ടും. അനു​രാ​ഗ​ത്തി​ന്റെ കാ​ര്യ​ത്തിൽ സ്നേ​ഹി​ത​ന്മാ​രി​ല്ല. സൗ​ന്ദ​ര്യ​മു​ള്ള സ്ത്രീ എവി​ടെ​യു​ണ്ടോ അവി​ടെ​യു​ണ്ട് ശത്രുത. നി​ല്ക്ക​ക്ക​ള്ളി കൊ​ടു​ക്ക​രു​ത്; കഴു​ത്ത​റു​ത്തേ നി​ല്ക്കാ​വു. സു​ന്ദ​രി​യായ സ്ത്രീ യു​ദ്ധ​ത്തി​നു​ള്ള കാ​ര​ണ​മാ​ണ്; സു​ന്ദ​രി​യായ സ്ത്രീ ഒരു ജലി​ക്കു​ന്ന ദുർ​ന്ന​ട​പ്പ​ത്രേ. ചരി​ത്ര​ത്തിൽ കാ​ണു​ന്ന എല്ലാ ആക്ര​മ​ണ​ങ്ങ​ളേ​യും റൗ​ക്ക​ക​ളാ​ണ് തീർ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്. സ്ത്രീ പു​രു​ഷ​ന്റെ അവ​കാ​ശ​മാ​ണ്. റോ​മു​ല​സ്സ് [34] സബൈനെ [35] കൊ​ണ്ടു​പോ​യി; വി​ല്യം [36] ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് സ്ത്രീ​ക​ളെ കൊ​ണ്ടു​പോ​യി; സീസർ റോം സ്ത്രീ​ക​ളെ കൊ​ണ്ടു​ന​ട​ന്നു. ഒരു സ്ത്രീ​യാ​യാ​ലും കാ​മി​ക്ക​പ്പെ​ടാ​ത്ത പു​രു​ഷൻ മറ്റു​ള്ള പു​രു​ഷ​ന്മാ​രു​ടെ ഉപ​പ​ത്നി​കൾ​ക്കു മീതെ ഒരു കഴു​ക​നെ​പ്പോ​ലെ ഉയ​ര​ത്തിൽ പറ​ന്നു നട​ക്കു​ന്നു, എന്നെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ള​മാ​ണെ​ങ്കിൽ, ഭാര്യ മരി​ച്ച എല്ലാ ഭാ​ഗ്യം​കെ​ട്ട പു​രു​ഷ​ന്മാ​രു​ടെ നേർ​ക്കും ബോ​ണാ​പ്പാർ​ത്ത് ഇറ്റ​ലി രാ​ജ്യ​സൈ​ന്യ​ത്തോ​ടു പണ്ടു പറഞ്ഞ ആ സഗൗ​ര​വ​മായ വി​ളം​ബ​ര​ത്തെ ഞാൻ എറി​ഞ്ഞു കൊ​ടു​ക്കു​ന്നു; ഭട​ന്മാ​രേ, നി​ങ്ങൾ​ക്ക് എല്ലാ സാ​ധ​ന​വും മറ്റി​ട​ത്തു​നി​ന്നു കി​ട്ടേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു; ശത്രു​വി​ന്റെ പക്കൽ അതെ​ല്ലാ​മു​ണ്ട്.’

തൊ​ലോ​മി​യെ ഒന്നു ശ്വാ​സം കഴി​ച്ചു.

‘കി​ത​പ്പു മാ​റ​ട്ടെ, തൊ​ലോ​മി​യെ,’ ബ്ലാ​ഷ്വേ​ല്ല് പറ​ഞ്ഞു.

ബ്ലാ​ഷ് വേ​ല്ലാ​വ​ട്ടേ, ആ സമ​യ​ത്തു ലി​തോ​ളി​യെ​യു​ടേ​യും ഫാ​മോ​യി​യു​ടേ​യും സഹാ​യ്യ്യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി, ഒരു ദുഃ​ഖ​മ​യ​മായ രാ​ഗ​ത്തിൽ, കൈ​യിൽ​ക്കി​ട്ടിയ ആദ്യ​ത്തെ വാ​ക്കു​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു് നി​റ​ഞ്ഞ​വ​യും, പ്രാ​സം​കൊ​ണ്ട് ഞെ​രു​ക്കി പ്രാ​സം​ത​ന്നെ ഇല്ലാ​തെ, മര​ത്തി​ന്റെ ആം​ഗ്യ​ങ്ങ​ളും കാ​റ്റി​ന്റെ ശബ്ദ​വു​മെ​ന്ന​പോ​ലെ നി​രർ​ഥ​ക​ങ്ങ​ളും, പു​ക​വ​ലി​ക്കു​ഴ​ലു​ക​ളു​ടെ പു​ക​യിൽ​നി​ന്നു​ണ്ടാ​യി അവ​യോ​ടു​കൂ​ടി ലയിച് എങ്ങോ​ട്ടോ പറ​ന്നു​പോ​കു​ന്ന​വ​യു​മാ​യി ആ ചില പണി​പ്പു​ര​പ്പാ​ട്ടു​ക​ളു​ള്ള​വ​യിൽ ഒന്നു നീ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു പാടി. തൊ​ലോ​മി​യ​യു​ടെ പ്ര​സം​ഗ​ത്തി​നു കൂ​ട്ടർ കൊ​ടു​ത്ത മറു​പ​ടി ഈ രണ്ടു​നാ​ല​ട​ക്കു വരി​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു.

തൊ​ലോ​മി​യെ​യു​ടെ ഉപ​ദേ​ശ​പ്ര​സം​ഗ​ത്തി​ന്റെ ഊക്കു കു​റ​യ്ക്കു​വാൻ പോ​ന്ന​തൊ​ന്നാ​യി​ല്ല ഇത്; അയാൾ ഒരു ഗ്ലാ​സ്സു​കൂ​ടി അക​ത്താ​ക്കി; ഒന്നു​കൂ​ടി നി​റ​ച്ചു; പി​ന്നേ​യും നി​റ​ച്ചു; എന്നി​ട്ട് ഇങ്ങ​നെ വീ​ണ്ടും ആരം​ഭി​ച്ചു.

‘അറി​വൊ​ക്കെ പോ​ട്ടെ കട​ന്ന്! ഞാൻ പറ​ഞ്ഞ​തെ​ല്ലാം മറ​ന്നേ​ക്കൂ നമ്മൾ നാണം കു​ണു​ങ്ങി​ക​ളു​മാ​വേ​ണ്ടാ, കാ​ര്യ​ബോ​ധ​ക്കാ​രു​മാ​വേ​ണ്ടാ. കൊ​ള്ളാ​വു​ന്ന നാ​ഗ​രി​ക​ന്മാ​രു​മാ​വേ​ണ്ടാ. നേ​രം​പോ​ക്കി​ന്റെ ബഹു​മാ​ന​സൂ​ച​ക​മാ​യി ഞാൻ ഇതാ, ഓരോ ഗ്ലാ​സ്സു ചെ​രി​ച്ചു തരു​ന്നു; നമു​ക്ക് ആഹ്ലാ​ദി​ക്കുക. നമ്മു​ടെ നി​യ​മ​പ​രീ​ക്ഷ​യ്ക്കു​ള്ള പഠി​പ്പു കമ്പം​കൊ​ണ്ടും സാ​പ്പാ​ടു​കൊ​ണ്ടും മു​ഴു​മി​പ്പി​ക്കുക! അജീർ​ണ​വും ദഹ​ന​വും. ജസ്റ്റി​നി​യ​നാ [37] വട്ടെ പു​രു​ഷൻ; ഫീ​സ്റ്റി​ങ് (—സദ്യ) സ്ത്രീ​യും! ആഹ്ലാ​ദം ആഴ​ത്തിൽ! ഹേ ഈശ്വ​ര​സൃ​ഷ്ടി, നീ ദീർ​ഘാ​യു​സ്സാ​യി​രി​ക്കുക, ലോകം ഒരു വലിയ വൈ​ര​ക്ക​ല്ലാ​ണ്. എനി​ക്കു ബഹു​സു​ഖം. പക്ഷി​കൾ അത്ഭു​ത​ക​ര​ങ്ങൾ! എന്തു സദ്യ​യാ​ണ് എല്ലാ​യി​ട​ത്തും. ഹേ മനോ​രാ​ജ്യം വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന കാ​ലാൾ​പ്പ​ടേ! കു​ട്ടി​ക​ളെ രക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തോ​ടു​കൂ​ടി സ്വ​യ​മേവ ആഹ്ലാ​ദി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​ക​ഴി​യു​ന്ന ഹേ സു​ന്ദ​രി​മാ​രായ വളർ​ത്ത​മ്മ​മാ​രേ! എന്റെ ആത്മാ​വു കന്യ​ക​ക​ളായ അര​ണ്യ​സ്ഥ​ലി​ക​ളി​ലേ​ക്കും പുൽ​പ്പ​റ​മ്പു​ക​ളി​ലേ​ക്കും പറ​ന്നു​ക​ള​യു​ന്നു. എല്ലാം നല്ല ഭം​ഗി​യു​ണ്ട് തേ​നീ​ച്ച​കൾ വെ​യി​ല​ത്തു മൂ​ളി​ക്കൊ​ണ്ടു പറ​ക്കു​ന്നു. മൂ​ളി​പ്പാ​ട്ടു പാ​ടു​ന്ന പക്ഷി​യെ സൂ​ര്യൻ തു​മ്മി​ക്കു​ന്നു. എന്നെ കെ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ക്കൂ, ഫൻതീൻ!’.

അയാൾ​ക്കു തെ​റ്റി​പ്പോ​യി; അയാൾ ഫേ​വ​റി​റ്റി​നെ ആലിം​ഗ​നം ചെ​യ്തു.

‘എദോ​ങ്ങി​ന്റെ ഹോ​ട്ട​ലി​ലാ​ണ് ബൊം​ബാർ​ദ​യു​ടേ​തി​ലേ​ക്കാൾ ഭക്ഷ​ണ​സു​ഖം,’ സെഫീൻ കു​റ​ച്ചു​ച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു.

‘എനി​ക്കു ബൊം​ബാർ​ദ​യാ​ണ് എദോ​ങ്ങി​നേ​ക്കാൾ ഇഷ്ട​പ്പെ​ട്ട​ത്,’ ബ്ലാ​ഷ് വേ​ല്ല് അഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ട്ടു. ‘അധികം ആഡം​ബ​ര​മു​ണ്ട്. അധികം ഏഷ്യൻ​മ​ട്ടു​ണ്ട്. താ​ഴ​ത്തു​ള്ള മുറി നോ​ക്കു; ചു​മ​രി​ന്മേൽ കണ്ണാ​ടിക (Glacess = ഗ്ലാ​സ്സെ​സ്) ളു​ണ്ട്.’

‘എനി​ക്ക് അതു​ക​ളെ (ഗ്ലാ​സ്സെ​സ്—മഞ്ഞിൻ​ക​ട്ട​കൾ) തളി​ക​യിൽ വി​ള​മ്പി​ക്കി​ട്ടു​ക​യാ​ണ് ഇഷ്ടം.’ ഫേ​വ​റി​റ്റ് പറ​ഞ്ഞു.

ബ്ലാ​ഷ്വേ​ല്ല് വി​ട്ടി​ല്ല: ‘കത്തി​കൾ നോ​ക്കൂ, ബൊം​ബാർ​ദ​യു​ടെ ഹോ​ട്ട​ലി​ലു​ള്ള​വ​യു​ടെ പി​ടി​യെ​ല്ലാം വെ​ള്ളി​യാ​ണ്; മറ്റേ​ട​ത്തു​ള്ളവ അസ്ഥി​യാ​ണ്. അപ്പോൾ വെ​ള്ളി​ക്ക് അസ്ഥി​യേ​ക്കാൾ വില കൂടും.’ ‘വെ​ള്ളി​ക്ക​വി​ളു​ള്ള​വർ​ക്കു​മാ​ത്രം അങ്ങ​നെ​യ​ല്ല,’ തൊ​ലോ​മി​യെ അഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ട്ടു. അയാൾ ജനാ​ല​യി​ലൂ​ടെ അടു​ത്തു​ള്ള ഒരു കെ​ട്ടി​ട​ത്തി​ന്റെ ഗോ​പു​രാ​ഗ്ര​ത്തെ നോ​ക്കി​ക്കാ​ണു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. കു​റ​ച്ചിട ആരും ഒന്നും മി​ണ്ടി​യി​ല്ല. ‘തൊ​ലോ​മി​യെ,’ ഫാ​മോ​യി ഉച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു, ‘ലി​തോ​ളി​യെ​യും ഞാനും കൂടി തർ​ക്കി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ഇപ്പോൾ.’ ‘തർ​ക്കം നല്ല​താ​ണ്.’ തൊ​ലോ​മി​യെ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു, ‘ശണ്ഠ​കൂ​ടൽ അതി​ലും നന്ന്.’ ‘ഞങ്ങൾ തത്ത്വ​ശാ​സ്ത്ര​ത്തെ​പ്പ​റ്റി വാ​ദി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.’

‘നേര്?’

‘നി​ങ്ങൾ​ക്കാ​രെ​യാ​ണ് അധി​ക​മി​ഷ്ടം, ദെ​ക്കാർ​ത്തി​നേ [38] യോ സ്പി​നോ​സ​യേ [39] യോ?’

‘ദി​സോ​ഗ​യേർ.’ [40] ഈ വിധി കല്പി​ച്ച്, അയാൾ ഒരു കുടി കു​ടി​ച്ചു; പി​ന്നേ​യും തു​ട​ങ്ങി: ‘ഞാൻ ജീ​വി​ച്ചി​രി​ക്കാൻ സമ്മ​തി​ക്കു​ന്നു. നമു​ക്ക് ഇപ്പോ​ഴും ഇരു​ന്നു കമ്പം പറ​യാ​വു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട് ലോ​ക​ത്തി​ന്റെ കാ​ര്യം മു​ഴു​വ​നും അവ​സാ​നി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. അതി​ന്നാ​യി ഞാൻ മര​ണ​മി​ല്ലാ​ത്ത ഈശ്വ​ര​ന്മാ​രോ​ടു നന്ദി പറ​യു​ന്നു. നമ്മൾ നുണ പറ​യു​ന്നു. ഒരാൾ നുണ പറ​യു​ന്നു; പക്ഷേ, അയാൾ ചി​രി​ക്ക​യാ​ണ്. ഒരാൾ സി​ദ്ധാ​ന്തി​ക്കു​ന്നു; അയാൾ സം​ശ​യി​ക്ക​യാ​ണ്. അവി​ചാ​രി​ത​ങ്ങൾ തർ​ക്ക​ത്തിൽ​നി​ന്ന് പു​റ​പ്പെ​ടു​ന്നു. അതു രസ​മു​ണ്ട്. അത്ഭു​ത​ങ്ങ​ളെ അട​ച്ചു​വെ​ച്ച അസ​ത്യാ​ഭാ​സ​പ്പെ​ട്ടി നേ​ര​മ്പോ​ക്കാ​യി തു​റ​ക്കു​ക​യും അട​യ്ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യാൻ വശ​മു​ള്ള മനു​ഷ്യർ ഇപ്പോ​ഴും ഈ ലോ​ക​ത്തി​ലു​ണ്ട്. ഹേ മാ​ന്യ​യു​വ​തി​ക​ളേ, നി​ങ്ങൾ ഇപ്പോൾ കു​ലു​ക്കം കൂ​ടാ​തെ ഈ ഇരു​ന്നു കു​ടി​ക്കു​ന്ന മദീറ വീ​ഞ്ഞു, കടൽ​നി​ര​പ്പിൽ​നി​ന്ന് മൂ​ന്നു​റ്റി​പ്പ​തി​നേ​ഴു കാതം ഉയ​ര​ത്തി​ലു​ള്ള കുറൽ ദെ ഫ്രീ​റാ​യി​ലെ മു​ന്തി​രി​ത്തോ​ട്ട​ത്തിൽ​നി​ന്നെ​ടു​ത്ത​താ​ണെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​ക്ക​ണം. കു​ടി​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ട​യ്ക്ക്, ഉം-​ശ്രദ്ധിക്കുക! മു​ന്നൂ​റ്റി​പ്പ​തി​നേ​ഴു കാതം! മൊ​സ്സ്യു ബൊം​ബാർദ, മഹാ​നായ ഭക്ഷ​ണ​ശാ​ല​ക്കാ​രൻ, നാലര ഫ്രാ​ങ്കി​ന്ന് ആ മൂ​ന്നു​റ്റി​പ്പ​തി​നേ​ഴു കാതം നി​ങ്ങ​ളു​ടെ കൈയിൽ തരു​ന്നു.’ പി​ന്നേ​യും ഫാ​മോ​യി അയാളെ തട​ഞ്ഞു​പ​റ​ഞ്ഞു: ‘തൊ​ലോ​മി​യേ, നി​ങ്ങ​ളു​ടെ അഭി​പ്രാ​യം നി​യ​മ​മാ​ണ്. ഏതു ഗ്ര​ന്ഥ​കാ​ര​നെ​യാ​ണ് നി​ങ്ങൾ​ക്കി​ഷ്ടം? ‘ബേർ-’

‘ക്വാ​ങ്?’ [41]

‘അല്ല, ഷൊ.’ [42]

തൊ​ലോ​മി​യെ പി​ന്നേ​യും ആരം​ഭി​ച്ചു; ‘ബൊം​ബാർദ ജയി​പ്പു​താക! ഇന്ത്യ​ക്കാ​രി​യായ ഒരു തേ​വി​ടി​ശ്ശി​യെ എനി​ക്കു സമ്പാ​ദി​ച്ചു​ത​ന്നു​വെ​ങ്കിൽ, അയാൾ എലി​ഫാൻ​റ​യി​ലെ മനോ​ഫി​ക്കു44 കി​ട​നി​ല്ക്കും; ഗ്രീ​സ്സു​കാ​രി​യായ ഒരു വേ​ശ്യ​യെ എനി​ക്കു കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന് തന്നു​വെ​ങ്കിൽ അയാൾ ഷറോ​ണി​യ​യി​ലെ തി​ഗി​ലി​യോ​ണി​നു44 സമ​നാ​വും. എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ, ഹാ! എന്റെ മാ​ന്യ​സ്ത്രീ​ക​ളെ, ബൊം​ബാർ​ദ​മാർ ഗ്രീ​സ്സി​ലു​മു​ണ്ട്, ഈജി​പ്തി​ലു​മു​ണ്ട്. അപ്യൂ​ലി​യ​സ്സ് [43] അവ​രെ​പ്പ​റ്റി നമു​ക്കു പറ​ഞ്ഞു​ത​രു​ന്നു. ഹാ! എപ്പോ​ഴും ഒന്നു​ത​ന്നെ; പു​തു​താ​യി​ട്ടു യാ​തൊ​ന്നു​മി​ല്ല; 44 അതാതു നാ​ട്ടി​ലെ ഹോ​ട്ടൽ​ക്കാർ. സൃ​ഷ്ടി​കർ​ത്താ​വി​നാൽ ഒന്നി​നെ​ക്കാ​ള​ധി​കം അപ്ര​സി​ദ്ധീ​കൃ​ത​മാ​യി മറ്റൊ​ന്നും പ്ര​പ​ഞ്ച​സൃ​ഷ്ടി​യി​ലി​ല്ല. ‘ഈ സൗ​ര​ഗ്ര​ഹ​മ​ണ്ഡ​ല​ത്തിൽ യാ​തൊ​ന്നും പു​തി​യ​തി​ല്ല.’ സോളമൻ പറ​യു​ന്നു: ‘പ്രേ​മം സർ​വ​ത്തി​ലും ഒന്നു​ത​ന്നെ​യാ​ണ്, വേർ​ജിൽ പറ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു. സാ​മോ​വി​ലെ കപ്പ​ല​ണി​യിൽ ആസ്പേ​ഷിയ പെ​റി​ക്കിൾ​സി​നോ​ടു [44] കൂടി കയ​റി​യ​പോ​ലെ, കാ​ര​ബൈ​നാ​ക​ട്ടേ കാ​ര​ബി​നോ​ടു​കൂ​ടി​സാ​ങ് ക്ലൊ​ദിൻ കപ്പ​ലേ​റു​ന്നു. [45] ഒരു വാ​ക്കു​കൂ​ടി, ഹേ മാ​ന്യ​സ്ര്രീ​ക​ളേ, ആസ്പേ​ഷിയ ആരാ​യി​രു​ന്നു എന്ന് നി​ങ്ങൾ​ക്ക​റി​യാ​മോ? സ്ത്രീ​കൾ​ക്കാ​ത്മാ​വു​ണ്ടാ​വാൻ തു​ട​ങ്ങി​യി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു കാ​ല​ത്താ​ണ് അവൾ ജീ​വി​ച്ചി​രു​ന്ന​തെ​ങ്കി​ലും അവൾ ഒരാത്മാവായിരുന്നു-​തിയ്യിനെക്കാളധികം നി​റ​പ്പ​കി​ട്ടും പ്ര​ഭാ​ത​ത്തേ​ക്കാ​ള​ധി​കം പു​തു​മ​യും പനി​നീർ​പ്പൂ​വി​ന്റേ​യും മാ​ന്ത​ളി​രി​ന്റേ​യും വർ​ണ​ക്കൂ​ട്ടു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ഒരാ​ത്മാ​വ്. സ്ത്രീ​ത്വ​ത്തി​ന്റെ രണ്ട​റ്റ​വും ആസ്പേ​ഷി​യ​യിൽ ഒന്നി​ച്ചു​കൂ​ടി​യി​രു​ന്നു. അവൾ കു​ല​ട​യായ ദേ​വി​യ​ത്രേ—സോ​ക്ര​ട്ടീ​സ്സി​നോ​ടു മനോൺ ലെ​സ്കോ​ട്ടി​നെ [46] കൂ​ട്ടി​ച്ചേർ​ത്ത​ത്. പ്ര​മോ​ത്തി​യ​സ്സി​ന് [47] ഒരു​പ​ത്നി വേ​ണ്ടി​വ​ന്നെ​ങ്കി​ലോ എന്നു​വെ​ച്ചാ​യി​രി​ക്ക​ണം ആസ്പോ​ഷി​യ​യെ സൃ​ഷ്ടി​ച്ച​ത്.’

ഒരി​ക്കൽ നട​ന്നു​തു​ട​ങ്ങി​യാൽ പി​ന്നെ തൊ​ലോ​മി​യെ​യ്ക്കു നി​ല്ക്കാൻ കുറെ ഞെ​രു​ക്ക​മു​ണ്ട്; പക്ഷേ, ആ സമ​യ​ത്തു പാ​താ​റിൽ ഒരു കുതിര വീണു. ആ വീ​ഴ്ച​യോ​ടു​കു​ടി വണ്ടി​യും വണ്ടി​യിൽ​നി​ന്നു പ്ര​സം​ഗി​ച്ചി​രു​ന്നാ​ളു​ടെ പ്ര​സം​ഗ​വും നി​ല​ച്ചു. വയ​സ്സാ​യി ക്ഷീ​ണി​ച്ചു കളി​ക്കോ​പ്പു​കൾ വലി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു നട​ക്കാൻ പറ്റിയ ഒരു പെൺ​കു​തി​ര​യാ​ണ് ആ വലിയ ഭാ​ര​വ​ണ്ടി വലി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്. ബൊം​ബാർ​ദ​യു​ടെ ഹോ​ട്ട​ലി​നു മുൻ​പി​ലെ​ത്തി​യ​പ്പോൾ ആ പ്രാ​യം ചെ​ന്നു കു​ഴ​ഞ്ഞ ജന്തു ഒര​ടി​പോ​ലും നീ​ക്കി​വെ​ക്കാൻ കൂ​ട്ടാ​ക്കാ​താ​യി. ഈ സംഗതി ഒരാൾ​ക്കൂ​ട്ട​ത്തെ അങ്ങോ​ട്ടാ​കർ​ഷി​ച്ചു. ദേ​ഷ്യ​പ്പെ​ട്ടു ശപി​ക്കു​ന്ന വണ്ടി​ക്കാ​ര​ന്നു, ചാ​ട്ട​വാർ​കൊ​ണ്ടു​ള്ള നിർ​ദ്ദ​യ​മായ ഒരു പ്ര​ഹ​ര​ത്തോ​ടു​കു​ടി, വേ​ണ്ട​വി​ധം ഉറ​പ്പി​ച്ചു പൊ​ട്ട​ക്കു​തിര എന്ന സത്യ വാചകം ഉച്ച​രി​ക്കാൻ കഷ്ടി​ച്ച് ഇട കി​ട്ടു​മ്പോ​ഴേ​ക്ക്, ആ പൊ​ട്ട​ക്കു​തിര രണ്ടാ​മ​തെ​ണീ​ക്കാ​ത്ത​വി​ധം വീ​ണു​ക​ഴി​ഞ്ഞു. ആഹ്ലാ​ദി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന തൊ​ലോ​മി​യെ​യു​ടെ ശ്രോ​താ​ക്കൾ വഴി​പോ​ക്ക​രു​ടെ ലഹള കേ​ട്ടു. തൊ​ലോ​മി​യെ ആ തഞ്ചം പി​ടി​ച്ചു തന്റെ ‘പാഠകം പറയൽ’ ഈ ഒരു ശ്ലോ​ക​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി അവ​സാ​നി​പ്പി​ച്ചു.

‘പാവം! ഫൻതീൻ ദീർ​ഘ​ശ്വാ​സ​മി​ട്ടു.

ദാലിയ ഉച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു: ‘കു​തി​ര​ക​ളെ​പ്പ​റ്റി കണ്ണു​നീ​രൊ​ഴു​ക്കു​ന്ന ഫൻ​തീ​നെ നോ​ക്കു; ഇങ്ങ​ന​ത്തെ ഒന്നി​നും​കൊ​ള്ളാ​ത്ത വി​ഡ്ഢി​യു​മു​ണ്ട​ല്ലോ!’

ആ സമ​യ​ത്തു ഫേ​വ​റി​റ്റ് കൈ കെ​ട്ടി തല ഒരു ഭാ​ഗ​ത്തേ​ക്കു ചെ​രി​ച്ചു തൊലോ മി​യെ​യു​ടെ നേരെ ഉറ​പ്പി​ച്ചു നോ​ക്കി പറ​ഞ്ഞു: ‘ആട്ടെ, വരൂ! ആ അത്ഭു​തം?’

‘ശരി​ത​ന്നെ. അതി​ന്റെ സമയം വന്നു,’ തൊ​ലോ​മി​യെ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു: മാ​ന്യ​രേ,ഈ മാ​ന്യ​സ്ത്രീ​കൾ​ക്ക് ഒര​ത്ഭു​തം കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കേ​ണ്ട സമയം എത്തി​പ്പോ​യി; ഹേ മാ​ന്യ​യു​വ​തി​ക​ളേ, ഒരു നി​മി​ഷ​നേ​രം താ​മ​സി​ക്കുക.’

‘അത് ഒരു ചും​ബ​ന​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി ആരം​ഭി​ക്കു​ന്നു,’ ബ്ലാ​ഷ്വേ​ല്ല് പറ​ഞ്ഞു.

‘നെ​റ്റി​മേൽ, തൊ​ലോ​മി​യെ തു​ടർ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു.

എല്ലാ​വ​രും താ​ന്താ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഉപ​പ​ത്നി​മാ​രു​ടെ നെ​റ്റി​മേൽ ഗാ​ര​വ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി ഓരോ ചും​ബ​നം ചെ​യ്തു. എന്നി​ട്ടു കൈ​വി​ര​ലു​കൾ ചു​ണ്ട​ത്തു വെ​ച്ചും​കൊ​ണ്ടു നാലു ദമ്പ​തി​മാ​രും ഇരട്ട ഇര​ട്ട​യാ​യി പു​റ​ത്തേ​ക്കു കട​ന്നു.

ഫേ​വ​റി​റ്റ് ആ പോ​ക്കിൽ കൈ​കൊ​ട്ടി. ‘ഇപ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ രസം​പി​ടി​ച്ചു തു​ട​ങ്ങി,’ അവൾ പറ​ഞ്ഞു.

‘അധികം താ​മ​സി​ക്ക​രു​തേ,’ ഫൻതീൻ മന്ത്രി​ച്ചു, ‘ഞങ്ങൾ നി​ങ്ങ​ളെ കാ​ത്തി​രി​ക്കു​ന്നു.’

ആ ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രി​ക​ളായ പെൺ​കി​ടാ​ങ്ങൾ തനി​ച്ചാ​യ​പ്പോൾ, അവർ ഈ രണ്ടു​പേർ കൂടി, പു​റ​ത്തേ​ക്കു തല​യി​ട്ട് നോ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടും ഒരു ജനാ​ല​യിൽ​നി​ന്നു മറ്റൊ​ന്നിൽ​ച്ചെ​ന്നു സം​സാ​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടും, ജനാ​ല​ക​ളു​ടെ അടി​പ്പ​ടി​ക​ളിൽ ചാ​രി​യി​രു​ന്നു.

ബൊം​ബാർ​ദ​യു​ടെ ഹോ​ട്ട​ലിൽ​നി​ന്ന് ആ യു​വാ​ക്ക​ന്മാർ കൈ​കോർ​ത്തു പി​ടി​ച്ചു പു​റ​ത്തേ​ക്കു് കട​ക്കു​ന്ന​ത് അവർ കണ്ടു. ആ യു​വാ​ക്ക​ന്മാർ തി​രി​ഞ്ഞു നി​ന്ന് അവ​രോ​ട് ഓരോ ആം​ഗ്യം കാ​ണി​ച്ചു. പു​ഞ്ചി​രി​ക്കൊ​ണ്ടു, ഷാങ് സെ​ലി​സെ​യി​ലേ​ക്ക് ആഴ്ച​തോ​റും കട​ന്നാ​ക്ര​മി​ക്കാ​റു​ള്ള ആ ഇരു​ണ്ട ഞാ​യ​റാ​ഴ്ച​ക്കൂ​ട്ട​ത്തിൽ കട​ന്നു മറ​ഞ്ഞു.

‘അധികം താ​മ​സി​ക്ക​രു​ത്,’ ഫൻതീൻ കു​റ​ച്ചു​റ​ക്കെ പറ​ഞ്ഞു.

‘അവർ എന്താ​ണ് നമു​ക്കു കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന് തരാൻ പോ​കു​ന്ന​തു്?’ സെഫീൻ ചോ​ദി​ച്ചു.

‘എന്താ​യാ​ലും നല്ല​തൊ​ന്നാ​യി​രി​ക്കും,’ ദാലിയ പറ​ഞ്ഞു.

‘എന്നെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ള​മാ​ണെ​ങ്കിൽ,’ ഫേ​വ​റി​റ്റ് പറ​ഞ്ഞു, ‘എനി​ക്ക​തു പൊ​ന്നാ​യി​ക്കി​ട്ട​ണം.’

തടാ​ക​ത്തി​ന്റെ കര​യി​ലൂ​ടെ​യു​ള്ള ഗതാ​ഗ​ത​ങ്ങൾ അവ​രു​ടെ ശ്ര​ദ്ധ​യെ അതിൽ​നി​ന്നു മാറ്റി-​കൂറ്റൻമരങ്ങളുടെ കൊ​മ്പു​കൾ​ക്കു​ള്ളി​ലൂ​ടെ അവർ​ക്ക​തു നോ​ക്കി​യാൽ കാ​ണാ​മാ​യി​രു​ന്നു; ആ കാഴ്ച അവരെ നന്നേ രസി​പ്പി​ച്ചു.

വലു​തും ചെ​റു​തു​മായ വണ്ടി​കൾ അങ്ങോ​ട്ടു​മി​ങ്ങോ​ട്ടും ഓടു​ന്ന ഒരേ സമ​യ​മാ​യി​രു​ന്നു അത്. തെ​ക്കോ​ട്ടും പടി​ഞ്ഞാ​ട്ടു​മു​ള്ള മിക്ക വണ്ടി​ക​ളും ഷാങ് സെലി സെ​യി​ലു​ടെ കട​ന്നു​പോ​വും. ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്കൊ​ക്കെ, മഞ്ഞ​യും— കറുപ്പും-​ചായങ്ങളിട്ടു. കന​ത്തിൽ ഭാ​ര​മേ​റ്റി, കി​ലു​ങ്ങു​ന്ന അല​ങ്കാ​ര​ക്കോ​പ്പു​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടി, മെ​ഴു​കു​തു​ണി​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടും യാ​ത്ര​പ്പെ​ട്ടി​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടും കണ്ടാൽ​ത്തി​രി​യാ​താ​യും, ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ മറ​ഞ്ഞു​പോ​കു​ന്ന തല​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു നി​റ​ഞ്ഞും, ഓരോ വലിയ വണ്ടി, ഒരു കരു​വാ​ന്റെ പണി​പ്പു​ര​യി​ലു​ള്ള തീ​പ്പൊ​രി​ക​ളോ​ടും പു​ക​യ്ക്കു പകരം മു​ടൽ​നി​റ​ത്തോ​ടും, കൽ​വി​രി​പ്പു​ക​ളെ തകർ​ത്തു​പൊ​ടി​ക്കു​ക​യും വി​രി​ക​ല്ലു​ക​ളെ​യെ​ല്ലാം ഉരു​ക്കാ​യി മാ​റ്റു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന​ത്ര ലഹ​ള​പി​ടി​ച്ച ഊക്കോ​ടും​കൂ​ടി അടി​ച്ചു​പാ​യു​ന്നു. ഈ ബഹളം ആ ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രി​ക​ളെ ഒട്ടു രസി​പ്പി​ച്ചു. ഫേ​വ​റി​റ്റ് ഉച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു: ‘എന്തൊ​രു വരി! പറ​ന്നു​പോ​കു​ന്ന ഒര​ട​ക്കു ചങ്ങ​ല​യാ​ണെ​ന്നു പറയാം.’

ആ വാ​ഹ​ന​പ​ര​മ്പ​ര​യു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ—ഉരു​മ്മി​നി​ല്ക്കു​ന്ന ഇരി​മ്പ​ക​മ​ര​ങ്ങൾ​ക്കു​ള്ളി​ലൂ​ടെ ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടി മാ​ത്ര​മേ അവർ​ക്ക​വ​യെ കാണാൻ കഴിഞ്ഞുള്ളു-​ഒന്ന് എന്തോ സം​ഗ​തി​വ​ശാൽ ഒരു നി​മി​ഷ​നേ​രം നി​ന്നു; പി​ന്നേ​യും ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ പറ​പ​റ​ന്നു. ഇത് ഫൻ​തീ​നെ അത്ഭു​ത​പ്പെ​ടു​ത്തി.

‘അതെ​ന്തേ!’ അവൾ പറ​ഞ്ഞു. ‘ഉരുൾ​വ​ണ്ടി​കൾ ഒരി​ക്ക​ലും നി​ല്ക്കി​ല്ലെ​ന്നേ ഞാൻ കരു​തി​യ​ത്.’

ഫേ​വ​റി​റ്റ് തോ​ളൊ​ന്നു മേ​ല്പോ​ട്ടു വലി​ച്ചു.

‘ഈ ഫൻതീൻ ഒര​പൂർ​വ​മ​ട്ടാ​ണ്. വെറും ഉൽ​ക്ക​ണ്ഠ​കൊ​ണ്ട് ഞാ​ന​വ​ളെ ഒന്നു നോ​ക്കി​ക്കാ​ണാൻ ഭാ​വി​ക്കു​ന്നു. ഏറ്റ​വും സാ​ര​മി​ല്ലാ​ത്ത കാ​ര്യ​ങ്ങൾ കൊ​ണ്ട് അവൾ അമ്പ​ര​ന്നു​പോ​കു​ന്നു. ഒരു വഴി​യാ​ത്ര​ക്കാ​രി​യാ​ണ്; ഞാൻ വണ്ടി​ക്കാ​ര​നോ​ട് പറ​യു​ന്നു. ‘ഞാൻ മു​മ്പേ നട​ക്കാം; നി​ങ്ങൾ പോ​കു​ന്ന​വ​ഴി​ക്ക് ഇന്ന​യി​ട​ത്തു​വെ​ച്ച് എന്നേ​യും കൂ​ട്ടി പോണേ.’ വണ്ടി പാ​ഞ്ഞു​പോ​കു​ന്നു, എന്നെ കാ​ണു​ന്നു, നിൽ​ക്കു​ന്നു, എന്നേ​യും കയ​റ്റി പോ​കു​ന്നു. ഇത് ദി​വ​സം​തോ​റു​മു​ണ്ടാ​കു​ന്ന കാ​ര്യ​മാ​ണ്. എന്റെ ഓമനേ, നി​ങ്ങൾ​ക്കു ലോകം നട​ക്കു​ന്ന​ത​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ.’

ഈ നി​ല​യിൽ കു​റ​ച്ചിട കഴി​ഞ്ഞു. പെ​ട്ടെ​ന്ന് ഉണർ​ന്നു​വ​ന്ന ആളുടെ മട്ടിൽ, ഫേ​വ​റി​റ്റ് ഒരു ഭാ​വ​ഭേ​ദം കാ​ണി​ച്ചു. അപ്പോൾ അവൾ പറ​ഞ്ഞു: ‘ആ അത്ഭു​തം?’

‘അതേ, കൂ​ട്ട​ത്തിൽ പറ​യ​ട്ടെ.’ ദാ​ലി​യ​യും ചേർ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു. ‘ആ പ്ര​സി​ദ്ധ​പ്പെ​ട്ട അത്ഭു​തം?’

‘അവർ എത്ര വളരെ നേ​ര​മാ​യി അതിനു പോ​യി​ട്ട്!’ ഫൻതീൻ പറ​ഞ്ഞു.

ഫൻ​തീ​ന്റെ ഈ ആവ​ലാ​തി അവ​സാ​നി​ച്ച​പ്പോ​ഴേ​ക്ക്, അവർ​ക്കു ഭക്ഷ​ണ​സാ​മാ​ന​ങ്ങൾ ഒരു​ക്കി​ക്കൊ​ടു​ത്തി​രു​ന്ന പരി​ചാ​ര​കൻ അക​ത്തേ​ക്കു വന്നു. കത്തി​ന്റെ ഛാ​യ​യി​ലു​ള്ള എന്തോ ഒന്ന് അയാ​ളു​ടെ കൈ​യി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

‘എന്താ​ണ​ത്?’ ഫേ​വ​റി​റ്റ് കൽ​പി​ച്ചു​ചോ​ദി​ച്ചു.

പരി​ചാ​ര​കൻ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു: ‘ഈ മാ​ന്യ​സ്ത്രീ​കൾ​ക്കു തരാൻ​വേ​ണ്ടി ആ മാ​ന്യ​ന്മാർ ഏല്പി​ച്ചു​പോയ ഒരു കട​ലാ​സ്സാ​ണ്.’

‘എന്തു​കൊ​ണ്ട് അത​പ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നി​ല്ല?’

‘എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ,’ ആ പരി​ചാ​ര​കൻ പറ​ഞ്ഞു, ‘ഒരു മണി​ക്കൂ​റു നേ​ര​ത്തേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​ചെ​ന്ന് കൊ​ടു​ക്ക​രു​തെ​ന്ന് ആ മാ​ന്യ​ന്മാർ എന്നെ ഏല്പി​ച്ചി​രു​ന്നു.

ഫേ​വ​റി​റ്റ് പരി​ചാ​ര​ക​ന്റെ കൈ​യിൽ​നി​ന്നു കട​ലാ​സ്സു തട്ടി​പ്പ​റി​ച്ചു. അത് വാ​സ്ത​വ​ത്തിൽ, ഒരു കത്താ​യി​രു​ന്നു.

‘നി​ല്ക്കു!’ അവൾ പറ​ഞ്ഞു, ‘മേൽ​വി​ലാ​സ​മി​ല്ല; പക്ഷേ, ഇതാണ് അതി​ന്റെ മു​ക​ളിൽ എഴു​തി​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്.’

‘ഇതാണ് അത്ഭു​തം.’

അവൾ അതു ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ ചീ​ന്തി​പ്പൊ​ളി​ച്ചു തു​റ​ന്നു വാ​യി​ച്ചു. (അവൾ​ക്കു വാ​യി​ക്കാ​ന​റി​യാം):

‘അല്ല​യോ ഞങ്ങ​ളു​ടെ പ്രേ​മ​ഭാ​ജ​ന​ങ്ങ​ളേ!

‘ഞങ്ങൾ​ക്ക് അച്ഛ​ന​മ്മ​മാ​രു​ണ്ടെ​ന്നു നി​ങ്ങൾ അറി​ഞ്ഞി​രി​ക്കേ​ണ്ട​താ​ണ്. അച്ഛനമ്മമാർ-​ആ വക​യെ​പ്പ​റ്റി അധി​ക​മൊ​ന്നും നി​ങ്ങൾ​ക്ക​റി​ഞ്ഞു​കു​ടാ. ബാ​ലി​ശ​വും നി​ഷ്ക​ള​ങ്ക​വു​മായ നാ​ട്ടു​ന​ട​പ്പ​നു​സ​രി​ച്ച്, അവരെ അച്ഛ​ന്മാ​രെ​ന്നും അമ്മ​മാ​രെ​ന്നും വി​ളി​ച്ചു​വ​രു​ന്നു. അപ്പോൾ, ഈ അച്ഛ​ന​മ്മ​മാർ തേ​ങ്ങി​ക്ക​ര​യു​ന്നു; ഈ വയ​സ്സേ​റി​യ​കൂ​ട്ടർ ഞങ്ങ​ളോ​ട​പേ​ക്ഷി​ക്കു​ന്നു; ഈ നല്ല​വ​രായ ആണു​ങ്ങ​ളും നല്ല​വ​രായ പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ളും ഞങ്ങ​ളെ ധാ​രാ​ളി​ക​ളായ മക്ക​ളെ​ന്നു വി​ളി​ക്കു​ന്നു; അവർ ഞങ്ങ​ളോ​ടു മട​ങ്ങി​ച്ചെ​ല്ലാൻ ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ന്നു; ഞങ്ങൾ​ക്കു​വേ​ണ്ടി പൈ​ക്കു​ട്ടി​ക​ളെ പി​ടി​ച്ചു കൊ​ല്ലാ​മെ​ന്ന് അവർ സമ്മ​തി​ക്കു​ന്നു. മര്യാ​ദ​ക്കാ​രാ​യ​തു​കൊ​ണ്ട്, ഞങ്ങൾ അവരെ അനു​സ​രി​ക്കാർ ഭാ​വി​ക്കു​ന്നു. നി​ങ്ങൾ ഇതു വാ​യി​ക്കു​ന്ന സമ​യ​ത്ത് നാലു തീ​പ്പ​റ​ങ്കി​കു​തി​ര​കൾ ഞങ്ങ​ളെ ഞങ്ങ​ളു​ടെ അച്ഛ​ന​മ്മ​മാ​രു​ടെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​പോ​ക​യാ​യി​രി​ക്കും. ബോ​സ്വേ പറ​യും​പോ​ലെ, ഞങ്ങൾ ഞങ്ങ​ളു​ടെ കെ​ട്ടു​കു​റ്റി പറി​യ്ക്കു​ക​യാ​ണു് ഞങ്ങൾ പോ​കു​ന്നു; പോയി. ഞങ്ങ​ളു​ടെ രാ​ജ്യ​ത്തേ​ക്കു​ള്ള വണ്ടി ഞങ്ങ​ളെ പാ​താ​ള​ത്തിൽ നി​ന്ന​ക​റ്റു​ന്നു; ഹാ, ഞങ്ങ​ളു​ടെ സു​ന്ദ​രി​മാ​രായ പെൺ​കി​ടാ​ങ്ങ​ളേ, നി​ങ്ങ​ള​ത്രേ ആ പാ​താ​ളം ഞങ്ങൾ പറ​പ​റ​ന്നു​കൊ​ണ്ട്, മണി​ക്കു​റിൽ മു​മ്മൂ​ന്നു കാതം പി​ന്നി​ട്ടു​കൊ​ണ്ട്, സദാ​ചാ​ര​ത്തി​ലേ​ക്ക്, ഉത്ത​മ​ധർ​മ്മ​ത്തി​ലേ​ക്ക്, മാ​ന്യ​ത​യി​ലേ​ക്ക്, മട​ങ്ങി​പ്പോ​കു​ന്നു. രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ നര​യ്ക്കു​വേ​ണ്ടി ഞങ്ങൾ പ്ര​മാ​ണി​ക​ളും, കു​ടും​ബ​ങ്ങൾ​ക്ക് അധി​പ​തി​ക​ളും, നാ​ട്ടു​പു​റ​ത്തെ സമാ​ധാ​ന​ര​ക്ഷ​ക​രും, രാ​ജ്യ​ത്തി​ലെ ഭര​ണാ​ധി​കാ​രി​ക​ളു​മാ​യി​രി​ക്കേ​ണ്ട​താ​ണ്. ഞങ്ങ​ളെ ബഹു​മാ​നി​ക്കുക. ഞങ്ങൾ ഞങ്ങ​ളെ​ത്ത​ന്നെ ബലി​കൊ​ടു​ക്കു​ക​യാ​ണ്. ഞങ്ങ​ളെ​പ്പ​റ്റി​യു​ള്ള ദുഃ​ഖി​ക്കൽ ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ കഴി​ച്ചു​കൊ​ള്ളുക; ഞങ്ങ​ളു​ടെ സ്ഥാ​ന​ത്തു മറ്റു​ള്ള​വ​രെ ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ അഭി​ഷേ​ചി​ക്കുക. ഈ കത്ത് നി​ങ്ങ​ളെ വേ​ദ​ന​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ, ഈ പറ​ഞ്ഞ​തു​ത​ന്നെ ചെ​യ്യുക. വന്ദ​നം.

‘രണ്ടു കൊ​ല്ല​മാ​യി​ട്ട് ഞങ്ങൾ നി​ങ്ങ​ളെ സു​ഖി​പ്പി​ക്കാ​ന് നോ​ക്കി. അതി​നെ​ച്ച​റ്റി ഞങ്ങൾ​ക്കു നി​ങ്ങ​ളോ​ടു മു​ഷി​ച്ചിൽ ലേ​ശ​മെ​ങ്കി​ലു​മി​ല്ല.

ഒപ്പ്:

ബ്ലാ​ഷ് വേ​ല്ല്

ഫാ​മോ​യി.

ലി​തോ​ളി​യെ.

ഫെലി തൊ​ലോ​മി​യെ.

‘കു​റി​പ്പ്: ഭക്ഷ​ണ​ത്തി​ന്റെ വില കൊ​ടു​ത്തു.’

ആ നാലു സ്ത്രീ​ക​ളും അന്യോ​ന്യം നോ​ക്കി.

ഒന്നാ​മ​താ​യി സം​സാ​രി​ക്കാൻ ഫേ​വ​റി​റ്റാ​യി​രു​ന്നു. ‘ആട്ടെ!’ അവൾ ഉച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു, ‘എന്താ​യാ​ലും, ഇതൊരു കൗ​തു​ക​ക​ര​മായ പൊ​റാ​ട്ടു​ക​ളി​യാ​യി.’

‘നല്ല നേ​ര​മ്പോ​ക്ക്,’ സെഫീൻ പറ​ഞ്ഞു.

‘ഈ യു​ക്തി ബ്ലാ​ഷ് വേ​ല്ലി​ന്റേ​താ​യി​രി​ക്ക​ണം.’ ഫേ​വ​റി​റ്റ് തു​ടർ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു: ‘ഇത് എന്നെ​ക്കൊ​ണ്ട് അയാളെ സ്നേ​ഹി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. അയാൾ പോയ ഉടനെ എനി​ക്ക​യാ​ളെ സ്നേ​ഹ​മാ​യി. ഇതൊ​ര​പൂർ​വ​കഥ തന്നെ, സം​ശ​യ​മി​ല്ല.’

‘അല്ല,’ ദാലിയ പറ​ഞ്ഞു. ‘ഇതു തൊ​ലോ​മി​യെ​യു​ടെ ഒരു വി​ദ്യ​യാ​ണ്. അതു കണ്ടാ​ല​റി​യാം.’

‘അങ്ങ​നെ​യാ​ണെ​ങ്കിൽ,’ ഫേ​വ​റി​റ്റ് തി​രി​ച്ച​ടി​ച്ചു, ‘ചത്തു​പോ​ട്ടെ ബ്ലാ​ഷ്വേ​ല്ല്; തൊ​ലോ​മി​യെ​യ്ക്കു ദീർ​ഘാ​യു​സ്സു​ണ്ടാ​വ​ട്ടെ!’

‘തൊ​ലോ​മി​യെ​യ്ക്കു ദീർ​ഘാ​യു​സ്സ്!’ ദാ​ലി​യ​യും സെ​ഫീ​നും ഉച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു.

അവർ ഉറ​ക്കെ ചി​രി​ച്ചു.

ഫൻതീൻ മറ്റു​ള്ള​വ​രോ​ടു​കൂ​ടി ചി​രി​ച്ചു.

ഒരു മണി​ക്കൂർ കഴി​ഞ്ഞു, സ്വ​ന്തം മു​റി​യി​ലേ​ക്ക് മട​ങ്ങി​ച്ചെ​ന്നി​ട്ട അവൾ കര​ഞ്ഞു. ഞങ്ങൾ പറ​ഞ്ഞ​തു​പോ​ലെ അത് അവ​ളു​ടെ ആദ്യ​ത്തെ അനു​രാ​ഗ​സം​ഗ​തി​യാ​യി​രു​ന്നു; ഒരു ഭർ​ത്താ​വി​നെ​ന്ന​പോ​ലെ തൊ​ലോ​മി​യെ​യ്ക്ക് അവൾ തന്നെ​ത്താൻ ദാനം ചെ​യ്തു; ആ പാ​വ​മായ പെൺ​കി​ടാ​വി​ന് ഒരു കു​ട്ടി​യാ​യി.