ജൂ​ലാ​യ് വി​പ്ല​വ​ത്തോ​ട് അടു​ത്തു​സം​ബ​ന്ധി​ച്ച 1831-ം 1832-ം സം​വ​ത്സ​രം ചരി​ത്ര​ത്തി​ലെ ഏറ്റ​വും അസാ​ധാ​ര​ണ​ങ്ങ​ളും ഹൃ​ദ​യാ​വർ​ജ്ജ​ക​ങ്ങ​ളു​മായ ഘട്ട​ങ്ങ​ളിൽ ഒന്നാ​ണ്. കഴി​ഞ്ഞ​വ​യ്ക്കും കഴി​യാ​നി​രി​ക്കു​ന്ന​വ​യ്ക്കും നടു​ക്കു രണ്ടു മലകൾ പോ​ലെ​യാ​ണ് ഈ രണ്ടു കൊ​ല്ല​ങ്ങൾ. ഇവ​യ്ക്കു ഭര​ണ​പ​രി​വർ​ത്ത​ന​സം​ബ​ന്ധി​യായ ഒര​ന്ത​സ്സു​ണ്ട്. അഗാ​ധ​സ്ഥ​ല​ങ്ങൾ ഇവയിൽ വേറെ കാണാം. സാ​മു​ദാ​യി​ക​ങ്ങ​ളായ വ്യ​ക്തി​പി​ണ്ഡ​ങ്ങൾ, പരി​ഷ്കാ​ര​ത്തി​ന്റെ യഥാർ​ത്ഥ​പ​രി​മാ​ണ​ങ്ങൾ, മീ​തെ​യ്ക്കു​മീ​തെ സ്ഥാ​പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​വ​യും തമ്മിൽ ഒട്ടി​പ്പി​ടി​ക്കു​ന്ന​വ​യു​മായ അവ​കാ​ശ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഉറച്ച കട്ട, പു​രാ​ത​ന​മായ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​നിർ​മ്മി​തി​യു​ടെ നൂ​റ്റാ​ണ്ടു പ്രാ​യം​ചെ​ന്ന മു​ഖ​രൂ​പ​ങ്ങൾ, ആ അഗാ​ധ​ക്കു​ഴി​കൾ​ക്കു​ള്ളിൽ, വ്യ​വ​സ്ഥ​ക​ളു​ടേ​യും വി​കാ​ര​ങ്ങ​ളു​ടേ​യും സി​ദ്ധാ​ന്ത​ങ്ങ​ളു​ടേ​യു​മായ കരി​ങ്കാ​റു​കൾ​ക്കു വി​ല​ങ്ങ​നെ, ഓരോ നി​മി​ഷ​ത്തി​ലും പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​മാ​ക​യും അപ്ര​ത്യ​ക്ഷ​മാ​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു. ഈ പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​മാ​ക​ലി​നും അപ്ര​ത്യ​ക്ഷ​മാ​ക​ലി​നും ജന​ങ്ങൾ പ്ര​സ്ഥാ​ന​മെ​ന്നും പ്ര​തി​ബ​ന്ധ​മെ​ന്നും പേ​രി​ടു​ന്നു​ണ്ട്. ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്കു സത്യം, മനു​ഷ്യാ​ത്മാ​വി​നു​ള്ള ആ പകൽ​വെ​ളി​ച്ചം, അവിടെ മി​ന്നു​ന്ന​തു കാണാം.

ഈ സ്മ​ര​ണീ​യ​മായ ചരി​ത്ര​ഘ​ട്ടം അസ​ന്ദി​ഗ്ദ്ധ​മാ​യ​വി​ധം അതി​രി​ട​പ്പെ​ട്ട​താ​ണ്. എന്ന​ല്ല ഇപ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ അതിലെ പ്ര​ധാ​ന​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളെ നമു​ക്കു നോ​ക്കി മന​സ്സി​ലാ​ക്കാൻ കഴി​യു​മാ​റ് അതു വേ​ണ്ടി​ട​ത്തോ​ളം അക​ന്നു തു​ട​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

ഞങ്ങൾ ശ്ര​മി​ച്ചു​നോ​ക്കാം.

രാ​ജ​ത്വ​പു​നഃ​സ്ഥാ​പ​നം എന്ന​തു വി​വ​രി​ക്കാൻ പ്ര​യാ​സ​മു​ള്ള ആ അന്ത​ര​വർ​ത്തി​ക​ളായ ഘട്ട​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നാ​ണ്; അതിൽ ക്ഷീ​ണ​വും, തി​ര​ക്കും, പി​റു​പി​റു​ക്ക​ലും, ഉറ​ക്ക​വും, ലഹ​ള​യും കാണാം; ഇവ​യെ​ല്ലാം ഒരു മഹ​ത്തായ ജന​സ​മു​ദാ​യം ഒരു താ​വ​ള​ത്തിൽ എത്തി​ച്ചേ​ര​ല​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നു​മ​ല്ല.

ഈ ചരി​ത്ര​ഘ​ട്ട​ങ്ങൾ സവി​ശേ​ഷ​ങ്ങ​ളാ​ണ്; അവ​യെ​ക്കൊ​ണ്ടു തങ്ങൾ​ക്ക് ഗു​ണ​മു​ണ്ടാ​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് ആഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്ന രാ​ജ്യ​ഭ​ര​ണ​ത​ന്ത്ര​ജ്ഞ​ന്മാ​രെ അവ തോ​ല്പി​ക്കു​ന്നു. ആദ്യ​ത്തിൽ, രാ​ജ്യ​ത്തി​നു വി​ശ്ര​മ​മ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നും വേ​ണ്ടാ; അത് ഒന്നേ ഒന്നി​നു​മാ​ത്ര​മാ​ണ് ആർ​ത്തി​പി​ടി​ച്ചു നി​ല്ക്കു​ന്ന​ത്—വി​ശ്ര​മം; അതിന് ഒരൊ​റ്റ കാ​ര്യ​മേ​ഉ​ള്ളൂ—ചെ​റു​താ​വ​ണം. ഇതു സ്വ​സ്ഥ​മാ​യി​രി​ക്കുക എന്ന​തി​ന്റെ ഭാ​ഷാ​ന്ത​ര​മാ​ണ്. മഹ​ത്ത​ര​ങ്ങ​ളായ സം​ഭ​വ​ങ്ങ​ളേ​യും, മഹ​ത്ത​ര​ങ്ങ​ളായ അപാ​യ​ങ്ങ​ളേ​യും, മഹ​ത്ത​ര​ങ്ങ​ളായ പരാ​ക്ര​മ​ങ്ങ​ളേ​യും, മഹാ​ന്മാ​രായ ആളു​ക​ളേ​യും—നമു​ക്ക് ഈശ്വ​ര​നോ​ടു​ന​ന്ദി പറയുക—നാം ധാ​രാ​ളം കണ്ടു​ക​ഴി​ഞ്ഞു; നമ്മു​ടെ തല​മു​ടി മൂ​ട​ത്ത​ക്ക​വി​ധം അവ കു​ന്നു​കൂ​ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. പ്രൂ​സി​യ​സ്സി​നു [1] സീസറെ നമു​ക്കു മാ​റ്റം കൊ​ടു​ക്കാം; ഐവ്തോ​വി​ലെ [2] രാ​ജാ​വി​നു​പ​ക​രം നെ​പ്പോ​ളി​യ​നേ​യും. ‘അവി​ടു​ന്ന് എന്തൊ​രു ‘നല്ല കൊ​ച്ചു​തി​രു​മേ​നി​യാ​യി​രു​ന്നു!’ നേരം പു​ലർ​ന്ന​തു​മു​തൽ നാം നട​ന്നു​തു​ട​ങ്ങി ദീർ​ഘ​വും ക്ലേ​ശ​ഭൂ​യി​ഷ്ഠ​വു​മായ ഒരു പക​ലി​ന്റെ സന്ധി​യിൽ നാം എത്തി​ച്ചേർ​ന്നു. മി​റ​ബോ​വോ​ടു [3] കൂടി നാം ഒന്നാ​മ​ത്തെ തി​രി​ച്ചൽ തി​രി​ഞ്ഞു. രണ്ടാ​മ​ത്ത​തു റൊ​ബെ​പി​യ​റോ​ടു​കു​ടി; മൂ​ന്നാ​മ​ത്ത​തു ബോ​നാ​പ്പാർ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി​യും നമ്മൾ തളർ​ന്നു കഴി​ഞ്ഞു. ഓരോ കി​ട​യ്ക്ക ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന​താ​ണ് ഓരോ​ന്നും.

തളർ​ന്നു​പോയ ഭക്തി, പ്രാ​യം​ചെ​ന്ന ധീ​രോ​ദാ​ത്തത, സി​ദ്ധി​യ​ട​ഞ്ഞ പ്രാ​ഭ​വ​കാം​ക്ഷ​കൾ, കി​ട്ടി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞ ഭാ​ഗ്യ​ങ്ങൾ, ഒന്നി​നെ അന്വേ​ഷി​ക്കു​ന്നു, ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ന്നു, യാ​ചി​ക്കു​ന്നു; കെ​ഞ്ചി​നോ​ക്കു​ന്നു—എന്തി​നെ? ഒരു താ​വ​ള​ത്തെ, അത​വ​യ്ക്കു​കി​ട്ടി. അവ സ്വ​സ്ഥ​ത​യെ, സമാ​ധാ​ന​ത്തെ, വി​ശ്ര​മ​ത്തെ, കൈ​യി​ലാ​ക്കു​ന്നു; അത​വ​യ്ക്കു തൃ​പ്തി​യാ​യി. പക്ഷേ, അതോ​ടൊ​പ്പം​ത​ന്നെ ചില വാ​സ്ത​വാ​സ്ഥ​കൾ ഉദി​ച്ചു വരു​ന്നു; അവയെ കണ്ടു​കൊ​ള്ള​ണ​മെ​ന്ന് നിർ​ബ​ന്ധി​ക്കു​ന്നു; അവ​അ​താ​തു​ൂ​ഴ​മ​നു​സ​രി​ച്ചു വന്നു വാ​തി​ല്ക്കൽ മു​ട്ടു​ന്നു. ഈ വാ​സ്ത​വാ​വ​സ്ഥ​കൾ ഭര​ണ​പ​രി​വർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ളു​ടേ​യും യു​ദ്ധ​ങ്ങ​ളു​ടേ​യും സന്ത​തി​ക​ളാ​ണ്; അവ ഉള്ള​താ​ണ്; അവ നി​ല​നിൽ​ക്കു​ന്നു; അവ​യ്ക്കു സമു​ദാ​യ​ത്തി​നു​ള്ളിൽ സ്ഥലം പി​ടി​ക്കാൻ അധി​കാ​ര​മു​ണ്ട്; അതു​പ്ര​കാ​രം അവ സ്ഥലം പി​ടി​ക്കു​ന്നു. മി​ക്ക​പ്പോ​ഴും ഈ വാ​സ്ത​വാ​വ​സ്ഥ​കൾ കു​ടും​ബ​ത്തി​ലെ കാ​ര്യ​സ്ഥ​ന്മാ​രും, മുൻ​ന​ട​ന്നു മൂ​ല​ത​ത്ത്വ​ങ്ങൾ​ക്കു താ​മ​സ​സ്ഥ​ലം അന്വേ​ഷി​ക്കു​ക​യ​ല്ലാ​തെ മറ്റു പണി​യി​ല്ലാ​ത്ത ഉദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​ന്മാ​രു​മാ​ണ്.

അപ്പോൾ തത്ത്വ​ജ്ഞാ​നി​ക​ളായ രാ​ജ്യ​ഭ​ര​ണ​ത​ന്ത്ര​ജ്ഞ​ന്മാർ​ക്കു തോ​ന്നു​ന്ന​താ​ണി​ത്; ക്ഷീ​ണി​ച്ച മനു​ഷ്യൻ വി​ശ്ര​മം ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന ആ സമ​യ​ത്തു​ത​ന്നെ, കൃ​ത​ക്രി​യ​ങ്ങ​ളായ വാ​സ്ത​വാ​സ്ഥ​കൾ ഉറ​പ്പു​ജാ​മ്യം ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ന്നു. മനു​ഷ്യർ​ക്കു വി​ശ്ര​മം​പോ​ലെ​യാ​ണ്, വാ​സ്ത​വാ​വ​സ്ഥ​കൾ​ക്ക് ഉറ​പ്പു​ജാ​മ്യം.

ക്രോം​വെ​ലി​ന്റെ [4] മര​ണ​ശേ​ഷം ഇം​ഗ്ല​ണ്ട് സ്റ്റു​വർ​ട്ട് രാ​ജ​വം​ശ​ത്തോ​ടാ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ട​ത് ഇതാണ്; ഇതാണ് ചക്ര​വർ​ത്തി​ഭ​ര​ണ​ശേ​ഷം ഫ്രാൻ​സ് ബുർ​ബൊ​ങ് രാ​ജ​വം​ശ​ത്തോ​ടാ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ട​തും.

ഈ ഉറ​പ്പു​കൾ അതാതു കാ​ല​ത്തേ​ക്ക് അത്യാ​വ​ശ്യ​ങ്ങ​ളാ​ണ്, അവ കൊ​ടു​ത്തേ കഴിയൂ. രാ​ജാ​ക്ക​ന്മാർ അവയെ ‘കൽ​പി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കു​ന്നു;’ പക്ഷേ, വാ​സ്ത​വ​ത്തിൽ അതാതു സം​ഭ​വ​ങ്ങ​ളു​ടെ ശക്തി​യാ​ണ് അവയെ കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​ത്. ഒര​ഗാ​ധ​മായ വാ​സ്ത​വം; അറി​ഞ്ഞി​രി​ക്കേ​ണ്ട​തായ ഒന്ന്—സ്റ്റു​വർ​ട്ട് രാ​ജ​വം​ശ​ക്കാർ 1662–ൽ ഇതി​നെ​പ്പ​റ്റി സം​ശ​യി​ച്ചി​ല്ല; ബൂർ​ബൊ​ങ് രാ​ജ​വം​ശ​ക്കാർ 1814-ൽ ഇതിനെ ഒരു നോ​ക്കെ​ങ്കി​ലും കണ്ടി​ല്ല.

നെ​പ്പോ​ളി​യൻ അധഃ​പ​തി​ച്ച​തോ​ടു​കൂ​ടി ഫ്രാൻ​സി​ലേ​ക്കു തി​രി​ച്ചെ​ത്തിയ ആ മുൻ​നി​ശ്ചി​ത​മായ രാ​ജ​വം​ശ​ത്തി​ന്ന്, താ​നാ​ണ് ഫ്രാൻ​സി​ന് അതു കൽ​പി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്ത​തെ​ന്നും, താൻ കൽ​പി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്ത​തി​ന്റെ തി​രി​ച്ചു​വാ​ങ്ങാ​നും തനി​ക്ക​ധി​കാ​ര​മു​ണ്ടെ​ന്നും, ബൂർ​ബൊ​ങ് കു​ടും​ബ​ത്തി​നു ഈശ്വ​ര​ദ​ത്ത​മായ ഭര​ണാ​ധി​കാ​ര​മു​ണ്ടെ​ന്നും, ഫ്രാൻ​സി​നു യാ​തൊ​ന്നു​മി​ല്ലെ​ന്നും, പതി​നെ​ട്ടാ​മൻ ലൂ​യി​യു​ടെ അവ​കാ​ശ​ദാ​ന​പ​ത്രം വഴി​ക്കു കൊ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ട രാ​ഷ്ട്രീ​യാ​വ​കാ​ശം ഈശ്വ​ര​ദ​ത്ത​മായ അവ​കാ​ശ​ത്തി​ന്റെ ഒരു ചി​ത്രം മാ​ത്ര​മാ​ണെ​ന്നും, അതു ബൂർ​ബൊ​ങ് രാ​ജ​വം​ശ​ക്കാർ ഒടി​ച്ചെ​ടു​ത്തു, രാ​ജാ​വി​നു തി​രി​ച്ചു​വാ​ങ്ങാൻ തോ​ന്നു​ന്ന​തു​വ​രെ​യ്ക്കും കൈവശം വെ​ച്ചു​കൊ​ള്ളാ​നാ​യി പൊ​തു​ജ​ന​ങ്ങൾ​ക്കു സദയം സമ്മാ​നി​ച്ച​താ​ണെ​ന്നും വി​ശ്വ​സി​ക്ക​ത്ത​ക്ക​വി​ധം അപാ​യ​ക​ര​മായ വങ്ക​ത്ത​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. എങ്കി​ലും ആ സമ്മാ​ന​ത്താൽ ഇള​കി​ത്തീർ​ന്ന നീ​ര​സ​ത്തിൽ​നി​ന്ന് ബൂർ​ബൊ​ങ് കു​ടും​ബ​ക്കാർ​ക്ക് അതു തങ്ങ​ളു​ടെ ഒരു ദാ​ന​മാ​യി കൂ​ട്ടി​ക്കൂ​ടെ​ന്നു തോ​ന്നി​യി​രി​ക്ക​ണം.

ഈ രാ​ജ​വം​ശം പത്തൊ​മ്പ​താം​നൂ​റ്റാ​ണ്ടോ​ടു ശു​ണ്ഠി​യെ​ടു​ത്തു. ഫ്രാൻ​സി​ന്റെ ഓരോ ഉൽ​ഗ​തി​യി​ലും അതു നെ​റ്റി ചു​ളി​ച്ചു. ഒരു നാ​ടോ​ടി​വാ​ക്ക്, അതാ​യ​തു നി​സ്സാ​ര​വും പര​മാർ​ത്ഥ​വു​മായ ഒരു വാ​ക്ക്, ഉപ​യോ​ഗി​ക്ക​യാ​ണെ​ങ്കിൽ, അതു മുകർ വീർ​പ്പി​ച്ചു. ജന​ങ്ങൾ കണ്ടു.

ഒരു നാ​ട​കാ​ഭി​ന​യ​ത്തി​ലെ രം​ഗ​മാ​റ്റം​പോ​ലെ ചക്ര​വർ​ത്തി​ഭ​ര​ണം മാ​റ്റി​ക്ക​ള​യ​പ്പെ​ട്ട​തു​കൊ​ണ്ടു താൻ ശക്തി​യു​ള്ള ഒന്നാ​ണെ​ന്ന് ആ രാ​ജ​വം​ശം വി​ചാ​രി​ച്ചു. ആ സമു​ദാ​യ​ത്തിൽ​ത്ത​ന്നെ​യാ​ണ് തന്നേ​യും രം​ഗ​ത്തിൽ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നി​ട്ടു​ള്ള​തെ​ന്ന് അതു മന​സ്സി​ലാ​ക്കി​യി​ല്ല. നെ​പ്പോ​ളി​യ​നെ മാ​റ്റി​ക്ക​ള​ഞ്ഞ കൈ​യേ​തോ അതിൽ​ത്ത​ന്നെ​യാ​ണ് താനും നിൽ​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്ന് അതു മന​സ്സി​ലാ​ക്കി​യി​ല്ല.

പണ്ട​ത്തേ​താ​യ​തു​കൊ​ണ്ട് തനി​ക്കു വേ​രു​ക​ളു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് അതു കരുതി. അതിനു വി​ഡ്ഡി​ത്തം പറ്റി. അതു പണ്ട​ത്തേ​തി​ന്റെ ഒരു ഭാഗം മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു; പണ്ട​ത്തേ​തു മു​ഴു​വ​നും കൂ​ടി​യു​ള്ള​തു ഫ്രാൻ​സാ​ണ്. ഫ്ര​ഞ്ച് ജന​സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​ന്റെ വേ​രു​കൾ ഉറ​ച്ചു​നി​ല്ക്കു​ന്ന​ത് ബൂർ​ബൊ​ങ് രാ​ജ​വം​ശ​ത്തി​ല​ല്ല, ഫ്രാൻ​സ് രാ​ജ്യ​ക്കാ​രി​ലാ​ണ്. ആ നി​ഗൂ​ഢ​ങ്ങ​ളും സജീ​വ​ങ്ങ​ളു​മായ വേ​രു​കൾ ഒരു വം​ശ​ത്തി​ന്റെ അവ​കാ​ശ​ത്തെ​യ​ല്ല, ഒരു രാ​ജ്യ​ക്കാ​രു​ടെ ചരി​ത്ര​ത്തെ​യാ​ണ് ഉണ്ടാ​ക്കു​ന്ന​ത്. ആ വേ​രു​കൾ എല്ലാ​യി​ട​ത്തു​മു​ണ്ട്—സിം​ഹാ​സ​ന​ത്തി​ന്റെ ചു​വ​ട്ടി​ലൊ​ഴി​ച്ച്.

ഫ്രാൻ​സ് രാ​ജ്യ​ത്തി​നു ബുർ​ബൊ​ങ് രാ​ജ​വം​ശ​മെ​ന്ന​ത് അതി​ന്റെ ചരി​ത്ര​ത്തിൽ മാ​ന്യ​വും, ചോ​ര​യൊ​ലി​ക്കു​ന്ന​തു​മായ ഒരു മു​ഴ​യാ​യി​രു​ന്നു; അല്ലാ​തെ, അതു ഫ്രാൻ​സി​ന്റെ കർ​മ്മ​ഗ​തി​യിൽ ഒരു പ്ര​ധാന ചല​ന​ശ​ക്തി​യും അതി​ന്റെ രാ​ഷ്ട്രീയ സ്ഥി​തി​ക്കാ​വ​ശ്യ​മു​ള്ള ഒര​സ്തി​വാ​ര​വു​മ​ല്ല. ബുർ​ബൊ​ങ് രാ​ജ​വം​ശ​മി​ല്ലാ​തെ​ത്ത​ന്നെ ഫ്രാൻ​സി​നു കഴി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാം; അതി​ല്ലാ​തെ ഇരു​പ​ത്തി​ര​ണ്ടു കൊ​ല്ലം കഴി​ഞ്ഞു: ഒരു ധാ​ര​മു​റി​യൽ ഉണ്ടാ​യി​ട്ടു​ണ്ട്. അത് ആ രാ​ജ​വം​ശ​ക്കാർ ആലോ​ചി​ച്ചി​ല്ല. അവർ അതെ​ങ്ങ​നെ സം​ശ​യി​ക്കും?— അതേ, പതി​നേ​ഴാ​മൻ ലൂയി തെർ​മി​ദൊ [5] 9-​ാംനു-: [6] സിം​ഹാ​സ​നാ​രോ​ഹ​ണം ചെ​യ്തു എന്നും മാ​റെൻ​ഗോ യു​ദ്ധ​കാ​ല​ത്തു പതി​നെ​ട്ടാ​മൻ ലൂയി സിം​ഹാ​സ​ന​ത്തി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു എന്നും സ്വ​പ്നം കണ്ടി​രു​ന്ന ആ രാ​ജ​വം​ശ​ക്കാർ? ചരി​ത്ര​മു​ണ്ടാ​യ​തി​നു​ശേ​ഷം, വാ​സ്ത​വാ​വ​സ്ഥ​ക​ളു​ടേ​യും വാ​സ്ത​വാ​വ​സ്ഥ​ക​ളിൽ അട​ങ്ങി​യ​തും അവയാൽ ഘോ​ഷി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തു​മായ ഈശ്വ​രാ​ജ്ഞാം​ശ​ത്തി​ന്റേ​യും മുൻ​പിൽ ഇങ്ങ​നെ ഒരു കാ​ല​ത്തും രാ​ജാ​ക്ക​ന്മാർ അന്ധ​ന്മാ​രാ​കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി​ല്ല. രാ​ജാ​ക്ക​ന്മാ​രു​ടെ അവ​കാ​ശം എന്നു ഭൂ​മി​യിൽ പറ​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന ആ മേ​നി​നാ​ട്യം ഈശ്വ​ര​നിൽ​നി​ന്നു വന്നി​ട്ടു​ള്ള അവ​കാ​ശ​ത്തെ ഒരി​ക്ക​ലും ഇത്ര​മേൽ നി​ര​സി​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല.

1814-ൽ ‘കല്പി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ട’ ഉറ​പ്പു​ക​ളി​ന്മേൽ, അതു​ത​ന്നെ നാ​മ​ക​ര​ണം ചെ​യ്ത​വി​ധ​മാ​ണെ​ങ്കിൽ സമ്മ​ത​ങ്ങ​ളി​ന്മേൽ, ഒരി​ക്കൽ​ക്കൂ​ടി ആ കു​ടും​ബം കൈ​വെ​ച്ച​തു പര​മാ​ബ​ദ്ധം. കഷ്ടം! ഒരു കഷ്ട​സം​ഭ​വം! അതു തന്റെ സമ്മ​ത​ങ്ങൾ എന്നു​പേ​രി​ട്ടവ നമ്മു​ടെ സമ്പാ​ദ്യ​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു; അതു നമ്മു​ടെ കയ്യേ​റ്റ​ങ്ങൾ എന്നു പേ​രി​ട്ടവ നമ്മു​ടെ അവ​കാ​ശ​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു.

സമയം വന്നു എന്നു തോ​ന്നി​യ​പ്പോൾ, രാ​ജ​ത്വ​പു​നഃ​സ്ഥാ​പ​ന​മാ​ക​ട്ടേ, താൻ ബോ​നാ​പ്പാർ​ത്തി​നെ തോൽ​പി​ച്ച​യ​ച്ചു എന്നും രാ​ജ്യ​ത്തു താൻ വേ​രൂ​ന്നി​യി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നും കരുതി, അതാ​യ​ത് തനി​ക്കു ശക്തി​യു​ണ്ടെ​ന്നും ഉറ​പ്പു​ണ്ടെ​ന്നും വി​ശ്വ​സി​ച്ചു, താൻ ചെ​യ്യേ​ണ്ട​തെ​ന്തെ​ന്നു ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ തീർ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തി പണി​തു​ട​ങ്ങി. ഒരു ദിവസം രാ​വി​ലെ അത് ഫ്രാൻ​സി​നു മുൻ​പിൽ നി​വർ​ന്നു​നി​ന്ന്, ഉച്ച​ത്തിൽ, രാ​ജ്യ​ഭ​ര​ണ​ത്തിൽ ഓരോ​രു​ത്തർ​ക്കും പൊ​തു​വാ​യു​ള്ള അധി​കാ​ര​ത്തെ, സ്വാ​ത​ന്ത്ര​ത്തി​നു​ള്ള ഓരോ പൗ​ര​ന്റേ​യും അധി​കാ​ര​ത്തെ, എതിർ​ത്തു. മറ്റൊ​രു വിധം പറ​ക​യാ​ണെ​ങ്കിൽ, ഫ്രാൻ​സി​നെ ഫ്രാൻ​സാ​ക്കി​യ​തെ​ന്തോ അതു ഫ്രാൻ​സി​നും പൗരനെ പൗ​ര​നാ​ക്കി​യ​തെ​ന്തോ അതു പൗ​ര​നും ഇല്ലെ​ന്നു തർ​ക്കി​ച്ചു.

ജൂ​ലാ​യി​നി​യ​മ​ങ്ങൾ എന്നു പറ​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന ആ പ്ര​സി​ദ്ധ​വ​കു​പ്പു​ക​ളു​ടെ അടി​സ്ഥാ​നം ഇതാണ്. രാ​ജ​ത്വ​പു​നഃ​സ്ഥാ​പ​നം വീണു.

അതു വീ​ണു​പോ​കേ​ണ്ട​താ​ണ്. പക്ഷേ, അത് അഭി​വൃ​ദ്ധി​യു​ടെ എല്ലാ രൂ​പ​ങ്ങ​ളോ​ടും എതിർ​നി​ന്നി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നു ഞങ്ങൾ സമ്മ​തി​ക്കു​ന്നു. അതോ​ടു​കൂ​ടി​ത്ത​ന്നെ, മഹ​ത്ത​ര​ങ്ങ​ളായ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളും അതു നി​റ​വേ​റ്റി​യി​ട്ടു​ണ്ട്.

രാ​ജ​ത്വ​പു​നഃ​സ്ഥാ​പ​ന​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി ശാ​ന്ത​മാ​യി വാ​ദ​പ്ര​തി​വാ​ദം ചെ​യ്ക​യും—ഇതു പ്ര​ജാ​ധി​പ​ത്യ​കാ​ല​ത്ത് ഇല്ലാ​യി​രു​ന്നു—സമാ​ധാ​ന​ത്തോ​ടു​കൂ​ടിയ അന്ത​സ്സ​നു​ഭ​വി​ക്ക​യും - ഇതു ചക്ര​വർ​ത്തി ഭര​ണ​കാ​ല​ത്ത് ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല—ജന​ങ്ങൾ​ക്കു ശീ​ല​മാ​യി. സ്വ​ത​ന്ത്ര​വും ശക്തി​മ​ത്തു​മായ ഫ്രാൻ​സ് യൂ​റോ​പ്പി​ലെ അന്യ​രാ​ജ്യ​ങ്ങൾ​ക്ക് ഉത്സാ​ഹ​ജ​ന​ക​മായ കാഴ്ച കാ​ട്ടി​ക്കൊ​ടു​ത്തു. ഭര​ണ​പ​രി​വർ​ത്ത​ന​മാ​ണ് റോ​ബെ​പി​യ​രു​ടെ കാ​ല​ത്തെ ആജ്ഞാ​വാ​ക്യം; നെ​പ്പോ​ളി​യ​ന്റെ കാ​ല​ത്തെ ആജ്ഞാ​വാ​ക്യം പീ​ര​ങ്കി​യാ​യി; എന്നാൽ പതി​നെ​ട്ടാ​മൻ ലൂ​യി​യു​ടേ​യും പത്താം ഷാർ​ലി​ന്റേ​യും കാ​ല​ത്തേ ബു​ദ്ധി​ക്ക് ആജ്ഞാ​വാ​ക്യ​മാ​യി​രി​ക്കാൻ യോഗം വന്നു​ള്ളൂ. കാ​റ്റു നി​ല​ച്ചു; ഒരി​ക്കൽ​ക്കൂ​ടി ചൂ​ട്ടു​ക​ത്തി. ഉയർ​ന്ന ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളിൽ മന​സ്സി​ന്റെ പരി​ശു​ദ്ധ​വെ​ളി​ച്ചം പാ​ളി​ക്ക​ത്തു​ന്ന​തു കാ​ണാ​റാ​യി. മഹ​ത്തും പ്ര​യോ​ജ​ന​ക​ര​വും ഹൃ​ദ​യാ​കർ​ഷ​ക​വു​മായ ഒരു കാഴ്ച. ആലോ​ച​നാ​ശീ​ല​ന്ന് അത്ര​മേൽ പഴ​കി​യ​വ​യും, രാ​ജ്യ​ഭ​ര​ണ​ത​ന്ത്ര​ജ്ഞ​ന്ന് അത്ര​മേൽ പു​തി​യ​വ​യു​മായ ആ ഉത്കൃ​ഷ്ട​മൂ​ല​ത​ത്ത്വ​ങ്ങൾ—നി​യ​മ​ദൃ​ഷ്ടി​യിൽ സമ​ത്വം, മനഃ​സാ​ക്ഷി​ക്കു സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം, പ്ര​സം​ഗ​ത്തി​നു സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം വർ​ത്ത​മാ​ന​പ​ത്ര​ങ്ങൾ​ക്ക് സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം, എല്ലാ ഉദ്യോ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കും പ്ര​വേ​ശി​ക്കു​വാൻ എല്ലാ ഔചി​ത്യ​ങ്ങൾ​ക്കും സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം എന്നിവ—തി​ക​ച്ചും സമാ​ധാ​ന​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി പൊതു സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളിൽ വ്യാ​പ​രി​ക്കു​ക​യാ​യി. ഇങ്ങ​നെ 1830 വരെ നട​ന്നു. ഈശ്വ​ര​ന്റെ കൈ​യിൽ​വെ​ച്ചു പൊ​ട്ടി​പ്പോയ പരി​ഷ്കാ​ര​ത്തി​ന്റെ ഒരാ​യു​ധ​മാ​ണ് ബുർ​ബൊ​ങ് രാ​ജ​വം​ശം.

ബൂർ​ബൊ​ങ് കു​ടും​ബ​ക്കാ​രു​ടെ അധഃ​പ​ത​നം മാ​ഹാ​ത്മ്യ​പൂർ​ണ്ണ​മാ​യി​രു​ന്നു—അവ​രു​ടെ ഭാ​ഗ​ത്തു​നി​ന്നു നോ​ക്കു​മ്പോ​ള​ല്ല, ഫ്രാൻ​സി​ന്റെ ഭാ​ഗ​ത്തു​നി​ന്നു നോ​ക്കു​മ്പോൾ, അവർ ഗൗ​ര​വ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി, എന്നാൽ അധി​കാ​ര​ത്തോ​ടു​കൂ​ടാ​തെ. സിം​ഹാ​സ​ന​ത്തിൽ​നി​ന്നി​റ​ങ്ങി; രാ​ത്രി​യി​ലേ​ക്കു​ണ്ടായ അവ​രു​ടെ ഇറ​ങ്ങൽ, ദുഃ​ഖ​മ​യ​മാ​യ​ഒ​രു വി​കാ​ര​ത്തെ ചരി​ത്ര​ത്തിൽ ഇട്ടും​വെ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള അത്ത​രം വി​ശി​ഷ്ട​ങ്ങ​ളായ തി​രോ​ധാ​ന​ങ്ങ​ളിൽ ഒന്നാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല; ഒന്നാം ചാ​റ​ത്സി​ന്റെ ആ പ്രേ​ത​സം​ബ​ന്ധി​യായ ശാ​ന്ത​ത​യോ നെ​പ്പോ​ളി​യ​ന്റെ ആ കഴു​കിൻ​ക​ര​ച്ചി​ലോ അതി​ലി​ല്ല. അവർ പോയി. അത്ര​ത​ന്നെ. അവർ കി​രീ​ടം താ​ഴ​ത്തു​വെ​ച്ചു; പ്ര​ഭാ​പ​രി​ധി​യൊ​ന്നും അവരിൽ തങ്ങി​നി​ന്നി​ല്ല. അവർ കൊ​ള്ളാ​വു​ന്ന​വ​രാ​യി​രു​ന്നു; പക്ഷേ, മഹ​ത്ത്വ​മു​ള്ള​വ​ര​ല്ല. അവ​രു​ടെ നിർ​ഭാ​ഗ്യ​ത​യു​ടെ അന്ത​സ്സ് അവർ​ക്കി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു എന്നു പറയാം. ഷേർ​ബു​റിൽ നി​ന്നു​ള്ള കപ്പൽ​യാ​ത്ര​യിൽ ഒരു വട്ട​മേ​ശ​യെ വെ​ട്ടി​മു​റി​ച്ചു ചതു​ര​മേ​ശ​യാ​ക്കി​ത്തീർ​ത്ത പത്താം ഷാർൽ, തകർ​ന്നു​പോ​കു​ന്ന രാ​ജ​ത്വ​ത്തെ​ക്കാ​ള​ധി​കം കഷ്ട​ത്തിൽ​പ്പെ​ടു​ന്ന ആചാ​ര​ത്തെ​യാ​ണ് നോ​ക്കി​യി​രു​ന്ന​തെ​ന്നു തോ​ന്നി. ഈ ചെ​റു​താ​കൽ അവ​രു​ടെ ദേ​ഹ​ത്തെ സ്നേ​ഹി​ച്ചി​രു​ന്ന രാ​ജ​ഭ​ക്ത​ന്മാ​രേ​യും അവ​രു​ടെ വം​ശ​ത്തെ ബഹു​മാ​നി​ച്ചി​രു​ന്ന ഗൗ​ര​വ​ശീ​ല​ന്മാ​രേ​യും വ്യ​സ​നി​പ്പി​ച്ചു. പൊ​തു​ജ​ന​ങ്ങൾ അഭി​ന​ന്ദ​നീ​യ​രാ​യി​രു​ന്നു. ഒരു​ത​രം രാ​ജ​കീ​യ​ല​ഹ​ള​സ്സം​ഘ​ത്താൽ ആയു​ധ​ങ്ങ​ളോ​ടു കൂടി ഒരു ദിവസം രാ​വി​ലെ ആക്ര​മി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​താ​യി​ക്ക​ണ്ട ഫ്രാൻ​സ്, തന്റെ ഭാ​ഗ​ത്ത് അത്ര​യും ശക്തി​യു​ണ്ടെ​ന്നു​ള്ള ബോ​ധ​ത്താൽ ശു​ണ്ഠി​യെ​ടു​ക്കാ​തെ നി​ന്നു. അത് ആക്ര​മ​ണ​ത്തെ തടു​ത്തു, വി​കാ​ര​ങ്ങ​ളെ അട​ക്കി, ഓരോ​ന്നി​നേ​യും അതാ​തി​ന്റെ സ്ഥാ​ന​ത്തേ​ക്കു​ത​ന്നെ​യാ​ക്കി, രാ​ജ്യ​ഭ​ര​ണ​ത്തെ നി​യ​മാ​നു​സൃ​ത​മാ​ക്കി, ബൂർ​ബൊ​ങ്രാ​ജ​വം​ശ​ക്കാ​രെ നാ​ടു​ക​ട​ത്തി. ഹാ, എന്നി​ട്ട് അവിടെ നി​ന്നു! പതി​ന്നാ​ലാ​മൻ ലൂ​യി​യെ രക്ഷി​ച്ച പീ​ഠ​ത്തി​ന്റെ ചു​വ​ട്ടിൽ​നി​ന്നു​ത​ന്നെ, ആ വയ​സ്സൻ പത്താം​ഷാർ​ലി​നെ അതു പി​ടി​ച്ചു പതു​ക്കെ നി​ല​ത്തു​വെ​ച്ചു. വ്യ​സ​ന​ത്തോ​ടും മുൻ​ക​രു​ത​ലോ​ടും കൂടി മാ​ത്ര​മേ അതു രാ​ജാ​ക്ക​ന്മാ​രെ തൊ​ട്ടു​ള്ളു. ഒരാ​ള​ല്ല, കുറെ ആളു​ക​ള​ല്ല, ഫ്രാൻ​സാ​ണ്, ഫ്രാൻ​സ് മു​ഴു​വ​നു​മാ​ണ്. ജയി​ച്ചു വി​ജ​യ​ഹർ​ഷം​കൊ​ണ്ടു ലഹ​രി​പി​ടി​ച്ച ഫ്രാൻ​സാ​ണ്, സ്വ​ബോ​ധം വന്നു, ലോകം മു​ഴു​വ​നും നോ​ക്കി​നിൽ​ക്കെ, രാ​ജ​ധാ​നി​യെ വര​ഞ്ഞി​ട്ട​തി​ന്റെ പി​റ്റേ​ദി​വ​സം ഗി​യോം​ദ്യു​വെ പറഞ്ഞ ഈ സഗൗ​ര​വാ​ക്ഷ​ര​ങ്ങ​ളെ പ്ര​വൃ​ത്തി​യിൽ വരു​ത്തി​യ​ത്.—‘മഹാ​ന്മാ​രു​ടെ പ്രീ​തി​ക​ളെ അടി​ച്ചു​കൂ​ട്ടി​യെ​ടു​ക്കു​ക​യും, ചി​ല്ല​യിൽ​നി​ന്നു ചി​ല്ല​യി​ലേ​ക്കു ഒരു പക്ഷി എന്ന​പോ​ലെ, നിർ​ഭാ​ഗ്യ​ത​യിൽ​നി​ന്നു മഹാ​ഭാ​ഗ്യ​ത്തി​ലേ​ക്ക് ചാ​ടി​ച്ചെ​ല്ലു​ക​യും ഒരു പതി​വാ​യി​ട്ടു​ള്ള​വർ​ക്ക് ആപ​ത്തിൽ​പ്പെ​ട്ട രാ​ജാ​വി​നോ​ടു പരുഷത കാ​ണി​പ്പാൻ എളു​പ്പം കൂടും; പക്ഷേ, എനി​ക്കാ​ണെ​ങ്കിൽ, എന്റെ രാ​ജാ​ക്ക​ന്മാ​രു​ടെ സ്ഥി​തി, വി​ശേ​ഷി​ച്ചും ആപ​ത്തിൽ​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന എന്റെ രാ​ജാ​ക്ക​ന്മാ​രു​ടെ സ്ഥി​തി, എപ്പോ​ഴും ആദ​ര​ണീ​യ​മാ​ണ്.’

ബൂർ​ബൊ​ങ് വം​ശ​ക്കാർ ബഹു​മാ​ന​വും​കൊ​ണ്ടാ​ണു പോയത്, പശ്ചാ​ത്താ​പ​വും​കൊ​ണ്ട​ല്ല, ഞങ്ങൾ ഇപ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ പറ​ഞ്ഞ​തു​പോ​ലെ അവ​രു​ടെ നിർ​ഭാ​ഗ്യത അവ​രെ​ക്കാ​ള​ധി​കം മാ​ഹാ​ത്മ്യ​മു​ള്ള​താ​യി​രു​ന്നു. അവർ ആകാ​ശാ​ന്ത​ത്തിൽ മങ്ങി​മ​റ​ഞ്ഞു.

ജൂ​ലാ​യി​വി​പ്പ്ല​വ​ത്തി​നു ക്ഷ​ണ​ത്തിൽ ഭൂ​മി​യി​ലെ​ങ്ങും ബന്ധു​ക്ക​ളും ശത്രു​ക്ക​ളു​മു​ണ്ടാ​യി. ഒന്നാ​മ​ത്ത​വർ ഫ്രാൻ​സി​ന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു സന്തോ​ഷ​ത്തോ​ടും ഉന്മേ​ഷ​ത്തോ​ടും​കൂ​ടി പാ​ഞ്ഞെ​ത്തി; പി​ന്ന​ത്ത​വർ ഫ്രാൻ​സിൽ​നി​ന്നു മുഖം തി​രി​ച്ചു—അവ​ര​വ​രു​ടെ സ്വ​ഭാ​വം​പോ​ലെ. ആദ്യ​ത്തെ വെ​ളി​ച്ചം​വെ​യ്ക്ക​ലിൽ യൂ​റോ​പ്പി​ലെ രാ​ജാ​ക്ക​ന്മാർ, അതാ​യ​ത് ഈ പ്ര​ഭാ​ത​ത്തി​ലെ മൂ​ങ്ങ​കൾ, മു​റി​പ്പെ​ട്ടും അമ്പ​ര​ന്നും കണ്ണ​ട​ച്ചു; പേടി കാ​ട്ടാൻ​മാ​ത്ര​മേ അതു​പി​ന്നെ തു​റ​ന്നി​ട്ടു​ള്ളു—നമു​ക്കു മന​സ്സി​ലാ​ക്കാ​വു​ന്ന ഒരു ഭയം; ക്ഷ​മി​ക്കാ​വു​ന്ന ഒരു ശു​ണ്ഠി​യെ​ടു​ക്കൽ, ഈ അഭൂ​ത​പൂർ​വ​മായ ഭര​ണ​പ​രി​വർ​ത്ത​നം ഒരു ക്ഷോ​ഭ​വു​മു​ണ്ടാ​ക്കി​യി​ല്ല; അപ​ജ​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​ട്ട രാ​ജ​ത്വ​ത്തി​ന്ന് ഒരു ശത്രു​വാ​യി നി​ന്നു യു​ദ്ധം​വെ​ട്ടു​ന്ന ബഹു​മ​തി​കൂ​ടി അതു​ണ്ടാ​ക്കി​ക്കൊ​ടു​ത്തി​ല്ല. സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം അവ​മാ​ന​പ്പെ​ട്ടു​കാ​ണു​ന്ന​തിൽ എപ്പോ​ഴും രസ​മു​ള്ളൊ​ന്നായ ഉച്ഛ ്യംഖല ഭര​ണാ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ന്റെ കണ്ണിൽ, ജൂ​ലാ​യി​വി​പ്ല​വം താൻ ഭയ​ങ്ക​ര​മെ​ങ്കി​ലും സൗ​ര​മ്യ​മാ​യി​ത്ത​ന്നെ​യി​രു​ന്നു എന്നു​ള്ള ഒര​ബ​ദ്ധം കാ​ണി​ച്ചു. എന്താ​യാ​ലും അതി​ന്നെ​തി​രാ​യി ആരും പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കു​ക​യോ പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കാൻ നോ​ക്കു​ക​യോ ഉണ്ടാ​യി​ല്ല. ഏറ്റ​വു​മ​ധി​കം അതൃ​പ്തി​യു​ള്ള​വ​രും, ഏറ്റ​വു​മ​ധി​കം ശു​ണ്ഠി​യെ​ടു​ത്ത​വ​രും, ഏറ്റ​വു​മ​ധി​കം പേ​ടി​ച്ച​വ​രും​കൂ​ടി അതിനു മുൻ​പിൽ തല​കു​നി​ച്ചു; നമ്മു​ടെ അഹം​ഭാ​വ​വും ശത്രു​ത​യും എന്തു​ത​ന്നെ​യാ​യാ​ലും, മനു​ഷ്യ​നിൽ​നി​ന്നു മീ​തെ​യു​ള്ള ഒരാ​ളു​ടെ കൈ വ്യാ​പ​രി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നു ബോ​ധ​മു​ള്ള സം​ഭ​വ​ങ്ങ​ളു​ടെ നേരെ നമു​ക്ക് ഒരു നി​ഗൂ​ഢ​മായ ബഹു​മാ​നം ഉദി​ച്ചു​പോ​കു​ന്നു.

വാ​സ്ത​വാ​വ​സ്ഥ​യെ മറി​ച്ചി​ടു​ന്ന അവ​കാ​ശ​ത്തി​ന്റെ വി​ജ​യ​മാ​ണ് ജൂ​ലാ​യി വി​പ്ല​വം. തേ​ജ​സ്സു​കൊ​ണ്ടു നി​റ​ഞ്ഞ ഒരു വസ്തു.

അവ​കാ​ശം വാ​സ്ത​വാ​വ​സ്ഥ​യെ മറി​ച്ചി​ടുക. അതിൽ​നി​ന്നാ​ണ് ജു​ലാ​യി​വി​പ്ല​വ​ത്തി​നു​ള്ള പ്ര​കാ​ശം. അതി​ന്റെ സാ​മ്യ​ത​യും അതിൽ​നി​ന്നു​ത​ന്നെ. വി​ജ​യ​മ​ട​ഞ്ഞ അവ​കാ​ശ​ത്തി​ന് അക്ര​മം പ്ര​വർ​ത്തി​ക്കേ​ണ്ട ആവ​ശ്യ​മി​ല്ല.

അവ​കാ​ശം ന്യാ​യ​വും പര​മാർ​ത്ഥ​വു​മാ​ണ്.

അവ​കാ​ശ​ത്തി​ന്റെ ഗുണം എന്നെ​ന്നും പരി​ശു​ദ്ധ​വും കൗ​തു​ക​ക​ര​വു​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​താ​ണ്. ആക​പ്പാ​ടെ ഏറ്റ​വും അത്യാ​വ​ശ്യ​മാ​ണെ​ങ്കി​ലും, സമ​കാ​ലീ​ന​ന്മാ​രെ​ല്ലാം തി​ക​ച്ചും സമ്മ​തി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​തു​ത​ന്നെ​യു​മാ​ണെ​ങ്കി​ലും, വാ​സ്ത​വാ​വ​സ്ഥ ഒരു വാ​സ്ത​വാ​വ​സ്ഥ എന്ന നി​ല​യ്ക്കു മാ​ത്ര​മേ നി​ല്ക്കു​ന്നു​ള്ളു​വെ​ങ്കിൽ, കു​റ​ച്ചു​മാ​ത്ര​മേ അവ​കാ​ശം അതി​ലു​ള്ളു എങ്കിൽ, അല്ലെ​ങ്കിൽ ഒട്ടും​ത​ന്നെ ഇല്ലെ​ങ്കിൽ, കാ​ല​ക്ര​മേണ അതു വി​കൃ​ത​വും അശു​ദ്ധ​വും ഒരു സമയം പൈ​ശാ​ചി​കം​കൂ​ടി​യു​മാ​യി​ത്തീ​രും. വാ​സ്ത​വാ​വ​സ്ഥ​യ്ക്ക് എത്ര​ക​ണ്ടു പൈ​ശാ​ചി​ക​മാ​വാ​മെ​ന്ന് ഒര​ടി​യാ​യി മന​സ്സി​ലാ​ക്ക​ണ​മെ​ങ്കിൽ, അയാൾ അനവധി ശതാ​ബ്ദ​ങ്ങ​ളോ​ളം ദൂ​ര​ത്തു​നി​ന്നാ​ണെ​ങ്കി​ലും മാ​ക്കി​യ​വെ​ല്ലി​യെ [7] ഒന്നു നോ​ക്കി​ക്കാ​ണ​ട്ടെ. മാ​ക്കി​യ​വെ​ല്ലി ഒരു ദു​ഷ്ട​ന​ല്ല,ഒരു ചെ​കു​ത്താ​ന​ല്ല, നി​സ്സാ​ര​നും ഭീ​രു​വു​മായ ഒരെ​ഴു​ത്തു​കാ​ര​ന​ല്ല; അയാൾ വാ​സ്ത​വാ​വ​സ്ഥ​യ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നു​മ​ല്ല. അയാൾ ഇറ്റ​ലി​യി​ലെ വാ​സ്ത​വാ​വ​സ്ഥ മാ​ത്ര​മ​ല്ല; അയാൾ യൂ​റോ​പ്പി​ലെ മു​ഴു​വ​നും വാ​സ്ത​വാ​വ​സ്ഥ​യാ​ണ്, പതി​നാ​റാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലെ വാ​സ്ത​വാ​വ​സ്ഥ. അയാൾ ഒരു പി​ശാ​ചി​ന്റെ മട്ടി​ലി​രി​ക്കു​ന്നു; പത്തൊ​മ്പ​താം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലെ മനഃ​പ​രി​ഷ്കാ​ര​ത്തി​നു മുൻ​പിൽ അത​ങ്ങ​നെ​ത്ത​ന്ന​യാ​ണ്.

സമു​ദാ​യം ഉണ്ടായ മുതൽ അവ​കാ​ശ​വും വാ​സ്ത​വാ​വ​സ്ഥ​യു​മാ​യു​ള്ള ഈയു​ദ്ധം നട​ന്നു​വ​രു​ന്നു. ഈ ദ്വ​ന്ദ്വ​യു​ദ്ധ​ത്തെ അവ​സാ​നി​പ്പി​ക്കുക, പരി​ശു​ദ്ധ​മായ ആലോ​ച​ന​യെ മാ​നു​ഷി​ക​മായ സത്യ​സ്ഥി​തി​യോ​ട് കൂ​ട്ടി​യോ​ജി​പ്പി​ക്കുക, അവ​കാ​ശ​ത്തെ വാ​സ്ത​വാ​വ​സ്ഥ​യി​ലേ​ക്കും വാ​സ്ത​വാ​വ​സ്ഥ​യെ അവ​കാ​ശ​ത്തി​ലേ​ക്കും ലഹള കൂ​ടാ​തെ പ്ര​വേ​ശി​പ്പി​ക്കുക—ഇത് മഹാ​ത്മാ​ക്ക​ളു​ടെ പ്ര​വൃ​ത്തി​യാ​ണ്.