മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ സ്വ​ഭ​വ​ന​ത്തി​ലേർ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​ട്ടു​ള്ള ദീ​ന​പ്പു​ര​യിൽ ഫൻ​തീ​നെ കൊ​ണ്ടു​ചെ​ന്നാ​ക്കി. അവി​ടെ​യു​ള്ള കന്യ​കാ​മ​ഠ​സ്ത്രീ​ക​ളു​ടെ വശം അവളെ ഏൽ​പി​ച്ചു; അവർ അവളെ ഒരു കട്ടി​ലി​ന്മേൽ കൊ​ണ്ടു​കി​ട​ത്തി. ഒരു പൊ​ള്ളു​ന്ന പനി വന്നി​രി​ക്കു​ന്നു. രാ​ത്രി ഏതാ​നും മോ​ഹാ​ല​സ്യം​കൊ​ണ്ടും പേ​പ​റ​യൽ​കൊ​ണ്ടും കഴി​ഞ്ഞു. ഒടു​വിൽ എങ്ങ​നെ​യോ അവ​ളു​റ​ങ്ങി.

പി​റ്റേ​ദി​വ​സം ഉച്ച​യോ​ടു​കൂ​ടി ഫൻതീൻ ഉണർ​ന്നു. ആരോ കട്ടി​ലി​ന്റെ അടു​ക്കൽ​നി​ന്നു ശ്വാ​സം കഴി​ക്കു​ന്ന ഒച്ച കേ​ട്ടു; അവൾ മറ​ശ്ശീല നീ​ക്കി; മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ അവിടെ നിൽ​ക്കു​ന്ന​താ​യും അവ​ളു​ടെ തല​യ്ക്ക് മു​കൾ​ഭാ​ഗ​ത്തു​ള്ള എന്തോ ഒന്നി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കു​ന്ന​താ​യും കണ്ടു. ആ നോ​ട്ട​ത്തിൽ അനു​ക​മ്പ​യും ആധി​യും അപേ​ക്ഷ​യും നി​റ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. അവൾ അതിനെ പി​ന്തു​ടർ​ന്നു; ചു​മ​രി​ന്മേൽ തറ​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള ഒരു കു​രി​ശി​നെ​യാ​ണ് അയാൾ സു​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​യി.

അതു​മു​തൽ, ഫൻ​തീ​ന്റെ കണ്ണി​നു മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ ഒന്നു രൂ​പ​ഭേ​ദ​പ്പെ​ട്ടു. അദ്ദേ​ഹം ഒരു തേ​ജ​സ്സാൽ മൂ​ട​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​താ​യി അവൾ​ക്കു തോ​ന്നി. അദ്ദേ​ഹം ഒരു​ത​രം ഈശ്വ​ര​ധ്യാ​ന​ത്തിൽ മു​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു. തട​യു​വാൻ ധൈ​ര്യ​പ്പെ​ടാ​തെ അവൾ വളരെ നേരം അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ സു​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി. ഒടു​വിൽ ശങ്ക​യോ​ടു​കൂ​ടി ചോ​ദി​ച്ചു: ‘എന്താ​ണ് ചെ​യ്യു​ന്ന​ത്?’

മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ അവിടെ വന്നി​ട്ട് ഒരു മണി​ക്കൂ​റാ​യി. അയാൾ ഫൻതീൻ ഉണ​രു​ന്ന​തും കാ​ത്തു നില്‍ക്കു​ക​യാ​ണ്. അയാൾ അവ​ളു​ടെ കൈ പി​ടി​ച്ചു, നാ​ഡി​യു​ടെ ചലനം നോ​ക്കി, എന്നി​ട്ടു പറ​ഞ്ഞു: ‘ഇപ്പോൾ എങ്ങ​നെ​യി​രി​ക്കു​ന്നു?’

‘ഞാ​നു​റ​ങ്ങി,’ അവൾ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു: ‘എനി​ക്കു കുറെ ഭേ​ദ​മു​ണ്ടെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നു. സാ​ര​മി​ല്ല.’

അവ​ളു​ടെ ആദ്യ​ത്തെ ചോ​ദ്യം. അപ്പോ​ഴേ കേ​ട്ടി​ട്ടു​ള്ളൂ എന്ന മട്ടിൽ, അയാൾ അതി​നു​ത്ത​ര​മാ​യി പറ​ഞ്ഞു: ‘ധർ​മ​നി​ഷ്ഠ​യ്ക്കു​വേ​ണ്ടി കഷ്ട​പ്പെ​ട്ട ആ മു​ക​ളിൽ കാ​ണു​ന്നാ​ളോ​ടു ഞാൻ പ്രാര്‍ത്ഥി​ക്ക​യാ​യി​രു​ന്നു.’

അയാൾ മന​സ്സു​കൊ​ണ്ട് തു​ടർ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു: ‘ധർ​മ​നി​ഷ്ഠ​യ്ക്കു​വേ​ണ്ടി കഷ്ട​പ്പെ​ട്ട ഈ താഴെ കാ​ണു​ന്നാൾ​ക്കു​വേ​ണ്ടി.’

രാ​ത്രി​യും രാ​വി​ലെ​നേ​ര​വും മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ അന്വേ​ഷ​ണം ചെ​യ്ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഇപ്പോൾ അയാൾ​ക്കെ​ല്ലാം മന​സ്സി​ലാ​യി. ഹൃ​ദ​യ​ഭേ​ദ​ക​ങ്ങ​ളായ എല്ലാ ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളോ​ടും​കൂ​ടി അയാൾ ഫൻ​തീ​ന്റെ ചരി​ത്രം മന​സ്സി​ലാ​ക്കി. അയാൾ തു​ടർ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു: ‘സാ​ധു​വായ അമ്മേ, നി​ങ്ങൾ വളരെ കഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു. ഹാ ആവ​ലാ​തി​പ്പെ​ടാ​തി​രി​യ്ക്കു; അത്യു​ത്ത​മർ​ക്കു​ള്ള സമ്മാ​നം നി​ങ്ങൾ​ക്കു കി​ട്ടി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞു. ഇങ്ങ​നെ​യാ​ണ് മനു​ഷ്യർ ദേ​വ​ന്മാ​രാ​യി മാ​റു​ന്ന​ത്. മറ്റു​വി​ധ​ത്തിൽ പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കേ​ണ്ട​തെ​ങ്ങ​നെ എന്ന​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ​ത്ത​ത് അവ​രു​ടെ കു​റ്റ​മ​ല്ല. ഇതാ, ഇപ്പോൾ നി​ങ്ങൾ വി​ട്ടു​പോ​കു​ന്ന ഈ നരകം സ്വർ​ഗ​ത്തി​ന്റെ പൂർ​വ​രൂ​പ​മാ​ണ്. അതി​വി​ടെ​വെ​ച്ചു വേണം ആരം​ഭി​ക്കാൻ.’

അയാൾ ഒരു വലിയ ദീർ​ഘ​ശ്വാ​സ​മി​ട്ടു. രണ്ടു പല്ലു കു​റ​വു​ള്ള ആ ഒരുൽ​കൃ​ഷ്ട​മായ പു​ഞ്ചി​രി​കൊ​ണ്ട് അവൾ അയാളെ സ്വാ​ഗ​തം ചെ​യ്തു.

അതേ​ദി​വ​സം രാ​ത്രി, ഴാവേർ ഒരു കത്തെ​ഴു​തി. പി​റ്റേ ദിവസം രാ​വി​ലെ, അയാൾ തന്നെ അത് എം. പട്ട​ണ​ത്തി​ലെ തപ്പാ​ലാ​പ്പീ​സിൽ കൊ​ണ്ടി​ട്ടു. അത് പാ​രി​സ്സി​ലേ​ക്കു​ള്ള​താ​യി​രു​ന്നു. മേൽ​വി​ലാ​സം ഇതാണ്: മൊ​സ്സ്യു ഷാ​ബു​യി​ലെ, പൊ​ല്ലീ​സ് മേ​ല​ധ്യ​ക്ഷ​ന്റെ കാ​ര്യ​ദർ​ശി. പൊ​ല്ലീ​സ് സ്റ്റേ​ഷ​നിൽ വെ​ച്ചു​ണ്ടായ സംഭവം ആ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തൊ​ക്കെ പ്ര​സി​ദ്ധ​മാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട്, തപ്പാൽ കെ​ട്ടു​ന്ന​തി​നു​മുൻ​പ് ആ കത്തു കണ്ട​വ​രും ഴാ​വേ​റു​ടെ കൈ​യ​ക്ഷ​ര​മാ​ണെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞ​വ​രു​മായ തപ്പാ​ലാ​പ്പീ​സി​ലെ ഉദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​യും മറ്റു ചി​ല​രും ഇൻ​സ്പെ​ക്ടർ രാജി അയ​യ്ക്കു​ക​യാ​ണെ​ന്നു വി​ചാ​രി​ച്ചു.

മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ തെ​നാർ​ദി​യെർ​മാർ​ക്കെ​ഴു​തി. ഫൻതീൻ അവർ​ക്കു നൂ​റ്റി​രു​പ​തു ഫ്രാ​ങ്ക് കൊ​ടു​പ്പാ​നു​ണ്ട്. അയാൾ അവർ​ക്കു മു​ന്നൂ​റു ഫ്രാ​ങ്ക​യ​ച്ചു; അതിൽ​നി​ന്ന് അവർ​ക്കു​ള്ള സം​ഖ്യ​യെ​ടു​ത്ത്, ദീ​ന​ത്തിൽ കി​ട​ക്കു​ന്ന അമ്മ​യ്ക്കു കാണാൻ തി​ടു​ക്ക​മു​ള്ള​തു​കൊ​ണ്ട്, ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ കു​ട്ടി​യേ​യും​കൊ​ണ്ട് എം. പട്ട​ണ​ത്തി​ലെ​ത്തു​വാൻ ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു.

ഇതു തെ​നാർ​ദി​യെർ​മാ​രെ അമ്പ​ര​പ്പി​ച്ചു. ‘എട ഗ്ര​ഹ​പ്പിഴ’ ആ മനു​ഷ്യൻ ഭാ​ര്യ​യോ​ടു പറ​ഞ്ഞു, ‘നമു​ക്കു കൂ​ട്ടി​യെ ഒരി​ക്ക​ലും വി​ട്ടു​കൊ​ടു​ത്തു​കൂ​ടാ. ഈ വാ​ന​മ്പാ​ടി​പ്പ​ക്ഷി ഒരു കറ​വു​പ​ശു​വാ​വാ​നാ​ണ് ഭാവം. എനി​ക്കു കാ​ര്യം മന​സ്സി​ലാ​യി. ഏതോ പൊ​ണ്ണ​ന്ന് അമ്മ​യു​ടെ മേൽ കമ്പം കയ​റി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.’

അയാൾ അഞ്ഞു​റ്റിൽ​ച്ചി​ല്വാ​നം ഫ്രാ​ങ്കി​ന് ഒരു ശരി​യായ കണ​ക്കു തയ്യാ​റാ​ക്കി. എതിർ​പ​റ​യാൻ വയ്യാ​ത്ത രണ്ടു സം​ഗ​തി​കൊ​ണ്ടാ​ണ് മു​ന്നൂ​റു ഫ്രാ​ങ്കിൽ കവി​ഞ്ഞു​പോ​യ​ത്—ഒന്നു ഡോ​ക്ടർ​ക്കു​ള്ള ഫീ​സ്സ്, മറ്റേ​ത്, രണ്ടു​ത​വ​ണ​യാ​യി എപ്പൊ​നൈ​ന്നും അസൽ​മ​യ്ക്കും ദീനം പി​ടി​ച്ച​പ്പോൾ വളരെ ദി​വ​സ​ത്തേ​ക്കു വന്നു​നോ​ക്കി മരു​ന്നു കൊ​ടു​ത്തി​രു​ന്ന ഒര​പ്പോ​ത്തി​ക്ക​രി​ക്കു പ്ര​തി​ഫ​ലം. ഞങ്ങൾ പറ​ഞ്ഞ​തു പോലെ, കൊ​സെ​ത്തി​നു ദീ​ന​മു​ണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല. പേ​രൊ​ന്നു മാ​റ്റി​വെ​ച്ചു എന്നു മാ​ത്രം, സാ​ര​മി​ല്ല. കു​റി​പ്പി​നു ചു​വ​ട്ടിൽ തെ​നാർ​ദി​യെർ എഴുതി; കണ​ക്കി​ലേ​ക്കു മു​ന്നൂ​റു ഫ്രാ​ങ്ക് കി​ട്ടി​ബോ​ധി​ച്ചു.

ഉട​നെ​ത്ത​ന്നെ മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ മു​ന്നൂ​റു ഫ്രാ​ങ്ക് കൂടി അയ​ച്ചു; ഇങ്ങ​നെ എഴുതി;‘കൊ​സെ​ത്തി​നെ ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ കൊ​ണ്ടു​വ​ര​ണം.’

‘ജഗ​ദീ​ശ്വര! തെ​നാർ​ദി​യെർ പഠ​ഞ്ഞു; നമു​ക്ക് കു​ട്ടി​യെ വി​ട്ടു​കൂ​ടാ.’

ഈയി​ട​യ്ക്കു ഫന൯തീ​ന്റെ ദീനം മാ​റി​യി​ല്ല. അവൾ ഇപ്പോ​ഴും രോ​ഗി​പ്പു​ര​യിൽ​ത്ത​ന്നെ​യാ​ണ്.

കന്യ​കാ​മ​ഠ​സ്ത്രീ​കൾ ആദ്യ​മൊ​ക്കെ ‘ആ സ്ത്രീ’യെ വെ​റു​പ്പോ​ടു​കൂ​ടി​യാ​ണ് സ്വീ​ക​രി​ച്ച​ത്. റീം​പ​ള്ളി​യി​ലെ കൊ​ത്തു​പ​ണി കണ്ടി​ട്ടു​ള്ള​വർ, അതിൽ ആ കഥ​യി​ല്ലാ​ത്ത കന്യ​ക​ക​ളെ നോ​ക്കി​ക്കാ​ണു​മ്പോൾ കഥ​കൂ​ടിയ കന്യ​ക​കൾ​ക്കു കാ​ണാ​റു​ള്ള ആ താ​ഴ​ത്തെ ചു​ണ്ടു​വീർ​പ്പി​ക്കൽ ഒന്നോര്‍മ്മി​ക്കേ​ണ്ട​താ​ണ്. ചാ​രി​ത്ര്യം പോ​യ്പോയ പെ​ണ്ണു​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ച പണ്ട​ത്തെ അഗ്നി​ദേ​വീ​ദാ​സി​കൾ [1] ക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന പു​ച്ഛ​ഭാ​വം, സ്ത്രീ​ജ​നോ​ചി​ത​മായ പ്ര​താ​പ​ത്തി​ന്റെ ഏറ്റ​വും അഗാ​ധ​ങ്ങ​ളായ പ്ര​കൃ​തി​ബോ​ധ​ങ്ങ​ളിൽ ഒന്നാ​ണ്; കന്യ​കാ​മ​ഠ​സ്ത്രീ​ക​ളി​ലാ​വ​ട്ടെ, മത​പ്രാ​ബ​ല്യം കൂടി ചേർ​ന്ന​പ്പോൾ അതൊ​ന്നി​ര​ട്ടി​ച്ചു. കു​റ​ച്ചു​ദി​വ​സം​കൊ​ണ്ട് ഫൻതീൻ അവരെ ആയു​ധം​വെ​പ്പി​ച്ചു. സാ​ധു​ത്വ​ത്തേ​യും സൗ​ശീ​ല്യ​ത്തേ​യും കാ​ണി​ക്കു​ന്ന സക​ല​വും അവൾ പറ​ഞ്ഞു; അവ​ളി​ലു​ള്ള മാ​തൃ​ത്വം വാ​ത്സ​ല്യ​ത്തെ തോ​ന്നി​ച്ചു. ഒരു ദിവസം പനി​യു​ടെ ഇട​യ്ക്ക് അവൾ ഇങ്ങ​നെ പറ​യു​ന്ന​ത് അവർ കേ​ട്ടു; ‘ഞാൻ ഒരു പാ​പി​യാ​ണ്; പക്ഷേ, എന്റെ കു​ട്ടി അടു​ത്തെ​ത്തി​യാൽ, ഈശ്വ​രൻ എനി​ക്കു​മാ​പ്പു തന്നു എന്ന​തി​ന് അതൊ​ര​ട​യാ​ള​മാ​യി. ഞാൻ ദൂർ​വൃ​ത്ത​യാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ കൊ​സെ​ത്ത് എന്റെ അടു​ക്കൽ വേ​ണ​മെ​ന്നു ശഠി​ക്കു​ന്ന​തു ശരി​യ​ല്ല; അവ​ളു​ടെ ദുഃ​ഖ​വും അമ്പ​ര​പ്പു​മു​ള്ള നോ​ട്ട​വും എനി​ക്കു സഹി​ക്കി​ല്ല. അവൾ​ക്കു​വേ​ണ്ടി​യാ​ണ് ഞാൻ പാപം ചെ​യ്ത​ത്. അതാണ് എനി​ക്ക് ഈശ്വ​രൻ മാ​പ്പു​ത​രാ​നും. കൊ​സെ​ത്ത് ഇവി​ടെ​യു​ള്ള​പ്പോൾ, ഈശ്വ​ര​ന്റെ അനു​ഗ്ര​ഹം എനി​ക്ക​നു​ഭ​വ​പ്പെ​ടും. ഞാൻ അവളെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കി​ക്കാ​ണും; ആ നി​ര​പ​രാ​ധ​ശി​ശു​വെ കണ്ടാൽ എനി​ക്കു ദീനം മാറും. അവൾ​ക്കൊ​ന്നും മന​സ്സി​ലാ​യി​ട്ടി​ല്ല. എന്റെ കന്യ​ക​ക​ളേ, നോ​ക്കു. അവൾ ഒരു ദേ​വി​യാ​ണ്. ഈ പ്രാ​യ​ത്തിൽ ചിറകു കൊ​ഴി​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടാ​വി​ല്ല.’

മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ ദി​വ​സ​ത്തിൽ രണ്ടു തവണ കാണാൻ ചെ​ല്ലും; ഓരോ​രി​ക്ക​ലും അവൾ ചോ​ദി​ക്കും: ‘എന്റെ കൊ​സെ​ത്തി​നെ ഞാൻ താ​മ​സി​യാ​തെ കാ​ണു​മോ?’

‘നാളെ; ഒരു സമയം. അവൾ ഇപ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ എത്താ​നും മതി. ഞാൻ അവളെ കാ​ത്തി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണ്.’

അമ്മ​യു​ടെ വി​ളർ​ത്ത മുഖം തി​ള​ങ്ങി. ‘ഹാ!’ അവൾ പറ​ഞ്ഞു: ‘ഞാൻ എന്തു ഭാ​ഗ്യ​വ​തി​യാ​വാൻ പോ​കു​ന്നു!’

അവ​ളു​ടെ ദീനം മാ​റി​യി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നു ഞങ്ങൾ പറ​ഞ്ഞു​വ​ല്ലോ; നേ​രെ​മ​റി​ച്ച്, ഓരോ​ദി​വ​സ​വും അവ​ളു​ടെ സ്ഥി​തി അധി​ക​മ​ധി​കം അപ​ക​ട​ത്തി​ലാ​വു​ക​യാ​ണ്. ചു​മൽ​പ്പ​ല​ക​ക​ളു​ടെ നടു​ക്ക് അവ​ളു​ടെ നഗ്ന​മായ ദേ​ഹ​ത്തിൽ വീണ മഞ്ഞു​ക​ട്ട​കൾ പെ​ട്ടെ​ന്നു ശ്വാ​സോ​ച്ഛ ്വാ​സ​ത്തെ തട​ഞ്ഞ​തി​നാൽ, വളരെ കൊ​ല്ല​ങ്ങ​ളോ​ള​മാ​യി ഉള്ളിൽ നി​റി​ക്കി​ട​ന്നി​രു​ന്ന രോഗം ഒടു​വിൽ ഒര​ടി​യാ​യി ആളി​പ്പി​ടി​ച്ചു. അക്കാ​ല​ത്തു നെ​ഞ്ചി​നെ സം​ബ​ന്ധി​ക്കു​ന്ന രോ​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ നി​ദാ​ന​ത്തി​ലും ചി​കി​ത്സ​ക​ളി​ലും നി​പു​ണ​നായ ലയി​ങ്ങി​ന്റെ നി​പു​ണോ​പ​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളെ​യാ​ണ് ആളുകൾ അനു​സ​രി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്. ഫൻ​തീ​ന്റെ നെ​ഞ്ഞു​മി​ടി​ക്കു​ന്ന​തു പരീ​ക്ഷി​ച്ചു ഡോ​ക്ടർ തല​യൊ​ന്നി​ള​ക്കി.

മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ വൈ​ദ്യ​നോ​ടു ചോ​ദി​ച്ചു: ‘ശരി​യ​ല്ലേ?’

‘ഇവർ​ക്കു കാണാൻ താൽ​പ​ര്യ​മു​ള്ള ഒരു മക​ളി​ല്ലേ?’ ഡോ​ക്ടർ ചോ​ദി​ച്ചു.

‘ഉവ്വ്.’

‘ആട്ടെ, ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ ആ കു​ട്ടി​യെ വരു​ത്ത​ണം.’

മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ വി​റ​ച്ചു.

ഫൻതീൻ അന്വേ​ഷി​ച്ചു: ‘വൈ​ദ്യൻ എന്തു പറ​യു​ന്നു?’

മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ പു​ഞ്ചി​രി​ക്കൊ​ള്ളു​വാൻ യത്നി​ച്ചു. ‘നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ദീ​ന​ത്തെ സു​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തു​മ​ത്രേ.’

‘ഹോ!’ അവൾ പറ​ഞ്ഞു, ‘അദ്ദേ​ഹം പറ​യു​ന്ന​ത് ശരി​യാ​ണ്! അപ്പോൾ, എന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്ക് പറ​ഞ്ഞ​യ​യ്ക്കാ​തെ ആ തെ​നാർ​ദി​യെർ​മാർ എന്റെ കു​ട്ടി​യെ പി​ടി​ച്ചു​വെ​ക്കു​ന്ന​തി​ന്റെ അർ​ഥ​മെ​ന്താ​ണ്? ഹാ, അവൾ വരു​ക​യാ​യി; ഒടു​ക്കം ഞാൻ ഭാ​ഗ്യ​ത്തെ എന്റെ അടു​ക്കൽ കാ​ണു​ന്നു.’.

ഈയി​ട​യ്ക്ക് തെ​നാർ​ദി​യെർ ‘കു​ട്ടി​യെ വി​ട്ടു​കൊ​ടു​ത്തി​ല്ല’; അതിന് ഒരു നൂറു നി​സ്സാ​ര​സം​ഗ​തി​കൾ പറ​ഞ്ഞു. മഴ​ക്കാ​ല​ത്തു ദീർ​ഘ​യാ​ത്ര ചെ​യ്വാൻ​മാ​ത്രം കൊ​സെ​ത്തി​നു സു​ഖ​മാ​യി​ട്ടി​ല്ല. പി​ന്നെ അടു​ത്ത പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു ചി​ല്ല​റ​യാ​യും എന്നാൽ നിർ​ത്തി​വെ​ക്കാൻ നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ലാ​തെ​യു​മു​ള്ള കട​ങ്ങ​ളു​ണ്ട്; ആവക കണ​ക്കു​കൾ ശേ​ഖ​രി​ച്ചു​വ​രു​ന്നു​ണ്ട്, മറ്റും മറ്റും.

‘കൊ​സെ​ത്തി​നെ കൂ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​വ​രു​വാൻ ഞാൻ ആരെ​യെ​ങ്കി​ലും അയ​യ്ക്കും’ ഫാദർ മദ​ലി​യെൻ പറ​ഞ്ഞു, ‘പോ​രെ​ങ്കിൽ ഞാൻ​ത​ന്നെ പോവും.’

ഫൻതീൻ പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ത്ത പ്ര​കാ​രം അയാൾ ഈ കത്തെ​ഴു​തി; അതിൽ അവ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ട് ഒപ്പി​ടു​വി​ച്ചു.

മൊ​സ്സ്യു തെ​നാർ​ദി​യെർ.

ഈ വരു​ന്ന ആളുടെ പക്കൽ കൊ​സെ​ത്തി​നെ അയ​യ്ക്ക​ണം.

‘ചി​ല്ലറ ചെ​ല​വു​കൾ​ക്കൊ​ക്കെ വേ​ണ്ട​തു തരും.’

‘നി​ങ്ങ​ളെ ഞാൻ ബഹു​മാ​ന​പൂർ​വം ആദ​രി​ച്ചു​കൊ​ള്ളു​ന്നു.

ഫൻതീൻ’

ഇതി​നി​ട​യിൽ ഒരു ഗൗ​ര​വ​പ്പെ​ട്ട സം​ഭ​വ​മു​ണ്ടാ​യി. നമ്മു​ടെ ജീ​വി​തം നിർ​മി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ള്ള ആ നി​ഗൂ​ഢ​മ​ര​ത്ത​ടി​യിൽ നമ്മു​ടെ ഇഷ്ടം​പോ​ലെ ചി​ത്ര​പ്പ​ണി​യെ​ടു​ത്താ​ലും, ഈശ്വ​ര​വി​ധി​യാ​കു​ന്ന കറു​ത്ത വി​ള്ളൽ ഇട​വി​ടാ​തെ അതിൽ പൊ​ന്തി​ക്കാ​ണു​ന്നു.

ഒരു ദിവസം രാ​വി​ലെ, മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ ആപ്പീ​സ്സു​മു​റി​യി​ലി​രു​ന്നു. താൻ മോ​ങ്ഫെര്‍മി​യെ​യ്ക്കു പോ​കു​വാൻ തീർ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യാ​ണെ​ങ്കി​ലോ എന്നു​വെ​ച്ചു ഉദ്യോ​ഗ​സം​ബ​ന്ധി​ക​ളായ അടി​യ​ന്ത​ര​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം മുൻ​കൂ​ട്ടി തീർ​ത്തു​വെ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അപ്പോൾ പൊ​ല്ലീ​സ്സിൻ​സ്പെ​ക്ടർ ഴാവേർ കാണാൻ വന്നി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്ന് ഒരാൾ വന്ന​റി​യി​ച്ചു. ഈ പേരു കേ​ട്ട​പ്പോൾ ഒരു രസ​ക്ഷ​യ​മു​ണ്ടാ​കാ​തെ കഴി​പ്പാൻ മദ​ലി​യെ​നെ​ക്കൊ​ണ്ട് സാ​ധി​ച്ചി​ല്ല. പൊ​ല്ലീ​സ്ക​ച്ചേ​രി​യിൽ​വെ​ച്ചു​ണ്ടായ സം​ഭ​വ​ത്തി​നു ശേഷം ഴാവേർ എപ്പോ​ഴും മെയറെ കാ​ണാ​തെ കഴി​ക്കു​യാ​യി​രു​ന്നു പതിവ്; മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ അയാളെ പി​ന്നെ കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല.

‘വരാൻ പറയു,’ മെയർ പറ​ഞ്ഞു.

ഴാവേർ അക​ത്തേ​ക്ക് വന്നു.

മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ കൈയിൽ തൂ​വ​ലോ​ടു​കൂ​ടി, രാ​ജ​വീ​ഥി​ക​ളിൽ​വെ​ച്ചു പൊ​ല്ലീ​സ് നി​യ​മ​ങ്ങൾ ലം​ഘി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തി​നെ​പ്പ​റ്റി അന്വേ​ഷ​ണം ചെ​യ്യാ​നേർ​പ്പെ​ടു​ത്തിയ കമ്മീ​ഷ​ന്റെ വി​ചാ​ര​ണ​ക​ള​ട​ങ്ങി​യ​തും ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്കു മറി​ച്ചു​നോ​ക്കി​യി​രു​ന്ന​തും ചില വ്യാ​ഖ്യാ​ന​ങ്ങൾ കു​റി​ച്ചി​രു​ന്ന​തു​മായ ‘ഘോ​ഷ​വാ​റി’ൽ നി​ന്നു കണ്ണെ​ടു​ക്കാ​തെ, തി​യ്യി​ന്റെ അടു​ത്തു​ള്ള തന്റെ ഇരി​പ്പി​ട​ത്തിൽ​ത്ത​ന്നെ ഇരി​ക്കു​ന്നു. ഴാവേർ വന്നി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നു വെ​ച്ച് അദ്ദേ​ഹം തന്റെ പ്ര​വൃ​ത്തി നിർ​ത്തി​യി​ല്ല. അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് ആ സാ​ധു​വായ ഫൻ​തീ​നെ​പ്പ​റ്റി വി​ചാ​രി​ക്കാ​തി​രി​പ്പാൻ വയ്യാ; അതു​കൊ​ണ്ട് അല്പം മര്യാ​ദ​ക്കു​റ​വു കാ​ണി​ച്ചാൽ​ക്കൂ​ടി തര​ക്കേ​ടി​ല്ലെ​ന്ന് അദ്ദേ​ഹം കരുതി.

മെയറെ കണ്ടു ഴാവേർ ബഹു​മാ​ന​പൂർ​വം ഉപ​ച​രി​ച്ചു വന്ദി​ച്ചു; ഇരി​പ്പു ഴാ​വേർ​ക്കു പിൻ​തി​രി​ഞ്ഞും​കൊ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. മെയർ ആ വന്നാ​ളു​ടെ നേരെ തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കി​യി​ല്ല. അദ്ദേ​ഹം ആ ‘ഘോ​ഷ​വാ​റി’ൽ അവി​ട​വി​ടെ കു​റി​ച്ചും​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു.

ഴാവേർ രണ്ടു​മു​ന്ന​ടി അക​ത്തേ​ക്കു ചെ​ന്നു; ഒന്നും മി​ണ്ടാ​തെ, അവിടെ നി​ന്നു.

ഴാ​വേ​റു​മാ​യി ഏതെ​ങ്കി​ലും പരി​ച​യ​മു​ള്ള ഒരു മു​ഖ​ല​ക്ഷ​ണ​ജ്ഞൻ—അതേ, പരി​ഷ്കാ​ര​ത്തി​ന്റെ ചൊ​ല്പ​ടി​യിൽ നി​ല്ക്കു​ന്ന ഈ കാ​ട്ടു​കാ​ട​നെ റോം​കാ​ര​നേ​യും സ്പാർ​ട്ട​ക്കാ​ര​നേ​യും ക്രി​സ്തു​മത സന്ന്യാ​സി​യേ​യും സേ​വ​ക​മു​ഖ്യ​നേ​യും കൂ​ട്ടി​ച്ചേർ​ത്തു​ണ്ടാ​ക്കിയ ഈ ഒരു സത്ത്വ​ത്തെ, ഒരു നുണ പറയാൻ വയ്യാ​ത്ത ഈ ഒറ്റു​കാ​ര​നെ, യാ​തൊ​രു കു​ള​ങ്ക​വു​മി​ല്ലാ​ത്ത ഈ പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​ര​നെ, വള​രെ​ക്കാ​ല​മാ​യി നോ​ക്കി​പ്പ​ഠി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള മു​ഖ​ല​ക്ഷ​ണ​ജ്ഞൻ— അയാൾ​ക്കു മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെ​ന്റെ നേരെ നി​ഗൂ​ഢ​വും ചി​ര​ലാ​ളി​ത​വു​മാ​യു​ള്ള വെ​റു​പ്പും, ഫൻതീൻ വി​ഷ​യ​മാ​യി അയാ​ളും മെ​യ​റും​കൂ​ടി ഉണ്ടായ ശണ്ഠ​യും മന​സ്സി​ലാ​ക്കി​യി​ട്ടു​ള്ള അങ്ങ​നെ ഒരു മു​ഖ​ല​ക്ഷ​ണ​ജ്ഞ​നു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ അയാൾ—ഴാ​വേ​റെ ആ നി​മി​ഷ​ത്തിൽ ഒന്നു പരീ​ക്ഷ​ണം ചെ​യ്യു​ന്ന​പ​ക്ഷം, നി​ശ്ച​യ​മാ​യും, ഇങ്ങ​നെ വി​ചാ​രി​ക്കും: ‘എന്തു പറ്റി​പ്പോ​യി?’ ആ സ്പ​ഷ്ട​വും സത്യ​പ​ര​വും നി​ഷ്ക​പ​ട​വും ആർ​ജ്ജ​വ​യു​ക്ത​വും നി​ഷ്ഠൂ​ര​വും ഭയ​ങ്ക​ര​വു​മായ മന​സ്സാ​ക്ഷി​യോ​ടു പരി​ച​യ​മു​ള്ള ആർ​ക്കും, ഴാവേർ ആ സമ​യ​ത്തു മന​സ്സിൽ​വെ​ച്ച് എന്തോ മഹ​ത്തായ ഒരു ശണ്ഠ കഴി​ഞ്ഞു​വ​രു​ക​യാ​ണെ​ന്നു ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ ബോ​ധ​പ്പെ​ടും. മു​ഖ​ഭാ​വ​ത്തി​ലി​ല്ലാ​ത്ത യാ​തൊ​ന്നും ഴാ​വേ​റു​ടെ ആത്മാ​വി​ലി​ല്ല. വി​കാ​രാ​വേ​ഗ​മു​ള്ള​വർ​ക്കു സാ​മാ​ന്യ​മാ​യു​ള്ള​തു​പോ​ലെ, അയാൾ​ക്കും ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ അഭി​പ്രാ​യ​ങ്ങൾ മാറും. അതി​ല​ധി​കം സവി​ശേ​ഷ​വും അത്ഭു​ത​ക​ര​വു​മായ ഒരു മു​ഖ​ഭാ​വം അയാൾ​ക്കു​ണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല. അക​ത്തു കടന്ന ഉടനെ, വൈരമോ ദേ​ഷ്യ​മോ അവി​ശ്വാ​സ​മോ ലേ​ശം​പോ​ലു​മി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു നോ​ട്ട​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി അയാൾ മദ​ലി​യെ​നെ ഉപ​ച​രി​ച്ചു; മെയർ ഇരി​ക്കു​ന്ന ചാ​രു​ക​സാ​ല​യിൽ നി​ന്നു കു​റ​ച്ചു​കൂ​ടി പി​ന്നി​ലെ​ത്തി​യ​പ്പോൾ അയാൾ അവിടെ നി​ന്നു; തി​ക​ച്ചും നി​വർ​ന്ന്, ഏതാ​ണ്ട് അനു​സ​ര​ണ​ശീ​ല​ത്തെ കാ​ണി​ക്കു​ന്ന ഒരു നി​ല്പിൽ, ഒരി​ക്ക​ലും സൗ​മ്യ​നാ​യി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത​വ​നും എപ്പോ​ഴും ക്ഷ​മാ​ശീ​ല​നു​മായ ഒരു മനു​ഷ്യ​ന്റെ നീ​ര​സ​മ​യ​വും ആഭി​ജാ​ത്യ​പ​ര​വു​മായ ഒരു പരു​പ​രു​പ്പോ​ടു​കൂ​ടി, അയാൾ അങ്ങ​നെ നി​ന്നു; ഒര​ക്ഷ​ര​വും മി​ണ്ടാ​തെ അന​ങ്ങു​ക​കൂ​ടി ചെ​യ്യാ​തെ, ഹൃ​ദ​യ​പൂർ​വ​മായ വി​ന​യ​ത്തോ​ടും ക്ഷോ​ഭ​ര​ഹി​ത​മായ കീ​ഴ്‌​വ​ണ​ക്ക​ത്തോ​ടും​കൂ​ടി, ശാ​ന്ത​നാ​യി, സഗൗ​ര​വ​നാ​യി, കൈയിൽ തൊ​പ്പി​യോ​ടു​കൂ​ടി, കണ്ണു​ക​ളെ കീ​ഴ്പോ​ട്ടു തൂ​ക്കി​യി​ട്ടു. മേ​ല​ധി​കാ​രി​യു​ടെ മുൻ​പിൽ നില്‍ക്കു​ന്ന ഒരു പട്ടാ​ള​ക്കാ​ര​ന്റേ​യും വി​ധി​കർ​ത്താ​വി​ന്റെ മുൻ​പിൽ നില്‍ക്കു​ന്ന ഒരു കു​റ്റ​ക്കാ​ര​ന്റേ​യും മധ്യ​ത്തി​ലു​ള്ള ഒരു ഭാ​വ​വി​ശേ​ഷം കലർ​ന്നു, മെ​യർ​ക്കു തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കു​വാൻ നല്ല മന​സ്സു​ണ്ടാ​കു​ന്ന​തു​വ​രെ അയാൾ കാ​ത്തു. ഒരാൾ​ക്കു സം​ബ​ന്ധി​പ്പി​ക്കു​വാൻ തോ​ന്നു​ന്ന എല്ലാ മനോ​വൃ​ത്തി​ക​ളും എല്ലാ സ്മ​ര​ണ​കൾ​കൂ​ടി​യും ആ മനു​ഷ്യ​നിൽ​നി​ന്നു പോ​യ്പോ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. കരി​ങ്ക​ല്ലു​പോ​ലെ കൂ​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത​തും ഒന്നും ഉള്ളി​ലേ​ശാ​ത്ത​തു​മായ അയാ​ളു​ടെ മു​ഖ​ത്ത് ഒരു കു​ണ്ഠി​ത​ത്തി​ന്റെ​യ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നി​ന്റെ​യും ചി​ഹ്ന​മി​ല്ല. അയാ​ളു​ടെ രൂപം ആക​പ്പാ​ടെ താ​ഴ്മ​യേ​യും സ്ഥി​ര​ത​യേ​യും സധൈ​ര്യ​വും അനിർ​വാ​ച്യ​വു​മായ നി​രാ​ശ​ത​യേ​യും ചു​റ്റും വീശി.

ഒടു​വിൽ മെയർ തുവൽ വെ​ച്ചു. പകുതി തി​രി​ഞ്ഞു നോ​ക്കി. ‘അപ്പോൾ! എന്തു​ള്ളു എന്താ വി​ശേ​ഷം?’

ആലോ​ച​ന​ക​ളെ​യെ​ല്ലാം ഒരു​മി​ച്ചു​കൂ​ട്ടു​ക​യാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നു​മാ​റ്, ഴാവേർ ഒരു നി​മി​ഷ​നേ​ര​ത്തേ​ക്ക് ഒന്നും മി​ണ്ടി​യി​ല്ല; എന്നി​ട്ടു ദുഃ​ഖ​മ​യ​മായ ഒരു ഗാം​ഭീ​ര്യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി—എന്താ​യാ​ലും അതു ‘ശു​ദ്ധത’യെ ഒഴി​ച്ചു​നിർ​ത്തി​യി​ല്ല —അയാൾ പറ​ഞ്ഞും: ‘മി​സ്റ്റർ മെയർ, ഇതാണ് കാ​ര്യം; ഒരു കു​റ്റം നട​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു.’

‘എന്തു കു​റ്റം?’

‘ഭര​ണാ​ധി​കാ​രി​ക​ളു​ടെ ഒരു കീ​ഴ്ജീ​വ​ന​ക്കാ​രൻ ഒരു വി​ധി​കർ​ത്താ​വി​നെ, എത്ര​യും സഗൗ​ര​വ​മാ​യി വി​ചാ​രി​ക്കേ​ണ്ട​വി​ധ​ത്തിൽ അനാ​ദ​രി​ച്ചു. ഈ വിവരം ഇവിടെ അറി​യി​ക്കു​വാ​നാ​ണ് ഞാൻ വന്ന​ത്; അത് എന്റെ മു​റ​യാ​ണ​ല്ലോ.’

‘ആരാണ് ആ കീ​ഴ്ജീ​വ​ന​ക്കാ​രൻ?’ മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ ചോ​ദി​ച്ചു.

‘ഞാൻ.’ ഴാവേർ പറ​ഞ്ഞു.

‘നി​ങ്ങൾ?’

‘ഞാൻ.’

‘ആ കീ​ഴ്ജീ​വ​ന​ക്കാ​ര​നെ​പ്പ​റ്റി ആവ​ലാ​തി​പ്പെ​ടു​വാൻ കാരണം കി​ട്ടിയ വി​ധി​കർ​ത്താ​വ് ആരാണ്?’

‘നി​ങ്ങൾ. മൊ​സ്സ്യു മെ​യര്‍.’

മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ ചാ​രു​ക​സാ​ല​മേൽ നി​വർ​ന്നി​രു​ന്നു.

ഒരു സഗൗ​ര​വ​മായ ഭാ​വ​ത്തോ​ടു​കു​ടി​യും അപ്പോ​ഴും കീ​ഴ്പോ​ട്ടു നോ​ക്കി ക്കൊ​ണ്ടും ഴാവേർ തു​ടർ​ന്നു: ‘മൊ​സ്സ്യു മെയർ, മേ​ല​ധി​കാ​രി​ക​ളോ​ടാ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ട് എന്നെ ഉദ്യോ​ഗ​ത്തിൽ​നി​ന്നു പി​രി​പ്പി​ച്ചു​ത​രു​വാൻ നി​ങ്ങ​ളോ​ട​പേ​ക്ഷി​ക്കാ​നാ​ണ് ഞാൻ വന്നി​ട്ടു​ള്ള​ത്.’

മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ അമ്പ​ര​പ്പു​കൊ​ണ്ടു വായ തു​റ​ന്നു.

ഴാവേർ അയാളെ തട​ഞ്ഞു: ‘ഞാൻ രാ​ജി​യെ​ഴു​തി കൈ​യിൽ​ത്ത​ന്നാൽ പോരെ എന്നു നി​ങ്ങൾ ചോ​ദി​ക്കു​മാ​യി​രി​ക്കും: പക്ഷേ, അതു പോരാ. രാജി വെ​ക്കു​ന്ന​തു മാ​ന​മു​ള്ള പണി​യാ​ണ്. ഞാൻ എന്റെ മുറ തെ​റ്റി​ച്ചു; എനി​ക്കു ശിക്ഷ കി​ട്ട​ണം; എന്നെ അട്ടി​പ്പു​റ​ത്താ​ക്ക​ണം.’

കു​റ​ച്ചിട മി​ണ്ടാ​തെ നി​ന്ന​തി​നു​ശേ​ഷം അയാൾ തു​ടർ​ന്നു: ‘മൊ​സ്സ്യു മെയർ, എന്നോ​ട് അന്നു നി​ങ്ങൾ അന്യാ​യ​മാ​യി കഠിനത കാ​ണി​ച്ചു. ഇന്നു ന്യാ​യ​മാ​യി അതു ചെ​യ്യൂ.’

‘ആട്ടെ, നി​ല്ക്കൂ! എന്തി​ന്?’ മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ ഉച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞും ‘ഇതെ​ന്തു വി​ഡ്ഡി​ത്ത​മാ​ണ്? ഇതി​ന്റെ അർ​ത്ഥ​മെ​ന്ത്? എന്നോ​ടു നി​ങ്ങൾ എന്തു കു​റ്റം ചെ​യ്തു? നി​ങ്ങൾ എന്തു കാ​ണി​ച്ചു? എന്നെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ളം നി​ങ്ങൾ പ്ര​വർ​ത്തി​ച്ച തെ​റ്റെ​ന്താ​ണ്? നി​ങ്ങൾ നി​ങ്ങ​ളെ​ത്ത​ന്നെ കു​റ്റ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നു; നി​ങ്ങ​ളെ ഉദ്യോ​ഗ​ത്തിൽ​നി​ന്നു മാ​റ്റി​ക്കി​ട്ട​ണ​മെ​ന്നു​ണ്ട്—’

‘ആട്ടി​യ​യ​യ്ക്ക​ണം.’

’ആട്ടി​യ​യ​യ്ക്ക​ണ​മെ​ന്നു​ണ്ട്; അങ്ങ​നെ​യാ​വ​ട്ടെ. നല്ല​ത്. എനി​ക്കു കാ​ര്യം മന​സ്സി​ലാ​യി​ല്ല.’

‘മന​സ്സി​ലാ​ക്കി​ത്ത​രാം.’

ഴാവേർ തന്റെ നെ​ഞ്ഞി​ന്റെ അടി​ത്ത​ട്ടിൽ​നി​ന്ന് ഒരു ദീർ​ഘ​ശ്വാ​സ​മി​ട്ടു; അപ്പോ​ഴും നീ​ര​സ​ത്തോ​ടും കു​ണ്ഠി​ത​ത്തോ​ടും​കൂ​ടി​ത്ത​ന്നെ തു​ട​ങ്ങി; മി​സ്റ്റർ മെയർ, ആറാ​ഴ്ച​യ​ക്കു മു​മ്പ്, ആ സ്ത്രീ​യെ​സ്സും​ബ​ന്ധി​ച്ചു​ണ്ടായ ലഹ​ള​കാ​ര​ണം എനി​ക്കു വല്ലാ​തെ ശു​ണ്ഠി പി​ടി​ച്ചു; ഞാൻ നി​ങ്ങൾ​ക്കു വി​രോ​ധ​മാ​യി അറി​വു​കൊ​ടു​ത്തു.’

എനി​ക്കു വി​രോ​ധ​മാ​യി അറിവു കൊ​ടു​ത്തു?’

‘പാ​രീ​സ്സി​ലു​ള്ള പൊ​ല്ലീ​സ് സൈ​ന്യാ​ദ്ധ്യ​ക്ഷ​ന്റെ അടു​ക്കൽ.’

ഴാ​വേ​റെ​ക്കാൾ ഒട്ട​ധി​കം തവണ ചി​രി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ച്ചു: ’പൊ​ല്ലീ​സ്സി​ന്റെ അധി​കാ​ര​സീ​മ​യിൽ അനു​വാ​ദം കൂ​ടാ​തെ കടന്ന ഒരു മെ​യ​റാ​ണെ​ന്ന്?’

‘തട​വിൽ​നി​ന്നു പോന്ന ഒരു പു​ള്ളി എന്ന്.’

മെയർ കരു​വാ​ളി​ച്ചു​പോ​യി.

നോ​ട്ടം പറി​ച്ചെ​ടു​ക്കാ​തെ ഴാവേർ തു​ടർ​ന്നു: ‘ഞാൻ അങ്ങ​നെ വി​ചാ​രി​ച്ചു. വള​രെ​ക്കാ​ല​മാ​യി എനി​ക്ക് അങ്ങ​നെ ഒന്നു തോ​ന്നി​യി​രു​ന്നു. കണ്ടാ​ല​ത്തെ ഛായ; ഫെ​വ​റോ​ളെ​യിൽ നട​ത്തിയ അന്വേ​ഷ​ണ​ങ്ങൾ; നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ദേ​ഹ​ബ​ലം; വയ​സ്സ​നായ ഫൂ​ഷൽ​വാ​ങ്ങു​മാ​യു​ണ്ടായ സംഭവം; ഉന്നം നോ​ക്കി വെ​ടി​വെ​ക്കാൻ നി​ങ്ങൾ​ക്കു​ള്ള സാ​മർ​ഥ്യം; അല്പ​മൊ​ന്നി​ഴ​ച്ചു​വെ​ക്കു​ന്ന നി​ങ്ങ​ളു​ടെ കാൽ—എന്തൊ​ക്കെ​യെ​ന്ന് എനി​ക്ക​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ —കഥ​യി​ല്ലാ​യ്മ​കൾ! പക്ഷേ, എന്താ​യാ​ലും ശരി, ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളെ ഒരു ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങാ​യി കൂ​ട്ടി.’

’ഒരു—എന്തേ പേരു പറ​ഞ്ഞ​ത്?’

‘ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്. ഒരി​രു​പ​തു കൊ​ല്ലം മു​മ്പ്, ഞാൻ തു​ലോ​ങ്ങി​ലെ തണ്ടു​വ​ലി​ശി​ക്ഷ​ക്കാ​രു​ടെ കാ​വൽ​സൈ​ന്യാ​ധി​പ​നാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ കാ​ണാ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന തട​വു​പു​ള്ളി​ക​ളിൽ ഒരുവൻ. ആ തണ്ടു​വ​ലി​ശി​ക്ഷ​യിൽ​നി​ന്നു വി​ട്ടു​പോ​ന്ന​തി​നു​ശേ​ഷം, ഈ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ഒരു മെ​ത്രാ​ന്റെ ചില സാ​മാ​ന​ങ്ങൾ കട്ടു എന്നാ​ണ​റി​വ്; പി​ന്നീ​ട് ആ മനു​ഷ്യൻ തെ​ണ്ടി​ന​ട​ക്കു​ന്ന ഒരു കു​ട്ടി​യു​ടെ കൈ​യിൽ​നി​ന്നും ഒരു മോഷണം ചെ​യ്തു; അത് ഒരു തട്ടി​പ്പ​റി​യാ​യി​രു​ന്നു. ആ മനു​ഷ്യ​നെ എട്ടു കൊ​ല്ല​മാ​യി​ട്ടു കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല; എങ്ങ​നെ മറ​ഞ്ഞു എന്ന് ആർ​ക്കും നി​ശ്ച​യ​മി​ല്ല; പൊ​ല്ലീ​സ്സ​ന്വേ​ഷ​ണം ചെ​യ്തി​രു​ന്നു എന്നു ഞാൻ കരുതി. ചു​രു​ക്കി​പ്പ​റ​ഞ്ഞാൽ, ഞാൻ ഇങ്ങ​നെ​യൊ​ന്നു ചെ​യ്തു. ശു​ണ്ഠി എന്നെ പ്രേ​രി​പ്പി​ച്ചു! ആ തട​വു​പു​ള്ളി​യെ​ന്നു നി​ങ്ങ​ളെ​പ്പ​റ്റി ഞാൻ മേ​ല​ധി​കാ​ര​ത്തിൽ അറിവു കൊ​ടു​ത്തു.’

ഇതിനു കുറേ മുൻ​പു​ത​ന്നെ തന്റെ ‘ഘോ​ഷ​വാർ’ മറി​ച്ചു​നോ​ക്കു​വാൻ ആരം​ഭി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ, തി​ക​ഞ്ഞ ഔദാ​സീ​ന്യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി പറ​ഞ്ഞു: ‘എന്നി​ട്ട്, എന്തു മറു​പ​ടി കി​ട്ടി?’

‘എനി​ക്കു ഭ്രാ​ന്താ​ണെ​ന്നു.’

‘ആ?’

‘അതേ, അവർ പറ​ഞ്ഞ​തു ശരി​യാ​ണ്.’

‘നി​ങ്ങൾ വാ​സ്ത​വം മന​സ്സി​ലാ​ക്കി​യ​തു ഭാ​ഗ്യം.’

‘മറ്റു ഗതി​യി​ല്ലാ​താ​യി; ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​നെ കണ്ടു​കി​ട്ടി.’

മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ കൈയിൽ പി​ടി​ച്ചി​രു​ന്ന കട​ലാ​സ്സ് താഴെ വീണു; അയാൾ തല​യു​യർ​ത്തി ഴാ​വേ​റെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി; തന്റെ അനിർ​വ​ച​നീ​യ​മായ സ്വ​ര​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു; ‘ആഹാ!’

ഴാവേർ തു​ടർ​ന്നു: ‘ഇതാണ് സ്ഥി​തി. മി​സ്റ്റർ മെയർ. അലി-​ല്-ഹോ-ക്ലോഷർ എന്ന പ്ര​ദേ​ശ​ത്തി​ന്റെ അടു​ത്ത് ഒരി​ട​ത്തു ഫാദർ ഷാ​ങ്മാ​ത്തി​യോ എന്നു പേ​രാ​യി ഒരു കി​ഴ​വ​നു​ണ്ട​ത്രേ; അയാൾ ഒര​റു​പാ​വ​മാ​യി​രു​ന്നു. ആരും അങ്ങോ​ട്ടു നോ​ക്കി​യി​രു​ന്ന​തേ ഇല്ല. ആ വക​ക്കാർ എങ്ങ​നെ കഴി​ഞ്ഞു​കൂ​ടു​ന്നു എന്നു​ത​ന്നെ ആർ​ക്കും അറി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ. ഇയ്യി​ടെ, കഴി​ഞ്ഞ ഒക്ടോ​ബർ–നവ​മ്പർ​കാ​ല​ത്ത്, ഫാദർ ഷാ​ങ്മാ​ത്തി​യോ​വി​നെ ചില ആപ്പിൾ​പ്പ​ഴ​ങ്ങൾ കട്ടു​പ​റി​ച്ചു എന്ന സം​ഗ​തി​ക്കു പൊ​ല്ലീ​സു​കാർ പി​ടി​കൂ​ടി—അങ്ങ​നെ, എന്തെ​ങ്കി​ലു​മാ​വ​ട്ടെ, ഒരു കളവു ചെ​യ്തു; ഒരു മതിൽ കയ​റി​ക്ക​ട​ന്നു; ചില മര​ക്കൊ​മ്പു​കൾ ഒടി​ച്ചു. എന്റെ ഷാ​ങ്മാ​ത്തി​യോ​വി​നെ പൊ​ല്ലീ​സ്സ് പി​ടി​ച്ചു. അപ്പോ​ഴും ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ കൈയിൽ ആപ്പിൾ​പ്പ​ഴ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ആ തെ​ണ്ടി​യെ മു​റി​യി​ലാ​ക്കി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. ഇതു​വ​രെ, ഒരു കള്ള​ന്റെ കഥ എന്നേ ഉള്ളു, ഇവി​ടെ​യാ​ണ് ഈശ്വ​ര​വി​ധി കട​ന്നു​വ​രു​ന്ന​ത്.

‘അവി​ട​ത്തെ ജെയിൽ കേ​ടു​വ​ന്നി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട്, വി​ചാ​രണ ചെ​യ്തി​രു​ന്ന മജി​സ്ട്രേ​ട്ട് ഷാ​ങ്മാ​ത്തി​യോ​വി​നെ ആറാ​യി​ലെ​ക്ക​യ​ച്ചു; അവിടെ ഒരു തട​വു​പു​ര​യു​ണ്ട്. ആറാ​യി​ലു​ള്ള ആ തട​വു​പു​ര​യിൽ ബ്രവെ എന്നു പേ​രാ​യി തണ്ടു​വ​ലി​ശി​ക്ഷ​യിൽ​നി​ന്നു വി​ട്ടു​പോ​ന്ന ഒരു​വ​നു​ണ്ട്, എന്തു കാ​ര​ണ​ത്തി​ന്മേൽ എന്നെ​നി​ക്ക​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ. അവനെ അവി​ടെ​ത്ത​ന്നെ നിർ​ത്തി​യി​രു​ന്നു; ശീ​ല​ഗു​ണം​കൊ​ണ്ട് അവനെ തട​വു​പു​ര​യിൽ ഒരു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​നാ​ക്കി. മി​സ്റ്റർ മെയർ, ആ ഷാ​ങ്മാ​ത്തി​യോ​വി​നെ കണ്ട ഉടൻ ബ്രവെ അത്ഭു​ത​പ്പെ​ട്ടു പറ​ഞ്ഞു: ‘ഹേ എന്ത്, ഈ മനു​ഷ്യ​നെ ഞാ​ന​റി​യു​മ​ല്ലോ. എന്റെ ചങ്ങാ​തി! ഇങ്ങോ​ട്ടൊ​ന്നു നോ​ക്കു! താൻ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങാ​ണ​ല്ലോ’. ‘ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്! ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ആരാണ്?’ ഷാ​ങ്മാ​ത്തി​യോ അറി​യാ​ത്ത ഭാവം കാ​ണി​ച്ചു. ‘ഈവക കള്ള​നാ​ട്യ​മൊ​ന്നും വേ​ണ്ടാ, ബ്രു​വെ പറ​യു​ന്നു: താൻ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങാ​ണ് തൂ​ലോ​ങ്ങി​ലെ തണ്ടു​വ​ലി​ശി​ക്ഷ​സ്ഥ​ല​ത്താ​യി​രു​ന്നു താൻ; അത് ഇരു​പ​തു കൊ​ല്ലം മു​മ്പാ​ണ്; നമ്മൾ അന്ന​വി​ടെ ഒരു​മി​ച്ചാ​യി​രു​ന്നു.’ ഷാ​ങ്മാ​ത്തി​യോ അല്ലെ​ന്നു വാ​ദി​ച്ചു. ഇപ്പോൾ മന​സ്സി​ലാ​യി​ല്ലേ? കേ​സ്സ് അന്വേ​ഷ​ണ​ത്തി​ലാ​ണ്. കാ​ര്യം മു​ഴു​വൻ ഞാ​നെ​ടു​ത്തു. ഇതാണ് കണ്ടു​കി​ട്ടി​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്. ഈ ഷാ​ങ്മാ​ത്തി​യോ മു​പ്പ​തു​കൊ​ല്ലം മു​മ്പ് പല സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളി​ലും, വി​ശേ​ഷി​ച്ചു ഫെ​വ​റോ​ളെ​യിൽ, ഒരു മരം​വെ​ട്ടു​കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു. പി​ന്നെ ആ മനു​ഷ്യ​നെ​പ്പ​റ്റി വി​വ​ര​മൊ​ന്നു​മി​ല്ല. വള​രെ​ക്കാ​ലം കഴി​ഞ്ഞി​ട്ട് അയാളെ ഓവേർ​ങ്ങിൽ​വെ​ച്ചു പി​ന്നേ​യും കണ്ടെ​ത്തു​ന്നു; പി​ന്നെ പാ​രി​സ്സിൽ; അവിടെ അയാൾ ഒരു വണ്ടി​ക്കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു; ഒരു മക​ളു​ണ്ട്, അല​ക്കു​കാ​രി​യാ​ണ്. പക്ഷേ, അതു തെ​ളി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല. എന്നാൽ കള​വു​കേ​സ്സിൽ തണ്ടു​വ​ലി​ശി​ക്ഷ കി​ട്ടു​ന്ന​തി​നു​മു​മ്പു് ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ആരാ​യി​രു​ന്നു? ഒരു മരം​വെ​ട്ടു​കാ​രൻ. എവിടെ? ഫെ​വ​റോ​ളെ​യിൽ. മറ്റൊ​രു സംഗതി. ഈ വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ ക്രി​സ്ത്യൻ പേർ ഴാങ് എന്നാ​ണ്; അമ്മ​യു​ടേ​തു മാ​ത്തി​യോ എന്നും. അപ്പോൾ എന്താ​ണ് എളു​പ്പ​ത്തിൽ ആലോ​ചി​ക്കേ​ണ്ട​ത്— തണ്ടു​വ​ലി​ശി​ക്ഷ​യിൽ നി​ന്നു വി​ട്ടു​പോ​ന്ന ഉടനെ, ആ മനു​ഷ്യൻ തന്നെ മറ​യ്ക്കു​വാൻ​വേ​ണ്ടി, അമ്മ​യു​ടെ പേർ സ്വീ​ക​രി​ച്ചി​രി​ക്ക​ണം; അങ്ങ​നെ അയാൾ ഴാ​ങ്മാ​ത്തി​യോ​വാ​യി. അയാൾ ഓവേർ​ങ്ങി​ലേ​ക്കു പോയി. ആ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തെ ഉച്ചാ​ര​ണ​ഭേ​ദ​മ​നു​സ​രി​ച്ച് ഴാങ് ഷാ​ങ്ങാ​യി—അയാൾ ഷാ​ങ്മാ​ത്തി​യോ​വാ​യി. ഇതി​നൊ​ന്നും ആ മനു​ഷ്യൻ എതിർ പറ​യു​ന്നി​ല്ല; അതാ, അയാൾ ഷാ​ങ്മാ​ത്തി​യോ​വാ​യി മാറി. ഞാൻ പറ​യു​ന്ന​ത് ശ്ര​ദ്ധി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട​ല്ലോ? ഫെ​വ​റോ​ളെ​യിൽ അന്വേ​ഷി​ച്ചു. ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് കു​ടും​ബം ഇപ്പോൾ അവി​ടെ​യി​ല്ല. അവ​രെ​വി​ടെ​പ്പോ​യി എന്ന് ആർ​ക്കും അറി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ. അത്ത​ര​ക്കാ​രു​ടെ ഇടയിൽ ഓരോ കു​ടും​ബം പല​പ്പോ​ഴും കാ​ണാ​താ​വു​ന്നു. അന്വേ​ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി; ഫല​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ല. അത്ത​ര​ക്കാർ ചളി​യ​ല്ലെ​ങ്കിൽ, പൊ​ടി​യാ​ണ്. പി​ന്നെ കഥ​യു​ടെ ആരംഭം മു​പ്പ​തു കൊ​ല്ല​ത്തി​നു മു​മ്പാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടു, ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​നെ അറി​യു​ന്ന​വ​രാ​രും ഫെ​വ​റോ​ളെ​യി​ലി​ല്ല. തൂ​ലോ​ങ്ങിൽ അന്വേ​ഷി​ച്ചു. ബ്ര​വെ​യ്ക്കു പുറമേ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​നെ കണ്ടി​ട്ടു​ള്ള തട​വു​പു​ള്ളി​കൾ രണ്ടു​പേർ മാ​ത്ര​മേ ഉള്ളൂ. കോ​ഷ്പെ​യി​ലും ഷെ​നിൽ​ദി​യു​വും; രണ്ടു ജീ​വ​പ​ര്യ​ന്ത​ക്കാർ അവരെ തടവിൽ വരു​ത്തി, ഷാ​ങ്മാ​ത്തി​യോ​വാ​ണെ​ന്നു നടി​ക്കു​ന്ന​വ​നു​മാ​യി കൂ​ട്ടി​മു​ട്ടി​ച്ചു. അവർ​ക്കു സം​ശ​യ​മി​ല്ല; ബ്രു​വെ​യ്ക്കെ​ന്ന​പോ​ലെ​ത്ത​ന്നെ അവർ​ക്കും അവൻ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങാ​ണ്. അതേ പ്രാ​യം—നാ​ല്പ​ത്തി​നാ​ല്— അതേ ഉയരം, അതേ സമ്പ്ര​ദാ​യം അതേ മനു​ഷ്യൻ; ചു​രു​ക്കി​പ്പ​റ​ഞ്ഞാൽ, അത​വ​നാ​ണ്. ഇതേ സമ​യ​ത്ത​ത്രേ ഞാൻ പൊ​ല്ലീ​സ് സൈ​ന്യാ​ധ്യ​ക്ഷ​ന്നു നി​ങ്ങ​ളെ​പ്പ​റ്റി ആക്ഷേ​പം എഴു​തി​യ​യ​ച്ച​ത്. എന്റെ ബു​ദ്ധി മറി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നും ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ഇപ്പോൾ വി​ചാ​ര​ണ​യി​ലു​ണ്ടെ​ന്നും എനി​ക്കു മറു​പ​ടി വന്നു. ആ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ഇവി​ടെ​യു​ണ്ടെ​ന്നു കരു​തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന എന്നെ ഇത് അത്ഭു​ത​പ്പെ​ടു​ത്തി​യോ എന്നു നി​ങ്ങൾ​ക്കൂ​ഹി​ക്കാം. ഞാന്‍ ആ ജഡ്ജി​യ്ക്കെ​ഴു​തി; അദ്ദേ​ഹം ‘എന്നോ​ട്’ ചെ​ല്ലാൻ പറ​ഞ്ഞു; ഷാ​ങ്മാ​ത്തി​യോ​വി​നെ എനി​ക്കു കാ​ട്ടി​ത്ത​ന്നു.

‘ആഹാ? മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ ഇട​യ്ക്കു കേ​റി​പ്പ​റ​ഞ്ഞു.

മു​ഖ​ത്തു യാ​തൊ​രു ഭാ​വ​വി​ശേ​ഷ​വു​മി​ല്ലാ​തെ അതേ​വ​ര​ത്തെ​പ്പോ​ലെ കു​ണ്ഠി​ത​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി ഴാവേർ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞും: ‘മി​സ്റ്റർ മെയർ, സത്യം സത്യ​മാ​ണ്; ഞാൻ വ്യ​സ​നി​ക്കു​ന്നു; ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ആ മനു​ഷ്യ​നാ​ണ്. എനി​ക്കും കണ്ട​പ്പോൾ മന​സ്സി​ലാ​യി.’

വളരെ താ​ഴ്‌​ന്ന സ്വ​ര​ത്തിൽ മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ ആരം​ഭി​ച്ചു; ‘നി​ങ്ങൾ​ക്കു തീർ​ച്ച​യു​ണ്ടോ?’

ഴാവേർ ചി​രി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി—തി​ക​ഞ്ഞ വി​ശ്വാ​സ​ത്തിൽ​നി​ന്നു​ള്ള ആ രസ​മി​ല്ലാ​ത്ത ചിരി. ‘ഓ! തീർ​ച്ച!’

ഒരു പാ​വ​യു​ടെ മട്ടിൽ മേ​ശ​പ്പു​റ​ത്തു​ള്ള മര​ക്കോ​പ്പ​യിൽ​നി​ന്നു മഷി​യൊ​പ്പാൻ വെച്ച മര​പ്പൊ​ടി നു​ള്ളി​യെ​ടു​ത്തു​കൊ​ണ്ട് അയാൾ ആലോ​ച​ന​യിൽ മു​ങ്ങി കു​റ​ച്ചി​ട​നി​ന്നു; പി​ന്നീ​ടു തു​ടർ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു: ‘എന്നാൽ, ഇപ്പോൾ വാ​സ്ത​വ​ത്തി​ലു​ള്ള ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​നെ കണ്ടി​ട്ടു​കൂ​ടി​യും ഞാൻ മറി​ച്ചു വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന​ത് എങ്ങ​നെ​യെ​ന്ന് ഇനി​യും മന​സ്സി​ലാ​കു​ന്നി​ല്ല. ഞാൻ ഈ പറ​ഞ്ഞ​തി​ന് എനി​ക്കു മാ​പ്പു​ത​ര​ണം, മി​സ്റ്റർ മെയർ.’

ആറാ​ഴ്ച മുൻപു സ്റ്റേ​ഷ​നി​ലു​ള്ള​വ​രെ​ല്ലാം കാണെ, തന്നെ അവ​മാ​ന​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യും തന്നോ​ടു ‘പു​റ​ത്തു​പോ​വു’ എന്നു കൽ​പി​ക്കു​ക​യും ചെയ്ത ആ മനു​ഷ്യ​നോ​ടു ഴാവേർ സഗൗ​ര​വ​വും അപേ​ക്ഷാ​പ​ര​വു​മായ ഈ വാ​ക്കു പറ​ഞ്ഞ​പ്പോൾ—ഴാവേർ, ആ അഭി​മാ​ന​മേ​റിയ മനു​ഷ്യൻ, അറി​യാ​തെ തന്നെ വി​ന​യ​ത്താ​ലും പ്ര​താ​പ​ത്താ​ലും നി​റ​യ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു—മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ അയാ​ളു​ടെ അപേ​ക്ഷ​യ്ക്ക് ഇങ്ങ​നെ ആക​സ്മി​ക​മായ ഒരു ചോ​ദ്യ​മ​ല്ലാ​തെ മറ്റു മറു​പ​ടി​യൊ​ന്നും പറ​ഞ്ഞി​ല്ല;

‘അപ്പോൾ ആ മനു​ഷ്യൻ എന്തു പറ​യു​ന്നു?’

‘ഹാ! നി​ശ്ച​യ​മാ​യും, മി​സ്റ്റർ മെയർ, അതൊരു രസ​മി​ല്ലാ​ത്ത പണി​യാ​ണ്. അയാൾ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങാ​ണെ​ങ്കിൽ, മുൻ​പി​ല​ത്തെ ശി​ക്ഷ​ക​ളൊ​ക്കെ ദോ​ഷ​മാ​ണ്. ഒരു മതിൽ കയ​റി​ക്ക​ട​ക്കുക, ഒരു മര​ക്കൊ​മ്പ് ഒടി​ക്കുക. ആപ്പിൾ​പ്പ​ഴ​ങ്ങൾ മോ​ഷ്ടി​ക്കുക—ഇതൊ​ക്കെ ഒരു കു​ട്ടി​യാ​ണ് ചെ​യ്ത​തെ​ങ്കിൽ വി​കൃ​തി​ത്ത​മാ​ണ്; ഒരു പ്രാ​യം ചെ​ന്ന​വ​നാ​ണെ​ങ്കിൽ, തെ​റ്റാ​ണ്; ഒരു തട​വു​പു​ള്ളി​യാ​യാൽ കു​റ്റ​മാ​ണ്. ഭവ​ന​ഭേ​ദ​ന​വും തട്ടി​പ്പ​റി​യും—എല്ലാം അതി​ലു​ണ്ട്. പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാർ ശീലം നന്നാ​ക്കു​ന്ന​തിൽ​നി​ന്നൊ​ക്കെ കവി​ഞ്ഞു; അതു സെ​ഷ്യൻ​കോ​ട​തി​ക്കു​ള്ള​താ​യി; കു​റ​ച്ചു ദിവസം തടവിൽ കി​ട​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു തീ​രു​ന്ന കാ​ര്യ​മ​ല്ലാ​താ​യി; ജീ​വ​പ​ര്യ​ന്തം തണ്ടു​വ​ലി​ശി​ക്ഷ​യാ​ണ് വരു​ന്ന​ത്. പി​ന്നെ, ആ തെ​ണ്ടി​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ കാ​ര്യം; അതും വന്നേ​ക്കു​മെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നു. ഗ്ര​ഹ​പ്പിഴ! പലതും വാ​ദി​ക്കാ​നു​ണ്ടാ​വും, ഇല്ലേ? ഉവ്വ്, ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ​ല്ലാ​ത്ത സക​ലർ​ക്കും. പക്ഷേ, ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ് ഒരു​പാ​യ​ക്കാര൯ നാ​യ​യാ​ണ്. ആ നി​ല​യ്ക്കാ​ണ് അവനെ ഞാൻ കണ്ട​റി​ഞ്ഞ​തും, മറ്റേ​തോ​രാൾ​ക്കാ​ണെ​ങ്കി​ലും, കാ​ര്യം അപ​ക​ട​മാ​വാൻ പോ​കു​ന്നു എന്നു തോ​ന്നാ​തി​രി​ക്കി​ല്ല; ആരാ​ണെ​ങ്കി​ലും ലഹള കൂ​ട്ടും; ഉറ​ക്കെ നി​ല​വി​ളി​ക്കും—അടു​പ്പ​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന പാ​ത്രം പാ​ട്ടു പാ​ടു​മ​ല്ലോ; അവൻ ഴാങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങാ​വി​ല്ല. മറ്റും മറ്റും ഇങ്ങ​നെ. പക്ഷേ, ആ മനു​ഷു​ന്ന് ഇതൊ​ന്നും മന​സ്സി​ലാ​കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നു​ത​ന്നെ തോ​ന്നി​യി​ല്ല, അവൻ പറ​യു​ന്നു: ‘ഞാൻ ഷാ​ങ്മാ​ത്തി​യോ​വാ​ണ്,; ഞാനതു വി​ടി​ല്ല! കണ്ടാൽ ഒരു പകച്ച മട്ടു​ണ്ട്; വി​ഡ്ഡി​യാ​ണെ​ന്നു ഭാ​വി​ക്കു​ന്നു; അതു വലിയ പൊ​റു​തി. ഹാ! ആ കള്ളൻ ബഹു​സ​മർ​ത​ഥ​നാ​ണ്. പക്ഷേ, അതു​കൊ​ണ്ട് ഫല​മി​ല്ല. തെ​ളി​വ​താ. നാലാൾ ആ മാ​ന്യ​നെ കണ്ട​റി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു; ആ തെ​ണ്ടി​ക്കി​ഴ​വൻ ശി​ക്ഷ​യിൽ​പ്പെ​ടും; കേ​സ്സ് ആറാ​യി​ലു​ള്ള സെ​ഷ്യൻ കോ​ട​തി​യി​ലേ​ക്ക​യ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. എന്റെ വാ​മൊ​ഴി കൊ​ടു​ക്കാൻ ഞാ​ന​ങ്ങോ​ട്ടു പോവും. എനി​ക്കു കല്പ​ന​യു​ണ്ട്.

മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ വീ​ണ്ടും എഴു​ത്തു​മേ​ശ​യ്ക്ക​ടു​ക്ക​ലേ​ക്കു തി​രി​ഞ്ഞു, തന്റെ ‘ഘോ​ഷ​വാ​റെ​ടു​ത്ത് ഇട​യ്ക്കു വാ​യി​ച്ചും ഇട​യ്ക്ക് എഴു​തി​യും, പണി​ത്തി​ര​ക്കു​ള്ള ഒരാ​ളെ​പ്പോ​ലെ അതി​ന്റെ ഏടുകൾ പതു​ക്കെ മറി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. അദ്ദേ​ഹം ഴാ​വേ​റോ​ടു പറ​ഞ്ഞു:

‘മതി, ഴാവേർ. വാ​സ്ത​വം പറ​ഞ്ഞാൽ, ഈവക വി​വ​ര​ണ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നും എനി​ക്കു വലിയ രസം തോ​ന്നു​ന്നി​ല്ല. നമ്മൾ സമയം കള​യു​ക​യാ​ണ്. അടി​യ​ന്ത​ര​ക്കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടു​താ​നും. നി​ങ്ങൾ ഉടനെ റ്യൂ സാ​ങ്സോൾ​വിൽ കി​ഴ​ങ്ങു വില്‍ക്കു​ന്ന ബ്യൂ സോ​പി​യെ എന്ന സ്ത്രീ​യു​ടെ വീ​ട്ടിൽ പോകണം. വണ്ടി​ക്കാ​രൻ പിയേർ ഷെ​ന​ലോ​ങ്ങി​ന്റെ മേൽ ആവ​ലാ​തി കൊ​ണ്ടു​വ​രാൻ പറയണം. ആ മനു​ഷ്യൻ ഒരു ജന്തു​വാ​ണ്; അവൻ ആ സ്ത്രീ​യേ​യും അവ​ളു​ടെ കു​ട്ടി​യേ​യും ഏതാ​ണ്ടു ചതി​ച്ചു. അവനെ ശി​ക്ഷി​ക്ക​ണം. എന്നി​ട്ടു റ്യൂ മോന്തർ-​ദ്-ഷാംപിങ്ങിയിൽ മൊ​സ്സ്യു ഷാർ​സെ​ലെ​യു​ടെ അടു​ക്കൽ പോകണം. അടു​ത്ത ഭവ​ന​ക്കാർ വീ​ട്ട​രി​കി​ലേ​ക്കു മഴ​വെ​ള്ളം ഒഴു​ക്കു​ന്ന ഒരോവു വെ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​താ​യും ആ വെ​ള്ളം​കൊ​ണ്ടു തന്റെ വീ​ട്ടു​തറ പു​ഴ​ങ്ങാ​റാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​താ​യും അയാൾ ആവ​ലാ​തി പറ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു. അതു കഴി​ഞ്ഞാൽ, റ്യു ഗ്വി​ബോ​റി​ലു​ള്ള ദോറി വി​ധ​വ​യു​ടെ വീ​ട്ടി​ലും, റ്യൂ ദ്യുഗാറോ-​ബ്ലോങ്ങിതഃ മദാം റെ​നി​യു​ടെ വീ​ട്ടി​ലും ചെ​ന്നു പൊ​ല്ലീ​സ്സു​നി​യ​മ​ങ്ങ​ളെ ലം​ഘി​ച്ച​താ​യി എനി​ക്കു കി​ട്ടി​യി​ട്ടു​ള്ള വിവരം വാ​സ്ത​വ​മാ​ണോ എന്ന​ന്വേ​ഷി​ച്ച്, അറിവു തരണം. അപ്പോൾ, ഞാൻ തരു​ന്ന പണി അധി​ക​മാ​വു​ന്നു​ണ്ട്. നി​ങ്ങൾ ഇവിടെ ഉണ്ടാ​യി​രി​ക്കി​ല്ല​ല്ലോ? എട്ടോ പത്തോ ദി​വ​സ​ത്തി​നു​ള്ളിൽ നി​ങ്ങൾ ആ ഒരു കാ​ര്യ​ത്തി​ന് ആറാ​യി​ലോ​ളം പോ​കു​ന്ന​താ​ണെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞി​ല്ലേ?’

‘അത്ര താ​മ​സ​മി​ല്ല.’

‘എന്നു പോവും?’

‘കേ​സ്സു​വി​ചാ​രണ നാ​ളെ​യാ​ണെ​ന്നും ഇന്നു രാ​ത്രി​വ​ണ്ടി​ക്കു ഞാൻ പു​റ​പ്പെ​ടു​മെ​ന്നും മൊ​സ്സ്യു മെ​യ​റോ​ടു പറ​ഞ്ഞു എന്നാ​ണോർ​മ്മ.’

മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെ​നിൽ എന്തോ ഒര​വ്യ​ക്ത​മായ ചല​ന​മു​ണ്ടാ​യി.

‘അപ്പോൾ, കേ​സ്സ് എത്ര ദിവസം നി​ല​ക്കും?’

‘ഏറി​യാൽ ഒരു ദിവസം. എത്ര വൈ​കി​യാ​ലും നാളെ വൈ​കു​ന്നേ​രം വി​ധി​പ​റ​യും. പക്ഷേ, അതിനു ഞാൻ കാ​ത്തു​നില്‍ക്കി​ല്ല, തീർ​ച്ച​യാ​ണ്. എന്നെ വി​ചാ​രണ ചെ​യ്തു​ക​ഴി​ഞ്ഞാൽ, ഞാൻ പോരും.’

‘അതാണ് നല്ല​ത്’ മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ പറ​ഞ്ഞു.

ഴാ​വേ​റോ​ടു പോ​വാ​മെ​ന്നു മെയർ ആം​ഗ്യം കാ​ണി​ച്ചു.

ഴാവേർ പോ​യി​ല്ല.

‘മി​സ്റ്റർ മെയർ, മാ​പ്പ്.’ അയാൾ പറ​ഞ്ഞു.

‘എന്താ ഇനി?’ മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ കല്പി​ച്ചു ചോ​ദി​ച്ചു.

‘മി​സ്റ്റർ മെയർ, ഒരു കാ​ര്യം ബാ​ക്കി​യു​ണ്ട്; അതു ഞാ​നോർ​മ​പ്പെ​ടു​ത്തേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.’

‘എന്താ അത്?’

‘എന്നെ ഉദ്യോ​ഗ​ത്തിൽ​നി​ന്നു പി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന്.’

മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ എഴു​ന്നേ​റ്റു.

‘ഴാവേർ, നി​ങ്ങൾ ഒരു മര്യാ​ദ​ക്കാ​ര​നാ​ണ്. ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളെ ബഹു​മാ​നി​ക്കു​ന്നു. നി​ങ്ങൾ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ തെ​റ്റി​നെ വലു​താ​ക്കു​ക​യാ​ണ്. എന്ന​ല്ല, ഇത് എന്നെ​മാ​ത്രം സം​ബ​ന്ധി​ക്കു​ന്ന ഒരു കു​റ്റ​മാ​ണ്. ഴാവേർ, നി​ങ്ങൾ​ക്ക് ഉദ്യോ​ഗ​ത്താ​ഴ്ച​യ​ല്ല, കയ​റ്റ​മാ​ണ് കി​ട്ടേ​ണ്ട​ത്. നി​ങ്ങൾ ഉദ്യോ​ഗ​ത്തി​ലി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നാ​ണ് എന്റെ ആഗ്ര​ഹം.’

ഴാവേർ തന്റെ നി​ഷ്ക​പ​ട​നേ​ത്ര​ങ്ങൾ​കൊ​ണ്ടു മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെ​നെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി; അവ​യു​ടെ അഗാ​ധ​ത​യ്ക്കു​ള്ളിൽ വളരെ പരി​ഷ്കൃ​ത​മ​ല്ലെ​ങ്കി​ലും ശു​ദ്ധ​വും കടു​പ്പ​മു​ള്ള​തു​മായ അയാ​ളു​ടെ മന​സ്സാ​ക്ഷി പ്ര​ത്യ​ക്ഷീ​ഭ​വി​ച്ചി​രു​ന്നു; അയാൾ ഒരു ശാ​ന്ത​സ്വ​ര​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു: ‘മി​സ്റ്റർ മെയർ, അതെ​നി​ക്കു സമ്മ​തി​ക്കു​വാൻ വയ്യാ.’

‘ഞാൻ ഒന്നു​കൂ​ടി പറ​യു​ന്നു,’ മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു, ‘അത് എന്നെ സം​ബ​ന്ധി​ക്കു​ന്ന കാ​ര്യ​മാ​ണ്.’

ഴാവേർ തന്റെ വി​ചാ​ര​ത്തെ മാ​ത്രം ഗൗ​നി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു തു​ടർ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു:

‘വലു​താ​ക്കി വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്നു എന്നാ​ണെ​ങ്കിൽ, അതി​ല്ല. ഞാ​നാ​ലോ​ചി​ക്കു​ന്ന​തു പറയാം; ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളെ അന്യാ​യ​മാ​യി സം​ശ​യി​ച്ചു. അതു സാ​ര​മി​ല്ല, മേ​ലേ​യു​ള്ള​വ​രെ​പ്പ​റ്റി സം​ശ​യി​ക്കു​ന്ന​ത് ഒരു ദു​ഷ്പ്ര​യോ​ഗ​മാ​ണെ​ങ്കി​ലും, സംശയം വെ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കുക എന്ന​തു ഞങ്ങ​ളു​ടെ അവ​കാ​ശ​മാ​ണ്. പക്ഷേ, തെ​ളി​വൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​തെ, തൽ​ക്കാ​ല​ത്തെ ഒരു ശു​ണ്ഠി​കൊ​ണ്ടു, പക​രം​വീ​ട്ടു​വാൻ​വേ​ണ്ടി, ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളെ, ഒരു മാ​ന്യ​നെ, ഒരു നഗ​ര​മു​ഖ്യ​നെ, ഒരു ന്യാ​യാ​ധി​പ​തി​യെ, തട​വു​പു​ള്ളി​യെ​ന്ന് ആക്ഷേ​പി​ച്ചു! അതു ഗൗ​ര​വ​മു​ള്ള​താ​ണ്; വളരെ ഗൗ​ര​വ​മു​ള്ള​താ​ണ്. നി​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ ഞാൻ, ഭര​ണാ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ന്റെ ഒരു ചട്ടു​കം, ഭര​ണാ​ധി​കാ​ര​ത്തെ അവ​മാ​നി​ച്ചു! എന്റെ കീ​ഴു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​ന്മാ​രിൽ ആരെ​ങ്കി​ലു​മാ​ണ് ഞാ​നി​ച്ചെ​യ്ത​തു ചെ​യ്തി​രു​ന്ന​തെ​ങ്കിൽ, ആ മനു​ഷ്യൻ ഉദ്യോ​ഗ​ത്തി​ലി​രി​ക്കാ൯ അർ​ഹ​ന​ല്ലെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു,ഞാൻ പി​രി​ച്ചു​ക​ള​യും; അപ്പോൾ? നില്‍ക്കൂ, മി​സ്റ്റർ മെയർ; ഒരു വാ​ക്കു​കൂ​ടി പറ​യ​ട്ടെ, എന്റെ ജീ​വ​കാ​ല​ത്തി​നു​ള്ളിൽ പല​പ്പോ​ഴും ഞാൻ മറ്റു​ള്ള​വ​രോ​ടു കഠി​ന​ത​യോ​ടു​കൂ​ടി പ്ര​വർ​ത്തി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. അതു ന്യാ​യ​മാ​ണ്. എന്റെ ആ പ്ര​വൃ​ത്തി ശരി​യാ​ണ്. ഇപ്പോൾ എന്നോ​ടു ഞാൻ ആവിധം കഠിനത കാ​ണി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലെ​ങ്കിൽ, ഇതു​വ​രെ ചെ​യ്തി​ട്ടു​ള്ള ന്യാ​യ​മെ​ല്ലാം അന്യാ​യ​മാ​യി​ത്തീ​രും. എനി​ക്ക് അന്യ​രോ​ടു​ള്ള​തി​ല​ധി​കം എന്നോ​ടു ദയ കാ​ണി​ക്കാൻ പാ​ടു​ണ്ടോ? ഇല്ല! എന്ത്! എന്നെ​യി​ല്ല. മറ്റു​ള്ള​വ​രെ​മാ​ത്രം ശി​ക്ഷി​ക്കുക എന്നാ​യാൽ ഞാൻ പി​ന്നെ എന്തി​നാ​ണ്! ഞാൻ ശുദ്ധ തെ​മ്മാ​ടി​യാ​യി​ല്ലേ? ‘ആ തെ​മ്മാ​ടി ഴാവേർ’ എന്നു പറ​യു​ന്ന​ത് ശരി​യാ​വും. മി​സ്റ്റർ മെയർ, നി​ങ്ങൾ എന്നോ​ടു ദയ കാ​ണി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് എനി​ക്കാ​ഗ്ര​ഹ​മി​ല്ല; നി​ങ്ങൾ മറ്റു​ള്ള​വ​രോ​ടു ദയ കാ​ണി​ക്കു​ന്ന​തു കണ്ട്, എനി​ക്ക് ദ്വേ​ഷ്യം വന്നി​ട്ടു​ണ്ട് എനി​ക്ക് അങ്ങ​നെ​യൊ​ന്നാ​വ​ശ്യ​മി​ല്ല. ഒരു പൗ​ര​നോ​ടെ​തി​രാ​യി ഒരു തേ​വ​ടി​ശ്ശി​യെ, ഒരു മെ​യ​റോ​ടെ​തി​രാ​യി ഒരു പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​ര​നെ, ലോ​ക​ത്തിൽ ഉയർ​ന്ന നി​ല​യ്ക്കു​ള്ള ഒരാ​ളോ​ടെ​തി​രാ​യി താ​ഴ്‌​ന്ന നി​ല​യ്ക്കു​ള്ള ഒരാളെ, താ​ങ്ങി​നിർ​ത്തു​ന്ന ദയ ശരി​യായ ദയ​യ​ല്ലെ​ന്നു ഞാൻ പറ​യു​ന്നു. ഇത്ത​രം ദയ​യാ​ണ് സാ​മു​ദാ​യി​ക​സ​ന്ധി​ക​ളെ​യെ​ല്ലാം വേർ​പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​ത്. എന്റെ ഈശ്വര! ദയ കാ​ണി​ക്കാൻ എളു​പ്പ​ത്തിൽ സാ​ധി​ക്കും; ന്യാ​യം വി​ടാ​തി​രി​ക്കാ​നാ​ണ് പ്ര​യാ​സം. ആട്ടെ, ഞാൻ വി​ചാ​രി​ച്ച​തു​പോ​ലെ, ഒരാ​ളാ​യി​രു​ന്നു നി​ങ്ങ​ളെ​ങ്കിൽ ഞാൻ നി​ങ്ങ​ളോ​ടു ദയ കാ​ണി​ക്കാൻ പാ​ടി​ല്ല—എനി​ക്കു ചെ​യ്തു​കൂ​ടാ! നി​ങ്ങൾ​ക്കു കാ​ണാ​മാ​യി​രു​ന്നു! മി​സ്റ്റർ മെയർ, മറ്റൊ​രാ​ളോ​ടു ഞാൻ ഏതു​വി​ധം പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കു​മോ, അതേ​വി​ധം ഞാൻ എന്നോ​ടു പ്ര​വർ​ത്തി​ക്ക​ണം. ഞാൻ കു​റ്റ​ക്കാ​രെ പി​ടി​ച്ചൊ​തു​ക്കു​മ്പോൾ, തെ​മ്മാ​ടി​ക​ളു​ടെ നേരെ ശക്തി​യോ​ടു​കൂ​ടി പാ​ഞ്ഞു​ക​യ​റു​മ്പോൾ, പല​പ്പോ​ഴും ഞാൻ എന്നോ​ടു തന്നെ​യാ​യി പറ​യാ​റു​ണ്ട്, ‘നി​യ്യൊ​ന്നു പത​റി​യാൽ, ഒരു തെ​റ്റു കാ​ണി​ച്ചി​ട്ടു നീ​യെ​ന്റെ കൈയിൽ വന്നാൽ, കഴി​ഞ്ഞു നി​ന്റെ കഥ!’ ഞാൻ പത​റി​പ്പോ​യി; തെ​റ്റു കാ​ണി​ച്ച​തി​നു ഞാൻ എന്നെ പി​ടി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. അത്ര​യും ചീത്ത! ഞാൻ വന്നു എന്നെ ഉദ്യോ​ഗ​ത്തിൽ​നി​ന്നൊ​ഴി​വാ​ക്കി, ‘എന്റെ ശമ്പ​ളം തീർ​ത്തു, എന്നെ ആട്ടി​യ​യ​ച്ചു! നല്ല​ത്. എനി​ക്കു കയ്യു​ണ്ട്. ഞാൻ കൃഷി ചെ​യ്യും; എനി​ക്കു രണ്ടും വ്യ​ത്യാ​സ​മി​ല്ല. മി​സ്റ്റർ മെയർ, ഉദ്യോ​ഗ​ത്തി​ന്റെ ഗു​ണ​ത്തി​ന് ഇങ്ങ​നെ ഒന്നു ചെ​യ്തു​കാ​ട്ടി​ക്കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​താ​വ​ശ്യ​മാ​ണ്. ഇൻ​സ്പെ​ക്ടർ ഴാ​വേ​റെ പണി​യിൽ​നി​ന്ന് പി​രി​ക്കു​ക​യേ എനി​ക്കു വേ​ണ്ടു.’

ഇതെ​ല്ലാം അയാൾ, അഹ​ങ്കാ​ര​ത്തോ​ടും വണ​ക്ക​ത്തോ​ടും നി​രാ​ശ​ത​യോ​ടു​കൂ​ടി​യെ​ങ്കി​ലും വി​ശ്വാ​സ​ത്തോ​ടും ഇട​ക​ലർ​ന്ന ഒരു സ്വ​ര​ത്തി​ലാ​ണ് പറ​ഞ്ഞ​ത്. ആ സ്വ​ര​വി​ശേ​ഷം, സത്യ​സ​ന്ധ​നും അസാ​ധാ​ര​ണ​നു​മായ ഈ മനു​ഷ്യൻ അനിർ​വ​ച​നീ​യ​മായ ഒരു മഹി​മാ​വി​നെ ഉള​വാ​ക്കി.

‘ആലോ​ചി​ക്കാം,’ മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ പറ​ഞ്ഞു.

മെയർ കൈ നീ​ട്ടി​ക്കാ​ണി​ച്ചു.

ഴാവേർ പി​ന്നോ​ക്കം വാ​ങ്ങി​പ്പോ​യി; ഒരു സം​ഭ്രാ​ന്ത​സ്വ​ര​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു: ‘മാ​പ്പ്, മി​സ്റ്റർ മെയർ, പക്ഷേ, ഇതു പാ​ടി​ല്ല. ഒരു മെയർ ഒരു പൊ​ല്ലീ​സ്സൊ​റ്റു​കാ​ര​ന്നു കൈ കൊ​ടു​ക്കാ​റി​ല്ല.’

അയാൾ പല്ലു​കൾ​ക്കി​ട​യി​ലൂ​ടെ തു​ടർ​ന്നു: ‘ഒരു പൊ​ല്ലീ​സ്സൊ​റ്റു​കാ​രൻ, അതേ, പൊ​ല്ലീ​സ്സ​ര​ധി​കാ​ര​ത്തെ ദു​ഷ്പ്ര​യോ​ഗ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തു​മു​തൽ ഞാൻ ഒരു ഒറ്റു​കാ​രൻ മാ​ത്ര​മാ​ണ്.’

അയാൾ അത്യ​ന്തം ബഹു​മാ​ന​പൂർ​വം തല കു​നി​ച്ചു. വാ​തി​ല​ക്ക​ലേ​ക്കു നട​ന്നു. അവി​ടെ​നി​ന്ന്, അയാൾ ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ ഒരു തി​രി​ച്ചൽ തി​രി​ഞ്ഞു. കീ​ഴ്പോ​ട്ടു നോ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ പറ​ഞ്ഞു; മി​സ്റ്റർ മെയർ, മറ്റൊ​രാൾ എന്റെ ഉദ്യോ​ഗ​ത്തി​ന്നെ​ത്തു​ന്ന​തു​വ​രെ, ഞാൻ​ത​ന്നെ പ്ര​വൃ​ത്തി നോ​ക്കി​ക്കൊ​ള്ളാം.’

അയാൾ നട​ന്നു. മൊ​സ്സ്യു മദ​ലി​യെൻ കു​റ​ച്ചു​നേ​ര​ത്തേ​ക്ക് ആ ഉറ​ച്ച​തും ശക്തി​യു​ള്ള​തു​മായ കാൽ​വെ​പ്പു​ശ​ബ്ദ​ത്തെ ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചു കേ​ട്ടു​കൊ​ണ്ട് ആലോ​ച​ന​യിൽ​പ്പെ​ട്ടു നി​ന്നു; ആ ഒച്ച ഇട​നാ​ഴി​യി​ലെ ഇഷ്ടിക വി​രി​യിൽ ലയി​ച്ചു.