ആത്മാ​വി​ന്റെ അക​ത്തു​വെ​ച്ചു​ള്ള കല​ഹ​ങ്ങ​ളോ​ടു തട്ടി​ച്ചു​നോ​ക്കു​മ്പോള്‍ ഒരു നഗ​ര​ത്തി​ലെ കു​ലു​ക്ക​ങ്ങള്‍ എന്തു സാ​ര​മാ​ണ്? മനു​ഷ്യന്‍ പൊ​തു​ജ​ന​ത്തെ​ക്കാള്‍ കൂ​റേ​ക്കൂ​ടി വലിയ ഒര​ഗാ​ധ​ത​യാ​ണ്. ഈ സമ​യ​ത്ത് ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ഒരു ഭയ​ങ്കര ഭൂ​ക​മ്പ​ത്തില്‍പ്പെ​ട്ടു. എല്ലാ​ത്ത​രം അഗാ​ധ​കു​ണ്ഡ​വും അയാ​ളു​ടെ ഉള്ളില്‍ വീ​ണ്ടും വായ് പി​ളര്‍ത്തി, നി​ഗൂ​ഢ​വും ഭയ​ങ്ക​ര​വു​മായ ഒരു വി​പ്ല​വ​ത്തി​ന്റെ വക്ക​ത്ത് അയാ​ളും പാ​രി​സ്സെ​ന്ന​പോ​ലെ നി​ന്നു വി​റ​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. ഇതിനു കു​റ​ച്ചു മണി​ക്കൂ​റു​കള്‍ മതി​യാ​യി. അയാ​ളു​ടെ കര്‍മ്മ​ഗ​തി​യും അന്ത​മ​ക​ര​ണ​വും പെ​ട്ടെ​ന്ന് ഇരു​ട്ടി​ലാ​യി പാ​രി​സ്സി​നെ​പ്പ​റ്റി എന്ന​പോ​ലെ​ത്ത​ന്നെ അയാ​ളെ​പ്പ​റ്റി​യും ഇങ്ങ​നെ പറയാം”രണ്ടു മൂ​ല​ത​ത്ത്വ​ങ്ങള്‍ എതി​രി​ട്ടു. അഗാ​ധ​ഗു​ഹ​യു​ടെ പാ​ല​ത്തി​യേല്‍ വെ​ച്ചു ദേ​വ​നും അസു​ര​നും അന്യോ​ന്യം പി​ടി​കൂ​ടാന്‍ പോ​കു​ന്നു. ആ രണ്ടില്‍ ആരാണ് മറ്റേ​യാ​ളെ പി​ടി​ച്ചു വലി​ച്ചെ​റി​യുക? ആരാണ് ജയം നേടുക?”

ഈ ജൂണ്‍ 5-​നു-യുടെ തലേ ദിവസം വൈ​കു​ന്നേ​രം ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് കൊ​സൌ​െ​ത്തോ​ടും തു​സ്സാ​ങ്ങോ​ടും​കൂ​ടി റ്യൂ ദ് ലോം അര്‍മെ​യില്‍ താ​മ​സ​മാ​ക്കി. അവി​ടെ​വെ​ച്ച് അയാള്‍ക്കൊ​രു മാ​റ്റം വരാന്‍ പോ​കു​ന്നു.

ഒന്നെ​തിര്‍ത്തു​നോ​ക്കാ​തെ​യ​ല്ല കൊ​സെ​ത്ത് റ്യു പ്ളു​മെ വി​ട്ട​ത്. അവര്‍ ഒരു​മി​ച്ചു​ള്ള താമസം തു​ട​ങ്ങി​യ​തി​നു ശേഷം അന്ന് ആദ്യ​മാ​യി​ട്ടാ​ണ് കൊ​സെ​ത്തി​ന്റെ ഇഷ്ട​വും ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ ഇഷ്ട​വും തമ്മില്‍ ഭി​ന്നി​ക്കു​ക​യും, കൂ​ട്ടി​മു​ട്ടി​യി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും എതി​രാ​വു​ക​യും ചെ​യ്ത​ത്. ഒരാള്‍ പല തട​സ്സ​ങ്ങ​ളും പറ​ഞ്ഞു, മറ്റേ ആള്‍ ഒന്ന​ന​ങ്ങു​ക​യു​ണ്ടാ​യി​ല്ല. ‘നി​ങ്ങ​ളു​ടെ വീടു വിടുക’ എന്നാ​യി പെ​ട്ടെ​ന്ന് ആരോ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ മേ​ലേ​ക്കു വലി​ച്ചെ​റി​ഞ്ഞ ഉപ​ദേ​ശം. ഒരു ശാ​ഠ്യ​ക്കാ​ര​നാ​വ​ത്ത​ക്ക​വി​ധം അയാളെ അത്ര​മേല്‍സം​ഭ്ര​മി​പ്പി​ച്ചു​ക​ള​ഞ്ഞു. അയാളെ പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാര്‍ കണ്ടെ​ത്തി​യെ​ന്നും പി​ടി​പ്പാന്‍ നോ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നും അയാള്‍ വി​ചാ​രി​ച്ചു. കൊ​സെ​ത്തി​നു കീ​ഴ​ട​ങ്ങേ​ണ്ടി​വ​ന്നു.

രണ്ടു​പേ​രും ചു​ണ്ട​ന​ക്കാ​തെ, ഒര​ക്ഷ​ര​മെ​ങ്കി​ലും മി​ണ്ടാ​തെ, അതാ​തു​പേര്‍ക്കു​ള്ള മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തില്‍ ആണ്ടു​മു​ഴു​കി​ക്കൊ​ണ്ടു, റ്യൂ ദ് ലോം അര്‍മെ​യി​ലെ​ത്തി, ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് അത്ര​യും അസ്വ​സ്ഥ​നാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടു കൊ​സെ​ത്തി​ന്റെ കു​ണ്ഠി​ത​ഭാ​വം കാ​ണു​ക​യു​ണ്ടാ​യി​ല്ല; കൊ​സെ​ത്ത് അത്ര​യും കു​ണ്ഠി​ത​ത്തില്‍പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്ന​തു കൊ​ണ്ടു, ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ അസ്വാ​സ്ഥ്യം കണ്ടി​ല്ല.

മറ്റു യാ​ത്ര​ക​ളി​ലൊ​ന്നു​മു​ണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത ഒന്നു, ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ഇക്കു​റി തു​സ്സാ​ങ്ങി​നേ​യും കൂടെ കൂ​ട്ടി, റ്യൂ പ്ളു​മെ​യി​ലേ​ക്ക് ഇനി തി​രി​ച്ചു​ചെ​ല്ലു​ക​യു​ണ്ടാ​വി​ല്ലെ​ന്ന് അയാള്‍ കണ്ടു; തു​സ്സാ​ങ്ങി​നെ അവി​ടെ​ത്ത​ന്നെ ആക്കി​പ്പോ​രി​ക​യോ അവളെ തന്റെ ഗൂ​ഡ​കാ​ര്യം മന​സ്സി​ലാ​ക്കു​ക​യോ ചെ​യ്വാ൯ വയ്യ​താ​നും. എജ​മാ​ന​നും ഭൃ​ത്യ​യും തമ്മി​ലു​ള്ള ചതി​പ്പ​ണി​യു​ടെ ആരംഭം ഉത്ക​ണ്ഠ​യില്‍നി​ന്നാ​ണ്. എന്നാല്‍ തു​സ്സാ​ങ് അവള്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ ഭൃ​ത്യ​യാ​വാന്‍ വേ​ണ്ടി​ത്ത​ന്നെ ജനി​ച്ച​വ​ളാ​ണോ എന്നു തോ​ന്നു​മാ​റു, തീരെ ഉത്ക​ണ്ഠ​കൂ​ടി​യ​വ​ള​ല്ല, അവള്‍ തന്റെ നാ​ട്ടു​പു​റ​ത്തെ ദേ​ശ്യ​ഭാ​ഷ​യില്‍ വി​ക്കി​പ്പ​റ​ഞ്ഞു: ഞാ​ന​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ്; ഞാ​നെ​ന്റെ കാ​ര്യം നോ​ക്കും; മറ്റു​ള്ള​തൊ​ന്നും എന്റെ പ്ര​വൃ​ത്തി​യ​ല്ല.’

ഏതാ​ണ്ടൊ​രു ചാ​ടി​പ്പോ​ക്കാ​യി​രു​ന്ന ഈ റ്യൂ പ്ളു​മെ​യില്‍നി​ന്നു​ള്ള യാ​ത്ര​യില്‍, കൊ​സെ​ത്ത് ഒഴി​ച്ചു​കൂ​ടാ​ത്ത വസ്തു’വെ​ന്നു നാ​മ​ക​ര​ണം ചെയ്ത ആ സു​ഗ​ന്ധ​ദ്ര​വ്യ​മി​ട്ടു സൂ​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന ചെ​റു​യാ​ത്ര​പ്പെ​ട്ടി​യ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നും ഴാ​ങ്വാല്‍ഴാ​ങ് കൈ​യി​ലെ​ടു​ത്തി​ല്ല. വലിയ പെ​ട്ടി​ക​ളാ​വു​മ്പോള്‍ കൂ​ലി​ക്കാര്‍ വേ​ണ്ടി​വ​രും; കൂ​ലി​ക്കാര്‍ സാ​ക്ഷി​ക​ളാ​ണ്. റ്യൂ ദെ ബബി​ലോ​ങ്ങി​ലേ​ക്കു​ള്ള പടി​വാ​തിൽ​ക്കല്‍ ഒരു കൂ​ലി​വ​ണ്ടി വരു​ത്തി; അവര്‍ അവി​ടെ​നി​ന്നി​റ​ങ്ങി.

അല്പം ചില വസ്ത്ര​ങ്ങ​ളും ചില ചമ​യല്‍സ്സാ​മാ​ന​ങ്ങ​ളും കൈ​യി​ലെ​ടു​ക്കാൻ വളരെ ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടി​യി​ട്ടാ​ണ് തു​സ്സാ​ങ് സമ്മ​തം മേ​ടി​ച്ച​ത്. കൊ​സെ​ത്ത് തന്റെ വെ​ച്ചെ​ഴു​ത്തും ഒപ്പു​ക​ട​ലാ​സ്സു​പു​സ്ത​ക​വും മാ​ത്ര​മേ കൈ​യി​ലെ​ടു​ത്തു​ള്ളൂ.

ഈ യാ​ത്ര​യു​ടെ ഏകാ​ന്ത​ത​യ്ക്കും നി​ഗൂ​ഢ​ത​യ്ക്കും കനം പി​ടി​പ്പി​ക്കു​വാന്‍ വേ​ണ്ടി ഉരു​ട്ടോ​ടു​കൂ​ടിയ റ്യൂ പ്ളു​മെ ബം​ഗ്ളാ​വു വി​ടാന്‍ അയാള്‍ നി​ശ്ച​യി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ളു; അതു​കൊ​ണ്ടു കൊ​സെ​ത്തി​നു മരി​യു​സ്സി​നു​ള്ള കു​റി​പ്പെ​ഴു​താ൯ ഇട കി​ട്ടി. നല്ല​വ​ണ്ണം രാ​ത്രി​യാ​യ​പ്പോ​ഴേ​ക്കെ അവര്‍ റ്യു ദ് ലോം അര്‍മെ​യി​ലെ​ത്തി​യു​ള്ളു.

അവര്‍ മി​ണ്ടാ​തെ ചെ​ന്നു​കി​ട​ന്നു.

റ്യൂ ദ് ലോം അര്‍മെ​യി​ലു​ള്ള താ​മ​സ​സ്ഥ​ലം ഒരു പു​റം​മു​റ്റ​ത്തി​നു മുന്‍പില്‍ രണ്ടാം​നി​ല​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു; രണ്ടു കി​ട​പ്പു​മു​റി​യും ഒരു ഭക്ഷ​ണ​മു​റി​യും ആ ഭക്ഷണ മു​റി​യോ​ട​ടു​ത്ത് ഒര​ടു​ക്ക​ള​യും തു​സ്സാ​ങ്ങി​ന്റെ ഓഹ​രി​യില്‍പ്പെ​ട്ട ഒരു മട​ക്കു​ക​ട്ടി​ലു​ള്ള തട്ടിന്‍പു​റ​വു​മാ​ണ് അതി​ലു​ള്ള​ത്. ഭക്ഷ​ണ​മു​റി ഒരു തള​മാ​യി​ട്ടും കൂ​ട്ടാം; രണ്ടു കി​ട​പ്പു​മു​റി​ക​ളേ​യും അതാണ് വേര്‍തി​രി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്. അതില്‍ ആവ​ശ്യ​മു​ള്ള വീ​ട്ടു​പാ​ത്ര​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാ​മു​ണ്ട്.

കൈ​വി​ടു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​ത​ന്നെ അത്ര​യും വി​ഡ്ഡി​ത്ത​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി ആളു​കള്‍ വീ​ണ്ടും വി​ശ്വാ​സ​ത്തെ കൈ​ക്കൊ​ള്ളു​ന്നു; മനു​ഷ്യ​പ്ര​കൃ​തി അങ്ങ​നെ​യാ​ണ്. റ്യു ദ് ലോം അര്‍മെ​യി​ലെ​ത്തി​യ​തോ​ടു​കൂ​ടി ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ ഉത്ക​ണ്ഠ കനം കു​റ​ഞ്ഞു, ക്ര​മ​ത്തില്‍ ഇല്ലാ​താ​യി. അറി​യാ​തെ കണ്ടു മന​സ്സില്‍ വ്യാ​പ​രി​ക്കു​ന്ന ചില ആശ്വാ​സ​ക​ര​ങ്ങ​ളായ പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളു​ണ്ട്. ഒരു നി​ഗൂ​ഢ​മായ തെ​രു​വ് സമാ​ധാ​ന​ത്തോ​ടു കൂടിയ നി​വാ​സി​കള്‍, രണ്ടു തു​ണി​ന്മേല്‍ വി​ല​ങ്ങ​നെ വെ​ച്ചു​കെ​ട്ടിയ ഒര​ഴി​കൊ​ണ്ടു വണ്ടി​ക​ളെ അക​ത്തേ​ക്കു വി​ടാ​തി​രി​ക്ക​ത്ത​ക്ക​വി​ധം അത്ര​യും വീതി കു​റ​ഞ്ഞ​തും. ആ ലഹള പി​ടി​ച്ച പട്ട​ണ​ത്തി​നു​ള്ളില്‍ ബധി​ര​വും മൂ​ക​വു​മാ​യി നി​ല്ക്കു​ന്ന​തും. ഉച്ച​യ​ക്കു​കൂ​ടി വെ​ളി​ച്ചം മങ്ങി​യ​തും, പ്രാ​യം കൂ​ടി​യി​ട്ടു മി​ണ്ടാ​തെ കഴി​യു​ന്ന രണ്ടു വരി​കൂ​റ്റന്‍ പഴയ ഭവ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ഇട​യ്ക്കു യാ​തൊ​രു വി​കാ​ര​ത്തി​നും ത്രാ​ണി​യി​ല്ലാ​ത്ത​തു​മായ എന്നു പറ​യ​ട്ടെ, ആ പഴയ പാ​രി​സി​ന്റെ ഇട​വ​ഴി​യി​ലെ അനിര്‍വ​ച​നീ​യ​ശാ​ന്ത​ത​യാ​കു​ന്ന പകര്‍ച്ച​വ്യാ​ധി ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നേ​യും ബാ​ധി​ച്ചു. ആ തെ​രു​വില്‍ കെ​ട്ടി​നി​ല​ക്കു​ന്ന നി​ഗൂ​ഡ​ത​യു​ടെ ഒരു ഗന്ധ​മു​ണ്ട്, അവി​ടെ​വെ​ച്ചു ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ഒരി​ക്കല്‍ക്കൂ​ടി ശ്വാ​സം​ക​ഴി​ച്ചു. അയാളെ അവിടെ എങ്ങ​നെ കണ്ടു​പി​ടി​ക്കും?

അയാ​ളു​ടെ ഒന്നാ​മ​ത്തെ പണി ആ ഒഴി​ച്ചു​കൂ​ടാ​ത്ത വസ്തു’ തന്റെ അടു​ക്കല്‍ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​വെ​ക്ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

അയാള്‍ സു​ഖ​മാ​യു​റ​ങ്ങി. രാ​ത്രി അറി​വും​കൊ​ണ്ടു വരു​ന്നു; ഞങ്ങള്‍ ഒന്നു​കൂ​ടി പറ​യ​ട്ടെ, രാ​ത്രി ആശ്വ​സി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. പി​റ്റേ ദിവസം രാ​വി​ലെ അയാള്‍ ഏതാ​ണ്ട് ആഹ്ലാ​ദ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി​ത്ത​ന്നെ ഉണര്‍ന്നെ​ണീ​റ്റു. ഭക്ഷ​ണ​മു​റി മോ​ശ​വും, പഴ​യൊ​രു വട്ട​മേ​ശ​യാ​ലും, ഒരു ചാഞ്ഞ കണ്ണാ​ടി​മു​ക​ളി​ലു​ള്ള ഒരു നീണ്ട മു​ല​മേ​ശ​യാ​ലും ഒരു പൊ​ളി​ഞ്ഞ ചാ​രു​ക​സാ​ല​യാ​ലും, തു​സ്സാ​ങ്ങി​ന്റെ സാ​മാ​ന​ക്കെ​ട്ടു​കള്‍കൊ​ണ്ടു നി​റ​ഞ്ഞ പല വെറും കസാ​ല​ക​ളാ​ലും മാ​ത്രം അലം​കൃ​ത​വു​മാ​ണെ​ങ്കി​ലും, ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന് അതു മനോ​ഹ​ര​മാ​യി തോ​ന്നി തു​സ്സാ​ങ്ങി​ന്റെ സാ​മാ​ന​ക്കെ​ട്ടു​ക​ളി​ലൊ​ന്നില്‍ ഒരു വി​ട​വി​നു​ള്ളി​ലൂ​ടേ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ രക്ഷി​ട​ട​സം​ഘം വെ​ളി​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു.

കൊ​സെ​ത്താ​ണെ​ങ്കില്‍, അവള്‍ തു​സ്സാ​ങ്ങോ​ടു തന്റെ മു​റി​യി​ലേ​ക്കു കു​റ​ച്ചു സൂ​പ്പു കൊ​ണ്ടു​വ​രാന്‍ പറ​ഞ്ഞു; വൈ​കു​ന്നേ​ര​മാ​വു​ന്ന​തു​വ​രെ അവള്‍ പു​റ​ത്തേ​ക്കു കട​ന്നി​ല്ല.

ആ സ്ഥലം വൃ​ത്തി​യാ​ക്കാന്‍വേ​ണ്ടി അങ്ങോ​ട്ടു​മി​ങ്ങോ​ട്ടും നട​ന്നു ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടി​യി​രു​ന്ന തു​സ്സാ​ങ് ഏതാ​ണ്ട് അഞ്ചു മണി​യോ​ടു​കൂ​ടി ഒരു തണു​ത്ത കോ​ഴി​ക്കു​ഞ്ഞി​നെ മേ​ശ​പ്പു​റ​ത്തു കൊ​ണ്ടു​വെ​ച്ചു; അച്ഛ​ന്റെ മേ​ലു​ള്ള ഭക്തി​കൊ​ണ്ടു കൊ​സെ​ത്ത് അതൊ​ന്നു നോ​ക്കി.

അതു കഴി​ഞ്ഞു, കൊ​സെ​ത്ത്, എന്താ​യി​ട്ടും മാ​റാ​ത്ത ഒരു തല​വേ​ദന കാ​ര​ണ​വും പറ​ഞ്ഞു, ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങു​മാ​യി പി​രി​ഞ്ഞു. തന്റെ കി​ട​പ്പു​മു​റി​യില്‍ച്ചെ​ന്നു വാ​തി​ല​ട​ച്ചു. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് നല്ല രു​ചി​യോ​ടു​കൂ​ടി കോ​ഴി​ക്കു​ഞ്ഞി​ന്റെ ഒരു കൊ​റു​മു​ഴു​വ​നും ഭക്ഷി​ച്ചു; അയാള്‍ തന്റെ കൈ​മു​ട്ടു രണ്ടും മേ​ശ​മേല്‍ കു​ത്തി, ഇനി പേ​ടി​ക്കാ​നൊ​ന്നു​മി​ല്ലെ​ന്ന ബോ​ധ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി, തന്റെ ശാ​ന്ത​മ​ട്ടില്‍ ഇരു​ന്നു ഭക്ഷ​ണം കഴി​ച്ചു.

അധികം വട്ട​ങ്ങ​ളി​ല്ലാ​ത്ത ഭക്ഷ​ണം കഴി​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ട​യ്ക്കു രണ്ടോ മൂ​ന്നോ തവണ തു​സ്സാ​ങ് എന്തോ വി​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു പറ​യു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്ന് അയാള്‍ക്ക് അസ്പ​ഷ്ട​മാ​യി തോ​ന്നി; അവള്‍ അയാ​ളോ​ടു പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു; ’മൊ​സ്യു, എന്തോ ചി​ല​തു​ണ്ടാ​വാന്‍ ഭാ​വ​മു​ണ്ട്; പാ​രി​സ്സില്‍ യു​ദ്ധം തു​ട​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.” പക്ഷേ, ആന്ത​ര​മായ എന്തോ ചില കണ​ക്കു​കൂ​ട്ട​ലി​ന്റെ ലഹ​ള​യില്‍ അയാള്‍ അതത്ര ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചി​ല്ല. വാ​സ്ത​വം പറ​ഞ്ഞാ​രു, അവ​ളു​ടെ വാ​ക്കു​കള്‍ അയാ​ളു​ടെ ചെ​കി​ട്ടില്‍ കട​ന്നി​ല്ല.

ക്ര​മ​ത്തില്‍ അധി​ക​മ​ധി​കം സഗൌ​ര​വ​നാ​യി അയാള്‍ എണി​റ്റു വാ​തി​ല്ക്കല്‍ നി​ന്നു ജനാ​ല​യ്ക്ക​ലേ​ക്കും, ജനാ​ല​യ്ക്കല്‍നി​ന്നു വാ​തി​ല്ക്ക​ലേ​ക്കും ലാ​ത്താന്‍ തു​ട​ങ്ങി.

ഈ ശാ​ന്ത​ത​യ്ക്കി​ട​യില്‍ കൊ​സെ​ത്ത്—അയാ​ളു​ടെ ആകെ​യു​ള്ള ഉത്കണ്ഠ-​ആലോചനയിലേക്കു പ്ര​വേ​ശി​ച്ചു. ആ തല​വേ​ദ​ന​യ​ല്ല അയാളെ അസ്ധാ​ഗ്ഥ്യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രു​ന്ന​ത്; ഞര​മ്പു​സം​ബ​ന്ധി​ച്ചു​ള്ള ആ ചെറിയ സു​ഖ​ക്കേ​ടു, ചെറിയ പെണ്‍കു​ട്ടി​യു​ടെ ആ ഒര​ല്പ​ര​സം, തല്‍ക്കാ​ല​ത്തെ അസുഖം, ഒന്നു​ര​ണ്ടു ദിവസം കൊ​ണ്ടു തീരെ മാ​റി​പ്പോ​കാ​നു​ള്ള​തേ ഉള്ളു; അയാള്‍ ഭാ​വി​യെ​പ്പ​റ്റി ആലോ​ചി​ച്ചു; പതി​വു​പോ​ലെ. അയാള്‍ അതി​നെ​പ്പ​റ്റി സന്തോ​ഷ​പൂര്‍വം ചി​ന്തി​ച്ചു; അവ​രു​ടെ ആഹ്ലാ​ദ​മ​യ​മായ ജീ​വി​തം വീ​ണ്ടും വഴി​ക്കൂ​ടു​ന്ന​തില്‍ യാ​തൊ​രു പ്ര​തി​ബ​ന്ധ​വും അയാള്‍ കണ്ടി​ല്ല. ചി​ല​പ്പോള്‍ സക​ല​വും അസാ​ധ്യ​മാ​യി തോ​ന്നും, മറ്റു ചി​ല​പ്പോള്‍ സക​ല​വും സു​സാ​ധ്യ​വും; ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ഈ ഒടു​വില്‍പ്പ​റ​ഞ്ഞ നല്ല സമ​യ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നി​ലാ​യി​രു​ന്നു അന്ന്. പ്ര​കൃ​തി​യു​ടെ അസ്തി​വാ​ര​ത്തി​ലു​ള്ള​തും കഥ കു​റ​ഞ്ഞ​വര്‍ വി​രോ​ധാ​ഭാ​സ​മെ​ന്നു പറ​യു​ന്ന​തു​മായ ആ ക്ര​മാ​നു​ക്ര​മ​സം​ഭ​വ​ത്തി​ന്റേ​യും വി​പ​രീ​ത​ഭാ​വ​ത്തി​ന്റേ​യും ശാ​ശ്വ​ത​നി​യ​മ​ത്തി​നു​ള്ള പ്രാ​ബ​ല്യം​കൊ​ണ്ടു. രാ​ത്രി​യെ പകല്‍ എന്ന​പോ​ലെ, നല്ല സമയം ചീ​ത്ത​സ​മ​യ​ത്തെ എപ്പോ​ഴും പി​ന്തു​ട​രു​ന്നു. അയാള്‍ ചെ​ന്നു രക്ഷ പ്രാ​പി​ച്ച ഈ സമാ​ധാ​ന​പ​ര​മായ തെ​രു​വില്‍നി​ന്നു കു​റ​ച്ചു​കാ​ല​മാ​യി അയാളെ സ്വാ​സ്ഥ്യം കെ​ടു​ത്തി​യി​രു​ന്ന​തില്‍നി​ന്നെ​ല്ലാം അയാള്‍ക്കു വി​ടു​തി കി​ട്ടി, പല നി​ഴ​ലു​ക​ളും അയാള്‍ കണ്ടു​ക​ഴി​ഞ്ഞു, അതേ വാ​സ്ത​വ​സ്ഥി​തി കു​റ​ച്ച് ആകാ​ശ​നീ​ലി​മ​യെ അയാള്‍ക്കു കാ​ണി​ക്കാന്‍ തു​ട​ങ്ങി തക​രാ​റു​ക​ളും ദുര്‍ഘ​ട​ങ്ങ​ളു​മൊ​ന്നും കൂ​ടാ​തെ റ്യൂ പ്ളു​മെ​യില്‍നി​ന്നു വി​ട്ടു​പോ​രാൻ സാ​ധി​ച്ച​തു​ത​ന്നെ ഒരു നല്ല കാ​ര്യ​മാ​ണ്. കു​റ​ച്ചു മാ​സ​ത്തേ​ക്കാ​യി​ട്ടെ​ങ്കി​ലും ദൂ​ര​ദി​ക്കി​ലേ​ക്കു പോ​കു​ന്ന​തു നന്ന്; ലണ്ട​നി​ലേ​ക്കു പു​റ​പ്പെ​ടു​ന്ന​തു കൊ​ള്ളാം. ശരി, തങ്ങള്‍ പോവണം. കൊ​സെ​ത്ത് ഒരു​മി​ച്ചു​ണ്ടെ​ങ്കില്‍പ്പി​ന്നെ, താന്‍ ഫ്രാന്‍സി​ലാ​യാ​ലെ​ന്ത്, ഇം​ഗ്ല​ണ്ടി​ലാ​യാ​ലെ​ന്ത്*? കൊ​സെ​ത്താ​ണ് തന്റെ സ്വ​രാ​ജ്യം. കൊ​സെ​ത്ത് മതി തന്റെ സു​ഖ​ത്തി​ന്; ഒരു സമയം കൊ​സെ​ത്തി​ന്റെ സു​ഖ​ത്തി​നു താന്‍ മതി​യാ​വാ​തെ വരാ​മെ​ന്നു​ള്ള വി​ചാ​രം, പണ്ട് അയാ​ളു​ടെ അസ്വ​സ്ഥ​ത​യ്ക്കും ഉറ​ക്ക​മി​ല്ലാ​യ്മ​യ്ക്കും കാ​ര​ണ​മാ​യി​രു​ന്ന ഈയൊരു വി​ചാ​രം, അന്ന​യാ​ളു​ടെ മന​സ്സില്‍ കട​ന്ന​തേ​യി​ല്ല. പണ്ട​ത്തെ മനോ​വ്ൃ​യ​സ​ന​ങ്ങ​ളില്‍നി​ന്നെ​ല്ലാം പൊ​ന്തി​പ്പോ​ന്ന അയാള്‍ ഒരു ഗു​ണൈ​ക​ദ്യ​ക്കാ​യി. കൊ​സെ​ത്ത് തന്റെ അടു​ത്തു​ണ്ട്; അവള്‍ തന്റെ​യാ​ണെ​ന്നു​തോ​ന്നി എല്ലാ മനു​ഷ്യ​രും അനു​ഭ​വി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള ഒരു ദൃ​ഷ്ടി​ഭ്ര​മം, ഇം​ഗ്ല​ണ്ടി​ലേ​ക്കു കൊ​സെ​ത്തി​നേ​യും കൂ​ട്ടി​യു​ള്ള യാത്ര അയാള്‍ എല്ലാ​ത്ത​രം ആഹ്ലാ​ദ​മ​യ​ങ്ങ​ളായ യു​ക്തി​വി​ചാ​ര​ങ്ങ​ളോ​ടും​കൂ​ടി മന​സ്സില്‍ ശരി​പ്പെ​ടു​ത്തി; എന്ന​ല്ല മനോ​രാ​ജ്യ​ക്കാ​ഴ്ച​യ്ക്കു​ള്ളില്‍ ഇഷ്ട​മു​ള്ളേ​ട​ത്തെ​ല്ലാം അയാള്‍ തന്റെ സുഖം വീ​ണ്ടും പ്ര​തി​ഷ്ഠി​ത​മാ​യി കണ്ടു.

അങ്ങ​നെ അകന്ന കാല്‍വെ​പ്പു​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടി ലാ​ത്തു​ന്ന​തി​നി​ട​യ്ക്ക് അയാ​ളു​ടെ നോ​ട്ടം പെ​ട്ടെ​ന്ന് അത്ഭു​ത​ക​ര​മായ എന്തോ ഒന്നില്‍ പതി​ഞ്ഞു.

അയാള്‍ക്ക​ഭി​മു​ഖ​മാ​യു​ള്ള മൂ​ല​മേ​ശ​യു​ടെ മു​ക​ളില്‍ പി​ടി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള ചാ​യ്പു കണ്ണാ​ടി​യില്‍ ഈ താഴേ കാ​ണു​ന്ന നാ​ലു​വ​രി എഴു​തി​ക്ക​ണ്ടു: “എന്റെ പ്രാണ പ്രിയ, കഷ്ടം! എന്റെ അച്ഛന്‍ ഇപ്പോള്‍ത്ത​ന്നെ പു​റ​പ്പെ​ട്ടേ കഴിയു എന്നു ശാ​ഠ്യം പി​ടി​ക്കു​ന്നു. ഞങ്ങള്‍ ഇന്നു വൈ​കു​ന്നേ​രം റ്യൂ ദ് ലോം അര്‍മെ​യില്‍ 7ാം നമ്പര്‍ ഭവ​ന​ത്തി​ലാ​യി​രി​ക്കും. ഒരാ​ഴ്ച​യ്ക്കു​ള്ളില്‍ ഞങ്ങള്‍ ഇം​ഗ്ല​ണ്ടി​ലെ​ത്തും. കൊ​സെ​ത്ത് ജൂണ്‍ 4-ാംന് ’

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ണ് തി​ക​ച്ചും കണ്ണു​ന​ട്ടു നി​ല​വാ​യി.

എത്തിയ ഉടനെ കൊ​സെ​ത്ത് തന്റെ ഒപ്പു​ക​ട​ലാ​സ്സു​പു​സ്ത​കം കണ്ണാ​ടി​യു​ടെ മുന്‍പി​ലാ​യി മൂ​ല​മേ​ശ​മേല്‍ വെ​ച്ചു; കഠി​ന​മായ മനോ​വേ​ദ​ന​യില്‍ ആണ്ടു​മു​ങ്ങി​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട് അവള്‍ അക്കഥ മറ​ന്ന് അത​വി​ടെ ഇട്ടും​വെ​ച്ചു​പോ​യി; എന്ന​ല്ല, അതു തു​റ​ന്നി​ട്ടാ​ണ് വെ​ച്ചി​രു​ന്ന​തെ​ന്നും അതും റ്യു പ്ളു​മെ​യി​ലെ ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രന്‍ കൂ​ലി​ക്കാ​ര​ന്റെ പക്കല്‍ കൊ​ടു​ത്തേല്‍പി​ക്കു​ക​യു​ണ്ടായ ആ നാ​ലു​വ​രി എഴുതി ഒപ്പാന്‍ വെച്ച അതേ വശ​മാ​ണെ​ന്നും അവള്‍ നോ​ക്കി​യി​ല്ല. എഴു​ത്ത് ഒപ്പു​ക​ട​ലാ​സ്സില്‍ പതി​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

കണ്ണാ​ടി​യില്‍ എഴു​ത്തു പ്ര​തി​ഫ​ലി​ച്ചു.

വന്നു​കൂ​ടിയ ഫലം ക്ഷേ​ത്ര​ഗ​ണി​ത​ത്തില്‍ പറ​യു​ന്ന അം​ഗാ​നു​സാ​രി രു​പ​മാ​ണ്, ഒപ്പു​ക​ട​ലാ​സ്സില്‍ മറി​ച്ചു പതി​ഞ്ഞ എഴു​ത്തു​ക​ണ്ണാ​ടി​യില്‍ ശരി​ക്കാ​യി, വാ​സ്ത​വ​രൂ​പ​ത്തില്‍ നി​ന്നു; അങ്ങ​നെ തലേ​ന്നാള്‍ വൈ​കു​ന്നേ​രം കൊ​സെ​ത്ത് മരി​യു​സ്സി​ന്നെ​ഴു​തി​യ​യ​ച്ച കത്ത് ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നു കണ്ണിന്‍മുന്‍പില്‍ കാ​ണാ​റാ​യി.

അതു സാ​ധാ​ര​ണ​വും ഹൃ​ദ​യ​ഭേ​ദ​ക​വു​മാ​യി​രു​ന്നു.

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് കണ്ണാ​ടി​യു​ടെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു ചെ​ന്നു. ആ നാ​ലു​വ​രി അയാള്‍ ഒരി​ക്കല്‍ക്കൂ​ടി വാ​യി​ച്ചു; പക്ഷേ, അയാള്‍ക്ക​തു വി​ശ്വാ​സ​മാ​യി​ല്ല. അത് ഒരു മി​ന്നല്‍ പി​ണ​രാ​യി ആവിര്‍ഭ​വി​ച്ചു. അതൊരു മാ​യ​യാ​യി​രു​ന്നു, അസാ​ധ്യം. അതാ, അങ്ങ​നെ​യ​ല്ല.

കു​റേ​ശ്ശെ​ക്കു​റേ​ശ്ശ​യാ​യി അയാ​ളു​ടെ നോ​ട്ട​ത്തി​നു സൂ​ക്ഷ്മത വെ​ച്ചു, അയാള്‍ കൊ​നെ​ത്തി​ന്റെ ഒപ്പു​ക​ട​ലാ​സ്സു​പു​സ്ത​ക​ത്തില്‍ നോ​ക്കി, വാ​സ്ത​വ​മാ​ണെ​ന്ന ബോധം തി​രി​ച്ചെ​ത്തി. അയാള്‍ ഒപ്പു​ക​ട​ലാ​സ്സു​പു​സ്ത​കം വാ​രി​യെ​ടു​ത്തു പറ​ഞ്ഞു: ഇത​തില്‍നി​ന്നാ​ണ്.’ ആ ഒപ്പു​ക​ട​ലാ​സ്സില്‍ പതി​ഞ്ഞ നാ​ലു​വ​രി, എന്തോ ചില കു​ത്തി​ക്കു​റി​ക്ക​ലാ​യി മാ​റി​യി​രു​ന്ന ആ കി​ഴു​ക്കാം​തൂ​ക്ക​ക്ഷ​ര​ങ്ങള്‍, അയാള്‍ അക്ഷ​മ​ത​യോ​ടു​കു​ടി പരി​ശോ​ധി​ച്ചു; അതിന് ഒരര്‍ത്ഥ​വു​മി​ല്ല. അയാള്‍ വി​ചാ​രി​ച്ചു പറ​ഞ്ഞു: ’ഒരര്‍ത്ഥ​വും ഇതി​ന്നി​ല്ല ഇതി​ലൊ​ന്നും എഴു​തി​യി​ട്ടി​ല്ല.” അനിര്‍വ​ച​നീ​യ​മായ ആശ്വാ​സ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി അയാള്‍ ഒരു ദീര്‍ഘ​ശ്വാ​സം വി​ട്ടു. ഭയ​ങ്ക​ര​ങ്ങ​ളായ സന്ദർ​ഭ​ങ്ങ​ളില്‍ കഥ​യി​ല്ലാ​ത്ത ഇത്ത​രം ആഹ്ലാ​ദ​ങ്ങള്‍ ആരാ​ണ​നു​ഭ​വി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത​ത്? എല്ലാ​ത്ത​രം കമ്പ​ങ്ങ​ളും ആലോ​ചി​ച്ചു തീര്‍ന്ന​ല്ലാ​തെ ആത്മാ​വു നി​രാ​ശ​ത​യ്ക്കു കീ​ഴ​ട​ങ്ങി​ല്ല.

അയാള്‍ ആ ഒപ്പു​ക​ട​ലാ​സ്സു​പു​സ്ത​കം കൈ​യില്‍പ്പി​ടി​ച്ചു. താന്‍ മൂ​ക്കു​കു​ത്തി​പ്പോയ ആ മാ​യാ​മോ​ഹ​ന​ത്രെ​പ്പ​റ്റി പൊ​ട്ടി​ച്ചി​രി​ക്കാന്‍ ഏതാ​ണ്ടു തെ​യ്യാ​റാ​യി. അതിനെ അന്തം​വി​ട്ട ആഹ്ലാ​ദ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ടു. ഉട​നെ​ത​ന്നെ പി​ന്നെ​യും അയാ​ളു​ടെ നോ​ട്ടം കണ്ണാ​ടി​യില്‍ പതി​ഞ്ഞു; പി​ന്നെ​യും അയാള്‍ ആ കാഴ്ച കണ്ടു. നിര്‍ദ​യ​മായ വ്യ​ക്ത​ത​യോ​ടു​കൂ​ടി ആ നാ​ലു​വ​രി അതാ, വീ​ണ്ടും. ആവര്‍ത്തി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന ഒരു കാഴ്ച ഒരു വാ​സ്ത​വാ​വ​സ്ഥ​യാ​ണ്; അതു സ്പ​ഷ്ട​മാ​യി; കണ്ണാ​ടി​യില്‍ പ്ര​തി​ഫ​ലി​ച്ച എഴു​ത്താ​ണ​ത്. അയാള്‍ക്കു കാ​ര്യം മന​സ്സി​ലാ​യി.

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ണ് ചാ​ഞ്ചാ​ടി, ഒപ്പു​ക​ട​ലാ​സ്സു​പു​സ്ത​കം താ​ഴെ​യി​ട്ടു, തി​ക​ച്ചും അമ്പ​ര​ന്നു, കീ​ഴ്പോ​ട്ടു തു​ങ്ങിയ തല​യോ​ടും ജീ​വ​സ്സ​റ്റ കണ്ണു​ക​ളോ​ടും​കൂ​ടി, ഭക്ഷ​ണ​മേ​ശ​യ്ക്ക​ടു​ത്തു​ള്ള പഴയ ചാ​രു​ക​സാ​ല​യില്‍ വി​ര​ണ്ടു​വീ​ണു. ആ കണ്ട​തു ശരി​യാ​ണെ​ന്നും, ലോ​ക​ത്തി​ലെ വെ​ളി​ച്ചം എന്ന​ന്നെ​ക്കു​മാ​യി കെ​ട്ടു​വെ​ന്നും, കൊ​സെ​ത്ത് അത് ഏതൊ​രാള്‍ക്ക് എഴു​തി​യ​താ​ണെ​ന്നും അയാള്‍ സ്വയം പറ​ഞ്ഞു ഉടനെ, ഒരി​ക്കല്‍ക്കൂ​ടി ഭയ​ങ്ക​ര​മാ​യി​ത്തീര്‍ന്ന ആത്മാ​വ് ഇരു​ട്ട​ത്തു​വെ​ച്ച് ഒരു കൊ​ടും​ഗര്‍ജ്ജ​നം ഗര്‍ജ്ജി​ച്ച​ത് അയാള്‍ കേ​ട്ടു. സിം​ഹ​ത്തി​ന്റെ കൂ​ട്ടി​ന്നു​ള്ളി​ലായ നായയെ അതി​ന്റെ അടു​ക്കല്‍നി​ന്നു പി​ടി​ച്ചെ​ടു​ത്തു​നോ​ക്കുക!

അത്ഭു​ത​ക​ര​വും വ്യ​സ​ന​ക​ര​വു​മെ​ന്നേ പറ​യേ​ണ്ടു. ആ സമ​യ​ത്ത് കൊ​സെ​ത്തി​ന്റെ കത്തു മരി​യു​സ്സി​നു കി​ട്ടി​യി​രു​ന്നി​ല്ല, അതിനെ യദ്യ​ച്ഛാ​സം​ഭ​വം ചതി​പ്പ​ണി​യില്‍ കൈ​യി​ലാ​ക്കി, മരി​യു​സ്സി​ന് എത്തി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തി​നു മുന്‍പാ​യി. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നു കൊ​ണ്ടു​ക്കൊ​ടു​ത്തു. ആ ദി​വ​സം​വ​രെ, പീ​ഡാ​നു​ഭ​വ​ത്തി​നു ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നെ മറി​ച്ചി​ടു​വാന്‍ കഴി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല ഭയ​ങ്ക​ര​ങ്ങ​ളായ പരീ​ക്ഷ​കള്‍ക്ക് അയാള്‍ വശം​വ​ദ​നാ​യി​ട്ടു​ണ്ട്; ദുര്‍വി​ധി​യു​ടെ യാ​തൊ​രു കഠി​ന​ക്ക​യ്യും അയാള്‍ക്കു കൊ​ള്ളാ​തി​രു​ന്നി​ട്ടി​ല്ല; എല്ലാ​ത്ത​രം പ്ര​തി​കാ​ര​ബു​ദ്ധി​കൊ​ണ്ടും എല്ലാ​ത്ത​രം സാ​മു​ദാ​യി​കാ​ധി​ക്ഷേ​പം​കൊ​ണ്ടും ആയു​ധ​ധാ​രി​യായ നി​ഷ്ഠു​ര​വി​ധി അയാളെ തന്റെ തീന്‍പ​ണ്ട​മാ​യെ​ടു​ത്തു കടി​ച്ചു​ചി​ന്നി​യി​രു​ന്നു. ആവ​ശ്യ​മാ​യി​വ​രു​മ്പോള്‍ എല്ലാ പര​മാ​പ​ത്തി​നേ​യും അയാള്‍ കൈ​ക്കൊ​ണ്ടി​ട്ടു​ണ്ട്; ഒരു സം​സ്കൃ​ത​മ​നു​ഷ്യന്‍ എന്ന നി​ല​യ്ക്കു​ള്ള അലം​ഘ​നീ​യ​ത​യെ അയാള്‍ ബലി​ക​ഴി​ച്ചു; സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ത്തെ കൈ​വി​ട്ടു; ആയു​സ്സു​പേ​ക്ഷി​ച്ചു. സര്‍വ്വ​വും കള​ഞ്ഞു! സക​ല​ദുഃ​ഖ​വും അനു​ഭ​വി​ച്ചു. ധര്‍മ്മാര്‍ത്ഥ​മാ​യി കഠി​ന​പീ​ഡ​യ​നു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന ഒരു​വ​നെ​പ്പോ​ലെ, അയാൾ തന്നില്‍ നി​ന്നു മാ​റി​നി​ല്ക്കു​ന്ന​താ​യി തോ​ന്നു​മാ​റ്, അത്ര​മേല്‍ സ്വാര്‍ത്ഥ​രാ​ഹി​ത്യ​ത്തോ​ടും ജി​തേ​ന്ദ്രി​യ​ത്വ​ത്തോ​ടും​കൂ​ടി കഴി​ഞ്ഞു​പോ​ന്നു. ഈശ്വ​ര​വി​ധി​യു​ടെ എല്ലാ​ത്ത​രം ആക്ര​മ​ണ​വു​മാ​യി തഴ​കി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞ അയാ​ളു​ടെ അന്തഃ​ക​ര​ണം എന്ന​ന്നേ​ക്കും അനു​ല്ലം​ഘ്യ​മാ​യി എന്നു തോ​ന്നും. എന്നാല്‍, അയാ​ളു​ടെ ആത്മീ​യ​വ്യ​ക്തി​യെ നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ട ആരും ആ സന്ദര്‍ഭ​ത്തില്‍ അതു തളര്‍ന്നു​പോ​യി എന്നു സമ്മ​തി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​രും. എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാല്‍, ഈശ്വ​ര​വി​ധി അയാളെ പി​ടി​ച്ചു​നിര്‍ത്തി ചെ​യ്യു​ന്ന ഈ വള​രെ​ക്കാ​ല​ത്തെ പരീ​ക്ഷ​ണ​ത്തില്‍ അയാള്‍ അനു​ഭ​വി​ച്ചു പോ​ന്നി​ട്ടു​ള്ള എല്ലാ കഠി​ന​ദ​ണണ്‍്ഡ​ങ്ങ​ളി​ലും​വെ​ച്ച് ഇതാ​യി​രു​ന്നു ഏറ്റ​വു​മ​ധി​കം ഭയ​ങ്ക​രം. ഇത്ത​രം ചവ​ണ​കള്‍ അയാളെ ഇതു​വ​രെ പി​ടി​ച്ചി​റു​ക്കി​യി​ട്ടി​ല്ല. തന്നില്‍ മറ​ഞ്ഞു​കി​ട​ന്നി​രു​ന്ന എല്ലാ​ത്ത​രം മനഃ​ക്ഷോ​ഭ​ങ്ങ​ളും നി​ഗൂ​ഡ​മാ​യി ഉള​കി​മ​റി​യു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്ന് അയാള്‍ക്കു തോ​ന്നി. അത്ഭു​ത​ക​ര​മായ കമ്പി​യില്‍ പി​ടി​ച്ചു​വ​ലി​ക്കു​ന്ന​ത് അയാള്‍ക്ക​നു​ഭ​വ​പ്പെ​ട്ടു! കഷ്ടം! മഹ​ത്തായ സങ്ക​ടം, ഞങ്ങള്‍ പറ​യ​ട്ടെ, സഹി​ച്ചു​കൂ​ടാ​ത്ത ഏക​സ​ങ്ക​ടം, ഇഷ്ട​പ്പെ​ട്ട ജീവി നഷ്ട​പ്പെ​ടു​ന്ന​താ​ണ്.

സാ​ധു​കി​ഴ​വന്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ഒര​ച്ഛ​നെ​പ്പോ​ലെ​യ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​രു​വി​ധ​ത്തി​ലും കൊ​സെ​ത്തി​നെ സ്നേ​ഹി​ച്ചി​രു​ന്നി​ല്ല, തീര്‍ച്ച​ത​ന്നെ. പക്ഷേ, ഞങ്ങള്‍ മുന്‍പു പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​തു​പോ​ലെ, ഈ പി​തൃ​ത്വ​ത്തി​ലേ​ക്ക്; അയാ​ളു​ടെ ജീ​വി​ത​ത്തി​ലെ ഭാ​ര്യ​യി​ല്ലാ​യ്മ സ്നേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ എല്ലാ സ്ഥി​തി​ഭേ​ദ​ങ്ങ​ളേ​യും പ്ര​വേ​ശി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു; അയാള്‍ കൊ​നെ​ത്തി​നെ തന്റെ മക​ളെ​പ്പോ​ലെ​യും അമ്മ​യെ​പ്പോ​ലെ​യും സഹോ​ദ​രി​യെ​പ്പോ​ലെ​യും സ്നേ​ഹി​ച്ചു; എന്ന​ല്ല, സ്നേ​ഹി​ക്കാന്‍ ഒരു സ്ത്രീ​യോ ഒരു ഭാ​ര്യ​യോ ഒരി​ക്ക​ലും അയാള്‍ക്കു​ണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടും, പ്ര​കൃ​തി യാ​തൊ​രെ തിര്‍വാ​ദ​വും കൈ​ക്കൊ​ള്ളാ​ത്ത ഒരു മു​ത​ലാ​ളി​യാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടും, വി​ട്ടു​ക​ള​യാന്‍ തീരെ സാ​ധ്യ​മ​ല്ലാ​ത്തൊ​ന്നായ ആ മനോ​വി​കാ​രം​കൂ​ടി അവ്യ​ക്ത​വും അജ്ഞ​വും അന്ധ​ത്വ​ത്തി​നു​ള്ള പരി​ശു​ദ്ധി​കൊ​ണ്ടു പരി​ശു​ദ്ധ​വും ബോ​ധ​ര​ഹി​ത​വും സ്വര്‍ഗ്ലോ​ചി​ത​വും ദേ​വോ​ചി​ത​വും ദി​വ്യ​വു​മാ​യി, മറ്റു​ള്ള​വ​യോ​ടു ചേര്‍ന്നി​ണ​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു; അത് ഒരു മനോ​വി​കാ​ര​ത്തെ​ക്കാ​ള​ധി​കം ഒരു പ്ര​കൃ​തി​ബോ​ധ​മാ​യി​രു​ന്നു—ഒരു പ്ര​കൃ​തി​ബോ​ധ​ത്തേ​ക്കാ​ള​ധി​കം അഗോ​ച​ര​വും അദൃ​ശ്യ​വും പക്ഷേ, വാ​സ്ത​വു​മായ ഒരാ​കര്‍ഷ​ണ​ശ​ക്തി; ശരി​ക്കു പറ​ക​യാ​ണെ​ങ്കില്‍, അയാള്‍ക്കു കൊ​സെ​ത്തോ​ടു​ള്ള അള​വ​റ്റ വാ​ത്സ​ല്യ​ത്തി​ലെ ആ അനു​രാ​ഗം, മല​യി​ലെ ഒരു തങ്ക​രേ​ഖ​പോ​ലെ, നി​ഗൂ​ഢ​വും നി​ഷ്ക​ള​ങ്ക​വു​മാ​യി​രു​ന്നു.

ഞങ്ങള്‍ സൂ​ചി​പ്പി​ച്ച ഹൃ​ദ​യ​സ്ഥി​തി വാ​യ​ന​ക്കാര്‍ ഒന്നോര്‍മ്മി​ക്ക​ട്ടെ. ഈ രണ്ടു​പേര്‍ തമ്മില്‍ വി​വാ​ഹ​മു​ണ്ടാ​വാന്‍ വയ്യാ; ആത്മാ​ക്കള്‍ തമ്മി​ലും അസാ​ധ്യം തന്നെ; എങ്കി​ലും അവ​രു​ടെ കര്‍മ്മ​ഗ​തി​കള്‍ തമ്മില്‍ വി​വാ​ഹി​ത​ങ്ങ​ളാ​ണെ​ന്നു​ള്ള​തില്‍ സം​ശ​യി​ക്കാ​നി​ല്ല. കൊ​സെ​ത്തി​നെ ഒഴി​ച്ച് എന്നു​വെ​ച്ചാല്‍ ഒരു ശി​ശു​ത്വ​ത്തെ​യൊ​ഴി​ച്ചു സ്നേ​ഹി​ക്കാ​വു​ന്ന​താ​യി യാ​തൊ​ന്നും ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് തന്റെ ദീര്‍ഘ​ജീ​വി​ത​ത്തി​നു​ള്ളില്‍ ഒരി​ക്ക​ലും കണ്ടി​ട്ടി​ല്ല. മഴ​ക്കാ​ല​ത്തും അമ്പ​തു വയ​സ്സു ചെന്ന പു​രു​ഷ​ന്മാ​രി​ലും ഇല​പ്പ​ടര്‍പ്പോ​ടു​കൂ​ടി കാ​ണ​പ്പെ​ടു​ന്ന ഇളം​പ​ച്ച​യോ കടും പച്ച​യോ ആയി തു​ട​രെ​ത്തു​ട​രെ​യു​ള്ള തളിര്‍പ്പു​ള​പ്പു​ക​ളെ​യൊ​ന്നും​ത​ന്നെ അടി​ക്ക​ടി തു​ടര്‍ന്നു​വ​രു​ന്ന വി​കാ​ര​ങ്ങ​ളും സ്നേ​ഹ​ങ്ങ​ളും അയാ​ളില്‍ അങ്കു​രി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നി​ല്ല. ചു​രു​ക്കി​പ്പ​റ​ഞ്ഞാല്‍—എന്ന​ല്ല, ഇതു ഞങ്ങള്‍ ഒന്നി​ല​ധി​കം തവണ ഈന്നി​പ്പ​റ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​താ​ണ്—ആക​ത്തുക നോ​ക്കി​യാല്‍ ഒരു​ത്കൃ​ഷ്ട​മ​നോ​ഗു​ണ​മാ​കു​ന്ന ഈ ആന്ത​ര​മായ ഉമു​കി​ക്കൂ​ട​ലെ​ല്ലാം. ഈ സക​ല​വും​കൂ​ടി ഒടു​വില്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നെ കൊ​നെ​ത്തി​ന്റെ ഒര​ച്ഛ​നാ​ക്കി—അതേ, ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ലൂ​ു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന മു​ത്ത​ച്ഛ​നില്‍നി​ന്നും മക​നില്‍നി​ന്നും സഹോ​ദ​ര​നില്‍നി​ന്നും ഭര്‍ത്താ​വില്‍നി​ന്നും കൂടി കള്ള​പ്പ​ണി​യില്‍ അടി​ച്ചെ​ടു​ത്ത ഒര​സാ​ധാ​ര​ണ​മായ അച്ഛന്‍, ഒര​മ്മ​കൂ​ടി ഉള്‍പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ള്ള ഒര​ച്ഛന്‍, കൊ​സെ​ത്തി​നെ സ്നേ​ഹി​ക്കു​ക​യും ആരാ​ധി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന ആളും, ആ കു​ട്ടി​യെ തന്റെ പ്ര​ഭാ​ത​മാ​യി, തന്റെ ഗൃ​ഹ​മാ​യി, തന്റെ കു​ടും​ബ​മാ​യി, തന്റെ രാ​ജ്യ​മാ​യി, തന്റെ സ്വര്‍ഗ്ഗ​മാ​യി, കരു​തി​വ​രു​ന്ന ആളു​മായ ഒര​ച്ഛന്‍.

അതി​നാല്‍ അവ​സാ​ന​കാ​ലം തി​ക​ച്ചും എത്തി​പ്പോ​യി എന്ന്, അവള്‍ അയാ​ളു​ടെ പക്കല്‍നി​ന്നു ചാ​ടി​പ്പോ​ക​യാ​യി​യെ​ന്ന് അവള്‍ അയാ​ളു​ടെ കൈ​യില്‍നി​ന്നു ചോര്‍ന്നു​പോ​ക​യാ​യി എന്ന്, അവള്‍ ഒരു മേ​ഘം​പോ​ലെ, വെ​ള്ളം​പോ​ലെ അയാളെ വി​ട്ടു​പോ​ക​യാ​യി എന്നു കണ്ട​പ്പോള്‍, ഈ ചത​ച്ചു​ക​ള​യു​ന്ന തെ​ളി​വ്— “അവ​ളു​ടെ ഹൃ​ദ​യ​ത്തി​ന്നു​ള്ള പ്രാ​പ്യ​സ്ഥാ​നം മറ്റൊ​ന്നാ​ണ്; അവ​ളു​ടെ ജീ​വി​തോ​ദ്ദേ​ശ്യം മറ്റൊ​ന്നാ​ണ്; അവള്‍ക്ക് ഏറ്റ​വും പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട മറ്റൊ​രാ​ളു​ണ്ട്; ഞാന്‍ അവ​ളു​ടെ അച്ഛന്‍മാ​ത്രം; ഞാന്‍ ഇല്ലാ​ത്ത നി​ല​യാ​യി?’—അയാ​ളു​ടെ കണ്ണി​ന്മു​മ്പി​ലാ​യ​പ്പോള്‍ അയാള്‍ക്കു സം​ശ​യി​ക്കാന്‍ വഴി​യൊ​ന്നു​മി​ല്ലെ​ന്നാ​യ​പ്പോള്‍, “അവള്‍ എന്റെ കൈ​യില്‍നി​ന്നു പോ​വു​ക​യാ​യി’—എന്ന് അയാള്‍ തന്നോ​ടു​ത​ന്നെ പറയുക എന്നാ​യ​പ്പോള്‍, ആ മനു​ഷ്യ​ന​നു​ഭ​വി​ച്ച മനോ​വേ​ദന സം​ഭാ​വ്യ​ത​യു​ടെ എല്ലാ അതിര്‍ത്തി​ക​ളേ​യും അതി​ക്ര​മി​ച്ചു. ഇങ്ങ​നെ​യൊ​ന്നില്‍ ചെ​ന്ന​വ​സാ​നി​ക്കു​വാന്‍വേ​ണ്ടി അയാള്‍ അതു​വ​രെ ചെ​യ്തി​ട്ടു​ള്ള​തൊ​ക്കെ ചെ​യ്യുക! ഒരു വി​ല​യു​മി​ല്ലാ​ത്ത​വ​നാ​വുക എന്ന ആ ഒരു ബോധം! ഞങ്ങള്‍ ഇപ്പോള്‍ത്ത​ന്നെ പറ​ഞ്ഞ​വി​ധം, കഠി​ന​മായ വെ​റു​പ്പി​ന്റെ ഒരു കു​ട​ച്ചില്‍ അയാ​ളു​ടെ അടി​മു​തല്‍ മു​ടി​വ​രെ വ്യാ​പി​ച്ചു. അയാ​ളു​ടെ ഓരോ രോ​മ​കു​പ​ത്തില്‍പ്പോ​ലും അഹം​ബു​ദ്ധി​യു​ടെ അപാ​ര​മായ പു​നര്‍ജ്ജീ​വ​നം അനു​ഭ​വ​പ്പെ​ട്ടു; ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ അതൃ​ഗാ​ധ​ത​യില്‍നി​ന്നു ഞാന്‍ എന്ന​ത് ഒരു മു​ര​ളി​ച്ച മു​ര​ണ്ടു.

ഹൃ​ദ​യാ​ന്തര്‍ഭാ​ഗ​ത്തു​ള്ള അടി​മ​ണ്ണ പെ​ട്ടെ​ന്ന ഇടി​ഞ്ഞു​വി​ഴുക എന്നൊ​ന്നു​ണ്ട. ഒരു മനു​ഷ്യ​ന്റെ ഉള്ളി​ലേ​ക്കും ചില ഘട്ട​ങ്ങ​ളില്‍, ആ മനു​ഷ്യ൯തന്നെ​യായ ഏതോ ചില കേ​വ​ല​പ്ര​കൃ​തി​ക​ളെ തട്ടി​നീ​ക്കു​ക​യും തച്ചു​ത​കര്‍ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യാ​തെ. ഒരു നി​രാ​ശ​മായ ദൃ​ഢ​നി​ശ്ച​യം കട​ന്നു​വ​രി​ക​യി​ല്ല മനോ​ദുഃ​ഖം, ഈയൊ​രാ​കൃ​തി​യി​ലെ​ത്തി​ക്ക​ഴി​യു​മ്പോള്‍, അന്തഃ​ക​ര​ണ​ത്തി​നു​ള്ള സര്‍വൃ​ശ​ക്തി​ക​ളു​ടേ​യും ഒരു കൊ​ണ്ടു​പി​ടി​ച്ച തള്ളി​ക്കേ​റ്റ​മാ​യി​ത്തീ​രു​ന്നു. ഇതൊ​ര​പാ​യ​ക​ര​മായ ഘട്ട​മാ​ണ്. ഈവക ഘട്ട​ങ്ങ​ളില്‍നി​ന്നു, നമ്മ​ളില്‍ ആരും​ത​ന്നെ എന്നു പറയാം. വീ​ണ്ടും നമ്മള്‍ നമ്മള്‍ത​ന്നെ​യാ​യും വീ​ണ്ടും ധര്‍മ്മ​നി​ഷ്ഠ​രാ​യും പു​റ​ത്തേ​ക്കു പോ​രാ​റി​ല്ല. സഹന ശക്തി​യു​ടെ അതിര്‍ കട​ന്നു​ക​ഴി​ഞ്ഞാല്‍. ഏറ്റ​വു​മ​ധി​കം അക്ഷോ​ഭ്യ​മായ മനോ​ഗു​ണ​വും ഭ്ര​മി​ച്ചു​പോ​കു​ന്നു. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് വീ​ണ്ടും ഒപ്പു​ക​ട​ലാ​സ്സു പു​സ്ത​ക​മെ​ടു​ത്ത് ഒരി​ക്കല്‍ക്കൂ​ടി വാ​യി​ച്ചു​റ​പ്പി​ച്ചു; ആക്ഷേ​പ​യോ​ഗ്യ​ങ്ങ​ള​ല്ലാ​ത്ത ആ നാല,വരി​യു​ടെ മുന്‍പില്‍ അയാള്‍ തല കു​നി​ഞ്ഞും മര​വി​ച്ചും മി​ഴി​ച്ചും നി​ല​വാ​യി.; ആത്മാ​വി​ലു​ള്ള​തെ​ല്ലാം ഒടി​ഞ്ഞു​ത​ക​രു​ക​യാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നു​മാ​റ് അയാ​ളു​ടെ ഉള്ളില്‍ ഒരു മൂ​ടല്‍ വ്യാ​പി​ച്ചു.

മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തി​നു​ള്ള അതി​ശ​യോ​ക്തി​കള്‍ക്കു വി​രു​ദ്ധ​മാ​യി ഈ “വെ​ളി​പാ​ടു” വരി​ക​ളെ അയാള്‍ സ്പ​ഷ്ട​വും ഭയ​ങ്ക​ര​വു​മായ ഒരു ശാ​ന്ത​ത​യോ​ടു​കൂ​ടി—എന്തു കൊ​ണ്ടെ​ന്നാല്‍, ഒരു മനു​ഷ്യ​ന്റെ ശാ​ന്തത ഒരു പ്ര​തി​മ​യു​ടെ ഉദാ​സീ​ന​ത​യി​ലെ​ത്തി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞാല്‍പ്പി​ന്നെ അതൊരു ഭയ​ങ്ക​ര​വ​സ്തു​വാ​ണ്—പരീ​ക്ഷ​ണം ചെ​യ്തു.

അയാള്‍, താന്‍ ലേ​ശ​മെ​ങ്കി​ലും സം​ശ​യി​ക്കാ​തി​രി​ക്കെ, തന്റെ ഈശ്വ​ര​വി​ധി എടു​ത്തു​വെ​ച്ചു കൂ​റ്റന്‍ കാല്‍വെ​പ്പ്, അള​ന്നു​നോ​ക്കി, അത്ര​യും കഥ​യി​ല്ലാ​തെ തള്ളി​ക്ക​ള​ഞ്ഞ ആ വേ​ന​ല്ക്കാ​ല​ത്തെ ശങ്കു​കള്‍ അയാ​ളോര്‍മ്മി​ച്ചു; അയാള്‍ ആ അഗാ​ധ​കു​ണ്ഡ​ത്തെ കണ്ട​റി​ഞ്ഞു; അത​പ്പോ​ഴും അങ്ങ​നെ​ത​ന്നെ നി​ല്ക്കു​ന്നു; ഒന്നു​മാ​ത്രം, ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് അതി​ന്റെ വക്ക​ത്ത​ല്ലാ​താ​യി—അയാള്‍ അതി​ന്റെ അടി​യി​ലെ​ത്തി.

അതിലെ അപൂര്‍വ​വും ഹൃ​ദ​യ​ഭേ​ദ​ക​വു​മായ ഭാ​ഗ​മെ​ന്തെ​ന്നാല്‍, അറി​യാ​തെ​യാ​ണ് അയാള്‍ അതി​നു​ള്ളില്‍ ചാ​ടി​യ​ത്. താന്‍ സൂ​ര്യ​നെ കാ​ണു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നു കരു​തി​യി​രി​ക്കെ, അയാ​ളു​ടെ ജീ​വി​ത​ത്തി​ലെ വെ​ളി​ച്ചം മു​ഴു​വ​നും കെ​ട്ടു​പോ​യി.

അയാ​ളു​ടെ പ്ര​കൃ​തി​ബോ​ധം ഒട്ടും സം​ശ​യി​ച്ചു​നി​ന്നി​ല്ല. ചില സം​ഗ​തി​ക​ളേ​യും, ചില തി​യ്ൃ​തി​ക​ളേ​യും. കൊ​നെ​ത്തി​ന്റെ മു​ഖ​ത്തു കണ്ട ചില നി​റ​ഭേ​ദ​ങ്ങ​ളേ​യും, വി​ളര്‍പ്പു​ക​ളേ​യും അയാള്‍ കൂ​ട്ടി​നോ​ക്കി ഇങ്ങ​നെ സ്വയം പറ​ഞ്ഞു: “അത​വ​നാ​ണ്.”

നി​രാ​ശ​ത​യു​ടെ ഈഹം ഒരി​ക്ക​ലും ഉന്നം​തെ​റ്റി​പ്പോ​കാ​ത്ത ഒരു​ത​രം അസാ​ധാ​ര​ണ​ചാ​പ​മാ​ണ്. അയാ​ളു​ടെ ഒന്നാ​മ​ത്തെ ഈഹം​ത​ന്നെ മരി​യു​സ്സി​ന്റെ മേല്‍ ചെ​ന്നു കൊ​ണ്ടു. അയാള്‍ക്കു പേ​ര​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ, എങ്കി​ലും ആളെ ക്ഷ​ണ​ത്തില്‍ അറി​യാ​റാ​യി: അയാള്‍ തന്റെ ഓര്‍മ്മ​ശ​ക്തി​ക്കു​ള്ള എന്തെ​ന്നി​ല്ലാ​ത്ത വി​ശ​ദീ​ക​ര​ണ​വി​ദ്യ​യു​ടെ പി​ന്നില്‍ ലു​ക്സെം​ബു​റി​ലെ ആ ഇന്നാ​ളെ​ന്ന​റി​യാ​ത്ത തെ​ണ്ടി​യെ, അനു​രാഗ കഥ​ക​ള​ന്വേ​ഷി​ച്ചു നട​ക്കു​ന്ന ആ രണ്ടും​കെ​ട്ട ഇര​പ്പാ​ളി​യെ, ആ വങ്ക​നെ, ആ പേ​ടി​ത്തൊ​ണ്ട​നെ—എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാല്‍, പെണ്‍കി​ടാ​ങ്ങ​ളു​ടെ നേരെ, അവരെ സ്നേ​ഹി​ക്കു​ന്ന ഒര​ച്ഛന്‍ അടു​ത്തു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കെ, കു​ള്ള​ക്ക​ണ്ണെ​റി​യു​ന്ന​ത് ഒരു ഭീ​രു​ത്വം തന്നെ​യാ​ണ​ല്ലോ—വ്യ​ക്ത​മാ​യി കണ്ടു.

ഈ കാ​ര്യ​ത്തി​ന​ടി​യി​ലു​ള്ള​ത് ആ ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​ര​നാ​ണെ​ന്നും എല്ലാ​റ്റി​ന്റേ​യും ഉത്ഭ​വം അവി​ടെ​നി​ന്നാ​ണെ​ന്നു​മു​ള്ള വാ​സ്ത​വം ആലോ​ചി​ച്ചു തീര്‍ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തിയ ശേഷം, അയാള്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്, ആ ഉയിര്‍ത്തെ​ഴു​ന്നേ​റ്റ മനു​ഷ്യന്‍, അത്ര​മേല്‍ തന്റെ ആത്മാ​വി​നു​മേല്‍ പണി​യെ​ടു​ത്ത മനു​ഷ്യന്‍, ജീ​വി​ത​ത്തെ മു​ഴു​വ​നും ദുഃ​ഖ​ത്തെ മു​ഴു​വ​നും ദൌര്‍ഭാ​ഗ്യ​ത്തെ മു​ഴു​വ​നും സ്നേ​ഹ​മാ​ക്കി​ത്തീര്‍ക്കാന്‍ വേ​ണ്ടി അത്ര​യ​ധി​കം അധ്വാ​നി​ച്ച മനു​ഷ്യന്‍, സ്വ​ന്തം ഹൃ​ദ​യ​ത്തി​ലേ​ക്കു ദൃ​ഷ്ടി​പ​തി​ച്ചു. അവിടെ ഒരു പ്രേ​ത​ത്തെ കണ്ടു—ദ്വേ​ഷ​ത്തെ.

മഹ​ത്ത​ര​ങ്ങ​ളായ മനോ​വേ​ദ​ന​കള്‍ക്കു​ള്ളില്‍ എന്തോ ഒരു​ന്മേ​ഷ​ക്കു​റ​വു​ണ്ട്. അവ ജീ​വി​ത​ത്തില്‍ത്ത​ന്നെ ഉത്സാ​ഹ​മി​ല്ലാ​താ​ക്കു​ന്നു; അവ ആരുടെ ഉള്ളില്‍ പ്ര​വേ​ശി​ക്കു​ന്നു​വോ അയാള്‍ക്കു തന്നില്‍നി​ന്ന് എന്തോ ഒന്നു പിൻ​വാ​ങ്ങു​ന്ന​താ​യി തോ​ന്നി​പ്പോ​കു​ന്നു, അയാ​ളു​ടെ ചെ​റു​പ്പ​ത്തില്‍ അവ​യു​ടെ വരവ് പരി​താ​പ​ക​ര​മാ​ണ്. പി​ന്നീ​ട് അതാ​പല്‍ക്ക​ര​മാ​യി​പ്പോ​കു​ന്നു. ഹാ, ദേ​ഹ​ത്തില്‍ രക്തം തി​ള​ച്ചു​മ​റി​യു​മ്പോള്‍, തല​മു​ടി കറു​ത്തി​രി​ക്കു​മ്പോള്‍, ഒരു ചൂ​ട്ടില്‍ തീ​ജ്വാ​ല​യെ​ന്ന​പ്പോ​ലെ ദേ​ഹ​ത്തില്‍ ശി​ര​സ്സു ശരി​ക്കു​യര്‍ന്നു നി​ല്ക്കു​മ്പോള്‍, കര്‍മ്മ​ഗ​തി​ച്ചു​രു​ളി​ന് ഇനി​യും നല്ല കന​മു​ണ്ടെ​ന്നി​രി​ക്കു​മ്പോള്‍, വേ​ണ്ട​തായ സ്നേ​ഹം​കൊ​ണ്ടു നി​റ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള ഹൃദയം വീ​ണ്ടും തന്നി​ലേ​ക്കു​ത​ന്നെ തി​രി​ച്ചു​വ​രാ​വു​ന്ന മി​ടി​പ്പു​ക​ളെ അപ്പോ​ഴും പു​റ​പ്പെ​ടു​വി​ക്കു​മ്പോള്‍, പ്ര​തി​ശാ​ന്തി​ക്കു​ള്ള സമ​യ​മാ​യി​രി​ക്കു​മ്പോള്‍ സ്ര്രീ​കള്‍ മു​ഴു​വ​നും പു​ഞ്ചി​രി​കള്‍ മു​ഴു​വ​നും ഭാവി മു​ഴു​വ​നും ആകാ​ശാ​ന്തം മു​ഴു​വ​നും ഒരു​വ​ന്റെ മുന്‍പില്‍ നി​ല്ക്കു​മ്പോള്‍, ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്റെ ശക്തി തി​ക​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​മ്പോള്‍, നി​രാ​ശത ഒരു ഭയ​ങ്ക​ര​വ​സ്തു​വാ​ണെ​ങ്കില്‍, പ്രാ​യം​കൂ​ടി ജര കയ​റി​ശ​വ​ക്കു​ഴി​യി​ലെ നക്ഷ​ത്ര​ങ്ങള്‍ കാ​ണ​പ്പെ​ടുക എന്ന അസ്ത​മ​യ​കാ​ല​ത്ത് അതി​ന്റെ നില എന്താ​യി​രി​ക്കും?

അയാള്‍ മനോ​രാ​ജ്യം വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ട​യ്ക്കു തു​സ്സാ​ങ് അങ്ങോ​ട്ടു വന്നു​ഴാ​ങ് വാല്‍ഴാ​ങ് എണീ​റ്റ് അവ​ളോ​ടു ചോ​ദി​ച്ചു: ഏതു പ്ര​ദേ​ശ​ത്താ​ണ​ത്? അറി​യാ​മോ?”

തു​സ്സാ​ങ് പക​ച്ചു; അവള്‍ക്ക് ഇതേ മറു​പ​ടി പറ​യാന്‍ കി​ട്ടി​യു​ള്ളു: “സേര്‍, എന്ത്?”

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് വീ​ണ്ടും തു​ടര്‍ന്നു: “ഒരു യു​ദ്ധം നട​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്ന് ഇപ്പോള്‍ ത്ത​ന്നെ എന്നോ​ടു പറ​ഞ്ഞി​ല്ലേ?”

“ഓ ശരി”, തു​സ്സാ​ങ് പറ​ഞ്ഞു, “അതു സാങ് മെ​റി​യു​ടെ ആ ഭാ​ഗ​ത്താ​ണ്.”

അറി​യാ​തെ, നമ്മു​ടെ ആലോ​ച​ന​കള്‍ക്കു​ള്ള ഏറ്റ​വും അറ്റ​ത്തെ അഗാ​ധ​ത​ക​ളില്‍നി​ന്ന്, ഒരു ഞെ​ട്ടി​ത്തെ​റി​ക്കല്‍ നമ്മെ ബാ​ധി​ക്കാ​നു​ണ്ട്. നി​ശ്ച​യ​മാ​യും, ലേ​ശ​മെ​ങ്കി​ലും അറി​യാ​തെ​ക​ണ്ടു​ണ്ടായ അങ്ങ​നെ​യൊ​ന്ന​നു​സ​രി​ച്ച് അഞ്ചു​നി​മി​ഷ​ത്തി​നു​ള്ളില്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് തെ​രു​വി​ലെ​ത്തി

തൊ​പ്പി​യി​ല്ലാ​തെ, അയാള്‍ തന്റെ വീ​ട്ടിന്‍പ​ടി​ക്ക​ലു​ള്ള കല്ലു​ക​ട്ടി​ള​മേല്‍ ഇരി​പ്പാ​യി. അയാള്‍ എന്തോ ചെ​വി​യോര്‍ക്കു​ക​യാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നി.

രാ​ത്രി​യാ​യി.

അയാള്‍ ഇങ്ങ​നെ എത്ര നേ​ര​മി​രു​ന്നു? ഈ വ്യ​സ​ന​ക​ര​മായ മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ ഏറ്റ​വും ഇറ​ക്ക​വും എന്തെ​ല്ലാ​മാ​യി​രു​ന്നു? അയാള്‍ നി​വര്‍ന്നി​രു​ന്നു​വോ? അയാള്‍ കു​നി​ഞ്ഞും​കൊ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​വോ? അയാള്‍ ഒടി​യ​ത്ത​ക്ക​വ​ണ്ണം കീ​ഴ്പോ​ട്ടു കൂ​ന്നു​വോ? അയാള്‍ക്ക് ഇനി​യും എഴു​ന്നേ​റ്റ് ഉറ​പ്പു​ള്ള എന്തെ​ങ്കി​ലു​മൊ​ന്നി​ന്മേല്‍ അന്തഃ​ക​ര​ണ​ത്തെ ഊന്നി​നിര്‍ത്താന്‍ കഴി​യു​മോ? അയാള്‍ക്കു​ത​ന്നെ. പക്ഷേ, ഉത്ത​രം പറ​യാന്‍ വയ്യാ​യി​രി​ക്കും.

തെ​രു​വില്‍ ആരു​മി​ല്ല. ക്ഷ​ണ​ത്തില്‍ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു തി​രി​ച്ചു​പോ​യി​രു​ന്ന ചില അസ്വ​സ്ഥ​ഹൃ​ദ​യ​രായ പ്ര​മാ​ണി​കള്‍ അയാളെ കണ്ടി​ല്ല. കഷ്ട​പ്പാ​ടു​കാ​ല​ത്ത് ഓരോ​രു​ത്ത​നും ഒറ്റ​യ്ക്കു​ത​ന്നെ. ഏഴാം​ന​മ്പര്‍ വീ​ട്ടി​നു നേരെ എതിര്‍വ​ശ​ത്തു​ള്ള തെ​രു​വു​റാ​ന്തല്‍ കൊ​ളു​ത്താന്‍ പതി​വു​പോ​ലെ വി​ള​ക്കു​വെ​പ്പു​കാ​മന്‍ വന്നു പണി കഴി​ച്ചു മട​ങ്ങി​പ്പോ​യി. ആ ഇരു​ട്ടില്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നെ കണ്ടി​ട്ടു​ള്ള ആര്‍ക്കും തന്നെ അതൊരു ജീ​വ​നു​ള്ള മനു​ഷ്യ​നാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നി​യി​രി​ക്കി​ല്ല. ഒരു മഞ്ഞിന്‍ കട്ട​പോ​ലെ അന​ക്ക​മ​റ്റ അയാള്‍ അവിടെ, തന്റെ വീ​ട്ടു​പ​ടി​ക്ക​ട്ടി​ള​മേല്‍, ഇരു​ന്നു. നി​രാ​ശ​ത​യില്‍ കട്ട​പ്പി​ടി​ക്ക​ലു​ണ്ട്. അപാ​യ​സൂ​ച​ക​മായ മണി​യ​ടി​യും ദൂ​ര​ത്തു​നി​ന്നു​ള്ള ലഹ​ള​പി​ടി​ച്ച ഇര​മ്പ​വും കേള്‍ക്കാ​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഇര​മ്പ​ത്തോ​ടു കൂടി മറി​ഞ്ഞ ഈ മണി​യ​ടി​ക​ളു​ടെ​യെ​ല്ലാം നടു​ക്ക്, സാ​ങ്പോള്‍ പള്ളി​യി​ലെ നാ​ഴി​ക​മ​ണി ഗൗ​ര​വ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി​യും എന്നാല്‍ ദ്രു​ത​ഗ​തി കൂ​ടാ​തെ​യും പതി​നൊ​ന്ന​ടി​ച്ചു, എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാല്‍, മണി​യ​ടി മനു​ഷ്യ​നാ​ണ്, സമയം ഈശ്വ​ര​നും. സമ​യ​ഗ​തി​യാ​തൊ​രു ഭാ​വ​ഭേ​ദ​വും ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ലു​ണ്ടാ​ക്കി​യി​ല്ല; ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് അന​ങ്ങി​യി​ല്ല. എങ്കി​ലും, ഏതാ​ണ്ട് അതേ ക്ഷ​ണ​ത്തില്‍, ഹാല്‍പ്ര​ദേ​ശ​ത്തി​ന്റെ ആ ഭാ​ഗ​ത്തു​നി​ന്ന് ഒരു പൊ​ന്ത​നൊ​ച്ച മാ​റ്റൊ​ലി​ക്കൊ​ണ്ടു; ഉടനെ കു​റെ​ക്കൂ​ടി ശക്തി​മ​ത്തായ രണ്ടാ​മ​തൊ​ന്ന്. അതു പക്ഷേ, മരി​യു​സ് പു​റ​കോ​ട്ടു മാ​റ്റിയ റ്യൂ ദ് ല ഷങ്വ്വെ​റി വഴി​ക്കോ​ട്ടു​യി​ലെ ആക്ര​മ​ണ​മാ​യി​രി​ക്കാം. ഈ രണ്ടു ശബ്ദ​വും​കൂ​ടി​യാ​യ​പ്പോള്‍—രാ​ത്രി​യു​ടെ അമ്പ​ര​പ്പ് ആ ഇര​മ്പ​ത്തി​ന് ഒന്നു​കൂ​ടി ശക്തി വെ​പ്പി​ച്ച​താ​യി തോ​ന്നി—ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ണ് ഞെ​ട്ടി​ത്തെ​റി​ച്ചു; ആ ശബ്ദം പു​റ​പ്പെ​ട്ടേ​ട​ത്തേ​ക്കു തി​രി​ഞ്ഞ് അയാള്‍ ചാ​ടി​യെ​ഴു​ന്നേ​റ്റു; പെ​ട്ടെ​ന്ന് ആ ഇരു​ന്നി​രു​ന്നേ​ട​ത്തേ​ക്കു​ത​ന്നെ വീണു, കൈ രണ്ടും കൂ​ട്ടി​ക്കെ​ട്ടി; അയാ​ളു​ടെ തല വീ​ണ്ടും പതു​ക്കെ മാ​റ​ത്തേ​ക്കു തൂ​ങ്ങി.

അയാള്‍ തന്നോ​ടു​ത​ന്നെ​യു​ള്ള തന്റെ വ്യ​സ​ന​ക​ര​മായ സം​ഭാ​ഷ​ണം വീ​ണ്ടും ആരം​ഭി​ച്ചു.

പെ​ട്ടെ​ന്ന് അയാള്‍ തല​യു​യര്‍ത്തി​നോ​ക്കി; ആരോ തെ​രു​വി​ലൂ​ടെ നട​ന്നു​വ​രു​ന്നു​ണ്ട്; അയാ​ളു​ടെ അടു​ക്കല്‍നി​ന്നു ചവു​ട്ട​ടി​ശ​ബ്ദം കേ​ട്ടു. അയാള്‍ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കി; റാ​ന്ത​ലു​ക​ളു​ടെ വെ​ളി​ച്ച​ത്തു, റ്യൂ ദ് ആര്‍ഷി​വെ​യി​ലേ​ക്കു പോ​കു​ന്ന തെ​രു​വില്‍, വി​ളര്‍ത്തു, തി​ള​ങ്ങു​ന്ന, ഒരു കു​ട്ടി​യു​ടെ മുഖം കണ്ടു

ഗവ്രോ​ഷ്, അതാ, വ്യു ലോം അര്‍മെ​യി​ലെ​ത്തി.

ഗവ്രോ​ഷ് എന്തോ ഒന്നി​നെ തി​ര​ഞ്ഞു​നോ​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ന്ന വിധം ആകാ​ശ​ത്തേ​ക്കു തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. അവന്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നെ നല്ല​വ​ണ്ണം കണ്ടു, പക്ഷേ, കാ​ര്യ​മാ​ക്കി​യി​ല്ല.

ആകാ​ശ​ത്തേ​ക്കു തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞ​തി​നു​ശേ​ഷം ഗവ്രോ​ഷ് ഭൂ​മി​യി​ലേ​ക്കു തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കി; അവന്‍ പെ​രു​വി​ര​ലില്‍ കു​ന്തി​ച്ചു​നി​ന്നു. താ​ഴ​ത്തെ നി​ല​യി​ലു​ള്ള വീ​ട്ടു​വാ​തി​ലു​ക​ളും ജനാ​ല​ക​ളും തൊ​ട്ടു​നോ​ക്കി; എല്ലാം അട​ച്ച് ഓടാ​മ്പ​ലി​ട്ട് താ​ഴി​ട്ടു പൂ​ട്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ഈ നി​ല​യില്‍ അഞ്ചോ ആറോ അട​ച്ചു​പൂ​ട്ടിയ വീ​ടു​ക​ളെ പരീ​ക്ഷ​ണം ചെ​യ്ത​തി​ന്നു​ശേ​ഷം, തെ​മ്മാ​ടി​ച്ചെ​ക്കന്‍ ചു​മ​ലൊ​ന്നു ചു​ളു​ക്കി, ഈവിധം ഒന്നു സ്വയം ശു​ണ്ഠി​യെ​ടു​ത്തു: പറ്റി!”

എന്നി​ട്ട് അവന്‍ വീ​ണ്ടും ആകാ​ശ​ത്തേ​ക്കു തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കാന്‍ തു​ട​ങ്ങി.

ഒരു നി​മി​ഷം മുന്‍പ്, അപ്പോ​ഴ​ത്തെ മനഃ​സ്ഥി​തി​യില്‍ ആരോ​ടും മി​ണ്ടു​ക​യോ മറു​പ​ടി പറകയോ ചെ​യ്യു​ക​യി​ല്ലാ​യി​രു​ന്ന ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന് ആ കു​ട്ടി​യെ വി​ളി​ച്ചു വരു​ത്താന്‍ ഒരു സഹി​ച്ചു​കൂ​ടാ​ത്ത ആശ തോ​ന്നി.

“എന്റെ ചെ​ക്കാ, എന്താ നി​ന​ക്ക്?” അയാള്‍ ചോ​ദി​ച്ചു.

“എനി​ക്കെ​ന്താ​ണെ​ന്നു​വെ​ച്ചാല്‍ വി​ശ​പ്പ്’, ഗവ്രോ​ഷ് കല​വ​റ​യി​ല്ലാ​തെ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു. ഇങ്ങ​നെ​യും തു​ടര്‍ന്നു: “ചെ​ക്കന്‍ നി​ങ്ങ​ളാ​ണ്.”

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് തന്റെ ഗഡി​യാള്‍ക്കീ​ശ​യില്‍ തപ്പി ഒര​ഞ്ചു​ഫ്രാ​ങ്ക്സ് നാ​ണ്യം പു​റ​ത്തെ​ടു​ത്തു.

വാ​ലാ​ട്ടി​പ്പ​ക്ഷി​വര്‍ഗ്ഗ​ത്തില്‍പ്പെ​ട്ട​വ​നും ചു​റു​ചു​റു​ക്കോ​ടു​കൂ​ടി ഒരാം​ഗ്യ​ത്തില്‍ നി​ന്നു മറ്റൊ​രാം​ഗ്യ​ത്തി​ലേ​ക്കു ചാ​ടി​ച്ചാ​ടി​ന​ട​ക്കു​ന്ന​വ​നു​മായ ഗവ്രോ​ഷ്, അതാ, ഒരു കല്ലു പെ​റു​ക്കി​യെ​ടു​ത്തു. അവന്‍ റാ​ന്തല്‍ കണ്ടെ​ത്തി​യി​രു​ന്നു.

“നോ​ക്കൂ,’ അവന്‍ പറ​ഞ്ഞു, “അപ്പോള്‍ ഇനി​യും നി​ങ്ങള്‍ വി​ള​ക്കു കൊ​ളു​ത്തുക തന്നെ​യാ​ണ് എന്റെ ചങ്ങാ​തി, നി​ങ്ങള്‍ നി​യ​മ​ത്തെ കൂ​ട്ടാ​ക്കു​ന്നി​ല്ല. എനി​ക്കു​വേ​ണ്ടി അതു​ട​യ്ക്കൂ.”

അവൻ ആ കല്ലു​കൊ​ണ്ടു റാ​ന്ത​ലി​ന്മേ​ലേ​ക്ക് ഒരേറു കൊ​ടു​ത്തു; അതി​ന്റെ ഉടഞ്ഞ ചി​ല്ല്, എതിര്‍വീ​ട്ടി​ലെ ജനാ​ല​ത്തി​ര​ശ്ലീ​ല​യ്ക്കു പി​ന്നി​ലൊ​ളി​ച്ചി​രു​ന്ന പ്ര​മാ​ണി ഇങ്ങ​നെ ഉച്ച​ത്തില്‍ പറ​ഞ്ഞു​പോ​ക​ത്ത​ക്ക​വി​ധം ശബ്ദ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി താഴെ വീണു—അതാ ’തൊ​ണ്ണു​റ്റി​മൂ​ന്നു’ വീ​ണ്ടും വന്നു.”

റാ​ന്തല്‍ ശക്തി​യോ​ടു​കൂ​ടി ഒന്നാ​ടി, കേ​ട്ടു. തെ​രു​വു പെ​ട്ടെ​ന്ന് ഇരു​ണ്ടു.

“അതു ശരി, എന്റെ കി​ഴ​വന്‍ തെ​രു​വേ”’, ഗവ്രോ​ഷ് ഉച്ച​ത്തില്‍ പറ​ഞ്ഞു, രാ​ത്തൊ​പ്പി എടു​ത്തി​ട്ടേ​ക്കു.”

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നെ നോ​ക്കി​യി​ട്ട്, തെ​രു​വി​ന്റെ അങ്ങേ അറ്റ​ത്തു​ള്ള ആ കൂ​റ്റന്‍ സ്മാ​ര​ക​സ്തം​ഭ​ത്തി​നു നി​ങ്ങള്‍ എന്താ​ണ് പേരു പറ​യാ​റ്? റി​ക്കാര്‍ട്ടു സൂ​ക്ഷി​പ്പു സ്ഥ​ല​മാ​ണ​ത്, അല്ലേ? എനി​ക്ക് ആ പടു​കു​റ്റന്‍ മന്ത​ത്തു​ൂ​ണു​ക​ളൊ​ക്കെ അടി​ച്ചു​ട​ച്ച അവ​കൊ​ണ്ട് ഒരു രസം​പി​ടി​ച്ച വഴി​ക്കോ​ട്ട കെ​ട്ട​ണം.”

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് അങ്ങോ​ട്ട്, ഗവ്മോ​ഷി​ന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു ചെ​ന്നു.

“പാവം, ഒരു താ​ഴ്‌​ന്ന സ്വ​ര​ത്തി​ലും തന്നോ​ടു​ത​ന്നെ​യാ​യും അയാള്‍ പറ​ഞ്ഞു.

“അവ​ന്നു വി​ശ​ക്കു​ന്നു.

അയാള്‍ ആ അഞ്ചു ഫ്രാ​ങ്ക് നാ​ണ്യം അവ​ന്റെ കൈ​യില്‍ വെ​ച്ചു.

ഗവ്രോ​ഷ് ആ നാ​ണ​യ​ത്തി​ന്റെ വലു​പ്പം കണ്ട​ത്ഭു​ത​പ്പെ​ട്ടു സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി; ഇരു​ട്ട​ത്ത് അവ​ന​തി​നെ തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കി; ആ നാ​ണൃ​ത്തി​ന്റെ വെ​ളു​പ്പ് അവ​ന്റെ കണ്ണ​ഞ്ചി​പ്പി​ച്ചു അവന്‍ അഞ്ചു ഫ്രാ​ങ്ക് നാ​ണ്യ​ത്തെ ആളു​കള്‍ പറ​ഞ്ഞു​കേ​ട്ട​റി​യും; അതി​ന്റെ യശ​സ്സ് അവ​ന്നു രസ​മാ​യി​രു​ന്നു; ആ വര്‍ഗ്ഗ​ത്തി​ലൊ​ന്നി​നെ അടു​ത്തു കണ്ട​പ്പോള്‍ അവ​ന്നൊ​ട്ടു പറ്റി. അവന്‍ പറ​ഞ്ഞു: “നമു​ക്കു നമിയെ ഒന്നു നോ​ക്കി​ക്കാ​ണുക. [1] അവന്‍ ആഹ്ലാ​ദ​മൂര്‍ച്ഛ​യില്‍ അതിനെ പല നി​മി​ഷ​ങ്ങ​ളോ​ളം സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി: എന്നി​ട്ടു ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നു നേരേ നോ​ക്കി. ആ നാ​ണ്യം അയാള്‍ക്കു​ത​ന്നെ തി​രി​കെ​ക്കാ​ട്ടി, പ്ര​ഭാ​വ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി പറ​ഞ്ഞു: “ഹേ പ്ര​മാ​ണി, എനി​ക്കേ​റെ ഇഷ്ടം റാ​ന്ത​ലു​കള്‍ എറി​ഞ്ഞു​ട​യ്ക്കു​ക​യാ​ണ്. നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ഭയ​ങ്ക​ര​ജ​ന്തു​വി​നെ അങ്ങോ​ട്ടു​ത​ന്നെ എടു​ത്തോ​ളൂ. നി​ങ്ങ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ട് എനി​ക്കു കൈ​ക്കൂ​ലി തരാന്‍ വയ്യാ. അതിന് അഞ്ചു നഖ​മു​ണ്ട്; പക്ഷേ, അതി​നെ​ന്നെ മാ​ന്താന്‍ വയ്യാ.

“നി​ന​ക്ക​മ്മ​യു​ണ്ടോ?’ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ചോ​ദി​ച്ചു.

ഗവ്രോ​ഷ് മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞും: “ഒരു സമയം നി​ങ്ങള്‍ക്കു​ള്ള​തി​ല​ധി​കം.”

“ആട്ടെ, ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് പറ​ഞ്ഞു. “നി​ന്റെ അമ്മ​യ്ക്കു കൊ​ടു​ക്കാന്‍ അതു കൈ​യി​ലി​രി​ക്ക​ട്ടെ!’

ഗവ്മോ​ഷി​ന് അതു​ള്ളില്‍ത്ത​ട്ടി. എന്ന​ല്ല. ആ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന മനു​ഷ്യ​ന്നു തല​യില്‍ തൊ​പ്പി​യി​ല്ലെ​ന്ന് അവന്‍ കണ്ടു; അത​വ​ന്നു വി​ശ്വാ​സം തോ​ന്നി​ച്ചു.

“നേരോ”, അവന്‍ പറ​ഞ്ഞു, “അപ്പോള്‍ എന്നെ​ക്കൊ​ണ്ടു റാ​ന്ത​ലൂ​ട​പ്പി​ക്കാ​താ​ക്കാ​ന​ല്ല നി​ങ്ങള്‍ അതു കാ​ണി​ച്ച​ത്?”

“ഇഷ്ട​മു​ള്ള​തൊ​ക്കെ ഉട​യി​ക്കാം.”

“നി​ങ്ങ​ളൊ​ട്ടു കൊ​ള്ളാം”, ഗവ്മോ​ഷ് പറ​ഞ്ഞു.

അവന്‍ ആ അഞ്ചു ഫ്രാ​ജ്: നാ​ണ്യം തന്റെ ഏതോ ഒരു കീ​ശ​യി​ലി​ട്ടു വി​ശ്വാ​സം വര്‍ദ്ധി​ച്ച​തോ​ടു​കൂ​ടി അവന്‍ തു​ടര്‍ന്നു: “നി​ങ്ങള്‍ ഈ തെ​രു​വി​ലു​ള്ളാ​ളാ​ണോ?

“അതേ, എന്തേ?

“ഏഴാം നമ്പര്‍ വീ​ടേ​താ​ണെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു​ത​രാ​മോ?

“ഏഴാം നമ്പര്‍ വീ​ടു​കൊ​ണ്ട് എന്തു​വേ​ണം?

ഇവിടെ കു​ട്ടി പരു​ങ്ങി; പറ​യാ​വു​ന്ന​തി​ല​ധി​കം പറ​ഞ്ഞു​വോ എന്ന​വന്‍ പേ​ടി​ച്ചു. അവന്‍ പെ​ട്ടെ​ന്നു തന്റെ കൈ​ന​ഖ​ങ്ങള്‍ തല​മു​ടി​യി​ലേ​ക്കു തി​രു​കി. ഇങ്ങ​നെ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു തൃ​പ്തി​പ്പെ​ട്ടു; “ഹോ! ഇവി​ടെ​യാ​യി.

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ മന​സ്സില്‍ ഒരു ശങ്ക പാ​ഞ്ഞു. കഠി​ന​മായ മനോ​വേ​ദ​ന​യ്ക്ക് ഇങ്ങ​നെ ചില മി​ന്ന​ലാ​ട്ട​ങ്ങ​ളു​ണ്ട്. അയാള്‍ ആ കു​ട്ടി​യോ​ടു ചോ​ദി​ച്ചു: “ഞാന്‍ കരു​തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന കത്തും​കൊ​ണ്ടു വരു​ന്ന ആള്‍ നി​ങ്ങ​ളാ​ണോ?

“നി​ങ്ങ​ളോ?” ഗവ്രോ​ഷ് ചോ​ദി​ച്ചു. “നി​ങ്ങള്‍ ഒരു സ്ത്രീ​യ​ല്ല​ല്ലോ?

“കത്തു മദാം​വ്വ​സേ​ല്ല് കൊ​സെ​ത്തി​നാ​ണ്. അല്ലേ?

“കൊ​സെ​ത്ത്,’ ഗവ്രോ​ഷ് മന്ത്രി​ച്ചു, അതാണ് ആ അത്ഭു​ത​പ്പേ​രെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്നു.”

“ശരി”, ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് തു​ടര്‍ന്നു, “നി​ങ്ങള്‍ ആ കത്തു തരേ​ണ്ട​ത് എനി​ക്കാ​ണ്; ഇങ്ങോ​ട്ടു തരൂ.’

“ആ സ്ഥി​തി​ക്കു ഞാന്‍ വരു​ന്ന​തു വഴി​ക്കോ​ട്ട​യില്‍നി​ന്നാ​ണെ​ന്നു നി​ങ്ങള്‍ക്ക​റി​വു​ണ്ടാ​വ​ണം.”

“നി​ശ്ച​യ​മാ​യും.”

ഗവ്രോ​ഷ് മറ്റൊ​രു കീ​ശ​യില്‍ കൈ​യി​റ​ക്കി, നാ​ലാ​യി മട​ക്കിയ ഒരു കട​ലാ​സ്സു വലി​ച്ചെ​ടു​ത്തു.

എന്നി​ട്ട് അവന്‍ ഒരു പട്ടാ​ള​സ്സ​ലാം വെ​ച്ചു.

“രാ​ജ്യ​ഭ​ര​ണ​ത്തി​ലെ കല്പ​ന​ക​ളെ ബഹു​മാ​നി​ക്ക​ണം’, അവന്‍ പറ​ഞ്ഞു. “അതു വരു​ന്ന​തു സം​സ്ഥാന ഗവണ്‍മ്മേ​ണ്ടില്‍നി​ന്നാ​ണ്.”

“അതെ​ന്റെ പക്കല്‍ തരു.” ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് പറ​ഞ്ഞു.

ഗവ്രോ​ഷ് ആ കട​ലാ​സ്സ് തല​യ്ക്കു​മീ​തെ ഉയര്‍ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ച.

“ഇതൊരു കാ​മ​ലേ​ഖ​ന​മാ​ണെ​ന്നു കട​ന്നു കരു​തേ​ണ്ടാ. ഇതൊരു സ്ത്രീ​ക്കു​ള്ള​താ​ണ്; പക്ഷേ, ഇതു ജന​സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​നു​ള്ള​താ​ണ്. ഞങ്ങള്‍ പു​രു​ഷ​ന്മാര്‍, യു​ദ്ധം ചെ​യ്യു​ന്നു, ഞങ്ങള്‍ സ്ത്രീ​ക​ളെ ബഹു​മാ​നി​ക്കു​ന്നു, കോ​ഴി​ക്കു​ഞ്ഞു​ങ്ങ​ളെ [2] ഒട്ട​ക​ങ്ങള്‍ക്ക [3] യച്ചു​കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന സിം​ഹ​ങ്ങ​ളു [4] ള്ള അത്ത​രം ഉയര്‍ന്ന സമു​ദാ​യ​ത്തില്‍പ്പെ​ട്ട​വ​ര​ല്ല ഞങ്ങള്‍.”

അതെ​ന്റെ കൈ​യില്‍ തന്നേ​ക്കു.

“ആക​പ്പാ​ടെ, ഗവ്രോ​ഷ് തു​ടര്‍ന്നു, “നി​ങ്ങള്‍ക്കൊ​രു മര്യാ​ദ​ക്കാ​ര​ന്റെ മട്ടു​ണ്ട്.”

“അതി​ങ്ങോ​ട്ടു തരു, വേഗം.”

“പി​ടി​ച്ചോ​ളൂ.”

അവന്‍ ആ കട​ലാ​സ്സ് ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ കൈ​യില്‍ വെ​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു.

“വേഗം ചെ​ല്ലൂ, മൊ​സ്യു എന്താ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ പേര്, ആ ആള്‍, മാം​സല്‍ കൊ​സെ​ത്ത്, കാ​ത്തി​രി​ക്കു​ക​യാ​വും.’

ഈ അഭി​പ്രാ​യ​പ്ര​ക​ട​നം​കൊ​ണ്ടു ഗവ്രോ​ഷി​നു സന്തോ​ഷ​മാ​യി.

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് പി​ന്നെ​യും തു​ടര്‍ന്നു; “സാ​ങ്മെ​റി​യി​ലേ​ക്കാ​ണോ മറു​പ​ടി​യ​യ​യ്ക്കേ​ണ്ട​ത്?’

“അതാ നി​ങ്ങള്‍ വി​ഡ്ഢി​ത്ത​പ്പ​ല​ഹാ​ര​ത്തി​ന്റെ പൊ​ട്ടു​ക​ളു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്നു, ഈ കത്തു വരു​ന്ന​തു റ്യു ദ് ല ഷങ് വ്രെ​റി​യി​ലെ വഴി​ക്കോ​ട്ട​യില്‍നി​ന്നാ​ണ്; ഞാ​ന​ങ്ങോ​ട്ടാ​ണ് മട​ങ്ങു​ന്ന​തും. എന്നാല്‍, ഹേ, പൗ​രന്‍, അങ്ങ​നെ​യാ​വ​ട്ടെ.”

ഇതും പറ​ഞ്ഞു ഗവ്രോ​ഷ് ഒരോ​ട്ടം കൊ​ടു​ത്തു—അല്ലെ​ങ്കില്‍ കു​റേ​ക്കൂ​ടി ശരി​യാ​യി വി​വ​രി​ക്കു​ന്ന​പ​ക്ഷം, കൂ​ട്ടില്‍നി​ന്നു കടന്ന ഒരു പക്ഷി​യു​ടെ പറ​ക്കല്‍പോ​ലെ. വന്ന​ഭാ​ഗ​ത്തേ​ക്കു​ത​ന്നെ പാ​റി​ക്ക​ള​ഞ്ഞു. ഒരു വെ​ടി​യു​ണ്ട​യു​ടെ കടു​ത്ത വേഗം കൊ​ണ്ടു കൂ​രി​രു​ട്ടി​നു​ള്ളില്‍ ഒരു തുള തു​ള​ച്ചി​ട്ടെ​ന്ന​പോ​ലെ, അവര്‍ വീ​ണ്ടും അതി​ലേ​ക്കാ​ണ്ടു. ലോം അര്‍മെ​യി​ലെ ഇടവഴി ഒരി​ക്കല്‍ക്കൂ​ടി നി​ശ്ശ​ബ്ദ​വും വി​ജ​ന​വു​മാ​യി; ഒരു ഞൊ​ടി​യി​ട​കൊ​ണ്ടു, നി​ഴ​ലി​നേ​യും സ്വ​പ്ന​ത്തേ​യും സം​ബ​ന്ധി​ച്ച എന്തോ ഒന്ന് എല്ലാ പെ​രു​മാ​റ്റ​ത്തി​ലു​മു​ള്ള ആ അസാ​ധാ​ര​ണ​ക്കു​ട്ടി ഇരു​ണ്ട വീ​ട്ടിന്‍വ​രി​ക​ളു​ടെ മങ്ങ​ലില്‍ തന്ന​ത്താന്‍ കു​ഴി​ച്ചു​മൂ​ടി, ഇരു​ട്ടി​നു​ള്ളില്‍ പു​ക​യെ​ന്ന​പോ​ലെ, കാ​ണാ​താ​യി; എന്ന​ല്ല അവനെ കാ​ണാ​താ​യി​ട്ടു കു​റ​ച്ചു നി​മി​ഷ​ങ്ങള്‍ക്കു​ള്ളില്‍ വി​ള​ക്കു ചി​ല്ലി​ന്റെ ഒര​മ്പ​ര​പ്പി​ക്കു​ന്ന വി​റ​യ്ക്ക​ലും പാ​ത​വി​രി​യില്‍ ചടചടെ എന്നു പൊ​ട്ടി​വീണ ഒരു റാ​ന്ത​ലി​ന്റെ വലിയ ശബ്ദ​വും ശു​ണ്ഠി​പി​ടി​ച്ച പൗ​ര​പ്ര​മാ​ണി​ക​ളെ പെ​ട്ടെ​ന്ന് ഒരി​ക്കല്‍ക്കൂ​ടി ഉണര്‍ത്തി​ക്ക​ള​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കില്‍, അവന്‍ ആകെ ലയി​ച്ചു മറ​ഞ്ഞു​പോ​യെ​ന്നു​ത​ന്നെ ആളു​കള്‍ വി​ചാ​രി​ച്ചേ​ക്കും ആ ലഹള ഗവ്രോ​ഷി​ന്റെ റ്യൂ ദ്യു ഷോ​മി​ലേ​ക്കു​ള്ള യാ​ത്ര​യാ​യി​രു​ന്നു

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ആ മരി​യു​സ്സി​ന്റെ കത്തും​കൊ​ണ്ടു വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു പോയി

ഇര​യി​ന്മേല്‍ പി​ടി​കൂ​ടിയ ഒരു കൂ​മ​നെ​പ്പോ​ലെ കൂ​രി​രു​ട്ടോ​ടു രസം പി​ടി​ച്ച്, അയാള്‍ കോ​ണി​പ്പ​ടി തപ്പി​ത്ത​പ്പി​ക്ക​യ​റി, തന്റെ അറ​വാ​തില്‍ പതു​ക്കെ തു​റ​ന്ന​ട​ച്ചു വല്ല ശബ്ദ​വും കേള്‍ക്കാ​നു​ണ്ടോ എന്ന​റി​യാന്‍ ചെ​വി​യോര്‍ത്തു—കോ​സെ​ത്തും തൂ​സ്സാ​ങ്ങും ഉറ​ങ്ങു​ക​യാ​ണെ​ന്ന് എല്ലാം​കൊ​ണ്ടും തീര്‍ച്ച​യാ​ക്കി; ഒരു നാ​ള​മു​ണ്ടാ​ക്കി​ത്തീര്‍ക്കാന്‍ അയാള്‍ വി​ള​ക്കു​കു​പ്പി​യു​ടെ ഉള്ളില്‍ മൂ​ന്നോ നാലോ തീ​പ്പെ​ട്ടി​ക്കോ​ലി​ട്ടു— അത്ര​യ​ധി​ക​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു അയാള്‍ക്കു കൈവിറ. അപ്പോള്‍ അയാള്‍ ആ ചെ​യ്ത​തി​ന് ഒരു മോ​ഷ​ണ​ത്തി​ന്റെ ചു​വ​തോ​ന്നി ഒടു​വില്‍ വി​ള​ക്കു കൊ​ളു​ത്തി, അയാള്‍ കൈ​മു​ട്ടു​കള്‍ മേ​ശ​മേല്‍ കു​ത്തി, കട​ലാ​സ്സു​മ​ട​ക്കു നി​വര്‍ത്തി, വാ​യി​ച്ചു

കഠി​ന​മായ വി​കാ​ര​ത്തില്‍ ആളു​കള്‍ വാ​യി​ക്കാ​റി​ല്ല, അവര്‍ കൈ​യി​ലു​ള്ള കട​ലാ​സ്സ് നി​ല​ത്തേ​ക്കെ​റി​യു​ന്നു എന്നു പറ​യ​ട്ടെ; ഒരി​ര​യെ എന്ന​പോ​ലെ അതിനെ മു​റു​കെ പി​ടി​കൂ​ടു​ന്നു; ശു​ണ്ഠി​യോ​ടു​കൂ​ടി​യോ ആഹ്ലാ​ദ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി​യോ പാ​യു​ന്ന നഖ​ങ്ങ​ളെ അതി​ലേ​ക്ക് ആഴ്ത്തി​യി​റ​ക്കു​ന്നു; അവ​സാ​ന​ഭാ​ഗ​ത്തേ​ക്കു പാ​ഞ്ഞെ​ത്തു​ന്നു, ആദ്യ​ഭാ​ഗ​ത്തേ​ക്കു ചാ​ടി​ച്ചെ​ല്ലു​ന്നു; ശ്ര​ദ്ധ അങ്ങ​നെ ചു​ട്ടു​തി​ള​യ്ക്കു​ന്നു, അതു പ്ര​ധാ​ന​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളെ ആക​പ്പാ​ടെ കട​ന്നു കൈ​യി​ലാ​ക്കു​ന്നു എന്നു പറ​യ​ട്ടെ, അത് ഒരു ഭാ​ഗ​ത്തു ചെ​ന്നു പി​ടി​കൂ​ടു​ക​യും അതോ​ടു​കൂ​ടി മറ്റു ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം മറ​യു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു കൊ​സെ​ത്തി​നു​ള്ള മരി​യു​സ്സി​ന്റെ കത്തില്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ഈ വാ​ക്കു​കള്‍ മാ​ത്ര​മേ കണ്ടു​ള്ളൂ.

“ഞാന്‍ മരി​ക്കു​ക​യാ​യി. ഇതു വാ​യി​ക്കു​ന്ന സമ​യ​ത്ത് എന്റെ ആത്മാ​വു നി​ന്റെ അടു​ത്തു​ണ്ടാ​വും.”

ഈ രണ്ടു വരി​ക്കു​മുന്‍പില്‍ അയാള്‍ എന്തെ​ന്നി​ല്ലാ​തെ അഞ്ചി​പ്പോ​യി, അയാള്‍ തന്റെ ഉള്ളില്‍ പെ​ട്ടെ​ന്നു​ണ്ടായ വി​കാ​ര​മാ​റ്റ​ത്തി​ന്റെ ശക്തി​കൊ​ണ്ടു തകര്‍ന്ന്, എന്നു പറ​യ​ട്ടെ, ഒരു നി​മി​ഷം അങ്ങ​നെ​ത​ന്നെ ഇരു​ന്നു; ഒരു തരം ലഹ​രി​പി​ടി​ച്ച അമ്പ​ര​പ്പോ​ടു​കൂ​ടി അയാള്‍ മരി​യു​സ്സി​ന്റെ കത്തി​ന്മേ​ലേ​ക്കു തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കി, അയാ​ളു​ടെ കണ്ണിന്‍മുന്‍പില്‍ ആ പ്ര​ഭാ​ധോ​ര​ണി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു—ഈ വെ​റു​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന സത്ത്വ​ത്തി​ന്റെ മരണം.

അയാ​ളു​ടെ ചു​ണ്ടു​ക​ളില്‍നി​ന്ന് ആന്ത​ര​മായ ആഹ്ലാ​ദ​ത്തി​ന്റെ ഒരു ഭയ​ങ്ക​ര​ശ​ബ്ദം പു​റ​പ്പെ​ട്ടു. അപ്പോള്‍ അതൊ​ക്കെ​ത്തീര്‍ന്നു. അയാള്‍ ആഗ്ര​ഹി​ക്കാന്‍ ധൈ​ര്യ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്ന​തി​ല​ധി​കം വേ​ഗ​ത്തില്‍ കാ​ര്യം അവ​സാ​നി​ച്ചു. അയാ​ളു​ടെ കര്‍മ്മ​ഗ​തി​യെ തട​ഞ്ഞി​രു​ന്ന സത്ത്വം അന്തര്‍ദ്ധാ​നം ചെ​യ്ക​യാ​യി, ആ മനു​ഷ്യന്‍ സ്വ​ന്ത​മ​ന​സ്സാ​ലേ, ആരും പ്രേ​രി​പ്പി​ക്കാ​തെ, ഒരു തട​സ്സ​വും കൂ​ടാ​തെ, ഒരു നട​കൊ​ടു​ത്തു. ആ മനു​ഷ്യന്‍ മരി​ക്കാന്‍ പോ​കു​ന്നു; അതില്‍ അയാള്‍, ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്, ഒരു ഭാ​ഗ​ത്തു​മി​ല്ല; അത് അയാ​ളു​ടെ കു​റ്റം​കൊ​ണ്ടു​മ​ല്ല. ഒരു സമയം ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ മണം കഴി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നു​ത​ന്നെ​വ​രാം. ഇവിടെ അയാ​ളു​ടെ പരി​ഭ്ര​മം ചില അനു​മാ​ന​ങ്ങള്‍ തു​ട​ങ്ങി. ഇല്ല, ആ മനു​ഷ്യന്‍ ഇനി​യും മരി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. കൊ​സെ​ത്ത് പി​റ്റേ​ദി​വ​സം രാ​വി​ലെ വാ​യി​ച്ചു​നോ​ക്കാന്‍വേ​ണ്ടി​യാ​ണ് ശശി​ക്ക് ആ കത്തെ​ഴു​തി​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്; പതി​നൊ​ന്നു മണി​ക്കും പാ​തി​ര​യ്ക്കും ഇട​യില്‍ കേള്‍ക്കു​ക​യു​ണ്ടായ രണ്ടു കൂ​ട്ട​വെ​ടി​ക്കു​ശേ​ഷം ഒന്നും​ത​ന്നെ​യു​ണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല; പു​ലര്‍ച്ച​യ്ക്കു​മുന്‍പും ഇനി വഴി​ക്കോ​ട്ട​യെ കാ​ര്യ​മാ​യാ​ക്ര​മി​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​വി​ല്ല; പക്ഷേ, അതു​കൊ​ണ്ടു വൃ​ത്യാ​സ​മൊ​ന്നു​മി​ല്ല. ആ മനു​ഷ്യന്‍ ഈ യു​ദ്ധ​ത്തില്‍ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞ നി​മി​ഷം മു​തല്‍ ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ കാ​ര്യം പോ​യ​തു​ത​ന്നെ: അയാള്‍ ചക്ര​പ്പ​ല്ലു​ക​ളില്‍ കൂ​ടു​ങ്ങി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞു. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് രക്ഷ​പ്പെ​ട്ടു എന്നു തോ​ന്നി. അപ്പോള്‍ അയാ​ളും കൊ​സെ​ത്തും ഒരി​ക്കല്‍ക്കൂ​ടി തനി​ച്ചാ​വാന്‍ പോ​കു​ന്നു. എതി​രി​ന്നാ​രു​മി​ല്ലെ​ന്നാ​വും; ഭാ​ഗ്യം വീ​ണ്ടും ആരം​ഭി​ക്കു​ന്നു. ഈ കത്ത് അയാള്‍ തന്റെ കീ​ശ​യില്‍ത്ത​ന്നെ വെ​ക്കു​ക​മാ​ത്ര​മേ ചെ​യ്യേ​ണ്ട​തു​ള്ളു; ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ കഥ​യെ​ന്താ​യി എന്ന് ഒരി​ക്ക​ലും കൊ​സെ​ത്ത് ധരി​ക്കു​ക​യി​ല്ല. കാ​ര്യം അതി​ന്റെ പാ​ട്ടില്‍ നട​ന്നു​കൊ​ള്ള​ട്ടെ എന്നു വെ​ക്കു​ക​യേ ആകെ ഒന്നു ചെ​യ്യേ​ണ്ട​തു​ള്ളു. ഈ മനു​ഷ്യന്‍ രക്ഷ​പ്പെ​ടാന്‍ വയ്യാ. അയാള്‍ ഇപ്പോള്‍ത്ത​ന്നെ മരി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലെ​ങ്കില്‍, ഉടനെ മരി​ക്കു​ക​യാ​യി. നി​ശ്ച​യം. എന്തു ഭാ​ഗ്യം!

ഇതൊ​ക്കെ പറ​ഞ്ഞു​ക​ഴി​ഞ്ഞ ശേഷം, അയാള്‍ വ്യ​സ​ന​ത്തി​ലാ​ണ്ടു.

പി​ന്നീ​ട് അയാള്‍ താ​ഴ​ത്തേ​ക്കി​റ​ങ്ങി. വാ​തി​ല്ക്കാ​വ​ല്ക്കാ​ര​നെ വി​ളി​ച്ചു​ണര്‍ത്തി.

ഒരു മണി​ക്കൂര്‍കൂ​ടി കഷ്ടി​ച്ചു കഴി​ഞ്ഞു, ഒരു രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ര​ക്ഷി​ഭ​ട​ന്റെ ശരി​യായ വേ​ഷ​ത്തില്‍, ആയു​ധ​ത്തോ​ടു​കു​ടി. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് പു​റ​ത്തേ​ക്കി​റ​ങ്ങി. അയാ​ളു​ടെ വേഷം മു​ഴു​മി​പ്പി​ക്കു​വാന്‍ വേ​ണ്ട​തൊ​ക്കെ വാ​തി​ല്ക്കാ​വ​ല്ക്കാ​ര​ന്നു പ്ര​യാ​സം കൂ​ടാ​തെ അയല്‍പ​ക്ക​ത്തു​നി​ന്നു കി​ട്ടി. ഒരു നി​റ​ച്ച തോ​ക്കും വെ​ടി​ത്തി​ര​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു നി​റ​ഞ്ഞ ഒരു വെ​ടി​ത്തി​ര​പ്പെ​ട്ടി​യും ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ കൈ​യില്‍ വന്നു.

അയാള്‍ ചന്ത​പ്പു​ര​ക​ളു​ള്ള ആ ഭാ​ഗ​ത്തേ​ക്കു വലി​ച്ചു​ന​ട​ന്നു.

ഈയി​ട​യ്ക്കു ഗവ്രോ​ഷ് ഒര​പ​ക​ട​ത്തില്‍പ്പെ​ട്ടു.

റ്യൂ ദ്യു ഷോ​മി​ലെ റാ​ന്തല്‍വി​ള​ക്കു മനഃ​പൂര്‍വ്വം എറി​ഞ്ഞു​ത​കര്‍ത്ത​തി​നു ശേഷം, ഗവ്മോ​ഷ് റ്യൂ ദെ വി​ല്ലോ​ദ്രി​യെ​ത്തി​ലേ​ക്കു കട​ന്നു; അവിടെ “ഒരു പൂ​ച്ച​യെ​പ്പോ​ലും പു​റ​ത്തെ​ങ്ങും കാ​ണാ​തി​രു​ന്ന​പ്പോള്‍, ഗവ്രോ​ഷ് തന്നെ​ക്കൊ​ണ്ടു കഴി​യു​ന്ന എല്ലാ​പാ​ട്ടു​ക​ളും പാ​ടി​ത്തീര്‍ക്കാന്‍ അതൊരു നല്ല​ത​ര​മാ​ണെ​ന്നു നി​ശ്ച​യി​ച്ചു. പാ​ട്ടു​പാ​ടല്‍ കൊ​ണ്ട് അവ​ന്റെ ഗതി​വേ​ഗം മന്ദി​ക്കു​ക​യ​ല്ല ഉണ്ടാ​യ​ത്, നേ​രെ​മ​റി​ച്ച് അതി​ന്റെ ശക്തി​യി​ര​ട്ടി​ച്ചു. ഉറ​ങ്ങി​യോ പേ​ടി​ച്ചു മര​വി​ച്ചോ നി​ല്ക്കു​ന്ന വീ​ടു​കള്‍ക്കി​ട​യി​ലൂ​ടെ അവന്‍ ഈ മത്സ​ര​ജ​ന​ക​ങ്ങ​ളായ ഈര​ടി​ക​ളെ വി​ത​യ്ക്കാന്‍ തു​ട​ങ്ങി.

പാ​ടു​ന്ന​തോ​ടു​കൂ​ടി ഗവ്രോ​ഷ് തന്റെ ആം​ഗ്യ​ക്ക​ളി​യും പൊ​ടി​പാ​റ്റി​യി​രു​ന്നു പല്ല​വി​യു​ടെ പ്ര​ധാ​ന​ഭാ​ഗം ആം​ഗ്യ​മാ​ണ്. പാ​ഴ്മോ​ന്ത​ക​ളു​ടെ ഒര​വ​സാ​ന​മ​റ്റ കല​വ​റ​യായ അവ​ന്റെ മുഖം ഒരു വമ്പി​ച്ച കാ​റ്റ​ത്ത് ഒരു കീ​റ​ത്തു​ണി കാ​ണി​ക്കു​ന്ന​തി​ല​ധി​കം വള​ഞ്ഞു​പി​രി​ഞ്ഞ​വ​യും വൈ​കൃ​ത​മ​യ​ങ്ങ​ളു​മായ ഗോ​ഷ്ടി​കള്‍ പു​റ​പ്പെ​ടു​വ​ച്ചി​രു​ന്നു. നിര്‍ഭാ​ഗ്യ​വ​ശാല്‍ അവന്‍ തനി​ച്ചും അതു രാ​ത്രി​യു​മാ​യ​തു​കൊ​ണ്ട്, അവ ആരും കാ​ണാ​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ന്ന​ല്ല, അവ ആര്‍ക്കും കാ​ണാ​നും വയ്യാ​യി​രു​ന്നു. ഇത്ത​രം അനാ​വ​ശ്യ​ച്ചെ​ല​വു​കള്‍ ഉണ്ടാ​കാ​റു​ണ്ട്.

അവ​ന്റെ പൂ​ച്ച​ക്ക​ണ്ണ് ഒരു വണ്ടി​പ്പ​ടി​യു​ടെ ചു​മര്‍മാ​ട​ത്തി​നു​ള്ളില്‍ ഒരു പ്ര​പ​ഞ്ചം കണ്ടെ​ത്തി—എന്നു​വെ​ച്ചാല്‍ ഒരാ​ളെ​യും ഒരു സാ​ധ​ന​ത്തെ​യും; സാധനം ഒരു കൈ​വ​ണ്ടി​യും, ആള്‍ അതി​നു​ള്ളില്‍ കി​ട​ന്നു​റ​ങ്ങു​ന്ന ഒരു ഓവര്‍ഴെ​ങ്കാ​ര​നു​മാ​യി​രു​ന്നു. വണ്ടി​യു​ടെ ഏര്‍ക്കാ​ലു​കള്‍ പാ​ത​വി​രി​യില്‍ മു​ട്ടി​യി​രു​ന്നു; ആ ഓവര്‍ ഴെ​ങ്ങ​ന്റെ തല വണ്ടി​യു​ടെ മുന്‍വ​ശ​ത്തും; അയാ​ളു​ടെ ദേഹം ആ ചാ​യ്പി​ന്മേല്‍ ചു​രു​ണ്ടു കി​ട​ക്കു​ന്നു; അയാ​ളു​ടെ കാല്‍ നി​ല​ത്തു തൊ​ട്ടി​രു​ന്നു.

ഗവ്രോ​ഷ് തന്റെ ലോ​ക​പ​രി​ച​യം​കൊ​ണ്ട് അതൊരു കു​ടി​യ​നാ​ണെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​ക്കി. ഏതോ കച്ച​വ​ട​പ്പി​രി​വു​കാ​രന്‍ എന്തെ​ന്നി​ല്ലാ​തെ കു​ടി​ച്ച് എന്തെ​ന്നി​ല്ലാ​തെ ഉറ​ങ്ങു​ക​യാ​ണ്.

“ഇതു​ത​ന്നെ,” ഗവ്രോ​ഷ് വി​ചാ​രി​ച്ചു. “വേ​ന​ല്ക്കാ​ല​ത്തെ രാ​ത്രി ഇതി​നു​ള്ള​താ​ണ്. വണ്ടി നമു​ക്കു ഭര​ണ​പ​രി​വര്‍ത്ത​ന​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി കൈവശം വയ്ക്കുക; ഓവര്‍ഴെ​ങ്ങ​നെ രാ​ജ​വാ​ഴ്ച​യ്ക്കു വി​ട്ടു​കൊ​ടു​ക്കുക.”

ഈ മി​ന്നല്‍പ്ര​കാ​ശം​കൊ​ണ്ട് അവ​ന്റെ മന​സ്സ്, അതാ, പെ​ട്ടെ​ന്നൊ​ന്നു മി​ന്നി, “നമ്മു​ടെ വഴി​ക്കോ​ട്ട​യില്‍ ഈ വണ്ടി എന്ത​ധി​ക​പ്ര​സം​ഗി​യാ​വും.”

ഓവര്‍ഴെ​ങ്ങന്‍ കൂര്‍ക്കം വലി​ക്കു​ക​യാ​ണ്.

ഗവ്രോ​ഷ് പതു​ക്കെ വണ്ടി പി​ന്നില്‍നി​ന്ന് ഒരു വലി വലി​ച്ചു; ഓവര്‍ഴെ​ങ്ങ​നെ മുന്‍പില്‍നി​ന്നും— എന്നു​വെ​ച്ചാല്‍, കാല്‍ പി​ടി​ച്ച്; ഒരൊ​റ്റ നി​മി​ഷ​ത്തി​നു​ള്ളില്‍ ആ അക്ഷോ​ഭ്യ​നായ ഓവര്‍ഴെ​ങ്കാ​രന്‍ പാ​ത​വി​രി​യില്‍ നീ​ണ്ടു മലര്‍ന്നു കി​ട​ക്കു​ക​യാ​യി.

വണ്ടി ഒഴി​ഞ്ഞു​കി​ട്ടി.

എവി​ടെ​വെ​ച്ചും അപ്ര​തീ​ക്ഷി​ത​ത്വ​ത്തോ​ടെ​തി​രി​ട്ടു നല്ല ശീ​ല​മു​ള്ള​വ​നായ ഗവ്രോ​ഷി​നു സക​ല​വും തന്റെ കൈ​യി​ലു​ണ്ട്. അവന്‍ തന്റെ കീ​ശ​ക​ളി​ലൊ​ന്നില്‍ കൈ​യി​ട്ടു തപ്പി ഒരു കഷ്ണം കട​ലാ​സ്സും ഏതോ ആശാ​രി​യു​ടെ കൈ​യില്‍നി​ന്നു തട്ടി​യെ​ടു​ത്ത ഒരു കഷ്ണം ചു​ക​പ്പു പെന്‍സി​ലും പു​റ​ത്തേ​ക്കെ​ടു​ത്തു.

അവന്‍ എഴുതി

ഫ്ര​ഞ്ച് പ്ര​ജാ​വാ​ഴ്ച’

“നി​ന്റെ വണ്ടി കി​ട്ടി.’

അവന്‍ അതി​ലൊ​പ്പി​ട്ടു: “ഗവ്രോ​ഷ്.”

അതു കഴി​ഞ്ഞ് അപ്പോ​ഴും കി​ട​ന്നു കൂര്‍ക്കം​വ​ലി​ക്കു​ക​ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്ന ഓവര്‍ ഴെ​ങ്ങ​ന്റെ പട്ടു​മാര്‍ക്കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​യില്‍ ആ കട​ലാ​സ്സി​ട്ടു. വണ്ടി​യു​ടെ ഏര്‍ക്കാ​ലു​കള്‍ രണ്ടു കൈ​കൊ​ണ്ടും പി​ടി​ച്ച് ആഹ്ലാ​ദ​വും വി​ജ​യ​വും കലര്‍ന്ന ഒരാര്‍പ്പു​വി​ളി​യോ​ടു​കൂ​ടി വണ്ടി പി​ന്നില്‍നി​ന്ന് ഉന്തി​ക്കൊ​ണ്ടു നേരെ ഹാല്‍ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തേ​ക്കു​വെ​ച്ച​ടി​ച്ചു.

ഇത് അപാ​യ​ക​ര​മാ​യി​രു​ന്നു. രാ​ജ​കീ​യ​മു​ദ്രാ​ല​യ​ത്തില്‍ പാ​റാ​വു​ണ്ട്. ഗവ്രോ​ഷ് ഇതു കരു​തി​യി​ല്ല. നഗ​ര​പ്രാ​ന്ത​ങ്ങ​ളി​ലെ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ഭ​ട​സം​ഘ​മാ​യി​രു​ന്നു അവിടെ പാ​റാ​വ്. ആ സൈ​സ്യാം​ശം ഉണ​രാന്‍ തു​ട​ങ്ങി; പാ​ള​യ​ക്ക​ട്ടി​ലു​ക​ളില്‍നി​ന്നു തല​പൊ​ന്തു​ക​യാ​യി. അടു​ത്ത​ടു​ത്തു​ള്ള രണ്ടു തെ​രു​വു​റാ​ന്ത​ലു​ക​ളു​ടെ പൊ​ട്ടി​വീ​ഴല്‍; കഴി​യു​ന്ന​തും ഉച്ച​ത്തില്‍ പാ​ടി​വി​ട്ട ആ പാ​ട്ട്. സൂ​ര്യാ​സ്ത​മ​യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി ഉറ​ങ്ങാന്‍ നി​ല്ക്കു​ന്ന​വ​യും നേ​ര​ത്തേ തന്നെ വി​ള​ക്കു കെ​ടു​ത്തു​ന്ന​വ​യു​മായ ആ പേ​ടി​ത്തൊ​ണ്ടന്‍ തെ​രു​വു​കള്‍ക്ക് ഇതു കുറേ അധി​ക​മാ​യി​പ്പോ​യി. ഒന്നി​ല​ധി​കം മണി​ക്കൂ​റു​ക​ളാ​യി ആ കു​ട്ടി ആ ശാ​ന്ത​മായ ചെ​റു​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തെ​ങ്ങും ഒരി​ര​മ്പ​മു​ണ്ടാ​ക്കാന്‍ തു​ട​ങ്ങി​യി​ട്ട്—ഒരു കു​പ്പി​ക്കു​ള്ളില്‍ ഒരീ​ച്ച​യു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന ഇര​മ്പം. ആ ചെ​റു​സൈ​സ്യാം​ശ​ത്തി​ന്റെ അധി​പന്‍ ചെ​വി​യോര്‍ത്തു. അയാള്‍ മന​സ്സി​രു​ത്തി അയാള്‍ ഒരു വി​വേ​ക​ശാ​ലി​യാ​യി​രു​ന്നു.

വണ്ടി​യു​ടെ കമ്പം പി​ടി​ച്ച ചട​ച​ടെ​ശ്ശ​ബ്ദം, സൈ​ന്യാ​ധി​പ​ന്റെ കാ​ത്തു​നില്‍ പിനെ അങ്ങേ അറ്റ​ത്തെ​ത്തി​ച്ചു; ഒരു പരീ​ക്ഷ​ണ​ത്തി​നു​റ​ച്ചു.

“ഒരു കൂ​ട്ടം മു​ഴു​വ​നു​മു​ണ്ട്!” അയാള്‍ പറ​ഞ്ഞു, “കരു​തി​യേ വല്ല​തും ചെ​യ്തു​കൂ​ടു.”

അരാ​ജ​ക​ത്വ​മാ​കു​ന്ന ഒരു സഹ​സ്ര​ശീര്‍ഷ​സര്‍പ്പം കൂ​ടി​നു​ള്ളില്‍നി​ന്നു പു​റ​ത്തേ​ക്കി​റ​ങ്ങി ആ വഴി​യി​ലൂ​ടെ​യു​ള്ള യാ​ത്ര​യാ​ണെ​ന്നു തെ​ളി​ഞ്ഞു.

സൈ​ന്യാ​ധി​പന്‍ നല്ല​വ​ണ്ണം മന​സ്സി​രു​ത്തി കാല്‍ വെ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു പാ​റാ​വു​സ്ഥ​ല​ത്തു​നി​ന്നി​റ​ങ്ങി.

ഗവ്രോ​ഷ് തന്റെ വണ്ടി​യും പീ​ന്നില്‍നി​ന്നു​ന്തി റ്യൂ ദെ വി​ല്ലോ​ദ്രി​യെ​ത്തി​ലേ​ക്കു തി​രി​യാന്‍ തു​ട​ങ്ങു​ന്ന സമ​യ​ത്തു, പെ​ട്ടെ​ന്ന്, ഒരു പട്ടാ​ള​വേ​ഷ​ത്തി​ന്റേ​യും ഒരു നീ​ളന്‍ തൊ​പ്പി​യു​ടേ​യും ഒരു​ദ്യോ​ഗ​പ്പീ​ലി​യു​ടേ​യും ഒരു തോ​ക്കി​ന്റേ​യും മുന്‍പില്‍ എത്തി​മു​ട്ടി.

രണ്ടാ​മ​തൊ​രി​ക്കല്‍ക്കൂ​ടി അവന്‍ നി​ല്ക്കുക എന്നാ​യി.

“ഓഹോ,” അവന്‍ പറ​ഞ്ഞു, “ഇത​ദ്ദേ​ഹ​മാ​ണ്”. “ഹേ, സമാ​ധാന രക്ഷേ. സലാം”

ഗവ്രോ​ഷി​ന്റെ അമ്പ​ര​പ്പ് എപ്പോ​ഴും ക്ഷ​ണി​ക​വും ക്ഷ​ണ​ത്തില്‍ ഉരു​കു​ന്ന​തു​മാ​ണ്.

“എടാ വി​കൃ​തി, എവി​ടേ​ക്കു പോ​കു​ന്നു?” പട്ടാ​ള​മേ​ലു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥന്‍ ഉച്ച​ത്തില്‍ ചോ​ദി​ച്ചു.

“ഹേ പൗ​രന്‍, ഗവ്രോ​ഷ് തി​രി​ച്ച​ടി​ച്ചു, “ ഞാന്‍ നി​ങ്ങ​ളെ പ്ര​മാ​ണി എന്നു വി​ളി​ച്ചി​ല്ല​ല്ലോ. നി​ങ്ങള്‍ എന്തി​നെ​ന്നെ ശകാ​രി​ക്കു​ന്നു?”

”എടാ വി​കൃ​തി. എവിടെ പോ​കു​ന്നു?”

“മൊ​സ്യു’, ഗവ്രോ​ഷ് തി​രി​ച്ച​ടി​ച്ചു, “പക്ഷേ ഇന്ന​ലെ നി​ങ്ങള്‍ ഒരു ഫലി​ത​ക്കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നി​രി​ക്കാം; ഇന്നു രാ​വി​ലേ​ക്കു നി​ങ്ങള്‍ മര്യാ​ദ​ക്കാ​ര​ന​ല്ലാ​താ​യി.’

“എടാ തെ​മ്മാ​ടി, നി​യ്യെ​വി​ടെ പോ​കു​ന്നു എന്നാ​ണ് ഞാന്‍ ചോ​ദി​ച്ച​ത് ’

ഗവ്രോ​ഷ് മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു; “നി​ങ്ങള്‍ ഭം​ഗി​യില്‍ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. വാ​സ്ത​വ​ത്തില്‍, ഒരി​ക്ക​ലും നി​ങ്ങള്‍ക്ക് ആയ വയ​സ്സു കണ്ടാല്‍ തോ​ന്നി​ല്ല ഓരോ ഇഴ​യ്ക്ക് ഒരു​നൂ​റു ഫ്രാ​ങ്ക് വി​ല​വെ​ച്ചു നി​ങ്ങ​ളു​ടെ തല​മു​ടി​യൊ​ക്കെ വില്‍ക്കേ​ണ്ട​താ​ണ്. അഞ്ചു​ല​ക്ഷം ഫ്രാ​ങ്ക് കൈ​യില്‍ക്കി​ട്ടും.”

എവി​ടെ​പ്പോ​കു​ന്നു? എവി​ടെ​പ്പോ​കു​ന്നു? എടാ, തല​മു​റിയ, എവി​ടേ​ക്കാ​ണ് യാത്ര?

ഗവ്രോ​ഷ് പി​ന്നെ​യും തി​രി​ച്ച​ടി​ച്ചു: “എന്തു തെ​മ്മാ​ടി​ഭാഷ! ആളു​കള്‍ നി​ങ്ങള്‍ക്ക് ആദ്യ​മാ​യി മുല തന്ന സമയം നി​ങ്ങള്‍ വായ കു​റെ​ക്കൂ​ടി നന്നാ​യി വായ കഴു​കേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്നു.”

സൈ​ന്യാ​ധി​പന്‍ തോ​ക്കിന്‍കു​ന്തം ചൂ​ണ്ടി.

“എടാ കഴു, നി​യ്യെ​വി​ടെ പോ​കു​ന്നു​വെ​ന്നു പറ​യു​മോ, ഇല്ല​യോ?”

“ഹേ, സൈ​ന്യാ​ധി​പന്‍”, ഗവ്രോ​ഷ് പറ​ഞ്ഞു, “പ്ര​സ​വ​വേ​ദ​ന​യില്‍ കി​ട​ക്കു​ന്ന എന്റെ ഭാ​ര്യ​ക്ക് ഒരു വൈ​ദ്യ​നെ വി​ളി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു കൊ​ടു​ക്കാ​നാ​ണ് എന്റെ പോ​ക്ക്.”

“ആയു​ധ​മെ​ടു​ക്കു​വിന്‍!’ പട്ടാ​ള​മേ​ലു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥന്‍ വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​ഞ്ഞു.

ധീ​രോ​ദാ​ത്ത​ന്മാ​രു​ടെ മി​ടു​ക്കു കി​ട​ക്കു​ന്ന​ത് അവരെ അപ​ക​ട​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തെ​ന്തോ അതി​നെ​ക്കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ താ​ന്താ​ങ്ങ​ളെ രക്ഷി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​ലാ​ണ്; ഒരു നോ​ട്ടം​കൊ​ണ്ടു ഗവ്രോ​ഷ് കാ​ര്യ​മൊ​ക്കെ മന​സ്സി​ലാ​ക്കി. അവനെ ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടി​ലാ​ക്കി​യ​തു വണ്ടി​യാ​ണ്; ആ വണ്ടി​യു​ടെ​ത​ന്നെ പണി​യാ​ണ് അവനെ രക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തും.

സൈ​ന്യാ​ധി​പന്‍ ഗവ്രോ​ഷി​ന്റെ നേർ​ക്കു പാ​ഞ്ഞ​ത്തി എന്നാ​കു​മ്പോ​ഴേ​ക്ക്, ഒരു വെ​ടി​യു​ണ്ട​യാ​യി മാ​റ്റ​പ്പെ​ട്ട​തും ആ കു​ട്ടി​യു​ടെ സകല ശക്തി​യും ഉപ​യോ​ഗി​ച്ചു മുന്‍പോ​ട്ടു തള്ള​പ്പെ​ട്ട​തു​മായ ആ വണ്ടി അയാ​ളു​ടെ മേ​ലേ​ക്കു ഭയ​ങ്ക​ര​മാ​യ​വി​ധം ചെ​ന്നു​കേ​റി; വയ​റ്റ​ത്തു ശക്തി​യില്‍ കു​ത്തേ​റ്റ പട്ടാ​ള​മേ​ലു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥന്‍ വഴി​ച്ചാ​ലി​ലേ​ക്ക് ഉരു​ണ്ടു​വി​ര​ണ്ടു പി​ന്നോ​ക്കം മറി​യു​ക​യും കൈ​യി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന തോ​ക്ക് ആകാ​ശ​ത്തേ​ക്കു പൊ​ട്ടി​യൊ​ഴി​യു​ക​യും ചെ​യ്തു.

സൈ​ന്യാ​ധ്യ​ക്ഷ​ന്റെ ആജ്ഞ കേ​ട്ടു പാ​റാ​വു​സ്ഥ​ല​ത്തു​ള്ള ഭട​ന്മാ​രെ​ല്ലാം കശ​പി​ശ​യാ​യി പു​റ​ത്തേ​ക്കു പാ​ഞ്ഞെ​ത്തി; വെടി കേ​ട്ട​തോ​ടു​കൂ​ടി എല്ലാ​വ​രും ഉന്നം നോ​ക്കാ​തെ ഒരി​ക്കല്‍ തോ​ക്കൊ​ഴി​ച്ചു, വീ​ണ്ടും തിര വെ​യ്ക്കാന്‍ തു​ട​ങ്ങി; അതൊ​ഴി​ച്ചു, പി​ന്നെ​യും അതു​ത​ന്നെ.

തോ​ക്കിന്‍വെ​ടി​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഈ കു​രു​ട​ക്ക​ളി ഒരു കാല്‍മ​ണി​ക്കൂര്‍നേ​രം നി​ല​നി​ന്നു; അതൊ​ഴി​ച്ചു, പി​ന്നെ​യും അതു​ത​ന്നെ.

ഈയി​ട​യ്ക്കു പി​ന്നോ​ക്കം ക്ഷ​ണ​ത്തില്‍ തി​രി​ച്ചു​പാ​ഞ്ഞ ഗവ്രോ​ഷ് അഞ്ചോ ആറോ തെ​രു​വ​പ്പു​റ​ത്തു ചെ​ന്ന്, ആങ്പ്ഫാ​ങ് റൂ​ഷി​ന്റെ മൂ​ല​യ്ക്ക​ലു​ള്ള കല്ക്കു​റ്റി​യി​ന്മേല്‍ കി​ത​ച്ചും​കൊ​ണ്ട് ഇരി​പ്പാ​യി.

അവന്‍ ചെ​വി​യോര്‍ത്തു.

കു​റ​ച്ചിട അവി​ടെ​യി​രു​ന്നു കി​ത​ച്ച​തി​നു​ശേ​ഷം, അവന്‍ ആ കൂ​ട്ട​വെ​ടി നട​ന്നേ​ട​ത്തേ​ക്കു തി​രി​ച്ചു; അവന്‍ തന്റെ ഇട​ത്തെ കൈ മൂ​ക്കു​വ​രെ ഉയര്‍ത്തി മു​ന്നു പ്രാ​വ​ശ്യം മു​ന്നോ​ട്ടു നീ​ട്ടി​യ​തോ​ടു​കൂ​ടി, വല​ത്തെ കൈ​കൊ​ണ്ടു പിന്‍ത​ല​യ്ക്ക​ടി​ച്ചു—പാ​രി​സ്സി​ലെ തെ​രു​വു​തെ​ണ്ടി​ലോ​കം ഫ്ര​ഞ്ച് സ്തു​തി​നി​ന്ദ​യെ മു​ഴു​വ​നും ഒതു​ക്കി​ക്കാ​ണി​ക്കു​ന്ന​തും ഒരര നൂ​റ്റാ​ണ്ടോ​ളം നി​ല​നി​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു ശരി​ക്കു ഫല​പ്ര​ദ​വു​മാ​യി​രു​ന്ന ഒരു രാ​ജ​കീ​യാം​ഗ്യം.

ഈ ആഹ്ലാ​ദ​ത്തെ ഒരു വ്യ​സ​ന​മ​യ​മായ വി​ചാ​രം തക​രാ​റാ​ക്കി.

“അതേ, അവന്‍ പറ​ഞ്ഞു, “ഞാന്‍ ചി​രി​ച്ചു വയറു കൊ​ളു​ത്തി​ക്കു​ന്നു. ഞാന്‍ സന്തോ​ഷം​കൊ​ണ്ടു ഞെ​ളി​ഞ്ഞു പി​രി​യു​ന്നു, ഞാന്‍ ആഹ്ലാ​ദ​ത്തില്‍ ആണ്ടു മു​ങ്ങു​ന്നു. പക്ഷേ, വഴി തെ​റ്റി​യ​ല്ലോ: എനി​ക്കി​നി വള​ഞ്ഞു പോ​കേ​ണ്ടി​വ​രും. വേണ്ട സമ​യ​ത്തേ​ക്ക് വഴി​ക്കോ​ട്ട​യി​ലെ​ത്തി​യാല്‍ മതി​യാ​യി​രു​ന്നു.”

അതോ​ടു​കൂ​ടി അവന്‍ ഒരു പാ​ച്ചില്‍ കൊ​ടു​ത്തു.

പാ​യു​ന്ന പാ​ച്ചി​ലില്‍: “അപ്പോള്‍, കൂ​ട്ട​ത്തില്‍ച്ചോ​ദി​ക്ക​ട്ടെ, ഞാ​നി​പ്പോള്‍ എവി​ടെ​യാ​ണ്?”

തെ​രു​വു​ക​ളി​ലൂ​ടെ ക്ഷ​ണ​ത്തില്‍ പാ​ഞ്ഞു​പോ​കു​ന്ന​തോ​ടു​കൂ​ടി അവന്‍ വീ​ണ്ടും തന്റെ പാ​ട്ടു തു​ട​ങ്ങി: ഇരു​ട്ടില്‍ വ്യാ​പി​ച്ച അതി​താ​ണ്:

പാ​റാ​വു​സൈ​ന്യ​ത്തി​ന്റെ ആയു​ധ​മെ​ടു​ക്കല്‍ വെ​റു​തെ​യാ​യി​ല്ല. വണ്ടി അവര്‍ പി​ടി​ച്ചെ​ടു​ത്തു; ആ കു​ടി​യ​നെ അവര്‍ തട​വു​കാ​ര​നാ​ക്കി. ആദ്യം പറ​ഞ്ഞ​തി​നെ അവര്‍ ആല​യി​ലി​ട്ടു രണ്ടാ​മ​തു പറഞ്ഞ ആളെ ഒരൊ​റ്റു​കാ​ര​നെ​ന്ന നി​ല​യില്‍ യു​ദ്ധ​സ​ദ​സ്സില്‍വെ​ച്ചു പി​ന്നീ​ടു കു​റ​ച്ച​ധി​കം ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടി​ച്ചു. ഈ കാ​ര്യ​ത്തില്‍ അന്ന​ത്തെ മന്ത്രി​സഭ സമു​ദാ​യ​ര​ക്ഷ​യി​ലു​ള്ള അതി​ന്റെ അക്ഷീ​ണ​മായ ശ്ര​ദ്ധ​യെ തെ​ളി​യി​ച്ചു.

തൊം​പ്സ് പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു​ള്ള ഒരൈ​തി​ഹ്യ​മാ​യി നി​ല​നി​ന്ന ഗവ്രോ​ഷി​ന്റെ ഈ പരാ​ശ്ര​മം മറെ​യി​ലെ വൃ​ദ്ധ​പ്ര​മാ​ണി​ക​ളു​ടെ ഏറ്റ​വും ഭയ​ങ്ക​ര​ങ്ങ​ളായ സ്മ​ര​ണ​ക​ളില്‍ ഒന്നാ​ണ്; അവ​രു​ടെ ഓര്‍മ്മ​യില്‍ അതി​നു​ള്ള പേര്‍ ഇതാണ്: “രാ​ജ​കീ​യ​മു​ദ്രാ​ല​യ​ത്തി​ലെ പാ​റാ​വു​സൈ​ന്യം രാ​ത്രി​യില്‍ നട​ത്തിയ ആക്ര​മ​ണം.”