അപ്പോൾ ഈയി​ട​യ്ക്ക്, മോ​ങ്ഫെർ​മി​യെ​ക്കാ​രു​ടെ പക്ഷ​ത്തിൽ, തന്റെ കു​ട്ടി​യെ ഉപേ​ക്ഷി​ച്ചു​ക​ള​ഞ്ഞ​തു​പോ​ലെ​യി​രു​ന്ന ആ അമ്മ​യു​ടെ കഥ​യെ​ന്താ​യി? അവൾ എവി​ടെ​യാ​യി​രു​ന്നു? അവൾ എന്തു ചെ​യ്തി​രു​ന്നു?

തന്റെ കൊ​സെ​ത്തു കു​ട്ടി​യെ തെ​നാർ​ദി​യെർ​മാർ വശം ഏല്പി​ച്ച​തി​നു ശേഷം അവൾ പി​ന്നെ​യും യാത്ര തു​ടർ​ന്നു; എം. എന്ന സ്ഥ​ല​ത്തെ​ത്തി.

ഇത് 1818-​ലാണെന്ന് ഓർ​മി​ക്കു​മ​ല്ലോ.

പത്തു​കൊ​ല്ലം മു​മ്പാ​ണ് ഫൻതീൻ നാ​ടു​വി​ട്ട​ത്. എം. പട്ട​ണ​ത്തി​ന്റെ മട്ടൊ​ക്കെ മാ​റി​പ്പോ​യി. ഫൻതീൻ അരി​ഷ്ടിൽ​നി​ന്ന് അരി​ഷ്ടി​ലേ​ക്കാ​യി പതു​ക്കെ ഇറ​ങ്ങി​യി​റ​ങ്ങി​പ്പോ​കു​മ്പോൾ, അവ​ളു​ടെ പി​റ​ന്ന നാട് അടി​ക്ക​ടി അഭി​വൃ​ദ്ധി​പ്പെ​ട്ടു​വ​ന്നു.

ഏക​ദേ​ശം രണ്ടു കൊ​ല്ല​ത്തി​നു മു​മ്പു​വെ​ച്ചു, ചി​ല്ലറ ജി​ല്ല​ക​ളി​ലേ​ക്കെ​ല്ലാം വലിയ കഥ​ക​ളായ അത്ത​രം കച്ച​വ​ട​മാ​റ്റ​ങ്ങ​ളിൽ ഒന്ന് എം. എന്ന പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു സം​ഭ​വി​ച്ചു.

ഈ വി​വ​ര​ണം അത്യാ​വ​ശ്യ​മാ​ണ്; എന്ന​ല്ല, ഇതിനെ കുറേ നീ​ട്ടി വി​സ്ത​രി​ച്ചു പറ​യു​ന്ന​തു​കു​ടി പ്ര​യോ​ജ​ന​ക​ര​മാ​ണെ​ന്നു ഞങ്ങൾ കരു​തു​ന്നു; ചു​വ​ട്ടിൽ ഒരു വര വര​ച്ചി​ട​ണ​മെ​ന്നു​കൂ​ടി പറ​യേ​ണ്ട​താ​ണ്.

വള​രെ​ക്കാ​ലം മു​മ്പു മുതൽ എം. എന്ന പ്ര​ദേ​ശ​ത്ത് ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് കറു​പ്പു​ചാ​യ​വും ജർമൻ ചി​ല്ല​റ​ച്ചി​ല്ലു​സാ​മാ​ന​ങ്ങ​ളും അനു​ക​രി​ച്ചു​ണ്ടാ​ക്കി​വ​രു​ന്ന ഒരു സവി​ശേ​ഷ​ക്കൈ​ത്തൊ​ഴിൽ നട​പ്പു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; അതുകൾ ഉണ്ടാ​ക്കാ​നു​ള്ള സാ​ധ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ വി​ല​ക്കൂ​ടു​തൽ​കൊ​ണ്ട്—അതു കൈ​ത്തൊ​ഴിൽ​ക്കാ​രു​ടെ മു​ഖ​ത്ത​ടി​ച്ചി​രു​ന്നു—ഈ വ്യ​വ​സാ​യം എപ്പോ​ഴും അഭി​വൃ​ദ്ധി​പ്പെ​ടാ​തെ കി​ട​ന്ന​തേ ഉള്ളു. ഫൻതീൻ അങ്ങോ​ട്ടു മട​ങ്ങി​ച്ചെ​ന്ന കാ​ല​ത്തു ‘കറു​പ്പു​സാ​മാന’ങ്ങ​ളു​ടെ നിർ​മാ​ണ​ത്തിൽ അഭൂ​ത​പൂർ​വ​മായ ഒരു മാ​റ്റം വന്നി​രു​ന്നു. 1815-ന്റെ ഒടു​വിൽ​വെ​ച്ച് ഒരാൾ, ഒര​പ​രി​ചി​തൻ; ആ പട്ട​ണ​ത്തിൽ വന്നു​കൂ​ടി; അയാൾ​ക്ക് എങ്ങ​നെ​യോ ഒരു യു​ക്തി​തോ​ന്നി; ഈ വ്യ​വ​സാ​യ​ത്തിൽ മര​ക്ക​റ​യ്ക്കു പകരം കോ​ല​ര​ക്കാ​ക്കു​ക​യും, വി​ശേ​ഷി​ച്ചു ചി​ല്ലു​വ​ള​ക​ളു​ടെ കാ​രൃ​ത്തിൽ, ഇരി​മ്പു​പ​ല​ക​ത്തു​ണ്ട​ങ്ങ​ളെ വി​ള​ക്കി​ക്കൂ​ട്ടു​ന്ന​തി​നു പകരം, ഇരി​മ്പു​പ​ല​ക​ത്തു​ണ്ട​ങ്ങൾ വെ​റു​തെ യോ​ജി​പ്പി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യാൻ അയാൾ ആരം​ഭി​ച്ചു.

ഈ അതി​നി​സ്സാ​ര​മായ മാ​റ്റം ആ വ്യ​വ​സാ​യ​ത്തെ മു​ഴു​വ​നും ഒന്ന് ഇള​ക്കി​മ​റി​ച്ചു.

ഈ നി​സ്സാ​ര​മായ മാ​റ്റം, വാ​സ്ത​വ​ത്തിൽ, വ്യ​വ​സാ​യ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ട സാ​ധ​ന​ങ്ങൾ​ക്കു വളരെ വില കു​റ​ച്ചു; അതു​കാ​ര​ണം കൈ​ത്തൊ​ഴി​ലി​നു കി​ട്ടു​ന്ന പ്ര​തി​ഫ​ലം വർ​ദ്ധി​ച്ചു—രാ​ജ്യ​ത്തി​ന് ഒരു ഗുണം; രണ്ടാ​മ​ത് പണി​ത്ത​രം നന്നാ​യി—വാ​ങ്ങു​ന്ന​വർ​ക്ക് ഒരു​പ​കാ​രം; മൂ​ന്നാ​മ​ത്, ആദായം മൂ​ന്നി​ര​ട്ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു ചു​രു​ങ്ങിയ വി​ല​യ്ക്കു വില്‍ക്കാൻ പറ്റി—കൈ​ത്തൊ​ഴിൽ​ക്കാ​ര​ന്ന് ഒരു നന്മ.

ഇങ്ങ​നെ, ഒരു യു​ക്തി​യിൽ​നി​ന്നു മൂ​ന്നു ഫല​മു​ണ്ടാ​യി.

മൂ​ന്നു കൊ​ല്ലം​കൊ​ണ്ട് ഈ വഴി കണ്ടു​പി​ടി​ച്ച ആൾ പണ​ക്കാ​ര​നാ​യി—അതു നല്ല​തു​ത​ന്നെ; അതു​കാ​ര​ണം അയാ​ളെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ചു​ള്ള എല്ലാ​വ​രും പണ​ക്കാ​രാ​യി—അത് അതി​ലും നന്നാ​യി. അയാൾ വ്യ​വ​സാ​യ​ത്തിൽ തീരേ ഒര​പ​രി​ചി​ത​നാ​യി​രു​ന്നു. അയാ​ളു​ടെ വം​ശ​ത്തെ​പ്പ​റ്റി ആര്‍ക്കും ഒന്നും അറി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ. അയാ​ളു​ടെ ആദ്യ​ത്തെ നില എന്താ​യി​രു​ന്നു എന്നാ​ണെ​ങ്കിൽ, അത്ര​യു​മി​ല്ല. അയാൾ ആ പട്ട​ണ​ത്തിൽ വന്ന കാ​ല​ത്തു കൈയിൽ വളരെ കു​റ​ച്ചേ പണ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളൂ—ഏറി​യാൽ ഒന്നോ രണ്ടോ നൂറു ഫ്രാ​ങ്കു മാ​ത്രം—എന്നാ​ണ് ജന​സം​സാ​രം.

ഒരു യു​ക്തി​പൂർ​വ​മായ ഏർ​പ്പാ​ടിൽ ഇറ​ക്കി, വ്യ​വ​സ്ഥ​കൊ​ണ്ടും ആലോചന കൊ​ണ്ടും പു​ഷ്ടി​പ്പെ​ടു​ത്തിയ ഈ ചു​രു​ങ്ങിയ മു​ല​ധ​ന​ത്തിൽ​നി​ന്നാ​ണ് അയാൾ തനി​ക്കും ആ രാ​ജ്യ​ത്തി​നു മു​ഴു​വ​നും മഹ​ത്തായ ധന​ലാ​ഭം ഉണ്ടാ​ക്കി​വെ​ച്ച​ത്.

എം. എന്ന പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു വന്ന​പ്പോൾ അയാൾ​ക്ക് ഒരു കൂ​ലി​പ്പ​ണി​ക്കാ​ര​ന്റെ ഉടു​പ്പും ഭാ​വ​വും സം​സാ​ര​വും മാ​ത്ര​മേ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളൂ.

എം. എന്ന ആ ചെ​റു​പ​ട്ട​ണ​ത്തിൽ അയാൾ ഡി​സം​ബർ മാ​സ​ത്തിൽ ഒരു ദിവസം വൈ​കു​ന്നേ​രം സന്ധ്യ​യോ​ടു​കൂ​ടി, പു​റ​ത്ത് പട്ടാ​ള​മാ​റാ​പ്പും കൈയിൽ മു​ള്ളു​വ​ടി​യു​മാ​യി ഉപാ​യ​ത്തിൽ കട​ന്നു​വ​ന്ന സമ​യ​ത്ത്, അവി​ട​ത്തെ ടൌൺ​ഹാൾ തീ​പ്പി​ടി​ച്ചു കത്തു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു​വ​ത്രേ.

ഈ മനു​ഷ്യൻ, തന്റെ ജീവനെ ഗണി​ക്കാ​തെ, തി​യ്യി​നു​ള്ളി​ലേ​ക്കു പാ​ഞ്ഞു​ചെ​ന്നു, പൊ​ല്ലീ​സ്സു​മേ​ലു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​ന്റെ രണ്ടു കു​ട്ടി​ക​ളെ രക്ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി; ഇതു​കാ​ര​ണ​മാ​ണ് അയാ​ളു​ടെ യാ​ത്രാ​നു​വാ​ദ​പ​ത്ര​ത്തെ ആളുകൾ ചോ​ദി​ക്കാൻ മറ​ന്നു പോയത്. ഒടു​വിൽ അയാ​ളു​ടെ പേർ മന​സ്സി​ലാ​യി. അയാളെ ഫാദർ മദ​ലി​യെൻ എന്നു വി​ളി​ച്ചു​വ​ന്നു.

അയാൾ ഏക​ദേ​ശം അമ്പ​തു വയ​സ്സു പ്രാ​യ​മു​ള്ള ഒരാ​ളാ​ണ്; ആക​പ്പാ​ടെ ആളു​കൾ​ക്ക് ഇഷ്ടം തോ​ന്നി​ക്കു​ന്ന ഒരു മട്ടു​ണ്ട്; നല്ല​വ​നു​മാ​ണ്. ഇത്ര​മാ​ത്ര​മേ അയാ​ളെ​പ​റ്റി പറയാൻ സാ​ധി​ക്കൂ.

അയാൾ അത്ര​യും അഭി​ന​ന്ദ​നീ​യ​മാ​യ​വി​ധം പുഃ​ന​സ്ഥാ​പ​നം ചെയ്ത ആ കൈ​ത്തൊ​ഴി​ലി​നു കാ​ണെ​ക്കാ​ണെ​യു​ണ്ടായ അഭി​വൃ​ദ്ധി​ക്കു നാം നന്ദി​പ​റ​യുക—എം. എന്ന പട്ട​ണം പ്രാ​ധാ​ന്യ​മേ​റിയ ഒരു കച്ച​വ​ട​സ്ഥ​ല​മാ​യി​ത്തീർ​ന്നു. എത്ര​യോ അധികം കറു​ത്ത അമ്പർ ചെ​ല​വാ​ക്കു​ന്ന രാ​ജ്യ​മായ സ്പെ​യിൻ കൊ​ല്ല​ന്തോ​റും അവി​ടെ​നി​ന്നു വലിയ സം​ഖ്യ​യ്ക്കു​ള്ള ചര​ക്കു വാ​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു. ഈ ഒരു കച്ച​വ​ട​ത്തിൽ എം. പട്ട​ണം ലണ്ട​നേ​യും ബെർ​ലി​നേ​യും കവ​ച്ചു​വെ​ച്ചു. ഫാദർ മദ​ലി​യെ​ന്റെ സമ്പാ​ദ്യം അത്ര അധി​ക​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; അയാൾ രണ്ടാ​മ​ത്തെ കൊ​ല്ലം അവ​സാ​നി​ക്കു​ന്ന​തോ​ടു​കൂ​ടി, പു​രു​ഷ​ന്മാർ​ക്കും സ്ത്രീ​കൾ​ക്കും വെ​വ്വേ​റെ വലു​തായ പണി​പ്പു​ര​ക​ളു​ള്ള ഒരു കൂ​റ്റൻ വ്യ​വ​സാ​യ​ശാല നിർ​മി​ച്ചു. വി​ശ​പ്പു​ള്ള ആർ​ക്കും അവി​ടെ​ച്ചെ​ന്നു മുഖം കാ​ണി​ക്കാം; ഉദ്യോ​ഗ​വും ഭക്ഷ​ണ​വും സംശയം കൂ​ടാ​തെ കി​ട്ടും. ഫാദർ മദ​ലി​യെൻ പു​രു​ഷ​ന്മാ​രോ​ട് ഋജു​ബു​ദ്ധി​യും സ്ത്രീ​ക​ളോ​ടു പരി​ശു​ദ്ധ​മായ സദാ​ചാ​ര​നി​ഷ്ഠ​യും രണ്ടു കൂ​ട്ട​രോ​ടും നി​ഷ്ക​പ​ട​ത​യും വേ​ണ​മെ​ന്നാ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു. സ്ത്രീ​പു​രു​ഷ​ന്മാ​രെ വേർ​തി​രി​ക്കാൻ​വേ​ണ്ടി അയാൾ പണി​പ്പു​ര​കള്‍ രണ്ടാ​ക്കി; അതി​നാൽ സ്ത്രീ​കൾ​ക്കും പെൺ​കി​ടാ​ങ്ങൾ​ക്കും വക​തി​രി​വോ​ടു​കൂ​ടി കഴി​ഞ്ഞു​കു​ടാം. ഈ ഒരു കാ​ര്യ​ത്തിൽ അയാൾ​ക്കു ബഹു​ശാ​ഠ്യ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഇങ്ങ​നെ ഒന്നിൽ​മാ​ത്ര​മേ അയാ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു പൊ​റു​തി​കേ​ടു​ള്ളു. എം. ഒരു പട്ടാ​ള​ത്താ​വ​ള​മാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടു, ദു​ഷ്പ്ര​വൃ​ത്തി​കൾ​ക്കു​ള്ള സക​ര്യം അവിടെ അധി​ക​മാ​യി​രു​ന്ന സ്ഥി​തി​ക്കു വി​ശേ​ഷി​ച്ചും, ഈ കാ​ര്യ​ത്തിൽ അയാൾ കു​റേ​ക്കൂ​ടി നി​ഷ്കർ​ഷി​ച്ചു. ഏതാ​യാ​ലും അയാ​ളു​ടെ വരവ് ഒരു​പ​കാ​ര​മാ​യി; അയാ​ളു​ടെ സാ​ന്നി​ധ്യം ഒരീ​ശ്വ​രാ​നു​ഗ്ര​ഹ​മാ​യി. ഫാദർ മദ​ലി​യെൻ ചെ​ല്ലു​ന്ന​തി​നു മു​മ്പ്, ആ രാ​ജ്യ​ത്തി​ലു​ള്ള സക​ല​വും ക്ഷ​യി​ച്ചു കി​ട​ന്നി​രു​ന്നു. ഇപ്പോ​ഴാ​ക​ട്ടേ, അധ്വാ​ന​ശീ​ല​ത്തി​ന്റെ ഉന്മേ​ഷ​ത്തോ​ടും ആരോ​ഗ്യ​ത്തോ​ടും​കൂ​ടി സക​ല​വും ഉയിർ​ക്കൊ​ണ്ടു. ശക്തി​യു​ള്ള ഒരാ​രോ​ഗ്യ​പ്ര​സ​രം സർ​വ​ത്തേ​യും ഉശി​രു​പി​ടി​പ്പി​ക്കു​ക​യും സക​ല​ത്തി​ലും കട​ന്നു​പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. ഇല്ലാ​യ്മ​യു​ടെ കാ​ല​ങ്ങ​ളും അരി​ഷ്ടും തീരെ പോ​യ്ക്ക​ഴി​ഞ്ഞു. കു​റ​ച്ചെ​ങ്കി​ലും കാശു കി​ട​യ്ക്കാ​ത്ത അത്ര​യും മോ​ശ​മായ ഒരു കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​യി​ല്ല; എന്തെ​ങ്കി​ലും ഒരു സന്തോ​ഷം കു​ടി​യേ​റി​പ്പാർ​ക്കാ​ത്ത അത്ര​യും ദാ​രി​ദ്ര്യം പി​ടി​ച്ച ഒരു പാർ​പ്പി​ട​മി​ല്ല.

ഫാദർ മദ​ലി​യെൻ എല്ലാ​വർ​ക്കും കൊ​ടു​ത്തു ഉദ്യോ​ഗം. ഒന്നു​മാ​ത്രം, അയാൾ അവ​രോ​ടു നിർ​ബ​ന്ധി​ച്ചു; സത്യ​മു​ള്ള​വ​നാ​യി​രി​ക്കുക; സത്യ​മു​ള്ള​വ​ളാ​യി​രി​ക്കുക.

ഞങ്ങൾ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​തു​പോ​ലെ, താൻ കാ​ര​ണ​വും ആണി​യു​മായ ഈ മഹോ​ദ്യ​മ​ത്തി​ന്നി​ട​യിൽ, ഫാദർ മദ​ലി​യെൻ വളരെ പണം സമ്പാ​ദി​ച്ചു; എന്നാൽ ഒരു വ്യ​വ​സാ​യ​ശീ​ല​നിൽ സാ​ധാ​ര​ണ​മാ​യി കാ​ണു​ന്ന​ത​ല്ലാ​ത്ത ഒരു സംഗതി—തന്റെ പ്ര​ധാന ശ്രമം അതാ​ണെ​ന്ന് ഒരി​ക്ക​ലും അയാളെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ളം തോ​ന്നി​യി​രു​ന്നി​ല്ല. അയാൾ എപ്പോ​ഴും മറ്റു​ള്ള​വ​രെ​പ്പ​റ്റി വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ കാ​ണ​പ്പെ​ട്ടു—തന്നെ​പ്പ​റ്റി​യി​ല്ല. 1820-ൽ ആറു​ല​ക്ഷ​ത്തി​മു​പ്പ​തി​നാ​യി​രം ഫ്രാ​ങ്ക് അയാ​ളു​ടെ പേരിൽ ബാ​ങ്കിൽ കി​ട​പ്പു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു എന്നാ​ണ് അറിവ്; എന്നാൽ ഈ ആറു​ല​ക്ഷ​ത്തി​മു​പ്പ​തി​നാ​യി​രം ഫ്രാ​ങ്ക് സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​വെ​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ട​യിൽ, കു​റ​ഞ്ഞാൽ ഒരു പത്തു​ല​ക്ഷ​ത്തി​ല​ധി​കം അയാൾ നഗ​ര​വാ​സി​കൾ​ക്കും സാ​ധു​ക്കൾ ക്കു​മാ​യി ചെ​ല​വ​ഴി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്.

ആസ്പ​ത്രി​യിൽ സാ​മാ​ന​ങ്ങൾ വളരെ കു​റ​വാ​യി​രു​ന്നു. അയാൾ അതിൽ ആറു കട്ടി​ലു​കൾ പു​തു​താ​യി ചേർ​ത്തു. എം. പട്ട​ണം മേ​ലേ​തും താ​ഴേ​തു​മാ​യി രണ്ടു ഖണ്ഡ​മാ​ണ്. അയാൾ താ​മ​സി​ച്ചി​രു​ന്ന താഴേ ഖണ്ഡ​ത്തിൽ ഒരു വി​ദ്യാ​ല​യം മാ​ത്ര​മേ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളൂ—ഒരു ദാ​രി​ദ്ര്യം പി​ടി​ച്ച ചെ​റ്റ​പ്പുര; അതു​ത​ന്നെ ഇടി​ഞ്ഞു​പൊ​ളി​ഞ്ഞു കി​ട​ക്കു​ന്നു; ഒന്ന് ആൺ​കു​ട്ടി​കൾ​ക്കും മറ്റൊ​ന്നു പെൺ​കു​ട്ടി​കൾ​ക്കു​മാ​യി അയാൾ അവിടെ രണ്ടെ​ണ്ണം പണി​ചെ​യ്യി​ച്ചു. രണ്ടു​പാ​ധ്യാ​യ​ന്മാർ​ക്കും അയാൾ സ്വ​ത​വേ സര്‍ക്കാ​രിൽ നി​ന്നു​ള്ള ചു​രു​ങ്ങിയ ശമ്പ​ള​ത്തി​ന്റെ ഒരി​ര​ട്ടി സ്വ​ന്തം കൈയിൽ നി​ന്നു കൊ​ടു​ത്തു​വ​ന്നു; അതി​നെ​പ്പ​റ്റി അത്ഭു​ത​പ്പെ​ട്ട ഏതോ ഒരാ​ളോ​ട് അയാൾ ഒരു​ദി​വ​സം പു​ഞ്ചി​രി​ക്കൊ​ണ്ടു പറ​ഞ്ഞു, ‘രാ​ജ്യ​ത്തേ​ക്കു​ള്ള രണ്ടു പ്ര​ധാ​നോ​ദ്യോ​ഗം, ഒന്ന് ആയ​യു​ടേ​തും മറ്റേ​ത് ഉപാ​ധ്യാ​യ​ന്റേ​തു​മാ​ണ്.’ പി​ഞ്ചു​കു​ട്ടി​കൾ​ക്കാ​യി അയാൾ തന്റെ കൈ​യിൽ​നി​ന്നു ചെ​ല​വി​ട്ട ഒരു വി​ദ്യാ​ല​യം ഏർ​പ്പെ​ടു​ത്തി—ഈ വ്യ​വ​സ്ഥാ​പ​നം അന്നു ഫ്രാൻ​സിൽ ആരും കേൾ​ക്കാ​ത്ത ഒന്നാ​ണെ​ന്നു പറയണം; വൃ​ദ്ധ​ന്മാ​രും പ്ര​വൃ​ത്തി​യെ​ടു​പ്പാൻ വയ്യാ​ത്ത​വ​രു​മായ സാ​ധു​ക്ക​ളെ സഹാ​യി​പ്പാൻ അയാൾ ഒരു മൂ​ല​ധ​നം ശേ​ഖ​രി​ച്ചു. അയാ​ളു​ടെ വ്യ​വ​സാ​യ​ശാല ജന​ങ്ങ​ളെ ആകര്‍ഷി​ക്കു​ന്ന ഒരു കേ​ന്ദ്ര​സ്ഥാ​ന​മാ​യ​തു​കൊ​ണ്ട് അസം​ഖ്യം സാ​ധു​കു​ടും​ബ​ങ്ങ​ളോ​ടു​കൂ​ടിയ ഒരു പുതിയ നഗ​ര​ഭാ​ഗം അതി​ന്നു ചു​റ്റു​മാ​യി ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ പ്ര​ത്യ​ക്ഷീ​ഭ​വി​ച്ചു; അയാൾ അവിടെ ഒരു ധർ​മ്മാ​സ്പ​ത്രി സ്ഥാ​പി​ച്ചു.

ആദ്യ​മാ​യി അയാ​ളു​ടെ ശ്ര​മ​ങ്ങൾ സു​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി​യി​രു​ന്ന ചില പു​ണ്യാ​ത്മാ​ക്കൾ പറ​ഞ്ഞു, പണ​മു​ണ്ടാ​ക്കാൻ നോ​ക്കു​ന്ന ഒരു വി​രു​തൻ.’ തന്നെ ധന​വാ​നാ​ക്കു​ന്ന​തി​നു​മു​മ്പ് അയാൾ രാ​ജ്യ​ത്തെ ധന​സ​മൃ​ദ്ധ​മാ​ക്കു​ന്ന​താ​യി കണ്ട​പ്പോൾ ആ പു​ണ്യാ​ത്മാ​ക്കൾ പറ​ഞ്ഞു: ‘പ്ര​മാ​ണി​യാ​വാ​നു​ള്ള ഒരു ദു​ര​ക്കാ​രൻ.’ മത​വി​ഷ​യ​ത്തിൽ അയാൾ​ക്കു ശ്ര​ദ്ധ​യു​ണ്ടെ​ന്നു​കൂ​ടി അറി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ, അതൊ​ന്നു​കൂ​ടി ശരി​പ്പെ​ട്ടു, അയാൾ​ക്കു കുറെ മത​നി​ഷ്ഠ​ത​ന്നെ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു —ആ കാ​ല​ത്ത് ഇങ്ങ​നെ​യു​ള്ള സ്വ​ഭാ​വം ജന​ങ്ങൾ​ക്ക് ഇഷ്ടം തോ​ന്നി​ക്കു​ന്ന ഒന്നാ​ണ്. എല്ലാ ഞാ​യ​റാ​ഴ്ച​യും ശരി​ക്കു നിത്യ ‘കുർ​ബാന’യ്ക്ക് അയാൾ പള്ളി​യിൽ പോവും. എവി​ടേ​യും, എല്ലാ​വി​ധം ശണ്ഠ​യ്ക്കു​ള്ള കാ​ര​ണ​ങ്ങ​ളും, മണ​ത്ത​റി​യു​ന്ന ഒരാ​ളായ അവി​ട​ത്തെ പ്ര​ജാ​സ​ഭാം​ഗ​ത്തി​ന് ഇങ്ങ​നെ​യു​ള്ള മത​നി​ഷ്ഠ കണ്ടു ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ കണ്ണു​ക​ടി തു​ട​ങ്ങി. ഈ പ്ര​ജാ​സ​ഭാം​ഗം ഫ്ര​ഞ്ചു​സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്തി​ലെ നി​യ​മ​നിർ​മാണ സഭ​യിൽ​പ്പെ​ട്ട ഒരാ​ളാ​യി​രു​ന്നു; ഫൂഷ് എന്ന പേരിൽ അറി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന ദ്യു​ക് ദോ​ത്രാ​ന്തി​നു​ള്ള മത​വി​ഷ​യ​ജ്ഞാ​ന​ങ്ങ​ളി​ലാ​ണ് അയാൾ പങ്കു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന​ത്; അയാൾ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഒരാ​ളും ചങ്ങാ​തി​യു​മാ​ണ്. ആ വി​ദ്വാൻ വാ​തി​ല​ട​ച്ചി​രു​ന്ന് ഈശ്വ​ര​നെ പതു​ക്കെ കളി​യാ​ക്കുക പതി​വു​ണ്ട്. പക്ഷേ, പണ​ക്കാ​ര​നായ മദ​ലി​യെൻ ഏഴു​മ​ണി​സ​മ​യ​ത്തു നിത്യ’കുർ​ബാന’യ്ക്കു പോ​കു​ന്ന​തു കണ്ട​പ്പോൾ, പി​ന്ന​ത്തെ തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പിൽ ആ വ്യ​വ​സാ​യ​ശാ​ലാ​പ്ര​വർ​ത്ത​കൻ ജന​പ്ര​തി​നി​ധി​യാ​യി​ത്തീർ​ന്നേ​ക്കാൻ എളു​പ്പ​മു​ണ്ടെ​ന്ന് അയാൾ കണ്ടു; അതു കൂ​ടാ​തെ കഴി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് നി​ശ്ച​യി​ച്ചു; ഒരു സന്ന്യാ​സി​യു​ടെ ശി​ഷ്യ​ത്വം കൈ​യി​ലാ​ക്കി, പാ​ട്ടു ‘കുർ​ബാന’യ്ക്കും സന്ധ്യാ​രാ​ധ​ന​കൾ​ക്കും അയാൾ ഹാജർ കൊ​ടു​പ്പാൻ തു​ട​ങ്ങി. ആ കാ​ല​ത്തു പ്ര​മാ​ണി​ത്ത​തി​നു​ള്ള ആഗ്ര​ഹം എന്തി​നേ​യും തട്ടി​ക്ക​ട​ന്നു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഒരു മര​ണ​പ്പാ​ച്ചി​ലാ​യി​രു​ന്നു. മറ്റൊ​രാൾ മു​മ്പിൽ കട​ന്നെ​ങ്കി​ലോ എന്നു​ള്ള ഭയം​കാ​ര​ണം നല്ല​വ​നായ ഈശ്വ​ര​നെ​ന്ന​പോ​ലെ പാ​വ​ങ്ങൾ​ക്കും ഗുണം കി​ട്ടി; ബഹു​മാ​ന​പ്പെ​ട്ട നമ്മു​ടെ പ്ര​ജാ​സ​ഭാം​ഗ​ത്തി​ന്റെ വക​യാ​യും ആസ്പ​ത്രി​യിൽ രണ്ടു കട്ടിൽ​കൂ​ടി—ആകെ പന്ത്ര​ണ്ടാ​യി.

എന്താ​യി​ട്ടും 1819-ൽ ഒരു ദിവസം രാ​വി​ലെ, പൊ​ല്ലീ​സ്സ് മേ​ലു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​ന്റെ അഭി​പ്രാ​യ​ങ്ങ​ള​നു​സ​രി​ച്ചും രാ​ജ്യ​ത്തി​നു​ണ്ടാ​യി​ട്ടു​ള്ള നന്മ​ക​ളെ​പ്പ​റ്റി ആലോ​ചി​ച്ചും. മഹാ​രാ​ജാ​വു ഫാദർ മദ​ലി​യെ​നെ എം. പട്ട​ണ​ത്തി​ലെ ‘മെ​യ​റാ​ക്കി നി​ശ്ച​യി​ക്കാൻ പോ​കു​ന്നു എന്നു​ള്ള ഒരു സം​സാ​രം നാ​ടെ​ങ്ങും പര​ന്നു. പു​തു​താ​യി വന്ന ഈ മനു​ഷ്യൻ ‘പ്ര​മാ​ണി​ത്ത​ത്തി​നു വലിയ ആഗ്ര​ഹി’യാ​ണെ​ന്ന് ആദ്യ​മാ​യി അഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ള്ള​വർ, ‘അതാ! ഞങ്ങൾ പറ​ഞ്ഞ​തെ​ങ്ങ​നെ?’ എന്നു​ച്ച​ത്തിൽ പറയാൻ സർ​വ​രും ഇഷ്ട​പ്പെ​ടു​ന്ന ഈ തഞ്ച​ത്തെ സന്തോ​ഷ​പൂർ​വം പി​ടി​കൂ​ടി. പട്ട​ണം മു​ഴു​വ​നും ഒന്നി​ള​കി​ത്തീർ​ന്നു. ആ കേട്ട ജന​സം​സാ​രം നല്ല അടി​യു​റ​പ്പു​ള്ള​താ​യി​രു​ന്നു. കുറെ ദിവസം കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ മാ​ണി​ത്ത്യുർ പത്ര​ത്തിൽ ഉദ്യോ​ഗ​നി​ശ്ച​യം പ്ര​തൃ​ക്ഷീ​ഭ​വി​ച്ചു. പി​റ്റേ​ദി​വ​സം രാ​വി​ലെ ഫാദർ മദ​ലി​യെൻ അതിനെ ഉപേ​ക്ഷി​ച്ചു.

ഈ കൊ​ല്ല​ത്തിൽ​ത്ത​ന്നെ, 1819-ൽ, മദ​ലി​യെൻ കണ്ടു​പി​ടി​ച്ച പുതു വ്യ​വ​സാ​യ​ത്തി​ന്റെ മാ​തൃ​ക​കൾ പ്ര​ദർ​ശ​ന​ത്തി​ന്നു ചെ​ന്നി​രു​ന്നു; പരി​ശോ​ധ​ക​സം​ഘ​ത്തി​ന്റെ(ഫന്‍തീന്‍ പേജ്) നഗ​ര​ത്തിൽ പി​ന്നേ​യും ഒരി​ള​ക്കം. ശരി, അപ്പോൾ കു​രി​ശു​മു​ദ്ര​യാ​ണ് അയാൾ​ക്കു വേ​ണ്ട​ത്! ഫാദർ മദ​ലി​യെൻ കു​രി​ശു​മു​ദ്ര​യെ ഉപേ​ക്ഷി​ച്ചു.

നി​ശ്ച​യ​മാ​യും, ഈ മനു​ഷ്യൻ ആളു​ക​ളെ അമ്പ​ര​പ്പി​ക്കു​ന്നു. പു​ണ്യാ​ത്മാ​ക്കൾ, ഇങ്ങ​നെ പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ടു തങ്ങൾ​ക്ക് ഒരു നിൽ​ക്ക​ക്ക​ള്ളി​യു​ണ്ടാ​ക്കി, എന്താ​യാ​ലും, അയാൾ ആരാ​ണെ​ന്ന് ആർ​ക്ക​റി​യാം!’

ആ രാ​ജ്യം അയാൾ​ക്ക് അത്ര​യും കട​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നു നാം കണ്ടു; സാ​ധു​ക്ക​ളു​ടെ സർ​വ​സ്വ​വും അയാൾ​ത​ന്നെ; അയാൾ അത്ര​യും ഉപ​കാ​രി​യും സൌ​മ്യ​ശീ​ല​നു​മാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു, ജന​ങ്ങൾ​ക്ക് അയാളെ സ്നേ​ഹി​ക്ക​യും ബഹു​മാ​നി​ക്ക​യും ചെ​യ്യാ​തി​രി​പ്പാൻ വയ്യെ​ന്നാ​യി. വി​ശേ​ഷി​ച്ചും അയാ​ളു​ടെ കീ​ഴ്ജീ​വ​ന​ക്കാർ അയാളെ മന​സ്സു​കൊ​ണ്ടു പൂ​ജി​ച്ചു; അയാ​ളാ​ക​ട്ടെ, അവ​രു​ടെ പൂജയെ കു​ണ്ഠി​ത​പൂർ​വ​മായ ഗൌ​ര​വ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി സഹി​ച്ചു. പണ​ക്കാ​ര​നാ​യി എന്ന​റി​യ​പ്പെ​ട്ട​പ്പോൾ, പദവി വലു​പ്പ​മു​ള്ള​വർ അയാ​ളു​ടെ മു​മ്പിൽ തല കു​നി​ച്ചു തു​ട​ങ്ങി; പട്ട​ണ​ത്തിൽ നി​ന്നു​ള്ള ക്ഷ​ണ​ങ്ങൾ ചെ​ല്ലു​ക​യാ​യി; പട്ട​ണ​ത്തിൽ അയാൾ മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ എന്നു വി​ളി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു; അയാ​ളു​ടെ കൂ​ലി​വേ​ല​ക്കാ​രും നാ​ട്ടി​ലു​ള്ള കു​ട്ടി​ക​ളു​മാ​ക​ട്ടെ, പി​ന്നേ​യും അയാളെ ‘ഫാദർ മദ​ലി​യെൻ’ എന്നു​ത​ന്നെ വി​ളി​ച്ചു​വ​ന്നു—അയാ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു പു​ഞ്ചി​രി​ക്കൊ​ള്ളി​ക്കു​വാൻ അതാ​യി​രു​ന്നു പറ്റിയ സം​ബോ​ധ​നം. ഉയർ​ന്നു​യർ​ന്നു​വ​ന്ന​തോ​ടു​കൂ​ടി, അയാ​ളു​ടെ സർ​വ്വ​തോ​മു​ഖ​മായ അഭി​വൃ​ദ്ധി​യ​നു​സ​രി​ച്ചു ക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ളും മീ​തെ​യ്ക്കു​മീ​തെ അയാ​ളിൽ​വ​ന്നു വീ​ണു​തു​ട​ങ്ങി. ‘സമു​ദാ​യം’ അയാളെ തന്റെ സ്വ​ന്ത​മാ​യി സ്വീ​ക​രി​ച്ചു. ആദ്യ​ത്തിൽ കൈ​വേ​ല​ക്കാ​ര​ന്ന് ഒരി​ക്ക​ലും തു​റ​ന്നു​കൊ​ടു​ക്കി​ല്ലെ​ന്ന് അട​ഞ്ഞു​കി​ട​ന്നി​രു​ന്ന എം. പട്ട​ണ​ത്തി​ലെ മോ​ടി​കൂ​ടിയ ഇരി​പ്പു​മു​റി വാ​തി​ലു​ക​ളെ​ല്ലാം, കോ​ടീ​ശ്വ​ര​നെ സ്വീ​ക​രി​ക്കു​വാ​നാ​യി തങ്ങ​ളു​ടെ ഈ രണ്ടു പൊ​ളി​ക​ളും മലർ​ക്കെ തു​റ​ന്നി​ട്ട​നി​ല​യാ​യി. അവ ഒരാ​യി​രം തവണ അയാളെ അങ്ങോ​ട്ടു ക്ഷ​ണി​ച്ചു: അയാൾ ഉപേ​ക്ഷി​ച്ചു.

ഇക്കു​റി ആളു​കൾ​ക്ക് ഓരോ​ന്നു പറയാൻ നല്ല വഴി കി​ട്ടി. അയാൾ അക്ഷ​ര​ജ്ഞാ​ന​മി​ല്ലാ​ത്ത​വ​നാ​ണ്; ഒന്നും പഠി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. എവി​ടെ​നി​ന്നാ​ണ് അയാൾ വന്നി​ട്ടു​ള്ള​തെ​ന്ന് ആർ​ക്കും അറി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ. നാ​ലു​പേ​രു​ടെ ഇടയിൽ എങ്ങ​നെ​യാ​ണ് പെ​രു​മാ​റേ​ണ്ട​തെ​ന്ന് ആ മനു​ഷ്യ​ന്നു നി​ശ്ച​യ​മി​ല്ല. വാ​യി​ക്കാ​ന​റി​യാ​മെ​ന്നു​ത​ന്നെ വേ​ണ്ട​പോ​ലെ തെ​ളി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല.’

അയാൾ പണ​മു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന​തു കണ്ടു​പ്പോൾ, ആളുകൾ പറ​ഞ്ഞു; ‘പണ​ത്തി​നു വേ​ണ്ടി ജീ​വി​ക്കു​ന്ന ഒരാൾ.’ അയാൾ പണം നാ​ലു​പു​റ​വും വാ​രി​വി​ത​യ്ക്കു​ന്ന​തു കണ്ട​പ്പോൾ, അവർ പറ​ഞ്ഞു; ‘പ്ര​മാ​ണി​ത്തം കൈ​യി​ലാ​ക്കാ​നു​ള്ള ഒരു ദു​രാ​ഗ്ര​ഹി.’

ബഹു​മ​തി​ക​ളെ അയാൾ നി​ര​സി​ക്കു​ന്ന​തു കണ്ട​പ്പോൾ, ഇങ്ങ​നെ​യാ​യി വാ​ക്ക്: ‘എവി​ടെ​നി​ന്നോ വന്ന ഒരു​ത്തൻ,’ സമു​ദാ​യ​ത്തെ അയാൾ പു​ല്ലു​പോ​ലെ ഉപേ​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തു് കണ്ട​പ്പോ​ഴാ​ക​ട്ടേ, അവർ ഇങ്ങ​നെ പറ​ഞ്ഞു​തു​ട​ങ്ങി: ‘അയാൾ ഒരു ജന്തു.’

അയാൾ എം. പട്ട​ണ​ത്തിൽ എത്തി അഞ്ചു കൊ​ല്ലം കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ഴെ​യ്ക്കു്, അയാ​ളിൽ​നി​ന്നു് ആ രാ​ജ്യ​ത്തി​നു മു​ഴു​വൻ ഉണ്ടാ​യി​വ​ന്ന ഗു​ണ​ങ്ങൾ അത്ര​യും അപ​രി​മി​ത​ങ്ങ​ളാ​യി, നാ​ട്ടു​കാ​രു​ടെ മു​ഴു​വ​നും നല്ല അഭി​പ്രാ​യം അത്ര​മേൽ ഏക​ക​ണ്ഠ​മാ​യി; രാ​ജാ​വു് അയാളെ പി​ന്നെ​യും എം. പണ​ത്തി​ലെ ‘മെയർ’ പദ​ത്തിൽ നി​യ​മി​ച്ചു.പി​ന്നെ​യും അയാൾ അതിനെ നി​ര​സി​ച്ചു. പക്ഷേ, പൊ​ല്ലീ​സ്സു​മേ​ലു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥൻ ശാ​ഠ്യം പി​ടി​ച്ചു; അവി​ട​ത്തെ പ്ര​മാ​ണി​ക​ളെ​ല്ലാം അയാ​ളോ​ട് അങ്ങോ​ട്ടു ചെ​ന്ന​പേ​ക്ഷി​ച്ചു; തെ​രു​വി​ലു​ള്ള പൊ​തു​ജ​ന​ങ്ങൾ അയാ​ളോ​ടു യാ​ചി​ച്ചു; ആളു​ക​ളു​ടെ സ്നേ​ഹ​പൂർ​വ്വ​മായ നിർ​ബ​ന്ധം അത്ര​യും ശക്തി​മ​ത്താ​യി​ത്തീർ​ന്നു. ഒടു​വിൽ അയാൾ​ക്ക് ആ ഉദ്യോ​ഗം സ്വീ​ക​രി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നു. ഈവിധം സ്വീ​ക​രി​ക്കു​വാൻ അയാളെ മു​ഖ്യ​മാ​യി പ്രേ​രി​പ്പി​ച്ച​ത് പൊ​തു​ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ഇടയിൽ ഒരു വൃദ്ധ ഏതാ​ണ്ടു ശു​ണ്ഠി​യെ​ടു​ത്തു പറ​ഞ്ഞ​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണെ​ന്ന​റി​യു​ന്നു—ആ കിഴവി തന്റെ വീ​ട്ടി​നു മു​ക​ളിൽ നി​ന്നു​കൊ​ണ്ട് അയാ​ളോ​ട് ഇങ്ങ​നെ രസ​മി​ല്ലാ​ത്ത​വി​ധം വി​ളി​ച്ചു പറ​ഞ്ഞു: നല്ല​വ​നായ ഒരു മെയർ ആവ​ശ്യ​മു​ള്ളൊ​ന്നാ​ണ്. തനി​ക്കു ചെ​യ്വാൻ കഴി​യു​ന്ന നന്മ​കള്‍ക്കു​മു​മ്പിൽ, അദ്ദേ​ഹം പി​ന്നെ​യും പിൻ​വാ​ങ്ങു​ക​യാ​ണോ?

അയാ​ളു​ടെ കയ​റ്റ​ത്തിൽ ഇതു മൂ​ന്നാ​മ​ത്തെ പടി​യാ​ണ്. ഫാദർ മദ​ലി​യെൻ മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെ​നാ​യി. മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ പോയി. മൊ​സ്സ്യു മെ​യ​റാ​യി​ത്തീർ​ന്നു.

എന്നാൽ, അയാൾ ആദ്യ​ത്തെ ദി​വ​സ​ത്തെ​പ്പോ​ലെ​ത്ത​ന്നെ അന്നും ഒതു​ങ്ങിയ നി​ല​യിൽ കഴി​ഞ്ഞു. അയാൾ​ക്കു നരച്ച തല​മു​ടി​യും ഒരു സഗൌ​ര​വ​മായ നോ​ട്ട​വും ഒരു കൂ​ലി​പ്പ​ണി​ക്കാ​ര​ന്റെ കരു​വാ​ളി​പ്പു കയറിയ ശരീ​ര​വ​ണ്ണ​വും ഒരു തത്ത്വ​ജ്ഞാ​നി​യു​ടെ ആലോ​ച​നാ​ശീ​ല​ത്തോ​ടു​കൂ​ടിയ മു​ഖ​ഭാ​വ​വു​മാ​ണു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​ത്. അയാൾ പതി​വാ​യി ഒരു പരന്ന വക്കു​ള്ള തൊ​പ്പി​യും, പരു​ക്കൻ തു​ണി​കൊ​ണ്ടു​ണ്ടാ​ക്കി​യ​തും കവി​ള​ത്തു വെ​ച്ചു കു​ടു​ക്കി​യ​തു​മായ ഒരു നീണ്ട കു​പ്പാ​യ​വു​മാ​ണ് ധരി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്. മെ​യ​റു​ദ്യോ​ഗ​ത്തെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചു​ള്ള പ്ര​വൃ​ത്തി​ക​ളെ​ല്ലാം അയാൾ ചെ​യ്തു. പക്ഷേ, ഒരു വൃ​ത്യാ​സം മാ​ത്ര​മു​ണ്ട്— അയാൾ ഏകാ​ന്ത​വാ​സം ചെ​യ്തു പോ​ന്നു. അയാൾ വളരെ കു​റ​ച്ചു പേ​രോ​ടേ സം​സാ​രി​ക്കു​ള്ളൂ. ആചാ​ര​സം​ബ​ന്ധി​ക​ളായ മര്യാ​ദ​ക​ളെ അയാൾ ചെ​യ്യാ​തെ കഴി​ക്കാൻ നോ​ക്കും. അയാൾ എവിടെ നി​ന്നും ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ പി​രി​യും; സം​സാ​രി​ക്കേ​ണ്ട ആവ​ശ്യം കൂ​ടാ​തെ കഴി​ക്കാൻ വേ​ണ്ടി അയാൾ പു​ഞ്ചി​രി​ക്കൊ​ള്ളും; പു​ഞ്ചി​രി​യി​ടേ​ണ്ട ആവ​ശ്യം​കൂ​ടാ​തെ കഴി​ക്കാൻ​വേ​ണ്ടി, അയാൾ കൊ​ടു​ത്തു​ക​ള​യും. സ്ത്രീ​കൾ അയാ​ളെ​പ്പ​റ്റി പറ​ഞ്ഞു:

‘എന്തു മര്യാ​ദ​ക്കാ​ര​നായ കരടി!’ വയ​ലു​ക​ളിൽ ലാ​ത്തു​ക​യാ​ണ് അയാൾ​ക്ക് ആകെ​യു​ള്ള സുഖം.

അയാൾ ഒരു തു​റ​ന്ന പു​സ്ത​കം മുൻ​പിൽ​വെ​ച്ചു വാ​യി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് എപ്പോ​ഴും തനി​ച്ചി​രു​ന്നു ഭക്ഷ​ണം കഴി​ക്കും. നല്ല​പോ​ലെ തി​ര​ഞ്ഞു​നോ​ക്കി വാ​ങ്ങിയ ഒരു ചെറിയ പു​സ്ത​ക​സ​മു​ച്ച​യം അയാൾ​ക്കു​ണ്ട്. അയാൾ പു​സ്ത​ക​ങ്ങ​ളെ സ്നേ​ഹി​ച്ചി​രു​ന്നു. ഉദാ​സീ​ന​ന്മാ​രാ​ണെ​ങ്കി​ലും വി​ശ്വാ​സ​യോ​ഗ്യ​ന്മാ​രായ സ്നേ​ഹി​ത​ന്മാ​ര​ത്രേ പു​സ്ത​ക​ങ്ങൾ. ഭാ​ഗ്യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി വി​ശ്ര​മ​സ​മ​യ​വും ക്ര​മ​ത്തിൽ വർ​ദ്ധി​ച്ചു തു​ട​ങ്ങി​യ​പ്പോൾ, അതിനെ അയാൾ തന്റെ മന​സ്സി​നെ സം​സ്ക​രി​ക്കു​വാൻ ഉപ​യോ​ഗ​പ്പെ​ടു​ത്തി; എം. പട്ട​ണ​ത്തിൽ വന്ന​തു മുതൽ ഓരോ കൊ​ല്ല​വും അയാ​ളു​ടെ ഭാഷ അധി​ക​മ​ധി​കം പരി​ഷ്കൃ​ത​വും വി​ശി​ഷ്ട​വും സൌ​മ്യ​ത​ര​വു​മാ​കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്ന് ആളുകൾ പറ​ഞ്ഞു​വ​ന്നു. പു​റ​ത്തു ലാ​ത്തു​ന്ന സമ​യ​ങ്ങ​ളിൽ തോ​ക്കു കൈയിൽ വെ​ക്കു​ന്ന​ത് അയാൾ​ക്കി​ഷ്ട​മാ​യി​രു​ന്നു; പക്ഷേ, അതയാൾ വളരെ ചു​രു​ക്ക​മാ​യേ ഉപ​യോ​ഗ​പ്പെ​ടു​ത്താ​റു​ള്ളൂ. എന്നാൽ എപ്പോ​ഴെ​ങ്കി​ലും അതിനു സംഗതി വന്നാൽ, അയാൾ വെ​ക്കു​ന്ന വെടി ഭയ​ങ്ക​ര​മാ​യ​വി​ധം കു​റി​ക്കു​കൊ​ള്ളു​ന്ന ഒന്നാ​യി​രി​ക്കും. ഉപ​ദ്ര​വ​ക​ര​മ​ല്ലാ​ത്ത ഒരു ജന്തു​വി​നെ​യെ​ങ്കി​ലും അയാൾ ഒരി​ക്ക​ലും കൊ​ന്നി​ട്ടി​ല്ല. ഒരി​ക്ക​ലും അയാൾ ഒരു ചെ​റു​പ​ക്ഷി​യു​ടെ നേരെ വെ​ടി​വെ​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല.

അയാ​ളു​ടെ ചെ​റു​പ്പം പോ​യി​രി​ക്കു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലും, അന്നും അയാൾ​ക്ക് എന്തെ​ന്നി​ല്ലാ​ത്ത ശക്തി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു സം​സാ​രം. ആവ​ശ്യ​മു​ണ്ടെ​ന്നു കണ്ടാൽ ആർ​ക്കും അയാൾ സഹായം ചെ​യ്തു​കൊ​ടു​ക്കും—വീ​ണു​കി​ട​ക്കു​ന്ന കു​തി​ര​യെ എടു​ത്തു പൊ​ന്തി​ക്കും; ചേ​റ്റിൽ പൂ​ഴ്‌​ന്നു​പോയ വണ്ടി​ച്ച​ക്ര​ത്തി​ന് ഉരു​ളാ​റാ​ക്കും; വി​ര​ണ്ടു​പാ​യു​ന്ന കാളയെ കൊ​മ്പു​പി​ടി​ച്ചു നിർ​ത്തും. പു​റ​ത്തേ​ക്കി​റ​ങ്ങു​മ്പോൾ എപ്പോ​ഴും അയാ​ളു​ടെ കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​യിൽ പണം നി​റ​ഞ്ഞു​കി​ട​ക്കും; എന്നാൽ മട​ങ്ങി​വ​രു​മ്പോൾ അതിൽ യാ​തൊ​ന്നും ഉണ്ടാ​വി​ല്ല. അയാൾ ഒരു ഗ്രാ​മ​ത്തി​ലൂ​ടെ പോ​കു​മ്പോൾ, വൃ​ത്തി​കെ​ട്ട ചെ​റു​പി​ള്ളേർ മു​ഴു​വ​നും ആഹ്ലാ​ദ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി അയാ​ളു​ടെ പി​ന്നാ​ലെ പാ​ഞ്ഞു​ചെ​ല്ലും; കൊ​തു​കു​ക​ളെ​പ്പോ​ലെ അയാ​ളു​ടെ ചു​റ്റും വളയും.

പണ്ടു് അയാൾ ഏതോ നാ​ട്ടു​പു​റ​ത്താ​യി​രി​ക്ക​ണം താ​മ​സി​ച്ചി​രു​ന്ന​തെ​ന്നു തോ​ന്നി; എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ, ഉപ​കാ​ര​പ്ര​ദ​ങ്ങ​ളായ എല്ലാ​ത്ത​രം കു​രു​ട്ടു​വി​ദ്യ​ക​ളും അയാൾ​ക്ക​റി​യാം; അവയെ അയാൾ അവി​ടെ​യു​ള്ള കൃ​ഷി​ക്കാർ​ക്കു പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ത്തു. കോ​ത​മ്പ​ത്തി​നു​ണ്ടാ​കു​ന്ന പു​ഴു​ക്കു​ത്തി​നെ, വെറും ഉപ്പു​വെ​ള്ളം അതി​ലും കള​പ്പു​ര​യി​ലും തളി​ക്കു​ക​യും നി​ല​ത്തു​ള്ള വി​ട​വു​ക​ളിൽ നി​റ​യ്ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. എങ്ങ​നെ മാ​റ്റി​ക്ക​ള​യാ​മെ​ന്നും, ഒരു​ത​രം കാ​ട്ടു​തു​ള​സി​ച്ചെ​ടി പൂ​ത്തു​നിൽ​ക്കു​മ്പോൾ പറി​ച്ച് എല്ലാ​യി​ട​ത്തും, നാലു ചു​മ​രി​ലും തട്ടി​ന്മേ​ലും പു​ല്ലി​ന്നി​ട​യി​ലും വീ​ട്ടി​നു​ള്ളി​ലും, കെ​ട്ടി​ത്തൂ​ക്കി​യാൽ ‘കൊ​ത്തൻ’ എന്ന പ്ര​മാ​ണി​ക​ളെ എങ്ങ​നെ നി​ശ്ശേ​ഷം ആട്ടി​യോ​ടി​ച്ചു കള​യാ​മെ​ന്നും അയാൾ അവ​രോ​ടു​പ​ദേ​ശി​ച്ചു.

ഒരു പാ​ട​ത്തു​നി​ന്ന് അവി​ടെ​യു​ള്ള കോ​ത​മ്പ​ത്തി​ന്റെ വി​ള​വു​ക​ളെ നശി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ചാ​ഴി, കള, പു​ല്ല് എന്നി​ല്ല എല്ലാ വെറും ചെ​ടി​ക​ളെ​യും വേ​ര​റു​ത്തു​ക​ള​യു​വാൻ അയാൾ​ക്കു ചില പൊ​ടി​ക്കൈ​ക​ളു​ണ്ട്. മു​യ​ലു​ക​ളെ വളർ​ത്താ​നു​ള്ള കാ​ട്ടു​വ​ള​പ്പു​ക​ളിൽ ഒരു​ത​രം ചെ​റു​പ​ന്നി​ക​ളെ കൊ​ണ്ടു​പോ​യാ​ക്കി അവ​യു​ടെ നാ​റ്റം​കൊ​ണ്ട് ആ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തെ​ങ്ങും അയാൾ എലി കട​ക്കാ​താ​ക്കും.

ഒരു ദിവസം ചില നാ​ട്ടു​പു​റ​ത്തു​കാർ കൊ​ണ്ടു​പി​ടി​ച്ചു കൊ​ടു​ത്തൂവ പറി​ക്കു​ന്ന​ത് അയാൾ കണ്ടു; അയാൾ ആ ചെ​ടി​യെ പരീ​ക്ഷ​ണം ചെ​യ്തു; വേ​രോ​ടു​കൂ​ടി പറി​ച്ചി​ട്ട അതു​ണ​ങ്ങി​പ്പോ​യി​രു​ന്നു; അയാൾ പറ​ഞ്ഞു: ‘ഇതി​ന്റെ ജീവൻ പോ​യ്പോ​യി. ഏതാ​യാ​ലും ഇതിനെ ഉപ​യോ​ഗ​പ്പെ​ടു​ത്തേ​ണ്ട​തെ​ങ്ങ​നെ എന്ന​റി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്ന​തു നന്ന്. കൊ​ടു​ത്തൂവ ഇള​യ​താ​യി​രി​ക്കു​മ്പോൾ, ഇല ഒരു നല്ല പച്ച​ക്ക​റി​യാ​ണ്; മൂ​ത്താൽ വക്ക​യ്ക്കും ചണ​ത്തി​നു​മെ​ന്ന​പോ​ലെ ഇതി​നും നാ​രു​ണ്ട്. തൂ​വ​നാർ​ത്തു​ണി പരു​ത്തി​ത്തു​ണി​പോ​ലെ നല്ല​താ​ണ്. കൊ​ത്തി​യ​രി​ഞ്ഞാൽ. കോഴി, വത്ത് മു​ത​ലാ​യ​വ​യ്ക്കു നന്ന്; ഇടി​ച്ചു ചത​ച്ചാൽ കന്നു​കാ​ലി​കൾ​ക്കു കൊ​ടു​ക്കാം. തൂവ വി​ത്തു​കൾ പു​ല്ലി​ലും വയ്ക്കോ​ലി​ലും മറ്റും ചേർ​ത്തു തി​ന്നാൻ കൊ​ടു​ത്താൽ കന്നു​കാ​ലി​ക​ളു​ടെ രോ​മ​ത്തി​നു മി​നു​പ്പു കൂടും; വേ​രു​കൾ ഉപ്പു​കൂ​ട്ടി പത​പ്പെ​ടു​ത്തി​യാൽ അതിൽ​നി​ന്ന് ഒരു ഭം​ഗി​യു​ള്ള മഞ്ഞ​ച്ചാ​യ​ത്തി​ന്റെ കൂ​ട്ടു​ണ്ടാ​ക്കാം. ഇവ​യ്ക്കൊ​ക്കെ പുറമേ, തൂവ ഒരു നല്ല വേ​ലി​സ്സാ​ധ​ന​മാ​ണ്; രണ്ടു പ്രാ​വ​ശ്യം വെ​ട്ടി​വേ​റേ കു​ത്താം! എന്നാൽ ഈ തൂ​വ​യ്ക്ക് എന്തു ചെ​ല​വു​ണ്ട്? കു​റ​ച്ചു മണ്ണ്, നോ​ട്ടം വേ​ണ്ടാ; അറിവു വേ​ണ്ടാ. ഒന്നു മാ​ത്രം; വി​ത്തു​കൾ മൂ​പ്പെ​ത്തി​യാൽ കൊ​ഴി​ഞ്ഞു പോവും; അടി​ച്ചു​കൂ​ട്ടി എടു​ക്കാന്‍ അധ്വാ​ന​മു​ണ്, അതേ ഉള്ളൂ. കു​റ​ച്ചു മന​സ്സി​രു​ത്തി​യാല്‍ തൂവയെ ആവ​ശ്യ​മു​ളള ഒന്നാ​ക്കി​ത്തീർ​ക്കാം; ആരും നോ​ക്കു​ന്നി​ല്ല, അതു കൊ​ണ്ട് അതു​പ​ദ്ര​വ​ക​ര​മാ​യി​ത്തീർ​ന്നു. അതിനെ ആളുകൾ നശി​പ്പി​ച്ചു​ക​ള​യു​ന്നു. എത്ര മനു​ഷ്യ​രു​ണ്ട് തൂ​വ​യെ​പ്പോ​ലെ! കു​റ​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞ് അയാൾ തു​ടർ​ന്നു​പ​റ​ഞ്ഞും: എന്റെ ചങ്ങാ​തി​മാ​രേ, ഇതോർ​മ്മ വെ​യ്ക്കു; ചീത്ത ചെ​ടി​ക​ളോ ചീത്ത മനു​ഷ്യ​രോ ഇല്ല. ചീത്ത കൃ​ഷി​ക്കാർ മാ​ത്ര​മേ ഉള്ളൂ.’

കു​ട്ടി​കൾ​ക്ക് അയാളെ ഇഷ്ട​മാ​ണ്; വയ്ക്കോ​ലും നാ​ളി​കേ​ര​വും​കൊ​ണ്ടു കൗ​തു​ക​ക​ര​ങ്ങ​ളായ ഓരോ​ന്നു കെ​ട്ടി​യു​ണ്ടാ​ക്കാൻ അയാൾ​ക്ക​റി​യാം.

ഒരു പള്ളി​വാ​തി​ക്കൽ കറു​പ്പു​തു​ണി തൂ​ക്കി​ക്ക​ണ്ടാൽ അയാൾ അക​ത്തു കട​ക്കും. മറ്റു​ള്ള​വർ ജാ​ത​കർ​മം അന്വേ​ഷി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ, അയാൾ ശവ​സം​സ്കാ​രം അന്വേ​ഷി​ച്ചു ചെ​ല്ലും. തന്റെ മഹ​ത്തായ സൌ​ശീ​ല്യം കാരണം. വൈ​ധ​വ്യ​വും അന്യ​ന്മാ​രു​ടെ പരി​താ​പ​വും അയാളെ ആകര്‍ഷി​ച്ചു​പോ​ന്നു; ദുഃ​ഖി​ത​രാ​യി നട​ക്കു​ന്ന സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളു​ടേ​യും, കറു​ത്ത ഉടു​പ്പി​ട്ട കു​ടും​ബാം​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടേ​യും, ശവ​മ​ഞ്ച​ത്തി​നു ചു​റ്റും ഞെ​ര​ങ്ങു​ന്ന മതാ​ചാ​ര്യ​ന്മാ​രു​ടേ​യും കൂ​ട്ട​ത്തിൽ അയാ​ളും കൂടും. പര​ലോ​ക​ത്തി​ന്റെ നി​ഴ​ല്പാ​ടു​കൊ​ണ്ടു നി​റ​ഞ്ഞ ഈ ശവ​സം​സ്കാ​ര​സ​മ​യ​ത്തെ സങ്കീർ​ത്ത​ന​ങ്ങൾ അയാ​ളു​ടെ വി​ചാ​ര​പ​ര​മ്പ​ര​യ്ക്ക് ഒരു വി​ഷ​യ​മാ​യി​ത്തീ​രു​ന്ന​തു​പോ​ലെ തോ​ന്ന​പ്പെ​ട്ടു. തന്റെ നോ​ട്ടം ആകാ​ശ​ത്തിൽ പതി​ഞ്ഞ​തു​കൊ​ണ്ട്, അപാ​ര​ത​യു​ടെ നി​ഗൂ​ഡ​ത​ക​ളി​ലേ​ക്കെ​ല്ലാം കട​ന്നു​ചെ​ല്ലു​ന്ന ഒരു​ത​രം ശ്വാ​സ​ഗ​തി​യോ​ടു​കൂ​ടി, ഇരു​ട്ട​ട​ഞ്ഞു കി​ട​ക്കു​ന്ന മര​ണ​ക്കു​ഴി​യു​ടെ വക്ക​ത്തു​നി​ന്നു പാ​ടു​ന്ന ആ ദുഃ​ഖ​മ​യ​ങ്ങ​ളായ രാ​ഗാ​ലാ​പ​ങ്ങ​ളെ അയാൾ മന​സ്സി​രു​ത്തി കേൾ​ക്കും.

മനു​ഷ്യൻ ദു​ഷ്പ്ര​വൃ​ത്തി​ക​ളിൽ​നി​ന്നു സ്വ​നാ​മ​ത്തെ മറ​ച്ചു​വെ​ക്കു​ന്ന​തു പോലെ, താ​നാ​ണ് പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നു മറ്റു​ള്ള​വ​രെ അറി​യി​ക്കാ​തെ അയാൾ അസം​ഖ്യം സൽ​പ്ര​വൃ​ത്തി​കൾ ചെ​യ്തു. രാ​ത്രി ആരു​മ​റി​യാ​തെ, അയാൾ വീ​ടു​ക​ളിൽ കട​ന്നു​ചെ​ല്ലും; കള്ള​ന്റെ മട്ടിൽ പതു​ക്കെ കോ​ണി​ക​യ​റും. ഒരു ഗതി​യി​ല്ലാ​ത്ത ഭാ​ഗ്യ​ഹീ​നൻ എവി​ടെ​യോ പോ​യി​ട്ടു താൻ നി​ലം​പൊ​ത്തു​ന്ന തട്ടിൻ​പു​റ​ത്തേ​ക്കു മട​ങ്ങി​ച്ചെ​ല്ലു​മ്പോൾ, താ​നി​ല്ലാ​ത്ത​പ്പോൾ വാതിൽ ആരോ തു​റ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്ന​താ​യി—ഒരു​സ​മ​യം ബലാൽ​ക്കാ​രേണ തു​റ​ന്നി​ട്ടു​ള്ള​താ​യി—കാണും. ആ സാധു നി​ല​വി​ളി​ച്ചു ലഹ​ള​കൂ​ട്ടും; ഏതോ കള്ളൻ കട​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നാ​യി! ആ പാവം അക​ത്തു കട​ന്നു നോ​ക്കും; ഒന്നാ​മ​താ​യി കാണുക, ഏതെ​ങ്കി​ലും ഒരു വീ​ട്ടു​സാ​മാ​ന​ത്തി​നു മീതെ ഒരു സ്വർ​ണ​നാ​ണ്യം ആരോ മറ​ന്നു​വെ​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​താ​യി​രി​ക്കും. അവിടെ ചെ​ന്നി​ട്ടു​ള്ള ‘കള്ളൻ’ ഫാദർ മദ​ലി​യെൻ ആയി​രി​ക്കും.

അയാൾ സു​ശീ​ല​നും മനോ​രാ​ജ്യ​ക്കാ​ര​നു​മാ​ണ്. ജന​ങ്ങൾ സം​സാ​രി​ച്ചു: ‘ലേ​ശ​മെ​ങ്കി​ലും അഹം​ഭാ​വ​മി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു സമ്പ​ന്നൻ. തി​ക​ച്ചും അലം​ഭാ​വ​മി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു സു​ഖി​തൻ.

ചിലർ വാ​ദി​ച്ചു​പോ​ന്നു. അയാൾ ഒര​ജ്ഞാ​ത​മ​നു​ഷ്യ​നാ​ണെ​ന്നും, ചി​റ​കു​ള്ള നാ​ഴി​ക​വ​ട്ട​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ട​ല​ങ്ക​രി​ച്ച​തും മരി​ച്ച​വ​രു​ടെ എല്ലു​ക​ളും തല​യോ​ടു​ക​ളും കൊ​ണ്ട് ഉയിർ​ക്കൊ​ള്ളി​ച്ച​തു​മായ അയാ​ളു​ടെ തനി​ത്ത​പ​സ്വി ഗു​ഹ​മു​റി​യി​ലേ​ക്ക് ആരും കട​ന്നു​ചെ​ല്ലാ​റി​ല്ലെ​ന്നും. ഇത് ഒരു വലിയ സം​സാ​ര​വി​ഷ​മാ​യി​ത്തീർ​ന്നു; അങ്ങ​നെ, ആ എ. പട്ട​ണ​ത്തി​ലു​ള്ള അന്ത​സ്സു​കാ​രി​ക​ളും അറു​ദു​ശ്ലീ​ല​ക​ളു​മായ യു​വ​തി​ക​ളിൽ ചിലർ ഒരു ദിവസം അയാളെ കാണാൻ ചെ​ന്ന്, ഇങ്ങ​നെ ചോ​ദി​ച്ചു; ‘മൊ​സ്സ്യു മെയർ, ദയ​ചെ​യ്തു നി​ങ്ങ​ളു​ടെ കി​ട​പ്പു​മു​റി ഒന്നു കാ​ണി​ച്ചു​ത​രൂ. അതൊരു നി​ല​വ​റ​യാ​ണെ​ന്നു കേ​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ട്.’ അയാൾ ഒന്നു മന്ദ​സ്മി​തം​കൊ​ണ്ടു; അവരെ ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ ആ ‘നിലവറ’യി​ലേ​ക്കു ക്ഷ​ണി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​പോ​യി. അവർ​കെ​ല്ലാ​വര്‍ക്കും തങ്ങ​ളു​ടെ ഉൽ​ക്ക​ണ്ഠ​യ്ക്കു മതി​യായ ശിക്ഷ കി​ട്ടി. ആ മുറി ചേല വീ​ട്ടി​കൊ​ണ്ടു​ള്ള സാ​മാ​ന​ങ്ങ​ളാൽ​മാ​ത്രം അലം​കൃ​ത​മാ​യി​രു​ന്നു; അത്ത​രം വീ​ട്ടു സാ​മാ​ന​ങ്ങൾ​ക്കു​ള്ള​പോ​ലെ, ആ മു​റി​ക്കും ഒരു ഭം​ഗി​യി​ല്ലാ​യ്മ​യു​ണ്ട്; പന്ത്ര​ണ്ടു സൂ വി​ല​യ്ക്കു​ള്ള കട​ലാ​സ്സു​ക​ളാ​ണു് പതി​ച്ചി​രു​ന്ന​തു്. ആ മു​റി​യിൽ ഒരി​ട​ത്തും ഒര​സാ​ധാ​ര​ണ​ത്വ​മു​ള്ള​താ​യി കണ്ടു​പി​ടി​പ്പാൻ അവ​രെ​ക്കൊ​ണ്ടു കഴി​ഞ്ഞി​ല്ല. പഴയ മട്ടി​ലു​ള്ള രണ്ടു മെ​ഴു​തി​രി​ക്കാ​ലു​കൾ മാ​ത്രം അടു​പ്പിൻ​തി​ണ്ണ​മേ​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; അവ വെ​ള്ളി കൊ​ണ്ടു​ണ്ടാ​ക്കി​യ​വ​യാ​ണെ​ന്നു കാ​ണ​പ്പെ​ട്ടു; എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ, ‘കളവു വെ​ള്ളി​യ​ല്ലെ​ന്നു​ള്ള മുദ്ര അതാ’—ചി​ല്ലറ പട്ട​ണ​ങ്ങ​ളി​ലെ സാ​ധാ​ര​ണ​ഫ​ലി​തം മു​ഴു​വ​നും നി​റ​ഞ്ഞ അഭി​പ്രാ​യ​പ്ര​ക​ട​നം..

എന്താ​യാ​ലും, ആ മു​റി​യി​ലേ​ക്ക് ആരും കട​ന്നു​ചെ​ല്ലാ​റി​ല്ലെ​ന്നും അത ഒരു തപ​സ്വി​ഗു​ഹ​യാ​ണെ​ന്നും—അതേ, ഒരു നി​ഗൂ​ഡ​മായ ഏകാ​ന്ത​സ്ഥ​ലം; ഒരു പൊ​ത്ത്; ഒരു ശവ​ക്ക​ല്ലറ—ആളുകൾ സം​സാ​രി​ച്ചു.

എന്ന​ല്ല, അയാൾ ‘ഒരു​പ​ടി‘ പണം ബാ​ങ്കി​ലി​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നും ജന​ങ്ങൾ നട​ന്നു മന്ത്രി​ച്ചു; ഒരു സവി​ശേ​ഷ​ത​കൂ​ടി​യു​ണ്ട്—അത് എപ്പോ​ഴും അയാൾ​ക്കു തി​രി​ച്ചു മേ​ടി​ക്കാം; എന്നു​വെ​ച്ചാൽ, എന്നെ​ങ്കി​ലും ഒരു ദിവസം രാ​വി​ലെ മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെ​ന്നു ബാ​ങ്കിൽ കട​ന്നു​ചെ​ന്ന് ഒരു രശീതി ഒപ്പി​ട്ടു കൊ​ടു​ത്താൽ, പത്തു നി​മി​ഷ​ത്തി​നു​ള്ളിൽ ഇരു​പ​തോ മു​പ്പ​തോ ലക്ഷം കൈ​യി​ലാ​ക്കി പോരാം. വാ​സ്ത​വം​നോ​ക്കു​മ്പോൾ ‘ഈ ഇരു​പ​തോ മു​പ്പ​തോ ലക്ഷം’ ഞങ്ങൾ മു​മ്പു പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​തു പോലെ ആറു ലക്ഷ​ത്തി മു​പ്പ​തി​നാ​യി​രം, അല്ലെ​ങ്കിൽ നാ​ല്പ​തി​നാ​യി​രം ഫ്രാ​ങ്കാ​യി കു​റ​യ്ക്കേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കും.

കൊ​ല്ലം 1820-ന്റെ ആരം​ഭ​ത്തിൽ, മോൺ​സി​ന്യേർ ബി​യാ​ങ് വെ​ന്യു’ എന്ന വി​ശേ​ഷ​പ്പേ​രു​ള്ള ഡി.യിലെ മ്മെ​താൻ, മൊ​സ്സ്യു മി​റി​യേൽ, എൺ​പ​ത്തി​ര​ണ്ടാ​മ​ത്തെ വയ​സ്സിൽ വന്ദ​നീ​യ​ത​യു​ടെ ദി​വ്യ​ഗ​ന്ധ​ത്തിൽ മു​ഴ​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടു സ്വർ​ഗാ​രോ​ഹ​ണം ചെ​യ്ത​താ​യി വർ​ത്ത​മാ​ന​പ​ത്ര​ങ്ങൾ പ്ര​സ്താ​വി​ച്ചു.

ഡി.യിലെ മെ​ത്രാൻ—പത്ര​ങ്ങൾ പറയാൻ വി​ട്ടു​പോയ ഒരു സം​ഗ​തി​കൂ​ടി പറ​യ​ട്ടെ—മര​ണ​ത്തി​നു കുറേ കൊ​ല്ലം മു​മ്പു​വെ​ച്ച് അന്ധ​നാ​യി; തന്റെ സഹോ​ദ​രി അടു​ത്തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട് ആ അന്ധ​ത്വ​ത്തിൽ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് അസുഖം തോ​ന്നി​യ​തു​മി​ല്ല.

ഈ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ ഒന്നു ഞങ്ങൾ​ക്കു പറ​ഞ്ഞു​വെ​ക്കാ​നു​ണ്ട്. യാ​തൊ​ന്നും പരി​പൂര്‍ണ​മാ​യി കാ​ണ​പ്പെ​ടാ​ത്ത ഈ ലോ​ക​ത്തിൽ, കണ്ണു​പോ​വു​ക​യും സ്നേ​ഹി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും​കൂ​ടി ചെ​യ്യു​ന്ന​ത് ഏറ്റ​വും അനർ​ഘ​ങ്ങ​ളും അത്ഭു​ത​ക​ര​ങ്ങ​ളു​മായ മഹാ​ഭാ​ഗ്യ​ങ്ങ​ളിൽ ഒന്നാ​ണ്. ഒരു സ്ത്രീ, ഒരു മകൾ, ഒരു സോദരി, ഒരോമന, എപ്പോ​ഴും അടു​ത്തു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കുക—നി​ങ്ങൾ​ക്ക് അവ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടാ​വ​ശ്യ​മു​ള്ള​തു​കൊ​ണ്ടും അവൾ​ക്കു നി​ങ്ങ​ളെ വി​ട്ടു​പി​രി​യു​വാൻ വയ്യാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടും അവൾ ആവിധം ചെ​യ്യുക; നമു​ക്കാ​വ​ശ്യ​മു​ള്ള ഒരാൾ​ക്കു നാം ഒഴി​ച്ചു​കൂ​ടാ​ത്ത​വ​രാ​ണെ​ന്നു ബോ​ധ​പ്പെ​ടുക; അവൾ എത്ര​ക​ണ്ടു നമ്മു​ടെ അടു​ക്കൽ പി​രി​യാ​തെ നില്‍ക്കു​ന്നു​വോ അത്ര​ക​ണ്ടു അവ​ളു​ടെ സ്നേ​ഹ​ബാ​ഹു​ല്യ​ത്തെ ഇള​വി​ല്ലാ​തെ അള​ന്നു നോ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​പ്പാൻ നമു​ക്കു കഴി​യുക; ‘അവ​ളു​ടെ സമയം മു​ഴു​വ​നും എനി​ക്കാ​യി സമർ​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തു​കൊ​ണ്ട് അവ​ളു​ടെ മന​സ്സും എനി​ക്കു​ള്ള​താ​ണെ​ന്നു സ്വയം വി​ചാ​രി​ക്കാൻ സംഗതി വരിക; അവ​ളു​ടെ മു​ഖ​ത്തി​നു​പ​ക​രം വി​ചാ​ര​ത്തെ കാണുക; ലോകം മു​ഴു​വ​നും ഇരു​ട്ട​ട​ഞ്ഞു കി​ട​ക്കെ, അതി​നി​ട​യി​ലു​ള്ള ഒരാ​ളു​ടെ വി​ശ്വാ​സ്യ​ത​യെ തട്ടി​ച്ചു​നോ​ക്കു​വാൻ തരം​കി​ട്ടുക; ഒരു പാ​വാ​ട​യു​ടെ ചല​ന​ശ​ബ്ദ​ത്തെ ചി​റ​കു​ക​ളു​ടെ ഒച്ചു​പോ​ലെ കരു​തുക; അവൾ പോ​കു​ന്ന​തും വരു​ന്ന​തും മാറി നിൽ​ക്കു​ന്ന​തും മട​ങ്ങി​യെ​ത്തു​ന്ന​തും പാ​ട്ടു​പാ​ടു​ന്ന​തും കേൾ​ക്കുക: എന്ന​ല്ല ഈ കാ​ലൊ​ച്ച​ക​ളു​ടേ​യും ഈ സം​സാ​ര​ത്തി​ന്റേ​യും കേ​ന്ദ്ര​സ്ഥാ​നം ഒരാ​ളാ​ണെ​ന്നു വി​ചാ​രി​ക്കുക; ഓരോ നി​മി​ഷ​ത്തി​ലും ഒരാ​ളു​ടെ സൗ​ന്ദ​ര്യ​വി​ശേ​ഷം പ്ര​ത്യ​ക്ഷീ​ഭ​വി​ക്കുക; ഒരാ​ളു​ടെ അവ​ശ​ത​കൊ​ണ്ട് അയാൾ​ക്ക് അത്ര​യും അധി​കാ​ര​ശ​ക്തി വർ​ധി​ച്ച​താ​യി തോ​ന്നുക; ഒരാൾ അന്ധ​ത​യിൽ​ക്കി​ട​ക്കു​മ്പോ​ഴും അയാ​ളു​ടെ അന്ധത ഹേ​തു​വാ​യി​ട്ടും, ഇങ്ങ​നെ​യു​ള്ള ഒരു ദേ​വ​വ​നിത തന്റെ ആകർ​ഷ​ണ​ശ​ക്തി​ക്ക​ധീ​ന​യാ​യി എപ്പോ​ഴും തന്നെ ചു​റ്റി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​മാ​റ്, അയാശ ഒരു ജ്യോ​തിർ​ഗ്ഗോ​ള​മാ​യി പരി​ണ​മി​ക്കുക—ഏതൊരു പര​മാ​ന​ന്ദ​വും ഇതിനു സമ​മ​ല്ല. താൻ മറ്റൊ​രാ​ളു​ടെ സ്നേ​ഹ​ത്തി​നു പാ​ത്ര​മാ​ണെ​ന്നു ബോ​ധ​പ്പെ​ടു​ന്ന​തിൽ നില്‍ക്കു​ന്നു, മനു​ഷ്യ​ന്റെ പര​മോൽ​കൃ​ഷ്ട​മായ ജീ​വി​ത​സു​ഖം; ഒരാളെ അയാ​ളാ​ണെ​ന്നു വെ​ച്ചു തന്നെ മറ്റൊ​രാൾ സ്നേ​ഹി​ക്കുക—അല്ലെ​ങ്കിൽ ഇങ്ങ​നെ പറ​യ​ട്ടെ; അയാൾ അയാ​ളാ​യി​രു​ന്നി​ട്ടും മറ്റൊ​രാൾ അയാളെ സ്നേ​ഹി​ക്കുക; ഈ ബോധം കണ്ണു​പൊ​ട്ട​ന്നു​ണ്ട്. ഈ ദുർ​ദ്ദ​ശ​യിൽ ശു​ശ്രൂ​ഷി​ക്ക​പ്പെ​ടുക എന്ന​തു നി​ശ്ച​യ​മാ​യും ഓമ​നി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യാ​ണ്. അയാൾ​ക്ക് എന്തെ​ങ്കി​ലും ഇല്ലാ​യ്ക​യു​ണ്ടോ? ഇല്ല, സ്നേ​ഹം കൈ​വ​ശ​മു​ള്ള​വ​ന്ന് എന്നും ഇരു​ട്ടി​ല്ല. എന്ന​ല്ല, എന്തു സ്നേ​ഹം! മനോ​ഗു​ണം​കൊ​ണ്ടു നി​റ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള സ്നേ​ഹം! നി​ശ്ച​യ​മു​ള്ളേ​ട​ത്ത് അന്ധ​ത്വ​മി​ല്ല. ആത്മാ​വ് ആത്മാ​വി​നെ തപ്പി​ത്ത​പ്പി​ക്കൊ​ണ്ട് അന്വേ​ഷി​ക്കു​ക​യും അതിനെ കണ്ടു​പി​ടി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു. എന്ന​ല്ല, അങ്ങ​നെ കണ്ടു​പി​ടി​ച്ചു മാ​റ്റു​ര​ച്ചു നോ​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ആത്മാ​വോ, ഒരു സ്ത്രീ. ഒരു കൈ നി​ങ്ങ​ളെ താ​ങ്ങു​ന്നു; അത് അവ​ളു​ടേ​താ​ണ്; രണ്ടു ചു​ണ്ടു​കൾ പതു​ക്കെ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ നെ​റ്റി​മേൽ തൊ​ടു​ന്നു; അത് അവ​ളു​ടെ ചു​ണ്ടു​ക​ളാ​ണ്: നി​ങ്ങ​ളു​ടെ വളരെ അടു​ക്കൽ​നി​ന്ന് ഒരു ശ്വാ​സം കേൾ​ക്കു​ന്നു; അവ​ളു​ടെ​യാ​ണ​ത്. അവ​ളു​ടെ ആരാധന മുതൽ അനു​ക​മ്പ​വ​രെ, അവ​ളു​ടേ​തായ സക​ല​വും, ഒരി​ക്ക​ലും വി​ട്ടു​പോ​കാ​ത്ത വിധം, നി​ങ്ങൾ​ക്കു കൈയിൽ കി​ട്ടുക; ആ ഓമ​ന​യായ ദുർ​ബ്ബ​ലത നി​ങ്ങ​ളെ സഹാ​യി​ക്കു​ന്ന​താ​വുക; ആ ഇള​ക്ക​മി​ല്ലാ​ത്ത വയ്ക്കോ​ല്ക്കൊ​ടി​യു​ടെ​മേൽ നി​ങ്ങൾ ചാ​രി​യി​രി​ക്കുക; ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ കൈ​കൊ​ണ്ടു ഈശ്വ​ര​നെ തൊടുക; എന്ന​ല്ല, ആ ഈശ്വ​ര​നെ എടു​ത്തു മാ​റി​ട​ത്തിൽ—ഈശ്വ​രൻ തൊ​ട്ട​റി​യാ​വു​ന്ന​താ​ക്കി​ത്ത​ന്നെ തന്റെ മാ​റി​ട​ത്തിൽ— ചേർ​ത്താ​ശ്ശേ​ഷി​ക്കുക—എന്തു പര​മാ​ന​ന്ദം! ഹൃദയം—ആ ദി​വ്യ​വും നി​ഴ​ലിൽ നില്‍ക്കു​ന്ന​തു​മായ പു​ഷ്പം— ഒര​ത്ഭു​ത​ക​ര​മായ വി​ക​സി​ക്കൽ വി​ക​സി​ക്കു​ന്നു. എല്ലാ പ്ര​കാ​ശ​ത്തി​നാ​യി​ട്ടും​കൂ​ടി ആ അന്ധ​കാ​ര​ത്തെ മനു​ഷ്യൻ കൈ​മാ​റു​ക​യി​ല്ല! ദി​വ്യ​രൂ​പി​യായ ആത്മാ​വ് ഒരി​ക്ക​ലും വി​ട്ടു​പി​രി​യാ​തെ​ക​ണ്ട് അതാ; അവൾ പു​റ​ത്തേ​ക്കു പോ​കു​ന്നു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ, വീ​ണ്ടും മട​ങ്ങി​വ​രാൻ മാ​ത്ര​മാ​ണ്; ഒരു സ്വ​പ്നം​പോ​ലെ, അവൾ മറ​യു​ക​യും, വാ​സ്ത​വ​സ്ഥി​തി​പോ​ലെ വീ​ണ്ടും പ്ര​ത്യ​ക്ഷീ​ഭ​വി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു. ഒരു സുഖം വരു​ന്ന​തു​പോ​ലെ തോ​ന്നു​ന്നു; ഉടനെ അതാ, അവൾ അവി​ടെ​യെ​ത്തി. ശാ​ന്ത​ത​യിൽ, ആഹ്ലാ​ദ​ത്തിൽ, പര​മാ​ന​ന്ദ​ത്തിൽ, ഒരാൾ ആണ്ടു​മു​ങ്ങു​ന്നു. രാ​ത്രി​ക്കി​ട​യിൽ ഒരാൾ തേ​ജോ​വി​ലാ​സ​മാ​യി കാ​ണ​പ്പെ​ടു​ന്നു. ഉണ്ട്, ഒരാ​യി​രം ചി​ല്ല​റ​ശ​ല്യ​ങ്ങ​ളു​ണ്ട്. ആ ശൂ​ന്യ​ത​യിൽ വലി​യ​വ​യാ​യി​ത്തീ​രു​ന്ന ഒന്നു​മി​ല്ലാ​യ്മ​കൾ. നി​ങ്ങ​ളെ കി​ട​ത്തി​യു​റ​ക്കു​വാൻ ഉപ​യോ​ഗി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​വ​യും, നി​ങ്ങ​ളെ​സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ളം ഇല്ലാ​തായ പ്ര​പ​ഞ്ച​ത്തെ വീ​ണ്ടും ഉള്ള​താ​ക്കി​ത്ത​രു​ന്ന​വ​യു​മായ ആ സ്ത്രീ​ശ​ബ്ദ​ത്തി​ന്റെ ഏറ്റ​വും അനിർ​വ​ച​നീ​യ​ങ്ങ​ളായ ഉച്ചാ​ര​ണ​വി​ശേ​ഷ​ങ്ങൾ. ആത്മാ​വി​നെ​ക്കൊ​ണ്ട് ആ മനു​ഷ്യൻ ഓമ​നി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു. അയാൾ ഒന്നും കാ​ണു​ന്നി​ല്ല; പക്ഷേ, താൻ സ്നേ​ഹ​പൂർ​വം ആരാ​ധി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​താ​യി അയാൾ​ക്ക് അനു​ഭ​വ​പ്പെ​ടു​ന്നു നി​ഴ​ല്പാ​ടു​ക​ളെ​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഒരു സ്വർ​ഗ്ഗ​മാ​ണി​ത്.

ഈ സ്വർ​ഗ​ത്തിൽ​നി​ന്നാ​ണ് മോൺ​സി​ന്യേർ വെൽ​ക്കം പര​ലോ​ക​ത്തേ​ക്കു കട​ന്ന​ത്.

അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ മര​ണ​വർ​ത്ത​മാ​നം എം. പട്ട​ണ​ത്തി​ലെ ഒരു പത്രം പകർ​ത്തി​യി​ട്ടി​ല്ല. പി​റ്റേ​ദി​വ​സം മുതൽ മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ ദേ​ഹ​മാ​സ​ക​ലം കറു​ത്ത ഉടു​പ്പു കൊ​ണ്ടു മൂടി; തലയിൽ ഒരു കറു​ത്ത പട്ടു​ചു​രുൾ​വ​സ്ത്രം ധരി​ച്ചു.

ഈ ദീക്ഷ പട്ട​ണ​നി​വാ​സി​കൾ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു; അവർ അതി​നെ​പ്പ​റ്റി ഗു​ണ​ദോഷ നി​രൂ​പ​ണം ചെ​യ്തു. മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെ​ന്റെ ആദി​മ​ച​രി​ത്ര​ത്തെ​പ്പ​റ്റി അത് എന്തോ ഒര​റി​വു തരു​ന്ന​തു​പോ​ലെ തോ​ന്നി. അയാ​ളും ആ വന്ദ്യ​നായ മെ​ത്രാ​നും തമ്മിൽ ഒരു സം​ബ​ന്ധ​മു​ണ്ടെ​ന്ന് ആളുകൾ തീർ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തി. ഡി.യിലെ മെ​ത്രാന്‍ മരി​ച്ച​തു​കൊ​ണ്ട് അദ്ദേ​ഹം ദീക്ഷ എടു​ത്തി​രി​ക്കു​ന്നു. ഇരി​പ്പു​മു​റി​കൾ സം​സാ​രി​ച്ചു; ഇതു മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെ​ന്റെ പദ​വി​യെ അത്യ​ധി​കം ഉയർ​ത്തി; ഇത് ഒരു ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ, ഒറ്റ​ടി​യാ​യി, എം. പട്ട​ണ​ത്തി​ലെ പ്ര​മാ​ണി​കൾ​ക്കി​ട​യിൽ അയാ​ളെ​പ്പ​റ്റി ഏതാ​ണ്ടൊ​രു ബഹു​മ​തി​യു​ണ്ടാ​ക്കി. തനി​ക്കു വന്നു​കൂ​ടിയ ഈ ഔന്ന​ത്യം വൃ​ദ്ധ​ക​ളു​ടെ വർ​ദ്ധി​ച്ചു വരു​ന്ന ഉപ​ചാ​ര​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നും ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രി​ക​ളു​ടെ ഏറി​യേ​റി​വ​രു​ന്ന പു​ഞ്ചി​രി​ക​ളി​രു​നി​ന്നും മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ കണ്ട​റി​ഞ്ഞു. ഒരു ദിവസം വൈ​കു​ന്നേ​രം, ആ നി​സ്സാ​ര​മായ മഹാ​ലോ​ക​ത്തി​ലെ ഒരു ഭര​ണാ​ധി​കാ​രി​ണി പ്രാ​യ​ക്കൂ​ടു​ത​ലി​ന്റെ അവ​കാ​ശം കൊ​ണ്ടു ജി​ജ്ഞാ​സ​യു​ണ്ടാ​യി ഇങ്ങ​നെ കട​ന്നു​ചോ​ദി​ച്ചു: മൊ​സ്സ്യു മെയർ, നി​ങ്ങൾ നി​ശ്ച​യ​മാ​യും ഡി.യിലെ കഴി​ഞ്ഞു​പോയ മ്രെ​താ​ന്റെ ദാ​യാ​ദി​യാ​ണ്, അല്ലേ?’

അയാൾ പറ​ഞ്ഞു: ‘അല്ല, മദാം.’

‘പക്ഷേ,’ ആ പ്ര​ഭ്വി തു​ടർ​ന്നു​പ​റ​ഞ്ഞു: ‘നി​ങ്ങൾ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ദീ​ക്ഷ​യെ​ടു​ത്തി​രി​ക്കു​ന്നു​വ​ല്ലോ.’

അയാൾ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു: ‘ചെ​റു​പ്പ​ത്തിൽ ഞാൻ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കു​ടും​ബ​ത്തിൽ ഒരു ഭൃ​ത്യ​നാ​യി​രു​ന്നു.’

പി​ന്നെ, ഒന്നു​കൂ​ടി ആളുകൾ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു; അങ്ങു​മി​ങ്ങും തെ​ണ്ടി​ത്തി​രി​ഞ്ഞു നട​ക്കു​ന്ന​വ​രും പു​ക​ക്കു​ഴ​ലു​കൾ തു​ട​ച്ചു നന്നാ​ക്കാ​നു​ണ്ടോ എന്ന​ന്വേ​ഷി​ക്കു​ന്ന​വ​രു​മായ കു​ട്ടി​കൾ വല്ല​വ​രും എം. പട്ട​ണ​ത്തിൽ വന്നാൽ, മെയർ അവരെ തന്റെ അടു​ക്കൽ വി​ളി​ച്ചു​വ​രു​ത്തി പേ​ര​ന്വേ​ഷി​ക്കു​ക​യും എന്തെ​ങ്കി​ലും ഒരു സംഖ്യ കൊ​ടു​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യും. ഈ വിവരം അവ​രു​ടെ ഇടയിൽ സം​സാ​ര​മാ​യി. അനവധി പേർ അതിലേ വന്നു​തു​ട​ങ്ങി.

കു​റേ​ശ്ശ​ക്കു​റേ​ശ്ശെ​യാ​യി, ഏതാ​നും കാ​ലം​കൊ​ണ്ട്, ഈ എതിർ​പ​ക്ഷ​മെ​ല്ലാം താനേ നശി​ച്ചു. പൊ​ന്തി​വ​രു​ന്ന എല്ലാ​വ​രും അനു​സ​രി​ക്കാ​തെ കഴി​യാ​ത്ത ആ ഒരു തരം നിയമം കാരണം, ആദ്യ​ത്തിൽ മൊ​സ്സ്യൂ മദ​ലി​യെ​ന്റെ നേരെ ദു​ഷ്പ്ര​സ്താ​വ​ങ്ങ​ളും അപ​കീർ​ത്തി​ക​ളും പ്ര​യോ​ഗി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു; പി​ന്നീ​ട് അതു​ക​ളെ​ല്ലാം ദു​ഷ്പ്ര​സ്താ​വ​മ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നു​മ​ല്ലെ​ന്നു വന്നു; അതു കഴി​ഞ്ഞ്, അവ​യെ​ല്ലാം അസൂ​യ​കൊ​ണ്ടു​ണ്ടാ​കു​ന്ന ദുർ​വാ​ക്കു​കൾ മാ​ത്ര​മാ​യി; ഒടു​വിൽ ആ വി​ചാ​ര​വും ഇല്ലാ​താ​യി; ബഹു​മാ​നം പരി​പൂർ​ണ​മാ​യി, ഏക​ക​ണ്ഠ​മാ​യി, ഹൃ​ദ​യ​പൂർ​വ​മാ​യി. എന്ന​ല്ല, ക്രി​സ്ത്വാ​ബ്ദം 1821-​ഓടുകൂടി, 1815-ൽ ഡി. പട്ട​ണ​ത്തിൽ ‘മെ​ത്രാൻ തി​രു​മേ​നി’ എന്ന വാ​ക്ക് ഏതു​വി​ധം ഉച്ച​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു​വോ അതേ ഉചാ​ര​ണ​വി​ശേ​ഷ​ണ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി ‘മെയർ അവർകൾ എന്ന് എം. പട്ട​ണ​ത്തി​ലെ ആളു​ക​ളും വി​ളി​ച്ചു​വ​ന്നു. മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെ​നു​മാ​യി കണ്ടാ​ലോ​ചി​ക്കു​വാൻ​വേ​ണ്ടി പത്തു കാതം ദൂ​ര​ത്തു​നി​ന്ന് ജന​ങ്ങൾ വരി​ക​യാ​യി. തമ്മി​ലു​ള്ള സ്വ​ര​ച്ചേർ​ച്ച​ക്കു​റ​വ് അയാൾ തീർ​ത്തു; വ്യ​വ​ഹാ​ര​ങ്ങൾ കൂ​ടാ​തെ കഴി​ച്ചു; വി​രോ​ധി​ക​ളെ യോ​ജി​പ്പി​ച്ചു. എല്ലാ​വ​രും മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെ​നെ തങ്ങ​ളു​ടെ വി​ധി​കർ​ത്താ​വാ​ക്കി സ്വീ​ക​രി​ച്ചു; അതു ന്യാ​യം കൂ​ടാ​തെ​യ​ല്ല​താ​നും. അയാൾ​ക്ക് ആത്മാ​വാ​യി പ്ര​കൃ​തി​നി​യ​മ​ഗ്ര​ന്ഥ​മാ​ണോ ഉള്ള​തെ​ന്നു തോ​ന്നി​പ്പോ​യി. ബഹു​മാ​ന​മാ​കു​ന്ന ഒരു പകർ​ച്ച​വ്യാ​ധി കട​ന്നു​പി​ടി​ച്ച​തു​പോ​ലെ, ആറോ ഏഴോ കൊ​ല്ല​ത്തെ കാ​ലം​കൊ​ണ്ട് ആ ജില്ല മു​ഴു​വ​നും മെ​യ​റു​ടെ പേരിൽ ഭക്തി​യു​ള്ള​താ​യി​ത്തീർ​ന്നു.

പട്ട​ണ​ത്തിൽ, ആ രാ​ജ്യ​ത്തെ​ല്ലാം​കൂ​ടി, നോ​ക്കി​യാൽ ഒരാൾ​ക്കു​മാ​ത്രം ഈ രോഗം പി​ടി​പെ​ട്ടി​ല്ല; ഫാദർ മദ​ലി​യെൻ എന്തു​ത​ന്നെ ചെ​യ്താ​ലും ശരി, എന്തോ കലു​ഷ​മാ​കാ​ത്ത​തും ചലനം തട്ടാ​ത്ത​തു​മായ ഒരു ബു​ദ്ധി​വി​ശേ​ഷ​ത്താൽ ഉറ​പ്പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടെ​ന്ന​പോ​ലെ അയാ​ളു​ടെ ആ ഒരു വി​രോ​ധി​മാ​ത്രം എപ്പോ​ഴും സശ്ര​ദ്ധ​നാ​യും അസ്വ​സ്ഥ​നാ​യും​ത​ന്നെ നി​ന്നു. സ്വ​ത​വേ ഉള്ള എല്ലാ ബു​ദ്ധി​വി​ശേ​ഷ​ങ്ങ​ളു​മെ​ന്ന​പോ​ലെ ശു​ദ്ധി​യും ഋജു​ത്വ​വു​മു​ള്ളൊ​ന്നാ​ണെ​ങ്കി​ലും, വി​രോ​ധ​ങ്ങ​ളേ​യും അനു​ക​മ്പ​ക​ളേ​യും ജനി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തും, ഒരു പ്ര​കൃ​തി​യെ മറ്റൊ​രു പ്ര​കൃ​തി​യിൽ​നി​ന്ന് അത്ര​മേൽ ആപല്‍ക്ക​ര​മാ​യ​വി​ധം അക​റ്റി​നിർ​ത്തു​ന്ന​തും, ഒരി​ക്ക​ലും സം​ശ​യി​ക്കാൻ നില്‍ക്കാ​ത്ത​തും, ഒരി​ക്ക​ലും അസ്വ​സ്ഥത തോ​ന്നാ​ത്ത​തും, ഒരി​ക്ക​ലും സമാ​ധാ​നം കി​ട്ടാ​ത്ത​തും, ഏതു സമ​യ​ത്തും തന്നെ​മ​റ​ന്നു പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കാ​ത്ത​തും, ഏത​ന്ധ​കാ​ര​ത്തി​ലും വഴി​പി​ഴ​യ്ക്കാ​ത്ത​തും, ഒരി​ക്ക​ലും തെ​റ്റാ​ത്ത​തും ഒട്ടും വെ​ള്ളം കട​ക്കാ​ത്ത​തും, എന്താ​യാ​ലും ഇണ​ങ്ങാ​ത്ത​തും, ബു​ദ്ധി​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഉപ​ദേ​ശ​ങ്ങൾ ഒന്നും തന്നെ ഉള്ളിൽ കട​ക്കാ​ത്ത​തും, യു​ക്തി​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ബന്ധ​വി​ച്ഛേ​ദ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും തട്ടാ​ത്ത​തും, ദൈ​വ​ഗ​തി​കൾ എന്തെ​ല്ലാം വി​ധ​ത്തിൽ മാ​റ്റി​മ​റി​ച്ചു​വെ​ച്ചു​ട​ക്കി​യാ​ലും മനു​ഷൃ​ശ്വാ​വി​നു മനു​ഷ്യ​പ്പു​ച്ച​യു​ടേ​യും മനു​ഷ്യ​ക്കു​റു​ക്ക​ന് മനു​ഷ്യ​കേ​സ​രി​യു​ടേ​യും സാ​ന്നി​ധ്യ​ത്തെ ഉപാ​യ​ത്തിൽ മന്ത്രി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തു​മാ​യി തി​ക​ച്ചും മൃ​ഗ​സാ​ധാ​ര​ണ​മായ ഒരു ബു​ദ്ധി​വി​ശേ​ഷം ചില മനു​ഷ്യ​രിൽ വാ​സ്ത​വ​മാ​യി പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കാ​റു​ണ്ടെ​ന്ന് തോ​ന്നു​ന്നു.

മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ ശാ​ന്ത​നും സ്നേ​ഹ​പൂർ​ണ​നു​മാ​യി എല്ലാ​വ​രു​ടേ​യും അനു​ഗ്ര​ഹ​ങ്ങ​ളാൽ ചു​റ്റ​പ്പെ​ട്ടു​കൊ​ണ്ട ഒരു തെ​രു​വി​ലൂ​ടെ നട​ന്നു​പോ​കു​മ്പോൾ, നീ​ണ്ട്, ഇരു​മ്പു​നി​റ​ത്തി​ലു​ള്ള മു​റി​ക്കു​പ്പാ​യ​മി​ട്ടു, കൈയിൽ ഒരു കന​മു​ള്ള ചൂരൽ വടി​യാൽ രക്ഷി​ത​നാ​യി, അമർ​ന്നു നീണ്ട ഒരു തൊ​പ്പി തലയിൽ വെ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഒരാൾ പെ​ട്ടെ​ന്ന് അയാ​ളു​ടെ പി​ന്നിൽ വന്നു​കൂ​ടി. കൈകൾ മാ​റ​ത്തു പി​ണ​ച്ചു​കെ​ട്ടി, തല പതു​ക്കെ ഒന്നി​ള​ക്കി, മേൽ​ച്ചു​ണ്ടി​നെ കീ​ഴ​ച്ചു​ണ്ടോ​ടു കൂ​ട്ടി മൂ​ക്കി​നു നേർ​ക്ക് ഒന്നു പൊ​ന്തി​ച്ച്—അതേ, ‘എന്തു​ത​ന്നെ​യാ​യാ​ലും ശരി, ആ മനു​ഷ്യൻ ആരാണ്? ഞാൻ അയാളെ എവി​ടെ​യോ​വെ​ച്ചു കണ്ടി​ട്ടു​ണ്ട്. ആട്ടെ, എന്നെ വി​ഡ്ഡി​യാ​ക്കു​വാൻ അയാ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടാ​വി​ല്ല’എന്ന് പരി​ഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്താ​വു​ന്ന, അങ്ങ​നെ ഒരു​ത​രം അർ​ഥ​മു​ള്ള കൊ​ഞ്ഞ​നം​കാ​ട്ട​ലോ​ടു​കൂ​ടി, അയാളെ കാ​ണാ​താ​വു​ന്ന​തു​വ​രെ ഒരേ നി​ല​യിൽ​നി​ന്ന് സു​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കു​ന്ന​ത് പല​പ്പോ​ഴും കാണാം.

ഏതാ​ണ്ടു പേ​ടി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന ഒരു ഗൌ​ര​വ​ത്താൽ ഗൌരവം പി​ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഈ മനു​ഷ്യൻ, വേ​ഗ​ത്തി​ലു​ള്ള ഒരു നോ​ട്ട​ത്തിൽ മാ​ത്ര​മേ കണ്ടി​ട്ടു​ള്ളു​വെ​ങ്കി​ലും, ആ കണ്ട​വ​ന്റെ ശ്ര​ദ്ധ​യെ ഹഠാൽ പി​ടി​ച്ചു​നിർ​ത്തു​ന്ന അങ്ങ​നെ​യു​ള്ള ചി​ല​രിൽ ഒരാ​ളാ​ണു്.

അയാ​ളു​ടെ പേർ ഴാവേർ എന്നാ​യി​രു​ന്നു; അയാൾ പൊ​ല്ലീ​സ് സൈ​ന്യ​ത്തിൽ​പ്പെ​ട്ട ഒരാ​ളാ​ണ്.

അയാൾ എ. പട്ട​ണ​ത്തിൽ രസ​മി​ല്ലാ​ത്ത​വ​യും ആവ​ശ്യ​മു​ള്ള​വ​യു​മായ ഒരിൻ​സ്പെ​ക്ട​രു​ടെ ജോ​ലി​കൾ നട​ത്തി​വ​രു​ന്നു. അയാൾ മദ​ലി​യെ​ന്റെ ആദ​ത്തെ നില കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല. അന്നു പാ​രി​സ്സി​ലെ പൊ​ല്ലീ​സ് സൈ​സ​ന്യാ​ധ്യ​ക്ഷ​നാ​യി​രു​ന്ന കൊംത് ആൻ​ഗ്ലെ​യു​ടെ കാ​ര്യ​ദർ​ശി​യായ മൊ​സ്സ്യു ഷാ​ബു​യി​യെ​യു​ടെ രക്ഷ​കൊ​ണ്ടാ​ണ് ഴാവേർ ഉദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​നാ​യ​ത്. അയാൾ എ൦. പട്ട​ണ​ത്തിൽ വന്ന​പ്പോൾ ആ മഹാ​നായ കൈ​ത്തൊ​ഴിൽ വ്യ​വ​സാ​യ​ക്കാ​രൻ പ്ര​മാ​ണി​യാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ഫാദർ മദ​ലി​യെൻ മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ ആയി​രി​ക്കു​ന്നു.

ചില പൊ​ല്ലീ​സ്സു ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​ന്മാ​രു​ടെ മു​ഖാ​കൃ​തി ഒരു സവി​ശേഷ മട്ടി​ലു​ള്ള​താ​ണ്. ഒരു നീ​ച​ത്വ​വും അധി​കാ​ര​വ​ലു​പ്പ​വും കൂ​ടി​ച്ചേർ​ന്ന ഒന്നാ​യി​രി​ക്കും അവ​രു​ടെ മു​ഖ​ഭാ​വം. ഴാ​വേ​രു​ടെ മു​ഖ​ഭാ​വം ഈ തര​ത്തി​ലാ​ണ്— നീ​ച​ത്വം കി​ഴി​ക്ക​ണം.

ആത്മാ​വു​ക​ളെ​ല്ലാം മാം​സ​ച​ക്ഷു​സ്സു​കൾ​ക്കു ഗോ​ച​ര​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കിൽ, മനു​ഷ്യ​സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​ലെ ഓരോ അം​ഗ​വും തി​ര്യ​ക്കു​ക​ളിൽ​പ്പെ​ട്ട ഏതെ​ങ്കി​ലു​മൊ​രു മൃ​ഗ​ത്തോ​ടു യോ​ജി​ച്ചി​രി​ക്കു​മെ​ന്നാ​ണ് ഞങ്ങ​ളു​ടെ ദൃ​ഡ​വി​ശ്വാ​സം; അങ്ങ​നെ, ശു​ക്തി​കീ​ടം മുതൽ കഴുകൻ വരേ​യും പന്നി​മു​തൽ നരി​വ​രേ​യു​മു​ള്ള എല്ലാ തി​ര്യ​ക്കു​ക​ളും മനു​ഷ്യ​നി​ലു​ണ്ടെ​ന്നും, അവയിൽ ഓരോ​ന്നും ഒരു മനു​ഷ്യ​നിൽ സ്ഥി​തി​ചെ​യ്യു​ന്നു​ണ്ടാ​വ​ണ​മെ​ന്നു​മാ​യി തത്ത്വ​ജ്ഞാ​നി​കൾ മന​സ്സി​ലാ​ക്കി​യി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത സത്യാ​വ​സ്ഥ ഞങ്ങൾ എളു​പ്പ​ത്തിൽ കണ്ട​റി​യാ​റു​ണ്ട്. ചി​ല​പ്പോൾ അവയിൽ ഒന്നി​ല​ധി​ക​ത്തേ​യും ഒരേ സമ​യ​ത്തു കാണാം.

തി​ര്യ​ക്കു​ക​ളെ​ല്ലാം നമ്മു​ടെ കണ്ണി​നു​മു​മ്പി​ലൂ​ടെ അല​ഞ്ഞു​ന​ട​ക്കു​ന്ന നമ്മു​ടെ സൌ​ശി​ല്യ​ങ്ങ​ളു​ടേ​യും ദു​ശ്ലീ​ല​ങ്ങ​ളു​ടേ​യും സ്വ​രൂ​പ​ങ്ങ​ള​ല്ലാ​തെ, നമ്മു​ടെ ആത്മാ​വു​ക​ളു​ടെ ഛാ​യാ​രു​പ​ങ്ങ​ള​ല്ലാ​തെ, മറ്റൊ​ന്നു​മ​ല്ല. നമ്മെ പി​ടി​ച്ചു​നിർ​ത്തി വി​ചാ​രി​പ്പി​ക്കാൻ​വേ​ണ്ടി ഈശ്വ​രൻ അവയെ നമു​ക്കു കാ​ട്ടി​ത്ത​രു​ന്നു. തി​ര്യ​ക്കു​ക​ളെ​ല്ലാം ആവിധം മറ്റു ചി​ല​തു​ക​ളു​ടെ ഛായകൾ മാ​ത്ര​മാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ്, ഈശ്വ​രൻ അവയെ വാ​സ്ത​വാർ​ഥ​ത്തി​ലു​ള്ള വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ​മു​ണ്ടാ​വാൻ നി​വൃ​ത്തി​യു​ള്ള​വ​യാ​ക്കാ​ഞ്ഞ​ത്; അതു​കൊ​ണ്ട് പ്ര​യോ​ജ​ന​മെ​ന്ത്? നേ​രെ​മ​റി​ച്ച്, നമ്മു​ടെ ആത്മാ​വു​ക​ളെ​ല്ലാം സത്യ​ങ്ങ​ളാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടും അവ​യ്ക്കെ​ല്ലാം പ്രാ​പ്യ​മാ​യി അനു​രൂ​പ​മായ ഒരു പു​രു​ഷാർ​ഥ​മു​ള്ള​തു​കൊ​ണ്ടും ഈശ്വ​രൻ അവ​യ്ക്കു വി​ശേ​ഷ​ബു​ദ്ധി കൊ​ടു​ത്തു; എന്നു​വെ​ച്ചാൽ, വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ​ത്തി​നു​ള്ള കഴിവ്. സാ​മു​ദാ​യി​ക​വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം, വേണ്ട വിധം ചെ​യ്യി​ക്കു​ന്ന​പ​ക്ഷം, ഓരോ ജീ​വാ​ത്മാ​വിൽ​നി​ന്നും, അത് എന്തു​ത​ര​ത്തി​ലു​ള്ള​തെ​ങ്കി​ലു​മാ​വ​ട്ടെ, അതിൽ ലയി​ച്ചു​കി​ട​ക്കു​ന്ന ഉപ​യു​ക്ത​ത​യെ എപ്പോ​ഴും പു​റ​ത്തേ​ക്കു വലി​ച്ചു​വ​രു​ത്താൻ കഴി​യും.

ഇത് നി​ശ്ച​യ​മാ​യും, സ്പ​ഷ്ട​മാ​യി കാ​ണ​പ്പെ​ടു​ന്ന ഭൌ​തി​ക​ജീ​വി​ത​ത്തെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ക്കു​ന്ന പരി​മി​ത​ദൃ​ഷ്ടി​കൊ​ണ്ടു​ള്ള കാ​ഴ്ച​യാ​ണ്. അല്ലാ​തെ അമാ​നു​ഷ​ങ്ങ​ളാ​യി എല്ലാ ജീ​വി​ക​ളി​ലും ആന്ത​ര​ങ്ങ​ളാ​യോ ബാ​ഹ്യ​ങ്ങ​ളാ​യോ ഉള്ള സത്ത്വ​വി​ശേ​ഷ​ങ്ങ​ളെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ക്കു​ന്ന അഗാ​ധ​ത​ര​മായ വാ​ദ​മു​ഖ​ത്തെ ഇതു പരാ​മർ​ശി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. വാ​സ്ത​വ​ത്തി​ലു​ള്ള ഞാൻ അന്തർ​ലീ​ന​മായ ഞാൻ ഇല്ലെ​ന്നു; പറ​യു​വാൻ തത്ത്വ​ജ്ഞാ​നി​ക​ളെ ഒരി​ക്ക​ലും അധി​കാ​ര​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നി​ല്ല. ഇങ്ങ​നെ ഒന്നു പറ​ഞ്ഞു​വെ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു, ഞങ്ങൾ പ്ര​കൃ​ത​ത്തി​ലേ​ക്ക് കട​ക്ക​ട്ടെ.

അപ്പോള്‍, ഓരോ മനു​ഷ്യ​നി​ലും തി​ര്യക്‍ലോ​ക​ത്തി​ലെ ഒരു സത്ത്വ​മു​ണ്ടെ​ന്നു് ഒരു നി​മി​ഷ​നേ​ര​ത്തേ​ക്ക് വാ​യ​ന​ക്കാ​രും ഞങ്ങ​ളോ​ടു​കു​ടി സമ്മ​തി​ക്കു​ന്ന​പ​ക്ഷം പൊ​ല്ലീ​സ്സു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​നായ ഴാ​വേ​റി​ലു​ള്ള​ത് എന്താ​യി​രു​ന്നു എന്നു പറയാൻ ഞങ്ങൾ​ക്ക് എളു​പ്പ​ത്തിൽ സാ​ധി​ക്കും.

ആസ്തൂ​റി​യ​യി​ലെ കൃ​ഷീ​വ​ല​ന്മാർ​ക്ക് ഒരു ദൃ​ഡ​ബോ​ധ​മു​ണ്ട്. ഓരോ ഈറ്റു ചെ​ന്നാ​യ​മ​ട​യി​ലും ഓരോ നാ​യ​യു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കും; അതിനെ തള്ള​ച്ചെ​ന്നായ പെറ്റ ഉടനെ തി​ന്നു​ക​ള​യു​ന്നു; അല്ലെ​ങ്കിൽ അതു വളർ​ന്നു​വ​ന്നാൽ മറ്റു ചെ​ന്നാ​യ​ക്കു​ട്ടി​ക​ളെ​യെ​ല്ലാം വി​ഴു​ങ്ങി​ക്ക​ള​യു​മ​ത്രേ.

ഒരു പെൺ​ചെ​ന്നാ​യ​യു​ടേ​തായ നാ​യ​ക്കു​ട്ടി​ക്ക് ഒരു മനു​ഷ്യ​മു​ഖം കൊ​ടു​ക്കുക; എന്നാൽ ഴാ​വേ​റാ​യി.

തണ്ടു​വ​ലി​ശി​ക്ഷ​യിൽ​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന ഒരു​വ​ന്റെ ഭാ​ര്യ​യായ ഒരു കൈ​നോ​ട്ട​ക്കാ​രി​യു​ടെ മക​നാ​യി ഴാവേർ തട​വു​മു​റി​യിൽ ജനി​ച്ചു. മു​തിര്‍ന്നു വന്ന​പ്പോൾ, താൻ സമു​ദാ​യ​ത്തിൽ​നി​ന്നു പു​റ​ത്തു​ള്ള​വ​നാ​ണെ​ന്ന് അയാൾ മന​സ്സി​ലാ​ക്കി; അതി​ന്നു​ള്ളിൽ കട​ക്കാൻ ഒരി​ക്ക​ലും സാ​ധി​ക്കു​ക​യി​ല്ലെ​ന്ന് അയാൾ നി​രാ​ശ​നാ​യി. പൊ​തു​ജ​ന​സ​മു​ദാ​യം രണ്ടു തര​ക്കാ​രെ എന്താ​യാ​ലും മാ​പ്പു കൊ​ടു​ക്കാ​തെ പു​റ​ത്തു തള്ളി​വി​ടു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്ന് അയാൾ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു—അതിനെ ഉപ​ദ്ര​വി​ക്കു​വ​ന്ന​വ​രേ​യും, അതിനെ രക്ഷി​ക്കു​ന്ന​വ​രേ​യും; ഈ രണ്ടു വർ​ഗ​ത്തിൽ ഏതെ​ങ്കി​ലു​മൊ​ന്നി​ല​ല്ലാ​തെ അയാൾ​ക്കു വേറെ നില്‍ക്ക​ക്ക​ള്ളി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല; അതോ​ടൊ​പ്പം​ത​ന്നെ അയാൾ​ക്കു ഒന്നു​കൂ​ടി ബോ​ധ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു—താൻ ജനി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​ത് അനിർ​വ​ച​നീ​യ​മായ ഒരു വെ​റു​പ്പോ​ടു​കൂ​ടി കരു​ത​പ്പെ​ടു​ന്ന​തും, മേലാൽ ഒരു​വി​ധ​ത്തി​ലും ഭേ​ദ​പ്പെ​ടു​വാൻ നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു തറ​ക്ക​ല്ലി​ന്മേൽ ഉറ​ച്ചു​നില്‍ക്കു​ന്ന​തു​മായ തെ​ണ്ടി​ക​ളു​ടെ വം​ശ​ത്തി​ലാ​ണ്. അയാൾ പൊ​ല്ലീ​സ്സിൽ ചേർ​ന്നു. അതിൽ അയാൾ​ക്കു ജയം​കി​ട്ടി. നാ​ല്പ​താ​മ​ത്തെ വയ​സ്സിൽ അയാൾ ഒരു ഇൻ​സ്പെ​ക്ട​രാ​യി.

തെ​ക്കൻ​പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളിൽ തണ്ടു​വ​ലി​ശി​ക്ഷ അനു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന തട​വു​പു​ള്ളി​കൾ​ക്കു​ള്ള താ​മ​സ​സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളി​ലാ​ണ് അയാൾ ചെ​റു​പ്പ​ത്തിൽ നി​യ​മി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്ന​ത്.

ഇവി​ടു​ന്ന​ങ്ങോ​ട്ടു കട​ക്കു​ന്ന​തി​നു മുൻ​പാ​യി, ഞങ്ങൾ ഴാ​വേ​റെ​പ്പ​റ്റി പറ​യു​മ്പോൾ ഉപ​യോ​ഗി​ച്ച മനു​ഷ്യ​മു​ഖം’ എന്ന വാ​ക്കി​ന്റെ ഉദ്ദി​ഷ്ടാർ​ഥം നമു​ക്ക​ന്യോ​ന്യം മന​സ്സി​ലാ​ക്കുക.

ഴാ​വേ​റു​ടെ മനു​ഷ്യ​മു​ഖ​ത്തിൽ ഒരു പരന്ന മൂ​ക്കും ആഴ​മു​ള്ള രണ്ടു ദ്വാ​ര​ങ്ങ​ളും ആ ദ്വാ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ നേ​ര​ക്കു കവിൾ​ത്ത​ട​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ കയ​റി​ച്ചെ​ല്ലു​ന്ന രണ്ടു കൂ​റ്റൻ കവിൾ​മീ​ശ​ക​ളും അട​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ഈ രണ്ടു കാ​ടു​ക​ളും ആ ഗു​ഹ​ക​ളും ഒന്നാ​മ​താ​യി കാ​ണു​ന്ന ആരും ഒന്നു ചു​ളു​ങ്ങി​പ്പോ​വും. ഴാവേർ ചി​രി​ക്കു​ന്ന സമ​യ​ത്ത്—അയാ​ളു​ടെ ചിരി വളരെ അപൂർ​വ​വും ഭയ​ങ്ക​ര​വു​മാ​യി​രു​ന്നു—അയാ​ളു​ടെ വീ​തി​കു​റ​ഞ്ഞ ചു​ണ്ടു​കൾ അക​ന്നു പല്ലു​ക​ളെ മാ​ത്ര​മ​ല്ല നൊ​ണ്ണു​ക​ളെ​ക്കൂ​ടി​യും പു​റ​ത്തു കാ​ണി​ക്കും; എന്ന​ല്ല, അയാ​ളു​ടെ മൂ​ക്കി​നു ചു​റ്റും, കാ​ട്ടു​മൃ​ഗ​ത്തി​ന്റെ മോ​ന്ത​യി​ലെ​ന്ന പോലെ, പര​പ്പു​കൂ​ടി​യ​തും കണ്ടാൽ ഭയം തോ​ന്നു​ന്ന​തു​മായ ഒരു മട​ക്കു​ക​യ​റും. ഗൌ​ര​വ​ഭാ​വ​ത്തി​ലു​ള്ള ഴാവേർ ഒരു വീ​ട്ടു​കാ​വൽ​നാ​യ​യാ​ണ്; ചി​രി​ക്കു​മ്പോൾ, അയാൾ ഒരു നരി​ത​ന്നെ. ബാ​ക്കി ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളെ​പ്പ​റ്റി​യാ​ണെ​ങ്കിൽ, തല​യോ​ട് അയാൾ​ക്കു വള​രെ​ക്കു​റ​ച്ചേ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളു; ഒരു​പ​ടി താ​ടി​യെ​ല്ലു​ണ്ട്; അയാ​ളു​ടെ തല​മു​ടി നെ​റ്റി മു​ഴു​വ​നും മറ​ച്ച് പു​രി​ക​ങ്ങ​ളു​ടെ മീതെ വീ​ണു​കി​ട​ക്കു​ന്നു; ദേ​ഷ്യ​ത്തി​ന്റെ ഒരു മു​ദ്ര​പോ​ലെ അയാ​ളു​ടെ രണ്ടു കണ്ണി​നു​മി​ട​യിൽ സ്ഥി​ര​വും സര്‍വ​ദാ കേ​ന്ദ്ര​സ്ഥ​വു​മായ ഒരു ചു​ളു​ക്കു​ണ്ട്; അയാ​ളു​ടെ നോ​ട്ടം അസ്പ​ഷ്ട​മ​ത്രേ; അയാ​ളു​ടെ വായ മട​ക്കു​ഞെ​റി​യു​ള്ള​തും ഭയ​ങ്ക​ര​വു​മാ​യി​രു​ന്നു; അയാ​ളു​ടെ മു​ഖ​ഭാ​വം ക്രൂ​രത കൂടിയ ഈ മനു​ഷ്യ​നിൽ സാ​ധാ​ര​ണ​സ്ഥി​തി​ക്കു വളരെ നല്ല​വ​യും വളരെ ഒതു​ങ്ങി​യ​വ​യു​മായ രണ്ടു മനോ​വൃ​ത്തി​കൾ ഉൾ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു; പക്ഷേ, അയാൾ അവയെ വലു​പ്പം വെ​പ്പി​ച്ചു വെ​പ്പി​ച്ചു ചീ​ത്ത​യാ​ക്കി കലാ​ശി​പ്പി​ച്ചു—അധി​കാ​ര​ശ​ക്തി​യോ​ടു​ള്ള ബഹു​മാ​ന​വും, രാ​ജ്യ​ദ്രോ​ഹ​ത്തോ​ടു​ള്ള വെ​റു​പ്പും; എന്ന​ല്ല, അയാ​ളു​ടെ ദൃ​ഷ്ടി​ക്കു കൊ​ല​പാ​ത​കം, തട്ടി​പ്പ​റി, ദു​ഷ്പ്ര​വൃ​ത്തി​ക​ളെ​ല്ലാം, രാ​ജ്യ​ദ്രോ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഓരോ രൂ​പ​ഭേ​ദ​മാ​ണ്, രാ​ജ്യ​ഭ​ര​ണ​ത്തിൽ അധി​കാ​ര​പ്പെ​ട്ട ആരെ​യും, പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി മുതൽ നാ​ട്ടു​പു​റ​ത്തു​ള്ള പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​രൻ​വ​രെ എല്ലാ​വ​രേ​യും, തി​രി​ഞ്ഞും മറി​ഞ്ഞും നോ​ക്കാ​തെ ഒര​ഗാ​ധ​വി​ശ്വാ​സ​ത്തിൽ പൊ​തി​ഞ്ഞി​ട്ടേ അയാൾ കാ​ണാ​റു​ള്ളൂ. ദു​ഷ്പ്ര​വൃ​ത്തി​യു​ടെ ഉമ്മ​റ​ത്തേ​ക്ക് ഒരി​ക്കൽ കാൽ വെ​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള ഏതൊ​രാ​ളെ​യും അയാൾ പരി​ഹാ​സം​കൊ​ണ്ടും വെ​റു​പ്പു​കൊ​ണ്ടും അറ​പ്പു​കൊ​ണ്ടും മൂ​ടി​ക്ക​ള​യും. അയാൾ കേ​വ​ല​സ്വ​രു​പ​നാ​ണ്; വൃ​ത്യ​സ്ത​ത​ക​ളെ അയാൾ കൈ​ക്കൊ​ള്ളി​ല്ല. ഒരു ഭാ​ഗ​ത്തേ​ക്ക് ചാ​ഞ്ഞ് അയാൾ പറയും, ‘ഉദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​ന്നു തെ​റ്റു വരാൻ വയ്യാ; മജി​സ്ട്രേ​ട്ടി​ന് ഒരി​ക്ക​ലും അബ​ദ്ധം പറ്റി​ല്ല.’ മറ്റേ ഭാ​ഗ​ത്തെ​പ്പ​റ്റി അയാൾ ഇങ്ങ​നെ പറയും; ഈ മനു​ഷ്യർ ഇനി ഒരി​ക്ക​ലും നേ​രെ​യാ​വി​ല്ല. ഇവ​രെ​ക്കൊ​ണ്ടു യാ​തൊ​രു ഗു​ണ​വും ഉണ്ടാ​വാൻ വയ്യാ.’ മനു​ഷ്യ​നി​യ​മ​ത്തിൽ പി​ശാ​ചു​ക​ളെ ഉണ്ടാ​ക്കി​ത്തീർ​ക്കാൻ, അഥവാ വാ​യ​ന​ക്കാർ​ക്ക് ഇങ്ങ​നെ പറ​യു​ന്ന​താ​ണ് ഇഷ്ട​മെ​ങ്കിൽ, പി​ശാ​ചു​ക​ളു​ണ്ടെ​ന്ന് പ്ര​മാ​ണ​പ്പെ​ടു​ത്തു​വാൻ, എന്തോ ശക്തി കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടു​ള്ള​വ​രും സമു​ദാ​യ​ത്തി​ന്റെ അടി​യിൽ ഒരു വി​ട്ടൊ​ഴി​ച്ചി​ലി​ല്ലാ​ത്ത ദേ​വ​ത​യെ പ്ര​തി​ഷ്ഠി​ക്കു​ന്ന​വ​രു​മായ അത്ത​രം മറു​ക​ണ്ടം​ചാ​ടി’ തത്ത്വ​ജ്ഞാ​നി​ക​ളു​ടെ അഭി​പ്രാ​യ​ത്തോ​ട് അയാൾ തി​ക​ച്ചും പങ്കു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. അയാൾ ആര്‍ദ്ര​ത​യി​ല്ലാ​ത്ത​വ​നും ഗൌ​ര​വ​ക്കാ​ര​നും നി​ഷ​ഠൂ​ര​സ്വ​ഭാ​വ​നു​മാ​യി​രു​ന്നു; അയാൾ ദുഃ​ഖ​ശീ​ല​നായ ഒരാ​ലോ​ച​ന​ക്കാ​ര​നാ​ണ്.; മത​ഭ്രാ​ന്ത​ന്മാ​രെ​പ്പോ​ലെ അയാൾ വി​നീ​ത​നു​മാ​ണ്, അഹം​ഭാ​വി​യു​മാ​ണ്. അയാ​ളു​ടെ നോ​ട്ടം തു​ര​പ്പ​നു​ളി​പോ​ലെ ഉറ​പ്പു​ള്ള​തും തു​ള​ഞ്ഞു​കേ​റു​ന്ന​തു​മ​ത്രേ. അയാ​ളു​ടെ ജീ​വി​തം മു​ഴു​വ​നും ഈ രണ്ടു​വാ​ക്കി​ന്മേൽ ഞാ​ന്നു കി​ട​ക്കു​ന്നു; ഉണർ​ച്ച​യും മേൽ നോ​ട്ട​വും. ലോ​ക​ത്തിൽ​വെ​ച്ച് ഏറ്റ​വും വള​വു​ള്ള ഒന്നി​ന് അയാൾ ഒരു നേർവര ഏർ​പ്പെ​ടു​ത്തി; തന്നെ​ക്കൊ​ണ്ടു​ള്ള പ്ര​യോ​ജ​ന​ത്തി​ന്റെ യഥാർ​ഥ​ബോ​ധ​വും, തന്റെ പ്ര​വൃ​ത്തി​ക​ളെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ചു​ള്ള ധർ​മ​ശാ​സ്ത്ര​സി​ദ്ധാ​ന്ത​വും അയാൾ​ക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; മറ്റു​ള്ള​വർ മതാ​ചാ​ര്യ​ന്മാ​രാ​കു​ന്ന​പോ​ലെ, അയാൾ ഒരൊ​റ്റു​കാ​ര​നാ​യി. ഹാ, ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ കൈ​യിൽ​പ്പെ​ടു​ന്ന​വ​രു​ടെ ദുർദശ! തട​വിൽ​നി​ന്നു ചാ​ടി​പ്പോ​ന്നി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കിൽ സ്വ​ന്തം അച്ഛ​നെ​ക്കൂ​ടി അയാൾ പി​ടി​ച്ചു ബന്ധി​ക്കും; അരു​താ​ത്ത​തു ചെ​യ്തി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കിൽ അമ്മ​യ്ക്കും അയാൾ ഭ്ര​ഷ്ടു പറയും. എന്ന​ല്ല, സൽ​ക്കർ​മം ചെ​യ്താ​ല​ത്തെ മന​സ്സ​ന്തോ​ഷ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി അയാൾ അതു പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യും. ആക​പ്പാ​ടെ ഒരു വി​ട്ടൊ​ഴി​ച്ചി​ലി​ല്ലാ​തെ അരി​ഷ്ടു​കൊ​ണ്ടും ഏകാ​ന്ത​സ്ഥി​തി കൊ​ണ്ടും സർ​വ​നി​ഷേ​ധം​കൊ​ണ്ടും ചാ​രി​ത്ര്യം കൊ​ണ്ടും നി​റ​ഞ്ഞു​കി​ട​ക്കു​ന്ന ഒരു ജീ​വി​തം. അതു ശമനം കി​ട്ടാ​ത്ത ധർ​മ​ഗ​തി​യാ​യി​രു​ന്നു; ദയ​യി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു പി​ടി​കൂ​ടാൻ നിൽ​ക്കൽ, ക്രൂ​ര​ത​ര​മായ ഒരു സതൃ​ശീ​ലം, വെ​ണ്ണ​ക്ക​ല്ലു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഒര്യാ​യ​ക്കാ​രൻ—സ്പാർ​ട്ട​ക്കാർ​ക്ക് സ്പാർ​ട്ട അറി​യാ​വു​ന്ന​തു​പോ​ലെ, ഇത് എന്താ​ണെ​ന്നു പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാർ​ക്ക​റി​യാം.

ഉറ്റു​നോ​ക്കു​ക​യും മറ്റു​ള്ള​വ​രു​ടെ നോ​ട്ട​ത്തിൽ നി​ന്നു ഒഴി​ഞ്ഞു​നില്‍ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന ഒരാ​ളു​ടെ മട്ടു മു​ഴു​വ​നും കാ​ണി​ക്കു​ന്ന​താ​ണു് ഴാ​വേ​റു​ടെ ആകൃതി. അക്കാ​ല​ത്തു മു​ന്തി​നില്‍ക്കു​ന്ന പത്ര​ങ്ങൾ എന്നു വി​ഭ​ജി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന ആവക സാ​ധ​ന​ങ്ങ​ളെ മഹ​ത്ത​ര​മായ ജഗ​ദുൽ​പ​ത്തി​ച​രി​ത്രം കൊ​ണ്ടു രസം​പി​ടി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്ന മെ​സ്ത​രു​ടെ ഗോ​പ​ന​പ്രി​യ​ന്മാ​രായ അനു​ഗാ​മി​കൾ ഴാ​വേ​റെ ഒരു മാ​തൃ​കാ​പു​രു​ഷ​നെ​ന്നു ഘോ​ഷി​ക്കു​വാൻ ഒരി​ക്ക​ലും വി​ട്ടു​പോ​ക​യി​ല്ല. അയാ​ളു​ടെ നെ​റ്റി​ത്ത​ടം കാ​ണു​ക​യി​ല്ല; അതു തൊ​പ്പി​യു​ടെ ഉള്ളിൽ മറ​ഞ്ഞി​രി​ക്കും; അയാ​ളൂ​ടെ കണ്ണു​കൾ കാ​ണു​ക​യി​ല്ല; അതുകൾ പു​രി​ക​ങ്ങൾ​ക്കു​ള്ളിൽ ഒളി​ച്ചു​കി​ട​ക്കു​ന്നു; അയാ​ളു​ടെ കവിൾ​ത്ത​ട​ങ്ങൾ കാ​ണു​ക​യി​ല്ല; അവ അയാ​ളു​ടെ കണ്ഠ​വ​സ്ത്ര​ത്തിൽ താ​ഴ്‌​ന്നി​റ​ങ്ങി​നില്‍ക്കു​ന്നു. അയാ​ളു​ടെ കൈ​ത്ത​ല​ങ്ങൾ കാ​ണു​ക​യി​ല്ല; അവ അയാ​ളു​ടെ കു​പ്പാ​യ​ക്കൈ​ക​ളി​ലേ​ക്ക് വലി​ഞ്ഞി​ട്ടാ​ണ്; അയാ​ളു​ടെ ചൂ​രൽ​വ​ടി​യും കാ​ണു​ക​യി​ല്ല; അതിനെ അയാൾ പു​റം​കു​പ്പാ​യ​ത്തി​നു​ള്ളിൽ​പ്പി​ടി​ച്ചേ കൊ​ണ്ടു നട​ക്കു. പക്ഷേ, ആ വേണ്ട സമയം വന്നാൽ, ഒരു പതി​യി​രു​പ്പു​സ്ഥ​ല​ത്തു നി​ന്നെ​ന്ന​പോ​ലെ ഈ ഇരു​ട്ടി​നി​ട​യിൽ നി​ന്നൊ​ക്കെ​ക്കൂ​ടി, ഒരു ഞൊ​ടി​യി​ട​കൊ​ണ്ടു വീതി കു​റ​ഞ്ഞു കൂർ​ത്ത ഒരു നെ​റ്റി​യും, അപ​ക​ടം​പി​ടി​ച്ച ഒരു നോ​ട്ട​വും ഭയ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന ഒരു കവി​ളും, പോ​ത്തൻ കൈ​ക​ളും, ഒരു രാ​ക്ഷ​സ​ന്നു ചേർ​ന്ന പൊ​ന്തൻ​വ​ടി​യും പു​റ​ത്തു ചാ​ടു​ന്ന​തു കാണാം.

ഇട​യു​ള്ള സമ​യ​ങ്ങ​ളിൽ പക്ഷേ, അത​ത്ര​യേ​റെ ഉണ്ടാ​കാ​റി​ല്ല—പു​സ്ത​ക​ത്തോ​ടു വെ​റു​പ്പാ​ണെ​ങ്കി​ലും, അയാൾ വാ​യി​ക്കും; ഇതു​കാ​ര​ണം അയാൾ തീരേ അക്ഷ​ര​ജ്ഞ​ന​ല്ലാ​യ്ക​യി​ല്ല. സം​ഭാ​ഷ​ണ​ത്തിൽ അവി​ട​വി​ടെ​യു​ള്ള ചില ഉച്ചാ​ര​ണ​ത്തി​ന്റെ ദൃ​ഡ​ത​കൊ​ണ്ട് ഇതു മന​സ്സി​ലാ​ക്കാം.

ഞങ്ങൾ പറ​ഞ്ഞ​തു​പോ​ലെ, അയാൾ​ക്കു ദുഃ​സ്വ​ഭാ​വ​ങ്ങ​ളി​ല്ല. തന്നെ​പ്പ​റ്റി അയാൾ​ക്കു സന്തോ​ഷം തോ​ന്നു​ന്ന സമ​യ​ങ്ങ​ളിൽ, അയാൾ ഒരു കു​ത്തു പു​ക​യി​ല​പ്പൊ​ടി എടു​ത്തു വലി​ക്കാ​റു​ണ്ട്. അതി​ലാ​ണ് അയാൾ​ക്കു മനു​ഷ്യ​ലോ​ക​വു​മാ​യു​ള്ള സം​ബ​ന്ധം കി​ട​ക്കു​ന്ന​ത്.

നീ​തി​ന്യാ​യ​ഭ​ര​ണ​ത്തി​നു​ള്ള മന്ത്രി​സ​ഭ​യിൽ​നി​ന്നു കൊ​ല്ലം​തോ​റും പു​റ​ത്തി​റ​ക്കു​ന്ന സ്ഥി​തി​വി​വ​ര​പ്പ​ട്ടിക സ്വ​ന്തം നി​യ​മ​ഭാ​ഷ​യിൽ ‘തെ​മ്മാ​ടി​കൾ’ എന്നു നാ​മ​ക​ര​ണം ചെ​യ്തു​വി​ടു​ന്ന ആ ഒരു വർ​ഗ​ത്തി​നു ഴാവേർ ഒരു ‘ഇമ്പാ​ച്ചി’യാ​ണെ​ന്നു​ള​ള​തു വാ​യ​ന​ക്കാർ​ക്കു മന​സ്സി​ലാ​ക്കു​വാൻ വലിയ ഞെ​രു​ക്ക​മി​ല്ല. ഴാവേർ എന്ന പേർ പറ​ഞ്ഞു​കേ​ട്ടാൽ മതി, അവ​രൊ​ക്കെ കു​തി​കു​തി​ച്ചു; ഴാ​വേ​റു​ടെ മുഖം കണ്ടാൽ​ത്തീർ​ന്നു, അവ​രൊ​ക്കെ മര​വി​ച്ചു.

ഇങ്ങ​നെ​യാ​യി​രു​ന്നു ആ ഭയ​ങ്ക​ര​മ​നു​ഷ്യൻ.

മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെ​ന്റെ​മേൽ എപ്പോ​ഴും പതി​ഞ്ഞു​നില്‍ക്കു​ന്ന ഒരു ദൃ​ഷ്ടി​പോ​ലെ​യാ​യി​രു​ന്നു ഴാവേർ; സം​ശ​യം​കൊ​ണ്ടും ഈഹ​ങ്ങ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടും നി​റ​ഞ്ഞ ഒരു കണ്ണ്. മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ ഒടു​വിൽ ഈ ഒരു വാ​സ്ത​വം മന​സ്സി​ലാ​ക്കി; പക്ഷേ, അതയാൾ അത്ര സാ​ര​മാ​യി കരു​തി​യി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നു. അയാൾ ഴാ​വേ​റോ​ട് എന്തെ​ങ്കി​ലും ഒന്നു ചോ​ദി​ക്കു​ക​കൂ​ടി ചെ​യ്തി​ട്ടി​ല്ല; അയാൾ ഴാ​വേ​റെ അമ്പേ​ഷി​ക്കു​ക​യാ​വ​ട്ടേ, ഒഴി​ഞ്ഞു​മാ​റു​ക​യാ​വ​ട്ടേ ചെ​യ്തി​ല്ല. പരി​ഭ്ര​മി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തും ഏതാ​ണ്ട് അസു​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തു​മായ ഒരു നോ​ട്ടം—എന്നാൽ അതയാൾ അറി​ഞ്ഞി​ട്ടാ​ണെ​ന്നു ലേ​ശ​മെ​ങ്കി​ലും തോ​ന്നി​യി​രു​ന്നി​ല്ല—അയാ​ളിൽ പ്ര​ത്യ​ക്ഷീ​ഭ​വി​ക്കും. അയാൾ ഴാ​വേ​റോ​ടു ഭൂ​മി​യിൽ മറ്റു​ള്ള​വ​രോ​ടെ​ല്ലാ​മെ​ന്ന​പോ​ലെ, സസു​ഖ​മാ​യും സമ​ര്യാ​ദ​മാ​യും പെ​രു​മാ​റി.

തന്റെ വർ​ഗ​ത്തി​നു​ള്ള​തും സ്വ​ത​വേ ഉള്ള ബു​ദ്ധി​വി​ശേ​ഷ​ത്തോ​ടു മന​സ്സും കൂ​ടി​ച്ചേർ​ന്നു​ണ്ടാ​കു​ന്ന​തു​മായ അത്ത​രം ഉൽ​ക്ക​ണ്ഠ​യോ​ടു​കൂ​ടി, താൻ മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെ​ന്റെ പൂർ​വ​ച​രി​ത​ത്തി​ന്റെ ചവി​ട്ട​ടി​കൾ മു​ഴു​വ​നും ഗൂ​ഡ​മാ​യി കണ്ടു​പി​ടി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നു ഴാ​വേ​റു​ടെ മു​ഖ​ത്തു​നി​ന്നു​ത​ന്നെ വീ​ണു​പോയ ചില വാ​ക്കു​കൾ നി​മി​ത്തം ഊഹി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. ഏതോ രാ​ജ്യ​ത്ത് അപ്പോൾ കു​റ്റി​യ​റ്റു​പോയ ഒരു കു​ടും​ബം ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തി​നെ​പ്പ​റ്റി ചില വി​വ​ര​ങ്ങൾ ഒരാൾ പതു​ങ്ങി​നോ​ക്കി​യി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്ന് അയാൾ അറി​ഞ്ഞ​താ​യി​ത്തോ​ന്നി; അയാൾ ആവിധം ഗൂ​ഡ​ഭാ​ഷ​യിൽ സം​സാ​രി​ക്ക​യും ചെ​യ്തു. മനോ​രാ​ജ്യം വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന​തി​ന്നി​ട​യിൽ, സം​ഗ​തി​വ​ശാൽ അയാൾ പറ​ഞ്ഞു: ‘ആ മനു​ഷ്യൻ എന്റെ കൈ​യി​ലാ​യി എന്നു തോ​ന്നു​ന്നു.’ പി​ന്നെ ഒരു മൂ​ന്നു ദി​വ​സ​ത്തി​ന് അയാൾ ആലോ​ചി​ക്കുക തന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു; ഒര​ക്ഷ​ര​വും മി​ണ്ടി​യി​ട്ടി​ല്ല. അയാൾ​ക്കു കി​ട്ടി എന്നു തോ​ന്നിയ പി​ടി​വ​ള്ളി എങ്ങ​നെ​യോ മു​റി​ഞ്ഞു​പോ​യ​പോ​ലെ​യി​രു​ന്നു.

ഇതിനു പുറമെ ചില വാ​ക്കു​ക​ളിൽ​നി​ന്നു തോ​ന്നി​പ്പോ​കാ​വു​ന്ന കേ​വ​ലാർ​ഥം കൊ​ണ്ടു​ള്ള അപകടം തീർ​ക്കു​വാൻ ഈ പറ​യു​ന്ന​താ​വ​ശ്യ​വു​മാ​ണ്—ഒരു മനു​ഷ്യ​നി​ലും തീരെ തെ​റ്റി​പ്പോ​ക​യി​ല്ലെ​ന്നു​ള്ള ഒന്നു​ണ്ടാ​വാൻ വയ്യാ; എന്ന​ല്ല, മൃ​ഗ​സാ​ധാ​ര​ണ​മായ പ്ര​കൃ​തി​ബോ​ധ​ത്തി​ന് ഒരു സവി​ശേ​ഷ​ത​യു​ണ്ട്—അത് ഇട​യ്ക്കു​വെ​ച്ചു കെ​ട്ടി​മ​റി​ഞ്ഞു​പോ​കും; പോ​കേ​ണ്ട വഴി​യിൽ​നി​ന്നു പു​റ​ത്തേ​ക്കു തെ​ള്ളി​പ്പോ​വും; പരാ​ജ​യ​പ്പെ​ട്ടേ​ക്കും; ഇല്ലെ​ങ്കിൽ അതു വി​ശേ​ഷ​ബു​ദ്ധി​യേ​ക്കാൾ ഉൽ​കൃ​ഷ്ട​മാ​വു​മ​ല്ലോ; മൃ​ഗ​ത്തി​നു മനു​ഷ്യ​നേ​ക്കാൾ അറി​വു​ള്ള​താ​യി കണ്ടേ​നേ.

മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെ​ന്റെ തി​ക​ഞ്ഞ മന​സ്സ്യാ​സ്ഥ്യ​വും കൂ​സ​ലി​ല്ലാ​യ്മ​യും ഴാ​വേ​റെ ഏതാ​ണ്ടു വ്യ​ക്ത​മാ​യി പരി​ഭ്ര​മി​പ്പി​ച്ചു.

എന്താ​യാ​ലും ഒരു ദിവസം ഴാ​വേ​റു​ടെ അഭൂ​ത​പൂർ​വ​മായ ഒരു ഭാ​വ​ദേ​ദം മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെ​ന്ന് ഒന്നു​ള്ളിൽ​ക്കൊ​ണ്ടു. അത് ഈ പറ​യു​ന്ന സന്ദർ​ഭ​ത്തി​ലാ​ണ്.

ഒരു ദിവസം രാ​വി​ലെ മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ എം. പട്ട​ണ​ത്തി​ലെ കൽ​വി​രി​പ്പി​ല്ലാ​ത്ത ഒരി​ട​വ​ഴി​യി​ലൂ​ടെ നട​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു; അയാൾ ഒരു ശബ്ദം കേ​ട്ടു; കുറേ അക​ലെ​യാ​യി ഒരാൾ​ക്കൂ​ട്ടം കൂ​ടി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു കണ്ടു. അയാൾ അടു​ത്തു ചെ​ന്നു. ഫാദർ ഫൂ​ഷൽ​വാ​ങ് എന്നു പേരായ ഒരു വയ​സ്സൻ വണ്ടി​ക്കു ചു​വ​ട്ടിൽ വീണു കി​ട​ക്കു​ന്നു; ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ കുതിര കാൽ​തെ​റ്റി മറി​ഞ്ഞു​പോ​യി.

ഈ ഫൂ​ഷൽ​വാ​ങാ​ക​ട്ടേ, മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെ​ന്ന് അക്കാ​ല​ത്തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ചില വി​രോ​ധി​ക​ളു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ ഒരാ​ളാ​ണ്. ഏതാ​ണ്ടൊ​ക്കെ വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ​മു​ള്ള ഒരു കൃ​ഷീ​വ​ല​നാ​യി​രു​ന്ന ഫൂഷൽ വാങ്, മദ​ലി​യെൻ ആ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു വന്ന കാ​ല​ത്ത്, ആധാരം സാ​ക്ഷി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന തന്റെ ഉദ്യോ​ഗം പോയി, തക​രാ​റാ​കാൻ തു​ട​ങ്ങു​ന്ന ഒരു പ്ര​വൃ​ത്തി പതു​ക്കെ കൊ​ണ്ടു​ന​ട​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. വക്കീ​ലാ​യി​രു​ന്ന താൻ നശി​ച്ച് അപ​ക​ട​ത്തി​ലാ​വാൻ നില്‍ക്കു​മ്പോൾ, ഈ ഒരു വെറും കൂ​ലി​ക്കാ​രൻ കട​ന്നു ധന​വാ​നാ​കാൻ പോ​കു​ന്ന​ത് അയാൾ കണ്ടു. അയാൾ​ക്ക് അസുയ കല​ശ​ലാ​യി; തരം​കി​ട്ടി​യേ​ട​ത്തെ​ല്ലാം അയാൾ മദ​ലി​യെ​നെ ഉപ​ദ്ര​വി​ക്കാൻ കഴി​യു​ന്ന​തൊ​ക്കെ പ്ര​വർ​ത്തി​ച്ചു. ഒടു​വിൽ കട​ത്തിൽ മു​ങ്ങി; ഒരു വണ്ടി​യും ഒരു കു​തി​ര​യു​മ​ല്ലാ​തെ, കു​ടും​ബ​മോ കരി​ക​ളോ ഒന്നും ബാ​ക്കി​യി​ല്ലാ​താ​യി; അയാൾ ഒരു വണ്ടി​ക്കാ​ര​നാ​യി. കു​തി​ര​യു​ടെ രണ്ടു കാലും മു​റി​ഞ്ഞു; അതി​ന്നെ​ണീ​യ്ക്കു​വാൻ വയ്യാ. ആ വയ​സ്സന്‍ ചക്ര​ത്തി​നു​ള്ളില്‍പ്പെ​ട്ടു. വണ്ടി​യു​ടെ കനം മു​ഴു​വ​നും നെ​ഞ്ഞ​ത്ത​മ​ര​ത്ത​ക്ക​വ​ണ്ണം, അങ്ങ​നെ ഒരു ഭാ​ഗ്യം​കെ​ട്ട​താ​യി​രു​ന്നു ആ വീഴ്ച. വണ്ടി​യിൽ ഞെ​രു​ങ്ങെ സാ​മാ​ന​വു​മു​ണ്ട്. അത്യ​ധി​കം ദയ​നീ​യ​മാ​യ​വി​ധ​ത്തിൽ ഫാദർ ഫൂ​ഷൽ​വാ​ങ് കി​ട​ന്നു ഞെ​ര​ങ്ങു​ന്നു. അയാളെ ആ അപ​ക​ട​ത്തില്‍ നി​ന്നു രക്ഷ​പ്പെ​ടു​ത്താന്‍ യത്നി​ച്ചു; പക്ഷേ, പറ്റി​യി​ല്ല. വേ​ണ്ട​പോ​ല​ല്ലാ​തെ ഒന്നു പി​ടി​ച്ചാൽ, കഥ​യി​ല്ലാ​തെ ഒരു സഹാ​യി​ച്ചു​പോ​യാൽ, തക​രാ​റാ​യി​ട്ട് ഒന്ന​ന​ക്കി​യാൽ, തീർ​ന്നു—അയാൾ മരി​ക്കും. ചക്രം അയാ​ളു​ടെ മേൽ​നി​ന്നു പൊ​ന്തി​ക്കു​ക​യ​ല്ലാ​തെ, ആ മനു​ഷ്യ​നെ ആ അപ​ക​ട​ക്കി​ട​പ്പിൽ​നി​ന്നു മാ​റ്റു​വാൻ നിർ​വാ​ഹ​മി​ല്ല. ആ സംഭവം ഉണ്ടായ ഉടനെ അവിടെ എത്തി​ച്ചേർ​ന്നി​ട്ടു​ള്ള ഴാവേർ യന്ത്ര​ത്തി​രി​പ്പാ​ണി​ക്ക് ആളെ അയ​ച്ചു.

മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ വന്നു. ആളുകൾ ബഹു​മാ​ന​പൂർ​വം വാ​ങ്ങി​നി​ന്നു.

രക്ഷി​ക്ക​ണേ!’ വയ​സ്സൻ ഫൂ​ഷൽ​വാ​ങ് നി​ല​വി​ളി​ച്ചു. ‘ഈ വയ​സ്സ​നെ ഒന്നു രക്ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​ത്ത​രാൻ ആരു​ണ്ട്?’

മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ അവിടെ കൂ​ടി​യി​ട്ടു​ള്ള​വ​രെ നോ​ക്കി പറ​ഞ്ഞു: ‘ഒരു യന്ത്ര​ത്തി​രി​പ്പാ​ണി കി​ട്ടാൻ തര​മു​ണ്ടോ?’

‘ആളെ അയ​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്.’ ഒരു​ത്തൻ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു.

‘അതു കി​ട്ടാൻ എത്ര​ക​ണ്ടു താ​മ​സി​ക്കും?’

‘അടു​ത്തു ലാ​ട​പ്പു​ര​യു​ണ്ട്, അങ്ങോ​ട്ടാ​ണ് ആൾ പോ​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്; പക്ഷേ, അതു കൊ​ണ്ട് കാ​ര്യ​മി​ല്ല; നല്ല​വ​ണ്ണം ഒരു കാൽ​മ​ണി​ക്കൂ​റു പി​ടി​ക്കും.’

‘ഒരു കാൽ​മ​ണി​ക്കൂർ!’ മദ​ലി​യെൻ ഉച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു.

തലേ​ദി​വ​സം രാ​ത്രി മഴ പെ​യ്തി​രു​ന്നു: നിലം ചളി​ക്കെ​ട്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ഓരോ നി​മി​ഷ​വും വണ്ടി കീ​ഴ്പോ​ട്ടു താ​ഴ്‌​ന്നു​പോ​കു​ന്നു; ആ വയ​സ്സ​നായ വണ്ടി​ക്കാ​ര​ന്റെ മാ​റി​ട​ത്തെ അതു പി​ന്നേ​യും പി​ന്നേ​യും അമർ​ത്തി​ച്ച​ത​യ്ക്കു​ന്നു. അഞ്ചു മി​നു​ട്ടു കൂടി കഴി​ഞ്ഞാൽ അയാ​ളു​ടെ വാ​രി​യെ​ല്ലു പൊ​ട്ടി​ത്ത​ക​രു​മെ​ന്നു കണ്ടാ​ല​റി​യാം.

‘കാൽ​മ​ണി​ക്കൂർ നേരം താ​മ​സി​ക്കു​വാൻ നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ല.’ മദ​ലി​യെൻ തന്നെ തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കി​യി​രു​ന്ന തറ​ക്കാ​രോ​ടു പറ​ഞ്ഞു.

‘അതു വേണം!’

‘പക്ഷേ, അപ്പോ​ഴേ​ക്കും കഥ കഴി​യു​മ​ല്ലോ! വണ്ടി താ​ഴ​ത്തേ​ക്കി​രു​ത്തു​ന്ന​തു കണ്ടി​ല്ലേ?’

‘അതു ശരി!’

‘കേൾ​ക്കൂ,’ മദ​ലി​യെൻ തു​ടർ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു: ഒരാൾ​ക്കു കഷ്ടി​ച്ചു നീ​ന്തി​ക്കി​ട​ന്നു പു​റം​കൊ​ണ്ടു പൊ​ക്കു​വാൻ വേണ്ട സ്ഥലം വണ്ടി​ക്കു ചു​വ​ട്ടി​ലു​ണ്ട്. ഒരര നി​മി​ഷ​മേ വേ​ണ്ടു, ആ സാ​ധു​മ​നു​ഷ്യ​നെ വലി​ച്ചു പു​റ​ത്തേ​ക്കെ​ടു​ക്കാം; ശരീ​ര​ത്തി​നും മന​സ്സി​നും നല്ല കരു​ത്തു​ള്ള വല്ല​വ​രും ഈ കൂ​ട്ട​ത്തി​ലു​ണ്ടോ? അഞ്ചു സ്വർ​ണ​നാ​ണ്യം സമ്പാ​ദി​ക്കാം.’

ആ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ ഒരാ​ളും അന​ങ്ങി​യി​ല്ല.

‘പത്തു ലൂയി!നാ​ണ്യം.’

അവി​ടെ​യു​ള്ള​വ​രു​ടെ ദൃ​ഷ്ടി​കൾ കീ​ഴ്പോ​ട്ടു തു​ങ്ങി. ഒരു​ത്തന്‍ മന്ത്രി​ച്ചു: ‘അതിനു പി​ശാ​ചി​ന്റെ ശക്തി​യു​ള്ള ആൾ വേണം. എന്ന​ല്ല ചത​ഞ്ഞു​പോ​വാൻ ഒരു​ങ്ങു​ക​യാ​ണു​താ​നും.’

‘ആട്ടെ.’ മദ​ലി​യെൻ പി​ന്നേ​യും പറ​ഞ്ഞു,’ ഇരു​പ​ത്.’

ആ നി​ശ്ശ​ബ്ദ​ത​ത​ന്നെ.

‘വേണം എന്നു തോ​ന്നാ​യ്ക​യ​ല്ല,’ ഒരു ശബ്ദം ഉച്ച​രി​ച്ചു..

മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കി; ഴാ​വേ​റെ കണ്ടു. വന്ന സമ​യ​ത്ത് അയാൾ ആ മനു​ഷ്യ​നെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചി​രു​ന്നി​ല്ല.

ഴാവേർ തു​ടർ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു: ‘അതു ശരീ​ര​ത്തി​ന്റെ ശക്തി, ഇങ്ങ​നെ​യു​ള്ള ഒരു വണ്ടി നടു​പ്പു​റം​കൊ​ണ്ടു പൊ​ക്കി​പ്പി​ടി​ക്ക​ണ​മെ​ങ്കിൽ, അതു ചെ​യ്യു​ന്ന ആൾ ഒരു വല്ലാ​ത്താ​ളാ​യി​രി​ക്ക​ണം.’

‘ഉടനെ അയാൾ മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെ​ന്നു നേരെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി, ഓരോ വാ​ക്കും ഉറ​പ്പി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് ഇങ്ങ​നെ തു​ടർ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു: ‘മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ, നി​ങ്ങൾ ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന കാ​ര്യം ചെ​യ്യാൻ സാ​ധി​ക്കു​ന്ന​വ​നാ​യി ഒരാളെ മാ​ത്ര​മേ ഞാ​ന​റി​യു.

മദ​ലി​യെൻ വി​റ​ച്ചു.

ഒരു​ദാ​സീ​ന​ഭാ​വ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി, പക്ഷേ, മദ​ലി​യെ​ന്റെ മു​ഖ​ത്തു​നി​ന്നു കണ്ണെ​ടു​ക്കാ​തെ, ഴാവേർ തു​ടർ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു: ‘ആ മനു​ഷ്യൻ ഒരു തട​വു​പു​ള്ളി​യാ​യി​രു​ന്നു.

‘ആഹാ! മദ​ലി​യെ​ന്റെ മു​ഖ​ത്തു​നി​ന്നു പു​റ​പ്പെ​ട്ടു.

‘തൂ​ലോ​ങ്ങി​ലെ തണ്ടു​വ​ലി​ശി​ക്ഷ​സ്ഥ​ല​ത്താ​യി​രു​ന്നു ആ മനു​ഷ്യൻ.’

മദ​ലി​യെൻ വി​ളർ​ത്തു.

ഈയി​ട​യ്ക്കു വണ്ടി പതു​ക്കെ കീ​ഴ്പോ​ട്ടി​രു​ത്തു​ന്നു​ണ്ട്. ഫാദർ ഫൂ​ഷൽ​വാ​ങ്ങി​ന്റെ തൊണ്ട കി​രു​കി​രു​ത്തു; അയാൾ നി​ല​വി​ളി​ച്ചു: എന്റെ കഴു​ത്തു ഞെ​രു​ങ്ങി, ഞാ​നി​താ ചാ​വു​ന്നു. എന്റെ വാ​രി​യെ​ല്ലു​കൾ തക​രു​ന്നു. ഒരു യന്ത്ര​ത്തി​രി​പ്പാ​ണി!

എന്തെ​ങ്കി​ലും ഒന്ന് ആവൂ!’

മദ​ലി​യെൻ ചു​റ്റും നോ​ക്കി. അപ്പോൾ, ഇരു​പ​തു ലൂ​യി​നാ​ണ്യം സമ്പാ​ദി​ച്ചും കൊ​ണ്ട്, ഈ സാ​ധു​വ​യ​സ്സ​ന്റെ ജീവനെ രക്ഷി​ക്കു​വാൻ ഇഷ്ട​മു​ള്ള ഒരാ​ളും ഇല്ലെ​ന്നോ?’

ആരും അന​ങ്ങി​യി​ല്ല. ഴാവേർ തു​ടർ​ന്നു പറ​ഞ്ഞും: ‘ഒരു യന്ത്ര​ത്തി​രി​പ്പാ​ണി​യു​ടെ സ്ഥാ​ന​മെ​ടു​ക്കാൻ സാ​ധി​ക്കു​ന്ന​വ​നാ​യി ഒരാളെ മാ​ത്ര​മേ ഞാ​ന​റി​യു; അത് ആ തട​വു​പു​ള്ളി​യാ​ണ്.’

‘അയ്യോ എന്നെ ചത​യ്ക്കു​ന്നു!’ ആ വയ​സ്സൻ കര​ഞ്ഞു.

മദ​ലി​യെൻ തല​യു​യർ​ത്തി; കഴു​കി​ന്റേ​തു​പോ​ലു​ള്ള ഴാ​വേ​റു​ടെ ദൃ​ഷ്ടി തന്റെ മേൽ അപ്പോ​ഴും പതി​ഞ്ഞു​നില്‍ക്കു​ന്ന​ത് അയാൾ കണ്ടു; അന​ങ്ങാ​തെ നില്‍ക്കു​ന്ന തറ​ക്കാ​രെ നോ​ക്കി; അയാൾ വ്യ​സ​ന​പൂർ​വം പു​ഞ്ചി​രി​ക്കൊ​ണ്ടു. എന്നി​ട്ട്, ഒര​ക്ഷ​ര​വും പി​ന്നെ മി​ണ്ടാ​തെ, മു​ട്ടു​കു​ത്തി ആൾ​ക്കൂ​ട്ട​ത്തി​ന് ഒന്നു നി​ല​വി​ളി​ക്കാൻ കൂടി ഇട കി​ട്ടു​ന്ന​തി​നു മുൻപ്, അയാൾ ആ വാ​ഹ​ന​ത്തി​നു ചു​വ​ട്ടിൽ അമർ​ന്നു.

ഭയ​ങ്ക​ര​മായ ഒരു നി​മി​ഷ​നേ​ര​ത്തെ ഉൽ​ക്ക​ണ്ഠ​യും നി​ശ്ശ​ബ്ദ​ത​യു​മു​ണ്ടാ​യി.

ആ ഭയ​ങ്ക​ര​മായ ഭാ​ര​ത്തി​നു ചു​വ​ട്ടിൽ ഏതാ​ണ്ടു മാ​റ​ട​ച്ചു കി​ട​ന്നു. മദ​ലി​യെൻ തന്റെ കാൽ​മു​ട്ടു​ക​ളേ​യും കൈ​മു​ട്ടു​ക​ളേ​യും ഒരു​മി​പ്പി​ക്കു​വാൻ വെ​റു​തേ രണ്ടു തവണ യത്നി​ക്കു​ന്ന​ത് ആളുകൾ കണ്ടു. അവർ അയാ​ളോ​ട് ഉച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു: ‘ഫാദർ മദ​ലി​യെൻ, ഇങ്ങോ​ട്ടു പോരു!’ ആ വയ​സ്സൻ, ഫൂ​ഷൽ​വാ​ങ് തന്നെ അയാ​ളോ​ടു പറ​ഞ്ഞു: മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യൻ, പോ​യ്ക്കോ​ളൂ! ഞാൻ ചാവാൻ പോ​വു​ക​യാ​ണെ​ന്നു കണ്ടു​വ​ല്ലോ! എന്നെ വി​ട്ടേ​ക്കു, നി​ങ്ങ​ളേ​യും നി​ങ്ങൾ ചത​ച്ചു​ക​ള​യും!’ മദ​ലി​യെൻ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞി​ല്ല.

കണ്ടു​നില്‍ക്കു​ന്ന​വ​രെ​ല്ലാം കി​ത​ച്ചു​തു​ട​ങ്ങി. ചക്ര​ങ്ങൾ പി​ന്നേ​യും കീ​ഴ്പോ​ട്ടി​രു​ത്തു​ക​യാ​ണ്; ചക്ര​ത്തി​നി​ട​യിൽ​നി​ന്നു പു​റ​ത്തു കട​ക്കു​വാൻ മദ​ലി​യെ​ന്നു തന്നെ ഏതാ​ണ്ടു പ്ര​യാ​സ​ത്തി​ലാ​ണെ​ന്നു വന്നു തു​ട​ങ്ങി.

പെ​ട്ടെ​ന്ന് ആ കൂ​റ്റൻ ഭാരം മു​ഴു​വ​നും വി​റ​യ്ക്കു​ന്ന​തു കണ്ടു; പതു​ക്കെ വണ്ടി പൊ​ന്തി; ചക്ര​ങ്ങൾ ചാ​ലു​ക​ളിൽ​നി​ന്നു പകുതി പൊ​ന്തി. ശ്വാ​സം മു​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഒരു ശബ്ദം നി​ല​വി​ളി​ക്കു​ന്ന​തു കേ​ട്ടു. ‘വേഗം വരൂ സഹാ​യി​ക്ക​ണേ! അതു മദ​ലി​യെ​നാ​യി​രു​ന്നു. അയാൾ അതാ ഒടു​വി​ല​ത്തെ കൈ എടു​ത്തു​നോ​ക്കി. ആളുകൾ മുൻ​പോ​ട്ടു പാ​ഞ്ഞു​ചെ​ന്നു. ഒരൊ​റ്റ മനു​ഷ്യ​ന്റെ ശ്ര​ദ്ധ എല്ലാ​വർ​ക്കും ശക്തി​യും ധൈ​ര്യ​വും കൊ​ടു​ത്തു. പത്തി​രു​പ​തു പേർ​കൂ​ടി വണ്ടി നീ​ക്കി. വയ​സ്സൻ ഫൂഷൽ വാങ് രക്ഷ​പ്പെ​ട്ടു.

മദ​ലി​യെൻ എണീ​റ്റു. വി​യർ​പ്പ് ഇറ്റി​റ്റു വീ​ണി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലും, അയാൾ വി​ളർ​ത്തി​രു​ന്നു. അയാ​ളു​ടെ ഉടു​പ്പു​കൾ കീ​റി​യും ചളി​പു​ര​ണ്ടു​മി​രു​ന്നു. എല്ലാ​വ​രും കര​ഞ്ഞു. ആ വയ​സ്സൻ അയാ​ളു​ടെ കാൽ​മു​ട്ടു​ക​ളെ ചും​ബി​ച്ചു; അയാളെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ള​മാ​ണെ​ങ്കിൽ, ദി​വ്യ​വും സു​ഖ​പൂർ​ണ​വു​മായ പി​ഡാ​നു​ഭ​വ​ത്തെ കാ​ണി​ക്കു​ന്ന ഒര​നിർ​വ​ച​നീ​യ​മായ ഭാ​വ​വി​ശേ​ഷം അയാ​ളു​ടെ മു​ഖ​ത്തു പ്ര​കാ​ശി​ച്ചി​രു​ന്നു; അപ്പോ​ഴും തന്നെ തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു നി​ന്നി​രു​ന്ന ഴാ​വേ​റു​ടെ മേൽ അയാൾ തന്റെ ശാ​ന്ത​മായ നോ​ട്ട​ത്തെ പതി​ച്ചു.

വീ​ഴ്ച​യിൽ ഫൂ​ഷൽ​വാ​ങ്ങി​ന്റെ കാൽ​മു​ട്ടിൻ​ചി​ര​ട്ട തെ​റ്റി​പ്പോ​യി. വ്യ​വ​സാ​യ​ശാ​ല​യു​ടെ എടു​പ്പിൽ​ത്ത​ന്നെ ഒരു ഭാ​ഗ​ത്ത് അതിലെ പ്ര​വൃ​ത്തി​ക്കാ​രു​ടെ ഉപ​യോ​ഗ​ത്തി​നാ​യി ഏർ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​ട്ടു​ള്ള രോ​ഗി​പ്പു​ര​യി​ലേ​ക്കു മദ​ലി​യെൻ ആ വയ​സ്സ​നെ എടു​പ്പി​ച്ചു കൊ​ണ്ടു​പോ​യി; അവിടെ കന്യ​കാ​മ​ഠ​ത്തി​ലെ രണ്ടു സ്ത്രീ​കൾ ധർ​മ​മാ​യി രോ​ഗി​ക​ളെ ശു​ശ്രൂ​ഷി​ച്ചി​രു​ന്നു. പി​റ്റേ​ദി​വ​സം രാ​വി​ലെ ആ വയ​സ്സൻ തന്റെ രാ​ത്രി​യി​ലെ ഭക്ഷ​ണ​മേൽ​ത്ത​ട്ടി​നു മീതെ ആയിരം ഫ്രാ​ങ്കി​ന്റെ ഒരു നോ​ട്ടു കണ്ടു: മദ​ലി​യെ​ന്റെ കൈ​യ​ക്ഷ​ര​ത്തിൽ ഇങ്ങ​നെ​യൊ​രു കു​റി​പ്പും അതോ​ടു​കൂ​ടി​യു​ണ്ട്; നി​ങ്ങ​ളു​ടെ വണ്ടി​യും കു​തി​ര​യും ഞാൻ മേ​ടി​ക്കു​ന്നു. വണ്ടി മു​റി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു; കുതിര ചത്തും പോയി. ഫൂ​ഷൽ​വാ​ങ് ജീ​വി​ച്ചു; പക്ഷേ, കാൽ​മു​ട്ടു വെ​റു​ങ്ങ​ലി​ച്ചു​ത​ന്നെ നി​ന്നു. മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ ആ കന്യ​കാ​മ​ഠ​സ്ത്രീ​ക​ളു​ടേ​യും തന്റെ മതാ​ചാ​ര്യ​ന്റേ​യും ശി​പാർ​ശ​യി​യ്മേൽ ആ സാ​ധു​മ​നു​ഷ്യ​ന്നു പാ​രീ​സ്സി​ലു​ള്ള റ്യൂ സാങ്—അന്ത്വാ​ങ്ങി​ലു​ള്ള കന്യ​കാ​മ​ഠ​ത്തിൽ ഒരു തോ​ട്ട​ക്കാ​ര​ന്റെ ഉദ്യോ​ഗം വാ​ങ്ങി​ക്കൊ​ടു​ത്തു.

കു​റ​ച്ചു കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ഴേ​ക്കു മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ മെ​യ​റാ​യി. പട്ട​ണ​ത്തി​ലേ​ക്കു മു​ഴു​വൻ ഭര​ണാ​ധി​കാ​രം കൊ​ടു​ത്ത കണ്ഠ​വ​സ്ത്ര​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെ​നെ ഒന്നാ​മ​താ​യി കണ്ട​പ്പോൾ ഴാ​വേർ​ക്ക്, ഒരു വീ​ട്ടു കാ​വൽ​നാ​യ​യ്ക്കു തന്റെ എജ​മാ​ന​ന്റെ ഉടു​പ്പിൽ ഒരു ചെ​ന്നാ​യ​യെ മണ​ത്ത​റി​ഞ്ഞാൽ ഉണ്ടാ​കാ​വു​ന്ന വിധം, ഒരു​ത​രം വിറ കയറി. അതി​നു​ശേ​ഷം ഇൻ​സ്പെ​ക്ടർ അയാളെ കഴി​യു​ന്ന​തും വി​ട്ടൊ​ഴി​യു​വാൻ ശ്ര​മി​ച്ചു. ഉദ്യോ​ഗ​സം​ബ​ന്ധി​ക​ളായ ആവ​ശ്യ​ങ്ങൾ ആജ്ഞ​യോ​ടു കൂടി നിർ​ബ​ന്ധി​ക്കു​മ്പോൾ, മെയറെ കാ​ണാ​തെ​യി​രി​പ്പാൻ ഒരു നി​വൃ​ത്തി​യു​മി​ല്ലെ​ന്നു വരു​ന്ന സമ​യ​ത്ത് അയാൾ ഏറ്റ​വും ഹൃ​ദ​യ​പുർ​വ​മായ വണ​ക്ക​ത്തോ​ടു കൂടി സം​സാ​രി​ക്കും.

ഫാദർ മദ​ലി​യെൻ എം. പട്ട​ണ​ത്തി​ന് ഉണ്ടാ​ക്കി​ക്കൊ​ടു​ത്ത ഈ അഭി​വൃ​ദ്ധി, ഞങ്ങൾ മുൻപു പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള സു​വ്യ​ക്ത​ചി​ഹ്ന​ങ്ങൾ​ക്കു പുറമേ, വ്യ​ക്ത​മാ​യി കാ​ണ​പ്പെ​ടാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടു പ്രാ​ധാ​ന്യം കു​റ​ഞ്ഞു​പോ​യി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത മറ്റൊ​രു സം​ഗ​തി​യെ​ക്കൂ​ടി ഉണ്ടാ​ക്കി. ഇത് ഒരി​ക്ക​ലും വഞ്ചി​ക്കു​ന്ന ഒന്ന​ല്ല. ജന​സം​ഖ്യ കു​റ​ഞ്ഞു​പോ​ക​യും, പ്ര​വൃ​ത്തി ഇല്ലാ​താ​ക​യും, കച്ച​വ​ടം നശി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​മ്പോൾ നി​കു​തി​ക്കു​ടി​യാ​ന്മാർ ദാ​രി​ദ്ര്യം നി​മി​ത്തം നി​കു​തി കൊ​ടു​ക്കാ​തെ ശാ​ഠ്യം പി​ടി​ച്ചു നില്‍ക്കു​ന്നു: അവർ​ക്കു സ്വ​സ്ഥ​ത​യി​ല്ലാ​താ​കു​ന്നു; ഭര​ണാ​ധി​കാ​രി​കൾ അവരെ നിർ​ബ​ന്ധി​ച്ചു നി​കു​തി പി​രി​ച്ചെ​ടു​ക്കാൻ​വേ​ണ്ടി വളരെ പണം ചെ​ല​വാ​ക്കു​ന്നു. പ്ര​വൃ​ത്തി ധാ​രാ​ള​മു​ണ്ടാ​യി. രാ​ജ്യ​ത്തു ക്ഷേ​മ​വും അഭി​വൃ​ദ്ധി​യും കൂ​ടു​മ്പോൾ, നി​കു​തി ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ പി​രി​ഞ്ഞു​കി​ട്ടു​ന്നു; ഭര​ണാ​ധി​കാ​രി​കൾ​ക്കു ചെലവു വരു​ന്നി​ല്ല. പൊ​തു​ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ അരി​ഷ്ടി​നേ​യും അഭി​വൃ​ദ്ധി​യേ​യും നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ട് രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന ഒരു തെ​റ്റു​വ​രാ​ത്ത യന്ത്ര​മാ​ണ​ത്—നി​കു​തി പി​രി​ച്ചെ​ടു​ക്കു​വാ​നു​ള്ള ചെലവ്. ഏഴു കൊ​ല്ലം കൊ​ണ്ട് എം. പട്ട​ണ​ത്തി​ലും അതിൽ ചേർ​ന്ന സ്ഥ​ല​ത്തും നി​ന്ന് നി​കു​തി വസൂൽ ചെ​യ്വാ​നു​ള്ള ചെലവു നാലിൽ മൂ​ന്നു ഭാ​ഗ​വും ചു​രു​ങ്ങി​പ്പോ​യി; അതി​നാൽ അന്ന​ത്തെ ഭണ്ഡാ​ര​വി​ചാ​രി​പ്പു​കാ​ര​നായ മൊ​സ്സ്യു ദി വി​യേ​ല്ല് ഈ ജി​ല്ല​യെ​പ്പ​റ്റി പല പ്രാ​വ​ശ്യ​വും മറ്റു​ള്ള​വ​യിൽ​നി​ന്ന് വേറെ എടു​ത്തു പ്ര​സ്താ​വി​ച്ചി​രു​ന്നു.

ഫൻതീൻ മട​ങ്ങി​ച്ചെ​ന്ന—സമ​യ​ത്ത് ആ രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ നില ഇതാ​യി​രു​ന്നു. ആരും അവളെ ഓര്‍മ്മി​ച്ചി​രു​ന്നി​ല്ല. ഭാ​ഗ്യ​ത്തി​നു, മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെ​ന്റെ വ്യ​വ​സാ​യ​ശാ​ല​യു​ടെ വാതിൽ ഒരു സു​ഹൃ​ത്തി​ന്റെ മു​ഖം​പോ​ലെ​യാ​യി​രു​ന്നു. അവൾ അവിടെ ചെ​ന്നു നോ​ക്കി; സ്ത്രീ​ക​ളു​ടെ പണി​പ്പു​ര​യിൽ അവൾ​ക്കും ഒരു​ദ്യോ​ഗം കി​ട്ടി. ആ വ്യ​വ​സാ​യം ഫൻ​തീ​നു തീരെ പു​തി​യ​താ​യി​രു​ന്നു; അവൾ​ക്ക് അതിനു സാ​മർ​ഥ്യ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല; അതി​നാൽ ഒരു ദി​വ​സ​ത്തെ പ്ര​വൃ​ത്തി​കൊ​ണ്ട് കു​റ​ച്ചു മാ​ത്ര​മേ അവൾ​ക്കു സമ്പാ​ദ്യ​മു​ണ്ടാ​യു​ള്ളൂ; എങ്കി​ലും അതു​മ​തി; അവ​ളു​ടെ പരി​ഭ്ര​മം തീർ​ന്നു; അവൾ ഉപ​ജീ​വി​ത​ത്തി​നാ​വ​ശ്യ​മു​ള്ള പ്ര​വൃ​ത്തി​യെ​ടു​ത്തു സമ്പാ​ദി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി.

തന്റെ ഉപ​ജീ​വ​ന​ത്തി​നു വേ​ണ്ട​തു താൻ സമ്പാ​ദി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നു കണ്ട​പ്പോൾ ഫനു​തീ​ന്നു കു​റ​ച്ചു സമ​യ​ത്തേ​ക്ക് ഒരാ​ഹ്ലാ​ദം തോ​ന്നി. സ്വ​ന്തം പരി​ശ്ര​മം​കൊ​ണ്ട് മര്യാ​ദ​യിൽ ജീ​വി​ച്ചി​രി​ക്കുക— ഈശ്വ​ര​ന്റെ എന്തൊ​രു ദയ! പ്ര​വൃ​ത്തി​യെ​ടു​ക്കു​ന്ന​തി​ന്റെ സ്വാ​ദ് അവൾ​ക്ക് വീ​ണ്ടും തോ​ന്നി​ത്തു​ട​ങ്ങി. അവൾ ഒരു കണ്ണാ​ടി മേ​ടി​ച്ചു; തന്റെ യൗ​വ​ന​ത്തേ​യും, ഭം​ഗി​യേ​റിയ കു​ന്ത​ള​ബ​ന്ധ​ത്തേ​യും, കൗ​തു​ക​ക​ര​ങ്ങ​ളായ പല്ലു​ക​ളേ​യും അതിൽ നോ​ക്കി​ക്കാ​ണു​വാൻ അവൾ​ക്കു​ത്സാ​ഹം തോ​ന്നി; അവൾ പല സം​ഗ​തി​ക​ളും മറ​ന്നു. കൊ​സെ​ത്തി​നെ​പ്പ​റ്റി​യും ഭാ​വി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചും മാ​ത്രം അവശ വി​ചാ​രി​ച്ചു; അവൾ​ക്ക് ഏതാ​ണ്ടു സുഖം തോ​ന്നി. പണ​യം​വെ​ച്ച് അവൾ അതിനെ അലം​കൃ​ത​മാ​ക്കി—അവ​ളു​ടെ കഥ​യി​ല്ലാ​ത്ത മട്ടു​ക​ളു​ടെ ഒരു ചെറിയ അവ​ശേ​ഷം, വി​വാ​ഹം കഴി​ഞ്ഞ​വ​ളാ​ണെ​ന്നു പറയാൻ അവൾ​ക്കു നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ലാ​യി​രൂ​ന്ന​തൂ​കൊ​ണ്ടു തന്റെ ചെറിയ പെൺ​കു​ട്ടി​യെ​പ്പ​റ്റി പു​റ​ത്തു പറ​യാ​തി​രി​പ്പാൻ, നമ്മൾ കണ്ട​തു​പോ​ലെ, അവൾ മന​സ്സി​രു​ത്തി. ആദ്യ​ത്തിൽ വാ​യ​ന​ക്കാ​ര​ക്ക​റി​വു​ള്ള​വി​ധം തെ​നാർ​ദി​യെർ​മാർ​ക്കു​ള്ള സംഖ്യ അവൾ കണി​ശ​മാ​യി അയ​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു. പേ​രെ​ഴു​തി ഒപ്പി​ടാൻ മാ​ത്ര​മ​ല്ലാ​തെ എഴു​തു​വാൻ വശ​മി​ല്ലാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ട്, അവൾ​ക്കു കൂ​ലി​ക്കെ​ഴു​തി​ക്കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന ഒരാ​ളു​ടെ സഹായം വേ​ണ്ടി​വ​ന്നു. അവൾ പല​പ്പോ​ഴും എഴു​ത്ത​യ​ച്ചു; ഇത് എങ്ങ​നെ​യോ കണ്ടെ​ത്തി​പ്പോ​യി. സ്ത്രീ​ക​ളു​ടെ പണി​മു​റി​യിൽ​വെ​ച്ച്, ഒരു മന്ത്രി​ക്കു​ന്ന സ്വ​ര​ത്തിൽ ഫൻതീൻ ‘എഴു​ത്തെ​ഴു​തു​ന്നു എന്നും, അവൾ​ക്ക് ചില വി​ദ്യ​ക​ളൊ​ക്കെ​യു​ണ്ട്’ എന്നും സം​സാ​രം തു​ട​ങ്ങി. ആളു​ക​ളു​ടെ പ്ര​വൃ​ത്തി​ക​ളെ​പ്പ​റ്റി ഗൂ​ഢ​മാ​യി നോ​ക്കി​യ​റി​യു​വാൻ അവ​യു​മാ​യി യാ​തൊ​രു വി​ധ​ത്തി​ലും സം​ബ​ന്ധി​ക്ക​പ്പെ​ടാ​ത്ത​വ​രെ​പ്പോ​ലെ മറ്റാ​രു​മി​ല്ല. എന്തു​കൊ​ണ്ട് അദ്ദേ​ഹം രാ​ര്രി​യാ​യ​ല്ലാ​തെ വീ​ട്ടിൽ ചെ​ല്ലു​ന്നി​ല്ല? ചൊ​വ്വാ​ഴ്ച ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളിൽ എന്തു​കൊ​ണ്ടു മി​സ്റ്റർ ഇന്ന ആൾ ഒരി​ക്ക​ലും തന്റെ താ​ക്കോൽ ആണി​യി​ന്മേ​രു തൂ​ക്കി​യി​ടാ​റി​ല്ല; എന്തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് ആ അമ്മ എപ്പോ​ഴും വീ​ട്ടി​ലെ​ത്തു​ന്ന​തി​നു മു​മ്പേ​വെ​ച്ചു വണ്ടി​യിൽ​നി​ന്നി​റ​ങ്ങു​ന്ന​ത്? ‘എഴു​ത്തു​സാ​മാ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ഒരു വലിയ ഷാ​പ്പു മു​ഴു​വ​നും തന്നെ’ കൈ​യി​ലു​ള്ള പ്പോൾ എന്തി​നാ​യി​ട്ട് അവൾ ആറു കത്തു​ക​ട​ലാ​സ്സി​നു​വേ​ണ്ടി ആളെ പറ​ഞ്ഞ​യ​ച്ചു?—അത്, ഇത് മു​ത​ലാ​യവ. തങ്ങൾ​ക്ക് യാ​തൊ​രാ​വ​ശ്യ​വു​മി​ല്ലാ​ത്ത ഈവക കട​ങ്ക​ഥ​ക​ളു​ടെ മർ​മ​ഗു​പ്തി കൈ​യി​ലാ​ക്കാൻ വേ​ണ്ടി അതു​ത​ന്നെ ധർ​മ​മാ​യി​ട്ടു, തങ്ങ​ളു​ടെ സു​ഖ​ത്തി​ന്നും മാ​ത്ര​മാ​യി, തങ്ങ​ളു​ടെ ഉൽ​ക്ക​ണ്ഠ​യ്ക്ക് ആ ഒരുൽ​ക്ക​ണ്ഠ​മാ​ത്ര​മ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നും പ്ര​തി​ഫ​ല​മി​ല്ലാ​തെ, ഏക​ദേ​ശം പത്തു നല്ല കാ​ര്യ​ങ്ങൾ പ്ര​വർ​ത്തി​ച്ചു തീർ​ക്കു​വാൻ വേ​ണ്ട​തി​ല​ധി​കം പണം ചെ​ല​വാ​ക്കു​ക​യും സമയം കള​യു​ക​യും ബു​ദ്ധി​മു​ട്ട​നു​ഭ​വി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്വാൻ സന്ന​ദ്ധ​രായ ചിലർ ഭൂ​മി​യിൽ ജീ​വി​ച്ചി​രി​പ്പു​ണ്ട്. അവർ ആ ആണി​സ്നേ​യോ ഈ പെ​ണ്ണി​ന്റേ​യോ പി​ന്നാ​ലെ വളരെ ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളോ​ളം പാ​ഞ്ഞു​ന​ട​ക്കും; തെ​രു​വു​ക​ളു​ടെ മൂ​ല​യ്ക്കും ഇട​വ​ഴി​ക​ളി​ലേ​ക്കു​ള്ള വീ​ട്ടു​വാ​തി​ല്ക്ക​ലും രാ​ത്രി തണു​പ്പി​ലും മഴ​യ​ത്തും ഒരി​ക്കൽ അസം​ഖ്യം മണി​ക്കൂ​റു​ക​ളോ​ളം നേരം പാ​റാ​വു ശി​പാ​യി​യു​ടെ പണി നോ​ക്കും; അങ്ങു​മി​ങ്ങും പാ​യാ​നു​ള്ള ചെ​ക്ക​ന്മാർ​ക്കു കൈ​ക്കൂ​ലി കൊ​ടു​ക്കും; വണ്ടി തെ​ളി​ക്കു​ന്ന​വ​രേ​യും ഭൃ​ത്യ​ന്മാ​രേ​യും കള്ളു കൊ​ടു​ത്തു തന്റേ​ടം മറ​പ്പി​ക്കും; ഒരു പരി​ചാ​രി​ക​യെ വി​ല​യ്ക്കു മേ​ടി​ക്കും; ഉമ്മ​റം​കാ​വൽ​ക്കാ​ര​നെ പാ​ട്ടി​ലാ​ക്കും. എന്തി​ന്? ഒരാ​വ​ശ്യ​ത്തി​നു​മ​ല്ല. സം​ഗ​തി​ക​ളെ കണ്ട​റി​യു​വാ​നും മന​സ്സി​ലാ​ക്കു​വാ​നും തു​ര​ന്നു​ക​ട​ക്കു​വാ​നു​മു​ള്ള ഒരു വെറും അത്യാ​ഗ്ര​ഹം; ഞായം പറ​യാ​നു​ള്ള ഒരു ചൊ​റി​ച്ചിൽ, എന്ന​ല്ല, പല​പ്പോ​ഴും ഈവക ഗൂ​ഢ​സം​ഗ​തി​കൾ അറി​യ​പ്പെ​ട്ടാൽ, ഈ രഹ​സ്യ​ങ്ങൾ വെ​ളി​പ്പെ​ട്ടു​പോ​യാൽ, കട​ങ്ക​ഥ​ക​ളു​ടെ കള്ളി പു​റ​ത്തു വന്നാൽ, അതു​കാ​ര​ണം, യാ​തൊ​രാ​വ​ശ്യ​വു​മി​ല്ലാ​തെ, പ്ര​കൃ​തി​സി​ദ്ധ​മായ ഒരു വെറും ദുർ​വാ​സ​ന​യാൽ ‘എല്ലാം പു​റ​ത്തു വരു​ത്തിയ’ ആ കൂ​ട്ട​രു​ടെ ‘ആഹ്ലാ​ദ​ത്തി​ന് അത്യാ​പ​ത്തു​ക​ളും ദ്വ​ന്ദ്വ​യു​ദ്ധ​ങ്ങ​ളും അപ​ജ​യ​ങ്ങ​ളും അതാത് കു​ടും​ബ​ങ്ങൾ പൊ​ളി​യ​ലും ജന്മ​ങ്ങൾ പാ​ഴാ​ക​ലും അവി​ട​വി​ടെ വന്നു​പി​ണ​യു​ന്നു. ഒരു മഹാ​ക​ഷ്ടം!’

വെ​ടി​പ​റ​യേ​ണ്ടു​ന്ന ഒരാ​വ​ശ്യം​കൊ​ണ്ടു മാ​ത്ര​മാ​ണ് ചില ജന​ങ്ങൾ ദു​ഷ്ട​വി​ചാ​ര​ക്കാ​രാ​കു​ന്ന​ത്. അവ​രു​ടെ സം​ഭാ​ഷ​ണം, ഇരി​പ്പു​മു​റി​യി​ലെ വെ​ടി​പ​റ​യൽ, പു​റ​ത്ത​ള​ങ്ങ​ളിൽ​വെ​ച്ചു​ള്ള കൂ​ട്ടം​കൂ​ടൽ, ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ വിറകു ദഹി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഒരു​ത​രം കു​ഴ​ല​ടു​പ്പു​ക​ളെ​പ്പോ​ലെ​യാ​ണ്; അതിന് അവ​സാ​നി​ക്കാ​ത്തേ​ട​ത്തോ​ളം വിറകു കി​ട്ട​ണം; ആ വി​റ​കു​ക​ളെ​ല്ലാം അയൽ​പ​ക്ക​ക്കാർ ശേ​ഖ​രി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കു​ക​യും വേണം.

അതു​കൊ​ണ്ട് ഫൻ​തീ​നെ കാ​വൽ​തു​ട​ങ്ങി. അതിനു പുറമെ, അവ​ളു​ടെ തങ്ക​നി​റ​ത്തി​ലു​ള്ള തല​മു​ടി​യോ​ടും വെ​ളു​വെ​ളു​പ്പു​ള്ള പല്ലു​ക​ളോ​ടും അധി​കം​പേർ​ക്കും അസൂ​യ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

പണി​മു​റി​യിൽ​വെ​ച്ചു, മറ്റു​ള്ള​വ​രു​ടെ നടു​ക്കു​വെ​ച്ച്, അവൾ ചി​ല​പ്പോൾ കണ്ണു​നീർ തു​ട​യ്ക്കു​വാൻ​വേ​ണ്ടി മുഖം തി​രി​ക്കാ​റു​ണ്ടെ​ന്ന് സം​സാ​ര​മാ​യി. തന്റെ കു​ട്ടി​യെ​പ്പ​റ്റി അവൾ വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന സമ​യ​ങ്ങ​ളി​ലാ​യി​രു​ന്നു അത്; ഒരു സമയം, അവൾ സ്നേ​ഹി​ച്ചി​രു​ന്ന പു​രു​ഷ​നെ​പ്പ​റ്റി​യും.

കഴി​ഞ്ഞ കാ​ല​ങ്ങ​ളി​ലെ വ്യ​സ​ന​മ​യ​ങ്ങ​ളായ ബന്ധ​ങ്ങ​ളെ മു​റി​ച്ചു​വി​ടുക എന്ന​ത് അത്ര സു​ഖ​മി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു പ്ര​വൃ​ത്തി​യാ​ണു്.

ചു​രു​ങ്ങി​യ​തു മാ​സ​ത്തിൽ രണ്ടു തവണ അവൾ കത്ത​യ​യ്ക്കാ​റു​ണ്ടെ​ന്ന് മന​സ്സി​ലാ​യി; അവൾ കത്തു​കൾ മു​ദ്ര​പ​തി​ച്ചു തപാ​ലി​ലി​ട്ടി​രു​ന്നു എന്നും കണ്ടു​പി​ടി​ച്ചു. അവർ അതി​ന്റെ മേൽ​വി​ലാ​സം കൈ​വ​ശ​പ്പെ​ടു​ത്തി; മൊ​സ്സ്യു, മൊ​സ്സ്യു തെ​നാ​രീ​ദി​യെർ, ഹോ​ട്ടൽ​ക്ക​ച്ച​വ​ടം, മോ​ങ്ഫെർ​മി​ധേ. കു​ചി​ക്കെ​ഴു​താ​നി​രി​ക്കു​ന്നാൾ—തന്റെ കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​യി​ലു​ള്ള ഗു​ഢ​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളെ പു​റ​ത്തേ​ക്കു കൊ​ട്ടി​ക്കൊ​ടു​ക്കാ​തെ ചു​ക​ന്ന വീ​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ട് വയ​റു​നി​റ​യ്ക്കാൻ നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ലാ​തി​രു​ന്ന ഒരു സാധു വൃ​ദ്ധൻ—വീ​ഞ്ഞു​വി​ല്പ​ന​സ്ഥ​ല​ത്തു​വെ​ച്ചു ഞായം പറ​യു​വാൻ നിർ​ബ​ന്ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. ചു​രു​ക്കി​പ്പ​റ​ഞ്ഞാൽ, ഫൻ​തീ​ന്ന് ഒരു കു​ട്ടി​യ​ണ്ടെ​ന്നു​ള്ള കാ​ര്യം പു​റ​ത്തു വന്നു. ‘അവൾ ഒരു കൊ​ച്ചു​മി​ടു​ക്ക​ത്തി​ത​ന്നെ​യാ​വ​ണം.’ ഒരു ഞാ​യ​ക്കാ​രി​ത്ത​ള്ള​യെ കി​ട്ടി; ആ സ്ത്രീ മോങ് ഫെർ​മി​യേ​യി​ലേ​ക്ക് ഒന്നു പതു​ക്കെ ലാ​ത്തി; തെ​നാർ​ദി​യെർ​മാ​രെ കണ്ടു; മട​ങ്ങി​വ​ന്നി​ട്ടു പറ​ഞ്ഞു: ‘മു​പ്പ​ത്ത​ഞ്ചു ഫ്രാ​ങ്കു കൊ​ടു​ത്തു. ഞാ​നെ​ന്റെ മന​സ്സി​ന്റെ കി​ടു​കി​ടു​പ്പു തീർ​ത്തു. ഞാൻ കു​ട്ടി​യെ കണ്ടു.’ ഈ കാ​ര്യം പറ്റി​ച്ച ഞാ​യ​ക്കാ​രി, മദാം വി​ക്തൂർ​ണി​യേ​ങ് എന്നു പേ​രാ​യി എല്ലാ മനു​ഷ്യ​രു​ടേ​യും സദാ​ചാ​ര​നി​ഷ്ഠ​യു​ടെ രക്ഷാ​കർ​ത്തി​യും പടി​കാ​വ​ല്ക്കാ​രി​യു​മായ ഒരു വി​കൃ​ത​രൂ​പ​മാ​ണ്. മദാം വി​ക്തുർ​ണി​യേ​ങ്ങി​നു വയ​സ്സ് അമ്പ​ത്താ​റാ​യി; സ്വ​ത​വേ ഉള്ള വൈ​രു​പ്യ​മാ​കു​ന്ന പേ​മു​ഖ​ത്തി​നു വാർ​ദ്ധ​ക്യം​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഒരു പേ​മു​ഖം​കൂ​ടി ചേർ​ത്തു കനം​പി​ടി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു. ഒരു പത​റു​ന്ന ഒച്ച; ഒരി​ള​കി​ക്ക​ളി​ക്കു​ന്ന മന​സ്സ്. ഈ വൃദ്ധ ഒരു കാ​ല​ത്തു ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രി​യാ​യി​രു​ന്നു—അത്ഭു​ത​ക​ര​മായ സംഗതി! തന്റെ ചെ​റു​പ്പ​ത്തിൽ, ‘93-ൽ, അവൾ ഒരു സന്ന്യാ​സി​യായ മതാ​ചാ​ര്യ​നെ കല്യാ​ണം കഴി​ച്ചു; ആ സന്ന്യാ​സി ഒരു ചു​ക​ന്ന തൊ​പ്പി​യും തല​യിൽ​വെ​ച്ചു, തന്റെ ഗു​ഹ​യിൽ​നി​ന്ന് പാ​ഞ്ഞു​പോ​യി, ബെർ​നാർ​ദിൻ [1] കാ​രു​ടെ കൂ​ട്ടം​വി​ട്ടു ജെ​ക്കോ​ബി [2] കാ​രു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ ചെ​ന്നു. അവൾ ദയ​യി​ല്ലാ​ത്ത​വ​ളും, ശു​ണ്ഠി​ക്കാ​രി​യും, അല്പ രസം​കൂ​ടി​യ​വ​ളും, കൗ​ശ​ല​മേ​റി​യ​വ​ളും, എന്താ​യാ​ലും ഇണ​ങ്ങാ​ത്ത​വ​ളും, ഏതാ​ണ്ട് ചേ​ട്ട​യു​മാ​യി​രു​ന്നു; ഇതെ​ല്ലാം അവൾ ആരുടെ വി​ധ​വ​യോ ആ സന്യാ​സി​യു​ടെ ഓർ​മ​യിൽ​ക്കി​ട​ന്നു; അയാൾ അവളെ പാ​ക​ത്തി​ലാ​ക്കി, തന്റെ ഇഷ്ടം​പോ​ലെ അവളെ പി​ടി​ച്ചു​വ​ള​ച്ചു. മതാ​ചാ​ര്യ​ക്കു​പ്പാ​യ​ത്തി​ന്റെ ഉല​ച്ചി​ലോ​ടു​കൂ​ടിയ ഒരു തൂ​വ​ച്ചെ​ടി​യാ​യി​രു​ന്നു അവൾ. ഭര​ണ​പ​രി​വർ​ത്ത​നം കഴി​ഞ്ഞു വീ​ണ്ടും രാ​ജ്യം രാ​ജാ​വി​ന്റെ കീ​ഴി​ലാ​യ​പ്പോൾ, അവൾ വലിയ മത​ഭ്രാ​ന്തു​കാ​രി​യാ​യി; എന്ന​ല്ല, മതാ​ചാ​ര്യ​ന്മാർ അവ​ളു​ടെ സന്ന്യാ​സി​ക്കു മാ​പ്പു​കൊ​ടു​ക്ക​ത്ത​ക്ക​വി​ധം അത് അത്ര ശു​ഷ്കാ​ന്തി​യിൽ നട​ത്തു​ക​യും ചെ​യ്തു. അവൾ​ക്കു കു​റ​ച്ചു സ്വ​ത്തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; അത് വലിയ ഈറ്റ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി അവൾ ഏതോ ഒരു മത​സം​ബ​ന്ധി​യായ സം​ഘ​ത്തി​ന് ഒസ്യ​ത്തു​കൊ​ടു​ത്തു. ആറാ​യി​ലെ മെ​ത്രാ​ന്റെ അര​മ​ന​യിൽ അവൾ വലിയ സേ​വ​ക്കാ​രി​യാ​ണ്. അപ്പോൾ ഈ മദാം വി​ക്തുർ​ണി​യേ​ങ് മോ​ങ്ഫെർ​മി​യെ​യി​ലേ​ക്കു​പോ​യി; ഈ വാ​ക്കും​കൊ​ണ്ട് മട​ങ്ങി​വ​ന്നു; ‘ഞാൻ ആകു​ട്ടി​യെ കണ്ടു.’

ഇതി​ന്നൊ​ക്കെ സമയം പി​ടി​ച്ചു. ഫൻതീൻ വ്യ​വ​സാ​യ​ശാ​ല​യിൽ ചെ​ന്നു​കൂ​ട്ടി​യി​ട്ടു കൊ​ല്ലം ഒന്നാ​യി; അങ്ങ​നെ ഒരു ദി​വ​പ്സം രാ​വി​ലെ പണി​മു​റി​യു​ടെ മേൽ​വി​ചാ​രി​പ്പു​കാ​രി വന്നു മെ​യ​റു​ടെ പക്കൽ​നി​ന്നു അവൾ​ക്കു കി​ട്ടാ​നു​ള്ള അമ്പ​തു ഫ്രാ: കൈയിൽ കൊ​ടു​ത്തു; അവളെ അവി​ടെ​നി​ന്നു പി​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു എന്ന് പറ​ഞ്ഞു; എന്ന​ല്ല, മെ​യ​റു​ടെ ആവ​ശ്യ​പ്ര​കാ​രം, ഉടനെ ആ അടു​ത്ത പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നു പു​റ​ത്തു പൊ​യ്ക്കൊ​ള്ള​ണ​മെ​ന്നും പറ​ഞ്ഞു.

തെ​നാർ​ദി​യെർ​മാർ ആറി​നു​പ​ക​രം ഒരി​ക്കൽ പ്ര​ന്ത​ണ്ടു ഫ്രാ​ങ്കാ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ട​തി​നു ശേഷം, പ്ര​ന്ത​ണ്ടു പോയി പതി​ന​ഞ്ചു ഫ്രാ​ങ്ക് പി​ടു​ങ്ങിയ അതേ മാ​സ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു ഇതും.

ഫൻതീൻ കു​ഴ​ങ്ങി​പ്പോ​യി. അവൾ​ക്ക് ആ പ്ര​ദേ​ശം വിടാൻ വയ്യാ: വാ​ട​ക​യും മു​റി​സ്സാ​മാ​ന​ങ്ങ​ളും അവൾ​ക്കു കട​മു​ണ്ട്. ഈ കടം വീ​ട്ട​ണ​മെ​ങ്കിൽ അമ്പ​തു ഫ്രാ​ങ്കു​ണ്ടാ​യാൽ പോരാ. അവൾ എന്തോ ചിലതു വി​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ട് അപേ​ക്ഷി​ച്ചു. മേൽ​വി​ചാ​രി​പ്പു​കാ​രി അവ​ളോ​ട് ഉടനെ പു​റ​ത്തു​പോ​വാൻ കല്പി​ച്ചു. പോ​രാ​ത്ത​തി​നു ഫൻ​തീ​ന്നു പ്ര​വൃ​ത്തി​യിൽ ഒരു സാ​ധാ​രണ സാ​മർ​ഥ്യ​മേ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളൂ താനും. നി​രാ​ശ​ത​യെ​ക്കാ​ള​ധി​കം അവ​മാ​നം​കൊ​ണ്ടു കു​ഴ​ങ്ങി അവൾ അവിടെ നി​ന്നു പോ​ന്നു; സ്വ​ന്തം മു​റി​യി​ലേ​ക്കു പോയി. അങ്ങ​നെ അവ​ളു​ടെ തെ​റ്റ് ഇപ്പോൾ എല്ലാ​വർ​ക്കും മന​സ്സി​ലാ​യി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞു.

ഒരു വാ​ക്കു​പോ​ലും പറ​യു​വാൻ അവൾ​ക്കു ശക്തി​യി​ല്ലാ​താ​യി. മെയറെ പോയി കാ​ണു​വാൻ ചിലർ ഉപ​ദേ​ശി​ച്ചു. അവൾ​ക്കു ധൈ​ര്യ​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ല. മെയർ നല്ലാ​ളാ​യ​തു​കൊ​ണ്ട് അവർ​ക്ക് അമ്പ​തു ഫ്രാ​ങ്ക് കൊ​ടു​ത്തു; അയാൾ നീ​തി​നി​ഷ്ഠ​യു​ള്ള ആളാ​യ​തു​കൊ​ണ്ട് അവളെ പണി​യിൽ​നി​ന്ന് പി​രി​ച്ചു. അവൾ വി​ധി​ക്കു മുൻ​പിൽ തല​താ​ഴ്ത്തി.

അതു​കൊ​ണ്ട് ആ ക്രി​സ്തു​മ​ത​സ​ന്ന്യാ​സി​യു​ടെ വി​ധ​വ​യെ​ക്കൊ​ണ്ടും ലോ​ക​ത്തിൽ പ്ര​യോ​ജ​ന​മു​ണ്ടാ​യി.

പക്ഷേ, മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ ഈ കഥ ഒന്നും​ത​ന്നെ അറി​ഞ്ഞി​ല്ല. ജീ​വി​തം ഇങ്ങ​നെ​യു​ള്ള സം​ഭ​വ​പ​ര​മ്പ​ര​യെ​ക്കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ നി​റ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു. മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ പ്രാ​യേണ സ്ത്രീ​ക​ളു​ടെ പണി​മു​റി​യിൽ കട​ക്കാ​തി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണ് ചെ​യ്യാ​റ്.

ഈ വകു​പ്പിൽ അധ്യ​ക്ഷ​നാ​യി അയാൾ ഒരു പ്രാ​യം​ചെ​ന്ന അവി​വാ​ഹി​ത​യെ നി​യ​മി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്—അവളെ മതാ​ചാ​ര്യ​നാ​ണ് തി​ര​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടു​ള്ള​ത്; അയാൾ​ക്ക് ഈ അധ്യ​ക്ഷ​യു​ടെ​മേൽ തി​ക​ച്ചും വി​ശ്വാ​സ​മു​ണ്ട്; അവൾ വാ​സ്ത​വ​ത്തിൽ ഒരു മാ​ന്യ​യും, സ്വൈ​ര്യ​ക്കാ​രി​യും ന്യാ​യ​സ്ഥ​യും, സത്യ​സ​ന്ധ​യും, കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന വി​ഷ​യ​ത്തിൽ ധർ​മ​ശീ​ല​യും, എന്നാൽ കാ​ര്യ​ങ്ങൾ മന​സ്സി​ലാ​ക്കു​ന്ന​തി​ലും മാ​പ്പു​ചെ​യ്യു​ന്ന​തി​ലും അത്ര​ത​ന്നെ ധർ​മ​ശീ​ല​മി​ല്ലാ​ത്ത​വ​ളു​മാ​യി​രു​ന്നു. മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ തി​ക​ച്ചും അവളെ വി​ശ്വ​സി​ച്ചു​പോ​ന്നു. ഏറ്റ​വും നല്ല സ്വ​ഭാ​വ​ക്കാർ തങ്ങ​ളു​ടെ അധി​കാ​ര​ത്തെ മറ്റു​ള്ള​വർ​ക്കേൽ​പി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​ത് പല​പ്പോ​ഴും കാണാം. ഈ പൂർ​ണാ​ധി​കാ​രം​കൊ​ണ്ടും താൻ ചെ​യ്യു​ന്ന​തു ശരി​യാ​ണെ​ന്നു​ള്ള ബോ​ധം​കൊ​ണ്ടു​മാ​ണ് ആ അധ്യ​ക്ഷ ഫൻ​തീ​ന്റെ മേൽ വ്യ​വ​ഹാ​രം നട​ത്തി, വി​ചാ​ര​ണ​ചെ​യ്ത് കു​റ്റ​ക്കാ​രി​യെ​ന്നു വി​ധി​ച്ചു, വിധി നട​ത്തി​യ​ത്.

അമ്പ​തു ഫ്രാ​ങ്കി​നെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ചാ​ണെ​ങ്കിൽ—മൊ​സ്ത്യു മദ​ലി​യെൻ ധർ​മ്മ​വി​ഷ​യ​ത്തിൽ ഉപ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​തി​നും പ്ര​വൃ​ത്തി​ക്കാ​രി​ക​ളായ സ്ത്രീ​കൾ​ക്കു സാ​ഹാ​യ്യം ചെ​യ്യു​ന്ന​തി​നു​മാ​യി തന്നെ ഏൽ​പി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള സം​ഖ്യ​യിൽ​നി​ന്ന് അവൾ അതെ​ടു​ത്തു കൊ​ടു​ത്തു; ആ സം​ഖ്യ​യെ​പ്പ​റ്റി അവൾ കണ​ക്കൊ​ന്നും ബോ​ധി​പ്പി​ക്കേ​ണ്ട​തി​ല്ല.

അടു​ത്ത പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളിൽ ഒരു ഭൃ​ത്യ​യാ​യി താ​മ​സി​ക്കു​വാൻ നി​വൃ​ത്തി​യു​ണ്ടോ എന്ന് ഫൻതീൻ അന്വേ​ഷി​ച്ചു; അവൾ വീ​ടു​തോ​റും നട​ന്നു​നോ​ക്കി, ആരും അവളെ സ്വീ​ക​രി​ച്ചി​ല്ല. അവൾ​ക്കു പട്ട​ണം വി​ട്ടു​പോ​വാ​നും വയ്യാ. പഴയ സാ​മാ​ന​ങ്ങ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ട്—എന്തു സാ​മാ​ന​ങ്ങ​ളാ​ണ്!—കച്ച​വ​ടം ചെ​യ്യു​ന്ന​വ​നും അവൾ കടം​കൊ​ടു​ക്കാ​നു​ള്ള​വ​നു​മായ ആൾ പറ​ഞ്ഞു: ‘നി​ങ്ങൾ ഇവിടം വി​ട്ടു​പോ​കു​ന്ന​പ​ക്ഷം, എന്റെ മുതൽ കട്ടു എന്ന നി​ല​യിൽ ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളെ പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​രെ​ക്കൊ​ണ്ടു പി​ടി​പ്പി​ക്കും!’ വീ​ട്ടു​വാ​ടക കൊ​ടു​പ്പാ​നു​ള്ള വീ​ട്ടു​ട​മ​സ്ഥൻ അവ​ളോ​ടു പറ​ഞ്ഞു: ‘നി​ങ്ങൾ​ക്കു ചെ​റു​പ്പം; നല്ല സൌ​ന്ദ​ര്യ​വു​മു​ണ്ട്! നി​ങ്ങൾ​ക്കു വാടക തരാൻ സാ​ധി​ക്കും.’ അവൾ ആ അമ്പ​തു ഫ്രാ​ങ്ക്; വീ​ട്ടു​ട​മ​സ്ഥ​ന്നും വീ​ട്ടു​സാ​മാ​ന​വ്യാ​പാ​രി​ക്കു​മാ​യി പങ്കു​വെ​ച്ചു; വീ​ട്ടു​സാ​മാ​ന​ങ്ങ​ളിൽ മു​ക്കാൽ​ഭാ​ഗ​വും ആ വ്യാ​പാ​രി​ക്കു​ത​ന്നെ മട​ക്കി​ക്കൊ​ടു​ത്തു; അത്യാ​വ​ശ്യ​സാ​ധ​ന​ങ്ങൾ മാ​ത്രം കൈവശം വെ​ച്ചു; അങ്ങ​നെ അവൾ​ക്ക് ഒരു പ്ര​വൃ​ത്തി​യു​മി​ല്ലാ​താ​യി; ഒരു കച്ച​വ​ട​വു​മി​ല്ലാ​താ​യി; ഒരു കി​ട​പ്പു സാ​ധ​ന​മൊ​ഴി​കെ മറ്റു സാ​മാ​ന​ങ്ങ​ളും ഇല്ലാ​താ​യി; ഏക​ദേ​ശം അമ്പ​തു ഫ്രാ​ങ്ക് കടം​മാ​ത്രം ബാ​ക്കി​യു​ണ്ട്.

കോ​ട്ട​കാ​വൽ​സ്സൈ​ന്യ​ത്തി​ലു​ള്ള പട്ടാ​ള​ക്കാർ​ക്ക് പരു​ക്കൻ ഉൾ​ക്കു​പ്പാ​യ​ങ്ങൾ തു​ന്നി അവൾ ദി​വ​സ​ത്തി​നു പന്ത്ര​ണ്ട് സൂ വീതം സമ്പാ​ദി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. അവ​ളു​ടെ മകൾ​ക്കു പത്തു സൂ വേണം. ഈ സമ​യ​ത്താ​ണ് അവൾ തെ​നാർ​ദി​യെർ​മാർ​ക്കു പണം അവധി തെ​റ്റി കൊ​ടു​ക്കാൻ ആരം​ഭി​ച്ച​ത്.

ഏതാ​യാ​ലും, രാ​ത്രി​സ​മ​യ​ത്തു മട​ങ്ങി​വ​രു​മ്പോൾ അവൾ​ക്കു​വേ​ണ്ടി വി​ള​ക്കു​ക​ത്തി​ക്കു​ന്ന വൃദ്ധ കഷ്ട​പ്പാ​ടിൽ ജീ​വി​ച്ചി​രി​ക്കേ​ണ്ട​തെ​ങ്ങ​നെ എന്ന് അവളെ പഠി​പ്പി​ച്ചു. കു​റ​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് ജീ​വി​ക്കു​ന്ന​തി​ന്റെ പിൻ​പു​റ​ത്ത്, ഒന്നു​മി​ല്ലാ​തെ ജീ​വി​ക്കു​ന്ന പണി​യു​ണ്ട്. ഇവ രണ്ടു മു​റി​ക​ളാ​ണ്, ഒന്ന് ഇരു​ണ്ട​തും, മറ്റ​ത് കറു​ത്ത​തും.

മഴ​ക്കാ​ല​ത്തു തീരെ വി​റ​കു​കൂ​ടാ​തെ കഴി​ഞ്ഞു​കൂ​ടേ​ണ്ട​തെ​ങ്ങ​നെ എന്നു ഫൻതീൻ മന​സ്സി​ലാ​ക്കി; ഈര​ണ്ടു ദിവസം കൂ​ടു​മ്പോൾ അര ഫാർ​തി​ങ് വി​ല​യ്ക്കു​ള്ള​തിന തി​ന്നു​ന്ന ഒരു പക്ഷി​യെ വേ​ണ്ടെ​ന്നു വെ​ക്കേ​ണ്ട​തെ​ങ്ങ​നെ എന്ന​വൾ ധരി​ച്ചു; വി​രി​പ്പു​കൊ​ണ്ട് ഉള്ളു​ടു​പ്പും, ഉള്ളു​ടു​പ്പു​കൊ​ണ്ടു വി​രി​പ്പും ഉണ്ടാ​ക്കേ​ണ്ട​തെ​ങ്ങ​നെ എന്ന് അവൾ പഠി​ച്ചു; എതിർ​ഭാ​ഗ​ത്തു​ള്ള ജനാ​ല​യി​ലെ വെ​ളി​ച്ചം​കൊ​ണ്ട് ഒരാൾ അത്താ​ഴം കഴി​ക്കേ​ണ്ട​തെ​ങ്ങ​നെ എന്ന​വ​ള​റി​ഞ്ഞു. ദാ​രി​ദ്ര്യ​ത്തി​ലും മര്യാ​ദ​യി​ലും കി​ട​ന്നു​വ​ളർ​ന്നു വയ​സ്സായ ചില മെ​ലി​ഞ്ഞ കൂ​ട്ടർ​ക്ക് ഒരു സൂ​കൊ​ണ്ട് എന്തെ​ല്ലാം ഉണ്ടാ​ക്കി​ത്തീർ​ക്കാൻ സാ​ധി​ക്കു​മെ​ന്ന് ആർ​ക്കും നി​ശ്ച​യ​മി​ല്ല. അത് ഒടു​വിൽ ഒരു സാ​മർ​ഥ്യ​വി​ശേ​ഷ​മാ​യി കലാ​ശി​ക്കു​ന്നു. ഈ മഹ​ത്തായ സാ​മർ​ഥ്യം ഫൻതീൻ സമ്പാ​ദി​ച്ചു; കു​റ​ച്ചു ധൈ​ര്യ​വും അവൾ​ക്കു വി​ണ്ടു​കി​ട്ടി.

ഈ സമ​യ​ത്ത് അവൾ ഒര​യൽ​പ​ക്ക​ക്കാ​രി​യോ​ടു പറ​ഞ്ഞു: ‘ഹാ! ഞാൻ ചി​ല​പ്പോൾ എന്നോ​ടു​ത​ന്നെ പറ​യാ​റു​ണ്ട്; അഞ്ചു മണി​ക്കൂർ മാ​ത്രം ഉറ​ങ്ങു​ക​യും, ബാ​ക്കി​യു​ള്ള സമ​യ​ത്തെ​ല്ലാം എന്റെ സൂ​ചി​ക്ക​ടു​ത്തി​രി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്താൽ എന്റെ ഭക്ഷ​ണ​ത്തി​നു​ള്ള വക ഞാൻ എന്നും സമ്പാ​ദി​ച്ചു​കൊ​ള്ളാം. മന​സ്സി​നു സു​ഖ​മി​ല്ലാ​ത്ത​പ്പോൾ, ആർ​ക്കും കു​റ​ച്ചേ ഭക്ഷ​ണം ചെ​ല്ലൂ. അങ്ങ​നെ, അരി​ഷ്ടു​ക​ളും. സു​ഖ​ക്കേ​ടും, ഒരു കൈയിൽ കു​റ​ച്ച​പ്പ​വും, മറ്റേ​തിൽ ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടും—ഇതെ​ല്ലാം​കൂ​ടി എന്നെ പൊ​റു​പ്പി​ക്കും.’

തന്റെ ചെറിയ പെൺ​കു​ട്ടി ഈ കഷ്ട​പ്പാ​ടിൽ തനി​ക്ക​ടു​ത്തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ അതൊരു വലിയ സു​ഖ​മാ​യേ​നേ. അവൾ ആ കു​ട്ടി​യെ വരു​ത്തി​യാൽ കൊ​ള്ളാ​മെ​ന്നാ​ലോ​ചി​ച്ചു. പക്ഷേ, എന്നി​ട്ടെ​ന്താ​ണ്! ആ കു​ട്ടി​യെ​ക്കൂ​ടി തന്റെ ദാ​രി​ദ്ര്യ​ത്തിൽ പങ്കു​കൊ​ള്ളി​ക്കുക! ആട്ടെ, അങ്ങ​നെ​യാ​യാ​ലും, താൻ തെ​നാർ​ദി​യെർ​മാർ​ക്കു കട​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു! അതു താ​നെ​ങ്ങ​നെ കൊ​ടു​ത്തു​തീർ​ക്കും? പി​ന്നെ, അങ്ങോ​ട്ടു​ള്ള വഴി! അതു കട​ന്നു​വീ​ഴു​വാൻ ചെ​ല​വി​ന്ന്?

ദാ​രി​ദ്ര്യ​ത്തിൽ ജീ​വി​ച്ചി​രി​ക്കേ​ണ്ട​തെ​ങ്ങ​നെ എന്നു​ള്ള പാ​ഠ​ങ്ങൾ അവളെ പഠി​പ്പി​ച്ച കിഴവി, മാർ​ഗ്യു​റീ​ത്ത് എന്നു പേ​രാ​യി, തപ​സ്വി​നി​മ​ട്ടി​ലു​ള്ള ഒര​വി​വാ​ഹി​ത​യാ​ണ്; അവൾ യഥാർഥ ദൈ​വ​ഭ​ക്തി​യു​ള്ള​വ​ളും, സാ​ധു​വും, സാ​ധു​ക്ക​ളോ​ടും സമ്പ​ന്ന​രോ​ടു​കൂ​ടി​യും ദയ​യു​ള്ള​വ​ളും മാർ​ഗ്യു​റീ​ത്ത് എന്നു തെ​റ്റാ​തെ ഒപ്പി​ടു​വാൻ മാ​ത്രം എഴു​ത്ത​റി​യു​ന്ന​വ​ളും ഈശ്വ​ര​വി​ശ്വാ​സം—അതു പ്ര​കൃ​തി​ശാ​സ്ത്ര​മാ​ണ​ല്ലോ—കൂ​ടി​യ​വ​ളു​മാ​യി​രു​ന്നു.

ഈ കീ​ഴ്ലോ​ക​ത്തിൽ ഇങ്ങ​നെ​യു​ള്ള സത്ധ​ഭാ​വ​ക്കാർ പല​രു​മു​ണ്ട്; ഒരു കാ​ല​ത്ത് അവർ മേൽ​ലോ​ക​ത്തി​ലാ​വും. ഈ ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്ന് ഒരു പ്ര​ഭാ​ത​മു​ണ്ട്.

ആദ്യ​ത്തിൽ ഫൻ​തീ​ന്ന് അത്ര​മേൽ നാ​ണി​ച്ചി​ട്ട് പു​റ​ത്തേ​ക്കു പോവാൻ ധൈ​ര്യം വന്നി​ല്ല.

തെ​രു​വിൽ നട​ക്കു​മ്പോൾ, ആളുകൾ തി​രി​ഞ്ഞു​നി​ന്നു പി​ന്നി​ലൂ​ടെ തന്നെ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ക്കു​ന്നു​വെ​ന്ന് അവൾ ഊഹി​ച്ചു; എല്ലാ​വ​രും അവ​ളു​ടെ നേരെ തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കു​ന്നു. ആരും അവ​ളോ​ട് സം​സാ​രി​ക്കു​ന്നി​ല്ല; രസ​മി​ല്ലാ​ത്ത​തും ദേ​ഷ്യം പി​ടി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു​മായ ആളു​ക​ളു​ടെ അവജ്ഞ ഒരു തണു​പ്പു​കാ​റ്റു​പോ​ലെ അവ​ളു​ടെ മാം​സ​ത്തി​നു​ള്ളി​ലേ​ക്കും ആത്മാ​വി​ലേ​ക്കു​കൂ​ടി​യും തു​ള​ച്ചു കയറി.

ചെ​റു​പ​ട്ട​ണ​ങ്ങ​ളി​ലു​ള്ള ഒരു ഭാ​ഗ്യം​കെ​ട്ട സ്ത്രീ, അവി​ടെ​യു​ള്ള എല്ലാ​വ​രു​ടേ​യും പരി​ഹാ​സ​ത്തി​നും സോൽ​ക്ക​ണ്ഠ​മായ ശ്ര​ദ്ധ​യ്ക്കും മുൻ​പിൽ വെറും നഗ്ന​യാ​ണെ​ന്ന​പോ​ലെ തോ​ന്നും. പാ​രി​സ്സി​ലെ​ങ്കി​ലും ആരും നി​ങ്ങ​ളെ അറി​യി​ല്ല, ഈ അപ്ര​സി​ദ്ധി ഒരു മൂ​ടു​പ​ട​മാ​ണ്. ഹാ! പാ​രി​സ്സിൽ​ച്ചെ​ന്നു വീ​ഴു​വാൻ അവൾ എത്ര ആശി​ച്ചി​രി​യ്ക്കും! സാ​ധ്യ​മ​ല്ല!

ദാ​രി​ദ്ര്യ​ത്തോ​ട് ഇട​പ​ഴ​കു​വാൻ ശീ​ലി​ച്ച​തു​പോ​ലെ, അവൾ അവ​മാ​ന​ത്തോ​ടും പരി​ച​യ​പ്പെ​ടേ​ണ്ടി​വ​ന്നു. ഒടു​വിൽ അവൾ എന്തു ചെ​യ്യ​ണ​മെ​ന്നു തീർ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തി. രണ്ടോ മു​ന്നോ മാസം കഴി​ഞ്ഞ​തോ​ടു​കൂ​ടി, അവൾ തന്റെ നാണം കു​ട​ഞ്ഞു​ക​ള​ഞ്ഞ്, ഒന്നും സാ​ര​മി​ല്ലെ​ന്ന നി​ല​യിൽ പു​റ​ത്തേ​ക്കി​റ​ങ്ങാൻ തു​ട​ങ്ങി. ‘എനി​ക്ക് ഒക്കെ ഒന്ന്,’ അവൾ പറ​ഞ്ഞു.

തല നല്ല​വ​ണ്ണം ഉയർ​ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ച്, ഒരു രസ​മി​ല്ലാ​ത്ത പു​ഞ്ചി​രി​യോ​ടു​കൂ​ടി, അവൾ പു​റ​ത്തേ​ക്കു പോവും, വരും; മു​ഖ​ത്തി​നു കട്ടി​ത്തം കൂ​ടു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്ന അവൾ​ക്കു ബോ​ധ​മാ​യി.

അവൾ കട​ന്നു​പോ​കു​മ്പോൾ, മദാം വി​ക്തൂർ​ണി​യെ​ങ് ചി​ല​പ്പോൾ തന്റെ ജനാ​ല​യ്ക്കൽ ഇരു​ന്ന് ‘ആ ജന്തു​വി​ന്റെ കഷ്ട​പ്പാ​ടു നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ട്—അവളെ ആ ‘വേണ്ട നി​ല​യ്ക്കാ​ക്കിയ’തിനു നാം ആ മദാ​മ​യോ​ടു നന്ദി പറയുക—തന്ന​ത്താൻ അഭി​ന​ന്ദി​ക്കും. ദു​ഷ്ട​മ​ന​സ്സു​ള്ള​വ​രു​ടെ സുഖം കറു​ത്തി​ട്ടാ​ണ്.

അതി​യായ അധ്വാ​നം ഫൻ​തീ​നെ ക്ഷീ​ണി​പ്പി​ച്ചു; അവളെ ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടി​ച്ചി​രു​ന്ന ആ ചെറിയ ‘കൊ​ക്ര​ക്കുര’ അധി​ക​മാ​യി. അവൾ ചി​ല​പ്പോൾ തന്റെ അയൽ​പ​ക്ക​ക്കാ​രി​യായ മാർ​ഗ്യു​റീ​ത്തോ​ട് പറയും; എന്റെ കയ്യി​ന് എന്തു ചൂ​ടാ​ണെ​ന്നു തൊ​ട്ടു നോ​ക്കൂ!’

എന്താ​യാ​ലും, രാ​വി​ലെ ഒരു പഴയ പൊ​ളി​യൻ ചീർ​പ്പു​കൊ​ണ്ടു തന്റെ ഭം​ഗി​യു​ള്ള തല​മു​ടി ചീകി, അതു, മി​നു​ത്ത പട്ടു​നൂൽ​ക്കൂ​ട്ടം​പോ​ലെ, ചു​റ്റും തൂ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന സമ​യ​ത്ത്, അവൾ​ക്ക് ഒരു നി​മി​ഷ​നേ​ര​ത്തേ​ക്ക് സു​ഖ​മ​യ​മായ ഒരു തേ​വി​ടി​ശ്ശി​ത്തം തോ​ന്നും.

മഴ​ക്കാ​ല​ത്തി​ന്റെ ഒടു​വിൽ​വെ​ച്ചാ​ണ് അവൾ പണി​യിൽ​നി​ന്നു പി​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​ത്; വേ​നൽ​ക്കാ​ലം കഴി​ഞ്ഞു; പക്ഷേ, പി​ന്നേ​യും മഴ​ക്കാ​ല​മാ​യി. പകൽ കു​റ​ച്ച്, പണി​കു​റ​വ്. മഴ​ക്കാ​ലം; ചൂ​ടി​ല്ല. വെ​ളി​ച്ച​മി​ല്ല, ഉച്ച​യി​ല്ല. വൈ​കു​ന്നേ​രം രാ​വി​ലെ​യോ​ടു കൂ​ടു​ന്നു; മൂ​ടൽ​മ​ഞ്ഞ്, മങ്ങൽ; ജനാല നര​ച്ചു; അതി​ലൂ​ടെ ഒന്നും സ്പ​ഷ്ട​മാ​യി​കാ​ണാൻ വയ്യാ. ആകാശം ഒരു തോ​ക്കിൻ​കാ​തു​മാ​ത്രം. പകൽ മു​ഴു​വ​നും ഒരു ഗുഹ. സൂ​ര്യ​ന്ന് ഒരു യാ​ച​ക​ന്റെ മട്ടു​ണ്ട്. ഒരു വല്ലാ​ത്ത കാലം! മഴ​ക്കാ​ലം സ്വർ​ഗ​ത്തി​ലു​ള്ള വെ​ള്ള​ത്തേ​യും മനു​ഷ്യ​ന്നു​ള്ള മന​സ്സി​നേ​യും കല്ലാ​ക്കി മാ​റ്റു​ന്നു. അവ​ളു​ടെ കട​ക്കാർ അവളെ ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടി​ച്ചു.

ഫൻതീൻ വളരെ കു​റ​ച്ചേ സമ്പാ​ദി​ച്ചി​രു​ന്നു​ള്ളു. കടം വർ​ദ്ധി​ച്ചു. കണി​ശ​മാ​യി പണ​മെ​ത്തി​ക്കാ​താ​യ​പ്പോൾ, തെ​നാർ​ദി​യെർ​മാർ അവൾ​ക്കു ഭ്രാ​ന്തു​പി​ടി​പ്പി​ക്കു​ന്ന കത്തു​കൾ മീ​തെ​യ്ക്കു​മീ​തേ എഴുതി; അവ​രു​ടെ മട്ട് അവളെ ദീ​പാ​ളി പി​ടി​പ്പി​ച്ചു. അവ​ളു​ടെ കൊ​സെ​ത്തു​കു​ട്ടി ആ തണു​പ്പു​കാ​ല​ത്തു തി​ക​ച്ചും നഗ്ന​യാ​ണെ​ന്നും, രോ​മം​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഒരുൾ​ക്കു​പ്പാ​യ​മു​ണ്ടാ​യേ പറ്റു എന്നും, അതിനു കു​ട്ടി​യു​ടെ അമ്മ ഉടനെ പത്തു ഫ്രാ​ങ്ക​യ​യ്ക്ക​ണ​മെ​ന്നും അവർ ഒരു ദിവസം ഒരു കത്ത​യ​ച്ചു. അവൾ​ക്കു കത്തു കി​ട്ടി; പകൽ മു​ഴു​വ​നും അതു കൈ​യി​ലി​ട്ടു ചു​രു​ട്ടി. അന്നു വൈ​കു​ന്നേ​രം അവൾ തെ​രു​വു​മൂ​ല​യ്ക്കു​ള്ള ഒരു ക്ഷൗ​ര​ക്കാ​ര​ന്റെ പീ​ടി​ക​യിൽ​ച്ചെ​ന്നു, തല​യിൽ​നി​ന്നു ചീർ​പ്പു​വ​ലി​ച്ചെ​ടു​ത്തു. അവ​ളു​ടെ കൌ​തു​ക​ക​ര​മായ തങ്ക​ത്ത​ല​മു​ടി കാൽ​മു​ട്ടു​ക​ളി​ലേ​ക്ക് വീണു.

‘എന്തൊ​ന്നാ​ന്ത​രം തല​മു​ടി!’ ക്ഷു​ര​കൻ അത്ഭു​ത​പ്പെ​ട്ടു പറ​ഞ്ഞു.

‘ഇതിനു നി​ങ്ങൾ എന്തു വില തരും?’ അവൾ ചോ​ദി​ച്ചു.

‘പത്തു ഫ്രാ​ങ്ക്.’

‘മു​റി​ച്ചെ​ടു​ക്കൂ.’

അവൾ ഒരു മെ​ട​ച്ചിൽ​ക്കു​പ്പാ​യം വാ​ങ്ങി, തെ​നാർ​ദി​യെർ​മാർ​ക്ക​യ​ച്ചു കൊ​ടു​ത്തു. ആ കു​പ്പാ​യം തെ​നാർ​ദി​യെർ​മാ​രെ ഭ്രാ​ന്തു​പി​ടി​പ്പി​ച്ചു. പണ​മാ​യി​രു​ന്നു അവർ​ക്കാ​വ​ശ്യം. അവർ ആ ഉൾ​ക്കു​പ്പാ​യം എപ്പൊ​നൈ​ന്നു കൊ​ടു​ത്തു. ആ സാ​ധു​വാ​ന​മ്പാ​ടി​പ്പ​ക്ഷി തണു​ത്തു​വി​റ​ച്ചു കഴി​ഞ്ഞു.

ഫൻതീൻ വി​ചാ​രി​ച്ചു; ‘എന്റെ കു​ട്ടി​യു​ടെ തണു​പ്പ് മാറി. ഞാ​ന​വ​ളെ എന്റെ തല​മു​ടി​കൊ​ണ്ട് ഉടു​പ്പി​ച്ചു.’ അവൾ ചെറിയ വട്ട​ത്തൊ​പ്പി​കൊ​ണ്ടു തന്റെ മൊ​ട്ട​ത്ത​ല​മ​റ​ച്ചു; അപ്പോ​ഴും അതി​ലും ആ അവൾ സു​ന്ദ​രി​ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു.

ഫന​തീ​ന്റെ മന​സ്സി​നെ ഇരു​ണ്ട​വി​ചാ​ര​ങ്ങൾ ബാ​ധി​ച്ചു.

തല​മു​ടി കെ​ട്ടി​വെ​ക്കാൻ നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ലെ​ന്നാ​യ​പ്പോൾ, അവൾ​ക്കു ചു​റ്റു​മു​ള്ള സക​ല​രു​ടെ നേ​രെ​യും ദേ​ഷ്യ​മാ​യി. ഫാദർ മദ​ലി​യ​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു രാ​ജ്യ​ക്കാർ​ക്കെ​ല്ലാ​മു​ള്ള ഭക്തി​യിൽ അവളും വള​രെ​ക്കാ​ല​മാ​യി പങ്കു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു; എങ്കി​ലും അയാ​ളാ​ണു് തന്നെ പണി​യിൽ​നി​ന്നു പി​രി​ച്ച​തെ​ന്നും, അയാ​ളാ​ണ് തന്റെ കഷ്ട​പ്പാ​ടി​നെ​ല്ലാം കാ​ര​ണ​ഭൂ​ത​നെ​ന്നും മന​സ്സിൽ ആവർ​ത്തി​ച്ച​തി​ന്റെ ശക്തി​കൊ​ണ്ട്, അയാ​ളു​ടെ നേ​രെ​യും അവൾ​ക്കു ദേ​ഷ്യ​മാ​യി; എന്ന​ല്ല, മറ്റാ​രോ​ടു​ള്ള​തി​ല​ധി​കം പ്ര​വൃ​ത്തി ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളിൽ, പണി​ക്കാർ വാ​തി​ല്ക്ക​ലു​ള്ള സമയം, വ്യ​വ​സാ​യ​ശാ​ല​യ്ക്ക​ടു​ക്ക​ലൂ​ടെ കട​ന്നു​പോ​കു​മ്പോ​ഴെ​ല്ലാം അവൾ വെ​റു​തേ ചി​രി​ക്കു​ക​യും പാ​ടു​ക​യും ചെ​യ്യും.

ആ നി​ല​യ്ക്കു ചി​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടും പാ​ടി​ക്കൊ​ണ്ടും പോ​കു​ന്ന അവളെ ഒരി​ക്കൽ കണ്ടു് അവിടെ പണി​ക്കാ​രി​യായ ഒരു കിഴവി പറ​ഞ്ഞു: ‘ആ പെ​ണ്ണ് അപ​ക​ട​ത്തിൽ ചാടും.’

ആദ്യ​മാ​യാ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ട ഒരാളെ അവൾ കാ​മു​ക​നാ​യി സ്വീ​ക​രി​ച്ചു: സ്നേ​ഹം കൊ​ണ്ട​ല്ല, എന്താ​യാ​ലെ​ന്ത് എന്നു​വെ​ച്ചും, ഉള്ളിൽ ശു​ണ്ഠി​യോ​ടു​കൂ​ടി​യും, അവൻ ഒരു വെറും തെ​മ്മാ​ടി​യാ​യി​രു​ന്നു; ഒരി​ര​പ്പാ​ളി​പ്പാ​ട്ടു​കാ​രൻ; ഒരു മടിയൻ തെ​ണ്ടി; അവൻ അവളെ അടി​ച്ചു; സ്വീ​ക​രി​ച്ച​തു​പോ​ലെ​ത​ന്നെ വെ​റു​പ്പോ​ടു​കൂ​ടി അവൻ അവളെ ഉപേ​ക്ഷി​ച്ചു.

അവൾ തന്റെ കു​ട്ടി​യെ ആരാ​ധി​ച്ചു.

ഓരോ പടി കീ​ഴ്പോ​ട്ടി​റ​ങ്ങു​ന്തോ​റും ചു​റ്റു​മു​ള്ള സക​ല​വും അധി​ക​മ​ധി​കം ഇരു​ണ്ടു​വ​രു​ന്ന​തോ​ടു​കൂ​ടി, ആ ചെ​റു​ദേ​വത അവ​ളു​ടെ ഹൃ​ദ​യ​ത്തി​ന്റെ അടി​യിൽ പൂർ​വാ​ധി​ക​ശോ​ഭ​യോ​ടു​കൂ​ടി പ്ര​കാ​ശി​ച്ചു. അവൾ പറ​ഞ്ഞു: ‘ഞാൻ പണ​ക്കാ​രി​യാ​യാൽ എന്റെ കൊ​സെ​ത്തി​നെ ഒരു​മി​ച്ചു താ​മ​സി​പ്പി​ക്കും.’ എന്നി​ട്ട് അവൾ ചി​രി​ച്ചു. അവ​ളു​ടെ ചുമ വി​ട്ടു​പോ​യി​ട്ടി​ല്ല; അവ​ളു​ടെ പു​റ​ത്ത് ഉണൽ പൊ​ന്തി​യി​രു​ന്നു.

ഒരു ദിവസം അവൾ​ക്കു തെ​നാർ​ദി​യെർ​മാ​രു​ടെ പക്കൽ​നി​ന്ന് ഇങ്ങ​നെ ഒരു കത്തു കി​ട്ടി; ‘കൊ​സെ​ത്തി​ന് ഈ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു നട​പ്പു​ള്ള ഒരു ദീനം പി​ടി​പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. തരി​ക്കു​രു​പ്പ് എന്നാ​ണ് ആളുകൾ പേർ പറ​യു​ന്ന​ത്. വി​ല​പി​ടി​ച്ച മരു​ന്നു​കൾ വേണം. ഞങ്ങൾ ദീ​പാ​ളി പി​ടി​ച്ചു; ഇനി​യും വാ​ങ്ങി​ക്കൊ​ടു​ക്കാൻ സാ​ധി​ക്കി​ല്ല. ഈ ആഴ്ച​യിൽ നാ​ല്പ​തു ഫ്രാ​ങ്ക് അയ​ച്ചു​ത​ന്നി​ട്ടി​ല്ലെ​ങ്കിൽ കു​ട്ടി​യു​ടെ കഥ തീരും.’

അവൾ ഉറ​ക്കെ പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ച്ചു; അയൽ​പ​ക്ക​ക്കാ​രി​യോ​ട് പറ​ഞ്ഞു: ‘ഹാ! നല്ല കൂ​ട്ടർ, നാ​ല്പ​തു ഫ്രാ​ങ്ക്! തര​ക്കേ​ടി​ല്ല! അപ്പോൾ രണ്ടു നെ​പ്പോ​ളി​യൻ നാ​ണ്യ​മാ​യി! എനി​ക്ക​ത് എവി​ടെ​നി​ന്നു കി​ട്ടു​മെ​ന്നാ​ണ് അവർ കരു​തി​യി​ട്ടു​ള്ള​താ​വോ? ഈ നാ​ട​ന്മാർ വി​ഡ്ഢി​ക​ളാ​ണ്. സം​ശ​യ​മി​ല്ല.’

ഏതാ​യാ​ലും അവൾ കോ​ണി​ത്ത​ട്ടി​ലു​ള്ള ഒരു കി​ളി​വാ​തി​ല്ക്ക​ലേ​ക്കു ചെ​ന്നു കത്ത് ഒരി​ക്കൽ​ക്കൂ​ടി വാ​യി​ച്ചു. എന്നി​ട്ടു കോണി ഇറ​ങ്ങി. ഓടി​യും ചാ​ടി​യും പാ​ട്ടു​പാ​ടി​യും​കൊ​ണ്ട് പു​റ​ത്തേ​ക്കു പോയി.

ആരോ അവളെ കണ്ടു​മു​ട്ടി ചോ​ദി​ച്ചു: ‘എന്തേ നി​ങ്ങ​ളെ ഇത്ര സന്തോ​ഷി​പ്പി​ച്ച​യ​ച്ച​ത്?’

അവൾ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു: ‘ചില നാ​ട​ന്മാർ എനി​ക്കെ​ഴു​തി​യ​യ​ച്ച ഒരൊ​ന്നാ​ന്ത​രം വി​ഡ്ഢി​ത്ത​ക്ക​ഷ്ണം. അവർ​ക്കു ഞാൻ നാ​ല്പ​തു ഫ്രാ​ങ്ക് കൊ​ടു​ക്ക​ണം. എട, നാ​ട​ന്മാ​രേ! നി​ങ്ങൾ​ക്കു അത്ര വേ​ണ​മ​ല്ലേ? ശരി!’

അവൾ നാ​ലും​കൂ​ടിയ വഴി കട​ക്കു​മ്പോൾ, അവിടെ ഒരു നൊ​സ്സൻ—വണ്ടി​ക്കു ചു​റ്റു​മാ​യി വളരെ ആൾ​ക്കൂ​ട്ടം കൂ​ടി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു കണ്ടു; ആ വണ്ടി​യു​ടെ മു​ക​ളിൽ ചു​ക​ന്ന ഉടു​പ്പി​ട്ട ഒരുവൻ കയറി എത്തി​ച്ചു​നി​ല്ക്കു​ന്നു. സഞ്ച​രി​ക്കാ​നി​റ​ങ്ങിയ ഒരു കൊ​ള്ള​രു​താ​ത്ത ദന്ത​വൈ​ദ്യ​നാ​യി​രു​ന്നു അത്; അയാൾ പല്ലു​ക​ളും ഉറ​ക്ക​മ​രു​ന്നു​ക​ളും ചൂർ​ണ​ങ്ങ​ളും രസാ​യ​ന​ങ്ങ​ളും ആളു​ക​ളോ​ടു വാ​ങ്ങാൻ ക്ഷ​ണി​ക്കു​ന്നു.

ഫൻ​തീ​നും ആ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ കുടി; പൊ​തു​ജ​ന​ങ്ങൾ​ക്കു കന്ന​ഭാ​ഷ​യും പ്ര​മാ​ണി​കൾ​ക്കു ഭ്രാ​ന്ത​ഭാ​ഷ​യു​മ​ട​ങ്ങി​യി​ട്ടു​ള്ള അയാ​ളു​ടെ പ്ര​സം​ഗം കേ​ട്ട് അവളും മറ്റു​ള്ള​വ​രോ​ടു​കൂ​ടി ചി​രി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. പല്ലു​പ​റി​യൻ ആ ചി​രി​ക്കു​ന്ന സു​ന്ദ​രി​പ്പെൺ​കി​ടാ​വി​നെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി, പെ​ട്ടെ​ന്ന് ഉച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു: ‘അതാ, ആ ചി​രി​ക്കു​ന്ന പെൺ​കി​ടാ​വി​നോ​ട്—നി​ങ്ങൾ​ക്കു നല്ല ഭം​ഗി​യു​ള്ള പല്ലു​ണ്ട്, നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ചാ​യ​പ്പ​ല​ക​കൾ എനി​ക്കു വി​ല​യ്ക്കു തരാൻ ഇഷ്ട​മു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ, ഓരോ​ന്നി​നും ഓരോ സ്വർണ നെ​പ്പോ​ളി​യൻ നാ​ണ്യം ഞാൻ തരും.’

‘എന്റെ ചാ​യ​പ്പ​ല​ക​കൾ, ഏതാണ്?’ ഫൻതീൻ ചോ​ദി​ച്ചു.

‘ചാ​യ​പ്പ​ല​ക​കൾ എന്നു​വെ​ച്ചാൽ,’ ആ ദന്ത​വൈ​ദ്യ​പ​ണ്ഡി​തൻ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു, ‘മു​ക​ളി​ല​ത്തെ വരി​യിൽ മു​മ്പിൽ കാ​ണു​ന്ന രണ്ടു പല്ലു​കൾ.’

‘എന്തു കഷ്ട​മാ​ണ്!’ ഫൻതീൻ കു​റ​ച്ചു​ച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു.

‘രണ്ടു നെ​പ്പോ​ളി​യൻ​നാ​ണ്യം!’ അവിടെ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ഒരു പല്ലി​ല്ലാ​ത്ത കിഴവി പി​റു​പി​റു​ത്തു. ‘ഒരു പെ​ണ്ണി​ന്റെ ഭാ​ഗ്യം!’

ഫൻതീൻ പറ​പ​റ​ന്നു; അവ​ളോ​ടാ​യി ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ പരു​ക്ക​നൊ​ച്ച ഈവിധം വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​യു​ന്ന​തു കേൾ​ക്കാ​തി​രി​പ്പാൻ​വേ​ണ്ടി ചെവി പൊ​ത്തി: ‘എന്റെ സു​ന്ദ​രി, ആലോ​ചി​ക്കൂ! രണ്ടു നെ​പ്പോ​ളി​യൻ നാ​ണ്യം; അതു​കൊ​ണ്ടാ​വ​ശ്യ​മു​ണ്ടാ​വും. നി​ങ്ങ​ളു​ടെ മന​സ്സു കല്പി​ക്കു​ന്ന​പ​ക്ഷം ഇന്നു വൈ​കു​ന്നേ​രം തി​ല്ലാ​ക് ദാർ​ഴാ​ങ് എന്ന ഹോ​ട്ട​ലിൽ വന്നോ​ളൂ; എന്നെ അവിടെ കാണാം.’

ഫൻതീൻ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു മട​ങ്ങി. അവൾ​ക്കു ഭ്രാ​ന്തു പി​ടി​ച്ചി​രു​ന്നു; നല്ല​വ​ളായ അയൽ​പ​ക്ക​ക്കാ​രി​യോ​ട് അവൾ ആ കഥ പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ത്തു: ‘നി​ങ്ങൾ​ക്ക് ഇതു പറ​ഞ്ഞാൽ​ത്ത​ന്നെ മന​സ്സി​ലാ​വു​മോ? ആ മനു​ഷ്യൻ ഒരു നി​കൃ​ഷ്ട​ന​ല്ലേ? ഇങ്ങ​നെ​യു​ള്ള ആളു​ക​ളെ തെ​ണ്ടി​ത്തി​രി​യാൻ സമ്മ​തി​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്ങ​നെ? എന്റെ ഉമ്മ​റ​ത്തെ രണ്ടു പല്ലു​പ​റി​ച്ചെ​ടു​ക്കുക! എന്ത്, എന്നെ​ക്ക​ണ്ടാൽ പേ​ടി​യാ​വു​മ​ല്ലോ! തല​മു​ടി ഇനി​യും വളരും; പല്ല്! ഹാ! എന്തൊ​രു ചെ​കു​ത്താ​നെ​പ്പോ​ലു​ള്ള മനു​ഷ്യൻ! ഇതി​ലും ഭേദം എനി​ക്കു അഞ്ചു​നി​ല​യു​ള്ള വീ​ട്ടി​ന്റെ മു​ക​ളിൽ​നി​ന്നു കൽ​വി​രി​പ്പി​ലേ​ക്കു മു​ത​ല​ക്കു​പ്പു കു​ത്തു​ക​യാ​ണ്. അയാൾ എന്നോ​ടു വൈ​കു​ന്നേ​രം തി​ല്ലാ​ക് ദാർ​ഴാ​ങ് ഹോ​ട്ട​ലിൽ ചെ​ല്ലാൻ പറ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു.

‘എന്തു തരാ​മെ​ന്നു​ണ്ട്?’ മാർ​ഗ്യു​റീ​ത്ത് ചോ​ദി​ച്ചു.

‘രണ്ടു നെ​പ്പോ​ളി​യൻ.’

‘അപ്പോൾ നാ​ല്പ​തു ഫ്രാ​ങ്കാ​യി.’

‘ഉവ്വ്, ഫൻതീൻ പറ​ഞ്ഞു, രണ്ടും കൂ​ടി​യാൽ നാ​ല്പ​തു ഫ്രാ​ങ്കാ​വും.’

അവൾ അലോ​ച​ന​യിൽ​പ്പെ​ട്ടു; തന്റെ പ്ര​വൃ​ത്തി ആരം​ഭി​ച്ചു. ഒരു കാൽ മണി​ക്കൂ​റു കഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ അവൾ തു​ന്നൽ നിർ​ത്തി, തെ​നാർ​ദി​യെർ​മാ​രു​ടെ കത്ത് ഒരി​ക്കൽ​ക്കൂ​ടി വാ​യി​ക്കാൻ​വേ​ണ്ടി കോ​ണി​ത്ത​ട്ടി​ലേ​ക്കു പോയി.

മട​ങ്ങി​വ​ന്ന് അവൾ തന്റെ അടു​ത്തി​രു​ന്നു പണി​യെ​ടു​ക്കു​ന്ന മാർ​ഗ്യൂ​റീ​ത്തോ​ടു പറ​ഞ്ഞു: ‘തരി​ക്കു​രു​പ്പ് എന്നു​വെ​ച്ചാൽ എന്താ​ണ്? നി​ങ്ങൾ​ക്ക​റി​യാ​മോ?’

‘ഉവ്വ്, ആ അവി​വാ​ഹി​ത​വൃ​ദ്ധ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു, ‘അതൊരു ദീ​ന​മാ​ണ്.’

‘അതിനു മരു​ന്നു വളരെ കഴി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​രു​മോ?’

‘ഹോ! വല്ലാ​ത്ത ഓരോ മരു​ന്ന്.’

‘അതെ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ് വന്നു​പെ​ടു​ന്ന​ത്?’

‘എങ്ങ​നെ എന്ന​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ​തെ വന്നു പി​ടി​കൂ​ടു​ന്ന ഒരു ദീ​ന​മാ​ണ​ത്.’

‘അപ്പോൾ, അതു കു​ട്ടി​കൾ​ക്കു പി​ടി​ക്കും?’

‘വി​ശേ​ഷി​ച്ചും കു​ട്ടി​കൾ​ക്കാ​ണ​ത്.’

‘അതു​കൊ​ണ്ടു മരി​ക്കു​മോ?’

‘മരി​ക്കാം,’ മാർ​ഗ്യു​റീ​ത്ത് പറ​ഞ്ഞു.

ഫൻതീൻ ആ മു​റി​യിൽ​നി​ന്ന് ഒരി​ക്കൽ​ക്കൂ​ടി കത്തു വാ​യി​ക്കാൻ കോ​ണി​ത്ത​ട്ടി​ലേ​ക്കു പോയി.

അന്നു വൈ​കു​ന്നേ​രം ഫൻതീൻ പു​റ​ത്തേ​ക്കി​റ​ങ്ങി; ഹോ​ട്ട​ലു​ക​ളു​ള്ള റ്യൂ​ദ് പാ​രി​സ്സി​ലേ​ക്കു തി​രി​യു​ന്ന​തു കണ്ടു.

പി​റ്റേ​ദി​വ​സം, നേരം പു​ല​രു​ന്ന​തി​ന്നു​മുൻ​പാ​യി മാർ​ഗ്യു​റീ​ത്ത് ഫൻ​തീ​ന്റെ മു​റി​യിൽ ചെ​ന്ന​പ്പോൾ—അവർ രണ്ടു​പേ​രും ഒരു​മി​ച്ചാ​ണ് എന്നും പണി​യെ​ടു​ത്തി​രു​ന്ന​ത്; അങ്ങ​നെ അവർ രണ്ടാ​ളും ഒരു മെ​ഴു​തി​രി​കൊ​ണ്ടു കഴി​ച്ചു​പോ​ന്നു—ഫൻതീൻ വി​ളർ​ത്തും മര​വി​ച്ചും കി​ട​യ്ക്ക​മേൽ ഇരി​ക്കു​ന്ന​തു കണ്ടു. അവൾ കി​ട​ന്നി​ട്ടേ ഇല്ല. അവ​ളു​ടെ തൊ​പ്പി മടി​യിൽ വീ​ണു​കി​ട​ക്കു​ന്നു. അവ​ളു​ടെ മെ​ഴു​തി​രി രാ​ത്രി മു​ഴു​വ​നും കത്തി ഏതാ​ണ്ട​വ​സാ​നി​ച്ച​തു​പോ​ലെ​യാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ഈ സഹി​ച്ചു​കൂ​ടാ​ത്ത ധാ​രാ​ളി​ത്തം കണ്ട് അവൾ ആ ഉമ്മ​റ​ത്തു​ത​ന്നെ നി​ന്നു; അവൾ കു​റ​ച്ചു​റ​ക്കെ പറ​ഞ്ഞു: ‘ഈശ്വ​രാ മെ​ഴു​തി​രി ഒക്കെ കത്തി​ത്തീർ​ന്നു! എന്തോ ഉണ്ടാ​യി.’

എന്നി​ട്ട് അവൾ ഫൻ​തീ​നെ നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ടു; മുടി പോയ തല അവൾ മാർ​ഗ്യു​റീ​ത്തി​നു നേരെ തി​രി​ച്ചു.

ആ കഴി​ഞ്ഞ ഒരു രാ​ത്രി​കൊ​ണ്ടു ഫൻ​തീ​ന്നു പത്തു വയ​സ്സു കൂ​ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

‘യേശോ!’ മാർ​ഗ്യു​റീ​ത്ത് പറ​ഞ്ഞു, ഫൻതീൻ, ‘എന്തേ നി​ങ്ങൾ​ക്കു പറ്റി​പ്പോ​യ​ത്?’

‘ഒന്നു​മി​ല്ല,’ ഫൻതീൻ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു, ‘നേ​രെ​മ​റി​ച്ചു, നോ​ക്കാ​ഞ്ഞി​ട്ട് എന്റെ മകൾ ആ അപ​ക​ട​ദീ​ന​ത്തിൽ മരി​ക്കി​ല്ല. എനി​ക്കു സു​ഖ​മാ​യി.’

ഇങ്ങ​നെ പറ​ഞ്ഞു മേ​ശ​മേൽ കി​ട​ന്നു തി​ള​ങ്ങു​ന്ന രണ്ടു നെ​പ്പോ​ളി​യൻ നാ​ണ്യം അവൾ അവി​വാ​ഹി​ത​യ്ക്കു കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു.

‘ഹാ! യേ​ശു​ക്രി​സ്തോ!’ മാർ​ഗ്യു​റീ​ത്ത് പറ​ഞ്ഞു, ‘അപ്പോൾ അതൊരു നി​ധി​യാ​ണ്! എവി​ടെ​നി​ന്ന് കി​ട്ടി നി​ങ്ങൾ​ക്ക് ഈ ലൂയി നെ​പ്പോ​ളി​യൻ നാ​ണ്യം?’

‘എനി​ക്കു കി​ട്ടി.’ ഫൻതീൻ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു.

ഇതോ​ടു​കൂ​ടി, അവൾ പു​ഞ്ചി​രി​ക്കൊ​ണ്ടു, മെ​ഴു​തി​രി​വെ​ളി​ച്ചും അവ​ളു​ടെ മു​ഖ​ത്തെ പ്ര​കാ​ശി​പ്പി​ച്ചു. അതൊരു ചോ​ര​പ്പു​ഞ്ചി​രി​യാ​യി​രു​ന്നു. ഒരു ചു​ക​ന്ന ഉമി​നീർ അവ​ളു​ടെ ചു​ണ്ടി​ന്ന​റ്റ​ങ്ങ​ളിൽ കട്ട​പി​ടി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു; വായിൽ ഒരു കറു​ത്ത ഗു​ഹ​യു​ണ്ട്.

‘രണ്ടു പല്ലും പറി​ച്ചെ​ടു​ത്തി​രി​ക്കു​ന്നു.’

അവൾ നാ​ല്പ​തു ഫ്രാ​ങ്ക് മോ​ങ്ഫെർ​മി​യെ​യി​ലേ​ക്ക​യ​ച്ചു.

ഇതൊ​ക്കെ പണം കി​ട്ടാ​നു​ള്ള തെ​നാർ​ദി​യെർ​മാ​രു​ടെ വി​ദ്യ​യാ​യി​രു​ന്നു. കൊ​സെ​ത്തി​നു ദീ​ന​മൊ​ന്നു​മി​ല്ല.

ഫൻതീൻ കണ്ണാ​ടി​യെ​ടു​ത്തു ജനാ​ല​യി​ലൂ​ടെ എറി​ഞ്ഞു. അവൾ രണ്ടാം​നി​ല​യി​ലു​ള്ള മുറി വി​ട്ടു. മേൽ​പ്പു​ര​യു​ടെ നേരെ ചു​വ​ട്ടിൽ ഒരു സാ​ക്ഷ​കൊ​ണ്ടു​മാ​ത്രം അട​ച്ചി​ടാ​വു​ന്ന തട്ടിൻ​പു​റ​ത്തു താ​മ​സ​മാ​യി​ട്ടു കുറേ കാ​ല​മാ​യി; നി​ല​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി ഒരു ത്രി​കോ​ണാ​കൃ​തി വര​യ്ക്കു​ന്ന​വ​യും, ഓരോ നി​മി​ഷ​ത്തി​ലും തല മു​ട്ടി​ക്കു​ന്ന​വ​യു​മായ അത്ത​രം തട്ടിൻ​പു​റ​ങ്ങ​ളിൽ ഒന്ന്, അതിൽ പാർ​ക്കു​ന്ന സാ​ധു​വി​നു, തന്റെ ദുർ​വി​ധി​യു​ടെ അറ്റ​ത്തേ​ക്കെ​ന്ന​പോ​ലെ, പി​ന്നേ​യും പി​ന്നേ​യും കൂ​ന്നും കൊ​ണ്ടേ തന്റെ മു​റി​യു​ടേ​യും അറ്റ​ത്തേ​ക്കു ചെ​ല്ലാ​വു.

അവൾ​ക്കു കി​ട​ക്കാൻ കി​ട​ക്ക​യി​ല്ല; പു​ത​പ്പെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്ന ഒരു കീ​റ​ത്തു​ണി​യും, നി​ല​ത്ത് ഒരു പാ​യ​യും, മൂ​ടി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു കസാ​ല​യും ബാ​ക്കി​യു​ണ്ട്. അവൾ​ക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ഒരു ചെറിയ പനി​നീർ​പ്പൂ​ച്ചെ​ടി വാടി, നോ​ട്ട​മി​ല്ലാ​തെ, ഒരു മൂ​ല​യ്ക്കു നി​ല്ക്കു​ന്നു. മറ്റൊ​രു മൂ​ല​യ്ക്കു വെ​ള്ളം നി​റ​യ്ക്കാ​നു​ള്ള ഒരു ചട്ടി​യു​ണ്ടു്; മഴ​ക്കാ​ല​ത്ത് അതു കട്ട​യാ​വും; വട്ട​ത്തി​ലു​ള്ള മഞ്ഞു​വ​ര​കൾ​കൊ​ണ്ട് അതിൽ വെ​ള്ളം നി​ന്നി​രു​ന്ന പലേ നി​ല​ക​ളും വള​രെ​ക്കാ​ല​മാ​യി രേ​ഖ​പ്പെ​ട്ടു​കി​ട​ക്കു​ന്നു. അവ​ളു​ടെ നാണം പോ​യ്പോ​യി. അവ​ളു​ടെ തേ​വ​ടി​ശ്മി​ത്ത​ര​വും പോയി. അവൾ മു​ഷി​ഞ്ഞ തൊ​പ്പി വെ​ച്ചു പു​റ​ത്തേ​ക്കു പോവും. ഇട​യി​ല്ലാ​ഞ്ഞി​ട്ടോ നി​ഷ്കർ​ഷ​യി​ല്ലാ​ഞ്ഞി​ട്ടോ അവൾ തന്റെ വസ്ത്ര​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും തി​രു​മ്മാ​റി​ല്ല. മട​മ്പി​ന്റെ ഭാഗം ദ്ര​വി​ച്ചു​പോ​യ​പ്പോൾ, കീ​ഴ്ക്കാ​ലു​റ​ക​ളെ അവർ പാ​പ്പാ​സ്സി​ന്നു​ള്ളി​ലേ​ക്കു അമർ​ത്തി. പര​ന്നു കാ​ണാ​വു​ന്ന ഞെ​രി​യാ​ണി​കൊ​ണ്ട് ഇതു മന​സ്സി​ലാ​ക്കാം. പഴ​കി​പ്പി​ഞ്ഞിയ കു​പ്പാ​യ​ത്തിൽ, തൊ​ട്ടാൽ​ക്കീ​റു​ന്ന ചീ​ട്ടി​ത്തു​ണി​കൊ​ണ്ട് അവൾ കഷ്ണം വെ​ച്ചു. അവൾ കട​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ള്ള​വർ ലഹള കൂ​ട്ടി​യി​ട്ടു ഒരു നേ​ര​വും ഒരു പൊ​റു​തി​യി​ല്ല. പു​റ​ത്തേ​ക്കു കട​ന്നാൽ അവിടെ അവ​രു​ണ്ട്, അക​ത്തേ​ക്കു വന്നാൽ അവി​ടെ​യും. കര​ഞ്ഞും ആലോ​ചി​ച്ചും അവൾ വളരെ രാ​ത്രി​കൾ കഴി​ച്ചു. അവ​ളു​ടെ കണ്ണു​കൾ നല്ല പ്ര​കാ​ശ​മു​ള്ള​വ​യാ​യി​രു​ന്നു; ഇട​ത്തേ ചു​മ​ല്പ​ല​ക​യു​ടെ മു​ക​ളി​ലാ​യി എപ്പോ​ഴും ഒരു വേദന. അവൾ വല്ലാ​തെ ചു​മ​ച്ചി​രു​ന്നു, അവൾ​ക്കു മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെ​ന്റെ നേരെ കല​ശ​ലായ ദേ​ഷ്യ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു: പക്ഷേ, ആവ​ലാ​തി​പ്പെ​ട്ടി​ല്ല. അവൾ ഒരു ദിവസം പതി​നേ​ഴു മണി​ക്കൂർ​നേ​രം തു​ന്നും; പക്ഷേ, തട​വു​പു​ള്ളി​ക​ളു​ടെ പ്ര​വൃ​ത്തി കരാ​റെ​ടു​ത്തി​രു​ന്ന ഒരാൾ, അവ​രെ​ക്കൊ​ണ്ടു കു​റ​ഞ്ഞ കൂ​ലി​ക്കു പണി​യെ​ടു​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട്, പെ​ട്ടെ​ന്നു സാ​മാ​ന​ങ്ങൾ​ക്കു വില താ​ഴ്ത്തി, ഒരു കൂ​ലി​പ്പ​ണി​ക്കാ​രി​ക്ക് ഒരു ദി​വ​സ​ത്തെ സമ്പാ​ദ്യം ഒമ്പ​തു സൂ​വാ​ക്കി​ക്കു​റ​ച്ചു. പതി​നേ​ഴു മണി​ക്കൂ​റു നേ​ര​ത്തെ പണി. ദി​വ​സ​ത്തിൽ ഒമ്പ​തു സൂ വീതം സമ്പാ​ദ്യ​വും! അവ​ളു​ടെ കട​ക്കാർ പൂർ​വാ​ധി​കം നിർ​ദ്ദ​യത കാ​ണി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി. പഴയ സാ​മാ​നം വി​ല്ക്കു​ന്നാൾ—തന്റെ സാ​മാ​ന​ങ്ങൾ ഏതാ​ണ്ട് മു​ഴു​വ​നും അയാൾ മട​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​യി​രി​ക്കു​ന്നു —അവ​ളോ​ട് ഇള​വി​ല്ലാ​തെ ചോ​ദി​ക്കും: ‘ഹേ കേ​മ​ത്തി, എന്നാ​ണ് എന്റെ പണം തരിക?’ എന്റെ ഈശ്വ​രാ, അവർ​ക്കൊ​ക്കെ എന്താ​ണ് അവ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു വേ​ണ്ട​ത്! ജന​ങ്ങൾ തന്നെ വേ​ട്ട​യാ​ടു​ക​യാ​ണെ​ന്ന് അവൾ​ക്കു തോ​ന്നി; കാ​ട്ടു​മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ സ്വ​ഭാ​വ​ത്തി​ലെ എന്തോ ഒന്ന് അവളിൽ വളർ​ന്നു​വ​ന്നു. ഏതാ​ണ്ട് ഈ സമ​യ​ത്തു​ത​ന്നെ, തെ​നാർ​ദി​യെ​രു​ടെ കത്തു വന്നു; അയാൾ മര്യാദ വി​ചാ​രി​ച്ചു വളരെ ദിവസം കാ​ത്തു; ഇനി ഒരു നി​മി​ഷം താ​മ​സി​യാ​തെ, നൂറു ഫ്രാ​ങ്ക് അയ​ച്ചു കി​ട്ട​ണം; ഇല്ലെ​ങ്കിൽ, ആ വല്ലാ​ത്ത ദീ​ന​ത്തിൽ​നി​ന്നു കഷ്ടി​ച്ചു വി​ട്ടു​പോ​ന്ന കൊ​സെ​ത്തു​കു​ട്ടി​യെ അയാൾ തണു​പ്പും വെ​റു​പ്പും തെ​രു​വും ശര​ണ​മാ​യി വീ​ട്ടിൽ നി​ന്നു പു​റ​ത്താ​ക്കും; അവി​ടെ​ക്കി​ട​ന്ന് അവൾ​ക്ക് എന്തെ​ങ്കി​ലും വര​ട്ടെ; ചത്താൽ ചത്തു. ‘നൂറു ഫ്രാ​ങ്ക്, ഫൻതീൻ വി​ചാ​രി​ച്ചു. ‘പക്ഷേ, എന്തു പ്ര​വൃ​ത്തി​യെ​ടു​ത്താ​ലാ​ണ് ഒരാൾ​ക്കു ദി​വ​സ​ത്തിൽ നൂറു സു വീതം സമ്പാ​ദി​ക്കാ​വു​ന്ന​ത്?’

‘ആട്ടേ!’ അവൾ പറ​ഞ്ഞും, ‘ഇനി ബാ​ക്കി​യു​ള്ള​തും വി​റ്റു​നോ​ക്ക​ട്ടേ.’

ആ ഭാ​ഗ്യം​കെ​ട്ട സ്ത്രീ തോ​ന്നി​വാ​സ​ക്കാ​രി​യാ​യി.

ഈ ഫൻ​തീ​ന്റെ ചരി​ത്രം എന്താ​ണ്? സമു​ദാ​യം ഒര​ടി​മ​യെ വി​ല​യ്ക്കു വാ​ങ്ങൽ.

ആരോട്? കഷ്ട​പ്പാ​ടോ​ട്.

വി​ശ​പ്പോ​ട്, തണു​പ്പോ​ട്, നി​സ്സ​ഹാ​യ​ത​യോ​ട്, വല​ച്ചി​ലോ​ട്. വ്യ​സ​ന​ക​ര​മായ ഒരാ​ദാ​യ​ക്ക​ച്ച​വ​ടം, ഒരു കഷണം അപ്പ​ത്തി​ന് ഒരാ​ത്മാ​വ്. കഷ്ട​പ്പാ​ടു വി​ല്ക്കു​ന്നു. സമു​ദാ​യം വാ​ങ്ങു​ന്നു.

യേ​ശു​ക്രി​സ്തു​വി​ന്റെ പരി​ശു​ദ്ധ​നി​ബ​ന്ധ​ന​യാ​ണ് നമ്മു​ടെ പരി​ഷ്കാ​ര​ത്തെ ഭരി​ച്ചു​വ​രു​ന്ന​ത്; പക്ഷേ, അതി​നി​യും അക​ത്തു കട​ന്നി​ട്ടി​ല്ല. യൂ​റോ​പ്പി​ലെ പരിഷ് കൃ​ത​ജീ​വി​ത​ത്തിൽ​നി​ന്ന് അടി​മ​ക്ക​ച്ച​വ​ടം പോ​യ്ക്ക​ഴി​ഞ്ഞു എന്നു കേൾ​ക്കാം.

ഇതു തെ​റ്റാ​ണ്. അത് ഇപ്പോ​ഴു​മു​ണ്ട്; പക്ഷേ, അതു സ്ത്രീ​ക​ളെ മാ​ത്ര​മേ ബാ​ധി​ച്ചു കി​ട​പ്പു​ള്ളു; അതിനു പേർ വ്യ​ഭി​ചാ​രം എന്നാ​ണ്.

അതു സ്ത്രീ​ക​ളെ ബാ​ധി​ച്ചു കി​ട​ക്കു​ന്നു—എന്നു​വെ​ച്ചാൽ, സൗ​ഭാ​ഗ്യ​ത്തെ, അശ​ക്തി​യെ, സൗ​ന്ദ​ര്യ​ത്തെ, മാ​തൃ​ത്വ​ത്തെ. പു​രു​ഷ​ന്മാർ​ക്കു​ള്ള അവ​മാ​ന​ങ്ങ​ളിൽ ഒരി​ക്ക​ലും ഇതത്ര ചു​രു​ങ്ങിയ ഒന്ന​ല്ല.

ഈ ദുഃ​ഖ​മ​യ​മായ നാ​ട​ക​ത്തിൽ നാ​മി​പ്പോൾ എത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന ഘട്ട​ത്തിൽ, ഫൻതീൻ മുൻപ് എന്താ​യി​രു​ന്നു​വോ അതി​ലൊ​ന്നും അവ​ളി​ല്ലാ​താ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

ചളി​യാ​യ​തോ​ടു​കൂ​ടി അവൾ ഉറ​ച്ചു വെ​ണ്ണ​ക്ക​ല്ലാ​യി​ത്തീർ​ന്നു. അവളെ തൊ​ടു​ന്ന​വർ​ക്കു കൈ മര​വി​ക്കു​ന്നു. അവൾ കട​ന്നു​പോ​കു​ന്നു; അവൾ നി​ങ്ങ​ളെ വെ​ച്ചു പൊ​റു​ക്കു​ന്നു; നി​ങ്ങ​ളു​ണ്ടെ​ന്നു ഭാ​വി​ക്കു​ന്നി​ല്ല; അവൾ ദു​സ്സ​ഹ​വും അവ​മാ​നി​ത​വു​മായ ഒന്നാ​ണ്. ജീ​വി​ത​വും സാ​മു​ദാ​യി​കാ​ചാ​ര​വും അവ​ളോ​ടു യാത്ര പറ​ഞ്ഞു. അവൾ​ക്കു വരാ​വു​ന്ന​തെ​ല്ലാം വന്നു​ക​ഴി​ഞ്ഞു. അവൾ എല്ലാം അനു​ഭ​വി​ച്ചു; എല്ലാം കഴി​ച്ചു; എല്ലാം പരി​ച​യി​ച്ചു; എല്ലാം സഹി​ച്ചു; എല്ലാം കള​ഞ്ഞു; എല്ലാ​റ്റി​നെ​പ്പ​റ്റി​യും ദുഃ​ഖി​ച്ചു. മരണം എങ്ങ​നെ ഉറ​ക്ക​ത്തെ​പ്പോ​ലി​രി​ക്കു​ന്നു​വോ, അങ്ങ​നെ ഉദാ​സീന തയെ​പ്പോ​ലി​രി​ക്കു​ന്ന ആ വി​ര​ക്തി​കൊ​ണ്ട് അവൾ വി​ര​ക്ത​യാ​യി. ഇനി അവൾ ഒന്നി​നേ​യും ഒഴി​ഞ്ഞു​വെ​ക്കി​ല്ല. മേ​ഘ​ങ്ങ​ളായ മേ​ഘ​ങ്ങൾ മു​ഴു​വ​നും അവ​ളു​ടെ മേൽ ഇടി​ഞ്ഞു വീ​ഴ​ട്ടെ; സമു​ദ്ര​മായ സമു​ദ്രം മു​ഴു​വ​നും അവ​ളു​ടെ മീതെ അടി​ച്ചു മറി​യ​ട്ടെ! അവൾ​ക്കെ​ന്ത്? അവൾ നന​ഞ്ഞു​പോയ ഒരു ‘സ്പ​ഞ്ചാ’ണ്.

അവ​ള​ങ്ങ​നെ വി​ശ്വ​സി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. നി​ശ്ച​യം; പക്ഷേ, വി​ധി​യു​ടെ കലവറ തീർ​ന്നു പോ​യേ​ക്കാ​മെ​ന്നും, എന്തി​ന്റേ​യാ​യാ​ലും ഒന്നി​ന്റെ അടി​ത്ത​ട്ടിൽ നാം എത്തി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞു​വെ​ന്നും കരു​തു​ന്ന​ത് അബ​ദ്ധ​മാ​ണ്.

കഷ്ടം! ഇങ്ങ​നെ കെ​ട്ടി​മ​റി​ഞ്ഞു മുൻ​പോ​ട്ടു തെ​ളി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന ഈ വിധി പര​മ്പ​ര​യെ​ല്ലാം എന്താ​ണ്? ഇതൊ​ക്കെ എങ്ങോ​ട്ടു പോ​കു​ന്നു? എങ്ങ​നെ വന്നു​കൂ​ടി?

അത​റി​യു​ന്ന​വൻ ആ അന്ധ​കാ​രം മു​ഴു​വ​നും കാ​ണു​ന്നു.

അദ്ദേ​ഹം ഏകൻ. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ പേ​രാ​ണ് ഈശ്വ​രൻ.

ചെറിയ പട്ട​ണ​ങ്ങ​ളി​ലെ​ല്ലാം, വി​ശേ​ഷി​ച്ചും എം. പട്ട​ണ​ത്തിൽ, തങ്ങ​ളു​ടെ തര​ക്കാർ പാ​രി​സ്സിൽ നട​ന്നു കൊ​ല്ല​ത്തിൽ രണ്ടു ലക്ഷം ഫ്രാ​ഭം വര​വു​ള്ള​തു മു​ഴു​വൻ എന്തൊ​രു നി​ല​യിൽ വി​ഴു​ങ്ങു​ന്നു​വോ, ആ നി​ല​യിൽ തങ്ങൾ​ക്കു​ള്ള ആയി​ര​ത്ത​ഞ്ഞു​റു ഫ്രാ: വരവ് ചവ​ച്ചി​റ​ക്കി​ക്ക​ള​യു​ന്ന ഒരു​കൂ​ട്ടം ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രു​ണ്ട്. ഇവ​രൊ​ക്കെ ആ മഹ​ത്തായ നപും​സ​ക​വർ​ഗ​ത്തി​ലെ സത്ത്യ​ങ്ങ​ളാ​ണ്; കുറേ കഥ​യി​ല്ലാ​യ്മ​യും, കു​റ​ച്ചു ഫലി​ത​വു​മു​ള്ള ധാ​തു​ക്ഷ​യ​ക്കാർ; ഇരി​പ്പു​മു​റി​ക​ളിൽ ഇവർ നാ​ട​ന്മാ​രാ​വും; കള്ളു​ഷാ​പ്പു​ക​ളിൽ മാ​ന്യ​ന്മാ​രെ​ന്നു നടി​ക്കും; ‘എന്റെ വസ്തു​ക്കൾ, എന്റെ കു​ടി​യാ​ന്മാർ, എന്റെ കാ​ടു​കൾ’ എന്നു പറ​ഞ്ഞു​ന​ട​ക്കും. രസി​ക​ന്മാ​രാ​ണെ​ന്നു വരു​ത്താൻ​വേ​ണ്ടി ഇവർ നാ​ട​ക​ശാ​ല​യിൽ​വെ​ച്ചു നർ​ത്ത​കി​ക​ളെ പു​ച്ഛി​ക്കും; ധീ​ര​ന്മാ​രാ​ണെ​ന്നാ​ക്കാൻ​വേ​ണ്ടി. കോ​ട്ട​കാ​വൽ​സ്സൈ​ന്യ​ത്തി​ലെ ഉദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​ന്മാ​രോ​ടു ശണ്ഠ​കൂ​ടും; നാ​യാ​ടും, ചു​രു​ട്ടു വലി​ക്കും, കോ​ട്ടു​വാ​യി​ടും, കു​ടി​ക്കും, പു​ക​യില നാ​റ്റി​ക്കും, ‘ബി​ല്ലി​യേർ​ഡ്’ കളി​ക്കും, വണ്ടി​യിൽ​നി​ന്നി​റ​ങ്ങു​ന്ന വഴി​യാ​ത്ര​ക്കാ​രെ തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കും, കാ​പ്പി​പ്പീ​ടി​ക​യിൽ താ​മ​സി​ക്കും, ഹോ​ട്ട​ലിൽ ഭക്ഷ​ണം കഴി​ക്കും, മേ​ശ​യ്ക്കു ചു​വ​ട്ടിൽ​നി​ന്ന് എല്ലു​പെ​റു​ക്കി​ത്തി​ന്നു​ന്ന ഒരു നാ​യ​യേ​യും, മേ​ശ​യ്ക്കു മു​ക​ളിൽ​നി​ന്നു കറികൾ എടു​ത്തു കഴി​ക്കു​ന്ന ഒരു വെ​പ്പാ​ട്ടി​യേ​യും വളർ​ത്തി​പ്പോ​രും; ഒരു കാ​ശി​നു വാ​ശി​പി​ടി​ക്കും, പരി​ഷ്കാ​ര​ങ്ങ​ളെ കു​ട്ടി​പ്പ​റ​യും, ദുഃ​ഖ​പ​ര്യ​വ​സാ​യി​ക​ഥ​യെ അഭി​ന​ന്ദി​ക്കും, സ്ത്രീ​ക​ളെ പു​ച്ഛി​ക്കും, പഴയ ബൂ​ട്ടു​കൾ​ക്കു തേ​ച്ചിൽ പി​ടി​പ്പി​ക്കും, പാ​രി​സ്സി​ലൂ​ടെ ലണ്ട​നെ പകർ​ത്തെ​ടു​ക്കും, പാ​രി​സ്സി​നെ പോ​ന്താ​മു​സ്സോ​ങ് പട്ട​ണ​ത്തി​ലൂ​ടെ​യും. കോ​മാ​ളി​യാ​യി ഇരു​ന്നു നര​യ്ക്കും; ഒരു പണി എടു​ക്കി​ല്ല; ഒരു​പ​കാ​ര​ത്തി​നു​മാ​വി​ല്ല, വലിയ ഉപ​ദ്ര​വം ചെ​യ്യി​ല്ല..

മൊ​സ്സ്യു ഫെ​ലി​തോ​മി​യെ, പാ​രി​സ്സ് കാ​ണാ​തെ സ്വ​രാ​ജ്യ​ത്തു​ത​ന്നെ​യാ​ണ് കഴി​ച്ചു​കൂ​ട്ടി​യ​തെ​ങ്കിൽ, ഈ തര​ക്കാ​രിൽ ഒരാ​ളാ​യേ​നേ.

കു​റേ​ക്കൂ​ടി പണ​മു​ള്ള​വ​രാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കിൽ, ഇവരെ ആളുകൾ പപ​ച്ച​സ്സു​ന്ദ​ര​ന്മാർ’ എന്നു വി​ളി​ക്കും; കു​റേ​ക്കൂ​ടി പണ​മി​ല്ലാ​ത്ത​വ​രാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കിൽ, ഇവരെ ആളുകൾ ‘മെ​ന​ങ്ങാ​ക്ക​ള്ള​ന്മാർ’ എന്നു വി​ളി​ക്കും. ഇവർ തൊ​ഴി​ലി​ല്ലാ​ത്ത വെറും ചില ആളു​ക​ളാ​ണ്. തൊ​ഴി​ലി​ല്ലാ​ത്ത​വ​രു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ അറ​പ്പി​ക്കു​ന്ന​വ​രു​ണ്ട്; അറ​ച്ച​വ​രു​ണ്ട്; മനോ​രാ​ജ്യ​ക്കാ​രു​ണ്ട്; ചില കള്ള​ന്മാ​രു​മു​ണ്ട്.

ഇതെ​ഴു​തു​ന്ന കാ​ല​ത്തെ ഒരു പച്ച​സ്സു​ന്ദ​രൻ ഉയ​ര​മു​ള്ള ഒരു കഴു​ത്തു​പ​ട്ട​യും; ഒരു വലിയ കണ്ഠ​വ​സ്ത്ര​വും; ചി​ല്ലറ ആഭ​ര​ണ​ങ്ങ​ളോ​ടു​കു​ടിയ ഒരു ഘടി​കാ​ര​വും; അക​ത്തു ചു​ക​ന്ന​തും നീ​ലി​ച്ച​തു​മാ​യി പല നി​റ​ത്തിൽ ഒന്നി​നു മു​ക​ളിൽ ഒന്നാ​യി മൂ​ന്നു മു​റി​ക്കു​പ്പാ​യ​വും; ഒരു ചെ​റു​മ​ത്സ്ൃ​ത്തി​ന്റെ വാ​ലോ​ടും, അടു​ത്ത​ടു​ത്താ​യി ചൂ​മ​ലു​വ​രെ ചെ​ല്ലു​ന്ന രണ്ടു​വ​രി വെ​ള്ളി​ക്കു​ടു​ക്കു​ക​ളോ​ടും​കൂ​ടി തവി​ട്ടു—പച്ച നി​റ​ത്തിൽ അര കു​ടു​ങ്ങിയ ഒരു പു​റം​കു​പ്പാ​യ​വും; ഇതി​ലൽ​പം പകി​ട്ടു കു​റ​ഞ്ഞ തവി​ട്ടു—പച്ച​നി​റ​ത്തിൽ ഒറ്റ​യാ​യ​വ​സാ​നി​ക്കു​ന്ന ഒന്നു മുതൽ പതി​നൊ​ന്നു​വ​രെ—ഇത്ര​യെ​ന്നു നി​യ​മ​മി​ല്ല; പക്ഷേ, പതി​നൊ​ന്നിൽ ഒരി​ക്ക​ലും ഏറാ​റി​ല്ല—എത്ര​യെ​ങ്കി​ലും വരകൾ രണ്ട് എടു​പ്പു​ക​ളി​ലും തു​ന്നി മോ​ടി​പി​ടി​പ്പി​ച്ച ഒരു കൂ​ട്ടു​കാ​ലു​റ​യും അട​ങ്ങിയ ഒരു സത്ത്വ​മാ​ണ്. ഈ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ മട​മ്പ​ത്തു ലാ​ട​നി​ല്ലാ​തെ ഉയർ​ന്ന രണ്ടു പാ​പ്പാ​സ്സും, വക്കി​നു വീ​തി​യി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു​യർ​ന്ന തൊ​പ്പി​യും, ഒരു ചെ​ണ്ടു​പോ​ലാ​ക്കി വളർ​ത്തു​ന്ന തല​മു​ടി​യും, ഒരു പൊ​ന്തൻ ചൂ​ര​ലും പോ​ത്തി​യെ​യു​ടെ [3] വക ശ്ശേ​ഷ​ങ്ങൾ​കൊ​ണ്ടു മോ​ടി​കു​ടിയ സം​സാ​ര​വും കൂ​ട്ട​ണം. ഇവ​യ്ക്കൊ​ക്കെ പുറമെ, കു​തി​മു​ള്ളു​ക​ളും മേൽ​മീ​ശ​യും, ആ കാ​ല​ത്തു മേൽ​മീശ പ്ര​മാ​ണി​യാ​ണെ​ന്ന​തി​നും കു​തി​മു​ള്ളു​കൾ കാൽ​ന​ട​ക്കാ​ര​നാ​ണെ​ന്ന​തി​നു​മു​ള്ള ചി​ഹ്ന​മാ​യി​രു​ന്നു.

ചി​ല്ല​റ​പ്പ​ട്ട​ണ​ങ്ങ​ളി​ലു​ള്ള പച്ച​സ്സു​ന്ദ​ര​ന്ന് ഏറ്റ​വും നീ​ള​മു​ള്ള കു​തി​മു​ള്ളു​ക​ളും, ഏറ്റ​വും ഭയ​ങ്ക​ര​ങ്ങ​ളായ മേൽ​മീ​ശ​ക​ളു​മു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കും.

തെ​ക്കേ അമേ​രി​ക്ക​യി​ലെ പ്ര​ജാ​ധി​പ​ത്യ​വും സ്പെ​യി​നി​ലെ രാ​ജാ​വും​കൂ​ടി. ബോ​ലി​വ​റും [4] മോ​റി​ല്ലോ​വു​മാ​യി, ഉണ്ടായ ശണ്ഠ​യു​ടെ കാ​ല​മാ​യി​രു​ന്നു അത്. വക്കി​നു വീതി കു​റ​ഞ്ഞ തൊ​പ്പി ധരി​ക്കു​ന്ന​വർ രാ​ജ​ക​ക്ഷി​ക്കാ​രാ​ണ്, അവരെ മോറി ചിര എന്നു വി​ളി​ക്കു​ന്നു; ഭര​ണ​മാ​റ്റ​ക്കാർ വക്കി​നു വീതി കൂടിയ തൊ​പ്പി​യാ​ണ്: ഇവരെ ആളുകൾ ബോ​ലി​വർ​മാർ എന്നു വി​ളി​ച്ചു വന്നു.

അങ്ങ​നെ കഴി​ഞ്ഞ ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളിൽ വി​വ​രി​ച്ചു സംഭവം നട​ന്നി​ട് എട്ടോ പത്തോ മാ​സ​ത്തി​നു​ശേ​ഷം, 1828 ജനവരി മാ​സ​ത്തി​ന്ന​ടു​ത്തു നല്ല മഞ്ഞു​ള്ള ഒരു ദിവസം വൈ​കു​ന്നേ​രം, ഈ പച്ച​സ്സു​ന്ദ​ര​ന്മാ​രിൽ ഒരാൾ, ഈ തൊ​ഴി​ലി​ല്ലാ​ത്ത വർ​ഗ​ക്കാ​രിൽ ഒരുവൻ, ഒരു ‘ബു​ദ്ധി​മാൻ’—അയാൾ ഒരു മോ​റി​ല്ലോ​ത്തൊ​പ്പി ധരി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട​ല്ലോ; എന്ന​ല്ല, തണു​പ്പു​കാ​ല​ത്തെ ഉടു​പ്പു​പ​രി​ഷ്കാ​ര​ത്തെ തി​ക​യ്ക്കു​ന്ന അത്ത​രം വലിയ പു​റ​ങ്കു​പ്പാ​യ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നു മേ​ലി​ട്ടി​ട്ടു​മു​ണ്ട്—കഴു​ത്തു മറ​യ്ക്കാ​തെ​യും മു​ടി​യിൽ പു​ഷ​പ​ങ്ങ​ളോ​ടു​കൂ​ടി​യും ഒരു നൃ​ത്ത​വി​നോ​ദ​സ്ഥ​ല​ത്തേ​ക്കു ചേർ​ന്ന ഉടു​പ്പിൽ കാ​പ്പി​പ്പീ​ടി​ക​യു​ടെ മുൻ​ഭാ​ഗ​ത്തു പതു​ങ്ങി​ന​ട​ന്നി​രു​ന്ന ഒരു​ത്തി​യെ ഉപ​ദ്ര​വി​ച്ചു വി​നോ​ദി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഈ പച്ച​സ്സു​ന്ദ​രൻ ചു​രു​ട്ടു വലി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്; നി​ശ്ച​യ​മാ​യും അയാൾ പരി​ഷ്കാ​രി​യാ​ണ​ല്ലോ.

ആ സ്ത്രീ ഓരോ​രി​ക്ക​ലും മുൻ​പി​ലൂ​ടെ കട​ന്നു​പോ​കു​മ്പോൾ, ചു​രു​ട്ടിൽ​നി​ന്ന് ഒരു വലി പുക വി​ട്ടു​കൊ​ണ്ടു ഫലി​ത​വും നേ​ര​മ്പോ​ക്കു​മു​ള്ള​വ​യെ​ന്നു താൻ വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന ഈ ചില വാ​ക്കു​ക​ളെ അയാൾ അവൾ​ക്കു സമ്മാ​നി​ക്കും; നി​ങ്ങൾ എന്തു വി​രു​ൂ​പ​യാ​ണ്!—എന്റെ മു​മ്പിൽ​നി​ന്നു കട​ന്നു​പോ​വാ​മോഃ നി​ങ്ങൾ​ക്കു പല്ലി​ല്ല!’ മൂ​ത​ലാ​യ​ത്. ഈ മാ​ന്യ​നെ മൊ​സ്സ്യു ബാ​മ​ത്ത​ബാ എന്നു പറയും. ആ സ്ത്രീ—മഞ്ഞി​ലൂ​ടെ പോ​വു​ക​യും വരി​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന ആ ഒരു ദുഃ​ഖ​മ​യ​വും അലം​കൃ​ത​വു​മായ പ്രേ​ത​രു​പം—യാ​തൊ​ന്നും അതിനു മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞി​ല്ല; അയാ​ളു​ടെ നേരെ ഒന്നു നോ​ക്കു​ക​കൂ​ടി ചെ​യ്തി​ല്ല; എങ്കി​ലും, ആവിധം ശബ്ദി​ക്കാ​തെ​യും ഒരു ദുഃ​ഖ​മ​യ​മായ ക്ര​മ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി​യും അവൾ അങ്ങോ​ട്ടു​മി​ങ്ങോ​ട്ടും നട​ന്നു; അതി​നാൽ ഒരു ശി​ക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട പട്ടാ​ള​ക്കാ​രൻ അടി​ക​ളു​ടെ മുൻ​പി​ലേ​ക്കെ​ന്ന​പോ​ലെ, അയ്യ​ഞ്ചു മി​നു​ട്ടു കൂ​ടു​മ്പോ​ഴൊ​ക്കെ ആ പരി​ഹാ​സ​വാ​ക്കു​ക​ളു​ടെ മുൻ​പി​ലേ​ക്ക് അവൾ ചെ​ല്ലും. ചെ​യ്യു​ന്ന പ്ര​വൃ​ത്തി വേ​ണ്ട​വി​ധം ഫലി​ക്കു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നു കണ്ട​പ്പോൾ ആ അല​സ​ന്നു ശു​ണ്ഠി പി​ടി​ച്ചു; അവൾ പു​റം​തി​രി​ച്ച തക്ക​ത്തിൽ ഒരു ചെ​ന്നാ​യ​യു​ടെ നട​ത്ത​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി അവ​ളു​ടെ പി​ന്നി​ലേ​ക്ക് പതു​ങ്ങി​ച്ചെ​ന്നു, ചി​രി​യ​ട​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ട്, കു​നി​ഞ്ഞു നി​ന്ന് കാൽ​വ​രി​യിൽ​നി​ന്ന് ഒരു​പി​ടി മഞ്ഞിൻ​ക​ട്ട വാ​രി​യെ​ടു​ത്ത് പെ​ട്ടെ​ന്ന് അവ​ളു​ടെ നഗ്ന​ങ്ങ​ളായ ചു​മ​ലു​ക​ളു​ടെ നടു​വി​ലേ​ക്കി​ട്ടു. സ്ത്രീ ഒര​ലർ​ച്ച​യ​ല​റി, പമ്പ​രം തി​രി​ഞ്ഞു, ഒരു പു​ള്ളി​പ്പു​ലി​യെ​പ്പോ​ലെ അയാ​ളു​ടെ നേർ​ക്ക് ഒരു ചാ​ട്ടം ചാടി, പാ​റാ​വു​മു​റി​യിൽ​നി​ന്നു ഓവു​ചാ​ലി​ലേ​ക്ക് വീ​ഴാ​വു​ന്ന​വ​യിൽ വെ​ച്ച് ഏറ്റ​വും വല്ലാ​ത്ത ചില വാ​ക്കും പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ട്, അയാ​ളു​ടെ മു​ഖ​ത്തു നഖം മു​ഴു​വ​നും ആഴ്ത്തി. മദ്യം​കൊ​ണ്ടു പരു​പ​രു​ത്ത ഒരു സ്വ​ര​ത്തി​ലായ ഈ ശകാരം നി​ശ്ച​യ​മാ​യും മുൻ​പു​റ​ത്തെ രണ്ടു പല്ലി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു വാ​യിൽ​നി​ന്നേ പു​റ​ത്തു ചാടാൻ തര​മു​ള്ളു. അതേ, അതു ഫൻ​തീ​നാ​ണ്.

ഈ ഒച്ച കേ​ട്ടു കാ​പ്പി​പ്പീ​ടി​ക​യിൽ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന പട്ടാ​ള​ക്കാർ ഒര​ടു​ക്കാ​യി പു​റ​ത്തേ​ക്കു ചാടി; വഴി​യാ​ത്ര​ക്കാർ ഒത്തു​കൂ​ടി; കൂ​ക്കി​വി​ളി​ച്ചും ലഹ​ള​കൂ​ടി​യും ആഹ്ലാ​ദി​ക്കു​ന്ന ഒരു വലിയ കൂ​ട്ടം ആ രണ്ടു സത്ത്വ​ങ്ങൾ തമ്മി​ലു​ള്ള കല​ഹ​ത്തി​ന്നു ചു​റ്റും വള​ഞ്ഞു; ആ രണ്ടു​പേർ ഒന്നാ​ണും മറ്റേ​തു പെ​ണ്ണു​മാ​ണെ​ന്ന​റി​യാൻ തന്നെ കുറെ ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടി; പു​രു​ഷൻ, തൊ​പ്പി താഴെ വീണു, പായാൻ കി​ട​ന്നു പി​ട​യു​ന്നു; സ്ത്രീ—മു​ടി​യും പല്ലും കി​ഴി​ക്ക​ണം—തല മൂ​ടാ​തെ മു​ര​ണ്ടു​കൊ​ണ്ടു ശു​ണ്ഠി​കൊ​ണ്ടു ചു​ക​ന്നു​മ​റി​ഞ്ഞു, വല്ലാ​താ​യി, കാ​ലു​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടും മു​ഷ്ടി​കൊ​ണ്ടും ഇടി​ക്കു​ന്നു.

പെ​ട്ടെ​ന്ന് ഒരു ദീർ​ഘ​കാ​യൻ ചൊ​ടി​യോ​ടു​കൂ​ടി ആ ആൾ​ക്കൂ​ട്ട​ത്തിൽ​നി​ന്നു മുൻ​പി​ലേ​ക്ക് ചെ​ന്ന് ആ സ്ത്രീ​യെ ചളി​കൊ​ണ്ടു മൂടിയ മേ​ത്ത​രം പു​റം​കു​പ്പാ​യ​ത്തി​ന്മേൽ പി​ടി​ച്ചു​നിർ​ത്തി, പറ​ഞ്ഞു: ‘എന്റെ കൂടെ വരു!

ആ സ്ത്രീ തല​യു​യർ​ത്തി​നോ​ക്കി; അവ​ളു​ടെ ഭയ​ങ്ക​ര​ശ​ബ്ദം പെ​ട്ടെ​ന്നു ചത്തു, അവ​ളു​ടെ കണ്ണൂ​കൾ സ്ഫ​ടി​ക​ക്ക​ഷ്ണ​ങ്ങ​ളാ​യി; ചു​ക​ന്നു മറ​ഞ്ഞി​രു​ന്ന​തു പോയി. അവൾ വി​ളർ​ത്തു. അവൾ പേ​ടി​കൊ​ണ്ടു കി​ടു​കി​ടെ​വി​റ​ച്ചു. അവൾ ഴാ​വേ​റെ കണ്ട​റി​ഞ്ഞു.

ഈ തഞ്ച​ത്തിൽ പച്ച​സ്സു​ന്ദ​രൻ ചു​വ​ടൊ​ഴി​ച്ചു.

ഴാവേർ ആളു​ക​ളെ തള്ളി​നീ​ക്കി; ആൾ​ച്ചു​റ്റു പൊ​ളി​ച്ചു; തെ​രു​വി​ന്റെ അറ്റ​ത്തു​ള്ള പൊ​ല്ലീ​സ് കച്ചേ​രി​യി​ലേ​ക്ക് ആ ഭാ​ഗ്യം​കെ​ട്ട സ്ത്രീ​യേ​യും വലി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു വേ​ഗ​ത്തിൽ നട​ന്നു; അവൾ ഒരു പാ​വ​യെ​പ്പോ​ലെ ചെ​ന്നു. അയാ​ളും അവളും ഒര​ക്ഷ​രം ശബ്ദി​ച്ചി​ല്ല; ആ ആൾ​ക്കൂ​ട്ട​മാ​കു​ന്ന മേഘം, ഒരു സന്തോ​ഷ​മൂർ​ച്ഛ​യിൽ തമാശ പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ടു, പി​ന്നാ​ലെ കൂടി. മഹ​ത്തായ കഷ്ട​പ്പാ​ട് അസ​ഭ്യ​ത​യ്ക്കു​ള്ള ഒരു സന്ദർ​ഭ​മാ​ണ്.

ഒര​ടു​പ്പി​നാൽ ചൂ​ടു​ണ്ടാ​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തും, ചി​ല്ലു​വെ​ച്ച് അഴി​യി​ട്ട ഒരു വാതിൽ തെ​രു​വി​ലേ​ക്കു​ള്ള​തും, ഒരു ചെ​റു​സൈ​ന്യ​ത്താൽ രക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തും, തട്ടു​യ​രം കു​റ​ഞ്ഞ ഒരു മു​റി​യു​മായ പൊ​ല്ലീ​സ് സ്റ്റേ​ഷ​നിൽ എത്തി​യ​പ്പോൾ ഴാവേർ വാതിൽ തു​റ​ന്നു ഫൻ​തീ​നോ​ടു​കൂ​ടി അക​ത്തു കട​ന്ന്, ഉൽ​ക്ക​ണ്ഠി​ത​രായ ആളു​ക​ളെ അത്യ​ധി​കം ആശാ​ഭം​ഗ​പ്പെ​ടു​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടു, വാ​തി​ല​ട​ച്ചു; അവ​രാ​ക​ട്ടെ പെ​രു​വി​ര​ലി​ന്മേൽ നി​ന്നു, കാ​ണാ​നു​ള്ള തി​ടു​ക്ക​ത്തിൽ, സ്റ്റേ​ഷൻ​കെ​ട്ടി​ട​ത്തി​ന്റെ കനത്ത ചി​ല്ലിൻ മുൻ​പിൽ കൊ​റ്റി​ക​ളെ​പ്പോ​ലെ തല നീ​ട്ടി നി​ല​യാ​യി. ഉൽ​ക്ക​ണ്ഠ ഒരു​ത​രം ബു​ഭു​ക്ഷ​യ​ത്രേ. കാണുക, വി​ഴു​ങ്ങു​ക​യാ​ണ്.

സ്റ്റേ​ഷ​നിൽ കടന്ന ഉടനെ ഫൻതീൻ അന​ക്ക​മി​ല്ലാ​തെ​യും ശബ്ദ​മി​ല്ലാ​തെ​യും ഒരു പേ​ടി​ച്ച നാ​യ​യെ​പ്പോ​ലെ പതു​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ട് ഒരു മൂ​ല​യിൽ​ച്ചെ​ന്നു വീണു.

രക്ഷി​സൈ​നൃ​ത്തി​ന്റെ മേലാൾ ഒരു മെ​ഴു​തി​രി കത്തി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു മേ​ശ​പ്പു​റ​ത്തു വെ​ച്ചു. ഴാവേർ ഇരു​ന്നു, കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​യിൽ​നി​ന്ന് ഒരു മു​ദ്ര​ക്ക​ട​ലാ​സ്സു വലി​ച്ചെ​ടു​ത്ത് എഴു​താൻ തു​ട​ങ്ങി.

നമ്മു​ടെ രാ​ജ്യ​ഭ​ര​ണ​നി​യ​മ​ങ്ങൾ ഇത്ത​രം സ്ത്രീ​ക​ളെ കേവലം പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​രു​ടെ വക​തി​രി​വി​ലേ​ക്ക് വി​ട്ടു​കൊ​ടു​ത്തി​രി​ക്കു​ന്നു. പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​രോ, അവർ​ക്കി​ഷ്ട​മു​ള്ള​തു ചെ​യ്യു​ന്നു; വേ​ണ​മെ​ന്നു തോ​ന്നി​യാൽ ശി​ക്ഷി​ച്ചു​വി​ടും; സാ​ധു​ക്ക​ളു​ടെ വ്യ​വ​സാ​യ​മെ​ന്നും സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​മെ​ന്നും പറ​യു​ന്ന രണ്ടു ദയനീയ വസ്തു​ക്ക​ളെ അവർ യഥേ​ഷ്ടം പി​ടി​ച്ച​ട​ക്കു​ന്നു. ഴാ​വേർ​ക്കു യാ​തൊ​രു ക്ഷോ​ഭ​വു​മി​ല്ല; അയാ​ളു​ടെ സഗൌ​ര​വ​മായ മുഖം യാ​തൊ​രു വി​കാ​ര​ത്തേ​യും വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നി​ല്ല. എങ്കി​ലും അയാ​ളു​ടെ മന​സ്സിൽ അഗാ​ധ​വും സഗൌ​ര​വു​മായ എന്തോ ഒരാ​ലോ​ച​ന​യു​ണ്ട്. അയാൾ തന്റെ എന്തെ​ന്നി​ല്ലാ​ത്ത വി​വേ​ക​ശ​ക്തി​യെ ഒരു പി​ടി​വ​ള്ളി​യി​ല്ലാ​തെ, എങ്കി​ലും ഒരു വി​ട്ടൊ​ഴി​ച്ചി​ലി​ല്ലാ​ത്ത മന​സ്സാ​ക്ഷി​യു​ടെ ആജ്ഞ​ക​ള​നു​സ​രി​ച്ചു, വി​ട്ടു​കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന സന്ദർ​ഭ​ങ്ങ​ളിൽ ഒന്നാ​യി​രു​ന്നു അത്. ആ സമ​യ​ത്തു പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​ര​ന്റേ​തായ തന്റെ പീഠം ഒരു നീ​തി​ന്യാ​യ​ക്കോ​ട​തി​യാ​ണെ​ന്ന് അയാൾ​ക്കു ബോ​ധ​മു​ണ്ട്. അയാൾ വി​ധി​ന്യാ​യം എഴു​തു​ക​യാ​ണ്. അയാൾ വി​ചാ​രണ ചെ​യ്തു ശി​ക്ഷി​യ്ക്കു​ന്നു. മന​സ്സി​ലു​ണ്ടാ​കാ​വു​ന്ന എല്ലാ വി​ചാ​ര​ങ്ങ​ളേ​യും, ആ ചെ​യ്യാൻ പോ​കു​ന്ന ശ്രേ​ഷ്ഠ​കാ​ര്യ​ത്തി​നു​മുൻ​പിൽ അയാൾ വി​ളി​ച്ചു​വ​രു​ത്തി. ആ സ്ത്രി​യു​ടെ പ്ര​വൃ​ത്തി​യെ​പ്പ​റ്റി ആലോ​ചി​ക്കു​ന്തോ​റും, അയാൾ​ക്ക് അധി​ക​മ​ധി​കം ദേ​ഷ്യം തോ​ന്നി. ഒരു കു​റ്റം പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന​ത് അയാൾ സ്പ​ഷ്ട​മാ​യി കണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു.

അതാ, ആ തെ​രു​വിൽ​വെ​ച്ച്, ഒരു ജന്മി​യും ഭര​ണാ​ധി​കാ​രി സഭാം​ഗ​ങ്ങ​ളെ തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പാൻ അധി​കാ​രി​യു​മായ ഒരാൾ മുഖേന എല്ലാ അതിർ​ത്തി​കൾ​ക്കും അപ്പു​റ​ത്തു കി​ട​ക്കു​ന്ന ഒരു​വ​ളാൽ ജന​സ​മു​ദാ​യം അവ​മാ​നി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തും ആക്ര​മി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തും അയാൾ നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ടു. ഒരു കുലട ഒരു പൌ​ര​ന്റെ ആയുർ​ഭം​ഗം ചെ​യ്യാൻ ശ്ര​മി​ച്ചു. അയാൾ അതു കണ്ടു—അയാൾ ഴാവേർ. അയാൾ മി​ണ്ടാ​തെ എഴുതി.

കഴി​ഞ്ഞ് ഒപ്പി​ട്ടു, മട​ക്കി, രക്ഷി​സൈ​ന്യാ​ധ്യ​ക്ഷ​നെ വി​ളി​ച്ച് അതു കൈയിൽ ക്കൊ​ടു​ത്തു പറ​ഞ്ഞു: മൂ​ന്നു പേരെ കൂടെ വി​ളി​ച്ച് ആ പു​ള്ളി​യെ തട​വി​ലേ​ക്ക് കൊ​ണ്ടു​പോ​വു.’

എന്നി​ട്ടു ഫൻ​തീ​ന്നു നേരെ നോ​ക്കി പറ​ഞ്ഞു: ‘നി​ന​ക്ക് ആറു മാസം.’ ആ ഭാ​ഗ്യം​കെ​ട്ട സ്ത്രീ വി​റ​ച്ചു.

‘ആറു മാസം! ആറു മാ​സ​ത്തെ തടവ്’ അവൾ ഉച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു: ‘ദി​വ​സ​ത്തിൽ ഏഴു സു വീതം സമ്പാ​ദി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് ആറു​മാ​സം കഴി​ക്കുക! അപ്പോൾ കൊ​സെ​ത്തി​ന്റെ കഥ എന്താ​വും? എന്റെ മകൾ! എന്റെ മകൾ! പക്ഷേ, ഇപ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ ഞാൻ തെ​നാർ​ദി​യെർ​മാർ​ക്കു നൂറു ഫ്രാ​ങ്ക് കൊ​ടു​ക്കാ​നു​ണ്ട്; അത​റി​യാ​മോ, മൊ​സ്സ്യു ഇൻ​സ്പെ​ക്ടർ?’

അവൾ ആ ഈറൻ​പി​ടി​ച്ച നി​ല​ത്തൂ​ടെ, ആ സർ​വ​രു​ടേ​യും ചളി പി​ടി​ച്ച ബൂ​ട്സ്സു​കൾ​ക്കി​ട​യി​ലൂ​ടെ, എണീ​യ്ക്കാ​തെ, കയ്യ​മർ​ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ചു. കാൽ​മു​ട്ടു​ക​ളെ നീ​ട്ടി നീ​ട്ടി വെ​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് നീ​ങ്ങി.

‘മൊ​സ്സ്യു ഴാവേർ,’ അവൾ പറ​ഞ്ഞു, ‘ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ദയ​യ്ക്കു കെ​ഞ്ചു​ന്നു. എന്റെ പക്ക​ല​ല്ല തെ​റ്റെ​ന്നു ഞാൻ തീർ​ത്തു​പ​റ​യു​ന്നു. ആദ്യം മുതൽ കണ്ടി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കിൽ, നി​ങ്ങൾ​ക്കു മന​സ്സി​ലാ​വും. ഞാൻ തെ​റ്റു​കാ​രി​യ​ല്ലെ​ന്ന് ഈശ്വ​ര​നെ മുൻ​നിർ​ത്തി ആണ​യി​ടു​ന്നു! ആ മാ​ന്യൻ. ഞാൻ അറി​യി​ല്ല, ആ പ്ര​മാ​ണി, എന്റെ പു​റ​ത്തു മഞ്ഞു വാ​രി​യി​ട്ടു. നമ്മൾ ആരെ​യും ഉപ്ര​ദ​വി​ക്കാ​തെ വെ​റു​തെ നട​ക്കു​മ്പോൾ, ആർ​ക്കെ​ങ്കി​ലും നമ്മു​ടെ പു​റ​ത്തു മഞ്ഞു വാ​രി​യെ​റി​യാൻ അധി​കാ​ര​മു​ണ്ടോ! നി​ങ്ങൾ കാ​ണും​പോ​ലെ, എനി​ക്കു ദേ​ഹ​സു​ഖ​മി​ല്ല. എന്ന​ല്ല, വളരെ നേ​ര​മാ​യി​ട്ട് അയാൾ എന്നോ​ട് അധി​ക​പ്ര​സം​ഗം പറ​ക​യാ​യി​രു​ന്നു: ‘നി​ങ്ങൾ വി​രൂ​പ​യാ​ണ്! നി​ങ്ങൾ​ക്കു പല്ലി​ല്ല.’ ആ പല്ലു​കൾ എനി​ക്കി​ല്ലെ​ന്നു ഞാൻ നല്ല​വ​ണ്ണം മന​സ്സി​ലാ​ക്കി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. ഞാൻ ഒന്നും ചെ​യ്തി​ല്ല; ഞാൻ വി​ചാ​രി​ച്ചു; അദ്ദേ​ഹം കളി​ക്കു​ക​യാ​ണ്. ഞാൻ അദ്ദേ​ഹ​ത്തോ​ടു മര്യാദ പ്ര​വർ​ത്തി​ച്ചു; ഞാൻ ഒന്നും സം​സാ​രി​ച്ചി​ല്ല. അപ്പോ​ഴാ​ണ് അദ്ദേ​ഹം എന്റെ പു​റ​ത്തു മഞ്ഞു വാ​രി​യി​ട്ട​ത്. മൊ​സ്സ്യു ഴാവേർ. ഹേ നല്ലാ​ളായ മൊ​സ്സ്യു ഇൻ​സ്പെ​ക്ടർ; അതു കണ്ടി​ട്ടു​ള്ള ആരും ഇവിടെ ഇല്ലേ?

ഞാൻ പറ​ഞ്ഞ​തു വെറും പര​മാർ​ത്ഥ​മാ​ണെ​ന്നു നി​ങ്ങ​ളെ ബോ​ധി​പ്പി​ക്കു​വാൻ ഒരാ​ളു​മി​ല്ലേ? പക്ഷേ, ഞാൻ ശു​ണ്ഠി​യെ​ടു​ത്ത​തു തെ​റ്റാ​യി​രി​ക്കാം. ആ ആദ്യ​ത്തെ ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ ക്ഷ​മ​കെ​ട്ടു​പോ​കു​മെ​ന്ന​റി​യാ​മ​ല്ലോ. ഒരു രസ​മി​ല്ലാ​ത്ത സമ​യ​മു​ണ്ടാ​വും; പി​ന്നെ തീരെ ആലോ​ചി​ക്കാ​തി​രി​ക്കു​മ്പോൾ തണു​ത്ത വല്ല സാ​ധ​ന​വും എടു​ത്തു പു​റ​ത്തേ​ക്കി​ടുക! ആ മാ​ന്യ​ന്റെ തൊ​പ്പി ചീ​ത്ത​യാ​ക്കി​യ​ത് എന്റെ പക്കൽ തെ​റ്റാ​ണ്. അദ്ദേ​ഹം എന്തി​നു പാ​ഞ്ഞു​പോ​യി? ഞാൻ മാ​പ്പു ചോ​ദി​ക്കും. ഹാ! എന്റെ ഈശ്വ​രാ! അദ്ദേ​ഹ​ത്തോ​ടു മാ​പ്പു​ചോ​ദി​ക്കു​വാൻ എനി​യ്ക്കൊ​രു വി​രോ​ധ​വു​മി​ല്ല. മൊ​സ്സ്യു ഴാവേർ, ഈ തവണ അങ്ങ​നെ​യൊ​രു​പ​കാ​രം ചെ​യ്യൂ; നില്‍ക്ക​ണേ! തട​വി​ലു​ള്ള ഒരാൾ​ക്ക് ഒരു ദി​വ​സ​ത്തിൽ ഏഴു സൂവേ കി​ട്ടൂ എന്നു നി​ങ്ങൾ​ക്ക​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ; അതു സർ​ക്കാ​റി​ന്റെ കു​റ്റ​മ​ല്ല; പക്ഷേ, ഏഴു സൂ മാ​ത്ര​മാ​ണു് ഒരാൾ​ക്കു കി​ട്ടു​ന്ന​ത്; അപ്പോൾ നോ​ക്ക​ണേ, എനി​ക്ക് നൂറു ഫ്രാ​ങ്ക് ചെ​ല​വു​ണ്ട്; അല്ലെ​ങ്കിൽ എന്റെ കൂ​ട്ടി​യെ എന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്ക​യ​ച്ചു​ക​ള​യും. ഹാ, എന്റെ ഈശ്വ​രാ! അവളെ എനി​ക്ക് എന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്ക് വരു​ത്തി​ക്കൂ​ടാ; ഞാൻ ചെ​യ്യു​ന്ന​ത് അത്ര ചീ​ത്ത​ത്ത​മാ​ണ്! ഹാ, എന്റെ കൊ​സെ​ത്ത്! ഹാ, സാ​ധു​വായ എന്റെ ഓമ​ന​ക്കു​ട്ടി, പാവം, അവ​ളു​ടെ കഥ​യെ​ന്താ​വും? ഞാൻ പറ​യ​ട്ടെ; അതു തെ​നാർ​ദി​യെർ​മാ​രാ​ണ്. ഹോ​ട്ടൽ​ക്ക​ച്ച​വ​ട​ക്കാർ, നട​ന്മാർ; അത്ത​ര​ക്കാർ​ക്കു കഥ​യി​ല്ല. അവർ​ക്കു പണം വേണം. എന്നെ തട​വി​ലി​ട​രു​തേ! നോ​ക്കൂ, ഒരു ചെറിയ പെൺ​കു​ട്ടി​യെ ഒന്നാ​ന്ത​രം മഴ​ക്കാ​ല​ത്തു കഴി​യും​പോ​ലെ കഴി​യാൻ, തെ​രു​വി​ലേ​ക്കി​റ​ക്കി​ക്ക​ള​യും. എന്റെ നല്ലൊ​രാ​ളായ മൊ​സ്സ്യു ഴാവേർ, അങ്ങ​നെ​യു​ള്ള ഒരു കു​ട്ടി​യു​ടെ മേൽ ദയ വേണേ! കു​റ​ച്ചു മു​തിര്‍ന്നാൽ കഴി​ഞ്ഞു​കൂ​ടി​ക്കൊ​ള്ളും. അവൾ​ക്കു വല്ല​തും സമ്പാ​ദി​ക്കാം: പക്ഷേ, ഈ പ്രാ​യ​ത്തിൽ അതു വയ്യാ. ഞാൻ വാ​സ്ത​വ​ത്തിൽ അത്ര ചേ​ട്ട​യ​ല്ല. ഭീ​രു​ത്വ​വും ബു​ഭു​ക്ഷ​യു​മ​ല്ല എന്നെ ഈ നി​ല​യി​ലാ​ക്കി​ത്തീർ​ത്ത​ത്. ഞാൻ മദ്യ​പാ​നം ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ടെ​കിൽ, അത് എന്റെ കഷ്ട​പ്പാ​ടു​കൊ​ണ്ടാ​ണ്. എനി​ക്ക​തി​ഷ്ട​മ​ല്ല; പക്ഷേ, അത് എന്റെ ബു​ദ്ധി​യെ മയ​ക്കു​ന്നു. എന്റെ നല്ല കാ​ല​ത്ത് എന്റെ ഉടു​പ്പ​ളു​മാ​റി​യി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കി​യാൽ മതി, ഞാൻ ഒരു തേ​വി​ടി​ശ്ലി​യോ ഒരു വൃ​ത്തി​കെ​ട്ട​വ​ളോ അല്ലെ​ന്നു കാണാം. എനി​ക്കു വസ്ത്ര​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; ധാ​രാ​ള​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. എന്റെ മേൽ ദയ വി​ചാ​രി​ക്ക​ണേ, മൊ​സ്സ്യു ഴാവേർ.’

ഹൃദയം തകർ​ന്നു. തേ​ങ്ങ​ലു​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ട് ഇള​കി​യും കണ്ണു​നീ​രു​കൊ​ണ്ട് അന്ധ​യാ​യും കൈകളെ ചേർ​ത്തു​രു​മ്മി​യും, ‘കൊ​ക്കി​ക്കൊ​ക്കി​ച്ചു​മ​ച്ചും, മരണ വേ​ദ​ന​യു​ടെ സ്വ​ര​ത്തിൽ പതു​ക്കെ വി​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടും അവൾ സം​സാ​രി​ച്ചു. മഹ​ത്തായ സങ്ക​ടം ദി​വ്യ​വും ഭയ​ങ്ക​ര​വു​മായ ഒരു ദീ​പ്തി​യാ​ണ്; അതു ഭാ​ഗ്യ​ഹീ​ന​രെ രൂ​പാ​ന്ത​ര​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നു. ആ സമ​യ​ത്ത് ഒരി​ക്കൽ​ക്കൂ​ടി ഫൻതീൻ സു​ന്ദ​രി​യാ​യി. ഇട​ക്കി​ട​യ്ക്ക് അവൾ പറയൽ നിർ​ത്തി, പൊ​ല്ലീ​സ്സു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​ന്റെ പു​റം​കു​പ്പാ​യം ചും​ബി​ക്കും. കരി​ങ്ക​ല്ലു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഒരു ഹൃ​ദ​യ​ത്തെ അവൾ മാർ​ദ്ദ​വ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യേ​നെ; പക്ഷേ, മരം​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഒരു ഹൃ​ദ​യ​ത്തെ മാർ​ദ്ദ​വ​പ്പെ​ടു​ത്താൻ വയ്യ.

‘ആട്ടെ, ഴാവേർ പറ​ഞ്ഞു, ‘നി​ന​ക്കു പറ​യാ​നു​ള്ള​തൊ​ക്കെ ഞാൻ കേ​ട്ടു. ഒക്കെ​യാ​യോ:? ആറു​മാ​സം. ഇനി നട​ക്കാം. ലോ​ക​പി​താ​വായ ഈശ്വ​രൻ പ്ര​ത്യ​ക്ഷീ​ഭ​വി​ച്ചാൽ ഇതി​ല​ധി​ക​മൊ​ന്നും ചെ​യ്യാൻ കഴി​യി​ല്ല.’

ലോ​ക​പി​താ​വായ ഈശ്വ​രൻ പ്ര​ത്യ​ക്ഷി​ഭ​വി​ച്ചാൽ ഇതി​ല​ധി​ക​മൊ​ന്നും ചെ​യ്യാൻ കഴി​യി​ല്ല. എന്നു കേ​ട്ട​പ്പോൾ തന്റെ കാ​ര്യം തീർ​ച്ച​പ്പെ​ട്ടു എന്ന​വൾ​ക്ക് മന​സ്സി​ലാ​യി. അവൾ ഇങ്ങ​നെ മന്ത്രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു കു​ഴ​ഞ്ഞു​വീ​ണു, ‘ദയ!’

ഴാവേർ പുറം തി​രി​ച്ചു.

പൊ​ല്ലി​സ്സു​കാർ അവ​ളു​ടെ കൈ​യി​ന്മേൽ പി​ടി​ച്ചു.

കു​റ​ച്ചു മുൻ​പാ​യി അങ്ങോ​ട്ട് ഒരാൾ കട​ന്നു​വ​ന്നി​രു​ന്നു; പക്ഷേ, ആരും ആ വന്നാ​ളെ ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചി​ല്ല. അയാൾ വാ​തി​ല​ട​ച്ചു; വാ​തി​ലി​ന്മേൽ പു​റം​ചാ​രി​നി​ന്നു; നി​രാ​ശ​ത​യോ​ടു​കു​ടിയ ഫൻ​തീ​ന്റെ ആവ​ലാ​തി​കൾ അയാൾ ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചു​കേ​ട്ടു.

എഴു​ന്നേല്‍ക്കാ​തെ കി​ട​ക്കു​ന്ന ആ ഭാ​ഗ്യം​കെ​ട്ട സ്ത്രീ​യു​ടെ മേൽ പട്ടാ​ള​ക്കാർ കൈ​വെ​ച്ച ഉടനെ അയാൾ നി​ഴ​ലിൽ​നി​ന്നു വെ​ളി​ച്ച​ത്തേ​ക്കു വന്നു പറ​ഞ്ഞും: ‘നില്‍ക്ക​ണേ ഒരു നി​മി​ഷം.’

ഴാ​വേര്‍ തല​യു​യർ​ത്തി, മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെ​നെ കണ്ട​റി​ഞ്ഞു, ഇൻ​സ്പെ​ക്ടർ മു​ഷി​ച്ചി​ലോ​ടു​കു​ടിയ ഒരു​ത​രം പരു​ങ്ങ​ലോ​ടെ ഉപ​ച​രി​ച്ചു പറ​ഞ്ഞു: മാ​പ്പു​ത​ര​ണേ, മി​സ്റ്റർ മെയർ.’

മി​സ്റ്റർ മെയർ’ എന്ന വാ​ക്കു​കൾ ഫൻ​തീ​ന്റെ മട്ടി​ന്ന് അഭൂ​ത​പൂർ​വ​മായ ഒരു മാ​റ്റം വരു​ത്തി. അവൾ നി​ല​ത്തു​നി​ന്നു പൊ​ട്ടി​പ്പു​റ​പ്പെ​ട്ട ഒരു ഭൂ​തം​പോ​ലെ ഒരു ചാ​ട്ട​ത്തിൽ ചാ​ടി​യെ​ണീ​റ്റു, രണ്ടു കൈ​കൊ​ണ്ടും പട്ടാ​ള​ക്കാ​രെ തട്ടി​നീ​ക്കി, ഒരാൾ​ക്കും തടയാൻ ഇട​കി​ട്ടു​ന്ന​തി​നു മുൻ​പാ​യി മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെ​ന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു ചെ​ന്ന്, ഒര​മ്പ​ര​ന്ന മട്ടിൽ മെയറെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു പറ​ഞ്ഞു: ‘ഹാ! അപ്പോൾ നി​ങ്ങ​ളാ​ണ് മൊ​സ്സ്യു മെയർ!’

ഉടനെ അവള്‍ പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ച്ചു; അയാ​ളു​ടെ മു​ഖ​ത്ത് ഒരു തു​പ്പു തു​പ്പി.

മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ മുഖം തു​ട​ച്ചു പറ​ഞ്ഞു: ‘ഇൻ​സ്പെ​ക്ടർ ഴാവേർ, ഈ സ്ത്രീ​യെ വി​ട്ട​യ​യ്ക്കൂ.’

ഭ്രാ​ന്തു പി​ടി​ക്കു​ക​യാ​യി എന്നു ഴാവേർ നി​ശ്ച​യി​ച്ചു. ആ സമ​യ​ത്ത്, അയാൾ താൻ ഒരി​ക്ക​ലും അനു​ഭ​വി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത അത്ര​യും ശക്തി​മ​ത്തു​ക്ക​ളായ വി​കാ​ര​ങ്ങ​ളെ വഴി​ക്കു​വ​ഴി​യേ, അടി​യോ​ട​ടി എന്ന മട്ടിൽ, സഹി​ച്ചു​വ​രി​ക​യാ​ണ്. വഴി​യിൽ അല​ഞ്ഞു​ന​ട​ക്കു​ന്ന ഒരു സ്ത്രീ മെ​യ​റു​ടെ മു​ഖ​ത്തു തു​പ്പു​ന്ന​തു കാണുക എന്ന കാ​ര്യം, സാ​ഹ​സ​മേ​റിയ മനോ​രാ​ജ്യ​ഗ​തി​ക​ളിൽ​പ്പോ​ലും ഉണ്ടാ​വു​മെ​ന്നു വി​ശ്വ​സി​ച്ചു​പോ​യാൽ അതൊ​രീ​ശ്വ​ര​ദോ​ഷ​മാ​യി കരു​തു​മാ​റ്, അത്ര​യും പൈ​ശാ​ചി​ക​മാ​ണ്. നേ​രെ​മ​റി​ച്ചു, തന്റെ ആലോ​ച​ന​കൾ​ക്കി​ട​യിൽ​വെ​ച്ച് ആ സ്ത്രീ ആരാ​ണെ​ന്നും ഈ മെയർ ആരാ​യി​രി​ക്കാ​മെ​ന്നും അയാൾ ഒരു ഭയ​ങ്ക​ര​മായ താ​ര​ത​മ്യ വി​വേ​ച​നം ചെ​യ്തു നോ​ക്കി; ആ തട്ടി​ച്ചു​നോ​ക്ക​ലി​ന്നി​ട​യിൽ, ഈ കഴി​ഞ്ഞ അഭൂ​ത​പൂര്‍വ​മായ അക്ര​മ​പ്ര​വൃ​ത്തി​ക്ക് ഒരു വി​ഷ​മ​മ​ല്ലാ​ത്ത സമാ​ധാ​നം—എന്താ​ണെ​ന്ന് എനി​ക്ക​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ—ഭയ​പ്പാ​ടോ​ടു​കൂ​ടെ, അയാൾ കു​റ​ച്ചൊ​ന്നു നി​ഴ​ലി​ച്ചു കണ്ടു. പക്ഷേ, ആ മെയർ, ആ മജി​സ്ട്രേ​ട്ട്, ശാ​ന്ത​ഭാ​വ​ത്തിൽ മുഖം തു​ട​ച്ച് ഈ സ്ത്രീ​യെ വി​ട്ട​യ​യ്ക്കു’ എന്നു പറ​ഞ്ഞു​കേ​ട്ട​പ്പോൾ, അയാൾ​ക്ക് ഏതാ​ണ്ട് അമ്പ​ര​പ്പി​ന്റെ ഒരു ലഹരി കയറി; വി​ചാ​രി​ക്കാ​നും സം​സാ​രി​ക്കാ​നും ഒരേ​വി​ധം അയാൾ​ക്കു വയ്യാ​താ​യി; സം​ഭ​വി​ച്ചേ​ക്കാ​വു​ന്ന അമ്പ​ര​പ്പി​ന്റെ ആക​ത്തു​ക​യൊ​ക്കെ കവി​ഞ്ഞു. അയാൾ മി​ണ്ടാ​തെ നി​ല​യാ​യി.

ഒട്ടും കു​റ​ഞ്ഞ പരി​ഭ്ര​മ​ത്തെ​യ​ല്ല ഈ വാ​ക്കു​കൾ ഫൻ​തീ​നെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ള​വും ഉണ്ടാ​ക്കി​വി​ട്ട​ത്. അവൾ നഗ്ന​മായ തന്റെ കൈ​യു​യർ​ത്തി, തല തി​രി​ഞ്ഞു​വീ​ഴാൻ പോ​കു​ന്ന ഒരാ​ളെ​പ്പോ​ലെ അടു​പ്പി​ന്റെ തീ​ക്കെ​ടു​ത്തി​യ​ന്ത്ര​ത്തെ കെ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു. ഏതാ​യാ​ലും അവൾ ചു​റ്റും നോ​ക്കി; ഒരു താ​ഴ്‌​ന്ന സ്വ​ര​ത്തിൽ, തന്നോ​ടു​ത​ന്നെ സം​സാ​രി​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ന്ന​വി​ധം, അവൾ പറയാൻ തു​ട​ങ്ങി:

‘വി​ട്ട​യ​യ്ക്കുക! എന്നെ പോവാൻ സമ്മ​തി​ച്ചു! ഞാൻ ആറു​മാ​സ​ത്തേ​ക്കു തടവിൽ പോ​കേ​ണ്ടാ. അതാ​രു​പ​റ​ഞ്ഞു? അതാ​രും പറ​ഞ്ഞി​രി​ക്കാൻ വഴി​യി​ല്ല. ഞാൻ ശരി​യാ​യി കേ​ട്ടി​ല്ല. ആ ചെ​കു​ത്താ​നായ മെയർ അതു പറ​യി​ല്ല! നി​ങ്ങ​ളാ​ണോ, എന്റെ നല്ലാ​ളായ മൊ​സ്സ്യു ഴാവേർ, എന്നെ വി​ട്ട​യ​യ്ക്കാൻ പറ​ഞ്ഞ​ത്? ഹാ, ഇതു നോ​ക്കു! ഞാൻ പറയാം; അപ്പോൾ എന്നെ വി​ട്ട​യ​യ്ക്കാൻ സമ്മ​തി​ക്കും. ആ ഒരു മെ​യ​റാ​കു​ന്ന ചെ​കു​ത്താൻ, ആ ഒരു മെ​യ​റാ​കു​ന്ന തന്ത​ക്ക​ഴു​വേ​റി, ആണ് ഇതി​ന്നൊ​ക്കെ ഹേതു. ആലോ​ചി​ച്ചു​നോ​ക്കു, മൊ​സ്സ്യു ഴാവേർ. എന്നെ ആ മനു​ഷ്യന്‍ അട്ടി​പ്പു​റ​ത്താ​ക്കി! പണി​മു​റി​യിൽ ഇരു​ന്നു കണ്ട​വ​രെ ദു​ഷി​ക്കു​ന്ന ഒരു​കൂ​ട്ടം ചേ​ട്ട​പ്പെ​ണ്ണു​ങ്ങൾ കാരണം. അതൊരു ദു​ഷ്ട​ത​യ​ല്ലെ​ങ്കിൽ, പി​ന്നെ എന്താ​ണ്? മര്യാ​ദ​യോ​ടു​കൂ​ടി പ്ര​വർ​ത്തി​ന​ട​ത്തു​ന്ന ഒരു സാ​ധു​സ്ത്രീ​യെ പണി​യിൽ​നി​ന്നു പി​രി​ക്കുക: പി​ന്നെ, അതിൽ​പ്പി​ന്നെ എനി​ക്കൊ​ന്നും സമ്പാ​ദി​ക്കാൻ കഴി​ഞ്ഞി​ല്ല; എന്നി​ട്ടാ​ണ് ഈ കഷ്ട​പ്പാ​ടൊ​ക്കെ വന്ന​ത്. ഒന്നാ​മ​ത് ഈ പൊ​ല്ലീ​സ് വകു​പ്പിൽ​പ്പെ​ട്ട മാ​ന്യ​ന്മാർ ഒരു കാ​ര്യ​മാ​ണ് പരി​ഷ്കാ​ര​പ്പെ​ടു​ത്തേ​ണ്ട​ത്; തട​വു​പു​ള്ളി​ക​ളു​ടെ പ്ര​വൃ​ത്തി​ക​രാ​റെ​ടു​ക്കു​ന്ന വരെ​ക്കൊ​ണ്ടു സാ​ധു​ക്ക​ളെ ഉപ​ദ്ര​വി​ക്കാൻ സമ്മ​തി​ക്ക​രു​ത്. ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളോ​ടു പറ​ഞ്ഞു​ത​രാം, കേൾ​ക്കൂ: ഒരുവൾ ഉൾ​ക്കു​പ്പാ​യം തു​ന്നി ദി​വ​സ​ത്തിൽ പന്ത്ര​ണ്ടു സൂ വീതം സമ്പാ​ദി​ച്ചി​രു​ന്ന​തു കു​റ​ഞ്ഞ ഒമ്പ​തു സൂ​വാ​കു​ന്നു; അതു; കി​ട്ടി​യാൽ കഴി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാൻ വയ്യാ. പി​ന്നെ എന്താ​ണാ​വാൻ കഴി​യുക, അതാ​വു​ക​യേ നി​വൃ​ത്തി​യു​ള്ളു. എന്നെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ള​മാ​ണെ​ങ്കിൽ എനി​ക്കു കൊ​സെ​ത്തു​ണ്ട്; ഒരു ധൂർ​ത്ത​യാ​യി​ത്തീ​രാ​തെ നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ലെ​ന്നു വന്നു. അപ്പോൾ കണ്ടി​ല്ലേ, ഇങ്ങ​നെ​യാ​ണ് ആ ഒരു മെ​യ​റാ​കു​ന്ന കഴു​വേ​റി ഈ ഗ്ര​ഹ​പ്പി​ഴ​യൊ​ക്കെ വരു​ത്തി​ത്തീർ​ത്ത​ത്. അങ്ങ​നെ​യി​രി​ക്കെ ഞാൻ കാ​പ്പി​പ്പീ​ടി​ക​യു​ടെ മുൻ​പിൽ വെ​ച്ച് ആ മാ​ന്യ​ന്റെ തൊ​പ്പി ചവി​ട്ടി​ക്കേ​ടു​വ​രു​ത്തി; പക്ഷേ, അദ്ദേ​ഹം മഞ്ഞിൻ​ക​ട്ട കൊ​ണ്ട് എന്റെ ഉടു​പ്പാ​കെ കൊ​ള്ള​രു​താ​ത്ത​താ​ക്കി​യി​രു​ന്നു; സ്ത്രീ​ക​ളായ ഞങ്ങൾ​ക്കു വൈ​കു​ന്നേ​രം ഉടു​ക്കാൻ ഒരു പട്ടു​ടു​പ്പു മാ​ത്ര​മേ ഉണ്ടാ​വു. ഞാൻ കൽ​പി​ച്ചു​കൂ​ട്ടി ഒന്നും ചെ​യ്തി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്ന് ഇപ്പോൾ കണ്ടി​ല്ലേ വാ​സ്ത​വ​മാ​ണ്, മൊ​സ്ത്യു ഴാവേർ; എന്നേ​ക്കാൾ എത്ര​യോ ചീത്ത സ്ത്രീ​കൾ എന്നെ​ക്കാ​ള​ധി​കം സു​ഖ​മാ​യി​ട്ടു കഴി​യു​ന്ന​തു ഞാൻ എവി​ടെ​യും കാ​ണു​ന്നു​ണ്ട്. ഹാ, മൊ​സ്സ്യു ഴാവേർ, എന്നെ വി​ട്ട​യ​യ്ക്കാൻ കല്പന കൊ​ടു​ത്ത​ത് നി​ങ്ങ​ളാ​ണ്, അല്ലേ? അന്വേ​ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കൂ, എന്റെ ഹോ​ട്ട​ലു​ട​മ​സ്ഥ​നോ​ടു ചോ​ദി​ക്കൂ; ഞാൻ ഇപ്പോൾ വാടക ശരി​ക്കു കൊ​ടു​ക്കാ​റു​ണ്ട്; ഞാൻ തി​ക​ച്ചും മര്യാ​ദ​ക്കാ​രി​യാ​ണെ​ന്ന് അവർ പറയും. ഹാ! എന്റെ ഈശ്വ​രാ! ഞാൻ മാ​പ്പു ചോ​ദി​ക്കു​ന്നു. അടു​പ്പി​ന്റെ തീ​ക്കെ​ടു​ത്തി​യ​ന്ത്ര​ത്തെ ഞാൻ അറി​യാ​തെ തൊ​ട്ടു​പോ​യി; അത് അതിനെ പു​ക​ച്ചു.’

മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ അവ​ളു​ടെ വാ​ക്കു​ക​ളെ​ല്ലാം അത്യ​ന്തം ശ്ര​ദ്ധ​വെ​ച്ചു കേ​ട്ടു. അവൾ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ട​യ്ക്ക് അയാൾ തന്റെ മാര്‍ക്കു​പ്പാ​യ​ത്തിൽ തപ്പി​നോ​ക്കി, പണ​സ്സ​ഞ്ചി പു​റ​ത്തേ​ക്കെ​ടു​ത്തു തു​റ​ന്നു. അതിൽ ഒന്നു​മി​ല്ല. അതയാൾ കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​യിൽ​ത്ത​ന്നെ ഇട്ടു. അയാൾ ഫൻ​തീ​നോ​ടു ചോ​ദി​ച്ചു: ‘നി​ങ്ങൾ​ക്ക് എന്തു കട​മു​ണ്ടെ​ന്നാ​ണ് പറ​ഞ്ഞ​ത്?’

ഴാ​വേ​റി​ന്റെ മു​ഖ​ത്തേ​ക്കു​മാ​ത്രം നോ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന ഫൻതീൻ മെയറെ തി​രി​ഞ്ഞു നോ​ക്കി: ‘ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളോ​ടാ​യി​രു​ന്നോ സം​സാ​രി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്?” എന്നി​ട്ടു, പട്ടാ​ള​ക്കാ​രെ നോ​ക്കി പറ​ഞ്ഞു: ‘അപ്പോൾ, കൂ​ട്ട​രേ, നി​ങ്ങൾ, ഞാ​ന​യാ​ളു​ടെ മു​ഖ​ത്ത് എന്തു തു​പ്പു തു​പ്പി, കണ്ടു​വോ? ഒരു മെ​യ​റാ​വു​ന്ന തന്ത​ക്ക​ഴു​വേ​റി, നി​ങ്ങൾ എന്നെ ഭയ​പ്പെ​ടു​ത്താൻ വരു​ന്നു, അല്ലേ? എനി​ക്കു നി​ങ്ങ​ളെ ലേ​ശ​മെ​ങ്കി​ലും ഭയ​മി​ല്ല. എനി​ക്കു മൊ​സ്സ്യു ഴാ​വേ​റെ ഭയ​മു​ണ്ട്. എനി​ക്ക് എന്റെ നല്ലാ​ളായ മൊ​സ്സ്യു ഴാ​വേ​റെ ഭയ​മു​ണ്ട്.’

ഇങ്ങ​നെ പറ​ഞ്ഞ്, അവൾ പി​ന്നേ​യും ഇൻ​സ്പെ​ക്ട​രെ നോ​ക്കി ആരം​ഭി​ച്ചു: ‘എങ്കി​ലും മി​സ്റ്റർ ഇൻ​സ്പെ​ക്ടർ, നീതി പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന​ത് ആവ​ശ്യ​മാ​ണ്, അതേ, മി​സ്റ്റർ ഇൻ​സ്പെ​ക്ടർ, നി​ങ്ങൾ നീ​തി​മാ​നാ​ണെ​ന്ന് എനി​ക്ക​റി​യാം. വാ​സ്ത​വ​ത്തിൽ സാ​ര​മി​ല്ല: ഒരാൾ നേ​ര​മ്പോ​ക്കി​നു​വേ​ണ്ടി ഒരു സ്ത്രീ​യു​ടെ പു​റ​ത്തു മഞ്ഞു വാ​രി​യി​ടു​ന്നു; ഉദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​ന്മാർ അതു കണ്ടു ചി​രി​ക്കു​ന്നു; ആളു​കൾ​ക്ക് എന്തെ​ങ്കി​ലും ഒരു വി​നോ​ദം വേണം; പി​ന്നെ ഞങ്ങൾ— അതോ ഞങ്ങൾ നി​ശ്ച​യ​മാ​യും അവരെ വി​നോ​ദി​പ്പി​ക്കു​വാ​നു​ള്ള​വ​രാ​ണ​ല്ലോ. അപ്പോ​ഴെ​യ്ക്ക് അതാ,നി​ങ്ങൾ വരു​ന്നു; നി​ങ്ങൾ​ക്കു സമാ​ധാ​ന​ര​ക്ഷ​ചെ​യ്യേ​ണ്ട ചു​മ​ത​ല​യു​ണ്ട​ല്ലോ; തെ​റ്റു ചെയ്ത സ്ത്രീ​യെ നി​ങ്ങൾ പി​ടി​ച്ചു കൊ​ണ്ടു​പോ​ന്നു; പക്ഷേ കു​റ​ച്ചാ​ലോ​ചി​ച്ച​പ്പോൾ, നി​ങ്ങൾ ഒരു നല്ലാ​ളാ​യ​തു​കൊ​ണ്ട്, എന്നെ വി​ട്ട​യ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നു പറ​ഞ്ഞു. അത് എന്റെ കു​ട്ടി​യെ വി​ചാ​രി​ച്ചു ചെ​യ്ത​താ​ണ്; ഞാൻ ആറു​മാ​സം തടവിൽ പെ​ട്ടാൽ, അവളെ നോ​ക്കാൻ ആരു​മി​ല്ലാ​താ​വു​മ​ല്ലോ. ‘ഒന്നു​ണ്ടു, തെ​റി​ച്ചി​പ്പെ​ണ്ണേ, ഇനി ഇതു ചെ​യ്യ​രു​ത്.’ ഹാ, ഞാൻ ഇനി ഇത് ചെ​യ്യി​ല്ല, മൊ​സ്സ്യു ഴാവേർ, ഇനി അവർ​ക്ക് ഇഷ്ട​മു​ള്ള​തെ​ല്ലാം എന്നെ ചെ​യ്തോ​ട്ടെ; ഞാൻ അന​ങ്ങി​ല്ല. പക്ഷേ ഇന്നു, നി​ങ്ങള്‍ കണ്ടി​ല്ലേ, എനി​ക്കു വേ​ദ​ന​യാ​യി; അതാണ് ഞാൻ, കര​ഞ്ഞു​പോ​യ​ത്. ആ മാ​ന്യൻ എന്റെ മേൽ മഞ്ഞു വാ​രി​യി​ടു​മെ​ന്നു ഞാൻ ഒട്ടും സം​ശ​യി​ച്ചി​ല്ല; പി​ന്നെ, ഞാൻ പറ​ഞ്ഞ​തു​പോ​ലെ, എനി​ക്കു സു​ഖ​മി​ല്ല; എനി​ക്കൊ​രു ചു​മ​യു​ണ്ട്; എന്റെ വയ​റ്റിൽ കത്തി​യെ​രി​യു​ന്ന ഒരു​രുള ഉള്ള​തു​പോ​ലെ തോ​ന്നും; വൈ​ദ്യൻ പറ​യു​ന്നു, ‘സൂ​ക്ഷി​ച്ചോ​ളു.’ ഇവിടെ ഒന്നു തൊ​ട്ടു​നോ​ക്കു, കൈ​യൊ​ന്നു തരു; പേ​ടി​ക്കാ​നി​ല്ല—ഇവി​ടെ​യാ​യി​ട്ടാ​ണ്.’

അവ​ളു​ടെ കര​ച്ചിൽ മാറി; അവ​ളു​ടെ സ്വരം ഓമ​നി​ക്കൂ​ന്ന ഒന്നാ​യി; ഴാ​വേ​റു​ടെ പരു​ക്കൻ​കൈ പി​ടി​ച്ച് അവൾ തന്റെ മി​നു​ത്ത​തും വെ​ളു​ത്ത​തു​മായ കഴു​ത്തിൽ വെ​ച്ചു; പു​ഞ്ചി​രി​യോ​ടു​കൂ​ടി അയാളെ നോ​ക്കി.

പെ​ട്ടെ​ന്ന് അവൾ തന്റെ മാ​റി​മ​റി​ഞ്ഞ ഉടു​പ്പു​കൾ നേ​രെ​യാ​ക്കി, പാ​വാ​ട​യു​ടെ ഞെ​റി​ക​ളെ​ല്ലാം താ​ഴ​ത്തെ​യ്ക്കി​ട്ടു —നി​ല​ത്തൂ​ടെ നീ​ന്തിയ സമ​യ​ത്ത് അത് ഏക​ദേ​ശം മു​ട്ടു​വ​രെ പൊ​ന്തി​യി​രു​ന്നു; ഒരു താ​ഴ്‌​ന്ന സ്വ​ര​ത്തി​ലും സൌ​ഹാർ​ദ്ദ​പൂർ​വ​മായ ഒരാം​ഗ്യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി​യും പട്ടാ​ള​ക്കാ​രോ​ട് ഇങ്ങ​നെ പറ​ഞ്ഞും​കൊ​ണ്ട് വാ​തില്‍ക്ക​ലേ​ക്കു ചെ​ന്നു: മക്ക​ളേ, മൊ​സ്സ്യു ഇൻ​സ്പെ​ക്ടർ എന്നെ വിടാൻ പറ​ഞ്ഞു; ഞാ​നി​താ പോണു.’

അവൾ വാ​തി​ലി​ന്റെ സാ​ക്ഷ​മേൽ കൈ​വെ​ച്ചു; ഒര​ടി​കൂ​ടി വെ​ച്ചാൽ, അവൾ നി​ര​ത്തി​ന്മേ​ലാ​യി.

അതേ​വ​രെ ഴാവേർ നി​വർ​ന്ന്, അന​ങ്ങാ​തെ, നി​ല​ത്തേ​ക്കു സു​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ട്, ഇള​ക്കി​യെ​ടു​ത്തു മറ്റെ​വി​ടെ​യോ കൊ​ണ്ടു​പോ​യി സ്ഥാ​പി​ക്കാൻ നിർ​ത്തി​യി​ട്ടു​ള്ള ഒരു പ്ര​തി​മ​പോ​ലെ, അവിടെ നി​ല​യാ​യി​രു​ന്നു. സാ​ക്ഷ​യു​ടെ ശബ്ദം അയാളെ ഉണർ​ത്തി, രാ​ജ​കീ​യ​മായ അധി​കാ​ര​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി—കാ​ട്ടു​മൃ​ഗ​ത്തി​ലാ​ണെ​ന്കില്‍ കൊ​ടും​ക്രു​ര​വും പ്രാ​യം​ചെ​ന്ന ഒരു നി​സ്സാ​ര​നി​ലാ​ണെ​ങ്കിൽ അറു​ദു​ഷ്ട​മാ​കു​മാ​റ് അധി​കാ​രം എത്ര​മേൽ നി​കൃ​ഷ്ട​സ്ഥി​തി​യി​ലേ​ക്കി​റ​ങ്ങു​ന്നു​വോ അത്ര​മേൽ അത്യ​ധി​കം അപ​ക​ട​സൂ​ച​ക​മായ ഒരു ഭാ​വ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി— അയാൾ തല​യു​യർ​ത്തി.

‘സർ​ജ്ജ​ന്റ്.’ അയാൾ ഉറ​ക്കെ​പ്പ​റ​ഞ്ഞു. ‘ആ തേ​വി​ടി​ശ്ശി​പ്പെ​ണ്ണ് കട​ന്നു​പോ​കു​ന്ന​തു കാ​ണു​ന്നി​ല്ലേ? അവളെ വി​ട്ട​യ​യ്ക്കാൻ ആർ പറ​ഞ്ഞു തന്നോ​ട്?’

‘ഞാൻ, ‘ മദ​ലി​യെൻ പറ​ഞ്ഞു.

ഴാ​വേ​റു​ടെ ഒച്ച കേ​ട്ട​പ്പോൾ ഫൻതീൻ ചൂളി; ഒരു കള്ളൻ കട്ടു കൈ​യി​ലാ​ക്കിയ സാ​ധ​ന​ത്തെ വേ​ണ്ടെ​ന്നു വെ​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ, അവൾ സാ​ക്ഷ​യിൽ​നി​ന്നു കൈ​യെ​ടു​ത്തു. മദ​ലി​യെ​ന്റെ ശബ്ദം കേ​ട്ട​പ്പോൾ അവൾ തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കി; അതു മുതൽ അവൾ ഒന്നും മി​ണ്ടു​ക​യു​ണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല; ഇഷ്ടം​പോ​ലെ ശ്വാ​സം കഴി​ക്കാൻ കൂടി ധൈ​ര്യ​മി​ല്ലാ​താ​യി; പക്ഷേ, അപ്പ​പ്പോൾ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന​താ​രോ അത​നു​സ​രി​ച്ചു അവ​ളു​ടെ നോ​ട്ടം മദ​ലി​യെ​ന്റെ മേൽ​നി​ന്നു ഴാ​വേ​റു​ടെ മേ​ലേ​ക്കും ഴാ​വേ​റു​ടെ മേൽ​നി​ന്നു മദ​ലി​യെ​ന്റെ മേ​ലേ​ക്കു​മാ​യി അല​ഞ്ഞു​ന​ട​ന്നി​രു​ന്നു. ഫൻ​തീ​നെ വി​ട്ട​യ​യ്ക്ക​ണ​മെ​ന്നു​ള്ള മെ​യ​റു​ടെ ആവ​ശ്യം കേ​ട്ട​തി​ന്നു​ശേ​ഷം. പട്ടാ​ള​മേ​ലു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​നോ​ട് ആവിധം കല്പി​ക്കാൻ ഒരു​ങ്ങ​ണ​മെ​ങ്കിൽ ഴാ​വേർ​ക്ക് സാ​മാ​ന്യ​ത്തി​ല​ധി​കം ശു​ണ്ഠി വന്നി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു തീർ​ച്ച​യാ​ണ്. മെ​യ​റു​ടെ സാ​ന്നി​ധ്യ​ത്തെ മറ​ക്ക​ത്ത​ക്ക ഒരു നി​ല​യിൽ അയാൾ എത്തി​പോ​യോ? ഏതു ‘മേ​ല​ധി​കാര’ത്തിൽ​നി​ന്നും അങ്ങ​നെ​യൊ​രു കല്പന കൊ​ടു​ത്തു എന്നു വരാൻ വയ്യെ​ന്നും, മെയർ, അതു​ദ്ദേ​ശി​ക്കാ​തെ, എന്തോ മറ്റൊ​ന്നു വി​ചാ​രി​ച്ചു പറ​ഞ്ഞ​താ​യി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നും അയാൾ ഒടു​വിൽ തീർ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തി​യോ? അതോ, കഴി​ഞ്ഞ ചില മണി​ക്കു​റു​കൾ​ക്കു​ള്ളിൽ ഉണ്ടാ​യി​ക്ക​ണ്ട ന്യാ​യ​വി​രു​ദ്ധ​ത​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു നോ​ക്കു​മ്പോൾ, മഹ​ത്ത​ര​ങ്ങ​ളായ തീർ​പ്പു​കൾ ചെ​യ്യു​ന്ന​ത് ആവ​ശ്യ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നും, ചെ​റു​തി​നെ വലു​താ​ക്കു​ന്ന​ത് കൂ​ടാ​തെ കഴി​യാ​ത്ത ഒന്നാ​യി എന്നും, പൊ​ല്ലീ​സ്സൊ​റ്റു​കാ​രൻ മജി​സ്രേ​ട്ടാ​യി രൂ​പാ​ന്ത​ര​പ്പെ​ടേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നും, ഒരു പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​രൻ പോയി ഒരു നീ​തി​ന്യാ​യ​പ്ര​വർ​ത്ത​ക​നാ​യി​ത്തീർ​ന്നേ പറ്റൂ എന്നും, അത്ര​യ​ല്ല, ഈ എന്തെ​ന്നി​ല്ലാ​ത്ത അപ​ക​ട​സ്ഥി​തി​യിൽ സമാ​ധാ​നം, നിയമം, സദാ​ചാ​രം, ഭര​ണാ​ധി​കാ​രം, സാ​മു​ദാ​യി​ക​വ്യ​വ​സ്ഥ മു​ഴു​വ​നും​ത​ന്നെ, തന്നിൽ, ഴാ​വേ​റിൽ, മൂർ​ത്തീ​ഭ​വി​ച്ചാ​ണ് നി​ല്ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നും​കൂ​ടി വി​ചാ​രി​ച്ചു​വോ?

അതെ​ങ്ങ​നെ​യാ​യാ​ലും നാ​മി​പ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ കേ​ട്ട​വി​ധം, മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ ഞാൻ എന്ന വാ​ക്ക് ഉച്ച​രി​ച്ച​തോ​ടു​കു​ടി ഇൻ​സ്പെ​ക്ടർ ഴാവേർ വി​ളർ​ത്തു ചു​ണ​കെ​ട്ടു കറു​ത്ത ചു​ണ്ടു​ക​ളോ​ടും, നി​രാ​ശത കാ​ണി​ക്കു​ന്ന ഒരു ഭാ​വ​ത്തോ​ടും​കൂ​ടി അവ്യ​ക്ത​മാ​യൊ​രു വി​റ​യാ​ലും അഭൂ​ത​പൂർ​വ​മാ​യൊ​രു ക്ഷോ​ഭ​ത്താ​ലും ദേഹം മു​ഴു​വ​നും തു​ള്ളി​ക്കൊ​ണ്ട മെ​യ​റു​ടെ നേരേ തി​രി​ഞ്ഞു, കീ​ഴ്പോ​ട്ടു നോ​ക്കിയ നോ​ട്ട​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി​യാ​ണെ​ങ്കി​ലും ഒരു ദൃ​ഡ​സ്വ​ര​ത്തിൽ, ഇങ്ങ​നെ പറ​ഞ്ഞു: ‘മൊ​സ്സ്യു മെയർ പാ​ടി​ല്ല.’

എന്തു​കൊ​ണ്ട്?’

‘ഈ ചേട്ട ഒരു പൌരനെ അവ​മാ​നി​ച്ചു.’

‘ഇൻ​സ്പെ​ക്ടർ ഴാവേർ,’ ശാ​ന്ത​വും സന്തോ​ഷ​ക​ര​വു​മായ ഒരു സ്വ​ര​ത്തിൽ മെയർ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു: ‘കേൾ​ക്കു. നി​ങ്ങൾ ഒരു സത്യ​വാ​നാ​ണ്; കാ​ര്യം നി​ങ്ങ​ളെ പറ​ഞ്ഞു മന​സ്സി​ലാ​ക്കു​വാൻ എനി​ക്കു മടി​യി​ല്ല. വാ​സ്ത​വ​സ്ഥി​തി ഇതാണ്: നി​ങ്ങൾ ഈ സ്ത്രീ​യെ പി​ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​പോ​രു​ന്ന സമ​യ​ത്ത് ഞാൻ ആ വഴിയെ പോ​യി​രു​ന്നു; ചി​ല​രൊ​ക്കെ അപ്പോ​ഴും അവിടെ നി​ന്നി​രു​ന്നു; ഞാ​ന​ന്വേ​ഷി​ച്ചു, സക​ല​വും മന​സ്സി​ലാ​ക്കി. ആ പൌ​ര​നാ​ണ് തെ​റ്റു ചെ​യ്താൾ; വേ​ണ്ട​വി​ധം നട​ത്ത​പ്പെ​ടു​ന്ന ഒരു പൊ​ല്ലീ​സ് സൈ​ന്യം അയാ​ളെ​യാ​ണ് കയ്യാ​മം വെ​യ്ക്കേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്ന​ത്.’

ഴാവേർ തി​രി​ച്ച​ടി​ച്ചു; ‘ഈ അസ​ത്ത് ഇപ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ മൊ​സ്സ്യു മെയറെ അവ​മാ​നി​ച്ചു.’

‘അത് എന്റെ കാ​ര്യ​മാ​ണ്, മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ പറ​ഞ്ഞും: ‘എന്നെ അവ​മാ​നി​ച്ചു എന്നു​ള്ള​ത് ഞാ​നാ​ണാ​ലോ​ചി​ക്കേ​ണ്ട​ത് എന്നു തോ​ന്നു​ന്നു. അതി​നെ​പ്പ​റ്റി എനി​ക്കി​ഷ​ട​മു​ള്ള​തു ചെ​യ്യാം.’

‘മൊ​സ്സ്യു മെയർ, എനി​ക്കു മാ​പ്പു​ത​ര​ണം. ആ അവ​മാ​നം തട്ടി​യ​തു മൊ​സ്സ്യു മെ​യർ​ക്ക​ല്ല, ഭര​ണ​നി​യ​മ​ത്തി​നാ​ണ്.’

ഇൻ​സ്പെ​ക്ടർ ഴാവേർ,’ മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു, ‘സർ​വ്വോ​ത്കൃ​ഷ്ട​മായ നിയമം മന​സ്സ​ക്ഷി​യാ​ണു്. ഞാൻ ഈ സ്ത്രീ പറ​ഞ്ഞ​തൊ​ക്കെ കേ​ട്ടു: ഞാൻ ചെ​യ്യു​ന്ന​തെ​ന്താ​ണെ​ന്ന് എനി​ക്ക​റി​യാം.’

എനി​ക്കാ​ണെ​ങ്കിൽ, മി​സ്റ്റർ മെയർ, ഞാൻ കാ​ണു​ന്ന​തെ​ന്താ​ണെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​വു​ന്നി​ല്ല.

ഞാൻ പറ​യു​ന്ന​തു ചെ​യ്തു മി​ണ്ടാ​തി​രി​ക്കൂ.’

‘ഞാൻ എന്റെ മുറ പറ​യു​ന്ന​തി​നെ ചെ​യ്യു​ന്നു. ഈ സ്ത്രീ ആറു മാസം തടവിൽ കി​ട​ക്ക​ണ​മെ​ന്നാ​ണു് എന്റെ മുറ കല്പി​ക്കു​ന്ന​ത്.’

മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ ശാ​ന്ത​ഭാ​വ​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു: ‘നല്ല​വ​ണ്ണം സൂ​ക്ഷി​ച്ചോ​ളൂ; ഈ സ്രതീ ഒരു ദി​വ​സ​വും തട​വ​നു​ഭ​വി​ക്കാൻ പാ​ടി​ല്ല.’

ഈ തീർ​പ്പു കേ​ട്ട​പ്പോൾ, ഴാവേർ മെ​യ​റു​ടെ നേരെ ഒരു തു​ള​ഞ്ഞു​ക​യ​റു​ന്ന നോ​ട്ടം നോ​ക്കി; അയാൾ ഇങ്ങ​നെ, എന്നാൽ അത്യ​ന്തം ബഹു​മാ​ന​മ​യ​മായ ഒരു സ്വ​ര​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു.

മൊ​സ്സ്യു മെ​യ​റോ​ട് ഏതിർ പറ​യേ​ണ്ടി​വ​ന്ന​തിൽ ഞാൻ വ്യ​സ​നി​ക്കു​ന്നു: എന്റെ ജീ​വ​കാ​ല​ത്തിൽ ഇതാ​ദ്യ​ത്തെ തവ​ണ​യാ​ണ്; എങ്കി​ലും ഞാൻ എന്റെ അധി​കാ​ര​സീ​മ​യിൽ​ത്ത​ന്നെ​യാ​ണ് നി​ല്ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നു പറ​യു​വാൻ അനു​വ​ദി​ക്ക​ണം. മൊ​സ്സ്യു മെയർ ഇഷ്ട​പ്പെ​ടു​ന്ന സ്ഥി​തി​ക്ക്, ആ മാ​ന്യ​ന്റെ കാ​ര്യം മാ​ത്ര​മേ ഞാൻ പറ​യു​ന്നു​ള്ളു. ഞാ​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഈ സ്ത്രീ ഭര​ണാ​ധി​കാ​രി​സ​ഭാം​ഗ​ങ്ങ​ളെ തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പാൻ അവ​കാ​ശി​യും, മൈ​താ​ന​ത്തി​ന്റെ മു​ക്കു മു​ഴു​വ​നും ചെ​ല്ലു​മാ​റു മൂ​ന്നു നി​ല​യിൽ ആകെ ചെ​ത്തു​ക​ല്ലു​കൊ​ണ്ടു​ണ്ടാ​ക്കിയ ആ ഒരു ജനാ​ല​പ്പു​റം തട്ടു​ള്ള വീ​ടി​ന്റെ ഉട​മ​സ്ഥ​നു​മായ മൊ​സ്സ്യു ബാ​മ​ത്ത​ബ്ബാ​യു​ടെ മേല്‍ക്കി​ട്ടു​കേ​റി. ഇതൊ​ക്കെ ലോ​ക​ത്തിൽ കു​റ​ച്ചു വി​ല​യു​ള്ള​താ​ണ്! അതെ​ന്താ​യാ​ലും, മൊ​സ്സ്യു മെയർ, ഇതു പൊ​ല്ലീ​സ്സ​ധി​കാ​ര​ങ്ങ​ളിൽ പെ​ട്ട​താ​ണ്; അതു​കൊ​ണ്ട് എന്റെ ചു​മ​ത​ല​യാ​ണ്; ഞാൻ ഈ സ്ത്രീ​യെ, ഫൻ​തീ​നെ, വി​ട്ട​യ​യ്ക്കി​ല്ല.’

ഉടനെ മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ കൈ​കെ​ട്ടി, അതേ​വ​രെ പട്ട​ണ​ത്തിൽ ഒരാ​ളും കേ​ട്ടി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു സഗൌ​ര​വ​സ്വ​ര​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു: ‘പട്ട​ണ​പ്പൊ​ല്ലീ​സ്സി​നെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ച കാ​ര്യ​മാ​ണ് നി​ങ്ങൾ പറ​യു​ന്ന​ത്. ക്രി​മി​നൽ വി​ചാ​ര​ണ​യ്ക്കു​ള്ള നി​യ​മ​ത്തിൽ ഒമ്പ​തും പതി​നൊ​ന്നും പതി​ന​ഞ്ചും ഇരു​പ​ത്താ​റും വകു​പ്പു​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ട്, ഞാ​നാ​ണ് വി​ധി​ക്ക​ധി​കാ​രി. ഈ സ്ത്രീ​യെ വി​ട്ട​യ​യ്ക്ക​ണ​മെ​ന്നു ഞാൻ വി​ധി​ക്കു​ന്നു.’

ഴാവേർ ഒര​വ​സാ​ന​ക്ക​യ്യെ​ടു​ക്കാൻ നി​ശ്ച​യി​ച്ചു: ‘പക്ഷേ, മൊ​സ്സ്യു മെയർ— ‘ന്യാ​യം നോ​ക്കാ​തെ തട​ങ്ങൽ ചെ​യു​ന്ന​തി​നെ​പ്പ​റ്റി 1793 ഡി​സം​ബർ 13൦ തീ​യ​തി​യ​ത്തെ നി​യ​മ​ത്തിൽ 81-ഠം നമ്പർ വകു​പ്പു വാ​യി​ച്ചു​നോ​ക്കാൻ ഞാ​നാ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ന്നു.’

‘മൊ​സ്സ്യു മെയർ, ഞാ​നൊ​ന്നു പറ​യ​ട്ടെ’

‘ഒര​ക്ഷ​ര​വും ഇനി പാ​ടി​ല്ല.’

‘പക്ഷേ’

‘പു​റ​ത്തു പോവൂ.’ മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ പറ​ഞ്ഞു.

ഒരു റഷ്യൻ ഭട​നെ​പ്പോ​ലെ ഴാവേർ നി​വർ​ന്നു​നി​ന്ന് ഒരു ഭാ​വ​ഭേ​ദ​മി​ല്ലാ​തെ ഈ അടി മാ​റു​കാ​ട്ടി മേ​ടി​ച്ചു. അയാൾ മെ​യ​റു​ടെ മുൻ​പിൽ നി​ലം​തൊ​ട്ടു, പു​റ​ത്തേ​ക്കു കട​ന്നു.

ഫൻതീൻ വാ​തില്‍ക്കൽ​നി​ന്നു മാറി; കട​ന്നു​പോ​കു​മ്പോൾ അയാളെ അവൾ തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കി.

ഏതാ​യാ​ലും, അവളും ഒര​ഭൂ​ത​പൂർ​വ​മായ സം​ഭ്ര​മ​ത്തിൽ​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്ക​യാ​ണ്. മത്സ​രി​ക്കു​ന്ന രണ്ട​ധി​കാ​ര​ശ​ക്തി​കൾ​ക്ക് താൻ ഒരു കല​ഹ​വി​ഷ​യ​മാ​യ​ത് അവൾ കണ്ടു. തന്റെ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ത്തെ, തന്റെ ജീ​വി​ത​ത്തെ, തന്റെ ആത്മാ​വി​നെ, തന്റെ കു​ട്ടി​യെ, കൈയിൽ പി​ടി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള രണ്ടാ​ളു​കൾ തമ്മിൽ, തന്റെ കൺ​മുൻ​പിൽ​വെ​ച്ചു. മല്ലി​ടു​ന്ന​ത് അവൾ കണ്ടു; അവരിൽ ഒരാൾ തന്നെ ഇരു​ട്ടി​ലേ​ക്കു വലി​ക്കു​ന്നു; മറ്റേ​യാൾ തന്നെ വെ​ളി​ച്ച​ത്തി​ലേ​ക്കു വീ​ണ്ടു​കൊ​ണ്ടു വരു​ന്നു. ഭയ​പ്പാ​ടി​ന്റെ അതി​ശ​യോ​ക്തി​ക​ളി​ലൂ​ടെ നോ​ക്കി​യ​പ്പോൾ, അവൾ​ക്ക് ഈ യു​ദ്ധ​ത്തിൽ ഈ രണ്ടു പേർ രണ്ടു വലി​യാ​ളു​ക​ളാ​യി തോ​ന്നി. ഒരാൾ തന്റെ ചെ​കു​ത്താ​നെ​പ്പോ​ലെ​യും മറ്റെ​യാൾ തന്റെ ദേ​വ​ദു​ത​നെ​പ്പോ​ലെ​യും സം​സാ​രി​ച്ചു. ദേ​വ​ദൂ​തൻ ചെ​കു​ത്താ​നെ ജയി​ച്ചു; എന്നാൽ അത്ഭു​താ​ത്ഭു​തം! ഈ ദേ​വ​ദൂ​തൻ, ഈ മോ​ക്ഷ​ദൻ ആര? താൻ വെ​റു​ക്കു​ന്ന അതേ മനു​ഷ്യൻ, തന്റെ എല്ലാ കഷ്ട​പ്പാ​ടു​കൾ​ക്കും കാ​ര​ണ​ഭൂ​ത​നെ​ന്നു കരു​തി​പ്പോ​ന്ന മെയർ, ആ മദ​ലി​യെൻ! ഇതാണ് അവളെ കി​ടു​കി​ടെ വി​റ​പ്പി​ച്ച​ത്. എന്ന​ല്ല, അത്ര​യും വല്ലാ​ത്ത വി​ധ​ത്തിൽ താൻ അയാളെ അവ​മാ​നി​ച്ചു​വി​ട്ട അതേ നി​മി​ഷ​ത്തി​ലാ​ണ് തന്നെ അയാൾ രക്ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​ത്! അപ്പോൾ, തനി​ക്കു തെ​റ്റി​യെ​ന്നു​ണ്ടോ? താൻ ആത്മാ​വി​നെ മു​ഴു​വ​നും മാ​റ്റ​ണ​മോ? അറി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ; അവൾ വി​റ​ച്ചു. അവൾ പക​ച്ചു നി​ന്നു കേ​ട്ടു; അവൾ മി​ഴി​ച്ചും​കൊ​ണ്ട നോ​ക്കി; മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ ഓരോ വാ​ക്കും പറ​യു​മ്പോൾ അവ​ളു​ടെ ദ്വേ​ഷ​ത്തി​ന്റെ നി​ബി​ഡ​ത​കൾ തക​രു​ക​യും താനേ അലി​ഞ്ഞു​പോ​ക​യും, എന്ന​ല്ല ആഹ്ലാ​ദ​വും വി​ശ്വാ​സ​വും സ്നേ​ഹ​വു​മാ​കു​ന്ന എന്തോ സോ​ന്മേ​ഷ​വും അനിർ​വാ​ച്യ​വു​മായ ഒന്നു മന​സ്സിൽ ഉദി​ച്ചു​വ​രു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന​താ​യി തോ​ന്നി.

ഴാവേർ പോ​യ​പ്പോൾ മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ അവളെ നോ​ക്കി. കരയാൻ ഇഷ്ട​പ്പെ​ടാ​ത്ത​വ​നും സം​സാ​രി​ക്കാൻ ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടു​ന്ന​വ​നു​മായ ഒരു ഗൌ​ര​വ​ശാ​ലി​യെ​പ്പോ​ലെ, ഒരു ദൃ​ഡ​സ്വ​ര​ത്തിൽ അവ​ളോ​ടു പറ​ഞ്ഞു:

നി​ങ്ങൾ പറ​ഞ്ഞ​തു ഞാൻ കേ​ട്ടു. നി​ങ്ങൾ സൂ​ചി​പ്പി​ച്ച കാ​ര്യം ഞാ​ന​റി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല. അത് വാ​സ്ത​വ​മാ​ണെ​ന്ന് ഞാൻ വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്നു; അത് വാ​സ്ത​വ​മാ​ണെ​ന്ന് എനി​ക്കു തോ​ന്നു​ന്നു. എന്റെ വ്യ​വ​സാ​യ​ശാ​ല​യിൽ​നി​ന്നു നി​ങ്ങൾ പി​രി​ഞ്ഞ കഥ തന്നെ ഞാൻ മന​സ്സി​ലാ​ക്കി​യി​ട്ടി​ല്ല. നി​ങ്ങൾ എന്തു​കൊ​ണ്ട് എന്നെ അറി​യി​ച്ചി​ല്ല? പക്ഷേ ഇതാ, നോ​ക്കൂ, നി​ങ്ങ​ളു​ടെ കട​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം ഞാൻ തീർ​ത്തു​ത​രും; നി​ങ്ങ​ളു​ടെ കു​ട്ടി​യെ ഞാൻ വരു​ത്തും, അല്ലെ​ങ്കിൽ നി​ങ്ങ​ളെ അങ്ങോ​ട്ടു പറ​ഞ്ഞ​യ​യ്ക്കാം, നി​ങ്ങൾ​ക്ക് ഇവി​ടെ​യോ പാ​രി​സ്സി​ലോ, അല്ലെ​ങ്കിൽ ഇഷ്ട​മു​ള്ളേ​ട​ത്തു പാർ​ക്കാം. നി​ങ്ങ​ളു​ടെ കു​ട്ടി​യേ​യും നി​ങ്ങ​ളേ​യും രക്ഷി​ക്കേ​ണ്ട ഭാരം ഞാ​നേല്‍ക്കു​ന്നു. നി​ങ്ങൾ, ഇഷ്ട​മി​ല്ലെ​ങ്കിൽ, ഇനി യാ​തൊ​രു പ്ര​വൃ​ത്തി​യും എടു​ക്കേ​ണ്ട​തി​ല്ല. ആവ​ശ്യ​മു​ള്ള പണ​മെ​ല്ലാം ഞാൻ തരും. ഒരി​ക്കൽ​ക്കൂ​ടി നി​ങ്ങൾ​ക്കു മര്യാ​ദ​യോ​ടെ സു​ഖ​മാ​യി കഴി​യാ​റാ​ക്കാം. കേൾ​ക്കു! ഈ പറ​യു​ന്ന​തെ​ല്ലാം വാ​സ്ത​വ​മാ​ണെ​ങ്കിൽ— ഒരി​ക്ക​ലും ഞാനതു സം​ശ​യി​ക്കു​ന്നി​ല്ല—നി​ങ്ങൾ ഈശ്വ​ര​ദൃ​ഷ്ട്യാ സു​ശീ​ല​യും പരി​ശു​ദ്ധ​യും തന്നെ​യാ​ണ്. അയ്യോ പാവം!’

ഇതു ഫൻ​തീ​ന്നു സഹി​ക്കാ​വു​ന്ന​തിൽ എത്ര​യോ അധി​ക​മാ​യി. കൊ​സെ​ത്തി​നെ കി​ട്ടുക! ഈ അവ​മാ​ന​ക​ര​മായ ജീ​വി​ത​ത്തെ വിടുക. കൊ​സ​ത്തു​മാ​യി സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ത്തോ​ടും സമ്പ​ത്തോ​ടും സു​ഖ​ത്തോ​ടും മാ​ന്യ​ത​യോ​ടും​കൂ​ടി കഴി​യുക!

അവ​ളു​ടെ കഷ്ട​പ്പാ​ടി​ന്റെ നടു​ക്കു സ്വർ​ഗ​ത്തി​ലേ​തായ ഈ സത്യ​സ്ഥി​തി​ക​ളെ​ല്ലാം പെ​ട്ടെ​ന്നു​ദി​ച്ചു​വ​രുക! അവ​ളോ​ടു സം​സാ​രി​ച്ചി​രു​ന്ന ആ മനു​ഷ്യ​നെ അവൾ അന്തം​വി​ട്ട തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കി; പി​ന്നീ​ട് ഇങ്ങ​നെ രണ്ടോ മു​ന്നോ തേ​ങ്ങൽ തേ​ങ്ങാൻ മാ​ത്ര​മേ അവ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു കഴി​ഞ്ഞു​ള്ളു. ‘ഹാ! ഹാ! ഹാ!’

അവ​ളു​ടെ കൈയും കാലും കു​ഴ​ഞ്ഞു; അവൾ മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെ​ന്റെ മുൻ​പിൽ മു​ട്ടു​കു​ത്തി; തടയാൻ സാ​ധി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​മുൻ​പാ​യി അവൾ തന്റെ കൈ പി​ടി​ച്ച് അതിനെ ചും​ബി​ച്ച​താ​യി അയാൾ കണ്ടു.

ഉടനെ അവൾ മോ​ഹാ​ല​സ്യ​പ്പെ​ട്ടു.