നാ​ല്പ​തു വർ​ഷ​ത്തി​നു മുൻ​പു് സാൽ​പെ​ത്രി​യേർ എന്ന അജ്ഞാ​ത​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തേ​യ്ക്കു കട​ന്നു, പു​റം​ന​ട​ക്കാ​വി​ലൂ​ടെ ബാ​റി​യൻ ദീ​ത്ത​ലി​യി​ലേ​ക്കു കയറിയ ഒരു സഞ്ചാ​രി ഒടു​വിൽ ഒരു സ്ഥ​ല​ത്തെ​ത്തി​ച്ചേർ​ന്നു; പാ​രി​സ്സു് നഗരം അവി​ടെ​വെ​ച്ച് അന്തർ​ദ്ധാ​നം ചെ​യ്ത​താ​യി തോ​ന്നും. അതു വി​ജ​ന​മാ​ണെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ—എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ, അതിലേ ആൾ​സ്സ​ഞ്ചാ​ര​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അതു നാ​ട്ടും​പു​റ​മാ​യി​ട്ടി​ല്ല— എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ അവിടെ വീ​ടു​ക​ളും തെ​രു​വു​ക​ളു​മു​ണ്ടു്; അതു പട്ട​ണ​മ​ല്ല— എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ തെ​രു​വു​ക​ളിൽ നി​ര​ത്തു​വ​ഴി​പോ​ലെ​യു​ള്ള ചക്ര​ച്ചാ​ലു​ക​ളു​ണ്ടെ​ന്ന​ല്ല, അവയിൽ പു​ല്ലു മു​ള​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു; അതൊരു ഗ്രാ​മ​മ​ല്ല— വീ​ടു​കൾ​ക്ക് ഉയരം കൂടും, എന്താ​യി​രി​ക്കാം പി​ന്നെ അത്? ഒരാ​ളു​മി​ല്ലാ​ത്ത ഒരാൾ പാർ​പ്പു​സ്ഥ​ല​മാ​യി​രു​ന്നു അതു്; ചി​ല​രു​ള്ള​തായ ഒരു വി​ജ​ന​പ്ര​ദേ​ശം; നഗ​ര​ത്തി​ന്റെ ഒരു പു​റം​ന​ട​ക്കാ​വു്; പാ​രി​സ്സി​ലെ ഒരു തെ​രു​വു്; രാ​ത്രി​യിൽ കാ​ട്ടു​പു​റ​ത്തെ​ക്കാ​ള​ധി​കം ഘോരം, പകൽ ഒരു ശ്മ​ശാ​ന​ത്തെ​ക്കാ​ള​ധി​കം ഭയ​ങ്ക​രം.

അതു പണ്ട​ത്തെ മാർഷെ-​ഷെ-വൊ എന്ന പ്ര​ദേ​ശ​മാ​യി​രു​ന്നു.

ആ സഞ്ചാ​രി മാർഷെ-​ഷെ-വൊവിന്റെ ഇടി​ഞ്ഞു​പൊ​ളി​ഞ്ഞ നാ​ലു​കോ​ട്ട മതി​ലു​ക​ളും വി​ട്ടു കട​പ്പാൻ ധൈ​ര്യ​പ്പെ​ട്ടു​വെ​ങ്കിൽ, ഉയർ​ന്ന മതിൽ​ക്കെ​ട്ടു​ക​ളാൽ രക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ഒരു പൂ​ന്തോ​പ്പി​നെ വല​ത്തു​പു​റ​ത്തു വി​ട്ടും​വെ​ച്ചു റ്യു ദ്യു പെ​ത്തി ബാൻ​ക്വി​യേർ കട​ന്നു് അപ്പു​റ​ത്തേ​ക്കു പോവാൻ തു​നി​യു​ന്ന​പ​ക്ഷം, ഉടനെ കൂ​റ്റൻ നീർ​നാ​യ​ത്തോൽ​ത്തൊ​പ്പി​ക​ളെ​പ്പോ​ലു​ള്ള മര​ത്തോൽ​ച്ച​ക്കു​കൾ നി​ല്ക്കു​ന്ന ഒരു വയൽ പ്ര​ദേ​ശ​മാ​യി; അതു കഴി​ഞ്ഞാൽ മര​ത്ത​ടി​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടും, മര​ക്കു​റ്റി​ക​ളും, ഈർ​ച്ച​പൊ​ടി​യും നു​റു​ങ്ങു​ക​ളും കു​ന്നു​കൂ​ടി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കൊ​ണ്ടും— അതിനു മീതേ ഒരു കൂ​റ്റൻ നായ നി​ന്നു കു​ര​യ്ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കും— വഴി മു​ട​ങ്ങിയ ഒരു വേ​ലി​ക്ക​കം; അതു കഴി​ഞ്ഞാൽ പൂ​പ്പൽ​കൊ​ണ്ടു പൊ​തി​ഞ്ഞ​തും വസ​ന്ത​ത്തിൽ പു​ഷ്പ​ങ്ങൾ​കൊ​ണ്ടു മൂ​ടി​യ​തും ദു:ഖസൂ​ച​ക​മാ​യി​ട്ടെ​ന്ന​പോ​ലെ, കറു​ത്ത നി​റ​ത്തോ​ടു കൂ​ടി​യ​തു​മായ ഒരു ചെ​റു​വാ​തി​ലു​ള്ള നീ​ണ്ടു് ഉയരം കു​റ​ഞ്ഞ് ഇടി​ഞ്ഞു​പൊ​ളി​ഞ്ഞ ഒരു മതിൽ; അതി​ന്റെ അപ്പു​റ​ത്തു, തി​ക​ച്ചും വി​ജ​ന​പ്ര​ദേ​ശ​ത്താ​യി, കണ​ക്കു​ശീ​ട്ടു​കൾ തപാ​ലി​ല​യ​യ്ക്ക​രു​തു് എന്നു് വലിയ അക്ഷ​ര​ത്തിൽ കൊ​ത്തി​യി​ട്ടു​ള്ള ഒരു വല്ലാ​ത്ത ഇടി​ഞ്ഞു​പൊ​ളി​ഞ്ഞ ഭവനം— ഇപ്പോൾ ആ ഉശിരൻ സഞ്ചാ​രി റ്യൂ ദേ വീൻ സാ​ങ്ങ്മോർ​സേൽ എന്ന പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു് ആരും അറി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത മൂ​ല​യിൽ എത്തി​യി​രി​ക്കും. അവിടെ, ഒരു വ്യ​വ​സാ​യ​ശാ​ല​യ്ക്ക​ടു​ത്തു രണ്ടു തോ​ട്ട​മ​തി​ലു​ക​ളു​ടെ ഇട​യ്ക്കാ​യി, അക്കാ​ല​ത്തു്, ഒരു ചെ​റു​ഭ​വ​നം കാണാം; ഒറ്റ​നോ​ട്ട​ത്തിൽ ഒരു ചെ​റ്റ​പ്പു​ര​പോ​ലെ അത്ര​യും ചെ​റു​താ​യി തോ​ന്നു​ന്ന ആ സ്ഥലം വാ​സ്ത​വ​ത്തിൽ ഒരു വലിയ പള്ളി​യോ​ളം വലി​പ്പ​മു​ള്ള​താ​യി​രു​ന്നു. അതി​ന്റെ ഒരു ഭാ​ഗ​വും നെ​റ്റി​പ്പു​റ​വും മാ​ത്ര​മേ വഴി​വ​ക്ക​ത്തേ​ക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളൂ; അതിൽ​നി​ന്നാ​ണു് അതി​ന്റെ വലു​പ്പ​ക്കു​റ​വു്. ഏക​ദേ​ശം വീടു മു​ഴു​വ​നും മറ​വി​ലാ​യി​രു​ന്നു. വാ​തി​ലും ജനാ​ല​യും മാ​ത്ര​മേ കണ്ടി​രു​ന്നു​ള്ളൂ.

ഈ ചെ​റ്റ​പ്പുര ഒരു നിലയേ ഉള്ളൂ.

ഒന്നാ​മ​താ​യി ഒരു പരീ​ക്ഷ​ക​ന്റെ ശ്ര​ദ്ധ​യെ ആകർ​ഷി​ക്കു​ന്ന​തു, കല്ലു​കൊ​ണ്ടു പടു​പ​ണി​യാ​യി പടു​ത്തു​ണ്ടാ​ക്കി​യ​തി​നു​പ​ക​രം ഭം​ഗി​യിൽ​ച്ചെ​ത്തി കൊ​ത്തു​പ​ണി​യോ​ടു​കൂ​ടി നിർ​മ്മി​ക്ക​പ്പെ​ടി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കിൽ ജന​വാ​തിൽ ഒരു പ്ര​ഭു​മ​ന്ദി​ര​ത്തി​ന്റെ അത്താ​ഴ​പ്പ​ണി​ത​ന്നെ​യാ​യേ​നേ എന്നി​രി​ക്കെ, വാതിൽ ഒരു ചെ​റ്റ​പ്പു​ര​യു​ടേ​തിൽ നി​ന്നു് ഒട്ടും വലു​പ്പ​മേ​റി​യ​ത​ല്ല എന്നു​ള്ള​താ​ണു്.

വാതിൽ എന്നു പറ​യു​ന്ന​തു, ചെ​ത്തിയ പടി​ക്കു​ള്ള വെറും മര​ക്ക​ഷ​ണ​ങ്ങ​ളെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്ന തു​ലാ​ത്ത​ണ്ടു​ക​ളാൽ ഘടി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ഒരു​കൂ​ട്ടം ചിതലു പി​ടി​ച്ച പല​ക​ക​ള​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നു​മ​ല്ല. അതു തു​റ​ക്കു​ന്ന​തു, മണ്ണു കെ​ട്ടി​യ​തും ചു​ണ്ണാ​മ്പു​ള്ള​തും പൊടി പറ​ക്കു​ന്ന​തും ഉയ​രം​കൂ​ടി​യ​തു​മായ കോ​ണി​പ്പ​ടി​യി​ലേ​ക്കാ​ണു്; കു​ത്ത​നെ​യു​ള്ള ഒരേ​ണി​പോ​ലു​ള്ള​തും തെ​രു​വിൽ​നി​ന്നു നോ​ക്കി​യാൽ കാ​ണാ​വു​ന്ന​തു​മായ ആ സാധനം മു​ക​ളി​ലേ​ക്കു കയ​റി​പ്പോ​യി രണ്ടു ചു​മ​രു​കൾ​ക്കി​ട​യി​ലു​ള്ള അന്ധ​കാ​ര​ത്തിൽ ചെ​ന്നു് അപ്ര​ത്യ​ക്ഷ​മാ​കു​ന്നു. ഈ വാതിൽ ചെ​ന്ന​ടി​ഞ്ഞു​കൂ​ടു​ന്ന ആ ആകൃ​തി​ര​ഹി​ത​മായ പഴു​തി​നു മു​ക​ളിൽ വിതി കു​റ​ഞ്ഞ ഒരു മര​പ്പ​ടി മൂ​ടി​നി​ല്ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്; അതി​ന്റെ മധ്യ​ത്തിൽ ത്രി​കോ​ണാ​കൃ​തി​യി​ലു​ള്ള ഒരു ദ്വാ​രം കാണാം; വാതിൽ അട​ഞ്ഞു​കി​ട​ക്കു​മ്പോൾ അതു് ഒരു ചെ​റു​വാ​തി​ലാ​യും കാ​റ്റിൻ​പ​ഴു​താ​യും ഉപ​യോ​ഗ​പ്പെ​ടു​ന്നു. വാ​തി​ലി​നു​ള്ളിൽ മഷി​യിൽ മു​ക്കി​യെ​ടു​ത്ത ചാ​യ​ത്തേ​പ്പു​കൊ​ണ്ടു് 52 എന്ന രണ്ട​ക്കം വര​ച്ചു​ണ്ടാ​ക്കി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്; മുൻ​പ​റ​ഞ്ഞ മര​പ്പ​ടി​ക്കു മു​ക​ളി​ലാ​യി ആ കൈ തന്നെ 50 എന്നും കു​റി​ച്ചി​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. ഇതു് ആളു​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു സം​ശ​യി​പ്പി​ച്ചു; എവി​ടെ​യാ​ണു് നി​ല്ക്കു​ന്ന​തു? വാ​തി​ലി​നു മുൻ​പിൽ​നി​ന്നു പറ​യു​ന്നു, ‘നമ്പർ 50’; വാ​തി​ലി​ന്റെ ഉള്ളിൽ​നി​ന്നു​ള്ള മറു​പ​ടി​യോ, ‘നമ്പർ 52.’ ത്രി​കോ​ണാ​കൃ​തി​യി​ലു​ള്ള പഴു​തിൽ​നി​ന്നു ചി​ത്ര​പ​ട​ങ്ങ​ളെ​പ്പോ​ലെ പൊ​ടി​നി​റ​ത്തിൽ തൂ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന അക്ക​ങ്ങൾ എന്തെ​ല്ലാ​മെ​ന്നു് ആർ​ക്കും അറി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ.

ജന​വാ​തിൽ വലി​പ്പ​മു​ള്ള​തും, പാ​ക​ത്തിൽ ഉയർ​ത്തി​വെ​ച്ച​തും, ‘വെ​നീ​ഷ്യൻ’ മറ​ക​ളാൽ അല​ങ്ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​തും, വലു​താ​യി ചതു​ര​ത്തി​ലു​ള്ള കണ്ണാ​ടി​ച്ചി​ല്ലു​ക​ളു​ള്ള ചട്ട​ക്കൂ​ടോ​ടു​കൂ​ടി​യ​തു​മാ​യി​രു​ന്നു; ഒന്നു​മാ​ത്രം— ആ വലിയ ചി​ല്ലു​കൾ​ക്കു പലേ​ട​ത്തും മു​റി​വു​കൾ തട്ടി​യി​രു​ന്നു; ആ പരി​ക്കു​ക​ളെ​ല്ലാം ബു​ദ്ധി​പൂർ​വം വെ​ച്ചു പറ്റി​ച്ച കട​ല​സ്സു​ക​ഷ്ണ​ങ്ങ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു മൂ​ടി​യും വെ​ളി​പ്പെ​ട്ടു​മി​രു​ന്നു. പല​ക​ക്ക​ഷ്ണ​ങ്ങൾ സ്ഥാ​ന​ത്തു​നി​ന്നു തെ​റ്റി​യും ചായം പോ​യു​മു​ള്ള അഴി​വാ​തി​ലു​കൾ അക​ത്തു​ള്ള​വ​രെ മറ​യ്ക്കു​ന്ന​തി​ല​ധി​കം വഴി​പോ​ക്ക​രെ പേ​ടി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യാ​ണു് ചെ​യ്തി​രു​ന്ന​തു്. വി​ല​ങ്ങ​നെ​യു​ള്ള അഴി അവി​ട​വി​ടെ പോ​യി​രു​ന്നേ​ട​ത്തു പല​ക​ക്ക​ട​ലാ​സ്സു​കൾ​വെ​ച്ച് ആണി തറ​ച്ചി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണു്; അതു​കൊ​ണ്ടു് ആദ്യ​ത്തിൽ ‘വെ​നീ​ഷ്യൻ’ മറ​യാ​യി തു​ട​ങ്ങി​യി​ട്ടു​ള്ള​തു് ഒടു​വിൽ ജാ​ല​ക​ക്ക​ത​കാ​യി അവ​സാ​നി​ച്ചു. ഒരു വൃ​ത്തി​കെ​ട്ട മട്ടോ​ടു​കൂ​ടിയ ഈ വാ​തി​ലും​കൂ​ടി ഒരേ വീ​ട്ടിൽ കാ​ണ​പ്പെ​ടു​മ്പോൾ, ഒരാൾ എപ്പോ​ഴും ഇര​പ്പാ​ളി​യാ​യും മറ്റെ ആൾ ഒരു കാ​ല​ത്തു് ഒരു മാ​ന്യ​നാ​യും, ഒരേ തരം കീ​റ​വേ​ഷ​ത്തി​ലാ​ണെ​ങ്കി​ലും പര​സ്പ​ര​വി​രു​ദ്ധ​മായ രണ്ടു ഭാ​വ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി വരി​തൊ​ട്ടു നട​ക്കു​ന്ന രണ്ടു് അപൂർ​ണ​ന്മാ​രായ യാ​ച​ക​ന്മാ​രെ​യാ​ണു് ആർ​ക്കും ഓർമ വരിക.

കോ​ണി​പ്പ​ടി​യി​ലൂ​ടെ കയ​റി​ച്ചെ​ന്നാൽ, ഒരു വീ​ടാ​യി മാറിയ ഒരു ചെ​റ്റ​ക്കു​ടി​ലി​ന്റെ ഛാ​യ​യു​ള്ള​തും വി​സ്താ​ര​മേ​റി​യ​തു​മായ ഒരെ​ടു​പ്പിൽ എത്തി​ച്ചേ​രു​ന്നു. ഈ എടു​പ്പി​ന്റെ കു​ടർ​നാ​ള​മാ​യി ഒരു നീണ്ട ഇട​നാ​ഴി​യു​ണ്ടു്; അതി​ന്റെ ഇട​ത്തും വല​ത്തും കേവലം ഗതി​കെ​ട്ടാൽ മാ​ത്രം താ​മ​സി​ക്കാ​വു​ന്ന​വ​യും പലേ വലി​പ്പ​ത്തി​ലു​ള്ള​വ​യു​മായ മു​റി​ക​ളാ​ണു്; അവയെ ഗുഹകൾ എന്ന​തി​ല​ധി​കം ലാ​യ​ക്ക​ള്ളി​കൾ എന്നു പറ​യു​ന്ന​താ​ണു് ഭംഗി. ഈ മണി​യ​റ​ക​ളി​ലേ​ക്കു​ള്ള വെ​ളി​ച്ചം അയൽ​പ​ക്ക​ത്തു​ള്ള തരിശു ഭൂ​മി​ക​ളിൽ​നി​ന്നു കി​ട്ടു​ന്നു.

ഈ സ്ഥ​ല​മെ​ല്ലാം ഇരു​ട്ട​ട​ഞ്ഞ​തും മു​ഷി​ച്ചിൽ തോ​ന്നി​ക്കു​ന്ന​തും ക്ഷീ​ണം തട്ടി​യ​തും ദുഃ​ഖ​മ​യ​വും ശ്മ​ശാ​നോ​ചി​ത​വു​മാ​യി​രു​ന്നു; ഓരോ മു​റി​യു​ടേ​യും ഉള്ളി​ലേ​ക്കു​ള്ള പഴു​തു​കൾ, മേ​ല്പു​ര​യി​ലോ വാ​തി​ലി​ലോ എവി​ടെ​യാ​ണോ അവി​ട​ത്തി​നൊ​ത്തു, തണു​ത്ത വെ​യി​ലിൻ​നാ​ള​ങ്ങ​ളോ മഞ്ഞിൻ​ക​ട്ട​പോ​ലു​ള്ള കാ​റ്റു​ക​ളോ അതി​ന്ന​ക​ത്തു പെ​രു​മാ​റി​യി​രു​ന്നു. ഇത്ത​രം കെ​ട്ടി​ട​ത്തി​ന്നു​ള്ള ശ്ര​ദ്ധാർ​ഹ​വും കൗ​തു​ക​ക​ര​വു​മായ ഒരു വി​ശേ​ഷം, എട്ടു​കാ​ലി​ക​ളു​ടെ അസാ​മാ​ന്യ​വ​ലു​പ്പ​മാ​ണു്.

പു​റ​ത്തേ​ക്കു​ള്ള വാ​തി​ലി​ന്റെ ഇട​തു​വ​ശ​ത്തു, നി​ല​ത്തു​നി​ന്നു് ഏക​ദേ​ശം ഒരാൾ​ക്കു​യ​ര​ത്തിൽ, പി​ന്നീ​ടു ചുമർ വെ​ച്ചു മു​ട്ടി​ച്ച ഒരു ചെ​റു​ജ​നാ​ല​ച​തു​ര​ത്തി​ലു​ള്ള ഒരു ഭി​ത്തി​മാ​ട​മു​ണ്ടാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു; അതു നി​റ​ച്ചും, അതിലേ കട​ന്നു​പോ​കു​ന്ന കു​ട്ടി​കൾ പെ​റു​ക്കി​യി​ട്ട കല്ലിൻ​ക​ഷ്ണ​മാ​ണു്.

ഈ ഭവ​ന​ത്തി​ന്റെ ഒരു ഭാഗം ഇയ്യി​ടെ വെ​ച്ചു തകർ​ത്തു​ക​ള​ഞ്ഞു. ഇപ്പോൾ ബാ​ക്കി നി​ല്പു​ള്ള​വ​യിൽ​നി​ന്നു് അതി​ന്റെ പണ്ട​ത്തെ സ്ഥി​തി ഒരാൾ​ക്കൂ​ഹി​ക്കാം. എല്ലാം​കൂ​ടി അതിന് ഒരു നൂറു കൊ​ല്ല​ത്തി​ല​ധി​കം പ്രാ​യ​മാ​യി​ട്ടി​ല്ല. നൂറു വയ​സ്സു് ഒരു പള്ളി​ക്കാ​ണെ​ങ്കിൽ യൗ​വ​ന​വും, ഒരു വീ​ട്ടി​ന്നാ​യാൽ വാർ​ദ്ധ​ക്യ​വു​മാ​ണു്. മനു​ഷ്യ​ന്റെ പാർ​പ്പി​ടം അവ​ന്റെ ക്ഷ​ണി​ക​ത്വ​ത്തി​ലും, ഈശ്വ​ര​ന്റെ വാ​സ​സ്ഥ​ലം അവി​ട​ത്തെ ശാ​ശ്വ​ത​ത്വ​ത്തി​ലും പങ്കു​കൊ​ള്ളു​ന്നു​ണ്ടോ എന്നു തോ​ന്നും.

തപ്പാൽ​ശ്ശി​പാ​യി ആ വീടു് 50-52-ആം നമ്പർ എന്നാ​ണു് വി​ളി​ക്കാ​റു്; അയൽ​പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലാ​ക​ട്ടെ, ഗോർ​ബോ​വീ​ടു് എന്ന പേരിൽ അത​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്നു.

ഈ പേർ എങ്ങ​നെ വന്നു​കൂ​ടി എന്നു ഞങ്ങൾ വി​വ​രി​ക്ക​ട്ടെ.

ചെ​റു​ക​ഥ​ക​ളാ​കു​ന്ന പച്ച​മ​രു​ന്നു​കൾ പറി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കാൻ ഏർ​പ്പെ​ടു​ന്ന​വ​രും അതാതു തി​യ്യ​തി​ക​ളെ ഓർ​മ​യിൽ മൊ​ട്ടു​സൂ​ചി​കൊ​ണ്ടു തറ​ച്ചു​വെ​ക്കു​ന്ന​വ​രു​മായ ചി​ല്ല​റ​ക്കാ​ര്യ​പ്പി​രി​വു​കാർ​ക്കെ​ല്ലാം, കഴി​ഞ്ഞ നൂ​റ്റാ​ണ്ടിൽ, ഏതാ​ന്റു 1770-ൽ പാ​രി​സ്സു് പട്ട​ണ​ത്തി​നു​ള്ളിൽ ഒരാൾ​ക്കു കോർബോ (=ബലി​ക്കാ​ക്ക) എന്നും മറ്റെ​യാൾ​ക്ക് റേനാർ (=കു​റു​ക്കൻ) എന്നും പേ​രു​ള്ള രണ്ടു വക്കീൽ​മാ​രു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു എന്ന​റി​യാം. ഈ രണ്ടു പേ​രു​ക​ളും ലാ​ഫോ​ന്താ​ങ്ങ് മുൻ​കൂ​ട്ടി ആലോ​ചി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്! വക്കീൽ​മാർ​ക്ക് അതൊരു നല്ല തഞ്ച​മാ​യി; അവർ അതു വെ​റു​തെ വി​ട്ടി​ല്ല. കോ​ട​തി​യി​ലെ ഇരി​പ്പി​ട​ങ്ങ​ളിൽ ക്ഷ​ണ​കാ​ലം​കൊ​ണ്ടു് ഒരു ഖണ്ഡ​ക​വിത നട​പ്പാ​യി; വൃ​ത്ത​ത്തി​നു് അല്പം മു​ട​ന്തു​ള്ള ആ പദ്യ​ശ​ക​ല​ത്തി​ന്റെ സാരം ഇതാ​ണു്:

‘ഒരു വി​ധി​സാ​ര​ത്തി​ന്മേൽ പക്ഷി​യി​രി​പ്പി​രി​ക്കു​ന്ന കോർ ബോ​വ​ക്കീൽ തന്റെ കൊ​ക്കിൽ മര​ണ​ശി​ക്ഷ നട​ത്തൽ​ക്ക​ല്പന പി​ടി​ച്ചി​രു​ന്നു; അതി​ന്റെ നാ​റ്റം​കൊ​ണ്ടു് അടു​ത്തു​കൂ​ടിയ റേ​നാർ​വ​ക്കീൽ ഏതാ​ണ്ടു് ഇങ്ങ​നെ പറ​ഞ്ഞു.’ മറ്റും മറ്റും.

ഈ പരി​ഹാ​സം​കൊ​ണ്ടു ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടി, അതോ​ടു​കൂ​ടി പു​റ​പ്പെ​ടു​ന്ന പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​കൊ​ണ്ടു തങ്ങ​ളു​ടെ തല​പി​ടു​ത്ത​ത്തി​നു തക​റാ​റു വരു​ന്നു എന്നു കണ്ടു്, ആ രണ്ടു മര്യാ​ദ​ക്കാ​രായ വക്കീൽ​മാർ തങ്ങ​ളു​ടെ പേരു മാ​റ്റു​വാൻ നി​ശ്ച​യി​ച്ച്, രാ​ജാ​വി​നു ഹർജി കൊ​ടു​ത്തു.

നൺ​സി​യോ​മെ​ത്രാ​നും കാർ​ദി​നാൽ ദു് ലേ രോഷ് അയ്മോ​ങ്ങും കൂടി; ഭക്തി പൂർവം മു​ട്ടു​ക​ത്തി​യി​രു​ന്നു, പതി​ന​ഞ്ചാ​മൻ ലൂ​യി​യു​ടെ തി​രു​മു​മ്പാ​കെ വേ​ച്ചു തന്നെ, അപ്പോൾ ഉണർ​ന്നെ​ണീ​റ്റ മദാം ദ്യു ബാ​റി​യു​ടെ [1] നഗ്ന​ങ്ങ​ളായ കാ​ല​ടി​ക​ളിൽ പാ​പ്പാ​സ്സി​ടു​വി​ക്കാൻ പണി​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്ന അതേ സമ​യ​ത്താ​ണു് ഇവ​രു​ടെ ഹർജി രാ​ജ​സ​ന്നി​ധി​യി​ലെ​ത്തി​യ​തു്. ചി​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്ന മഹാ​രാ​ജാ​വു വീ​ണ്ടും ചി​രി​ച്ചു കൊ​ണ്ടു് ആ രണ്ടു മെ​ത്രാ​ന്മാ​രു​ടേ​യും മേൽ​നി​ന്നു ഈ രണ്ടു വക്കീൽ​മാ​രു​ടേ​യും മേ​ലേ​ക്ക് ശ്ര​ദ്ധ തി​രി​ച്ചു. നി​യ​മ​ത്തി​ന്റെ ആ രണ്ടു കാ​ലു​കൾ​ക്ക് അവ​രു​ടെ പണ്ട​ത്തെ പേ​രു​കൾ​ത​ന്നെ, അല്ലെ​ങ്കിൽ ഏതാ​ണ്ടു് അമ്മാ​തി​രി​യു​ള്ളവ, കല്പി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു. രാ​ജാ​വി​ന്റെ ഉത്ത​ര​വു​പ്ര​കാ​രം കോർ​ബോ​വി​നു് ആദ്യ​ത്തെ അക്ഷ​രം ഒന്ന​ടി​ച്ചു പര​ത്തി ഗോർബോ എന്നാ​ക്കാ​നു​ള്ള അധി​കാ​രം കി​ട്ടി. റോ​നാ​റി​നു് അത്ര​ത​ന്നെ ഭാ​ഗ്യം കി​ട്ടി​യി​ല്ല. റ എന്ന​തി​ന്നോ​ടു് പ എന്നു കൂ​ട്ടി പ്രേ​നാർ എന്നാ​ക്കി​ത്തീർ​ക്കാ​നേ സാ​ധി​ച്ചു​ള്ളു; അതു​കൊ​ണ്ടു് ആദ്യ​ത്തെ പേരും പി​ന്ന​ത്തെ പേരും ഏതാ​ണ്ടു് ഒരു​പോ​ലെ​ത്ത​ന്നെ​യാ​യി​ത്തീർ​ന്നു.

ഈ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു​ള്ള ഐതി​ഹ്യ​പ്ര​കാ​രം ഈ ഗോർബോ ആയി​രു​ന്നു ഹോ​പ്പി​ത്താൽ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു​ള്ള 5052-ആം നമ്പർ ഭവ​ന​ത്തി​ന്റെ ഉട​മ​സ്ഥൻ. ആ സ്മാ​രക ചി​ഹ്ന​മായ ജനാ​ല​യു​ടെ സ്ര​ഷ്ടാ​വും അദ്ദേ​ഹം​ത​ന്നെ​യാ​നു്.

ഇങ്ങ​നെ ആ എടു​പ്പി​നു ഗോർ​ബോ​വീ​ടു് എന്നു പേർ വീണു.

ഈ വീ​ട്ടി​ന്റെ എതിർ​വ​ശ​ത്തു നട​ക്കാ​വി​ലെ മര​ക്കൂ​ട്ട​ത്തി​നി​ട​യിൽ മു​ക്കാ​ലും ചത്തു​ക​ഴി​ഞ്ഞ ഒരു വലിയ ഇരി​മ്പ​ക​വൃ​ക്ഷ​മു​ണ്ടു്. ഏതാ​ണ്ടു് അതി​നോ​ടെ​തി​രാ​യി​ട്ടു​ത​ന്നെ​യാ​ണു്, വീ​ടു​ക​ളി​ല്ലാ​ത്ത​തും കൽ​വി​രി​പ്പി​ല്ലാ​ത്ത​തും കാ​ല​ത്തെ അനു​സ​രി​ച്ചു പച്ച​ച്ചോ മങ്ങി​യോ നി​ല്ക്കു​ന്ന അനാ​രോ​ഗ്യ​ക​ര​ങ്ങ​ളായ മര​ങ്ങൾ നട്ടു​പി​ടി​പ്പി​ച്ച​തു​മായ റൂ​ഡി​ലാ​ബാ​റി​യാർ ദേ ഗോ​ബ​ലി​ങ്ങ് എന്ന തെ​രു​വു്; അതു പാ​രി​സ്സി​ന്റെ പു​റം​മ​തി​ലി​ന്മേൽ ചെ​ന്നു​മു​ട്ടു​ന്നു. അടു​ത്തു​ള്ള വ്യ​വ​സാ​യ​ശാ​ല​യി​ലെ മേൽ​പ്പു​ര​ക്കൂ​ട്ടിൽ​നി​ന്നു് അന്ന​ഭേ​ദി​യു​ടെ ഒരു ഗന്ധം ഊത്തു​ക​ളാ​യി പു​റ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു.

അതിർ​ക്കി​ട​ങ്ങ് അടു​ത്താ​ണു്. 1823-ൽ കോ​ട്ട​മ​തിൽ ഇല്ലാ​താ​യി​ട്ടി​ല്ല.

ഈ കി​ട​ങ്ങു​ത​ന്നെ ദുഃ​ഖ​മ​യ​ങ്ങ​ളായ വി​ചാ​ര​ങ്ങ​ളെ മന​സ്സിൽ ഇള​ക്കി​വി​ടും. അതി​ലെ​യാ​ണു് ബി​സെ​ത്രി​ലേ​ക്കു​ള്ള വഴി. ചക്ര​വർ​ത്തി​ഭ​ര​ണ​കാ​ല​ത്തും രാ​ജ​വാ​ഴ്ച​ക്കാ​ല​ത്തും മര​ണ​ശി​ക്ഷ വി​ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട പു​ള്ളി​കൾ വി​ധി​ന​ട​ത്തൽ​ദി​വ​സം പാ​രി​സ്സി​ലേ​ക്ക് തി​രി​ച്ചു ചെ​ല്ലാ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തു് ആ വഴി​ക്കാ​ണു്. അവിടെ വെ​ച്ചാ​ണു് 1829-ൽ ‘ഫോ​ന്താൻ ബ്ലോ​കി​ട​ങ്ങി​ലെ കൊ​ല​പാ​ത​കം’ എന്നു പറ​യ​പ്പെ​ട്ട ആ അതി​ഗൂ​ഢ​മായ കൊ​ല​പാ​ത​കം നട​ന്ന​തു്; അതു പ്ര​വർ​ത്തി​ച്ച​വർ ഇതു​വ​രെ രാ​ജ​നീ​തി​യാൽ കണ്ടു​പി​ടി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടി​ല്ല; ഒരി​ക്ക​ലും വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്താൻ കഴി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു ദുഃ​ഖ​മ​യ​മായ വിഷമത; ഒരി​ക്ക​ലും മന​സ്സി​ലാ​ക്കാൻ സാ​ധി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത ഒരു ഭയ​ങ്ക​ര​മായ കട​ങ്കഥ. കു​റ​ച്ചു​കൂ​ടി മുൻ​പോ​ട്ടു നട​ന്നാൽ നി​ങ്ങൾ റ്യു ക്രൂൽ​ബാർ​ബ് എന്ന അപ​ക​ട​സ്ഥ​ല​ത്താ​യി; ഇവിടെ വെ​ച്ചാ​ണു്, വി​ചി​ത്ര​നാ​ട​ക​ങ്ങ​ളി​ലെ​പ്പോ​ലെ, ആകാ​ശ​ത്തു് ഇടി​മു​ഴ​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​മ്പോൾ ഐവ്രി​യി​ലെ ഒരി​ട​യ​പ്പെൺ​കു​ട്ടി​യെ യുൾ​ബാ​ഷ് കു​ത്തി​ക്കൊ​ന്ന​തു്. കു​റ​ച്ച​ടി​കൂ​ടി നട​ക്കുക, നി​ങ്ങൾ ബാ​റി​യെർ​സാ​ങ്ങ്ഴാ​ക്ക്വി​യി​ലെ ആ അല​ക്ഷ്മി പി​ടി​ച്ച​തും തല​പ്പു മു​റി​ഞ്ഞ​തു​മായ ഇരി​മ്പ​ക​മ​ര​ക്കൂ​ട്ട​ത്തി​ലാ​യി— അതേ. തൂ​ക്കു​മ​ര​ത്തെ കാ​ണാ​താ​ക്കു​വാ​നു​ള്ള പരോ​പ​കാ​രി​യു​ടെ യു​ക്തി: മര​ണ​ശി​ക്ഷ​യെ വൈ​ഭ​വ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി വേ​ണ്ടെ​ന്നു വെ​ക്കു​വാ​നും അധി​കാ​ര​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി നി​ല​നിർ​ത്തി​പ്പോ​രാ​നും ധൈ​ര്യ​പ്പെ​ടാ​തെ അതിനു മുൻ​പിൽ ചൂ​ളി​പ്പോ​കു​ന്ന ആ കച്ച​വ​ട​ക്കാ​രെ​ക്കൊ​ണ്ടും പ്ര​മാ​ണി​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടും നി​റ​ഞ്ഞ ഒരു ജന​സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​ന്റെ നി​കൃ​ഷ്ട​വും അവ​മാ​ന​ക​ര​വു​മായ വ്യ​സ​നാ​ല​യം.

മുൻ​പേ​ത​ന്നെ തീർ​ച്ച​പ്പെ​ട്ടു​ക​ഴി​ഞ്ഞ​തും എപ്പോ​ഴും ഭയ​ങ്ക​ര​മാ​യി​ട്ടൂ​ള്ള​തു​മായ ഈ ഒരു സ്ഥലം ഒഴി​ച്ചാൽ. മു​പ്പ​ത്തേ​ഴു കൊ​ല്ല​ത്തി​നു​മുൻ​പു്, ആ ദുഃ​ഖ​മ​യ​മായ പു​റം​ന​ട​ക്കാ​വിൽ​വെ​ച്ച് ഏറ്റ​വും ദുഃ​ഖ​മ​യ​മായ പ്ര​ദേ​ശം, 50-52-ആം നമ്പർ കെ​ട്ടി​ടം നി​ല്ക്കു​ന്ന​തും ഇന്നു​കൂ​ടി ഒട്ടും രസം തോ​ന്നി​ക്കാ​ത്ത​തു​മായ ആ ഒന്നാ​ണു്.

ഇരു​പ​ത്ത​ഞ്ചു കൊ​ല്ലം കഴി​ഞ്ഞ​തി​നു ശേഷം മാ​ത്ര​മേ അവിടെ പ്ര​മാ​ണി​വീ​ടു​കൾ പൊ​ന്തി​വ​രാൻ തു​ട​ങ്ങി​യു​ള്ളു. ആ പ്ര​ദേ​ശം അസു​ഖ​ക​ര​മാ​യി​രു​ന്നു. ആളു​ക​ളെ അല​ട്ടു​ന്ന ഈവക വി​ചാ​ര​ങ്ങൾ​ക്കു പുറമേ, അവിടെ എത്തു​ന്ന മനു​ഷ്യ​ന്നു സാൽ​പെ​ത്രി​യേർ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തി​നും അതി​ന്റെ മണി​ഗോ​പു​രാ​ഗ്രം അവിടെ നി​ന്നാൽ അല്പ​മൊ​ന്നു കാണാം— ബി​സെ​ത്ര് പ്ര​ദേ​ശ​ത്തി​നും— അതി​ന്റെ പു​റം​ഞെ​റി​കൾ അയാൾ തൊ​ടു​ക​ത​ന്നെ ചെ​യ്യു​ന്നു— മധ്യ​ത്തി​ലാ​ണു്, താൻ നി​ല്ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നു​ള്ള ബോ​ധ​വും വരു​ന്നു— എന്നു​വെ​ച്ചാൽ, സ്ത്രീ​ക​ളു​ടെ ഭ്രാ​ന്തി​നും പു​രു​ഷ​ന്മാ​രു​ടെ ഭ്രാ​ന്തി​നും മധ്യ​ത്തിൽ എന്നർ​ഥം. നോ​ട്ട​ത്തി​നു ചെ​ല്ലാ​വു​ന്ന ദൂ​ര​ത്തി​നു​ള്ളിൽ, കോ​ട്ട​മ​തി​ലും പട്ടാ​ള​പ്പാ​ള​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യോ സന്ന്യാ​സി മഠ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യോ മട്ടി​ലു​ള്ള ചില വ്യ​വ​സാ​യ​ശാ​ല​ക​ളു​ടെ മുൻ​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളും മാ​ത്ര​മേ ഉള്ളു; എല്ലാ​യി​ട​ത്തും ചെ​റ്റ​പ്പു​ര​ക​ളും. മെ​ഴു​കു​ശീ​ല​പോ​ലെ കറു​ത്ത പഴയ മോ​ശ​ച്ചു​മ​രു​ക​ളും ശവ​മ​റ​പോ​ലെ​യു​ള്ള പുതിയ വെ​ള്ള​ച്ചു​മ​രു​ക​ളും നി​ല്ക്കു​ന്നു; എല്ലാ​യി​ട​ത്തും വരി​യൊ​ത്ത മര​ങ്ങ​ളും, ഒരു വരി​ക്കു​ണ്ടാ​ക്കിയ എടു​പ്പു​ക​ളും പരന്ന ചു​മ​രു​ക​ളും നീ​ണ്ടു ഭം​ഗി​യി​ല്ലാ​ത്ത അണി​നി​ര​പ്പു​ക​ളും സമ​കോ​ണു​ക​ളി​ലെ നീ​ര​സ​പ്ര​ദ​മായ ദുഃ​ഖ​മ​യ​ത്വ​വും നി​ല​ത്തു യതൊരു നി​ര​പ്പു​കേ​ടു​മി​ല്ല; പു​ര​പ്പ​ണി​യിൽ യാ​തൊ​രു മനോ​ധർ​മ​വു​മി​ല്ല. ഒരു ഞെ​റി​യി​ല്ല. എല്ലാം​കൂ​ടി ഒരു രസ​മി​ല്ലാ​യ്ക​യും ഒരു സാ​ധാ​ര​ണ​ത്വ​വും ഒരു പൈ​ശാ​ചി​ക​ത്വ​വു​മു​ണ്ടു്. രൂ​പ​തു​ല്യ​ത​പോ​ലെ മന​സ്സി​നെ സ്വാ​സ്ഥ്യം കെ​ടു​ത്തു​ന്ന മറ്റൊ​ന്നി​ല്ല. എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ, രൂ​പ​തു​ല്യത ഒരു​ന്മേ​ഷ​മി​ല്ലാ​യ്മ​യാ​ണു്; ഉന്മേ​ഷ​മി​ല്ലാ​യ്മ​യാ​ണു് മനോ​വ്യ​സ​ന​ത്തി​ന്റെ അടി​ക്ക​ല്ലു്. നി​രാ​ശത കോ​ട്ടു​വാ​യ​യി​ടു​ന്നു. കി​ട​ന്നു സങ്ക​ട​മ​നു​ഭ​വി​ക്കാ​നു​ള്ള ഒരു നര​ക​ത്തെ​ക്കാൾ ഭയ​ങ്ക​ര​മായ മറ്റൊ​ന്നു​ണ്ടു്; അതാ​ണു് വല്ലാ​തെ മടു​പ്പ​നു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന നരകം. അങ്ങ​നെ​യൊ​രു നരകം വാ​സ്ത​വ​ത്തി​ലു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ 50-52-ആം നമ്പർ ഭവനം നി​ല്ക്കു​ന്ന പ്ര​ദേ​ശം അതി​ലേ​ക്കു​ള്ള പ്ര​വേ​ശ​ദ്വാ​ര​മാ​യേ​നേ.

ഏതാ​യാ​ലും, രാ​ത്രി​യാ​വു​ന്ന​തോ​ടു​കൂ​ടി, പകൽ​വെ​ളി​ച്ചം മറ​ഞ്ഞു​തു​ട​ങ്ങു​മ്പോൾ, വി​ശേ​ഷി​ച്ചും മഴ​ക്കാ​ല​ത്തു, സന്ധ്യ​മാ​രു​തൻ ഇരി​മ്പ​ക​മ​ര​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നു തവി​ട്ടു​നി​റ​ത്തി​ലു​ള്ള ഒടു​വി​ല​ത്തെ ഇല​ക്കൂ​ട്ട​ത്തെ തല്ലി​ക്കൊ​ഴി​ക്കു​ന്ന സമ​യ​ത്തു് അന്ധ​കാ​രം നി​ബി​ഡ​വും നക്ഷ​ത്ര​ര​ഹി​ത​വു​മാ​യി​ത്തീ​രു​മ്പോൾ, അല്ലെ​ങ്കിൽ ചന്ദ്ര​നും മേ​ഘ​പ​ര​മ്പ​ര​യിൽ വി​ട​വു​ക​ളു​ണ്ടാ​ക്കി നി​ഴ​ലു​കൾ​ക്കി​ട​യിൽ അന്തർ​ദ്ധാ​നം ചെ​യ്യു​മ്പോൾ, ഈ പു​റം​ന​ട​ക്കാ​വു് പെ​ട്ട​ന്നു ഭയ​ങ്ക​ര​മാ​യി​ത്തീ​രു​ന്നു. കറു​ത്ത അതിർ​പ്പാ​ടു​കൾ അക​ത്തേ​ക്കു ചു​ളു​ങ്ങി​പ്പോ​ക​യും, അപാ​ര​ത​യു​ടെ നു​റു​ങ്ങു​ക​ളെ​പ്പോ​ലെ, നി​ഴ​ലു​കൾ പൂ​ഴ്‌​ന്നു​ക​ള​യു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു. തൂ​ക്കു​മ​ര​ത്തോ​ടു സം​ബ​ന്ധി​ച്ച് ആ പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളിൽ നട​പ്പു​ള്ള സം​ഖ്യാ​തീ​ത​മായ ഐതി​ഹ്യ​ങ്ങ​ളെ ഓർ​മി​ക്കാ​തി​രി​ക്കാൻ വഴി​പോ​ക്ക​ന്നു നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ലാ​താ​യി​ത്തീ​രു​ന്നു. അസം​ഖ്യം മഹാ​പാ​ത​ക​ങ്ങൾ നട​ന്നി​ട്ടു​ള്ള ഈ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തി​ലെ ഏകാ​ന്ത​ത​യിൽ ഭയ​ങ്ക​ര​മായ എന്തോ ഒന്നു​ണ്ടു്. ആ അന്ധ​കാ​ര​ത്തി​നി​ട​യിൽ വല്ല കെ​ണി​ക​ളി​ലും ചെ​ന്നു​ചാ​ടി​യേ​ക്കു​മോ എന്നു ശങ്ക ജനി​ക്കു​ന്നു; ഇരു​ട്ടി​ന്റെ കെ​ട്ടി​മ​റി​ഞ്ഞ ആകൃ​തി​ഭേ​ദ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം എന്തോ ചതി വി​ചാ​രി​ക്ക​യാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നി​പ്പോ​കു​ന്നു; ഒരോ മര​ത്തി​ന്റേ​യും ഇട​യ്ക്ക് അല്പ​മൊ​ന്നു തെ​ളി​ഞ്ഞു​കാ​ണു​ന്ന ആ നീ​ണ്ട​തും കു​ഴി​വോ​ടു​കു​ടി​യ​തു​മായ ചതു​ര​ഖ​ണ്ഡം ശവ​ക്ക​ല്ല​റ​പോ​ലി​രി​ക്കു​ന്നു; പകൽ അതു വി​രൂ​പ​മാ​യി​രു​ന്നു; സന്ധ്യ​യ്ക്ക് അതു വ്യ​സ​ന​ക​ര​മ​ത്രേ; രാ​ത്രി​യിൽ അതു് ആപൽ​ക്ക​ര​മാ​ണു്.

വേ​ന​ല്ക്കാ​ല​ത്തു സന്ധ്യ​യ്ക്ക് അവി​ട​വി​ടെ വൃ​ക്ഷ​ച്ചു​വ​ട്ടിൽ മഴ​കൊ​ണ്ടു് ചളി​പി​ടി​ച്ച ബെ​ഞ്ചു​ക​ളി​ന്മേൽ ഏതാ​നും ചില കി​ഴ​വി​കൾ ഇരി​ക്കു​ന്ന​തു കാണാം. നല്ല​വ​രായ ഈ വൃ​ദ്ധ​കൾ​ക്കു യാ​ചി​ക്കൽ ഇഷ്ട​മാ​ണു്.

പ്രാ​യ​ത്തെ​ക്കാ​ള​ധി​കം ക്ഷീ​ണ​ത്തെ കാ​ണി​ക്കു​ന്ന ഈ പ്ര​ദേ​ശം, എന്താ​യാ​ലും, അക്കാ​ല​ത്തു​കൂ​ടി ഒന്നു രൂ​പ​ഭേ​ദ​പ്പെ​ടു​ത്തു​വാൻ ആരം​ഭി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. അക്കാ​ല​ത്തു​ത​ന്നെ അതു നോ​ക്കി​ക്കാ​ണേ​ണ​മെ​ന്നു​ള്ള​വർ കു​റ​ച്ചു വേഗം നട​ന്നേ പറ്റൂ എന്നാ​യി​രു​ന്നു. അതി​ന്റെ ആക​പ്പാ​ടെ​യു​ള്ള നി​ല​യു​ടെ ഏതെ​ങ്കി​ലും ഒരു ഭാഗം ഓരോ ദി​വ​സ​വും മറ​ഞ്ഞു​ക​ള​യാ​തെ​യി​ല്ല. കഴി​ഞ്ഞ ഇരു​പ​തു കൊ​ല്ല​മാ​യി ഓർ​ലീൻ​സി​ലെ തീ​വ​ണ്ടി​യാ​പ്പീ​സു് ആ പഴയ ഗ്രാ​മ​ത്തി​ന്റെ അടു​ത്തു​നി​ന്നു്, ഇന്ന​ത്തെ​പ്പോ​ലെ, അതിനെ ഇട്ടു ഭ്ര​മി​പ്പി​ച്ചു​വ​രു​ന്നു. ഒരു തല​സ്ഥാ​ന​ന​ഗ​ര​ത്തി​ന്റെ അയൽ​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു് എവി​ടെ​യെ​ല്ലാ​മാ​ണോ ഒരു തീ​വ​ണ്ടി​യാ​പ്പീ​സു് പ്ര​തി​ഷ്ഠി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ള്ള​തു്, അവി​ടെ​യെ​ല്ലാം അതു് ഒരു നാ​ട്ടു​പു​റ​ത്തി​ന്റെ മര​ണ​ത്തി​നും ഒരു പട്ട​ണ​ത്തി​ന്റെ ജന​ന​ത്തി​നും കാ​ര​ണ​മാ​യി​ത്തീ​രു​ന്നു. ആൾ​ക്കൂ​ട്ട​ത്തി​ന്റെ ഗതാ​ഗ​ത​ങ്ങൾ​ക്കു​ള്ള വലിയ സങ്കേ​ത​ങ്ങ​ളായ ഈ സ്ഥ​ല​ങ്ങൾ​ക്കു ചു​റ്റും കൃ​മി​ക​ളാൽ നി​റ​യ​പ്പെ​ട്ട ഭൂമി, ആ ശക്തി​മ​ത്തു​ക്ക​ളായ യന്ത്ര​ങ്ങ​ളു​ടെ കെ​ട​കെ​ട​ശ്ശ​ബ്ദം​കൊ​ണ്ടു്, കല്ക്ക​രി സാ​പ്പി​ട്ടു തീ​ക്ക​നൽ ഛർ​ദ്ദി​ക്കു​ന്ന ആ പി​ശാ​ച​സ​ദൃ​ശ​ങ്ങ​ളായ പരി​ഷ്കാ​ര​ക്കു​തി​ര​ക​ളു​ടെ ശ്വാ​സോ​ച്ഛ ്വാ​സ​ത്താൽ, വി​റ​യ്ക്കു​ക​യും വാ​യ്പി​ളർ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു, മനു​ഷ്യ​രു​ടെ പണ്ട​ത്തെ പാർ​പ്പി​ട​ങ്ങ​ളെ​യെ​ല്ലാം ചു​വ​ട്ടി​ലേ​ക്കാ​ഴ്ത്തി​ക്ക​ള​ഞ്ഞ്, ആ സ്ഥാ​ന​ത്തു പു​തി​യ​വ​യ്ക്കു പൊ​ന്തി​വ​രാൻ ഇടം​കൊ​ടു​ക്കു​ന്നു​വോ എന്നു തോ​ന്നി​പ്പോ​കു​ന്നു.

ഓർ​ലീ​സു് തീ​വ​ണ്ടി സാൽ​പെ​ത്രി​യേർ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തെ ആക്ര​മി​ച്ചെ​ടു​ത്ത​തു മു​ത​ല്ക്കു, സെ​യി​ന്റു് സാ​ങ്ങ്വി​ക്തോർ എന്നും ഴാർ​ദാ​ങ്ങ് ദെ​പ്ലൊ​ന്തു് എന്നു​മു​ള്ള കി​ട​ങ്ങു​ക​ളെ തൊ​ട്ടു​പോ​കു​ന്ന ആ പണ്ട​ത്തെ ഇടു​ങ്ങിയ തെ​രു​വു​കൾ, ഓരോ ദി​വ​സ​വും മൂ​ന്നും നാലും തവണ ഒരു നി​ശ്ചി​ത​സ​മ​യ​ത്തി​നു​ള്ളിൽ ഓരോ വീ​ടു​ക​ളെ​ത്ത​ന്നെ​യാ​യി ഇട​ത്തോ​ട്ടും വല​ത്തോ​ട്ടും മാ​റ്റി​വെ​ക്കു​ന്ന വണ്ടി​ക്കൂ​ട്ട​ത്തി​ന്റെ പാ​ച്ചിൽ​കൊ​ണ്ടു നി​ന്നു തു​ള്ളു​ക​യാ​യി, അത്യ​ന്തം കണി​ശ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി​യ​തെ​ങ്കി​ലും പറ​ഞ്ഞാൽ അങ്ങ​നെ​യ​ല്ലാ​താ​യി​ത്തീ​രു​ന്ന ചി​ല​തു​ണ്ടു്; വലിയ പട്ട​ണ​ങ്ങ​ളിൽ ആദി​ത്യൻ വീ​ടു​ക​ളു​ടെ ഉമ്മ​റ​ങ്ങൾ​ക്കു ജീ​വ​നും വളർ​ച്ച​യൂ​മു​ണ്ടാ​ക്കാ​റു​ണ്ടെ​ന്നു വാ​സ്ത​വ​മാ​യി പറ​യാ​വു​ന്ന​വി​ധം. വാ​ഹ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ഇള​വി​ല്ലാ​തെ​ക​ണ്ടു​ള്ള ഗതാ​ഗ​തം തെ​രു​വു​കൾ​ക്കു വലു​പ്പം വെ​പ്പി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നു​ള്ള​തു ശരി​യാ​ണു്. ഒരു പുതു ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്റെ ചി​ഹ്ന​ങ്ങൾ പ്ര​ത്യ​ക്ഷീ​ഭ​വി​ക്കു​ന്നു. ഈ പഴയ കു​ഗ്രാ​മ​ത്തിൽ, ഏറ്റ​വും ഇരു​ട്ട​ട​ഞ്ഞ മൂ​ല​ക​ളിൽ, കൽ​വി​രി​പ്പു​കൾ മുഖം കാ​ണി​ക്കു​ന്നു; ആളുകൾ നട​ന്നു​പോക പതി​വി​ല്ലാ​ത്ത സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളിൽ​കൂ​ടി അരു​വ​ഴി​കൾ പു​റ​പ്പെ​ടു​ക​യും ഇഴ​ഞ്ഞി​ഴ​ഞ്ഞു നീളം വെ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു. ഒരു ദിവസം രാ​വി​ലെ—1845 ജൂ​ലാ​യി​യിൽ ഒരു സ്മ​ര​ണീ​യ​ദി​വ​സം രാ​വി​ലെ— കറു​ത്ത മണ്ണെ​ണ്ണ​പ്പാ​ത്ര​ങ്ങൾ അവിടെ പു​ക​യു​ന്ന​തു കണ്ടു; ആ ദിവസം പരി​ഷ്കാ​രം അവിടെ എത്തി​ച്ചേർ​ന്നു എന്നു പറയാം— അതേ, പാ​രി​സ്സു് നഗരം എന്നു സാ​ങ്ങ്മാർ​സോ​വി​ന്റെ അയൽ​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തേ​ക്കു കട​ന്നു.

ഈ ഗോർ​ബോ​വീ​ട്ടി​നു മുൻ​പി​ലാ​ണു് ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് ചെ​ന്നു നി​ന്ന​തു്. കാ​ട്ടു​പ​ക്ഷി​ക​ളെ​പ്പോ​ലെ, അയാ​ളും തന്റെ കൂടു കെ​ട്ടു​വാൻ ഈ വി​ജ​ന​സ്ഥ​ലം തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്തു.

അയാൾ കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​യിൽ കൈ​യി​ട്ടു തപ്പി ഒരു താ​ക്കോൽ പു​റ​ത്തേ​ക്കെ​ടു​ത്തു, വാതിൽ തു​റ​ന്നു്, അക​ത്തു കട​ന്നു, വീ​ണ്ടും സശ്ര​ദ്ധം അതു പൂ​ട്ടി. കൊ​സെ​ത്തി​നേ​യും എടു​ത്തു​കൊ​ണ്ടു് കോ​ണി​പ്പ​ടി കയറി.

കോ​ണി​യു​ടെ മു​കൾ​ത്ത​ട്ടിൽ ചെ​ന്ന​പ്പോൾ അയാൾ കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​യിൽ​നി​ന്നു മറ്റൊ​രു താ​ക്കോ​ലെ​ടു​ത്തു്, അതു​കൊ​ണ്ടു് വേ​റൊ​രു വാതിൽ തു​റ​ന്നു. അയാൾ കട​ന്നു​ചെ​ന്ന​തും വീ​ണ്ടും ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ പൂ​ട്ടി​യി​ട്ട​തു​മായ അറ സാ​മാ​ന്യം വലു​പ്പ​മു​ള്ള ഒരു​ത​രം തട്ടിൽ​പു​റ​മാ​യി​രു​ന്നു; അതിൽ നി​ല​ത്തു് ഒരു വി​രി​യും ഒരു മേ​ശ​യും കുറെ കസേ​ല​ക​ളു​മു​ണ്ടു്; തീ കത്തു​ന്ന​തും നാളം കാ​ണാ​വു​ന്ന​തു​മായ ഒര​ടു​പ്പു് ഒരു മൂ​ല​യിൽ ഇരി​ക്കു​ന്നു. ഈ മോ​ശ​മായ മു​റി​യി​ലേ​ക്കു പു​റ​ത്തു നി​ര​ത്തിൽ നി​ന്നു കത്തു​ന്ന ഒരു വി​ള​ക്ക് ഒരു മങ്ങിയ വെ​ളി​ച്ച​മ​യ​ച്ചി​രു​ന്നു. അങ്ങേ അറ്റ​ത്തു് ഒരു മട​ക്കു​ക​ട്ടി​ലോ​ടു​കൂ​ടിയ ഒരു ചമ​യൽ​മു​റി​യു​ണ്ടു്; ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് കു​ട്ടി​യെ ഈ കി​ട​ക്ക​യി​ലേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​പോ​യി, അവളെ ഉണർ​ത്താ​തെ​ത​ന്നെ, അതിൽ കി​ട​ത്തി.

അയാൾ ഒരു തീ​പ്പെ​ട്ടി​യു​ര​ച്ച് ഒരു മെ​ഴു​കു​തി​രി കൊ​ളു​ത്തി. ഇതെ​ല്ലാം മുൻപേ തന്നെ മേ​ശ​മേൽ ഒരു​ക്കി​വെ​ച്ചി​രു​ന്നു; എന്നി​ട്ടു തലേ​ദി​വ​സം ചെ​യ്ത​പോ​ലെ, സന്തോ​ഷ​പാ​ര​വ​ശ്യം​കൊ​ണ്ടു നി​റ​ഞ്ഞ നോ​ട്ട​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി അയാൾ കൊ​സെ​ത്തി​ന്റെ മു​ഖ​ത്തു സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി; ആ സന്തോ​ഷ​ത്തി​ലു​ള്ള ദയയും വാ​ത്സ​ല്യ​വും ഏതാ​ണ്ടു് ഭ്രാ​ന്തി​നോ​ട​ടു​ത്തി​രു​ന്നു. ആ ചെറിയ പെൺ​കു​ട്ടി, അതി​യായ ശക്തി​ക്കും അതി​യായ അശ​ക്തി​ക്കും മാ​ത്ര​മൂ​ള്ള സമാ​ധാ​ന​പൂർ​വ​മായ വി​ശ്വാ​സ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി താൻ ആരുടെ അടു​ത്താ​ണെ​ന്ന​റി​യാ​തെ ഉറ​ങ്ങി​പ്പോ​ക​യും, താൻ എവി​ടെ​യാ​ണെ​ന്ന​റി​യാ​തെ​ത​ന്നെ ആ വിധം ഉറ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു.

ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് കു​നി​ഞ്ഞു​നി​ന്നു് ആ കു​ട്ടി​യു​ടെ കൈ​യി​ന്മേൽ ചും​ബി​ച്ചു.

ഒമ്പ​തു​മാ​സം മുൻ​പു്, അതേ​വി​ധം ഉറ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ന്ന അമ്മ​യു​ടെ കൈ​യി​ന്മേ​ലും അയാൾ ചും​ബി​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി.

ദുഃ​ഖ​മ​യ​വും ഹൃ​ദ​യ​സ്പർ​ശി​യും മത​വി​ശ്വാ​സ​സം​ബ​ന്ധി​യു​മായ അന്ന​ത്തെ മനോ​വൃ​ത്തി​ത​ന്നെ ഇന്നും അയാ​ളിൽ വ്യാ​പി​ച്ചു.

അയാൾ കൊ​സെ​ത്തി​ന്റെ കി​ട​ക്ക​യ്ക്ക​രി​കിൽ മു​ട്ടു​കു​ത്തി.

അതു നല്ല തെ​ളി​ഞ്ഞ പകൽ​സ്സ​മ​യ​മാ​യി​രു​ന്നു; ആ കു​ട്ടി അപ്പോ​ഴും ഉറ​ങ്ങു​ക​യാ​ണു്. ഡി​സം​ബർ​സ്സൂ​ര്യ​ന്റെ വി​ളർ​ത്തു​മ​ങ്ങിയ രശ്മി​നാ​ളം തട്ടിൻ​പു​റ​ത്തെ കി​ളി​വാ​തി​ലിൽ തു​ള​ഞ്ഞു​ക​ട​ന്നു, വെ​ളി​ച്ചം​കൊ​ണ്ടും നി​ഴൽ​കൊ​ണ്ടു​മു​ള്ള നൂൽ​ക്ക​മ്പി​ക​ളാ​യി മേ​ല്പു​ര​യിൽ പറ്റി​ക്കി​ട​ന്നു. പെ​ട്ട​ന്നു നട​ക്കാ​വി​ലൂ​ടെ കട​ന്നു​പൊ​യി​രു​ന്ന ഒരു ഭാ​ര​വ​ണ്ടി ആ ശക്തി​കു​റ​ഞ്ഞ കട്ടി​ലി​നെ, ഒരി​ടി​മു​ഴ​ക്കം​പോ​ലെ, കു​ലു​ക്കി. അടി​മു​തൽ അറ്റം​വ​രെ ഇട്ടു​തു​ള്ളി​ച്ചു​ക​ള​ഞ്ഞു.

‘ഇതാ, മദാം!’ ഞെ​ട്ടി​യെ​ഴു​ന്നേ​റ്റു​കൊ​ണ്ടു് കൊ​സെ​ത്തു് ഉറ​ക്കെ​പ്പ​റ​ഞ്ഞു, ‘ഇതാ ഞാൻ! ഇതാ ഞാൻ!’

ഉറ​ക്ക​ത്തി​ന്റെ ശക്തി​കൊ​ണ്ടു് കണ്ണു​കൾ പകു​തി​യ​ട​ഞ്ഞും ചു​മ​രി​ന്റെ മൂ​ല​യി​ലേ​ക്കു കൈ നീ​ട്ടി​യും അവൾ കി​ട​ക്ക​മേൽ​നി​ന്നു ഞെ​ട്ടി​യെ​ണീ​റ്റു.

‘അയ്യോ, ഈശ്വര, എന്റെ ചൂൽ!’ അവൾ പറ​ഞ്ഞു.

അവൾ നല്ല​വ​ണ്ണം കണ്ണു തു​റ​ന്നു; പു​ഞ്ചി​രി​കൊ​ണ്ട ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ മു​ഖ​ത്തു ദൃ​ഷ്ടി പതി​ച്ചു.

‘ഹാ! അപ്പോൾ വാ​സ്ത​വ​മാ​ണ്!’ ആ കു​ട്ടി പറ​ഞ്ഞു; ‘മൊ​സ്സ്യു, നി​ങ്ങ​ളാ​ണ​ല്ലേ?’

സു​ഖ​ത്തേ​യും സന്തോ​ഷ​ത്തേ​യും കു​ട്ടി​കൾ ക്ഷ​ണ​ത്തി​ലും മടി​കൂ​ടാ​തെ​യും സ്വീ​ക​രി​ക്കു​ന്നു; അവർ​ത​ന്നെ സു​ഖ​വും സന്തോ​ഷ​വു​മാ​ണ​ല്ലോ.

കട്ടി​ലി​നു കാ​ല്ക്കൽ കാ​ത​റീൻ കി​ട​ക്കു​ന്ന​തു് അവൾ കണ്ടു; വേഗം അതു കട​ന്നെ​ടു​ത്തു കളി തു​ട​ങ്ങി​യ​തോ​ടു​കൂ​ടി അവൾ ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങോ​ടു് ഒരു നൂഠു ചോ​ദ്യം ചോ​ദി​ച്ചു. താൻ എവി​ടെ​യാ​ണു്? പാ​രി​സ്സു് വളരെ വലി​യ​താ​ണോ? മദാം തെ​നാർ​സി​യെർ വളരെ വളരെ ദൂ​ര​ത്താ​ണോ? താൻ അങ്ങോ​ട്ടു മട​ങ്ങി​പ്പോ​ക​ണ​മോ? മറ്റും മറ്റും. പെ​ട്ട​ന്നു് അവൾ കു​റ​ച്ചു​റ​ക്കെ​പ്പ​റ​ഞ്ഞു: ‘ഇവിടെ എന്തു സു​ഖ​മു​ണ്ട്!’

അതൊരു വല്ലാ​ത്ത ഗു​ഹ​യാ​യി​രു​ന്നു. പക്ഷേ, അവ​ള​വി​ടെ സ്വ​ത​ന്ത്ര​യാ​ണു്.

‘ഞാൻ അടി​ച്ചു​വാ​ര​ണ​മോ?’ അവൾ ഒടു​വിൽ ചോ​ദി​ച്ചു.

‘കളി​ച്ചോ​ളൂ!’ ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് പറ​ഞ്ഞു.

ആ ദിവസം ഇങ്ങ​നെ കഴി​ഞ്ഞു. ഒന്നും മന​സ്സി​ലാ​ക്കാൻ ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടാ​തെ, ആ കളി​പ്പാ​വ​യെ​ക്കൊ​ണ്ടും ആ ദയാ​ലു​വായ മനു​ഷ്യ​നെ​ക്കൊ​ണ്ടും കൊ​സെ​ത്തു് അനിർ​വ​ച​നീ​യ​മാ​യി ആഹ്ലാ​ദി​ച്ചു.

പി​റ്റേ​ദി​വ​സം രാ​വി​ലെ, പ്ര​ഭാ​ത​ത്തിൽ, ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് കൊ​സെ​ത്തി​ന്റെ കി​ട​ക്ക​യ്ക്ക​രി​കിൽ​ത്ത​ന്നെ ഇരി​ക്കു​ന്നു; അയാൾ അന​ങ്ങാ​തെ അവൾ ഉണ​രു​ന്ന​തും കാ​ത്തി​രി​പ്പാ​ണു്.

അയാ​ളു​ടെ ആത്മാ​വി​ലേ​ക്ക് എന്തോ പു​തി​യ​തൊ​ന്നു കട​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു.

ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് ഒരി​ക്ക​ലും ഒന്നി​നേ​യും സ്നേ​ഹി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല; ഇരു​പ​ത്ത​ഞ്ചു കൊ​ല്ല​മാ​യി അയാൾ ലോ​ക​ത്തിൽ ഒറ്റ​യ്ക്കാ​ണു്. അയാൾ അച്ഛ​നോ കാ​മു​ക​നോ ഭർ​ത്താ​വോ സ്നേ​ഹി​ത​നോ ആയി​ട്ടി​ല്ല. തട​വി​ലി​രി​ക്കു​മ്പോൾ അയാൾ വി​കൃ​തി​യും ദുഃ​ഖി​യും ചാ​രി​ത്ര​വാ​നും മൂ​ഢ​നും നാ​ണം​കു​ണു​ങ്ങി​യു​മാ​യി​രു​ന്നു. തട​വിൽ​നി​ന്നു് പോന്ന ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ ഹൃദയം മു​ഴു​വ​നും ചാ​രി​ത്രം​കൊ​ണ്ടു നി​റ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. തന്റെ സഹോ​ദ​രി​യേ​യും സഹോ​ദ​രി​യു​ടെ സന്താ​ന​ങ്ങ​ളെ​യും പറ്റി അക​ന്ന​തും അവ്യ​ക്ത​വു​മായ ഒരു സ്മ​ര​ണ​യേ ഉണ്ടാ​യി​ട്ടു​ള്ളൂ; ഒടു​വിൽ അതു് ഏതാ​ണ്ടു് മു​ഴു​വ​നും​ത​ന്നെ മാ​ഞ്ഞു​പോ​യി. അവരെ കണ്ടു​പി​ടി​ക്കാൻ​വേ​ണ്ടി താൻ എല്ലാ ശ്ര​മ​വും ചെ​യ്തു​നോ​ക്കി, അവരെ കാണാൻ കഴി​വി​ല്ലെ​ന്നു വന്ന​പ്പോൾ, അവരെ മറ​ന്നു​ക​ള​ഞ്ഞു. മനു​ഷ്യ​പ്ര​കൃ​തി​യെ അങ്ങ​നെ​യാ​ണു് സൃ​ഷ്ടി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തു്; ചെ​റു​പ്പ​കാ​ല​ങ്ങ​ളി​ലെ മറ്റു മനോ​വി​കാ​ര​ങ്ങൾ, അങ്ങ​നെ വല്ല​തും അയാൾ​ക്കു​ണ്ടാ​യി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ, അവ, ഒരു ഗു​ഹാ​ന്ത​ര​ത്തിൽ പതി​ച്ചു.

കൊ​സെ​ത്തി​നെ കണ്ട​പ്പോൾ—അവളെ കൈ​വ​ശ​പ്പെ​ടു​ത്തി, കൊ​ണ്ടു​പോ​ന്നു, രക്ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​പ്പോൾ— തന്റെ ഹൃദയം ഒന്നു ചലി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​താ​യി അയാൾ​ക്കു തോ​ന്നി.

അയാ​ളു​ടെ സർ​വ​വിധ വി​കാ​ര​വും സ്നേ​ഹ​വും ഇള​കി​ത്തീർ​ന്ന്, ആ കു​ട്ടി​യു​ടെ നേരെ പ്ര​വ​ഹി​ച്ചു. അയാൾ കട്ടി​ലി​ന്ന​ടു​ത്തു ചെ​ന്നു— അവിടെ അവൾ കി​ട​ന്നു​റ​ങ്ങു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; ആ മനു​ഷ്യൻ ആകെ സന്തോ​ഷം​കൊ​ണ്ടു് വി​റ​ച്ചു. ഒര​മ്മ​യ്ക്കു​ള്ള എല്ലാ പ്രാ​ണ​വേ​ദ​ന​ക​ളും അയാൾ​ക്ക​നു​ഭ​വ​പ്പെ​ട്ടു; അവ​യു​ടെ അർ​ഥ​മെ​ന്താ​ണെ​ന്നു് അയാൾ​ക്കു മന​സ്സി​ലാ​യി​ല്ല; എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ; സ്നേ​ഹി​ക്കാ​നാ​രം​ഭി​ക്കു​ന്ന ഒരു ഹൃ​ദ​യ​ത്തി​ന്റെ മഹ​ത്തും അസാ​ധാ​ര​ണ​വു​മായ ചല​ന​വി​ശേ​ഷം വളരെ നി​ഗൂ​ഢ​വും വളരെ കൗ​തു​ക​ക​ര​വു​മായ ഒരു വസ്തു​വാ​ണു്.

തി​ക​ച്ചും പുതിയ ഹൃ​ദ​യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടിയ സാ​ധു​വൃ​ദ്ധൻ!

ഒന്നു​മാ​ത്രം; അയാൾ​ക്ക് അമ്പ​ത്ത​ഞ്ചും കൊ​സെ​ത്തി​നു് എട്ടും വയ​സ്സാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു് അയാ​ളു​ടെ ജീ​വ​കാ​ല​ത്തി​ലെ​ല്ലാം​കൂ​ടി ഉണ്ടാ​യേ​യ്ക്കാ​വു​ന്ന സ്നേ​ഹം ഒരു​ത​രം വാ​ചാ​തീ​ത​മായ പ്ര​കാ​ശ​ത്തി​ലേ​ക്ക് ഒന്നി​ച്ചു ചേർ​ന്നൊ​ഴു​കി.

അയാൾ രണ്ടാ​മ​തു കണ്ടെ​ത്തിയ ദേ​വ​സാ​ന്നി​ധ്യ​മാ​യി​രു​ന്നു അതു്. അയാ​ളു​ടെ മുൻ​പിൽ സദാ​ചാ​ര​നി​ഷ്ഠ​യെ ഒന്നാ​മ​താ​യി മെ​ത്രാൻ പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​മാ​ക്കി​ക്കൊ​ടു​ത്തു; കൊ​സെ​ത്തു് അവിടെ സ്നേ​ഹ​ത്തേ​യും ഉദി​പ്പി​ച്ചു.

ആദ്യ​കാ​ല​ങ്ങ​ളിൽ ഈ സന്തോ​ഷാ​വേ​ഗ​ത്തിൽ തള്ളി​പ്പോ​യി.

കൊ​സെ​ത്താ​ണെ​ങ്കിൽ അവളും, അവൾ അറി​യാ​തെ​ത​ന്നെ, ഒന്നു തി​ക​ച്ചും മാറി— പാവം, പാവം! അമ്മ പി​രി​ഞ്ഞു​പോയ കാ​ല​ത്തു് അവൾ അത്ര​യും കു​ട്ടി​യാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു് ആ കഥ അവൾ കേവലം മറ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു. കണ്ട​തി​നു​മേൽ പറ്റി​പ്പി​ടി​ക്കു​ന്ന മു​ന്തി​രി​ക്കൊ​ടി​കൾ​പോ​ലു​ള്ള എല്ലാ കു​ട്ടി​ക​ളു​ടേ​യും മട്ടിൽ അവളും സ്നേ​ഹി​പ്പാൻ നോ​ക്കി​യി​രു​ന്നു; പക്ഷേ, സാ​ധി​ച്ചി​ല്ല. എല്ലാ​വ​രും അവളെ തങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നു പറി​ച്ചെ​റി​ഞ്ഞ​തേ ഉള്ളൂ— തെ​നാർ​ദി​യെർ​മാ​രും, അവ​രു​ടെ കു​ട്ടി​ക​ളും മറ്റു കു​ട്ടി​ക​ളും, എല്ലാം. അവൾ നായയെ സ്നേ​ഹി​ച്ചു; അതു ചത്തു​പോ​യി; അതി​നു​ശേ​ഷം ആർ​ക്കും എന്തി​നും അവ​ളു​മാ​യി യാ​തൊ​രു സം​ബ​ന്ധ​വും ഉണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല. എട്ടാ​മ​ത്തെ വയ​സ്സിൽ അവ​ളു​ടെ ഹൃദയം തീരെ ഉന്മേ​ഷ​ര​ഹി​ത​മാ​യി എന്നു പറ​യേ​ണ്ടി​വ​രു​ന്ന​തു കഷ്ട​മാ​ണ്— അതു് ഇതി​നു​മുൻ​പു​ത​ന്നെ അറി​യി​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. ഇതു് അവ​ളു​ടെ കു​റ്റ​മ​ല്ല; സ്നേ​ഹി​ക്കു​വാ​നു​ള്ള ഉപ​ക​ര​ണ​മ​ല്ല അവൾ​ക്കി​ല്ലാ​തി​രു​ന്ന​തു്; കഷ്ടം! അതി​നു​ള്ള വഴി​യാ​ണു്. അതി​നാൽ, ആദ്യ​ത്തെ ദി​വ​സം​മു​ത​ല്ക്കു​ത​ന്നെ, അവ​ളു​ടെ മന​സ്സും ബു​ദ്ധി​യും മു​ഴു​വൻ ആ ദയാ​ലു​വായ മനു​ഷ്യ​നെ സ്നേ​ഹി​ക്കു​ന്ന​തി​ലേർ​പ്പെ​ട്ടു. പണ്ടൊ​രു കാ​ല​ത്തു​ണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത ഒര​നു​ഭ​വം— അവൾ തന്ന​ത്താൻ വലു​പ്പം​വെ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്ന്— അവൾ​ക്കു തോ​ന്നി.

ജീ​വി​ത​ത്തു​ടർ​ച്ച​യു​ടെ, കു​ട്ടി​ക്കാ​ല​ത്തി​ന്റെ, ആഹ്ലാ​ദ​ത്തി​ന്റെ, ഫല​മാ​ണി​തു്. ഭൂ​മി​യു​ടേ​യും ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്റേ​യും നൂ​ത​ന​ത്വം കു​റ​ച്ചു വി​ല​പി​ടി​ക്കു​ന്ന ഒന്നാ​ണു്. ഒരു തട്ടിൻ​പു​റ​ത്തി​നു​ള്ളിൽ വർ​ണ​ഭേ​ദം കലർ​ത്തു​ന്ന സു​ഖ​ത്തി​ന്റെ പ്ര​തി​ഫ​ല​നം പോലെ കൗ​തു​ക​ക​ര​മായ മറ്റൊ​ന്നു​മി​ല്ല. നമ്മു​ടെ എല്ലാ​വ​രു​ടേ​യും കഴി​ഞ്ഞ കാ​ല​ത്തി​നു​ള്ളിൽ ഒരു സന്തോ​ഷ​ക​ര​മായ തട്ടിൻ​പു​റ​മു​ണ്ടു്:

പ്ര​കൃ​തി, അമ്പ​തു വയ​സ്സി​ന്റെ വ്യ​ത്യാ​സം, ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ​യും കൊ​സെ​ത്തി​ന്റെ​യും അന്ത​ര​ത്തിൽ ഒര​ഗാ​ധ​ഗു​ഹ​യു​ണ്ടാ​ക്കി; ആ ഗുഹയെ കർ​മ​ഗ​തി തൂ​ത്തു​ക​ള​ഞ്ഞു. വയ​സ്സു​കൊ​ണ്ടു് വ്യ​ത്യാ​സ​പ്പെ​ട്ട​വ​രും വ്യ​സ​നം​കൊ​ണ്ടു യോ​ജി​ച്ച​വ​രു​മായ ഈ രണ്ടു വേർ​പി​രി​ഞ്ഞ ജീ​വി​ത​ങ്ങ​ളെ ഈശ്വ​രൻ തന്റെ അപ്ര​തി​ഹ​ത​മായ മാ​ഹാ​ത്മ്യ​ശ​ക്തി​യാൽ കൂ​ട്ടി​ച്ചേർ​ത്തു സം​ബ​ന്ധി​പ്പി​ച്ചു. വാ​സ്ത​വ​ത്തിൽ ഒന്നു മറ്റ​തി​നെ പൂർ​ണ​മാ​ക്കി. ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ ഹൃദയം ഒരു കു​ട്ടി​യെ അന്വേ​ഷി​ച്ചി​രു​ന്ന​തു​പോ​ലെ, കൊ​സെ​ത്തി​ന്റെ ഹൃദയം ഒര​ച്ഛ​നേ​യും അന്വേ​ഷി​ച്ചി​രു​ന്നു. കണ്ടെ​ത്തുക അന്യോ​ന്യം കാ​ണു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അവ​രു​ടെ കൈകൾ തമ്മിൽ​ത്തൊ​ട്ട ആ നി​ഗൂ​ഢാ​വ​സ​ര​ത്തിൽ, അവർ അന്യോ​ന്യം സം​ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ടു കഴി​ഞ്ഞു. ഈ രണ്ടു ജീ​വാ​ത്മാ​ക്ക​ളും തമ്മിൽ​ക്ക​ണ്ട​പ്പോൾ, രണ്ടു​പേ​രും ആവ​ശ്യ​മു​ള്ള​വ​രാ​ണെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​ക്കി അവർ ഹൃ​ദ​യം​കൊ​ണ്ടു പര​സ്പ​രം ഗാ​ഢാ​ലിം​ഗ​നം ചെ​യ്തു.

വാ​ക്കു​ക​ളെ ഏറ്റ​വും വി​ശാ​ല​വും യഥാർ​ഥ​വു​മായ അർ​ഥ​ത്തി​ലെ​ടു​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ങ്കിൽ, ശവ​ക്ക​ല്ല​റ​യു​ടെ ചു​മ​രു​ക​ളാൽ എല്ലാ​വ​രിൽ​നി​ന്നും വേർ​തി​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​തു​കൊ​ണ്ടു് ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് ഒരു മൃ​ത​ഭാ​ര്യ​നും കൊ​സെ​ത്തു് ഒര​നാ​ഥ​ശി​ശു​വു​മാ​ണെ​ന്നു ഞങ്ങൾ​ക്കു പറ​യാ​വു​ന്ന​താ​ണു്. ഈ സ്ഥി​തി ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​നെ ഒര​മാ​നു​ഷ​സ​മ്പ്ര​ദാ​യ​ത്തിൽ കൊ​സെ​ത്തി​ന്റെ അച്ഛ​നാ​ക്കി.

എന്ന​ല്ല വാ​സ്ത​വ​ത്തിൽ, ഷേ​ലി​ലെ അര​ണ്യാ​ന്തർ​ഭാ​ഗ​ത്തു​വെ​ച്ചു ഴാ​ങ്ങ് വാൽ ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ കൈ ഇരു​ട്ട​ത്തു കൊ​സെ​ത്തി​ന്റെ കൈ പി​ടി​ച്ച​പ്പോൾ, അവൾ​ക്കു​ണ്ടായ നി​ഗൂ​ഢ​സ​ന്തോ​ഷം ഒരു ഭ്ര​മ​മ​ല്ല, യഥാർ​ഥാ​നു​ഭ​വ​മാ​യി​രു​ന്നു. ആ കു​ട്ടി​യു​ടെ കർ​മ്മ​ഗ​തി​യി​ലേ​ക്കു​ണ്ടായ ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ പ്ര​വേ​ശം ഈശ്വ​ര​ന്റെ എഴു​ന്ന​ള്ള​ത്താ​ണു്.

അതു മാ​ത്ര​മ​ല്ല, ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് തന്റെ രക്ഷാ​സ്ഥ​ലം നല്ല​വ​ണ്ണം തി​ര​ഞ്ഞു കണ്ടു​പി​ടി​ച്ചു. അവിടെ അയാൾ​ക്കു യാ​തൊ​ന്നും പേ​ടി​ക്കാ​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല.

കൊ​സെ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി അയാൾ ഉപ​യോ​ഗി​ച്ചു​വ​ന്നി​രു​ന്ന ആ ചമ​യൽ​മു​റി​യോ​ടു​കൂ​ടിയ അകം നട​ക്കാ​വി​ലേ​ക്ക​ഭി​മു​ഖ​മായ ഒരു ജനാ​ല​യു​ള്ള​താ​ണു്. ആ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്ക് ആകെ​യു​ള്ള ഒരു ജനാല അതാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു് വഴി​യി​ലൂ​ടെ​യോ അരു​കി​ലൂ​ടെ​യോ പോ​കു​ന്ന അയൽ​പ​ക്ക​ക്കാ​രു​ടെ നോ​ട്ട​മൊ​ന്നും അങ്ങോ​ട്ടു​ണ്ടാ​വു​മെ​ന്നു ഭയ​പ്പെ​ടാ​നി​ല്ല.

ഇടി​ഞ്ഞു​പൊ​ളി​ഞ്ഞ ഒരു​ത​രം ചാ​യ്പു​പോ​ലെ​യു​ള്ള 50-52-ആം നമ്പർ വീ​ടി​ന്റെ അടി​യി​ലെ നില ഒരു വണ്ടി​പ്പു​ര​യാ​യി ഉപ​യോ​ഗ​പ്പെ​ടു​ത്തി വന്നി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു്, അതും കോ​ണി​ത്ത​ട്ടിൽ മു​കൾ​ഭാ​ഗ​വു​മാ​യി യാ​തൊ​രി​ട​പാ​ടും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. കോ​ണി​പ്പ​ഴു​തോ ഓവു​കു​ഴൽ​ക്ക​ള്ളി​യോ ഇല്ലാ​തി​രു​ന്ന നി​ലം​ത​ട്ടി​നാൽ ആ രണ്ടും വേർ​തി​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. ആ നി​ലം​ത​ട്ടു കെ​ട്ടി​ട​ത്തി​ന്റെ വി​ഭാ​ജ​ക​ചർ​മ​മാ​ണെ​ന്നു പറയാം. കോണി കയ​റി​ച്ചെ​ല്ലു​ന്നേ​ട​ത്തു പലേ മു​റി​ക​ളും തട്ടിൻ​പു​റ​ങ്ങ​ളും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​താ​യി ഞങ്ങൾ പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടു്; അവയിൽ ഒന്നു മാ​ത്ര​മേ ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ ഗൃ​ഹ​ഭ​ര​ണം നട​ത്തി​വ​ന്ന കി​ഴ​വി​യാൽ ഉപ​യോ​ഗി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു​ള്ളു; ബാ​ക്കി​യി​ലെ​ങ്ങും ആരും താ​മ​സ​മി​ല്ല.

പ്ര​ധാ​ന​താ​മ​സ​ക്കാ​രി എന്ന പേ​രി​നാൽ അലം​കൃ​ത​യും വാ​സ്ത​വ​ത്തിൽ ആ വീ​ട്ടി​ന്റെ വാ​തി​ല്ക്കാ​വൽ​പ​ണി​ക്കു​ള്ള​വ​ളു​മായ ആ വൃ​ദ്ധ​യാ​ണു് ക്രി​സ്തു​മ​സ്സു് ദിവസം അയാൾ​ക്ക് ആ സ്ഥലം വാ​ട​ക​യ്ക്കു കൊ​ടു​ത്ത​തു്. സ്പെ​യിൻ​രാ​ജ്യ​വു​മാ​യി കച്ച​വ​ട​ത്തിൽ പണ​മി​റ​ക്കി നഷ്ടം​വ​ന്നു​പോയ ഒരു മാ​ന്യ​നാ​ണു് താൻ എന്നും തന്റെ ഒരു ചെറിയ മക​ളോ​ടു​കൂ​ടി​യാ​ണു് അവിടെ താ​മ​സി​ക്കാൻ ആലോ​ചി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നു​മ​ത്രേ അയാൾ അവളെ പറ​ഞ്ഞു മന​സ്സി​ലാ​ക്കി​യ​തു്. ആറു മാ​സ​ത്തെ സംഖ്യ അയാൾ അവൾ​ക്കു മുൻ​കൂർ കൊ​ടു​ത്തു, നമ്മൾ കണ്ട​തു​പോ​ലെ ആ മു​റി​യും ചമ​യൽ​മു​റി​യും അല​ങ്ക​രി​ച്ചു​വെ​ക്കു​വാൻ അവളെ ഏല്പി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. ഈ സു​ശീ​ല​യാ​ണു് അടു​പ്പിൽ തി​യ്യി​ട്ട​തും അവർ ചെ​ല്ലു​മ്പോ​ഴേ​ക്കു സക​ല​തും ശരി​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തും.

പലേ ആഴ്ച​കൾ കഴി​ഞ്ഞു​പോ​യി; ആ രണ്ടു​പേ​രും​കൂ​ടി ആ ഗു​ഹ​യിൽ സു​ഖ​മാ​യി താ​മ​സി​ച്ചു.

കൊ​സെ​ത്തു് നേരം പു​ലർ​ന്നാൽ ചി​രി​ക്കു​ക​യും ഓരോ​ന്നു പറ​യു​ക​യും പാ​ട്ടു​പാ​ടു​ക​യു​മാ​യി. പക്ഷി​ക​ളെ​പ്പോ​ലെ​ത്ത​ന്നെ കു​ട്ടി​കൾ​ക്കും സ്വ​ന്ത​മാ​യി ചില പ്ര​ഭാ​ത​കീർ​ത്ത​ന​മു​ണ്ടു്.

ചി​ല​പ്പോൾ ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് എങ്ങും തഴ​മ്പി​ച്ച അവ​ളു​ടെ ചു​ക​ന്നു ചെ​റു​തായ കൈ പി​ടി​ച്ചു ചും​ബി​ച്ചു എന്നു​വ​രും. അടി കൊ​ണ്ടി​ട്ടു​മാ​ത്രം ശീ​ലി​ച്ച ആ സാ​ധു​ക്കു​ട്ടി അതി​ന്റെ അർഥം മന​സ്സി​ലാ​വാ​തെ പരി​ഭ്ര​മി​ച്ചു പാ​ഞ്ഞു​ക​ള​യും.

ചില സമ​യ​ത്തു് അവൾ​ക്കൊ​രു ഗൗ​ര​വ​ഭാ​വം കാണാം; തന്റെ കറു​ത്ത ഉടു​പ്പി​ന്മേൽ അവൾ തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കും. കൊ​സെ​ത്തു് കീ​റ​ത്തു​ണി മേ​ലി​ടാ​താ​യി; അവൾ ദുഃ​ഖോ​ചി​ത​മായ ഉടു​പ്പു ധരി​ച്ചി​രു​ന്നു. അവൾ കഷ്ട​പ്പാ​ടിൽ​നി​ന്നു പു​റ​ത്തേ​ക്കു കട​ന്നു, ജീ​വി​ത​ത്തി​ലേ​ക്കു പ്ര​വേ​ശി​ച്ചു.

ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് അവളെ വാ​യി​ക്കാൻ പഠി​പ്പി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടു്. ചി​ല​പ്പോൾ, അവൾ​ക്ക് അക്ഷ​രം പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ക്കു​മ്പോൾ, താൻ തട​വിൽ​വെ​ച്ചു വാ​യി​ക്കാൻ പഠി​ച്ചി​രു​ന്ന​തു ദ്രോ​ഹ​ബു​ദ്ധി​യോ​ടു​കൂ​ടി​യാ​ണെ​ന്നു് അയാൾ​ക്കോർമ വരും. അന്ന​ത്തെ ആ വി​ചാ​രം ഇന്നു് ഒരു കു​ട്ടി​യെ വാ​യി​ക്കാൻ പഠി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തിൽ​ച്ചെ​ന്നു് അവ​സാ​നി​ച്ചു. അപ്പോൾ ആ തട​വിൽ​നി​ന്നു വി​ട്ടു​പോ​ന്ന മനു​ഷ്യൻ ദേ​വ​ന്മാ​രു​ടെ മനോ​രാ​ജ്യ​മായ പു​ഞ്ചി​രി​കൊ​ണ്ടു സ്വയം പു​ഞ്ചി​രി​ക്കൊ​ള്ളും.

മു​ക​ളിൽ​നി​ന്നു​ള്ള ഒരു മുൻ​ക​രു​തൽ, മനു​ഷ്യ​ന​ല്ലാ​ത്ത ആരു​ടേ​യൊ ഒരാ​ളു​ടെ ഇച്ഛാ​ശ​ക്തി, അതി​ലു​ണ്ടെ​ന്നു് അയാൾ​ക്കു തോ​ന്നി; അയാൾ മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തിൽ മു​ങ്ങി​ക്ക​ള​യും. ചീത്ത വി​ചാ​ര​ങ്ങൾ​ക്കെ​ന്ന​പോ​ലെ നല്ല വി​ചാ​ര​ങ്ങൾ​ക്കും ചില അഗാ​ധ​ഗു​ഹ​ക​ളു​ണ്ടു്.

കൊ​സെ​ത്തി​നെ വാ​യി​ക്കാൻ പഠി​പ്പി​ക്കുക, അവളെ കളി​ക്കാൻ വിടുക, ഇതു കൊ​ണ്ടു കഴി​ഞ്ഞു ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ ജീ​വി​ത​ത്തിൽ ഒട്ടു മു​ഴു​വൻ ഭാ​ഗ​വും. അതു​ക​ഴി​ഞ്ഞാൽ അയാൾ അവ​ളു​ടെ അമ്മ​യെ​പ്പ​റ്റി സം​സാ​രി​ക്കും; അവ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു് ഈശ്വ​ര​വ​ന്ദ​നം ചെ​യ്യി​ക്കും.

അവൾ അയാളെ അച്ഛൻ എന്നു വി​ളി​ച്ചു; അയാൾ​ക്കു മറ്റു വല്ല പേ​രു​മു​ണ്ടെ​ന്നു് അവ​ള​റി​ഞ്ഞി​ല്ല.

അവൾ പാവയെ ഉടു​പ്പി​ടു​വി​ക്കു​ന്ന​തും ഉടു​പ്പ​ഴി​ക്കു​ന്ന​തും നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ടും അവ​ളു​ടെ കൊ​ഞ്ച​ലു​കൾ കേ​ട്ടും അയാൾ മണി​ക്കൂ​റു​കൾ കഴി​ക്കും. അയാൾ​ക്കു ജീ​വി​തം വളരെ രസ​മു​ള്ള​താ​യി തോ​ന്നി; മനു​ഷ്യ​രെ​ല്ലാം നല്ല​വ​രും മര്യാ​ദ​ക്കാ​രു​മാ​ണെ​ന്നു് അയാൾ വി​ചാ​രി​ച്ചു; മന​സ്സു​കൊ​ണ്ടു് ഒരാ​ളെ​യും ശകാ​രി​ക്കാ​താ​യി; ഈ കു​ട്ടി അയാളെ സ്നേ​ഹി​ക്കു​ന്ന സ്ഥി​തി​ക്ക്, ഒരു പടു​വൃ​ദ്ധ​നാ​കു​ന്ന​തു​വ​രെ​യ്ക്കും ജീ​വി​ച്ചി​രി​ക്കേ​ണ്ട​ന്നു വെ​ക്കാൻ അയാൾ കാ​ര​ണ​മൊ​ന്നും കണ്ടി​ല്ല. ഒരു കൗ​തു​ക​ക​ര​മായ തേ​ജ​സ്സി​ലെ​ന്ന​പോ​ലെ കൊ​സെ​ത്തി​നാൽ ദീ​പ്ത​മാ​യി​ത്തീർ​ന്ന ഒരു നീണ്ട ഭാ​വി​ജീ​വി​തം അയാ​ളു​ടെ മുൻ​പിൽ പ്ര​ത്യ​ക്ഷീ​ഭ​വി​ച്ചു. നമ്മു​ടെ ഇടയിൽ എത്ര​യെ​ത്ര ഉത്ത​മ​ന്മാർ​ക്കും സ്വാർ​ഥ​വി​ചാ​ര​ങ്ങൾ ഇല്ലാ​താ​വു​ന്നി​ല്ല. അവൾ വി​കൃ​ത​രൂ​പ​യാ​യി​ത്തീ​രും എന്നു ചില സമ​യ​ങ്ങ​ളിൽ അയാൾ ഒരു​ത​രം സന്തോ​ഷ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി വി​ചാ​രി​ച്ചു.

ഇതു ഞങ്ങ​ളു​ടെ ഒര​ഭി​പ്രാ​യം മാ​ത്ര​മാ​ണു്; എന്നാൽ ഞങ്ങ​ളു​ടെ വി​ചാ​രം മു​ഴു​വ​നും പറ​ക​യാ​ണെ​ങ്കിൽ, കൊ​സെ​ത്തി​നെ സ്നേ​ഹി​ക്കാൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​തോ​ടു​കൂ​ടി ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് ചെ​ന്നു​കൂ​ടിയ നി​ല​യിൽ​നി​ന്നു നോ​ക്കു​മ്പോൾ സൽ​ക്കർ​മ​ങ്ങ​ളെ ഇനി​യും തു​ടർ​ന്നു ചെ​യ്യു​ന്ന​തി​നു് ഇങ്ങ​നെ​യൊ​രു​റ​പ്പാ​വ​ശ്യ​മൊ​ന്നു​മി​ല്ലെ​ന്നു ഞങ്ങൾ​ക്കു ലേ​ശ​മെ​ങ്കി​ലും തീർ​ച്ച​യി​ല്ല. മനു​ഷ്യ​രു​ടെ ദ്രോ​ഹ​ബു​ദ്ധി​യേ​യും ജന​സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​ന്റെ കഷ്ട​പ്പാ​ടി​നേ​യും അയാൾ ഒരു പു​തു​നി​ല​യിൽ​നി​ന്നു്, അപൂർ​ണ​ങ്ങ​ളായ നി​ല​ക​ളിൽ​നി​ന്നു്, നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ടു; നിർ​ഭാ​ഗ്യ​ത്തി​നു് ആ സ്ഥി​തി​ഭേ​ദം സത്യാ​വ​സ്ഥ​യു​ടെ ഒരു ഭാഗം മാ​ത്ര​മേ വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്തി​യു​ള്ളൂ— സ്ത്രീ​യു​ടെ ജീ​വി​ത​ഗ​തി ഫൻ​തീൻ​കൊ​ണ്ടു കഴി​ഞ്ഞു; ഭര​ണാ​ധി​കാ​രം മു​ഴു​വ​നും ഴാ​വേ​റിൽ ഒതു​ങ്ങി. ഈ തവണ അയാൾ തട​വി​ലേ​ക്കു ചെ​ന്ന​തു് ഒരു നല്ല കാ​ര്യം പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കു​വാ​നാ​ണു്; പു​തു​താ​യി നീ​ര​സ​ത്തെ അയാൾ വലി​ച്ചു​കു​ടി​ച്ചു; വെ​റു​പ്പും ജാള ്യവും അയാളെ മറി​ച്ചി​ടു​വാൻ നോ​ക്കു​ന്നു; കുറെ കഴി​ഞ്ഞു, നി​ശ്ച​യ​മാ​യും, ശക്തി​യി​ലും പ്ര​കാ​ശ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി​യും ഉദി​ച്ചു​വ​രു​വാ​നു​ള്ള​താ​ണെ​ങ്കി​ലും, മെ​ത്രാ​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള സ്മരണ തൽ​ക്കാ​ല​ത്തേ​ക്ക് ഒന്നു മറ​ഞ്ഞു​പോ​യി എന്നു തോ​ന്നു​ന്നു. പി​ന്ന​ത്തെ കഥ എന്താ​യാ​ലും അപ്പോൾ, ആക​പ്പാ​ടെ, ആ പരി​ശു​ദ്ധ​സ്മ​രണ മങ്ങു​വാൻ തു​ട​ങ്ങി. ഉത്സാ​ഹം കെ​ടു​ക​യും ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് ഒരി​ക്കൽ​ക്കൂ​ടി അധ:പതി​ച്ചു​പോ​കു​ക​യും ചെ​യ്യാൻ ഭാ​വ​മാ​യി​ല്ലെ​ന്നു് ആർ​ക്ക​റി​യാം? അയാൾ സ്നേ​ഹി​ച്ചു. വീ​ണ്ടും ശക്ത​നാ​വാൻ തു​ട​ങ്ങി. കഷ്ടം! കൊ​സെ​ത്തി​നെ​ക്കാൾ ഒട്ടും കു​റ​ഞ്ഞ ഇട​റി​ച്ച​യോ​ടു​കൂ​ടി​യ​ല്ല അയാ​ളും നട​ന്നി​രു​ന്ന​തു്. അയാൾ അവളെ രക്ഷി​ച്ചു​പോ​ന്നു; അവൾ അയാൾ​ക്കു ശക്തി​ചേർ​ത്തു. അവൾ​ക്കു ജീ​വി​ത​ത്തിൽ സഞ്ച​രി​ക്കാ​റാ​യ​ല്ലോ, നമു​ക്ക​യാ​ളോ​ടു നന്ദി പറയുക; അയാൾ​ക്കു പി​ന്നെ​യും സദാ​ചാ​ര​ത്തിൽ​ത്ത​ന്നെ നട​ക്കാ​റാ​യ​ല്ലോ, നമു​ക്ക​വ​ളോ​ടും നന്ദി പറയുക. അയാൾ അവ​ളു​ടെ ഊന്നു​വ​ടി​യാ​യി; അവൾ അയാ​ളു​ടെ താ​ങ്ങും. ഹാ, തൂ​ക്കം ശരി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തി​നു​ള്ള കർ​മ​ഗ​തി​യു​ടെ ആഴ​മേ​റി​യ​തും അമാ​നു​ഷി​ക​വു​മായ ഗൂ​ഢ​വി​ദ്യ.

പകൽ പു​റ​ത്തേ​ക്കു പോ​കാ​തി​രി​ക്കാൻ മാ​ത്ര​മു​ള്ള മുൻ​ക​രു​തൽ​ക്കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ്. എല്ലാ ദി​വ​സ​വും, സന്ധ്യ​യോ​ടു​കൂ​ടി, ചി​ല​പ്പോൾ തനി​ച്ചു, മി​ക്ക​വാ​റും കൊ​സെ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി, നട​ക്കാ​വിൽ​വെ​ച്ച് ഏറ്റ​വും വി​ജ​ന​മായ സ്ഥലം നോ​ക്കി ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് ഒന്നോ രണ്ടോ മണി​ക്കൂർ​നേ​രം ലാ​ത്തും; സന്ധ്യ കഴി​ഞ്ഞാൽ അയാൾ പള്ളി​യിൽ​പ്പോ​വും. ഏറ്റ​വും അടു​ത്തു​ള്ള സാ​ങ്ങ്മെ​ദാർ പള്ളി​യിൽ പോ​കു​ന്ന​തു് അയാൾ​ക്കി​ഷ്ട​മാ​യി​രു​ന്നു. അയാ​ളു​ടെ കൂടെ പോ​കാ​ത്ത ദിവസം, കൊ​സെ​ത്തു് ആ കി​ഴ​വി​യു​ടെ കൂ​ടെ​യി​രി​ക്കും; എന്നാൽ ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ കൂടെ പോ​കു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു ആ കു​ട്ടി​ക്കി​ഷ്ടം. കാ​ത​റീ​നു​മാ​യു​ള്ള എല്ലാ സ്വൈ​ര്യ​സ​ല്ലാ​പ​ങ്ങ​ളെ​ക്കാ​ളും അയാ​ളു​മാ​യി ഒരു മണി​ക്കൂ​റിട കഴി​ക്കു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു അവൾ​ക്കു പ്രി​യം. നട​ക്കു​മ്പോൾ അയാൾ അവ​ളു​ടെ കൈ പി​ടി​ക്കും. ഓരോ രസ​മു​ള്ള കഥ പറയും.

കൊ​സെ​ത്തു് വളരെ പ്ര​സ​രി​പ്പു​ള്ള ഒരു​വ​ളാ​യി പരി​ണ​മി​ച്ചു.

ആ കിഴവി ഗൃ​ഹ​ഭ​ര​ണം നട​ത്തും, ഭക്ഷ​ണം തയ്യാ​റാ​ക്കും, ചന്ത​യ്ക്കു പോവും.

അവർ മി​ത​മാ​യി ചെ​ല​വി​ട്ടു; എല്ലാ​യ്പ്പോ​ഴും കു​റ​ച്ചു​മാ​ത്രം തി​യ്യി​ടും; അത്യാ​വ​ശ്യം ചെ​ല​വി​നു മാ​ത്രം പണ​മു​ള്ള​വ​രെ​പ്പോ​ലെ കഴി​ഞ്ഞു​പോ​ന്നു. മു​റി​യിൽ ആദ്യ​ത്തെ ദിവസം ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന സമാ​ന​ങ്ങ​ളെ ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങാ​യി​ട്ടു കൂ​ട്ടു​ക​യോ കു​റ​യ്ക്കു​ക​യോ ഉണ്ടാ​യി​ല്ല. കൊ​സെ​ത്തി​ന്റെ ചമ​യൽ​മു​റി​യി​ലേ​ക്കു​ള്ള കണ്ണാ​ടി​വ​തിൽ മാ​റ്റി ഒരു കട്ടി​വാ​തി​ലാ​ക്കുക മാ​ത്രം ഒന്നു​ചെ​യ്തു.

അയാൾ അപ്പോ​ഴും മഞ്ഞ​ച്ച കു​പ്പാ​യ​വും കറു​ത്ത കാ​ലു​റ​ക​ളും പഴയ തൊ​പ്പി​യും തന്നെ​യാ​ണു് ധരി​ച്ചി​രു​ന്ന​തു്. തെ​രു​വിൽ നട​ക്കു​മ്പോൾ, അയാൾ ഒരു പാ​വ​മാ​ണെ​ന്നു കാ​ണി​കൾ വി​ചാ​രി​ച്ചു. ചില സമ​യ​ത്തു ദയ​കൂ​ടി​യ​വ​രായ സ്ത്രീ​കൾ അയാൾ​ക്കു തി​രി​ഞ്ഞു​നി​ന്നു വല്ല​തും ധർ​മം​കൊ​ടു​ത്തു എന്നു​വ​രും. ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് ആ കി​ട്ടി​യ​തി​നെ ബഹു​മാ​ന​പൂർ​വം സ്വീ​ക​രി​ക്കും. എന്ന​ല്ല, ചി​ല​പ്പോൾ വല്ല പാ​വ​ങ്ങ​ളും ഇര​ന്നു​ന​ട​ക്കു​ന്ന​തു് അയാൾ കാണും; അപ്പോൾ ആരെ​ങ്കി​ലും അങ്ങോ​ട്ടു നോ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടോ എന്നു നോ​ക്കി​യ​തി​നു​ശേ​ഷം, അയാൾ ഉപാ​യ​ത്തിൽ ആ അഭാ​ഗ്യ​വാ​ന്റെ അടു​ക്കൽ​ച്ചെ​ന്നു കൈയിൽ എന്തെ​ങ്കി​ലും ഒരു നാ​ണ്യം— പല​പ്പോ​ഴും വെ​ള്ളി​നാ​ണ്യ​മാ​വും— ഇട്ടു​കൊ​ടു​ത്തു ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ അവി​ടെ​നി​ന്നു മാറും. ഇതു​കൊ​ണ്ടു ചില ദുർ​ഘ​ട​ങ്ങ​ളും ഉണ്ടാ​യി​ത്തീർ​ന്നു. അയൽ​പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലെ​ല്ലാം അയാൾ ധർമം കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന യാചകൻ എന്ന പേരിൽ അറി​യ​പ്പെ​ടാൻ തു​ട​ങ്ങി.

ഒരു കോ​ങ്ക​ണ്ണി​യും അയൽ​പ​ക്ക​ക്കാ​രെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ളം അസൂ​യാ​ലു​ക്ക​ളായ ജന​ങ്ങൾ​ക്കു​ള്ള ഒരു വി​ശേ​ഷ​ത​യാ​കു​ന്ന അന്വേ​ഷ​ണ​തൽ​പ്പ​ര​ത​യാൽ തി​ക​ച്ചും വ്യാ​പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​വ​ളു​മായ പ്ര​ധാ​ന​പ്പാർ​പ്പു​കാ​രി​ക്കി​ഴ​വി ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​നെ, അയാൾ അറി​യാ​തെ, നല്ല​വ​ണ്ണം സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി​യി​ട്ടു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അവൾ​ക്ക് അല്പം ബാ​ധി​ര്യ​മു​ണ്ടു്; അതവളെ വാ​യാ​ടി​യാ​ക്കി​ത്തീർ​ത്തു. കഴി​ഞ്ഞ കാ​ല​ങ്ങ​ളു​ടെ അവ​ശി​ഷ്ട​മാ​യി അവൾ​ക്കു രണ്ടു പല്ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു— ഒന്നു മു​ക​ളി​ലും, ഒന്നു താ​ഴ​ത്തും; അതവൾ എപ്പോ​ഴും തമ്മി​ലി​ട്ടു​രു​മ്മി​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കും. അവൾ കൊ​സെ​ത്തോ​ടു പലതും ചോ​ദി​ച്ചു​നോ​ക്കി, മോ​ങ്ങ്ഫെർ​മി​യെ​യിൽ നി​ന്നാ​ണു് വന്ന​തെ​ന്നു മാ​ത്ര​മ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നും അവൾ​ക്കു​ത​ന്നെ അറി​വി​ല്ലാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു്, ആ അന്വേ​ഷ​ണ​ത്തിൽ​നി​ന്നു ഫല​മൊ​ന്നും കി​ട്ടി​യി​ല്ല. ഒരു ദിവസം രാ​വി​ലെ, ആ ചെ​റ്റ​പു​ര​യിൽ ആൾ​പ്പാർ​പ്പി​ല്ലാ​തെ​യു​ള്ള മു​റി​ക​ളി​ലൊ​ന്നി​ലേ​ക്കു ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് കട​ന്നു​പോ​കു​ന്ന​തു് ഈ ഒറ്റു​കാ​രി കണ്ടു; അയാ​ളു​ടെ അപ്പോ​ഴ​ത്തെ ഭാവം നല്ല പന്തി​യെ​ല്ലെ​ന്നു് ആ വാ​യാ​ടി​ത്ത​ള്ള​യ്ക്കു തോ​ന്നി. ഒരു തള്ള​പ്പൂ​ച്ച​യു​ടെ കാൽ​വെ​പ്പോ​ടു​കൂ​ടി അവൾ അയാളെ പി​ന്തു​ടർ​ന്നു; അയാൾ​ക്ക​ഭി​മു​ഖ​മാ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ഒരു വാ​തിൽ​പ്പൊ​ളി​യി​ലൂ​ടെ അക​ത്തു നട​ക്കു​ന്ന കാ​ര്യ​ങ്ങൾ നോ​ക്കി​ക്കാ​ണു​വാൻ അവൾ​ക്കു സാ​ധി​ച്ചു. നി​ശ്ച​യ​മാ​യും, കു​റേ​ക്കൂ​ടി രക്ഷ​യ്ക്കു വേ​ണ്ടി​യാ​യി​രി​ക്ക​ണം, ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് വാ​ത​ലി​നു നേരെ പു​റം​തി​രി​ച്ചാ​ണു് നി​ന്നി​രു​ന്ന​തു്. അയാൾ കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​യിൽ കൈ​യി​ട്ടു തപ്പി ഒരു​റ​യും ഒരു കത്തി​രി​യും നൂൽ​പ്പ​ട്ട​യും പു​റ​ത്തേ​ക്കെ​ടു​ത്ത​തു് ആ വൃദ്ധ കണ്ടു. പു​റം​കു​പ്പാ​യ​ത്തി​ന്റെ ഒര​ക​ശ്ശീ​ല​ത്തു​ന്നൽ വെ​ട്ടി ആ പഴു​തി​ലൂ​ടെ മട​ക്കി​ക്കെ​ട്ടിയ ഒരു മഞ്ഞ​ക്ക​ട​ല്ലാ​സ്സിൻ​ക​ഷ്ണം അയാൾ വലി​ച്ചെ​ടു​ത്തു. ഒരാ​യി​രം ഫ്രാ​ങ്കി​ന്റെ നോ​ട്ടാ​ണ​തെ​ന്നു് ആ കിഴവി പേ​ടി​ച്ച​ര​ണ്ടും​കൊ​ണ്ടു് മന​സ്സി​ലാ​ക്കി. അവ​ളു​ടെ ജീ​വ​കാ​ല​ത്തി​നു​ള്ളിൽ രണ്ടാ​മ​ത്തേ​യോ മൂ​ന്നാ​മ​ത്തെ​യോ തവ​ണ​യാ​ണു് അവൾ അങ്ങ​നെ​യൊ​ന്നു കാ​ണു​ന്ന​തു്. അവൾ പേ​ടി​ച്ചോ​ടി​ക്ക​ള​ഞ്ഞു.

ഒരു നി​മി​ഷ​നേ​ര​ത്തി​നു​ശേ​ഷം അയാൾ അവളെ വി​ളി​ച്ച് ആ ആയിരം ഫ്രാ​ങ്ക് നോ​ട്ടു മാ​റ്റി​ക്കൊ​ണ്ടു​വ​രു​വാൻ ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു; മു​മ്മു​ന്നു​മാ​സം കൂ​ടു​മ്പോൾ തനി​ക്കു വരാ​നു​ള്ള സം​ഖ്യ​യാ​ണ​തെ​ന്നും തലേ ദി​വ​സ​മാ​ണു് അതു തനി​ക്ക​യ​ച്ചു​കി​ട്ടി​യ​തെ​ന്നും അയാൾ അവ​ളോ​ടു പറ​ഞ്ഞു. ‘എവി​ടെ​നി​ന്നു്?’ ആ വൃദ്ധ വി​ചാ​രി​ച്ചു. ‘അയാൾ വൈ​കു​ന്നേ​രം ആറു​മ​ണി​യാ​കു​ന്ന​തു​വ​രെ പു​റ​ത്തേ​ക്കു പോ​യി​ട്ടി​ല്ല; ആ സമ​യ​ത്തു ബാ​ങ്കു പൂ​ട്ടി​യി​രി​ക്കും​താ​നും.’ ആ കിഴവി അതു മാ​റ്റാൻ പോയി; തന്റെ ഊഹ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം അവൾ സം​സാ​ര​മാ​ക്കി. ആയിരം ഫ്രാ​ങ്ക് നോ​ട്ടു്, കൂ​ട്ടി​ക്കൂ​ട്ടി വലിയ തു​ക​യാ​യി. ആ നാ​ലു​പു​റ​ത്തു​ള്ള വെ​ടി​പ​റ​യ​ലിൽ ഊക്കൻ വാ​ദ​പ്ര​തി​വാ​ദ​ങ്ങൾ​ക്കെ​ല്ലാം സം​ഗ​തി​യാ​ക്കി.

കു​റ​ച്ചു ദി​വ​സ​ത്തി​നു​ശേ​ഷം, ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് പു​റം​കു​പ്പാ​യ​മ​ഴി​ച്ചി​ട്ടു് ഇട​നാ​ഴി​യി​ലി​രു​ന്ന ഒരു മര​ക്ക​ഷ്ണം ഈർ​ന്നു​മു​റി​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. നമ്മു​ടെ കിഴവി അക​ത്തു് എന്തോ ചില സാ​മാ​ന​ങ്ങൾ നേ​രെ​യാ​ക്കി വെ​ക്കു​ക​യാ​ണു്. അവൾ തനി​ച്ചേ ഉള്ളൂ. കൊ​സെ​ത്തു് ആ മരം ഈർ​ന്നു​മു​റി​ക്കു​ന്ന​തു നോ​ക്കി രസി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. പു​റം​കു​പ്പാ​യം ഒരാ​ണി​മേൽ തൂ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന​തു് അവൾ കണ്ടെ​ത്തി; അതു ചെ​ന്നു പരി​ശോ​ധി​ച്ചു. അക​ശ്ശീല വീ​ണ്ടും തു​ന്നി​പ്പി​ടി​പ്പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ആ മു​ത്തി​യ​മ്മ അതെ​ങ്ങും സശ്ര​ദ്ധം തട​വി​നോ​ക്കി; അതിൽ അവി​ട​വി​ടെ​യെ​ല്ലാം കട​ല്ലാ​സി​ന്റെ കന​മു​ണ്ടെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​ക്കി. നി​ശ്ച​യ​മാ​യും പി​ന്നേ​യും ആയിരം ഫ്രാ​ങ്കി​ന്റെ നോ​ട്ടു​കൾ, സം​ശ​യ​മി​ല്ല!

കീ​ശ​യിൽ പല സാ​ധ​ങ്ങൾ നി​റ​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നും അവൾ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു. അവൾ കണ്ട സൂ​ചി​യും നൂലും കത്തി​രി​യും മാ​ത്ര​മ​ല്ല; ഒരു വലിയ പോ​ക്ക​റ്റു​പു​സ്ത​കം, വളരെ വലു​തായ ഒരു കത്തി, എന്ന​ല്ല— ശങ്കി​ക്കാ​നൊ​രു മാർഗം— പലേ നി​റ​ത്തി​ലു​ള്ള പലേ പാ​ഴ്മു​ടി​യും ആ കു​പ്പാ​യ​ത്തി​നു​ള്ളിൽ അട​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ഓരോ കീ​ശ​യി​ലും അപ്ര​തീ​ക്ഷി​ത​ങ്ങ​ളായ ആവ​ശ്യ​ങ്ങൾ​ക്കു​ള്ള ഉപ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നി.

ഇങ്ങ​നെ ആ വീ​ട്ടു​കാർ മഴ​ക്കാ​ലം കഴി​ച്ചു​കൂ​ട്ടി.

സങ്ങ്മെ​ദർ പള്ളി​യു​ടെ അടു​ത്തു് ആളുകൾ വര​ഞ്ഞി​ട്ട ഒരു പു​റം​കി​ണ​റി​ന്റെ വക്ക​ത്തു ചു​രു​ണ്ടു​കി​ട​ക്കു​ന്ന ഒരു സാ​ധു​മ​നു​ഷ്യ​നു​ണ്ടു്; ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് അയാൾ​ക്കു ധർമം കൊ​ടു​ക്കുക പതി​വാ​ണു്. ആ മനു​ഷ്യ​നെ കണ്ടെ​ത്തി​യാൽ എന്തെ​ങ്കി​ലും കൈ​യി​ലി​ട്ടു​കൊ​ടു​ക്കാ​തെ അയാൾ ആ വഴി​ക്കു പോ​വി​ല്ല. ചി​ല​പ്പോൾ അയാൾ ആ മനു​ഷ്യ​നോ​ടു സം​സാ​രി​ക്കും. ഈ യാ​ച​ക​ന്റെ മേൽ അസൂ​യ​യു​ള്ള​വർ പറ​യാ​റു​ള്ള​തു് അയാൾ പണ്ടൊ​രു പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു എന്നാ​ണു്. എപ്പോ​ഴും ഓരോ ഈശ്വ​ര​പ്രാർ​ഥ​ന​കൾ വി​ഴു​ങ്ങി​പ്പ​റ​യു​ന്ന ഒരെ​ഴു​പ​ത്ത​ഞ്ചു വയ​സ്സു​ള്ള പെൻ​ഷ്യൻ പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​രൻ.

ഒരു ദിവസം വൈ​കു​ന്നേ​രം, കൊ​സെ​ത്തി​ല്ലാ​തെ തനി​ച്ചു ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് നട​ന്നു​പോ​കു​ന്ന സമ​യ​ത്തു, പതി​വു​സ്ഥ​ല​ത്തു് അപ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ കൊ​ളു​ത്തിയ ഒരു വി​ള​ക്കിൻ​കാ​ലി​ന്റെ ചു​വ​ട്ടിൽ​വെ​ച്ച് ആ യാ​ച​ക​നെ കണ്ടു. ആ മനു​ഷ്യൻ ഈശ്വ​ര​വ​ന്ദ​ന​ത്തിൽ മു​ഴു​കി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ തോ​ന്നി; നന്നേ കീ​ഴ്പോ​ട്ടു കു​നി​ഞ്ഞി​ട്ടാ​ണു് ഇരു​ന്നി​രു​ന്ന​തു്. ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് അയാ​ളു​ടെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു ചെ​ന്നു പതിവു ധർമം കൈ​യി​ലി​ട്ടു​കൊ​ടു​ത്തു. യാചകൻ പെ​ട്ട​ന്നു തല​പൊ​ന്തി​ച്ചു ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​നെ സശ്ര​ദ്ധം സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി; ഉടനെ കഴു​ത്തു താ​ഴ്ത്തു​ക​യും ചെ​യ്തു. ഇതു​ണ്ടാ​യ​തു് ഒരു മി​ന്നൽ മി​ന്നു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യാ​ണു്. ഴാ​ങ്ങ് വാൽ ഴാ​ങ്ങ് ഒരു ചൂളൽ ചൂളി. ആ തെ​രു​വീ​ഥി​യി​ലെ വെ​ളി​ച്ച​ത്തു താ​ന​പ്പോൾ കണ്ട മൂഖം ശാ​ന്ത​വും പ്ര​കാ​ശ​മാ​ന​വു​മായ കിഴവൻ പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​ര​ന്റേ​ത​ല്ലെ​ന്നും ധാ​രാ​ളം പരി​ച​യ​മു​ള്ള​തും കഠി​ന​മാ​യി പക​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു​മായ മറ്റൊ​ന്നാ​ണെ​ന്നും അയാൾ​ക്കു തോ​ന്നി. പെ​ട്ടെ​ന്നു് ഇരു​ട്ട​ത്തു് ഒരു നരി​യു​ടെ മുൻ​പിൽ എത്തി​പ്പെ​ട്ടാ​ല​ത്തെ തോ​ന്ന​ലാ​ണു് അയാൾ​ക്കു​ണ്ടാ​യ​തു്. അയാൾ പി​ന്നോ​ക്കം തെ​റി​ച്ചു; ആകെ വി​റ​ച്ചു; ശ്വാ​സം കഴി​ക്കാ​നോ പാ​ഞ്ഞു​ക​ള​യാൻ തന്നെ​യോ ധൈ​ര്യ​പ്പെ​ടാ​തെ, ഒരു കീ​റ​ത്തു​ണി​യാൽ മൂ​ടി​യി​രു​ന്ന തല വീ​ണ്ടും താ​ഴ്ത്തിയ യാ​ച​ക​നെ തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു തി​ക​ച്ചും സ്തം​ഭി​ച്ചു നി​ന്നു; താ​ന​വി​ടെ നി​ല്ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നു​ത​ന്നെ അയാൾ​ക്കു ബോ​ധ​മി​ല്ലാ​ത്ത​തു​പോ​ലെ തോ​ന്നി. ആ അപൂർ​വ​സ​മ​യ​ത്തു്, ഒരു സഹ​ജ​ജ്ഞാ​നം— ആത്മ​ര​ക്ഷ​യ്ക്കു​ള്ള ആ നി​ഗൂ​ഢ​ജ്ഞാ​ന​മാ​യി​രി​ക്കാം അത്— ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​നെ​ക്കൊ​ണ്ട് ഒന്നും മി​ണ്ടി​ക്കാ​തെ​യാ​ക്കി. പണ്ട​ത്തെ ആകൃ​തി​യും, അതേ കീ​റ​വേ​ഷ​വും, സമ്പ്ര​ദാ​യ​വും തന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു അന്നും ആ യാ​ച​ക​ന്നു്, ‘കഷ്ടം!’ ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് പറ​ഞ്ഞു. ‘എനി​ക്ക് ഭ്രാ​ന്താ​ണ്! ഞാൻ സ്വ​പ്നം കണ്ടു​പോ​യി! അതിനു നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ല!’ തി​ക​ച്ചും സം​ഭ്ര​മി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് അയാൾ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്ക് മട​ങ്ങി.

താൻ കണ്ടു എന്നു വി​ചാ​രി​ച്ച ആ മുഖം ഴാ​വേ​റി​ന്റേ​താ​ണെ​ന്നു തന്നൊ​ടു തന്നെ​യെ​ങ്കി​ലും തു​റ​ന്നു​പ​റ​യു​വാൻ അയാൾ​ക്കു ധൈ​ര്യ​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ല.

അന്നു രാ​ത്രി ആ കഴി​ഞ്ഞ​തി​നെ​പ്പ​റ്റി മനോ​രാ​ജ്യം വി​ചാ​രി​ക്കു​മ്പോൾ, ആ മനു​ഷ്യ​നെ​ക്കൊ​ണ്ടു് ഒരി​ക്കൽ​ക്കൂ​ടി തല പൊ​ന്തി​പ്പി​ക്കു​മാ​റു് എന്തെ​ങ്കി​ലും ചോ​ദി​ച്ചു നോ​ക്കി​യി​ല്ല​ല്ലോ എന്ന​യാൾ പശ്ചാ​ത്ത​പി​ച്ചു.

പി​റ്റേ ദിവസം സന്ധ്യ​യോ​ടു​കൂ​ടി അയാൾ പു​റ​ത്തേ​ക്കു പോയി. യാചകൻ ആ സ്ഥാ​ന​ത്തു​ണ്ടു്. നി​ങ്ങൾ​ക്കു സു​ഖ​മി​ല്ലേ?’ മന​സ്സു​റ​പ്പി​ച്ച് ഒരു സൂ കൈ​യി​ലി​ട്ടു കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തോ​ടു​കൂ​ടി ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് ചോ​ദി​ച്ചു. യാചകൻ തല പൊ​ന്തി​ച്ചു, ക്ഷീ​ണ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി പറ​ഞ്ഞു: ‘നന്നാ​യി​വ​ര​ട്ടെ,’ യാ​തൊ​രു സം​ശ​യ​വു​മി​ല്ല, അതു പണ്ട​ത്തെ പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​ര​നാ​ണു്.

ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​നു തി​ക​ച്ചും ഉറ​പ്പു തോ​ന്നി. അയാൾ ചി​രി​ച്ചു​പോ​യി, ‘ഴാ​വേ​റാ​ണു് ആ കണ്ടാ​ളെ​ന്നു് എനി​ക്കെ​ങ്ങ​നെ തോ​ന്നി​ക്ക​ള​ഞ്ഞു?’ അയാൾ വി​ചാ​രി​ച്ചു. ‘ഇപ്പോൾ എനി​ക്കു കണ്ണി​നു വല്ല കാ​ഴ്ച​ക്കു​റ​വു​മു​ണ്ടോ?’ പി​ന്നെ അയാൾ അതി​നെ​പ്പ​റ്റി ഒന്നും വി​ചാ​രി​ച്ചി​ല്ല.

കു​റ​ച്ചു​ദി​വ​സ​ത്തി​നു​ശേ​ഷം— വൈ​കു​ന്നേ​രം എട്ടു മണി​ക്കാ​യി​രി​ക്ക​ണം— അയാൾ അക​ത്തി​രു​ന്നു കൊ​സെ​ത്തി​നെ​ക്കൊ​ണ്ടു് അക്ഷ​ര​ങ്ങ​ളെ ഉറ​ക്കെ ഉച്ച​രി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു; അപ്പോൾ പു​റ​ത്തെ വാതിൽ തു​റ​ക്കു​ക​യും അട​യ്ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന ഒച്ച കേ​ട്ടു; ഇതു് അല്പം അസാ​ധാ​ര​ണ​മാ​യി​ത്തോ​ന്നി. അവിടെ അയാൾ​ക്കു പുറമേ ആ വൃദ്ധ മാ​ത്ര​മേ പാർ​പ്പു​ള്ളൂ; രാ​ത്രി വി​ള​ക്കു കത്തി​ച്ചു​വെ​ക്കേ​ണ്ടി​വ​രാ​തി​രി​പ്പാൻ അവൾ പതി​വാ​യി സന്ധ്യ​യ്ക്കു കി​ട​ക്കും. ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് കൊ​സെ​ത്തോ​ടു മി​ണ്ടാ​തി​രി​ക്കു​വാൻ ഒരാം​ഗ്യം കാ​ണി​ച്ചു. ആരോ കോണി കയറി വരു​ന്ന ശബ്ദം അയാൾ കേ​ട്ടു. ആ കിഴവി രോ​ഗ​ത്തിൽ​പ്പെ​ട്ടു വൈ​ദ്യ​നെ കാണാൻ പോ​യി​രു​ന്നു എന്നു വരാം. ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് ചെ​വി​യോർ​ത്തു.

കാൽ​വെ​പ്പു കന​മു​ള്ള​താ​യി​രു​ന്നു; അതി​നു് ഒരു പു​രു​ഷ​ന്റേ​തി​നൊ​ത്ത ശബ്ദ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; പക്ഷേ, ആ വൃ​ദ്ധ​യു​ടെ പാ​പ്പാ​സ്സു​കൾ കു​ട്ടി​ത്തം കൂ​ടി​യ​വ​യാ​ണു്; എന്ന​ല്ല; ഒരു പു​രു​ഷ​ന്റെ കാൽ​വെ​പ്പോ​ടു സദൃ​ശ്യ​മാ​യി ഒരു വൃ​ദ്ധ​യു​ടെ കാൽ​വെ​പ്പു​പോ​ലെ മറ്റൊ​ന്നി​ല്ല. ഏതാ​യാ​ലും ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് വി​ള​ക്കു കെ​ടു​ത്തി.

‘പതു​ക്കെ ചെ​ന്നു കി​ട​ക്കൂ,’ എന്നും പറ​ഞ്ഞു കൊ​സെ​ത്തി​നെ അയാൾ കി​ട​ക്കാ​ന​യ​ച്ചു; അവ​ളു​ടെ നെ​റ്റി​മേൽ അയാൾ ചും​ബി​ക്കു​ന്ന​തോ​ടു​കൂ​ടി, ആ കാൽ​വെ​പ്പു​കൾ നി​ന്നു.

ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് ഇരു​ട്ട​ത്തു മി​ണ്ടാ​തെ​യും അന​ങ്ങാ​തെ​യും വാ​തി​ല്ക്ക​ലേ​ക്കു പു​റം​തി​രി​ഞ്ഞു കസാ​ല​മേൽ ചു​രു​ങ്ങി​പ്പി​ടി​ച്ചി​രു​ന്നു; അയാൾ ഇരു​ട്ട​ത്തു ശ്വാ​സം കഴി​ച്ച​തു​കൂ​ടി​യി​ല്ല.

ഏതാ​ണ്ടു് കു​റ​ച്ച​ധി​ക​നേ​രം കഴി​ഞ്ഞ​തി​നു​ശേ​ഷം അയാൾ ഒച്ച​യൊ​ന്നും കേൾ​ക്കാ​ത്ത​പ്പോൾ പി​ന്നോ​ക്കം തി​രി​ഞ്ഞു; വതി​ല്ക്ക​ലേ​ക്കു നോ​ക്കി​യ​പ്പോൾ താ​ക്കോൽ​പ്പ​ഴു​തി​ലൂ​ടെ വെ​ളി​ച്ചം കണ്ടു. വാ​തി​ലി​ന്റേ​യും ചു​മ​രു​ക​ളു​ടേ​യും കറു​പ്പി​നു​ള്ളിൽ ഈ വെ​ളി​ച്ചം ഒരു​ത​രം വല്ലാ​ത്ത നക്ഷ​ത്ര​മാ​യി​ത്തീർ​ന്നു. സ്പ​ഷ്ട​മാ​യി അവിടെ ആരോ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; ആ ആൾ ഒരു വി​ള​ക്കും കൈ​യിൽ​പ്പി​ടി​ച്ചു നി​ന്നു ചെ​വി​യോർ​ക്കു​ക​യാ​യി​രി​ക്ക​ണം എന്നു തോ​ന്നി.

ഇങ്ങ​നെ അസം​ഖ്യം നി​മി​ഷ​ങ്ങൾ കഴി​ഞ്ഞു, ആ വെ​ളി​ച്ചം പി​ന്നോ​ക്കം പോയി. പക്ഷേ, കാ​ല്പെ​രു​മാ​റ്റ​ത്തി​ന്റെ ശബ്ദ​മൊ​ന്നും അയാൾ കേ​ട്ടി​ല്ല; അതു​കൊ​ണ്ട​വി​ടെ​നി​ന്നു ചെ​വി​യോർ​ത്തി​രു​ന്ന മനു​ഷ്യൻ കാ​ലി​ന്മേൽ​നി​ന്നു പാ​പ്പാ​സ്സു​കൾ അഴി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്ക​ണം.

ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ്, കു​പ്പാ​യ​മെ​ല്ലാം ധരി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ആ നി​ല​യിൽ​ത്ത​ന്നെ, തന്റെ കി​ട​ക്ക​മേൽ ചെ​ന്നു​വീ​ണു; അന്ന​ത്തെ രാ​ത്രി കണ്ണ​ട​യ്ക്കു​വാൻ അയാ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു കഴി​ഞ്ഞി​ല്ല.

പു​ലർ​ച്ചെ, ക്ഷീ​ണം​കൊ​ണ്ടു് ഒന്നു് മയ​ങ്ങു​ന്ന​തോ​ടു​കൂ​ടി, ഇട​നാ​ഴി​യു​ടെ അറ്റ​ത്തു​ള്ള ഏതോ തട്ടിൻ​പു​റ​ത്തി​ന്റെ വാതിൽ തു​റ​ക്കു​ന്ന ശബ്ദം അയാളെ ഉണർ​ത്തി; തലേ ദിവസം വൈ​കു​ന്നേ​രം കോണി കയ​റി​വ​ന്ന ആ കാ​ല്പെ​രു​മാ​റ്റം​ത​ന്നെ അയാൾ കേ​ട്ടു. അതു് അടു​ത്ത​ടു​ത്തു വരു​ക​യാ​ണു്. അയാൾ കി​ട​ക്ക​മേൽ​നി​ന്നു ചാ​ടി​യെ​ണീ​റ്റു; രാ​ത്രി വീ​ട്ടിൽ കട​ന്നു​വ​ന്നു് തന്റെ വാ​തി​ല്ക്കൽ ചെ​വി​യോർ​ത്തു​നി​ന്ന മനു​ഷ്യൻ ആരാ​ണെ​ന്നു്, അതിലേ കട​ന്നു​പോ​കു​മ്പോൾ, നോ​ക്കി​യ​റി​യു​വാൻ​വേ​ണ്ടി, സാ​മാ​ന്യം വലു​പ്പ​മു​ള്ള​താ​യി​രു​ന്ന താ​ക്കോൽ​പ്പ​ഴു​തി​ലൂ​ടെ അയാൾ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു നി​ന്നു. ഇട​യ്ക്കു നി​ല്ക്കാ​തെ ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ മു​റി​ക്കു മുൻ​പി​ലൂ​ടെ അപ്പോൾ കട​ന്നു​പോയ ആൾ വാ​സ്ത​വ​ത്തിൽ ഒരു പു​രു​ഷ​നാ​യി​രു​ന്നു. ആ ആളുടെ മുഖം നോ​ക്കി​യ​റി​യാൻ നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ലാ​ത്ത​വി​ധം ഇട​നാ​ഴി​യിൽ ഇരു​ട്ടു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; എങ്കി​ലും ആ മനു​ഷ്യൻ കോ​ണി​ത്ത​ട്ടി​ലെ​ത്തി​യ​പ്പോൾ, പു​റ​ത്തു​നി​ന്നു വന്ന ഒരു പ്ര​കാ​ശ​നാ​ളം ആ രൂ​പ​ത്തെ, ഒരു നി​ഴ​ല്പ​ട​ത്തെ​പ്പോ​ലെ, അല്പ​മൊ​ന്നു തെ​ളി​യി​ച്ചു; ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങി​നു് അയാ​ളു​ടെ പുറം ശരി​യാ​യി കാണാൻ കഴി​ഞ്ഞു. ആൾ നല്ല ഉയ​ര​മു​ണ്ടു്; ഒരു നീണ്ട മു​റി​ക്കു​പ്പാ​യ​മാ​ണി​ട്ടി​ട്ടു​ള്ള​തു്; കക്ഷ​ത്തിൽ ഒരു മു​ണ്ടൻ​വ​ടി​യു​ണ്ടു്. ആ ഭയ​ങ്ക​ര​ങ്ങ​ളായ കഴു​ത്തും ചു​മ​ലു​ക​ളും ഴാ​വേ​റി​ന്റെ​യാ​ണു്.

നട​ക്കാ​വി​ലേ​ക്കു​ള്ള ജനാ​ല​യി​ലൂ​ടെ ആ മനു​ഷ്യ​നെ ഒരു നോ​ക്കു​കൂ​ടി നോ​ക്കി​ക്കാ​ണാൻ ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് ശ്ര​മി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു; പക്ഷേ, അതിനു ജനാല തു​റ​ക്ക​ണം; അയാൾ​ക്ക​തി​നു ധൈ​ര്യ​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ല.

അയാ​ളെ​പ്പോ​ലെ​ത​ന്നെ ആ വന്നാ​ളും ഒരു താ​ക്കോ​ലോ​ടു​കൂ​ടി​യാ​ണു് വീ​ട്ടിൽ കട​ന്നി​ട്ടു​ള്ള​തു്. ആ താ​ക്കോൽ അയാൾ​ക്ക് ആർ കൊ​ടു​ത്തു? ഇതി​ന്റെ അർ​ഥ​മെ​ന്താ​യി​രി​ക്കും?

ഏഴു മണി​യോ​ടു​കൂ​ടി രാ​വി​ല​ത്തെ ജോ​ലി​കൾ​ക്ക് ആ കിഴവി വന്ന സമയം, ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് അവളെ ഒരു തു​ള​ച്ചു​ക​യ​റു​ന്ന നോ​ട്ടം നോ​ക്കി; എന്നാൽ അവ​ളോ​ടു യതൊ​ന്നും ചോ​ദി​ച്ചി​ല്ല. ആ മു​ത്തി​യ​മ്മ പതി​വു​പോ​ലെ​ത്ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു അന്നും.

അടി​ച്ചു​വാ​രു​ന്ന​തി​ട​യ്ക്ക് അവൾ അയാ​ളോ​ടു ചോ​ദി​ച്ചു: ‘ഇന്ന​ലെ രാ​ത്രി ഒരാൾ വന്ന​തു നി​ങ്ങൾ കേ​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ടാ​വും?’

ആ കാ​ല​ത്തു്, ആ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു്, എട്ടു​മ​ണി​സ്സ​മ​യം നല്ല നി​റ​കൊ​ണ്ട പാ​തി​ര​യാ​ണു്. ‘ഓ, ശരി​ത​ന്നെ, ഉവ്വു്, ഞാൻ കേ​ട്ടു.’ തി​ക​ച്ചും അസാ​ധാ​ര​ണ​മായ സ്വ​ര​ത്തിൽ അയാൾ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു. ‘അതാ​രാ​യി​രു​ന്നു?’

‘ഇവിടെ പു​തു​താ​യി താ​മ​സി​ക്കാൻ പോ​കു​ന്ന ഒരാ​ളാ​ണു് ആ വന്നി​രു​ന്ന​തു്.’ ആ കിഴവി പറ​ഞ്ഞു.

‘അപ്പോൾ അയാ​ളു​ടെ പേരു്?’

‘എനി​ക്കു തീർ​ച്ച​യ​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ; ദ്യു​മോ​ങ്ങോ, ദോ​മോ​ങ്ങോ, അങ്ങ​നെ ഒന്നാ​ണു്.’

‘ആരാ​ണു് ഈ മൊ​സ്സ്യു ദ്യു​മോ​ങ്ങ്?’

വലു​പ്പം കു​റ​ഞ്ഞ തന്റെ കോ​ക്കാൻ​ക​ണ്ണു​കൊ​ണ്ടു് അവൾ അയാളെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കി, മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു: ‘നി​ങ്ങ​ളെ​പ്പോ​ലെ​ത്ത​ന്നെ, ധന​വാ​നായ ഒരു മാ​ന്യൻ.’ ഒരു സമയം അവൾ ഉള്ളിൽ ഒന്നും വി​ചാ​രി​ച്ചി​രി​ക്ക​യി​ല്ല. ഉണ്ടെ​ന്നു താൻ കണ്ട​താ​യി ഴാ​ങ്ങ് വാൽ​ഴാ​ങ്ങ് വി​ചാ​രി​ച്ചു.

ആ വൃദ്ധ പോയ ഉടനെ അയാൾ ഒരു ചു​മ​ര​ളു​മാ​റി​യിൽ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ഒരു നൂറു ഫ്രാ​ങ്ക് എണ്ണി​യെ​ടു​ത്തു കട​ലാ​സ്സിൽ ചു​രു​ട്ടി​ക്കെ​ട്ടി കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​യി​ലി​ട്ടു. വെ​ള്ളി നാ​ണ്യ​ത്തി​ന്റെ ശബ്ദം പു​റ​ത്തു കേൾ​ക്കാ​തി​രി​ക്കാൻ​വേ​ണ്ടി അയാൾ അത്ര​യ​ധി​കം മുൻ​ക​രു​ത​ലു​ക​ളെ​ല്ലാം ചെ​യ്തി​ട്ടും, ഒരു നൂറു സൂ നാ​ണ്യം കൈ​യിൽ​നി​ന്നു് തെ​റ്റി ശബ്ദി​ക്കാ​തെ നി​ല​ത്തു് ഒരി​ട​ത്തു് ഉരു​ണ്ടു​ചെ​ന്നു വീണു.

ഇരു​ട്ടു വ്യാ​പി​ച്ചു​തു​ട​ങ്ങി​യ​തോ​ടു​കൂ​ടി അയാൾ താ​ഴ​ത്തി​റ​ങ്ങി, നട​ക്കാ​വി​ന്റെ രണ്ടു വശവും സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി പഠി​ച്ചു. ആരേ​യും കണ്ടി​ല്ല. ആ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തെ​ങ്ങും ഒരാ​ളു​മി​ല്ലെ​ന്നു തോ​ന്നി. മര​ങ്ങ​ളു​ടെ പി​ന്നിൽ ഒരാൾ​ക്കു വേ​ണ​മെ​ങ്കിൽ ഒളി​ച്ചു നി​ല്ക്കാ​മെ​ന്നു​ള്ള​തു വാ​സ്ത​വ​മാ​ണു്.

അയാൾ വീ​ണ്ടും കോണി കയറി.

‘വരൂ,’ അയാൾ കൊ​സെ​ത്തോ​ടു പറ​ഞ്ഞു.

അയാൾ അവ​ളു​ടെ കൈ പി​ടി​ച്ചു. രണ്ടു​പേ​രും​കൂ​ടി പു​റ​ത്തേ​ക്കു പോയി.