പാ​രി​സ്സി​ലെ ഓവു​ചാ​ലു​ക​ളി​ലേ​ക്കാ​ണ് ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ചെ​ന്നു​കൂ​ടി​യ​ത്.

പാ​രി​സ്സും കട​ലു​മാ​യു​ള്ള മറ്റൊ​രു സാ​ദൃ​ശ്യം. സമു​ദ്ര​ത്തി​ലെ​ന്ന​പോ​ലെ​ത​ന്നെ ഇവി​ടെ​യും മു​ങ്ങു​ന്ന ആളെ പു​റ​ത്തേ​ക്കു കാ​ണു​ന്നി​ല്ല.

ഈ അവ​സ്ഥാ​ന്ത​രം ആരും കേ​ട്ടി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത മട്ടാ​ണ്. ഒരു ഞൊ​ടി​യി​ട​കൊ​ണ്ടു; മുടി പൊ​ന്തി​ക്കാ​നും അട​യ്ക്കാ​നും വേ​ണ്ടി​വ​ന്ന സമ​യം​കൊ​ണ്ടു, നഗ​ര​ത്തി​ന്നു​ള​ളില്‍നി​ന്ന് നഗ​ര​ത്തി​ന്റെ ഉള്ളി​ലേ​ക്കു​ത​ന്നെ, പച്ച​പ്പ​ക​ലില്‍നി​ന്നു തി​ക​ച്ചും അന്ധ​കാ​ര​ത്തി​ലേ​ക്കു, നട്ടു​ച്ച​യില്‍നി​ന്നു നടു​പ്പാ​തി​ര​യി​ലേ​ക്കു, ലഹ​ള​യില്‍നി​ന്നു നി​ശ്ശ​ബ്ദ​ത​യി​ലേ​ക്കു, ഇടി​ക​ളു​ടെ തള്ളി​ക്ക​യ​റ്റ​ത്തില്‍നി​ന്നു ശവ​ക്ക​ല്ല​റ​യു​ടെ കെ​ട്ടി​നി​ല്പി​ലേ​ക്ക്, കന്യ​കാ​മ​ഠ​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു വെ​ച്ചു​ണ്ടാ​യ​തി​ല​ധി​കം ശക്തി​മ​ത്തായ ഒരു പരി​വര്‍ത്ത​നം​മൂ​ലം എത്ര​യും കവി​ഞ്ഞ അപ​ക​ട​ത്തില്‍നി​ന്ന് എത്ര​യും തി​ക​ഞ്ഞ നി​ഗൂ​ഢ​ത​യി​ലേ​ക്കു, ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ചെ​ന്നു​കൂ​ടി രക്ഷ​പ്പെ​ട്ടു.

ഒരു ഗു​ഹ​യി​ലേ​ക്കു പെ​ട്ടെ​ന്നു​ള്ള വീഴ്ച; പാ​രി​സ്സി​ന്റെ നി​ഗു​ഢ​പ്പ​ഴു​തി​ലൂ​ടെ​യു​ള്ള അന്തര്‍ദ്ധാ​നം; എല്ലാ ഭാ​ഗ​ത്തും മര​ണ​മു​ള്ള ആ തെ​രു​വീ​ഥി​യില്‍നി​ന്ന് ആയു​സ്സി​രി​ക്കു​ന്ന ശവ​ക്ക​ല്ല​റ​യി​ലേ​ക്കു മാറുക എന്ന​ത് ഒര​ത്ഭു​ത​ക​ര​മായ സം​ഗ​തി​യാ​ണ്. വളരെ നി​മി​ഷ​ങ്ങ​ളോ​ളം അയാള്‍ അന്തം​വി​ട്ടു നി​ന്നു; ചെ​വി​യോര്‍ത്തു​കൊ​ണ്ട് പക​ച്ചു​നി​ന്നു. രക്ഷ​യു​ടെ കു​പ്പ​ക്കെ​ണി അയാ​ളു​ടെ മുന്‍പില്‍ പെ​ട്ടെ​ന്നു വായ തു​റ​ന്നു.

ദി​വ്യ​മായ മനോ​ഗു​ണം ഒരു​വി​ധ​ത്തില്‍ അയാ​ളെ​ച്ച​തി​ച്ചു പി​ടി​ച്ചു. ഈശ്വ​ര​ന്റെ ആരാ​ധ്യ​ങ്ങ​ളായ പതി​യി​രി​പ്പു​കള്‍!

ഒന്നു​മാ​ത്രം, ആ മു​റി​വേ​റ്റി​രു​ന്ന മനു​ഷ്യന്‍ അന​ങ്ങി​യി​ല്ല; ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നു താന്‍ ആ ശവ​ക്ക​ല്ല​റ​യി​ലേ​ക്ക് എടു​ത്തു​കൊ​ണ്ടു ചെന്ന ആള്‍ ജീ​വ​നു​ള്ള ആളോ മരി​ച്ച ആളോ എന്നു തീര്‍ച്ച​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല.

ആദ്യ​മാ​യി അയാള്‍ക്കു​ണ്ടായ അനു​ഭ​വം അന്ധ​ത​യാ​ണ്. പെ​ട്ടെ​ന്ന് അയാള്‍ക്കു​യാ​തൊ​ന്നും കാ​ണ്മാന്‍ വയ്യാ​താ​യി. എന്ന​ല്ല, ഒരു നി​മി​ഷം​കൊ​ണ്ടു, താന്‍ ചെവി പൊ​ട്ട​നാ​യി​പ്പോ​യെ​ന്നും അയാള്‍ക്കു തോ​ന്നി. അയാള്‍ യാ​തൊ​ന്നും കേള്‍ക്കാ​താ​യി. അയാ​ളു​ടെ തല​യ്ക്കു മു​ക​ളില്‍ കു​റ​ച്ച​ടി അകലെ പാ​ഞ്ഞു​ന​ട​ക്കു​ന്ന ആ അഴി​ച്ചു​വി​ട​പ്പെ​ട്ട കൊ​ല​പാ​ത​ക​ത്തി​ന്റെ കമ്പം​പി​ടി​ച്ച ലഹള, ഞങ്ങള്‍ പറഞ്ഞ വിധം ഭൂ​മി​ക്കു​ള്ള കട്ടി​ത്തം കാരണം അഗാ​ധ​ത​യില്‍നി​ന്നു​ള്ള മു​ഴ​ക്കം​പോ​ലെ, ശക്തി​യ​റ്റും അവ്യ​ക്ത​മാ​യു​മ​ല്ലാ​തെ കേള്‍ക്കാ​നി​ല്ലെ​ന്നു വന്നു. കാ​ലി​ന​ടി​യില്‍ ഭൂ​മി​ക്കു നല്ല ഉറ​പ്പു​ണ്ടെ​ന്ന് അയാള്‍ കാല്‍വെ​ച്ച​റി​ഞ്ഞു; അത്ര​മാ​ത്രം; പക്ഷേ, അതു മതി, അയാള്‍ രണ്ടു കൈയും രണ്ടു ഭാ​ഗ​ത്തേ​ക്കും നീ​ട്ടി, ചു​മ​രി​ന്റെ രണ്ടു വശവും തൊ​ട്ടു​നോ​ക്കി, വഴി വളരെ ഇടു​ങ്ങി​യ​താ​ണെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​ക്കി; അയാ​ളു​ടെ കാല്‍ വഴു​ക്കി, നിലം ഈറ​നാ​ണെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞു. പൊ​ത്തോ ചളിയോ അഗാ​ധ​ക്കു​ഴി​യോ ശങ്കി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് അയാള്‍ ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചു കാല്‍വെ​ച്ചു; നി​ല​ത്തു​ള്ള വി​രി​ക​ല്ലു പി​ന്നെ​യും മുന്‍പോ​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നു അയാള്‍ കണ്ടു. ഒരു വല്ലാ​ത്ത ദുര്‍ഗ​ന്ധ​ത്തി​ന്റെ വ്യാ​പ്തി അയാള്‍ നി​ല്ക്കു​ന്ന​തെ​വി​ടെ​യാ​ണെ​ന്നു അറി​യി​ച്ചു.

കു​റ​ച്ചു നി​മി​ഷ​ങ്ങ​ളോ​ടു​കൂ​ടി അയാ​ളു​ടെ അന്ധത തീര്‍ന്നു; അയാള്‍ ഇറ​ങ്ങി​പ്പോ​ന്ന ആള്‍പ്പ​ഴു​തി​ലൂ​ടെ ഒരു വെ​ളി​ച്ചം വന്നു; അയാ​ളു​ടെ കണ്ണു​കള്‍ക്ക് ആ ഗുഹ പരി​ച​യ​പ്പെ​ട്ടു. അയാള്‍ എന്തോ ഒന്നു കണ്ട​റി​യാന്‍ തു​ട​ങ്ങി. അയാള്‍ മട​കു​ഴി​ച്ചു ണ്ടാ​ക്കിയ വഴി—ഇങ്ങ​നെ​യ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​രു​വി​ധ​ത്തി​ലും അപ്പോ​ഴ​ത്തെ സ്ഥി​തി പറ​ഞ്ഞൊ​പ്പി​ക്കാന്‍ വയ്യാ—അയാ​ളു​ടെ പി​ന്നില്‍വെ​ച്ച് അട​ച്ചു​മു​ട്ടി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. സവി​ശേ​ഷ​മായ പടു​ഭാ​ഷ​യില്‍ കൊ​മ്പു​കള്‍ എന്നു പറ​യ​പ്പെ​ട്ട ആ അടഞ്ഞ നട​ക​ളില്‍ ഒന്നാ​യി​രു​ന്നു അത്. അയാ​ളു​ടെ മുന്‍പി​ലും മറ്റൊ​രു ചു​മ​രു​ണ്ട്—രാ​ത്രി​പോ​ലെ ഒരു ചു​മര്‍. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് നി​ന്നി​രു​ന്ന​തി​ന്റെ പത്തു​പ​ന്ത്ര​ണ്ട​ടി ദൂ​ര​ത്തു​വെ​ച്ച് ആ കാ​റ്റിന്‍പ​ഴു​തില്‍നി​ന്നു​ള്ള വെ​ളി​ച്ചം കെ​ട്ടു; ഓവു​ചാ​ലി​ന്റെ ഓതം​കെ​ട്ടിയ ചു​മ​രില്‍ കു​റ​ച്ചു വാ​ര​യോ​ളം​മാ​ത്രം ഒരു വി​ളര്‍ത്ത മങ്ങല്‍ അതു​കൊ​ണ്ടു​ണ്ടാ​യി. അപ്പു​റ​ത്തു മങ്ങല്‍ കല​ശ​ലാ​യി​രു​ന്നു; അങ്ങോ​ട്ടു തി​ര​ക്കി​ക്ക​ട​ക്കു​ന്ന​തു ഭയ​ങ്ക​ര​മാ​യി തോ​ന്നി; അങ്ങോ​ട്ടു കട​ന്നു​ചെ​ല്ലല്‍ അവ​ന​വ​നെ​ത്ത​ന്നെ കു​ഴി​ച്ചു​മൂ​ടു​ന്ന​തു പോ​ലെ​യാ​യി​രു​ന്നു. എന്താ​യാ​ലും ആ മൂ​ടല്‍മ​ഞ്ഞിന്‍ചു​മ​രി​ലേ​ക്കു ഊളി​യി​ടു​ക​യേ നിര്‍വ്വാ​ഹ​മു​ള്ളു; അതു വേണം എന്നാ​യി. ദ്രു​ത​ഗ​തി​യാ​ണ് ഇവിടെ അത്യാ​വ​ശ്യം. പാ​വു​ക​ല്ലു​കള്‍ക്കി​ട​യില്‍ അയാള്‍ കണ്ടെ​ത്തിയ അഴി​വാ​തില്‍ പട്ടാ​ള​ക്കാ​രു​ടേ​യും കണ്ണില്‍പ്പെ​ട്ടാല്‍ മതി; സക​ല​വും നി​ല്ക്കു​ന്ന​ത് ഈ യദ്യ​ച്ഛാ​സം​ഭ​വ​ത്തി​ന്മേല്‍ തു​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടാ​ണ്. അവരും ആ കി​ണ​റ്റി​ലേ​ക്കി​റ​ങ്ങി​യെ​ന്നും അന്വേ​ഷ​ണം നട​ത്തി​യെ​ന്നും വരാം. ഒരു നി​മി​ഷ​മെ​ങ്കി​ലും വെ​റു​തേ കള​യാ​നി​ല്ല. അയാള്‍ മരി​യു​സ്സി​നെ നി​ല​ത്തു വെ​ച്ചി​രു​ന്നു; വീ​ണ്ടും പെ​റു​ക്കി​യെ​ടു​ത്തു— അതാണ് വേണ്ട വാ​ക്ക്—അയാളെ ഒരി​ക്കല്‍ക്കൂ​ടി ചു​മ​ലി​ലേ​റ്റി, പു​റ​പ്പാ​ടാ​യി അയാള്‍ വന്ന​തു വന്നു എന്ന് ഇരു​ട്ടി​ലേ​ക്ക് ഊളി​യി​ട്ടു.

വാ​സ്ത​വ​ത്തില്‍ അവര്‍ക്ക​വി​ടെ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് വി​ചാ​രി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ള​വും രക്ഷ​യി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. ഒരു​സ​മ​യം മറ്റു​വി​ധ​ത്തി​ലു​ള്ള​തും ഒട്ടും​ത​ന്നെ ഗൗരവം കു​റ​യാ​ത്ത​തു​മായ അപാ​യ​സ​ഞ്ച​യം അവിടെ തെ​യ്യാ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. യു​ദ്ധ​ത്തി​ന്റെ മി​ന്നല്‍ നി​റ​ഞ്ഞ കൊ​ടു​ങ്കാ​റ്റി​നു​ശേ​ഷം, വി​ഷ​വാ​യു​ക്ക​ളു​ടേ​യും കെ​ണി​ക​ളു​ടേ​യും ഒരു ഗു​ഹ​യാ​യി അവര്‍ക്കു മുന്‍പില്‍; ലഹ​ള​യ്ക്കു​ശേ​ഷം ഓവു​ചാല്‍. ഴാങ് വാല്‍ ഴാങ് നര​ക​ത്തി​ന്റെ ഒരു മതില്‍ച്ചു​റ്റില്‍നി​ന്നു മറ്റൊ​ന്നി​ലേ​ക്കു വീണു.

ഒരെ​മ്പ​ത​ടി മുന്‍പോ​ട്ടു ചെ​ന്ന​പ്പോ​ഴെ​യ്ക്ക് അയാള്‍ക്ക​വി​ടെ നി​ല​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നു. ഒരു വൈ​ഷ​മ്യം മുന്‍പി​ലെ​ത്തി. വഴി​ക്ക് ആദ്യം കണ്ടെ​ത്തി​യ​പോ​ലു​ള്ള മറ്റൊ​രു കു​ട​റില്‍ച്ചെ​ന്നു പഴുതു മു​ട്ടി. അവി​ടെ​നി​ന്നു രണ്ടു വഴി പോ​കു​ന്നു​ണ്ട്. ഏതി​ലേ​യാ​ണ് പോ​കേ​ണ്ട​ത്? ഇട​ത്തോ​ട്ടോ തി​രി​യേ​ണ്ട​തു, വല​ത്തോ​ട്ടോ? അയാ​ളു​ടെ നില എന്താ​ണെ​ന്നു എങ്ങ​നെ ആ ഉരു​ണ്ട വി​ഷ​മ​ത​യില്‍വെ​ച്ചു കണ്ടു​പി​ടി​ക്കും? ഞങ്ങള്‍ വാ​യ​ന​ക്കാ​രു​ടെ ശ്ര​ദ്ധ​യില്‍ക്കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നി​ട്ടു​ള്ള ഈ വി​ഷ​മ​ത​യ്ക്ക് ഒരു തു​മ്പു​ണ്ട്. അത​തി​ന്റെ ചാ​യ്പാ​ണ്. ചാ​യ്പി​ലൂ​ടെ പോ​യാല്‍ പു​ഴ​യി​ലെ​ത്താം.

ഇതു ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ക്ഷ​ണ​ത്തില്‍ മന​സ്സി​ലാ​ക്കി.

അയാള്‍ക്കു താ​നി​പ്പോള്‍ ദെ​യാ​ലി​ന്റെ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു​ള്ള ഓവു​ചാ​ലി​ലാ​ണെ​ന്നും ഇട​ത്തോ​ട്ടു​ള്ള വഴി​ക്കു പോ​യാല്‍ ഒരു കാല്‍മ​ണി​ക്കു​റി​നു​ള്ളില്‍ പോ​ങ്തൊ​ഷാ​ങ്ങി​നും പൊ​ങ്നെ​യ്ക്കും മധ്യ​ത്തി​ലു​ള്ള സെ​യിന്‍ന​ദി​യു​ടെ അഴി​മു​ഖ​ങ്ങ​ളില്‍ ഏതോ ഒന്നില്‍, എന്നു​വെ​ച്ചാല്‍ പച്ച​പ്പ​കല്‍സ്സ​മ​യ​ത്തു പാ​രി​സ്സില്‍ വെ​ച്ച് ഏറ്റ​വും ആള്‍ത്തി​ര​ക്കു​ള്ള പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു, ചെ​ന്നു പൊ​ന്തി​പ്പോ​വു​മെ​ന്നും ഉള്ളില്‍ത്തോ​ന്നി. ഒരു സമയം വഴി​ത്തി​രി​വു​സ്ഥ​ല​ത്തു​ള്ള ഏതോ ആള്‍പ്പ​ഴു​തി​ലൂ​ടെ അയാള്‍ പു​റ​ത്തേ​ക്കു ചാടും.

അതിലെ കട​ന്നു​പോ​കു​ന്ന​വര്‍ തങ്ങ​ളു​ടെ കാല്‍ച്ചു​വ​ട്ടില്‍ ഭൂ​മി​യില്‍നി​ന്നു മു​റി​വേ​റ്റി​ട്ടു​ള്ള രണ്ടു മനു​ഷ്യര്‍ പൊ​ന്തി​വ​രു​ന്ന​തു​ക​ണ്ട് അമ്പ​ര​ക്കും. പോ​ലീ​സെ​ത്തു​ക​യാ​യി; അടു​ത്തു​ള്ള പട്ടാ​ള​ത്താ​വ​ള​ത്തില്‍നി​ന്നു പാ​റാ​വു​ഭ​ട​ന്മാ​രെ അവര്‍ വി​ളി​ച്ചു​വ​രു​ത്തു​ക​യും ക്ഷ​ണ​ത്തില്‍ക്ക​ഴി​യും. അങ്ങ​നെ പു​റ​ത്തേ​ക്കു കട​ക്കു​ന്ന​തി​നു മുന്‍പേ അവര്‍ പട്ടാ​ള​ത്തി​ന്റെ പി​ടി​യില്‍പ്പെ​ടും. ഈ വി​ഷ​മ​ത​യി​ലേ​ക്കു​ത​ന്നെ ആണ്ടു​പോ​ക​യും, ആ ഉരു​ണ്ട മങ്ങ​ലി​ലേ​ക്കു​ത​ന്നെ തങ്ങ​ളെ ഏല്‍പി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കു​ക​യും, ഈശ്വ​രന്‍ എവി​ടെ​യെ​ങ്കി​ലും കൊ​ണ്ടെ​ത്തി​ക്ക​ട്ടെ എന്നു കരു​തു​ക​യു​മാ​ണ് അതി​ലും ഭേദം.

അയാള്‍ ആ ചാ​യ്പു മേ​ല്പോ​ട്ടു കയറി, വല​ത്തോ​ട്ടു തി​രി​ഞ്ഞു.

കല്പ​ട​യു​ടെ മൂല കട​ന്നു, ദൂ​ര​ത്തു​നി​ന്നു കാ​റ്റിന്‍പ​ഴു​തി​ലൂ​ടെ വന്നി​രു​ന്ന വെ​ളി​ച്ചം തീര്‍ന്നു എന്നാ​യ​പ്പോള്‍, അയാള്‍ വീ​ണ്ടും കണ്ണു​പൊ​ട്ട​നാ​യി. എങ്കി​ലും അയാള്‍ ക്ഷ​ണ​ത്തില്‍ മുന്‍പോ​ട്ടു നട​ന്നു. മരി​യു​സ്സി​ന്റെ രണ്ടു കൈയും അയാ​ളു​ടെ കഴു​ത്തില്‍ ചു​റ്റി​യി​ട്ടു​ണ്ട്; കാ​ലു​കള്‍ അയാ​ളു​ടെ പി​ന്നില്‍ ഇഴ​ഞ്ഞു​പോ​രി​ക​യാ​ണ്. അയാള്‍ മരി​യു​സ്സി​ന്റെ രണ്ടു കൈയും തന്റെ ഒരു കൈ​കൊ​ണ്ട് മു​റു​ക്കി​പ്പി​ടി​ച്ചു. മറ്റേ കൈ​കൊ​ണ്ടു ചു​മ​രി​ന്മേല്‍ തപ്പി​ത്ത​പ്പി നട​ന്നു. മരി​യു​സ്സി​ന്റെ കവിള്‍ അയാ​ളു​ടെ കവി​ളി​ന്മേൽ തൊ​ട്ടു. രക്തം പു​ര​ണ്ടി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട് അത​വി​ടെ ഒട്ടി. ഒരു ചൂ​ടു​ള്ള നീ​രൊ​ഴു​ക്കം മരി​യു​സ്സില്‍നി​ന്നു പു​റ​പ്പെ​ട്ട് അയാ​ളു​ടെ ദേ​ഹ​ത്തി​ലൂ​ടെ ഉടു​പ്പി​നു ള്ളി​ലേ​ക്കു ഇറ​ങ്ങു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്ന് അയാള്‍ക്കു ബോധം വന്നു. എങ്കി​ലും മു​റി​പ്പെ​ട്ട ആളുടെ വായ ചെ​ന്നു തൊ​ട്ടി​രു​ന്ന ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ ചെ​വി​ക്ക​രി​കില്‍നി​ന്ന് ഒരു നേരിയ ശബ്ദം പൊ​ന്തി​യി​രു​ന്ന​ത്, ആ മനു​ഷ്യന്‍ ശ്വാ​സം കഴി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നും മരി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നും സൂ​ചി​പ്പി​ച്ചു. ഇപ്പോള്‍ അയാള്‍ നട​ക്കു​ന്ന വഴി ആദ്യ​ത്തേ​തു​പോ​ലെ തന്നെ ഇടു​ങ്ങി​യ​ത​ല്ല. അയാള്‍ വളരെ ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടി അതിലേ മുന്‍പോ​ട്ടു നട​ന്നു. തലേ​ദി​വ​സ​ത്തെ മഴ​യു​ടെ വെ​ള്ളം തി​ക​ച്ചും പോ​യി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല; അടി​യില്‍ നടു​ക്കാ​യി ഒരു ചെറിയ നീര്‍ച്ചാ​ലു​ണ്ടാ​യി​ട്ടു​ണ്ട്; കാല്‍ വെ​ള്ള​ത്തില്‍ നന​യാ​തെ കഴി​ക്കാന്‍വേ​ണ്ടി അയാള്‍ക്കു ചു​മ​രോ​ടു മു​ട്ടി​ന​ട​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നു.

ഇങ്ങ​നെ അയാള്‍ ഇരു​ട്ട​ത്തു നട​ന്നു. അദൃ​ശ്യ​ത​യില്‍ തപ്പി​ത്ത​ട​ഞ്ഞു നട​ക്കു​ന്ന​വ​യും നി​ഴല്‍പാ​ടി​ന്റെ ഞര​മ്പു​ക​ളില്‍ ഭൂ​മി​ക്ക​ടി​യില്‍ ആണ്ടു​മ​റ​യു​ന്ന​വ​യു​മായ സത്ത്വ​ങ്ങ​ളെ​പ്പോ​ലാ​യി അയാള്‍.

എങ്കി​ലും, അല്പാ​ല്പ​മാ​യി, ദൂ​ര​ത്തു​ള്ള കാ​റ്റിന്‍പ​ഴു​തു​കള്‍ ഈ മങ്ങിയ ഇരു​ട്ടി​നു​ള്ളി​ലേ​ക്ക്, ഒരു നേര്‍ത്ത ചെ​റു​വെ​ളി​ച്ച​ത്തെ അയ​ച്ചി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടോ, അല്ലെ​ക്കില്‍ ആ ഇരു​ട്ടു​മാ​യി അയാ​ളു​ടെ കണ്ണു​കള്‍ പരി​ച​യ​പ്പെ​ട്ടു എന്ന​തു​കൊ​ണ്ടോ, അയാ​ളു​ടെ അന്ധ​ത​യ്ക്കു കുറവു കി​ട്ടി; താന്‍ തപ്പി​നോ​ക്കി​യി​രു​ന്ന ചു​മ​രു​ക​ളു​ടേ​യും നട​ന്നു​പോ​യി​രു​ന്ന നി​ല​വ​റ​യു​ടേ​യും മട്ട് അയാള്‍ക്കു കു​റേ​ശ്ശ മന​സ്സി​ലാ​വാന്‍ തു​ട​ങ്ങി. ഇരു​ട്ട​ത്തു കൃ​ഷ്ണ​മ​ണി​കള്‍ വലു​പ്പം​വെ​യ്ക്കു​ന്നു; കഷ്ട​പ്പാ​ടില്‍ ആത്മാ​വു വലു​പ്പം​വെ​യ്ക്കു​ന്നു; ഒടു​വില്‍ അവിടെ ഈശ്വ​ര​നെ കണ്ടെ​ത്തു​ന്ന തില്‍ ചെ​ന്ന​വ​സാ​നി​ക്കു​ന്നു.

അയാ​ളു​ടെ വഴി തി​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​പോ​വുക എളു​പ്പ​മ​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു.

മു​ക​ളി​ലു​ള്ള തെ​രു​വു​ക​ളു​ടെ ക്രമം ഓവു​ചാ​ലി​ന്റെ ക്ര​മ​ത്തില്‍ മാ​റ്റൊ​ലി​ക്കൊ​ള്ളു​ന്നു​ണ്ട് എന്നു പറയാം. അന്നു പാ​രി​സ്സില്‍ രണ്ടാ​യി​ര​ത്തി​രു​ന്നൂ​റു തെ​രു​വു​ക​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഓവു​ചാല്‍ എന്നു പറ​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന ആ ഉരു​ണ്ട കൊ​മ്പിന്‍കാ​ടു​കൾ​ക്ക​ടി​യില്‍ സ്വയം എത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​താ​യി വാ​യ​ന​ക്കാര്‍ സങ്കല്‍പി​ക്ക​ട്ടെ. അന്ന​ത്തെ കാ​ല​ത്തു​ള്ള ഓവു​ചാല്‍ ഒന്നി​ന്റെ അറ്റ​ത്തോ​ടു മറ്റൊ​ന്നി​ന്റെ​യാ​യി കൂ​ട്ടി​വെ​ച്ചാല്‍ മു​പ്പ​ത്തി​മൂ​ന്നു നാ​ഴി​ക​യോ​ളം ചെ​ല്ലും. വാ​സ്ത​വ​ത്തി​ലു​ള്ള ഓവു​ചാല്‍ വല​പ്പ​ണി​ക്കു—കഴി​ഞ്ഞ മു​പ്പ​തു കൊ​ല്ല​ത്തെ പ്ര​യ​ത്ന​ത്തി​നു നാം നന്ദി​പ​റ​യുക—ഇപ്പോള്‍ നൂ​റ്റെണ്‍പ​തു നാ​ഴി​ക​യില്‍നി​ന്ന് ഒട്ടും കു​റ​ച്ച​ല്ല നീ​ള​മു​ള്ളൂ എന്നു ഞങ്ങള്‍ പറ​ക​യു​ണ്ടാ​യി.

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന് ആദ്യ​ത്തില്‍ത്ത​ന്നെ ഒര​ബ​ദ്ധം പറ്റി. അയാ​ളു​ടെ ധാ​ര​ണ​താന്‍ റ്യു സാ​ങ്ദെ​നി​യു​ടെ അടി​യി​ലാ​ണെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു; ഗ്ര​ഹ​പ്പി​ഴ​യ്ക്ക് അതു ശരി​യ​ല്ല. റ്യു സാ​ങ്ദെ​നി​യു​ടെ അടി​യില്‍ പതി​മ്മൂ​ന്നാം ലൂ​യി​യു​ടെ കാ​ല​ത്തു​ള്ള ഒരു പഴയ കല്ലോ​വു​ചാ​ലു​ണ്ട്. അതു പഴയ കൂര്‍ദെ​മി​റ​ക്ടി​ന്റെ ഉയ​ര​ത്തില്‍ വല​തു​വ​ശ​ത്ത് ഒരൊ​റ്റ വളവു മാ​ത്ര​വും നാലു കൈ​വ​ഴി​കള്‍ക്കൂ​ടി ഒരു കു​രി​ശു വര​യ്ക്കു​ന്ന സാ​ങ്മര്‍താ​ങ് ചാ​ലെ​ന്ന ഒരൊ​റ്റ ശാ​ഖ​യും​മാ​ത്രം കൈ​ക്കൊ​ണ്ടു വമ്പി​ച്ച ഓവു​ചാല്‍ എന്നു​പേ​രു​ള്ള നീര്‍ശ്ശേ​ഖ​രി​പ്പു​ത​ള​ത്തില്‍ നേരെ ചെ​ന്നു​ചേ​രു​ന്നു. പക്ഷേ, കൊ​രി​ന്ത് വീ​ഞ്ഞു​ക​ട​യു​ടെ ആ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു പ്ര​വേ​ശ​ദ്വാ​ര​മു​ള്ള​തായ പെ​തി​ത് ത്രു​വാ​ങ്ദെ​റി​യി​ലെ നീര്‍ച്ചാല്‍ റ്യു സാ​ങ്ദെ​നി​യി​ലെ ഓവു​ചാ​ലി​ലേ​ക്ക് ഒരി​ക്ക​ലും ചെ​ന്നു​ചേ​രു​ന്നി​ല്ല; അതു മൊ​ങ്മാർ​തൃയ ഓവു​ചാ​ലില്‍ച്ചെ​ന്ന​വ​സാ​നി​ച്ചി​രു​ന്നു; അവി​ടെ​യാ​ണ് ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് അപ്പോള്‍ ചെ​ന്നു കു​ടു​ങ്ങി​യി​രു​ന്ന​ത്. അവിടെ ആളു​കള്‍ക്കു വഴി​തെ​റ്റാന്‍ ധാ​രാ​ളം കാ​ര​ണ​മു​ണ്ട്. മൊ​ങ്മാര്‍തൃ ഓവു​ചാല്‍ പഴയ വല​പ്പ​ണി​യു​ടെ ഏറ്റ​വും കല​ശ​ലായ വി​ഷ​മ​ത​ക​ളില്‍ ഒന്നാ​ണ്. ഭാ​ഗ​ത്തി​നു, മീ​തെ​യ​ക്കു​മീ​തേ ചേര്‍ത്ത​ട​ക്കിയ ഒരു​പാ​ടു തത്ത​ച്ചെ​ക്ക​ക​ളു​ടെ ആകൃ​തി​യു​ള്ള ചന്ത​ക​ളി​ലെ ഓവു​ചാല്‍ അയാ​ളു​ടെ പി​ന്നില്‍പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു; പക്ഷേ, അയാള്‍ക്കു മുന്‍പി​ലും ഒന്നി​ല​ധി​കം ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടു​ക​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു—ഇരു​ട്ട​ത്ത് ഓരോ ചോ​ദ്യ​ചി​ഹ്നം​പോ​ലെ വന്നു​നി​ല്ക്കു​ന്ന ഒന്നി​ല​ധി​കം തെ​രു​വു​മൂ​ല​കള്‍; ഒന്നാ​മ​ത് ഇട​തു​വ​ശ​ത്ത് ഒരു​ത​രം ലാ​ട​ച്ച​ങ്ങ​ല​പോ​ലെ തപാ​ലാ​പ്പീ​സി​ന്റെ അടി​യില്‍വെ​ച്ചും കോ​ത​മ്പ​ച്ച​ന്ത​യു​ടെ അടി​യില്‍വെ​ച്ചും പല T(ടി) കളും Z(സെഡി)കളു​മാ​യി കെ​ട്ടി​പ്പി​ണ​ഞ്ഞു സെ​യിന്‍ നദി​വ​രെ എത്തി, അവി​ടെ​വെ​ച്ചു ഒരു Y(വൈ) ആയി അവ​സാ​നി​ക്കു​ന്ന​തു​മായ പ്ലാ​ത്രി​യേ​റി​ലെ കൂ​റ്റന്‍ ഓവു​ചാല്‍; രണ്ടാ​മ​ത്, വല​തു​വ​ശ​ത്ത് അടഞ്ഞ മു​റ്റ​ങ്ങ​ളായ മൂ​ന്നു പല്ലു​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടിയ റ്യു ദ്യു ക്ര​ദാ​നി​ലെ വള​യ​നി​ട​നാ​ഴി; മൂ​ന്നാ​മ​ത്, ഇടതു വശ​ത്തു, തു​ട​ങ്ങു​മ്പോള്‍ത്ത​ന്നെ ഒരു​ത​രം മു​ള്ളു​കൊ​ണ്ടു തക​രാ​റു പി​ടി​ച്ച​തും എല്ലാ ഭാ​ഗ​ത്തേ​ക്കും മു​റി​ഞ്ഞും ചെ​ന​ച്ചം​വെ​ച്ചും ലു​വ്രി​ലെ പു​റ​ത്തേ​ക്കു​ള്ള പഴു​തി​ലെ വലിയ നി​ല​വ​റ​യില്‍ച്ചെ​ന്നു വള​ഞ്ഞു​തി​രി​ഞ്ഞ​വ​സാ​നി​ക്കു​ന്ന​തു​മായ മെ​യി​യൂ​ടെ ശാഖ: ഒടു​വില്‍ വേ​ണ്ടി​ട​ത്തോ​ളം ദൂ​ര​ത്തു​ചെ​ന്നു രക്ഷ​പ്രാ​പി​ക്ക​ണ​മെ​ങ്കില്‍ വേറേ യാ​തൊ​രു മാര്‍ഗ്ഗ​വു​മി​ല്ലാ​ത്ത ഓവു​ചാല്‍ നടു​ക്കെ​ട്ടില്‍ ചെ​ന്നു​ചേ​രു​ന്ന​തി​നു മുന്‍പ് അവി​ട​വി​ടെ​യു​ള്ള ചെ​റു​കു​ഴ​ലു​ക​ളൊ​ന്നും കണ​ക്കാ​ക്കാ​തെ റ്യു ദെ ഴെ​ന്യു​റി​ലു​ള്ള അടഞ്ഞ വഴി​യും.

ഞങ്ങള്‍ ഇവിടെ സൂ​ചി​പ്പി​ച്ച​തി​നെ​പ്പ​റ്റി​യെ​ല്ലാം ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നു വല്ല അറി​വു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കില്‍, ചു​മര്‍ തൊ​ട്ടു​നോ​ക്കി​യ​തു​കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ താന്‍ റ്യു സാ​ങ​ദെ​നി​യി​ലെ ഭൂ​ഗര്‍ഭ​ക്ക​ല്പ​ട​യി​ല​ല്ല ചെ​ന്നു​പെ​ട്ടി​ട്ടു​ള്ള​തെ​ന്നു ക്ഷ​ണ​ത്തില്‍ മന​സ്സി​ലാ​യേ​നേ, പഴയ കല്ലി​നു പകരം, ഒരാള്‍ നീ​ള​ത്തി​ന് എണ്ണൂ​റു ലി​വര്‍ ചെലവു വരു​ന്ന കരി​ങ്ക​ല്ലും കു​മ്മാ​യ​വും ചേര്‍ത്തു​ള്ള പാ​ത​വി​രി​യോ​ടു​കു​ടി ഓവു​ചാ​ലിൽ​പ്പോ​ലും അന്ത​സ്സി​ലും ധാ​ടി​യി​ലു​മു​ള്ള പു​രാ​തന ശി​ല്പ​വി​ദ്യ​യു​ടെ സ്ഥാ​ന​ത്ത്, അയാള്‍ തൊ​ടു​ന്ന​ത് അക്കാ​ല​ത്തെ ചെലവു കു​റ​വി​ന്മേ​ലാ​യി​രു​ന്നു— മി​ത​വ്യയ സാ​മര്‍ത്ഥൃ​ത്തി​ന്മേ​ലാ​യി​രു​ന്നു. വാ​ര​യ്ക്ക് 200 ഫ്രാ​ങ്ക് വരു​മാ​റു കോണ്‍ക്രീ​റ്റു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള അടി​പ്പ​ണി​യില്‍ കു​മ്മാ​യം തേച്ച മു​ര​ട്ടു​ക​ല്ലി​ന്മേ​ലാ​യി​രു​ന്നു; പക്ഷേ, ഇതൊ​ന്നും അയാള്‍ക്ക​റി​വി​ല്ല.

അയാള്‍ ഉല്‍ക്ക​ണ്ഠ​യോ​ടും എന്നാല്‍ ശാ​ന്ത​ത​യോ​ടും​കൂ​ടി, യാ​തൊ​ന്നും കാ​ണാ​തെ, യാ​തൊ​ന്നും മന​സ്സി​ലാ​വാ​തെ, യദൃ​ച്ഛാ​സം​ഭ​വ​ത്തില്‍ കു​ഴി​ച്ചു​മൂ​ട​പ്പെ​ട്ട്, എന്നു​വെ​ച്ചാല്‍ ഈശ്വ​ര​നില്‍ ആണ്ടു​മു​ങ്ങി, മുന്‍പോ​ട്ടു നട​ന്നു.

പതു​ക്കെ​ക്കൊ​ണ്ട് ഒരു​ത​രം ഭയം അയാളെ ബാ​ധി​ച്ചു എന്നു ഞങ്ങള്‍ സമ്മ​തി​ക്ക​ട്ടെ. അയാളെ ചു​റ്റി​യി​രു​ന്ന അന്ധ​കാ​രം അയാ​ളു​ടെ ആത്മാ​വി​ലേ​ക്കു തു​ള​ച്ചു​ക​ട​ന്നു. അയാള്‍ ഒരു കട​ങ്ക​ഥ​യില്‍ സഞ്ച​രി​ക്കു​ക​യാ​യി. ഈ ഓവു​ചാല്‍ ഭയ​ങ്ക​ര​മാ​യി​രു​ന്നു; അതു തല​ചു​റ്റി​ക്കു​ന്ന വി​ധ​ത്തില്‍ കൂ​ടി​പ്പി​ണ​യു​ന്നു. നി​ഴ​ല്പാ​ടു​ക​ളു​ടേ​തായ ഈ പാ​രി​സ്സില്‍ കു​ടു​ങ്ങി​പ്പോ​കുക എന്ന​തു വൃ​സ​ന​ക​ര​മാ​ണ്. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നു തന്റെ വഴി കാ​ണാ​തെ​ത​ന്നെ നി​ശ്ച​യി​ക്കു​ക​യും ഉണ്ടാ​ക്കി​ത്തീര്‍ക്കു​ക​യും വേ​ണ​മെ​ന്നാ​യി. ഈ അജ്ഞാ​ത​ത്വ​ത്തില്‍, അയാ​ളു​ടെ ഓരോ കാല്‍വെ​പ്പും അവ​സാ​ന​ത്തെ കാല്‍വെ​പ്പാ​യി​രു​ന്നു എന്നു വരാം. എങ്ങ​നെ പു​റ​ത്തു കട​ക്കു​ന്നു: വല്ല പഴു​തും കണ്ടെ​ത്തു​മോ? വേണ്ട സമ​യ​ത്താ​കു​മോ കാണുക? കല്ലു​പൊ​ത്തു​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടിയ ആ ഭൂ​ഗര്‍ഭ​ത്തി​ലെ പടു​കു​റ്റന്‍ ’സ്പ​ഞ്ച്’ തു​ള​ച്ചു​ക​യ​റി അപ്പു​റ​ത്തേ​ക്കു കട​ക്കാൻ കഴി​യു​മോ? അവി​ടേ​യും ഇരു​ട്ട​ത്തു വല്ല അപ്ര​തീ​ക്ഷി​ത​ക്കു​ടു​ക്കും താന്‍ എത്തി​മു​ട്ടു​മോ? വി​ട്ടു​പോ​രാന്‍ വയ്യാ​ത്ത​തും കട​ന്നു​പോ​വാന്‍ കഴി​വി​ല്ലാ​ത്ത​തു​മായ വല്ല​തി​ലും ചെ​ന്നു പെ​ട്ടേ​ക്കു​മോ? മരി​യു​സ് അവി​ടെ​വെ​ച്ചു രക്ത​വാര്‍ച്ച​കൊ​ണ്ടും താന്‍ വി​ശ​പ്പു​കൊ​ണ്ടും ചത്തു​പോ​വു​മെ​ന്നു​ണ്ടോ? രണ്ടു​പേ​രു​ടെ​യും കഥ തീ​രു​ക​യും ആ രാ​ത്രി​യു​ടെ ഒരു മൂ​ല​യ്ക്കു രണ്ടു കങ്കാ​ള​ങ്ങ​ളെ സമ്പാ​ദി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു കാ​ര്യം അവ​സാ​നി​ക്കു​മെ​ന്നു​ണ്ടോ? അയാള്‍ക്ക​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ. ഉത്ത​ര​മൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​തെ ഈ ചോ​ദ്യ​ങ്ങ​ളൊ​ക്കെ അയാള്‍ സ്വയം ചോ​ദി​ച്ചു. പാ​രി​സ്സി​ന്റെ കു​ടര്‍മാല ഒര​ഗാ​ധ​കു​ണ്ഡ​മാ​വാന്‍ പോ​വു​ന്നു. അവതാര പു​രു​ഷ​നെ​പ്പോ​ലെ അയാള്‍ രാ​ക്ഷ​സ​ന്റെ വയ​റ്റില്‍പ്പെ​ട്ടു.

പെ​ട്ടെ​ന്ന് ഒര​ത്ഭു​തം. തീരെ അപ്ര​തീ​ക്ഷി​ത​മായ സമ​യ​ത്തു, നേരേ നട​ന്നി​രു​ന്ന​ത് ഒട്ടും നിര്‍ത്താ​തെ​യി​രി​ക്കെ, അയാള്‍ മേ​ല്പോ​ട്ടു പോ​വു​ക​യ​ല്ല ചെ​യു​ന്ന​തെ​ന്ന​റി​വാ​യി; ചെ​റു​പു​ഴ​യില്‍നി​ന്നു​ള്ള വെ​ള്ളം പെ​രു​വി​ര​ലി​ന്മേല്‍ വന്നു​കൊ​ള്ളേ​ണ്ട​തി​നു പകരം മട​മ്പ​ത്ത് വന്ന​ടി​ക്കാന്‍ തു​ട​ങ്ങി. ഓവു​ചാല്‍ കീ​ഴ്പോ​ട്ടി​റ​ങ്ങു​ക​യാ​ണ്. എങ്ങ​നെ? അയാള്‍ പെ​ട്ടെ​ന്ന് സെ​യിന്‍ന​ദി​യു​ടെ മുന്‍പില്‍ച്ചെ​ന്നു​പെ​ടാന്‍ ഭാ​വ​മാ​ണോ? ഈ അപകടം വലി​യ​താ​ണ്; പക്ഷേ, തി​രി​ച്ചു​പോ​വുക എന്ന​ത് ഒരി​ക്ക​ലും അപാ​യ​ക​രം. അയാള്‍ മുന്‍പോ​ട്ടു​ത​ന്നെ നട​ന്നു.

അയാള്‍ പോ​യി​രു​ന്ന​തു സെ​യിന്‍ന​ദി​യി​ലേ​ക്ക​ല്ല. അതി​ന്റെ വല​ത്തേ കര​യില്‍വെ​ച്ചു പാ​രി​സ്സി​ന്റെ നി​ല​ത്തി​നു​ള്ള തി​ണ്ട് അതി​ന്റെ വെ​ള്ള​ത്തൊ​ട്ടി​ക​ളില്‍ ഒന്നു സെ​യിന്‍ന​ദി​യി​ലേ​ക്കും മറ്റേ​തു ഓവു​ചാ​ലി​ലേ​ക്കു​മാ​ണ് ഒഴി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്. വെ​ള്ള​ത്തി​ന്റെ തി​രി​വു തീര്‍ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന ഈ തി​ണ്ടി​നോ മു​കള്‍ഭാ​ഗം ഒരു ക്ര​മ​മി​ല്ലാ​ത്ത നി​ല​യി​ലാ​ണ്, വെ​ള്ള​ക്കു​ത്തു​ക​ളെ അങ്ങോ​ട്ടു​മി​ങ്ങോ​ട്ടും തി​രി​ച്ചു​വി​ടു​ന്ന ആ അത്യു​ച്ച​സ്ഥി​തി റ്യു മി​ഷേല്‍ ല്‍ കൊം​തി​ന്റെ അപ്പു​റ​ത്തു സാ​ങ്ത് അവ്യാ ഓവു​ചാ​ലി​ലും, നട​ക്കാ​വു​കള്‍ക്ക​ടു​ത്തു​ള്ള ലുവൃ ഓവു​ചാ​ലി​ലും, ഹാ​ലി​ന്ന​ടു​ത്തു​ള്ള മൊ​ങ്മാര്‍തൃ​ഓ​വു​ചാ​ലി​ലു​മാ​ണ്. ഈ അത്യു​ച്ച​സ്ഥി​തി​യി​ലാ​ണ് ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് അപ്പോള്‍ എത്തി​യി​രു​ന്ന​ത്, അയാള്‍ ഓവു​ചാല്‍ നടു​ക്കെ​ട്ടി​ലേ​ക്കു​ള്ള പോ​ക്കാ​ണ്; അയാ​ളു​ടെ വഴി ശരി​യാ​ണ്. പക്ഷേ, അയാള്‍ക്ക​ത​റി​ഞ്ഞു​കു​ടാ.

ഓരോ ശാ​ഖ​യും കണ്ടെ​ത്തു​മ്പോള്‍ അയാള്‍ അതി​ന്റെ മൂല തപ്പി​നോ​ക്കും; അയാള്‍ നട​ക്കു​ന്ന വഴി​യേ​ക്കാള്‍ ആ കണ്ടെ​ത്തിയ പഴുത് ഇടു​ങ്ങി​യ​താ​യി കണ്ടാൽ, അങ്ങോ​ട്ടു കട​ക്കാ​തെ നേരെ മുന്‍പോ​ട്ടു പോവും; ഓരോ ഇടു​ങ്ങിയ വഴി​യും അടഞ്ഞ നട​യി​ലേ​ക്കു​ള്ള​താ​വ​ണ​മെ​ന്ന് അയാള്‍ കരുതി—അതു ശരി​യു​മാ​ണ്; അത് അയാള്‍ക്കെ​ത്തേ​ണ്ട ദി​ക്കില്‍നി​ന്ന് എന്നു​വെ​ച്ചാല്‍ പു​റ​ത്തേ​ക്കു കട​ക്കാ​നു​ള്ള പഴു​തില്‍നി​ന്ന്, അയാളെ അക​റ്റു​ന്ന​താ​യി​രി​ക്കും. അങ്ങ​നെ ഞങ്ങള്‍ ഇപ്പോള്‍ത്ത​ന്നെ പറ​ക​യു​ണ്ടായ നാലു വി​ഷ​മ​ത​കള്‍കൂ​ടി ഇരു​ട്ട​ത്തു ശരി​പ്പെ​ടു​ത്തി​വെ​ച്ചി​രു​ന്ന നാ​ന്മ​ട​ങ്ങു കെ​ണി​യില്‍ അയാള്‍ പെ​ടാ​തെ കഴി​ഞ്ഞു.

ഒരി​ട​ത്താ​യ​പ്പോള്‍, ലഹള കാരണം കല്ല​ച്ചു പോ​യി​ട്ടു​ള്ള​തും വഴി​ക്കോ​ട്ട​കള്‍ രക്ത​പ​രി​സ​ര​ണ​ത്തെ നിര്‍ത്തി​ക്ക​ള​ഞ്ഞ​തു​മായ പാ​രി​സ്സി​ന്റെ ആ ഭാ​ഗ​ത്തു​നി​ന്നു കട​ന്നു, താന്‍ ജീ​വ​നു​ള്ള​തും കേ​ടി​ല്ലാ​ത്ത​തു​മായ പാ​രി​സ്സി​ന്റെ അടി​യില്‍ എത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു എന്ന് അയാള്‍ക്കു തോ​ന്നി. തല​യ്ക്കു മു​ക​ളില്‍ പെ​ട്ടെ​ന്നു ദു​ര​ത്തു നി​ന്നെ​ങ്കി​ലും ഇള​വി​ല്ലാ​തെ ഇടി​പോ​ലെ​യു​ള്ള ഒരു മു​ഴ​ക്കം കേ​ട്ടു. അതു വാ​ഹ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ പാ​ച്ചി​ലൊ​ച്ച​യാ​യി​രു​ന്നു.

അയാള്‍ ഒര​ര​മ​ണി​ക്കൂര്‍ നേ​ര​മാ​യി നട​ക്കു​ന്നു അയാ​ളു​ടെ മന​സ്സി​ലു​ള്ള ഒരേ​ക​ദേ​ശ​ക്ക​ണ​ക്കു​പ്ര​കാ​രം; അതി​നു​ള്ളില്‍ അല്പ​സ​മ​യ​വും വി​ശ്ര​മി​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല; മരി​യു​സ്സി​നെ പി​ടി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള കൈ​യൊ​ന്നു മാ​റ്റു​ക​മാ​ത്രം ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ട്. ഇരു​ട്ടി​ന്റെ അഗാ​ധ​ത​യ്ക്ക് ഒരു കു​റ​വു​മി​ല്ല; പക്ഷേ, ആ ആഴം അയാളെ ധൈ​ര്യ​പ്പെ​ടു​ത്തി.

പെ​ട്ടെ​ന്ന് അയാള്‍ തന്റെ നി​ഴല്‍ മുന്‍പില്‍ക്ക​ണ്ടു. അതു നേര്‍ത്ത​തും ഏതാ​ണ്ടു അസ​പ​ഷ​ട​വു​മായ ഒരു ചു​ക​പ്പു​വര്‍ണ്ണ​ത്തി​ലാ​ണ് എഴു​ത​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്ന​ത്; ഈ നിറം അടി​യി​ലു​ള്ള നി​ല​ത്തും. മു​ക​ളി​ലേ തട്ടി​ന്മേ​ലും, ഇടം​വ​ലം വശ​ങ്ങ​ളി​ലു​മു​ള്ള രണ്ടു ഒട്ട​ലു​ള്ള ചു​മ​രി​ന്മേ​ലും, എല്ലാം വ്യാ​പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. അമ്പ​ര​ന്നു​പോ​യി അയാള്‍ തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കി.

അയാള്‍ക്കു പി​ന്നില്‍, അപ്പോള്‍ത്ത​ന്നെ പി​ന്നി​ട്ടു​പോ​ന്ന വഴി​യില്‍ അപാ​ര​മെ​ന്ന് അയാള്‍ക്കു തോ​ന്നിയ അത്ര​യും അക​ല​ത്താ​യി, കട്ട​പി​ടി​ച്ച അന്ധ​കാ​ര​ത്തെ കു​ത്തി​ത്തു​ള​ച്ച്, അയാളെ നോ​ക്കി​പ്പ​ഠി​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ന്ന ഭാ​വ​ത്തി​ലു​ള്ള ഒരു​ത​രം ഭയ​ങ്ക​ര​ന​ക്ഷ​ത്രം തി​ള​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു.

അത് ഓവു​ചാ​ലില്‍ ഉദി​ച്ച പൊ​ല്ലീ​സ്സി​ന്റെ വ്യ​സ​ന​ക​ര​മായ വി​ള​ക്കു​ന​ക്ഷ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു.

ആ നക്ഷ​ത്ര​ത്തി​നു പി​ന്നില്‍, കറു​ത്തു, നി​വര്‍ന്നു, അസ്പ​ഷ്ട​മാ​യി. ഭയ​ങ്ക​ര​മാ​യി, എട്ടോ പത്തോ രൂ​പ​ങ്ങള്‍ സമ്മി​ശ്ര​മായ വി​ധ​ത്തില്‍ അങ്ങോ​ട്ടു​മി​ങ്ങോ​ട്ടും നീ​ങ്ങു​ന്നു​ണ്ട്.

ജൂണ്‍മാ​സം 6-ാം ഓവു​ചാ​ലി​ലെ​ങ്ങും ഒരു കാ​ടു​തെ​ളി നട​ത്താന്‍ കല്പന കി​ട്ടി. തോ​റ്റോ​ടു​ന്ന​വന്‍ അതി​നു​ള്ളില്‍ച്ചെ​ന്നു രക്ഷ​പ്രാ​പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലോ എന്നു ശങ്ക ജനി​ച്ചു; ജെ​ന​റല്‍ ബ്യൂ​ഴോ വെ​ളി​ച്ച​ത്തു​ള്ള പാ​രി​സ് അടി​ച്ചു​വാ​രു​ന്ന​തോ​ടു കൂടി പൊ​ല്ലീ​സ് മേ​ല​ധ്യ​ക്ഷന്‍ ഗി​സ്കെ ഉരു​ട്ട​ത്തു​ള്ള പാ​രി​സ്സും തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കു​വാന്‍ ആരം​ഭി​ച്ചു; ഭര​ണ​ശ​ക്തി​ക്കു ഒരി​ര​ട്ട​യു​ക്തി ആവ​ശ്യ​മാ​ക്കിയ ആ ഇര​ട്ട​പ്ര​യോ​ഗം മു​ക​ളില്‍ പട്ടാ​ള​ക്കാ​രാ​യും ചു​വ​ട്ടില്‍ പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​രാ​യും ഒപ്പം പ്ര​ത്യ​ക്ഷീ​ഭ​വി​ച്ചു. പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​രും ഓവു​ചാ​ല്പ​ണി​ക്കാ​രും കൂ​ടി​യു​ള്ള മൂ​ന്നു ചെ​റു​സൈ​ന്യ​ങ്ങള്‍ പാ​രി​സ്സി​ന്റെ അടി​യി​ലു​ള്ള കു​പ്പ​ക്കു​ഴി തോ​ണ്ടി​നോ​ക്കു​ക​യാ​യി; ഒന്നു വല​ത്തേ വക്കി​നേ​യും മറ്റൊ​ന്ന് ഇട​ത്തേ വക്കി​നേ​യും മു​ന്നാ​മ​ത്തേ​തു നഗ​ര​ത്തേ​യും പരീ​ക്ഷ​ണം ചെ​യ്തു. പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാര്‍ ചെ​റു​തോ​ക്കു​ക​ളും ഗദ​ക​ളും വാ​ളു​ക​ളും കട്ടാ​ര​ങ്ങ​ളും കൈ​യില്‍ വെ​ച്ചി​രു​ന്നു.

അസ്സ​മ​യ​ത്തു ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ നേര്‍ക്കു ചെ​ന്ന​ത് വല​ത്തേ വക്കി​ലെ പാ​റാ​വു​കാ​രു​ടെ റാ​ന്തല്‍വെ​ളി​ച്ച​മാ​ണ്.

ഈ പാ​റാ​വു​കാര്‍ റ്യു ദ്യു കദ്രാ​നി​ന്ന​ടി​യി​ലു​ള്ള വള​യന്‍കല്‍പ​ട​യും മൂ​ന്നു അടഞ്ഞ നട​ക​ളും നോ​ക്കി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞു. ആ അടഞ്ഞ നട​വ​ഴി​ക​ളി​ലൂ​ടെ റാ​ന്തല്‍ നട​ത്തി​യി​രു​ന്ന​പ്പോ​ളാ​ണ്, കല്പ​ട​യി​ലേ​ക്കു​ള്ള പ്ര​വേ​ശ​ന​പ്പ​ഴു​തു ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് കാ​ണു​ക​യും അതു (പ്ര​ധാ​ന​വ​ഴി​യെ​ക്കാള്‍ ഇടു​ങ്ങി​യ​താ​ണെ​ന്നു​ക​ണ്ട് അങ്ങോ​ട്ടു കട​ക്കാ​തി​രി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്ത​ത്. അയാള്‍ നേരെ പോയി. റ്യൂ കദ്രാ​നില്‍നി​ന്നു കട​ന്ന​പ്പോള്‍ അടി​യില്‍നി​ന്നു കാ​ല്പെ​രു​മാ​റ്റം കേള്‍ക്കാ​നു​ണ്ടെ​ന്നു പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാര്‍ക്കു തോ​ന്നി. അതു വാ​സ്ത​വ​ത്തില്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ​യാ​യി​രു​ന്നു. ആ പാ​റാ​വു​സം​ഘ​ത്തി​ന്റെ നേ​താ​വായ സര്‍ജ്ജ​ന്റു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥന്‍ തന്റെ റാ​ന്തല്‍ പൊ​ന്തി​ച്ചു; കൂ​ടെ​യു​ള്ള സൈ​ന്യം ആ ഒച്ച കേട്ട ഭാ​ഗ​ത്തേ​ക്ക് ഉരു​ട്ടി​ലൂ​ടെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കാന്‍ തു​ട​ങ്ങി.

ഇതു ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ളം ഒര​നിര്‍വ​ച​നീയ ഘട്ട​മാ​യി​രു​ന്നു.

ഭാ​ഗ്യ​ത്തി​ന്, അയാള്‍ റാ​ന്തല്‍ നല്ല​വ​ണ്ണം കണ്ടു​വെ​ങ്കി​ലും റാ​ന്തല്‍ അയാളെ ഒരു വിധമേ കണ്ടു​ള്ളു. അതു വെ​ളി​ച്ച​മാ​യി​രു​ന്നു. അയാള്‍ നി​ഴ​ലും. അയാള്‍ ദൂ​ര​ത്താ​യി​രു​ന്നു; അയാള്‍ ആ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു​ള്ള ഇരു​ട്ടില്‍ ലയി​ച്ചു, അയാള്‍ ചു​മ​രി​നെ പി​ടി​ച്ചു​പൂ​ട്ടി അന​ങ്ങാ​തെ നി​ന്നു. എന്ന​ല്ല, അയാ​ളു​ടെ പി​ന്നില്‍ അന​ങ്ങി​യി​രു​ന്ന വസ്തു​ക്ക​ളെ​ന്താ​ണെ​ന്ന് അയാള്‍ ധരി​ച്ചി​ല്ല. ഉറ​ക്ക​വും ഭക്ഷ​ണ​വു​മി​ല്ലാ​യ്മ​യും വി​കാ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ ആവേ​ഗ​വും കൂടി അയാളെ ഒരു മനോ​രാ​ജ്യ​ക്കാ​ര​നാ​ക്കി​ത്തീര്‍ത്തി​രു​ന്നു. അയാള്‍ ഒരു വെ​ളി​ച്ചം കണ്ടു; ആ വെ​ളി​ച്ച​ത്തി​നു ചു​റ്റും ചില രൂ​പ​ങ്ങ​ളും. അതെ​ന്താ​യി​രു​ന്നു? അയാള്‍ക്കു മന​സ്സി​ലാ​യി​ല്ല.

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് അന​ങ്ങാ​താ​യ​പ്പോള്‍ ശബ്ദം നി​ന്നു.

പാ​റാ​വു​കാര്‍ ചെ​വി​യോര്‍ത്തു നോ​ക്കി—ഒന്നും കേള്‍ക്കാ​നി​ല്ല; അവര്‍ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കി—ഒന്നും കാ​ണാ​നി​ല്ല. അവര്‍ കൂ​ടി​യാ​ലോ​ചി​ച്ചു.

അക്കാ​ല​ത്തു മൊ​ങ്മാര്‍തൃ ഓവു​ചാ​ലി​ന്റെ ആ ഭാ​ഗ​ത്തു പണി​യില്‍നി​ന്നു വി​ട്ട​ത് എന്നു പേ​രു​ള്ള ഒരു നാല്‍ക്കൂ​ട്ട​വ​ഴി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; മഴ​വെ​ള്ളം മു​ഴു​വ​നും കു​ടി​ച്ചു​തീര്‍ക്കു​ന്ന ഒരു ചെറിയ കുളം അവി​ടെ​യു​ണ്ടാ​യി​ത്തീ​രു​ന്നു എന്നു​വെ​ച്ച് അത് പി​ന്നീ​ട് അട​ച്ചു​ക​ള​യ​പ്പെ​ട്ടു. പാ​റാ​വു​കാര്‍ ആ വെ​ളി​സ്ഥ​ല​ത്തു യോ​ഗം​കൂ​ടി. ആ രൂ​പ​ങ്ങള്‍ ഒരു വട്ടം വര​ച്ചി​രു​ന്ന​താ​യി ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് കണ്ടു. ആ നാ​യാ​ട്ടു നാ​യ്ക്കള്‍ അന്യോ​ന്യം അടു​ത്തു മു​ട്ടി​നി​ന്ന് എന്തോ മന്ത്രി​ച്ചു.

നാ​യാ​ട്ടു​നാ​യ്ക്ക​ളു​ടെ കൂ​ടി​യാ​ലോ​ച​ന​യില്‍നി​ന്നു​ണ്ടായ തീര്‍പ്പു തങ്ങ​ളു​ടെ വഴി പി​ഴ​ച്ചു​പോ​യി​യെ​ന്നും, ഒരൊ​ച്ച​യും കേള്‍ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നും, ഓവു​ചാല്‍ വല​ക്കെ​ട്ടില്‍ കു​ടു​ങ്ങി​പ്പോ​യി​ട്ട് ആവ​ശ്യ​മി​ല്ലെ​ന്നും അതു വെ​റു​തേ സമയം കള​ക​യാ​ണെ​ന്നും, നേരെ സാ​ങ്മെ​റി​യി​ലേ​ക്കു വെ​ച്ച​ടി​ക്കു​ക​യാ​ണ് അത്യാ​വ​ശ്യ​മെ​ന്നും, പ്ര​വര്‍ത്തി​ക്കാന്‍ എന്തെ​ങ്കി​ലു​മു​ണ്ടെ​ങ്കില്‍ അതും, മണ​ത്ത​റി​യാന്‍ വല്ല പോ​ക്കി​രി​യു​മു​ണ്ടെ​ങ്കില്‍ അതും അവി​ടെ​യാ​ണെ​ന്നും ആയി​രു​ന്നു.

ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്ക് അതാതു കക്ഷി​ക്കാര്‍ തങ്ങ​ളു​ടെ പഴയ ശകാ​ര​ങ്ങ​ളെ വീ​ണ്ടും അടി​ത്തോല്‍ വെ​ച്ചു നന്നാ​ക്കു​ന്നു. 1832-ല്‍ പോ​ക്കി​രി എന്ന വാ​ക്കു രാ​ജ​ദ്രോ​ഹി എന്ന വാ​ക്കി​ന്റേ​യും—അത​പ്പോ​ഴേ​ക്കും പഴ​കി​പ്പോ​യി— ജന​ത്ത​ല​വന്‍ എന്ന വാ​ക്കി​ന്റേ​യും—അതു പി​ന്നി​ടു പല ഉപ​കാ​ര​ങ്ങ​ളും ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ട—ഇട കാ​ണി​ക്കു​ന്നു.

മേ​ലു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥന്‍ ഇട​ത്തോ​ട്ടു തി​രി​യാന്‍, സെ​യിന്‍ നദി​യു​ടെ മു​ഖ​ത്തേ​ക്കു​ന​ട​ക്കാന്‍, കല്പ​ന​കൊ​ടു​ത്തു.

അവര്‍ക്കു രണ്ടാ​യി​പ്പി​രി​ഞ്ഞു രണ്ടു ഭാ​ഗ​ത്തേ​ക്കും പോ​വാന്‍ തോ​ന്നി​യി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കില്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് പി​ടി​യി​ലാ​യി. എല്ലാം തു​ങ്ങി​നി​ല്ക്കു​ന്ന​ത് ആ ചര​ടി​ന്മേ​ലാ​ണ്. ലഹ​ള​ക്കാര്‍ ആയു​ധ​ധാ​രി​ക​ളാ​യി​രി​ക്കാ​നും യു​ദ്ധം​ത​ന്നെ ഉണ്ടാ​യേ​യ്ക്കാ​നും വഴി​യു​ണ്ടെ​ന്നു മുന്‍കൂ​ട്ടി​ക്ക​ണ്ടു പൊ​ല്ലീ​സ് അധി​കാ​രി​ക​ളില്‍നി​ന്നു പാ​റാ​വു​സൈ​ന്യം കു​ട്ടം​പി​രി​ഞ്ഞു പോ​ക​രു​തെ​ന്നു കല്പന കൊ​ടു​ത്തി​രു​ന്നു എന്നു വരാം. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നെ പി​ന്നി​ലി​ട്ടു പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാര്‍ നട​ന്നു. ഴാങ് വാല്‍ ഴാ​ങ്ങി​നു റാ​ന്തല്‍ പി​ന്നോ​ക്കം തി​രി​ഞ്ഞു​മ​റ​ഞ്ഞു എന്ന​ല്ലാ​തെ മറ്റ​വി​ടെ കഴി​ഞ്ഞ​തൊ​ന്നും മന​സ്സി​ലാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല.

മട​ങ്ങി​പ്പോ​വു​ന്ന​തി​നു മുന്‍പാ​യി സര്‍ജ്ജ​ന്റു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥന്‍ തന്റെ പൊ​ല്ലീ​സ് മന​സ്സാ​ക്ഷി​യു​ടെ ഭാരം തീര്‍ക്കാന്‍വേ​ണ്ടി ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങു​ള്ള ആ ഭാ​ഗ​ത്തേ​ക്കു തന്റെ തോ​ക്കൊ​ഴി​ച്ചു. ആ ശബ്ദം നി​ല​വ​റ​യ്ക്കു​ള്ളില്‍ ആ പടു​കൂ​റ്റന്‍കു​ടര്‍മാ​ല​യി​ലെ തി​ള​പോ​ലെ മാ​റ്റൊ​ലി​ക്കൊ​ണ്ടു പാ​ഞ്ഞു. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങു​ള്ള​തി​ന്റെ കു​റ​ച്ചു ദൂ​ര​ത്താ​യി ഒരു കു​മ്മാ​യ​ക്ക​ഷ്ണം അടര്‍ന്നു​വീ​ണു വെ​ള്ള​ത്തില്‍ ചപ്പി​ളി​കൊ​ട്ടി’യതില്‍നി​ന്നു വെ​ടി​യു​ണ്ട അയാ​ളു​ടെ തല​യ്ക്കു മു​ക​ളി​ലു​ള്ള കമാ​ന​ത്ത​ട്ടി​ന്മേ​ലാ​ണ് ചെ​ന്നു​കൊ​ണ്ട​തെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​യി.

മര​പ്പ​ണി​യി​ലൂ​ടെ കു​റ​ച്ചു നേ​ര​ത്തേ​ക്കു പതു​ക്കെ ക്ര​മ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി കാല്‍വെ​പ്പു​ശ​ബ്ദം മാ​റ്റൊ​ലി​ക്കൊ​ണ്ടു; ഒടു​വില്‍ അതു ദൂ​ര​ത്തെ​ത്തി, കേള്‍ക്കാ​താ​യി; ആ കറു​ത്ത രൂ​പ​ങ്ങ​ളു​ടെ കൂ​ട്ടം അപ്ര​ത്യ​ക്ഷ​മാ​യി. നി​ല​വ​റ​യി​ലെ​ങ്ങും ക്ര​മ​ത്തില്‍ നേര്‍ത്തു​പോ​കു​ന്ന ഒരു തു​ടു​ത്ത നിറം വ്യാ​പി​ക്കെ, ഒരു പ്ര​കാ​ശ​നാ​ളം ആടി​യും മറി​ഞ്ഞും നി​ന്ന്, ഒടു​വില്‍ മറ​ഞ്ഞു​ക​ള​ഞ്ഞു; ഒരി​ക്കല്‍ക്കൂ​ടി നി​ശ്ശ​ബ്ദ​ത​യ്ക്കു കനം​വെ​ച്ചു; ഇരു​ട്ടു പൂര്‍ണ്ണ​മാ​യി, അന്ധ​ത​യും ബധി​ര​ത​യും ആ നി​ഴ​ല്പാ​ടു​ക​ളെ വി​ണ്ടും കീ​ഴ​ട​ക്കി; അപ്പോ​ഴും അന​ങ്ങാന്‍ ധൈ​ര്യം വന്നി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ചു​മ​രി​ന്മേ​ലേ​ക്കു പു​റം​ചാ​രി ചെ​വി​യോര്‍ത്തു, വലു​പ്പം വെ​യ്ക്കു​ന്ന കൃ​ഷ്ണ​മ​ണി​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടി, ആ പാ​റാ​വു സൈ​ന്യ​പ്രേ​തം മറ​യു​ന്ന​തി​നെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി, വളരെ നേരം നി​ന്ന​നി​ല​യില്‍ നി​ന്നു.

ഏറ്റ​വും സഗൗ​ര​വ​ങ്ങ​ളായ സന്ദര്‍ഭ​ങ്ങ​ളി​ലും അക്കാ​ല​ത്തെ പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാര്‍ ഓവു​ചാ​ലു​ക​ളേ​യും കാ​വ​ലി​നേ​യും സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ള​മു​ള്ള തങ്ങ​ളു​ടെ ജോലി ക്ഷോ​ഭ​ര​ഹി​ത​മാ​യി നിര്‍വ്വ​ഹി​ച്ചു​പോ​ന്നു എന്നു ഞങ്ങള്‍ അവരെ അഭി​ന​ന്ദി​ക്കേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ഒരു ലഹ​ള​ശി​ക്ഷാര്‍ഹ​ന്മാ​രെ തോ​ന്നി​യ​വി​ധം പാ​യാന്‍ വി​ടു​ന്ന​തി​നും, ഭര​ണാ​ധി​കാ​രം അപ​ക​ട​ത്തി​ലാ​ണെ​ന്നു​ള്ള​തു സമു​ദാ​യ​ത്തി​ന്റെ കാ​ര്യം നോ​ക്കാ​തി​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നും ഒരു ഞാ​യ​മാ​യി അവര്‍ കരു​തി​യി​രു​ന്നി​ല്ല. അസാ​ധാ​ര​ണ​പ്ര​വൃ​ത്തി​യോ​ടു​കൂ​ടി​ത്ത​ന്നെ സാ​ധാ​ര​ണ​പ്ര​വൃ​ത്തി​യും നിര്‍വ്വ​ഹി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു, അല്ലാ​തെ ആദ്യ​ത്ത​തു പി​ന്ന​ത്ത​തി​നു തട​സ്സ​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. തു​ട​ങ്ങി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞ അപ്ര​തീ​ക്ഷിത രാ​ഷ്ട്രീ​യ​സം​ഭ​വ​ത്തി​ന്റെ മധ്യേ​വെ​ച്ചാ​ണ്, ഒരു ഭാവി ഭര​ണ​പ​രി​വര്‍ത്ത​ന​ത്തി​ന്റെ ഇട​യ്ക്കു​വെ​ച്ചു​ത​ന്നെ​യാ​ണ്, ഒരു പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാ​രന്‍ ലഹള കൊ​ണ്ടും വഴി​ക്കോ​ട്ട​കള്‍കൊ​ണ്ടും ശ്ര​ദ്ധ മറ്റൊ​രി​ട​ത്തേ​ക്കു തി​രി​യാന്‍ സമ്മ​തി​ക്കാ​തെ ഒരു കള്ള​നെ “പി​രി​മു​റു​ക്കി​യ​ത്.’

ഇങ്ങി​നെ​യൊ​ന്നാ​ണ് വാ​സ്ത​വ​ത്തില്‍ ജൂണ്‍മാ​സം 6-ാംന് ഉച്ച​യ്ക്കു സെ​യിന്‍ നദി​യു​ടെ വക്ക​ത്തു വല​തു​വ​ശ​ത്തെ ചാ​മ്പ്ര​യില്‍, ലീ​ദി​ന്റെ കു​റ​ച്ച​ക​ലെ​വെ​ച്ചു​ണ്ടാ​യ​ത്

ഇപ്പോള്‍ ആ സ്ഥ​ല​ത്തു പു​ഴ​വ​ക്കേ ഇല്ലാ​താ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ആ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തി​ന്റെ ആകൃതി തീരെ മാ​റി​പ്പോ​യി.

ആ പു​ഴ​വ​ക്കില്‍ കുറേ അകലം വി​ട്ട് അന്യോ​ന്യം കാ​ണാ​തെ കഴി​ക്കു​വാന്‍ നോ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും അന്യോ​ന്യം സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു രണ്ടു പേ​രു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. മുന്‍പി​ലു​ള്ള ആള്‍ ചാ​ടി​പ്പോ​വാ​നും പി​ന്നി​ലു​ള്ള ആള്‍ മറ്റെ​യാ​ളെ തേ​ടി​പ്പി​ടി​ക്കാ​നും നോ​ക്കു​ക​യാ​ണ്.

ദൂ​ര​ത്തു​വെ​ച്ചു മി​ണ്ടാ​തെ ചതു​രം​ഗം കളി​ക്കു​ന്ന രണ്ടു​പേ​രു​ടെ മട്ടു​ണ്ട് അവര്‍ക്ക്. രണ്ടു​പേർ​ക്കും ഒട്ടും തി​ടു​ക്ക​മു​ണ്ടെ​ന്നു തോ​ന്നു​ക​യി​ല്ല; താന്‍ വേഗം നട​ന്നാല്‍ മറ്റെ​യാൾ കു​റേ​ക്കൂ​ടി വേഗം നട​ന്നെ​ങ്കി​ലോ എന്ന ഭയം​കൊ​ണ്ടെ​ന്ന​പോ​ലെ ഓരോ​രു​ത്ത​രും പതു​ക്ക​യേ പോ​യി​രു​ന്നു​ള്ളു.

അതിന് ഇര പി​ടി​ക്കാന്‍ പി​ന്നാ​ലെ ചെ​ല്ലു​ന്ന ഒരാര്‍ത്തി​യു​ടെ ഛാ​യ​യു​ണ്ടെ​ന്നു പറയാം; പക്ഷേ, ആ ഛായ കൂ​ടാ​തെ കഴി​ക്കാന്‍ രണ്ടു സത്ത്വ​ങ്ങ​ളും മനഃ​പൂര്‍വം യത്നി​ക്കു​ന്നു​മു​ണ്ട്. ഇര സൂ​ത്രം​കൂ​ടി​യ​താ​ണ്, നല്ല​വ​ണ്ണം കരു​തി​ക്കൊ​ണ്ടാ​ണ് പെ​രു​മാ​റു​ന്ന​ത്.

നാ​യാ​ട​പ്പെ​ടു​ന്ന കോ​ക്കാ​ന്റേ​യും നാ​യാ​ടു​ന്ന നാ​യ​യു​ടേ​യും മട്ടു ശരി​ക്ക് അവര്‍ നി​ല​നിര്‍ത്തി​വ​രു​ന്നു​ണ്ട്. ഓടി രക്ഷ​പ്പെ​ടാന്‍ നോ​ക്കു​ന്ന ആള്‍ ഒരു നി​സ്സാര മട്ടു​കാ​ര​നും കാ​ഴ്ച​യില്‍ ആളു​ക​ളു​ടെ ശ്ര​ദ്ധ​യെ ആകര്‍ഷി​ക്കാ​ത്ത​വ​നു​മാ​ണ്; അയാളെ പി​ടി​ക്കാന്‍ ചെ​ല്ലു​ന്ന ആള്‍ കാ​ഴ്ച​യി​ലും, ഒരു സമയം ആ വി​ധം​ത​ന്നെ പ്ര​വൃ​ത്തി​യി​ലും നി​ഷ്ഠു​ര​നാ​യി​രു​ന്നു.

ഒന്നാ​മ​ത്തെ ആള്‍ക്കു താന്‍ അശ​ക്ത​നാ​ണെ​ന്നു ബോ​ധ​മു​ള്ള​തു​കൊ​ണ്ട് അയാള്‍ രണ്ടാ​മ​ത്തെ ആളെ ഒഴി​ഞ്ഞു​വെ​യ്ക്കാന്‍ ശ്ര​മി​ച്ചി​രു​ന്നു; പക്ഷേ, അയാള്‍ മറ്റെ​യാ​ളെ ഒഴി​ഞ്ഞു​വെ​ച്ചി​രു​ന്ന​ത് തി​ക​ച്ചും ക്രൗ​ര്യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി​യാ​ണ്; അയാളെ നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ടി​ട്ടു​ള്ള​വ​രാ​രും ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ നോ​ട്ട​ത്തി​ലു​ള്ള ആ വി​ട്ടു​മാ​റ​ലി​ലെ കൊ​ടും​ശ​ത്രു​ത​യും ഭയ​പ്പാ​ടി​ലെ എല്ലാ ഭീ​ഷ​ണി​യും കാ​ണാ​തെ വരി​ല്ല.

പു​ഴ​വ​ക്കു വി​ജ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു; വഴി​പോ​ക്ക​രാ​രു​മി​ല്ല; അവി​ട​വി​ടെ കര​യ്ക്കു കെ​ട്ടി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന ചെ​റു​തോ​ണി​ക​ളി​ലൊ​ന്നി​ലും തോ​ണി​ക്കാ​ര​നോ മഞ്ചു​ക്കാ​ര​നോ ഇല്ല.

എതിര്‍വ​ശ​ത്തു​ള്ള പാ​താ​റില്‍നി​ന്ന​ല്ലാ​തെ ഈ രണ്ടു പേ​രേ​യും കാ​ണാന്‍ എളു​പ്പ​മ​ല്ല. ആ ദൂ​ര​ത്തു​വെ​ച്ച് അവരെ നോ​ക്കി​ക്കാ​ണു​ന്ന ഒരാള്‍ക്കു മുന്‍പേ പോ​കു​ന്ന ആള്‍ രോ​മ​മെ​ടു​ത്തു പി​ടി​ച്ചു, കീ​റ​ത്തു​ണി മേ​ലി​ലി​ട്ടു, സം​ശ​യി​ക്ക​ത്ത​ക്ക ഒരു സത്ത്വ​വും—ഒരു സ്ത്രീ​ക്കു​പ്പാ​യ​ത്തി​ന്റെ ഉള്ളില്‍ അതു തു​ള്ളു​ക​യും വി​റ​യ്ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു, മറ്റേ ആള്‍ കവി​ള​ത്തു​വെ​ച്ചു കടു​ക്കി​ട്ട കു​റു​ങ്കു​പ്പാ​യ​ത്തോ​ടു കൂടി ഉദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​വേ​ഷ​ത്തില്‍ ധാ​ടി​യും അന്ത​സ്സു​മു​ള്ള ഒരാ​ളു​മാ​ണ്.

ഒരു​സ​മ​യം അടു​ത്തെ​ത്തി​ക്ക​ണ്ടി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കില്‍, വാ​യ​ന​ക്കാര്‍ ഈ രണ്ടു​പേ​രേ​യും അറി​ഞ്ഞു എന്നു വരും.

എന്താ​യി​രു​ന്നു രണ്ടാ​മ​ത്തെ ആളുടെ ഉദ്ദേ​ശ്യം?

ഒരു​സ​മ​യം മുന്‍പേ പോ​കു​ന്ന മനു​ഷ്യ​നെ കു​റേ​ക്കൂ​ടി ചു​ടു​ള്ള ഒരു​ടു​പ്പി​ടു​വി​ക്കു​ക​യാ​വാം.

രാ​ജ്യ​ഭ​ര​ണ​ത്താല്‍ ഉടു​പ്പി​ടു​വി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ഒരാള്‍ കീ​റ​ത്തു​ണി​യി​ലു​ള്ള മറ്റൊ​രാ​ളു​ടെ പി​ന്നാ​ലെ ചെ​ല്ലു​ന്ന​തു കണ്ടാല്‍, അത് അയാ​ളെ​യും രാ​ജ്യ​ഭ​ര​ണ​ത്തെ​ക്കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ ഉടു​പ്പി​ടു​വി​ക്കാന്‍വേ​ണ്ടി​യാ​വ​ണം. ഒന്നു​മാ​ത്രം. നി​റ​ത്തി​ലാ​ണ് വ്യ​ത്യാ​സ​മെ​ല്ലാം കി​ട​ക്കു​ന്ന​ത്. നീ​ല​നി​റ​ത്തി​ലു​ള്ള ഉടു​പ്പു മാ​ഹാ​ത്മ്യ​മേ​റി​യ​താ​ണ്; ചു​ക​ന്ന നി​റ​ത്തി​ലു​ള്ള​ത് രസ​മി​ല്ലാ​ത്ത​തും. [1]

നര​ക​ത്തില്‍നി​ന്നു വരു​ന്ന ഒരു സ്ഥാ​ന​വ​സ്ത്ര​മു​ണ്ട്.

എന്തോ രസ​മി​ല്ലാ​യ്മ​യും അത്ത​ര​ത്തി​ലു​ള്ള എന്തോ സ്ഥാ​ന​വ​സ്ത്ര​വു​മാ​വാം ഒന്നാ​മ​ത്തെ​യാള്‍ കു​ട​ഞ്ഞു​ക​ള​യാന്‍ നോ​ക്കു​ന്ന​ത്.

അയാളെ മറ്റെ​യാള്‍ നട​ക്കാന്‍ സമ്മ​തി​ക്കു​ക​യും അതേ​വ​രെ പി​ടി​കൂ​ടാ​തി​രി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു​ണ്ടെ​ങ്കില്‍ അത് ആക​പ്പാ​ടെ നോ​ക്കു​മ്പോള്‍, ഏതോ ഒരു​പായ സ്ഥ​ല​ത്തേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​പോ​വാ​നും പി​ടി​ക്കാന്‍ നല്ല ഒരു കൂ​ട്ട​ത്തി​ലേ​ക്കെ​ത്തി​ക്കാ​നു​മു​ള്ള ആഗ്ര​ഹം​കൊ​ണ്ടാ​വ​ണം, ഈ സൂ​ത്ര​പ്പ​ണി​ക്കാ​ണ് ’പി​രി​മു​റു​ക്ക​ലെ ”ന്നു പേര്‍.

ഈ ഊഹം തി​ക​ച്ചും ശരി​യാ​ക്കു​ന്ന മറ്റൊ​രു സംഭവം—ആ കവിള്‍വ​രെ കു​പ്പാ​യം കു​ടു​ക്കി​യി​ട്ട മനു​ഷ്യന്‍ പു​ഴ​വ​ക്ക​ത്തു​നി​ന്ന് ഒഴി​ഞ്ഞ ഒരു കൂ​ലി​വ​ണ്ടി പാ​താ​റി​ലൂ​ടെ പോ​കു​ന്ന​തു കണ്ട്, വണ്ടി​ക്കാ​ര​നോ​ട് ഒരാം​ഗ്യം കാ​ണി​ച്ചു; വണ്ടി​ക്കാ​ര​ന്ന് കാ​ര്യം മന​സ്സി​ലാ​യി, ആ ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ട ആള്‍ ആരാ​ണെ​ന്നു കണ്ട​റി​ഞ്ഞ്, വണ്ടി തി​രി​ച്ചു. കാല്‍ന​ട​യു​ടെ വേ​ഗ​ത്തില്‍ ആ രണ്ടു​പേ​രു​ടേ​യും പി​ന്നാ​ലെ പോ​ന്നു. ഇത് മുന്‍പേ പോ​യി​രു​ന്ന ആ പതു​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടും കീ​റ​ത്തു​ണി​യു​ടു​പ്പി​ട്ടു​മു​ള്ള മനു​ഷ്യന്‍ മന​സ്സി​ലാ​ക്കി​യി​ല്ല.

കൂ​ലി​വ​ണ്ടി ഷാം​സെ​ലി​സെ​യി​ലെ മര​ക്കു​ട്ട​ത്തി​ലൂ​ടേ പോ​ന്നു. കൈ​യില്‍ ചാ​ട്ടു വാ​റോ​ടു​കൂ​ടിയ വണ്ടി​ക്കാ​ര​ന്റെ അര​യ്ക്കു മു​കള്‍ഭാ​ഗം പാ​താ​റി​ന്റെ ആള്‍മ​റ​യ്ക്കു മു​ക​ളി​ലൂ​ടേ നീ​ങ്ങി​പ്പോ​കു​ന്ന​തു കാ​ണാ​മാ​യി​രു​ന്നു.

പൊ​ല്ലീ​സ് സൈ​ന്യാ​ധ്യ​ക്ഷ​ന്മാര്‍ കി​ങ്ക​ര​ന്മാര്‍ക്കു നല്കു​ന്ന നി​ഗു​ഢാ​ജ്ഞ​ക​ളില്‍ ഒന്ന് ഇതാണ്; “അത്യാ​വ​ശ്യ​മാ​യി വരു​മ്പോ​ഴേ​ക്കു പാ​ക​ത്തില്‍ ഒരു കൂ​ലി​വ​ണ്ടി​കൂ​ടെ നിര്‍ത്തുക.’

ഈ രണ്ടു​പേ​രും, യാ​തൊ​രു കു​റ​വും പറ​യാ​നി​ല്ലാ​ത്ത സാ​മര്‍ത്ഥ്യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി, യു​ക്തി​പ്പ​യ​റ്റു​കള്‍ കൊ​ണ്ടു​പി​ടി​ക്കെ, പു​ഴ​വ​ക്ക​ത്തേ​ക്ക് ഇറ​ങ്ങി​ച്ചെ​ല്ലു​ന്ന പാ​താ​റി​ലെ ഒരു ചാ​മ്പ്ര​സ്ഥ​ല​ത്തെ​ത്തി; പാ​രി​സ്സില്‍നി​ന്നു വരു​ന്ന കു​തി​ര​വ​ണ്ടി​ക്കാര്‍ക്കു തങ്ങ​ളു​ടെ കു​തി​ര​ക​ളെ പു​ഴ​യി​ലി​റ​ക്കി വെ​ള്ളം കൊ​ടു​ക്കാന്‍ അതൊരു സൗ​ക​ര്യ​പ്പെ​ട്ട സ്ഥ​ല​മാ​യി​രു​ന്നു. ഈ ചാ​മ്പ്ര​സ്ഥ​ലം ഭം​ഗി​ക്കു​വേ​ണ്ടി പി​ന്നീ​ട് കെ​ട്ടി​ത്തൂര്‍ത്തു. കു​തി​ര​കള്‍ വെ​ള്ളം ദഹി​ച്ചു ചത്താ​ലും, കണ്ണി​നു രസ​മാ​യി.

സ്ത്രീ​ക്കു​പ്പാ​യ​ത്തി​ലു​ള്ള മനു​ഷ്യന്‍ ആ ചാ​മ്പ്ര​സ്ഥ​ല​ത്തേ​ക്കി​റ​ങ്ങാ​നാ​യി​രി​ക്കാം ഉദ്ദേ​ശി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​ത്; എന്നാല്‍ ഷാം​സെ​ലി​സെ​യി​ലെ മര​ങ്ങ​ളാല്‍ അലം​കൃ​ത​മായ സ്ഥ​ല​ത്തേ​ക്കു കട​ന്നു രക്ഷ​പ്പെ​ടാം; പക്ഷേ, അവിടെ പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാര്‍ “ഉപ്പി​ലി​ട്ട​തു​പോ​ലെ’യാണ്; അങ്ങോ​ട്ടു കട​ന്നു​കി​ട്ടി​യാൽ മറ്റേ ആള്‍ക്ക് എളു​പ്പ​ത്തിൽ ബലം പ്ര​യോ​ഗി​ക്കാം.

ഈ സ്ഥലം പാ​താ​റില്‍ മൊ​റെ​യില്‍നി​ന്ന് 1824-ല്‍ കേര്‍ണല്‍ ബ്രാ​ക് കൊ​ണ്ടു വന്ന​തും ഒന്നാ​മന്‍ ഫ്രാ​ങ്സ്വ​യു​ടെ ഭവനം” എന്നു പേ​രി​ട്ടി​ട്ടു​ള്ള​തു​മായ വീടു നി​ല്ക്കു​ന്ന​തി​നു വളരെ അടു​ത്താ​ണ്. അതോടു തൊ​ട്ടു​ത​ന്നെ ഒരു പാ​റാ​വു​പു​ര​യു​മു​ണ്ട്. നാ​യാ​ടു​ന്ന ആള്‍ അത്ഭു​ത​പ്പെ​ടു​മാ​റ് ആ നാ​യാ​ട​പ്പെ​ടു​ന്ന മനു​ഷ്യന്‍ കു​തി​ര​ക​ളെ വെ​ള്ളം കാ​ട്ടാ​നു​ള്ള ചാ​മ്പ്ര​സ്ഥ​ല​ത്തേ​ക്കു കട​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി​ല്ല. അയാള്‍ പി​ന്നെ​യും പാ​താ​റി​ലൂ​ടേ നേരേ നട​ന്നു.

അയാ​ളു​ടെ കാ​ര്യം കാ​ഴ്ച​യില്‍ത്ത​ന്നെ കഷ്ട​ത്തി​ലാ​യി​ത്തു​ട​ങ്ങി.

സെ​യിൻ​ന​ദി​യി​ലേ​ക്കു ചാ​ടാ​ന​ല്ലെ​ങ്കില്‍ പി​ന്നെ എന്താ​ണ​യാ​ളു​ടെ ഭാവം?

അവി​ടു​ന്ന​ങ്ങോ​ട്ടു പാ​താ​റി​ലേ​ക്കു കട​ക്കാന്‍ മാര്‍ഗ്ഗ​മൊ​ന്നു​മി​ല്ല; വേറെ ചാ​മ്പ്ര​സ്ഥ​ല​മി​ല്ല; കോ​ണി​യി​ല്ല. പൊ​ങ്ദെ​ഴ​നാ​യു​ടെ നേ​രെ​വെ​ച്ച് സെ​യിന്‍ന​ദി​ക്കു​ണ്ടാ​കു​ന്ന മട​ക്കി​ന്റെ അടു​ത്തെ​ത്തി​യി​രു​ന്നു അവ​ര​പ്പോള്‍; അവി​ടെ​വെ​ച്ചു ക്ര​മ​ത്തില്‍ ഇടു​ങ്ങി​യി​ടു​ങ്ങി​വ​രു​ന്ന പു​ഴ​വ​ക്ക് ഒരു മെ​ലി​ഞ്ഞ നാ​വു​പോ​ലെ​യാ​യി, ചെ​റു​താ​യി, വെ​ള്ള​ത്തി​ലേ​ക്കു നീ​ണ്ടു​ചെ​ന്ന് ആണ്ടു​ക​ള​യു​ന്നു. അവിടെ വല​തു​വ​ശ​ത്തു കു​ത്ത​നെ​യു​ള്ള മതി​ലും, ഇട​തു​ഭാ​ഗ​ത്തും മുന്‍പി​ലും പു​ഴ​യും, കാല്‍മ​ട​മ്പു​തൊ​ട്ടു ഭര​ണാ​ധി​കാ​രി​ക​ളു​മായ ആ മനു​ഷ്യ​നു കു​ടു​ങ്ങു​ക​യേ ശര​ണ​മു​ള്ളു.

എന്തോ ഒന്നി​ടി​ച്ചു​പൊ​ളി​ച്ച​തി​ന്റെ ഫല​മാ​യോ മറ്റോ ആറേ​ഴ​ടി ഉയ​ര​ത്തി​ലു​ള്ള ഒരു കു​പ്പ​ക്കു​ന്നു കാരണം ഈ പു​ഴ​വ​ക്കി​ന്റെ അവ​സാ​ന​ഭാ​ഗം കാ​ണാന്‍ വയ്യാ​യി​രു​ന്നു എന്ന​തു വാ​സ്ത​വ​മാ​ണ്. പക്ഷേ, ഈ മനു​ഷ്യന്‍ വാ​സ്ത​വ​ത്തില്‍ ആ കു​പ്പ​ക്കു​ന്നി​നു പി​ന്നില്‍, ഒന്നു വള​ഞ്ഞു​വെ​യ്ക്കു​ക​മാ​ത്രം വേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്ന അതി​ന്ന​പ്പു​റ​ത്ത്, ഒളി​ക്കാ​മെ​ന്ന് കരു​തി​യി​രി​ക്കു​മോ? ആ യു​ക്തി വെറും ബാ​ലി​ശ​മാ​ണ്. നി​ശ്ച​യ​മാ​യും അയാള്‍ അതാ​യി​രി​ക്കി​ല്ല വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. കള്ള​ന്മാ​രു​ടെ നി​ഷ്ക​പ​ടത അത്ര​ത്തോ​ളം ചെ​ല്ലു​ന്നി​ല്ല.

ആ കു​ന്നു​കൂ​ടിയ കു​പ്പ​സ്സാ​മാ​ന​ങ്ങള്‍ വെ​ള്ള​ത്തി​ന്റെ വക്ക​ത്ത് ഒന്നു മുൻ​പോ​ട്ടു തള്ളി​നി​ല്ക്കു​ന്നു​ണ്ട് ആ മു​ന​മ്പു പാ​താ​റി​ന്റെ മതില്‍വ​രെ നീ​ണ്ട് ഉന്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

നാ​യാ​ട​പ്പെ​ടു​ന്ന മനു​ഷ്യൻ ഈ ചെ​റു​തി​ണ്ടി​ന്റെ അടു​ത്തെ​ത്തി; അതൊ​ന്നു പ്ര​ദ​ക്ഷി​ണം​വെ​ച്ചു; അപ്പോള്‍ പി​ന്നി​ലു​ള്ള ആള്‍ക്ക് അയാളെ കാ​ണാന്‍ വയ്യാ​താ​യി.

മറ്റെ​യാള്‍ക്കു കാണാൻ വയ്യാ​താ​യ​തോ​ടു​കു​ടി അയാള്‍ക്ക​ങ്ങോ​ട്ടും കാ​ണാന്‍ വയ്യാ​താ​യി; ആ തഞ്ചം​പി​ടി​ച്ചു പിന്‍ചെ​ന്നി​രു​ന്ന ആള്‍ ഉപാ​യ​മെ​ല്ലാം കള​ഞ്ഞു ക്ഷ​ണ​ത്തില്‍ മുന്‍പോ​ട്ടു നട​ന്നു. കു​റ​ച്ചു നി​മി​ഷ​ത്തി​നു​ള്ളില്‍ അയാള്‍ ആ കു​പ്പ​ക്കു​ന്നി​ന്റെ അടു​ത്തെ​ത്തി; ചു​റ്റി​വെ​ച്ചു. അവിടെ അയാള്‍ തി​ക​ച്ചും അമ്പ​ര​ന്നു പോയി; അയാള്‍ പി​ടി​ക്കാന്‍ ചെ​ന്നി​രു​ന്ന ആള്‍ അവി​ടെ​യി​ല്ല.

സ്ത്രീ​ക്കു​പ്പാ​യ​ക്കാ​രന്‍ തീരെ മറ​ഞ്ഞു​ക​ഴി​ഞ്ഞു.

കു​പ്പ​ക്കു​ന്നോ​ടു​കു​ടി ആരം​ഭി​ക്കു​ന്ന പു​ഴ​വ​ക്കി​ലേ​ക്ക് ഒരു മു​പ്പ​ത​ടി​മാ​ത്രം ദൂരമേ ഉള്ളു; അപ്പു​റ​ത്ത് അതു പാ​താ​റി​ന്റെ മതി​ലി​ന്മേല്‍ വന്ന​ടി​ക്കു​ന്ന വെ​ള്ള​ത്തില്‍ മു​ങ്ങു​ന്നു. ആ ചാ​ടി​പ്പോ​കു​ന്ന ആള്‍ക്കു പി​ന്നാ​ലെ ചെ​ല്ലു​ന്ന ആള്‍ കാ​ണാ​തെ സെ​യിന്‍ന​ദി​യില്‍ ചാ​ടാന്‍ വയ്യാ. അപ്പോള്‍ അയാ​ളെ​വി​ടെ​പ്പോ​യി?

കവിള്‍വ​രെ കു​പ്പാ​യം കു​ടു​ക്കി​യി​ട്ടു​ള്ള ആള്‍ കര​യു​ടെ അറ്റം​വ​രെ നട​ന്നു നോ​ക്കി; മു​ഷ്ടി ചു​രു​ട്ടി, നാ​ലു​പു​റ​വും സൂ​ക്ഷി​ച്ചു തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ട്, അവിടെ അയാള്‍ ഒരു നി​മി​ഷ​നേ​രം വെ​റു​തേ നി​ന്നു. ഉത്ത​ര​ക്ഷ​ണ​ത്തില്‍ അയാള്‍ നെ​റ്റി​ക്ക് ഒര​ടി​യ​ടി​ച്ചു. കര അവ​സാ​നി​ക്കു​ക​യും പുഴ ആരം​ഭി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നേ​ട​ത്ത് ഉയരം കു​റ​ഞ്ഞു കമാ​നാ​കൃ​തി​യില്‍ ഒരു കനത്ത പൂ​ട്ടോ​ടും മു​ന്നു കട്ടി​ത്തി​രി​കു​റ്റി​ക​ളോ​ടും​കൂ​ടി ഒരു കൂ​റ്റന്‍ ഇരി​മ്പ​ഴി​വാ​തി​ലു​ള്ള​താ​യി അയാള്‍ കണ്ടു. പാ​താ​റി​ന്റെ അടി​യില്‍ തു​ള​ച്ചു നിര്‍ത്തിയ ഈ അഴി​വാ​തില്‍ പു​ഴ​യി​ലേ​ക്കും കര​യി​ലേ​ക്കും തു​റ​ക്കാം. അതി​ന്ന​ടി​യി​ലൂ​ടെ ഒരു കറു​ത്ത പുഴ ഒഴു​കു​ന്നു​ണ്ട. ഈ പു​ഴ​സെ​യിന്‍ന​ദി​യില്‍ച്ചെ​ന്നു ചേ​രു​ന്നു.

കന​ത്തു തു​രു​മ്പു​പി​ടി​ച്ച ഇരു​മ്പ​ഴി​കള്‍ക്ക​പ്പു​റ​ത്ത് ഒരു​ത​രം ഇരു​ണ്ട നി​ല​വ​റ​ന​ട​കാ​ണാ​നു​ണ്ട് ആ മനു​ഷ്യന്‍ കൈ​ര​ണ്ടും കെ​ട്ടി ഒരു ശകാ​രി​ക്കു​ന്ന ഭാ​വ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി ആ അഴി​വാ​തില്‍ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി.

ഈ നോ​ട്ടം​കൊ​ണ്ടു തൃ​പ്തി​യാ​വാ​തെ അയാള്‍ അതു പി​ടി​ച്ചു​നീ​ക്കാന്‍ ശ്ര​മി​ച്ചു; അയാള്‍ അതു കു​ലു​ക്കി​നോ​ക്കി, അന​ങ്ങു​ന്നി​ല്ല. ശബ്ദ​മൊ​ന്നും കേ​ട്ടി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും—അത്ര​യും തു​രു​മ്പു​പി​ടി​ച്ചു വാ​തില്‍ അങ്ങ​നെ ചെ​യ്ത​ത് അത്ഭു​തം​ത​ന്നെ—അതു തു​റ​ന്നി​രി​ക്ക​ണം; അതു വീ​ണ്ടും അട​ച്ചു എന്ന​തി​നും സം​ശ​യ​മി​ല്ല. അപ്പോള്‍ ആ വാ​തി​ലി​നു മുന്‍പില്‍ച്ചെ​ന്ന ആളുടെ കൈ​യില്‍ ഒരു കൊ​ക്ക​യ​ല്ല ഉള്ളൂ. ഒരു താ​ക്കോല്‍ത​ന്നെ​യു​ണ്ട്.

അഴി​വാ​തില്‍ വലി​ച്ചു​മാ​റ്റാന്‍ നോ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്ന ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ മന​സ്സില്‍ ഇങ്ങ​നെ​യൊ​രു വി​ചാ​രം പെ​ട്ടെ​ന്നു​ദി​ക്കു​ക​യും ഈ അത്ഭു​ത​സൂ​ച​ക​മായ ഒരു വാ​ക്യം അയാ​ളു​ടെ മു​ഖ​ത്തു​നി​ന്നു പു​റ​പ്പെ​ടു​ക​യും ചെ​യ്തു: ’ഇതു കു​റ​ച്ചു കട​ന്നു. ഒരു ഗവര്‍മ്മേ​ണ്ടു​താ​ക്കോല്‍!’

ഉടനേ വി​ണ്ടും സ്വ​ബോ​ധം വന്നു, ഏതാ​ണ്ട് പു​ച്ഛ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി ഉച്ച​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ഈ വാ​ക്കു​ക​ളി​ലൂ​ടെ അക​ത്തു​ള്ള ആലോ​ച​ന​ക​ളു​ടെ ഒരു പ്ര​പ​ഞ്ചം മു​ഴു​വ​നും അയാള്‍ പു​റ​ത്താ​ക്കി; “ആട്ടെ! ആട്ടെ! ആട്ടെ! ആട്ടെ!”

ഇങ്ങ​നെ പറ​ഞ്ഞു, അയാള്‍ എന്തോ ഒന്ന്, ആ മനു​ഷ്യന്‍ പു​റ​ത്തേ​ക്കു വരു​ന്ന​തോ അല്ലെ​ങ്കില്‍ മറ്റു ചി​ലര്‍ അക​ത്തേ​ക്കു ചെ​ല്ലു​ന്ന​തോ കാ​ണു​മെ​ന്നാ​ശി​ച്ച്. ഒരു നാ​യാ​ട്ടു​നാ​യ​യു​ടെ ക്ഷ​മാ​പൂര്‍വ്വ​മായ കൊ​ടും​ശു​ണ്ഠി​യോ​ടു​കൂ​ടി, ആ കു​പ്പ​ക്കു​ന്നി​നു പി​ന്നില്‍ പാ​റാ​വു​നി​ന്നു.

അയാ​ളു​ടെ അന​ക്ക​മ​നു​സ​രി​ച്ചു തന്റേ​യും പോ​ക്കു ക്ര​മ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രു​ന്ന കൂ​ലി​വ​ണ്ടി അയാ​ളില്‍നി​ന്ന് അല്പം മുന്‍പി​ലാ​യി ആള്‍മ​റ​യ്ക്ക​രി​കില്‍ നി​ല​വാ​യി കുറേ അധി​ക​നേ​രം കാ​ത്തു​നി​ല്ക്കേ​ണ്ടി​വ​രു​മെ​ന്ന് മുന്‍ക്കൂ​ട്ടി​ക്ക​ണ്ടു വണ്ടി​ക്കാ​രൻ അടി​യില്‍ നന​വു​ള്ള കു​തി​ര​ക്കോ​ത​മ്പു​സ​ഞ്ചി​യി​ലേ​ക്കു തന്റെ കു​തി​ര​യു​ടെ മോന്ത ഇറ​ക്കി, ഒരാ​വ​ര​ണ​വാ​ക്യ​മാ​യി പറ​യ​ട്ടെ, ഇതു പാ​രി​സ്സു​കാര്‍ക്കു പരി​ചി​ത​മാ​ണ്; ഗവര്‍മ്മേ​ണ്ട് അവ​രു​ടെ കാ​ര്യ​ത്തി​ലും ഇതു ചി​ല​പ്പോള്‍ ചെ​യ്യാ​റു​ണ്ട​ല്ലോ. പൊങ് ദ് ഴെ​നാ​യില്‍ ചു​രു​ക്ക​മാ​യി​ട്ടു​ള്ള വഴി​പോ​ക്കര്‍, അവ​രു​ടെ പാ​ട്ടില്‍ നട​ന്നു​പോ​കു​ന്ന​തി​നു മുന്‍പാ​യി, തല​യൊ​ന്നു തി​രി​ച്ച് ആ പു​ഴ​വ​ക്ക​ത്ത് അന​ക്ക​മി​ല്ലാ​തെ നി​ല്ക്കു​ന്ന രണ്ടി​നേ​യും, കര​യ്ക്ക​ലു​ള്ള ആളേ​യും പാ​താ​റി​ലു​ള്ള വണ്ടി​യേ​യും ഓരോ​ന്നു നോ​ക്കി​ക്കാ​ണും.

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് വി​ണ്ടും നട​ന്നു​തു​ട​ങ്ങി; അയാള്‍ പി​ന്നെ നി​ല​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല.

ഈ നട​ത്തം പി​ന്നെ​യും പി​ന്നെ​യും ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടു കൂ​ടി​യ​താ​യി. ഈ നി​ല​വ​റ​യു​ടെ നി​ല​നി​ര​പ്പ് ഓരോ വി​ധ​ത്തി​ലാ​ണ്. സാ​ധാ​ര​ണ​മാ​യു​ള്ള ഉയരം അഞ്ച​ടി​യും ആറു വി​ര​ലും—ഒരാ​ളു​ടെ ഉയ​ര​ത്തി​ന്റെ കണ​ക്ക്; മരി​യു​സ് നി​ല​വ​റ​യോ​ടു കൂ​ട്ടി​മു​ട്ടാ​തി​രി​ക്കാന്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നു കു​നി​യേ​ണ്ടി​വ​ന്നു; ഓരോ അടി വെ​യ്ക്കാ​നും അയാള്‍ക്കു കു​നി​യു​ക​യും ഉടന്‍ത​ന്നെ നി​വ​രു​ക​യും വേണം; എപ്പോ​ഴും ഇള​വി​ല്ലാ​തെ ചു​മര്‍ തപ്പി​നോ​ക്കു​ക​യും; കല്ലു​ക​ളു​ടെ നനവും മര​പ്പ​ണി​യു​ടെ ഒട്ട​ലും കൈ​യി​നാ​വ​ട്ടേ കാ​ലി​നാ​വ​ട്ടേ ഉറ​പ്പി​ച്ചു പി​ടി​ക്കാന്‍ പറ്റി​യ​താ​യി​രു​ന്നി​ല്ല, അയാള്‍ നഗ​ര​ത്തി​ന്റെ വല്ലാ​ത്ത മല​ക്കു​ന്നി​ന്മേല്‍ തട്ടി​ത്ത​ട​ഞ്ഞു നട​ന്നു. കാ​റ്റിന്‍പ​ഴു​തു​ക​ളില്‍ നി​ന്നു​ള്ള വെ​ളി​ച്ചം വളരെ അകലം ഇട​വി​ട്ടേ കാണു. എന്ന​ല്ല ആ ഉള്ള​തു​ത​ന്നെ പകല്‍നേ​ര​ത്തേ​തു​കൂ​ടി നി​ലാ​വി​ന്റെ മാ​തി​രി​യാ​കു​മാ​റ് അത്ര​മേല്‍ വി​ളര്‍ത്തി​രു​ന്നു താനും. അതി​ല്ലാ​ത്ത മറ്റു സമ​യ​ത്തെ​ല്ലാം പു​ക​ത​ന്നെ, വി​ഷ​വാ​യു, മങ്ങല്‍, കറു​പ്പ്; ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നു വി​ശ​പ്പും ദാ​ഹ​വു​മു​ണ്ട്; വി​ശേ​ഷി​ച്ചും ദാഹം. ഇതു, കടല്‍ പോലെ, ഒരു മനു​ഷ്യ​ന്നു കു​ടി​ക്കാന്‍ കൊ​ള്ള​രു​താ​ത്ത വെ​ള്ളം​കൊ​ണ്ടു നി​റ​ഞ്ഞ ഒരി​ട​മാ​ണ്. വാ​യ​ന​ക്കാര്‍ക്ക​റി​വു​ള്ള​തു​പോ​ലെ മഹ​ത്ത​ര​വും പ്രാ​യം​കൊ​ണ്ടു ലേ​ശ​മെ​ങ്കി​ലും കുറവു തട്ടി​യി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത​തും—അയാ​ളു​ടെ ബ്ര​ഹ്മ​ച​ര്യ​ത്തോ​ടും കു​ടി​യി​ല്ലാ​യ്മ​യോ​ടും നമു​ക്കു നന്ദി പറയുക—ആയ ദേ​ഹ​ശ​ക്തി—എന്താ​യി​ട്ടും ഒടു​വില്‍ തള​രു​ക​യാ​യി. അയാൾ ക്ഷീ​ണി​ച്ചു​തു​ട​ങ്ങി; ശക്തി ക്ഷ​യി​ക്കു​ന്ന​തോ​ടു​കൂ​ടി അയാ​ളു​ടെ ഭാ​ര​ത്തി​ന്റെ കനം വര്‍ദ്ധി​ച്ചു. ഒരു സമയം മരി​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്ന മരി​യു​സ് ജീ​വ​ന​റ്റ​ദേ​ഹ​ങ്ങള്‍ക്കു​ള്ള കന​ക്കൂ​ടു​ത​ലോ​ടു​കൂ​ടി അയാളെ കീ​ഴ്പോ​ട്ട​മര്‍ത്തി. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് പി​ടി​ച്ചി​രു​ന്ന​തു മരി​യു​സ്സി​ന്റെ നെ​ഞ്ഞ് അമ​രാ​ത്ത വി​ധ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്ന​തു കൊ​ണ്ട് ശ്വാ​സ​ത്തി​നു വേ​ണ​മെ​ങ്കില്‍ സഞ്ച​രി​ക്കാം. കാ​ലി​ന​ടി​യി​ലൂ​ടെ എലി​കള്‍ ക്ഷ​ണ​ത്തില്‍ പാ​ഞ്ഞു​പോ​വും. അവ​യി​ലൊ​ന്ന് അത്ര​മേല്‍ പേ​ടി​ച്ചു​പോ​യി. അയാളെ ഒരു കടി കടി​ക്കു​ക​കൂ​ടി ചെ​യ്തു. ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്ക് ഓവു​ചാ​ലി​ന്റെ മു​ഖ​ത്തു​ള്ള പൊ​ത്തു​ക​ളി​ലൂ​ടെ ശു​ദ്ധ​വാ​യു വന്ന് അയാളെ ഒന്നു ജീ​വന്‍ വെ​പ്പി​ക്കും.

അയാള്‍ ഓവു​ചാ​ലി​ന്റെ നടു​ക്കെ​ട്ടി​ലെ​ത്തി​യ​പ്പോള്‍ നേരം ഉച്ച​തി​രി​ഞ്ഞു മൂ​ന്നു​മ​ണി​യാ​യി.

ഈ പെ​ട്ടെ​ന്നു​ണ്ടായ വലു​പ്പം​വെ​യ്ക്കല്‍ അയാളെ അമ്പ​ര​പ്പി​ച്ചു. അയാള്‍ അപ്ര​തീ​ക്ഷി​ത​മാ​യി തന്റെ കൈ നീ​ട്ടി​യാല്‍ ചു​മര്‍ തൊ​ടാന്‍ വയ്യാ​ത്ത​വി​ധ​ത്തി​ലു​ള്ള ഒരു നട​പ്പ​ന്തി​യി​ലും തല മു​ക​ളില്‍ പൊ​ട്ടി​പ്പോ​കാ​ത്ത ഒരു നി​ല​വ​റ​യി​ലും എത്തി​ച്ചേര്‍ന്നു. ആ വലിയ ഓവു​ചാ​ലി​ന് വാ​സ്ത​വ​ത്തില്‍ എട്ട​ടി വി​സ്താ​ര​വും ഏഴടി ഉയ​ര​വു​മു​ണ്ട്.

മോ​ങ്മാർ​തൃയ ഓവു​ചാല്‍ വലിയ ഓവു​ചാ​ലില്‍ ചേ​രു​ന്നേ​ട​ത്തു വേറെ രണ്ടു നി​ല​വ​റ​ന​ട​പ്പ​ന്തി​കൾ—റ്യൂ​ദ് പ്രൊ​വാ​ങ്സി​ലേ​യും അബ​ത്ത്വാ​റി​ലേ​യും—ഒരു​മി​ച്ചു​കൂ​ടി ഒരു നാല്‍ക്കൂ​ട്ട വഴി​യു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. ഈ നാലു വഴി​കള്‍ക്കു മുന്‍പില്‍ കു​റേ​ക്കൂ​ടി സാ​മര്‍ത്ഥ്യം കു​റ​ഞ്ഞ ഒരാള്‍ സം​ശ​യ​ത്തി​ലാ​യി​പ്പോ​യേ​നേ. ഴാ​ങ്വാല്‍ഴാ​ങ് ഏറ്റ​വു​മ​ധി​കം വി​സ്താ​ര​മു​ള്ള​തു തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്തു—എന്നു​വെ​ച്ചാല്‍, നടു​ച്ചാല്‍. പക്ഷേ, ഇവിടെ പി​ന്നേ​യും സംശയം —ഇറ​ങ്ങു​ക​യോ കയ​റു​ക​യോ വേ​ണ്ട​ത്? വേഗം പു​റ​ത്തു ചാ​ടേ​ണ്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നും, എന്ത​പ​ക​ടം വന്നാ​ലും ഇനി സെ​യിന്‍ന​ദി​യില്‍ എത്തി​ച്ചേ​ര​ണ​മെ​ന്നും, അയാള്‍ വി​ചാ​രി​ച്ചു. മറ്റു​വി​ധ​ത്തില്‍ പറ​ഞ്ഞാല്‍ കീ​ഴ്പോ​ട്ടി​റ​ങ്ങ​ണം. അയാള്‍ ഇട​ത്തോ​ട്ടു വെ​ച്ചു.

അയാള്‍ അങ്ങ​നെ ചെ​യ്ത​തു നന്നാ​യി; എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാല്‍ നടു​ക്കെ​ട്ടി​ന് ഒന്നു ബേര്‍സി​യി​ലേ​ക്കും മറ്റ​തു പാ​സ്സി​യി​ലേ​ക്കു​മാ​യി രണ്ടു നി​ഷ്ക്ര​മ​ണ​പ്പ​ഴു​തു​ക​ളു​ണ്ടെ​ന്നും, അതി​ന്റെ പേര്‍ സൂ​ചി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​വി​ധം വല​തു​വ​ശ​ത്തു​ള്ള​ത് പാ​രി​സ്സി​ന്റെ ഭൂ​ഗര്‍ഭ​ത്തി​ലു​ള്ള അര​ഞാ​ണാ​ണെ​ന്നും വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന​ത് അബ​ദ്ധ​മാ​ണ്. മെ​നില്‍മോ​ങ്ങ്താ​ങ്ങി​ലെ പഴയ തോ​ട​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നു​മ​ല്ലാ​ത്ത വലിയ ഓവു​ചാല്‍, അതി​ലൂ​ടെ ആരെ​ങ്കി​ലും കയ​റി​പ്പോ​കു​ന്നു​ണ്ടെ​ങ്കില്‍, ഒരി​രു​ട്ട​ട​ഞ്ഞ ചാ​ക്കി​നു​ള്ളില്‍ അതാ​യ​തു മെ​നില്‍മോ​ങ്താ​ങ്ങി​ലെ കു​ന്നി​ന​ടി​യില്‍ അതി​ന്റെ ഉത്ഭ​വ​സ്ഥ​ല​മാ​യി​രു​ന്നേ​ട​ത്തു, ചെ​ന്ന​വ​സാ​നി​ക്കു​ന്ന​താ​യി കാണും. പൊ​പ്പാ​ങ്കൂ​റില്‍ നി​ന്നു തു​ട​ങ്ങി പാ​രി​സ്സി​ലെ വെ​ള്ളം ശേ​ഖ​രി​ച്ചു​പോ​രു​ന്ന​തും അമെ​ലൊ​ത് ഓവു​ചാ​ലി​ലൂ​ടേ പോയി പഴയ ലൂ​വി​യേ​റി​ന്റെ മു​ക​ളില്‍വെ​ച്ചു സെ​യിന്‍ന​ദി​യി​ലേ​ക്കു വീ​ഴു​ന്ന​തു​മായ ശാ​ഖ​യോ​ടു ശരി​ക്കു കൂ​ടി​ച്ചേ​രു​ന്ന വഴി​യൊ​ന്നു​മി​ല്ല. വെ​ള്ളം ശേ​ഖ​രി​ക്കു​ന്ന ഓവു​ചാ​ലി​നെ മു​ഴു​മി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഈയൊരു ശാഖ റ്യു മെ​നില്‍ മോ​ങ്താ​ങ്ങി​ന്ന​ടി​യില്‍വെ​ച്ചു പു​ഴ​യി​ലേ​ക്കു പോ​കു​ന്ന​തും പു​ഴ​യില്‍നി​ന്നു വരു​ന്ന​തു​മായ വെ​ള്ളം തമ്മില്‍ വേര്‍തി​രി​യു​ന്ന സ്ഥലം കാ​ണി​ക്കു​ന്ന ആ കല്ക്കെ​ട്ടി​നാല്‍ വേര്‍തി​രി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് മേ​ല്പോ​ട്ടു കയ​റി​പ്പോ​ക​യാ​ണ് ചെ​യ്തി​രു​ന്ന​തെ​ങ്കില്‍ വളരെ ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടി​യ​തി​നു​ശേ​ഷം ക്ഷീ​ണി​ച്ചു തളര്‍ന്നു ചാ​വാ​റാ​യി ഇരു​ട്ട​ത്ത് ഒരു ചു​മ​രി​ന്മേല്‍ചെ​ന്നു മു​ട്ടു​മാ​യി​രു​ന്നു. അയാ​ളു​ടെ കഥ തീര്‍ന്നേ​നേ.

കൂ​ടി​യേ കഴിയു എന്നു​വ​ന്നു. കു​റ​ച്ചു പി​ന്നോ​ക്കം​ത​ന്നെ പോ​ന്നു, ബു​ഷെ​റി​ത്തി​ലെ ഓവു​ചാല്‍ത്തി​രി​വു കട​ക്കാന്‍ കൂ​സാ​തെ, ഫില്‍ ദ്യു കുല്‍വേ​റി​ലെ വഴി​യി​ലേ​ക്കു കട​ന്നു. സാ​ങ്ലൂ​യി​യി​ലെ ഇട​നാ​ഴി പി​ന്നി​ട്ടു, വല​ത്തോ​ട്ട് തി​രി​ഞ്ഞു, സാങ് സെ​ബാ​സ്തി​യന്‍ മാര്‍ഗ്ഗ​ത്തി​ലേ​ക്കു ചാ​ടാ​തെ പോ​യി​യെ​ങ്കില്‍ അയാള്‍ അമെ​ലൊ​ത് ഓവു​ചാ​ലി​ലെ​ത്തും; എന്നി​ട്ടു ബസ്തീ​ലി​ന​ടി​യില്‍ ഒരു​ത​രം (എഫ്) എന്നാ​യി നി​ല്ക്കു​ന്നേ​ട​ത്തു തെ​റ്റി​ക്ക​ട​ക്കാ​തെ കഴി​ച്ചാല്‍ അയാള്‍ ആയു​ധ​പ്പു​ര​യ്ക്ക​ടു​ത്തു സെ​യിന്‍ന​ദി​യി​ലേ​ക്കു​ള്ള പഴു​തിന്‍മുന്‍പില്‍ എത്തി​ച്ചേ​രും. പക്ഷേ, ഇതിനു വേ​ണ​മെ​ങ്കില്‍ ഈ പടു​കൂ​റ്റന്‍ ഓവു​ചാല്‍പ്പു​റ്റി​ന്റെ എല്ലാ ചി​ന​ച്ച​ങ്ങ​ളും എല്ലാ ദ്വാ​ര​ങ്ങ​ളും തി​ക​ച്ചും കണ്ടു​പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നാല്‍ മാ​ത്ര​മേ നി​വൃ​ത്തി​യു​ള്ളു. എന്നാല്‍ താന്‍ ആ നട​ന്നി​രു​ന്ന ഭയ​ങ്ക​ര​ക്കു​പ്പ​ച്ചാ​ലി​നെ​പ്പ​റ്റി യാ​തൊ​ന്നും​ത​ന്നെ അയാൾ​ക്ക​റി​വി​ല്ലെ​ന്നു ഞങ്ങള്‍ ഒന്നു​കൂ​ടി ഊന്നി​പ്പ​റ​യ​ട്ടെ; ആരെ​ങ്കി​ലും അയാ​ളോ​ടു ഇപ്പോള്‍ എവി​ടെ​യാ​ണെ​ന്നു ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന​പ​ക്ഷം അയാള്‍ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞേ​നേ;“രാ​ത്രി​യില്‍.’

അയാ​ളു​ടെ പ്ര​കൃ​തി​ബോ​ധം അയാളെ നല്ല​വ​ണ്ണം സഹാ​യി​ച്ചു. കീ​ഴ്പോ​ട്ടി​റ​ങ്ങി​യ​തു വാ​സ്ത​വ​ത്തില്‍ രക്ഷ​യി​ലേ​ക്കാ​യി​രു​ന്നു.

ഒരു കഴു​ന​ഖ​ത്തി​ന്റെ ആകൃ​തി​യില്‍ ചി​ന​ച്ചം​വെ​യ്ക്കു​ന്ന റ്യൂ ലഫി​ത്തി​നും റ്യൂ സാ​ങ്ഴോര്‍ഴി​നും അടി​യി​ലു​ള്ള രണ്ട് ഇടു​ങ്ങിയ വഴി​ക​ളും ഷോ​സ്സ്റേ ദാ​ങ്താ​ങ്ങി​ലെ നീ​ണ്ട് ഇര​ട്ട​പ്പി​രി​വു​ള്ള ഇട​നാ​ഴി​യും അയാള്‍ ഇട​തു​വ​ശ​ത്ത് ഇട്ടും​വെ​ച്ചും നട​ന്നു.

ഒരു​പ​ന​ദി​യു​ടെ കു​റ​ച്ച​ക​ലെ​വെ​ച്ച്—ഒരു സമയം അത് മദ​ലി​യെന്‍ ശാ​ഖ​യാ​വാം—അയാള്‍ നി​ന്നു. അയാള്‍ എന്തെ​ന്നി​ല്ലാ​തെ ക്ഷീ​ണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. അവിടെ നല്ല വലു​പ്പ​മു​ള്ള കാ​റ്റിന്‍പ​ഴു​തു, പക്ഷേ, റ യു ദാങ് ഭോ​വി​ലെ മനു​ഷ്യ​പ്പ​ഴു​ത്, ഏതാ​ണ്ട് കൊ​ള്ളാ​വു​ന്ന ഒരു വെ​ളി​ച്ചം ഉണ്ടാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു. ഒരു സഹോ​ദ​രന്‍ മു​റി​വേ​റ്റ മറ്റൊ​രു സഫോ​ദ​ര​നോ​ട് കാ​ണി​ക്കു​ന്ന വാ​ത്സ​ല്യ​ഭാ​വ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് മരി​യു​സ്സി​നെ ഓവു​ചാ​ലി​ന്റെ തി​ണ്ടി​ന്മേല്‍ ചാ​രി​യി​രു​ത്തി. ഒരു ശ്മ​ശാ​ന​ത്തി​ന്റെ അടി​യില്‍ ചാ​ര​മെ​ന്ന​പോ​ലെ, കാ​റ്റിന്‍പ​ഴു​തി​ന്റെ മങ്ങിയ വെ​ളി​ച്ച​ത്തില്‍ മരി​യു​സ്സി​ന്റെ ചോ​ര​പ​റ്റിയ മുഖം കാ​ണ​പ്പെ​ട്ടു, അയാ​ളു​ടെ കണ്ണു​കള്‍ അട​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു; തു​ടു​ത്ത ചായം പറ്റി ഉണ​ങ്ങി​പ്പി​ടി​ച്ച ഒരു ചാ​യ​പ്പ​ണി​ക്കാ​ര​ന്റെ ബ്ര​ഷു​കള്‍പോ​ലെ അയാ​ളു​ടെ തല​മു​ടി ചെ​ന്നി​ക​ളില്‍ ഒട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചി​രു​ന്നു; അയാ​ളു​ടെ കൈ​കള്‍ കു​ഴ​ഞ്ഞു ജീ​വ​സ്സ​റ്റ വിധം തു​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്നു; അയാ​ളു​ടെ കൈ​കാ​ലു​കള്‍ തണു​ത്തി​രി​ക്കു​ന്നു; വാ​യ​യു​ടെ അറ്റ​ങ്ങ​ളില്‍ ചോര കട്ട​പി​ടി​ച്ചി​രു​ന്നു; ഉള്‍ക്കു​പ്പാ​യ​ങ്ങള്‍ മു​റി​വു​ക​ളി​ലേ​ക്കു വലി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു; പു​റം​കു​പ്പാ​യ​ത്തി​ന്റെ ശീല മാം​സ​ത്തി​ലേ​ക്കാ​ണ്ടി​ട്ടു​ള്ള വാ​യ​തു​റ​ന്ന മു​റി​വു​കള്‍ക്കു​ള്ളില്‍ മു​ട്ടി​യു​രു​മ്മു​ന്നു​ണ്ട്. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് വി​രല്‍ത്തു​മ്പു​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു് ഉടു​പ്പു മാ​റ്റി മരി​യു​സ്സി​ന്റെ മാ​റ​ത്തു കൈ​വെ​ച്ചു നോ​ക്കി; അയാ​ളു​ടെ ഹൃദയം അപ്പോ​ഴും മി​ടി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് തന്റെ ഉള്‍ക്കു​പ്പാ​യം പി​ച്ചി​ച്ചീ​ന്തി കഴി​യു​ന്ന വി​ധ​ത്തില്‍ ആ ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​ര​ന്റെ ദേ​ഹ​ത്തി​ലു​ള്ള മു​റി​വു കെ​ട്ടി, ചോ​ര​യു​ടെ തള്ളി​ച്ച നിര്‍ത്തി; എന്നി​ട്ട് അപ്പോ​ഴും തന്റേ​ട​മി​ല്ലാ​തെ, ഏതാ​ണ്ട് ശ്വാ​സം കൂ​ടി​യി​ല്ലാ​തെ, ആ മങ്ങിയ വെ​ളി​ച്ച​ത്ത് കി​ട​ക്കു​ന്ന മരി​യു​സ്സി​നെ അനിര്‍വ​ച​നീ​യ​മായ ദ്വേ​ഷ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി.

മരി​യു​സ്സി​ന്റെ ഉടു​പ്പു ശരി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തി​നി​ട​യ്ക്ക് അയാ​ളു​ടെ കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​യില്‍ രണ്ടെ​ണ്ണം കണ്ടു; തലേ ദിവസം വൈ​കു​ന്നേ​രം അവിടെ മറ​ന്നി​ട്ട ആ കട​ലാ​സ്സു​ചു​രു​ളും, മരി​യു​സ്സി​ന്റെ നോ​ട്ടു​പു​സ്ത​ക​വും, പു​സ്ത​ക​ത്തില്‍ ഒന്നാ​മ​ത്തെ ഭാ​ഗ​ത്ത് ഈ നാ​ലു​വ​രി എഴു​തി​യി​രു​ന്നു. വാ​യ​ന​ക്കാര്‍ക്ക് ഇതോര്‍മ്മ​യു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കും.

“എന്റെ പേര്‍ മരി​യു​സ് പൊ​ങ്മേര്‍സി എന്നാ​ണ്. എന്റെ ശവം മറെ​യില്‍ വ്യു ദെ ഫില്‍ റ്യു കല്‍വേ​റില്‍ 6-ാം നമ്പര്‍ ഭവ​ന​ത്തി​ലു​ള്ള മൊ​സ്യു ഗില്‍നോര്‍മാ​ന്ന്, എന്റെ മു​ത്ത​ച്ഛ​ന്ന്, എത്തി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കുക.”

കാ​റ്റിന്‍പ​ഴു​തി​ലൂ​ടേ​യു​ള്ള വെ​ളി​ച്ച​ത്തു നോ​ക്കി ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ഈ നാലു വരി​വാ​യി​ച്ചു; ഒരു താ​ഴ്‌​ന്ന സ്വ​ര​ത്തില്‍ ’റ്യു ദെ ഫില്‍ വ്യു കല്‍വേ​റില്‍ 6-ാം നമ്പര്‍ ഭവ​ന​ത്തില്‍ മൊ​സ്യു ഗില്‍ നോര്‍മാന്‍’ എന്നാ​വര്‍ത്തി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തില്‍ മു​ങ്ങി​യ​വി​ധം ഒരു നി​മി​ഷ​നേ​രം അന​ങ്ങാ​തെ നി​ന്നു. അയാള്‍ ആ നോ​ട്ടു​പു​സ്ത​കം മരി​യു​സ്സി​ന്റെ കീ​ശ​യില്‍നി​ന്നെ​ടു​ത്തേ​ട​ത്തു​ത​ന്നെ വെ​ച്ചു. അയാ​ളു​ടെ ഭക്ഷ​ണം കഴി​ഞ്ഞു. അയാള്‍ക്കു ശക്തി​വെ​ച്ചു; അയാള്‍ ഒരി​ക്കല്‍ക്കൂ​ടി മരി​യു​സ്സി​നെ എടു​ത്തു പു​റ​ത്തേ​റ്റി; ആ യു​വാ​വി​ന്റെ ശി​ര​സ്സു പതു​ക്കെ തന്റെ വല​ത്തേ ചു​മ​ലി​ലേ​ക്കു ചാ​ച്ചു. വീ​ണ്ടും ഓവു​ചാ​ലി​ലു​ടേ കീ​ഴ്പോ​ട്ടി​റ​ങ്ങി​ത്തു​ട​ങ്ങി.

മെ​നി​മോ​ങ്താ​ങ്ങി​ന്റെ വഴി​ക്കു​ള്ള വലിയ ഓവു​ചാല്‍ ആറു​നാ​ഴിക നീ​ള​മു​ണ്ട്. അതില്‍ അധി​ക​ഭാ​ഗ​വും കല്‍വി​രി​യു​ള്ള​താ​ണ്.

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ നി​ല​വ​റ​സ്സ​ഞ്ചാ​ര​ത്തില്‍, ഞങ്ങള്‍ വാ​യ​ന​ക്കാര്‍ക്കു​വേ​ണ്ടി കൊ​ളു​ത്തി​ക്കാ​ണി​ച്ചി​രു​ന്ന ഈ പാ​രി​സ്സി​ന്റെ തെ​രു​വിന്‍പേ​രു​ക​ളാ​കു​ന്ന ചൂ​ട്ട​ഴാ​ങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ പക്ക​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. അയാള്‍ എവി​ടെ​യാ​ണ് സഞ്ച​രി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നും ഏതു വഴി​ക്കാ​ണ് യാത്ര ചെ​യ്യു​ന്ന​തെ​ന്നും യാ​തൊ​ന്നും അയാ​ളോ​ട് പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ത്തി​രു​ന്നി​ല്ല. ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്ക് എത്തി​മു​ട്ടി​യി​രു​ന്ന വെ​ളി​ച്ച​ത്തി​ന്റെ മങ്ങ​ലില്‍നി​ന്നു സൂ​ര്യന്‍ കല്‍വി​രി​യില്‍നി​ന്നു കു​റേ​ശ്ശ മാ​റു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നും, താ​മ​സി​യാ​തെ പക​ലി​ന്റെ കഥ തീര്‍ന്നു​ക​ഴി​യു​മെ​ന്നും ഇള​വി​ല്ലാ​തെ നി​ല്ക്കു​ന്ന​തി​നു​പ​ക​രം ഇട​വി​ട്ടു​വി​ട്ടും അങ്ങ​നെ തീരെ ഇല്ലാ​തെ​ത​ന്നെ​യും ആയി​ത്തീ​രു​ന്ന തല​യ്ക്കു മീ​തെ​യു​ള്ള വാ​ഹ​ന​പ്പോ​ക്കു​ക​ളില്‍നി​ന്നു, താന്‍ പാ​രി​സ്സി​ന്റെ മധ്യ​ഭാ​ഗം വി​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നും, കോ​ട്ട​പ്പു​റ​ത്തെ നട​ക്കാ​വു​ക​ളി​ലോ അങ്ങേ അറ്റ​ത്തെ പാ​താ​റി​ലോ പെട്ട ഒരു വി​ജ​ന​സ്ഥ​ല​ത്തേ​ക്കാ​ണ് താന്‍ ചെ​ല്ലു​ന്ന​തെ​ന്നും മാ​ത്രം തോ​ന്നി. വീ​ടു​ക​ളും തെ​രു​വു​ക​ളും ചു​രു​ങ്ങി​യി​രു​ന്നേ​ട​ത്ത് ഓവു​ചാ​ലി​ലേ​ക്കു​ള്ള കാ​റ്റിന്‍പ​ഴു​തു​ക​ളും ചു​രു​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ ചു​റ്റു​മു​ള്ള ഇരു​ട്ടു കനം​പി​ടി​ച്ചു. എന്താ​യാ​ലും അയാള്‍ ഇരു​ട്ട​ത്തു തപ്പി​ത്ത​ട​ഞ്ഞ് പി​ന്നേ​യും മുൻ​പോ​ട്ടു​ത​ന്നെ നട​ന്നു.

പെ​ട്ടെ​ന്ന് ഈ അന്ധ​കാ​രം ഭയ​ങ്ക​ര​മാ​യി​ത്തീര്‍ന്നു.

താന്‍ വെ​ള്ള​ത്തി​ലേ​ക്കാ​ണ് കട​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​യി, കാ​ലിന്‍ചു​വ​ട്ടില്‍ കൽ​വി​രി​യി​ല്ലാ​താ​യി, ചളി മാ​ത്ര​മാ​യി.

ബ്രെ​ത്താ​യി​ലേ​യോ അല്ലെ​ങ്കില്‍ സ്കോ​ട്ലാ​ണ്ടി​ലേ​യോ ചില കടല്‍ക്ക​ര​ക​ളില്‍ വെ​ള്ള​ത്തോ​ട​ടു​ത്തു വക്ക​ത്തു നട​ക്കു​ന്ന ഒരു വഴി​പോ​ക്ക​നോ ഒരു മു​ക്കു​വ​നോ താന്‍ കു​റ​ച്ചു​നേ​ര​മാ​യി ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടി​യാ​ണ് മുന്‍പോ​ട്ടു നീ​ങ്ങു​ന്ന​തെ​ന്നു​മു​ള്ള വാ​സ്ത​വം പെ​ട്ടെ​ന്നു ധരി​ക്കും. കാ​ലിന്‍ചു​വ​ട്ടി​ലു​ള്ള കടല്‍പ്പു​റം കു​ഴി​പോ​ലെ​യാ​ണ്; അയാ​ളു​ടെ കാല്‍മ​ട​മ്പു​കള്‍ അതില്‍ ഒട്ടി​പ്പോ​കു​ന്നു; അവിടെ മണ​ല​ല്ല, മു​ള​ഞ്ഞാ​ണ്. കടല്‍ത്തീ​രം തി​ക​ച്ചും ഉണ​ങ്ങി​യി​ട്ടാ​ണ്; പക്ഷേ, ഓരോ കാൽ​വെ​പ്പു വെ​യ്ക്കു​മ്പോ​ഴും, അതു കഴി​ഞ്ഞ് കാ​ലെ​ടു​ത്താ​ല​ത്തെ കു​ഴി​യില്‍ വെ​ള്ളം വന്നു നി​റ​യു​ന്നു. എന്താ​യാ​ലും ആ മാ​റ്റം കണ്ണ​റി​യു​ന്നി​ല്ല; വമ്പി​ച്ച കടല്‍ക്ക​ര​പ്പ​ര​പ്പ് സര​മ്യ​വും ശാ​ന്ത​വും​ത​ന്നെ; മണ​ലി​ന്നെ​ല്ലാം ഒരൊ​റ്റ നി​ല​യാ​ണ്, ഉറ​പ്പു​ള്ള നി​ല​ത്തെ ഉറ​പ്പി​ല്ലാ​ത്ത നി​ല​ത്തില്‍നി​ന്ന് വേര്‍തി​രി​ക്കാന്‍ മാര്‍ഗ്ഗ​മൊ​ന്നു​മി​ല്ല; ആഹ്ലാ​ദി​ക്കു​ന്ന മണൽ​പ്പേ​നു​ക​ളു​ടെ ചെ​റു​കൂ​ട്ടം വഴി​പോ​ക്ക​ന്റെ കാ​ലി​ന​ടി​യില്‍ ലഹ​ള​പി​ടി​ച്ചു ചാ​ടി​ച്ചാ​ടി​ക്ക​ളി​ക്കു​ന്ന​ത് നി​ന്നി​ട്ടി​ല്ല.

അയാള്‍ നേരേ നട​ക്കു​ക​യാ​ണ്. അയാള്‍ പാ​ടു​നോ​ക്കി പോ​കു​ന്നു, കര​യി​ലേ​ക്കു തി​രി​ഞ്ഞു, ഭൂ​മി​യി​ലേ​ക്കു കയ​റു​ക​യാ​യി. അയാള്‍ക്ക് കൂ​സ​ലി​ല്ല. എന്തി​നെ​പ്പ​റ്റി കൂ​സു​ന്നു? ഒന്നു​മാ​ത്രം, ഓരോ കാല്‍വെ​പ്പി​ലും കാ​ലി​ന്റെ കനം വര്‍ദ്ധി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്ന് അയാള്‍ക്ക​റി​യാം. പെ​ട്ടെ​ന്ന്, അതാ, അയാള്‍ താ​ണു​പോ​കു​ന്നു; അയാള്‍ രണ്ടോ മൂ​ന്നോ ഇഞ്ചു താണു. നി​ശ്ച​യ​മാ​യും, താന്‍ തനി​ക്കു പോ​കേ​ണ്ട വഴി​യി​ല​ല്ല; താന്‍ എവി​ടെ​യാ​ണെ​ന്ന് നി​ന്നു​നോ​ക്കു​ക​യാ​യി. ഉടനെ അയാള്‍ കാ​ലി​ന്ന​ടി​യി​ലേ​ക്കു നോ​ക്കു​ന്നു; അയാ​ളു​ടെ കാ​ല​ടി​കള്‍ കാ​ണാ​നി​ല്ല. അവ മണ്ണില്‍ പൂ​ഴ്‌​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു. അയാള്‍ ആ മണ​ലില്‍നി​ന്ന് കാല്‍ വലി​ച്ചെ​ടു​ക്കു​ന്നു, പി​ന്നോ​ക്കം തന്നെ പോവാൻ നോ​ക്കു​ന്നു, പി​ന്നോ​ക്കം തി​രി​യു​ന്നു—അതാ, അയാള്‍ കു​റേ​ക്കൂ​ടി ആഴ​ത്തി​ലേ​ക്കു മു​ങ്ങു​ക​യാ​യി. മണല്‍ ഞെ​രി​യാ​ണി​വ​രെ​യാ​യി; അയാള്‍ അതില്‍ നി​ന്ന് കാല്‍ വലി​ച്ചെ​ടു​ത്ത് ഇട​ത്തോ​ട്ട് ചാടി, കണ​ങ്കാല്‍പ്പ​കു​തി​വ​രെ​യ്ക്കാ​യി മണല്‍; അയാള്‍ വല​ത്തോ​ട്ട് പാ​ഞ്ഞു, മണല്‍ കാല്‍മു​ട്ടി​ലെ​ത്തി, ഉടനേ അയാള്‍. താ​നൊ​രു മണല്‍ക്കു​ഴി​യില്‍പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നും, മനു​ഷ്യ​ന്നു നട​ക്കു​ക​യും മത്സ്യ​ത്തി​നു നീ​ന്തു​ക​യും ചെ​യ്യാന്‍ വയ്യാ​ത്ത ആ ഭയ​ങ്ക​ര​മായ മധ്യ​നി​ല​യാ​ണ് തന്റെ കാ​ലിന്‍ചു​വ​ട്ടി​ലു​ള്ള​തെ​ന്നു​മു​ള്ള വാ​സ്ത​വ​സ്ഥി​തി അനിര്‍വ​ച​നീ​യ​മായ ഒരു ഭയ​പ്പാ​ടോ​ടു​കൂ​ടി കണ്ട​റി​യു​ന്നു. ഉടനേ അയാള്‍ വല്ല ചു​മ​ടും കൈ​യി​ലു​ണ്ടെ​ങ്കില്‍ അത് വലി​ച്ചൊ​രേ​റെ​റി​ഞ്ഞു, അപ​ക​ട​ത്തില്‍പ്പെ​ട്ട കപ്പല്‍ പോലെ, തന്റെ കനം ചു​രു​ക്കു​ന്നു; പക്ഷേ, വൈ​കി​പ്പോ​യി, മണല്‍ മു​ട്ടു​വ​രെ​യെ​ത്തി.

അയാൾ നി​ല​വി​ളി​ക്കു​ന്നു, തൊ​പ്പി​യോ കൈ​ലേ​സ്സോ ഇള​ക്കി​ക്കാ​ണി​ക്കു​ന്നു; മണല്‍ അടി​ക്ക​ടി അയാളെ പി​ടി​ച്ചാ​ഴ്ത്തു​ക​ത​ന്നെ​യാ​ണ്, കടല്‍പ്പു​റ​ത്താ​രു​മി​ല്ലെ​ങ്കില്‍. സമ​നി​ലം അത്ര​യും ദൂ​ര​ത്താ​ണെ​ങ്കില്‍, ആ മണല്‍ക്ക​ടല്‍വ​ക്ക് അത്ര​യും ദു​ഷ്പേ​രു​ള്ള ഒന്നാ​ണെ​ങ്കില്‍, അടു​ത്ത പ്ര​ദേ​ശ​ത്തെ​ങ്ങും ഒരു ധീ​രോ​ദാ​ത്ത​നി​ല്ലെ​ങ്കില്‍, അയാ​ളു​ടെ കഥ കഴി​ഞ്ഞു—അയാള്‍ അതി​ന്നു​ള്ളി​ലാ​ണ്ടു. വേഗം കു​റ​യ്ക്കാ​നോ വേഗം കൂ​ട്ടാ​നോ വയ്യാ​തെ​യു​ള്ള​തും, അസം​ഖ്യം മണി​ക്കൂ​റു​ക​ളോ​ളം നി​ല്ക്കു​ന്ന​തും, എന്താ​യാ​ലും അവ​സാ​നി​ക്കാ​ത്ത​തും, നി​ങ്ങ​ളെ നിര്‍ത്തി, കൈയും കാ​ലു​മൊ​ന്നും കെ​ട്ടാ​തെ, നല്ല ആരോ​ഗ്യ​മി​രി​ക്കെ, പി​ടി​കൂ​ടു​ന്ന​തും. കാല്‍ പി​ടി​ച്ചു നി​ങ്ങ​ളെ കീ​ഴ്പോ​ട്ടു വലി​ക്കു​ന്ന​തും, നി​ങ്ങള്‍ ഓരോ കു​ട​ച്ചില്‍ കു​ട​യു​മ്പോ​ഴും ഓരോ നി​ല​വി​ളി നി​ല​വി​ളി​ക്കു​മ്പോ​ഴും നി​ങ്ങ​ളെ ഒന്നു​കൂ​ടി കീ​ഴ്പോ​ട്ടി​ടി​ക്കു​ന്ന​തും, ഒന്നു​കൂ​ടി മു​റു​ക്കി​പ്പി​ടി​ച്ചു നി​ങ്ങ​ളു​ടെ എതിര്‍നി​ല്പി​നെ ശി​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന മട്ടി​ലു​ള്ള​തും, ആകാ​ശാ​ന്ത​ത്തേ​യും, മര​ങ്ങ​ളേ​യും, പച്ച​ച്ച നാ​ട്ടു​പു​റ​ത്തേ​യും, മൈ​താ​ന​സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളി​ലു​ള്ള ഗ്രാ​മ​ങ്ങ​ളു​ടെ തീ​പ്പു​ക​യേ​യും, കട​ലി​ലു​ള്ള കപ്പ​ലു​ക​ളു​ടെ ഓട്ട​ത്തേ​യും, പറ​ക്കു​ക​യും പാ​ടു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന പക്ഷി​ക​ളേ​യും, സൂ​ര്യ​നേ​യും, ആകാ​ശ​ത്തേ​യും നോ​ക്കി​ക്കാ​ണാന്‍ കു​റ​ച്ചിട അനു​വ​ദി​ച്ച​തി​നു ശേഷം മനു​ഷ്യ​നെ പി​ടി​ച്ചു ഭൂ​മി​യി​ലേ​ക്കു​ത​ന്നെ തി​രി​ച്ചു​വ​രു​ത്തു​ന്ന​തു​മാ​യി ആ കാല ദൈര്‍ഘ്യം കൂടിയ, ആ പിഴ പറ്റി​പ്പോ​കാ​ത്ത, ആ അനു​ല്ലം​ഘ്യ​മായ, ഭയ​ങ്ക​ര​ക്കു​ഴി​ച്ചു​മൂ​ട​ലി​ന് അയാള്‍ വി​ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു​ക​ഴി​ഞ്ഞു. ഈ കു​ഴി​ച്ചു​മു​ടല്‍ ഒരു കോ​ളേ​റ്റം പി​ടി​ച്ച ശവ​സം​സ്ക്കാ​ര​മാ​ണ്; ഭൂ​മി​യു​ടെ അഗാ​ധ​ത​യില്‍നി​ന്നു ജീ​വി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന ഒരു മനു​ഷ്യ​ന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു പൊ​ന്തി​ച്ചെ​ല്ലു​ന്ന ഒരു ശവ​ക്കു​ഴി, ഓരോ നി​മി​ഷ​വും മര​ണ​ത്തി​ന്റെ ഓരോ നി​ഷ്ഠു​ര​മായ അട്ടി​മ​റി​ക്ക​ലാ​ണ്. ആ ഭാ​ഗ്യം​കെ​ട്ട മനു​ഷ്യന്‍ ഇരി​ക്കാന്‍ നോ​ക്കു​ന്നു, കി​ട​ക്കാന്‍ നോ​ക്കു​ന്നു. പൊ​ത്തി​പി​ടി​ച്ചു കയ​റാന്‍ നോ​ക്കു​ന്നു; അയാ​ളു​ടെ ഓരോ അന​ക്ക​വും അയാളെ അധി​ക​മ​ധി​കം കു​ണ്ടി​ലേ​ക്കി​റ​ക്കു​ന്നു; അയാള്‍ നീ​ണ്ടു​നി​വര്‍ന്നു നി​ല്ക്കു​ന്നു. അയാള്‍ ആഴു​ക​യാ​യി; താന്‍ വി​ഴു​ങ്ങ​പ്പെ​ടു​ന്ന​താ​യി ബോധം വരു​ന്നു; അയാള്‍ ഉറ​ക്കെ​ക്ക​ര​യു​ന്നു, കെ​ഞ്ചു​ന്നു, മേ​ഘ​ങ്ങ​ളോ​ട് ആവ​ലാ​തി​പ്പെ​ടു​ന്നു, കൈകളെ പി​ടി​ച്ചു ഞെ​രി​ക്കു​ന്നു, നി​രാ​ശ​നാ​വു​ന്നു. അതാ, അയാ​ളു​ടെ വയ​റു​വ​രെ മണ​ലാ​യി; മണല്‍മാ​റ​ത്തേ​ക്കെ​ത്തി, അതാ, അയാള്‍ ഒരു മു​ഖ​പ്ര​തിമ മാ​ത്ര​മാ​യി. അയാള്‍ കൈ​യു​യര്‍ത്തു​ന്നു, ഭയ​ങ്ക​ര​ങ്ങ​ളായ ഞെ​ര​ക്ക​ങ്ങള്‍ ഞെ​ര​ങ്ങു​ന്നു, കടല്‍ക്ക​ര​യു​ടെ ഉള്ളി​ലേ​ക്കു തന്റെ കൈ​ന​ഖ​ങ്ങ​ളെ ആഴ്ത്തു​ന്നു, ആ ചാ​ര​ത്തെ മു​റു​ക്കി​പ്പി​ടി​ക്കാന്‍ കി​ണ​യു​ന്നു. ആ കോ​മ​ള​മായ വാ​ളു​റ​യില്‍നി​ന്നു പൊ​ന്തി​പ്പോ​രാന്‍വേ​ണ്ടി കൈ​മു​ട്ടു​ക​ളില്‍ ഊന്നി വലി​യു​ന്നു, പി​ട​ഞ്ഞും​കൊ​ണ്ട് തേ​ങ്ങി​ക്ക​ര​യു​ന്നു; മണല്‍ പി​ന്നെ​യും മേ​ല്പോ​ട്ടു പൊ​ങ്ങു​ക​യാ​ണ്. മണല്‍ അയാ​ളു​ടെ ചു​മ​ലി​ലെ​ത്തി; മണല്‍ അയാ​ളു​ടെ തൊ​ണ്ട​വ​രെ​യാ​യി; അതാ, അയാ​ളു​ടെ മുകറു മാ​ത്ര​മേ കാ​ണാ​നു​ള്ളൂ. അയാ​ളു​ടെ വായ പി​ന്നെ​യും ഉറ​ക്കെ​ക്ക​ര​യു​ന്നു​ണ്ട്; മണല്‍ അതിനെ നി​റ​ച്ചു; നി​ശ്ശ​ബ്ദത. അയാ​ളു​ടെ കണ്ണു​കള്‍ പി​ന്നെ​യും തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്; മണല്‍ അവയെ അടു​പ്പി​ച്ചു; രാ​ത്രി, ഉടനേ അയാ​ളു​ടെ നെ​റ്റി​ത്ത​ടം കു​റ​ഞ്ഞു​കു​റ​ഞ്ഞു വരു​ന്നു; ഏതാ​നും തല​നാ​രി​ഴ​കള്‍ മണല്‍പ​ര​പ്പി​നു മീതേ പാ​റു​ന്നു​ണ്ട്; ഒരു കൈ പു​റ​ത്തേ​ക്കു​ന്തു​ന്നു, കടല്‍ത്തീ​ര​ത്തി​ന്റെ മു​കള്‍ഭാ​ഗം തു​ള​ച്ചു​ക​ട​ക്കു​ന്നു, ആടി​മ​റി​യു​ന്നു, മറ​യു​ന്നു. ഒരു മനു​ഷ്യ​ന്റെ അവ​ല​ക്ഷ​ണം​പി​ടി​ച്ച നാശം.

ചി​ല​പ്പോള്‍ ഒരു കു​തി​ര​സ്സ​വാ​രി​ക്കാ​രൻ കു​തി​ര​യോ​ടു​കൂ​ടി കു​ഴി​ച്ചു​മു​ട​പ്പെ​ടും; ചി​ല​പ്പോള്‍ വണ്ടി​ക്കാ​രന്‍ വണ്ടി​യോ​ടു​കു​ടി വി​ഴു​ങ്ങ​പ്പെ​ടും; ആ കടല്‍പ്പു​റ​ത്തു സര്‍വ്വ​വും വി​ഴു​ങ്ങ​പ്പെ​ടു​ന്നു. വെ​ള്ള​ത്തി​ല​ല്ലാ​തെ മറ്റെ​ങ്ങോ​വെ​ച്ചു​ള്ള കപ്പല്‍ത്ത​കര്‍ച്ച​യാ​ണ​ത്. അതു കര ഒരു മനു​ഷ്യ​നെ മു​ക്ക​ലാ​ണ്. സമു​ദ്രം കി​നി​ഞ്ഞു കടന്ന ഭൂമി ഒരു ചതി​ക്കു​ഴി​യാ​യി​ത്തീ​രു​ന്നു. അത് ഒരു മൈ​താ​ന​ത്തി​ന്റെ വേ​ഷ​ത്തില്‍ നി​ല്ക്കു​ക​യും ഒരു തി​ര​യെ​പ്പോ​ലെ വായ പി​ളര്‍ത്തു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു. പാ​താ​ള​ത്തി​നു ഇങ്ങ​നെ ചില ചതി​പ്പ​ണി​ക​ളു​ണ്ട്.

ചില കടല്‍ക്ക​ര​ക​ളില്‍ എപ്പോ​ഴു​മു​ണ്ടാ​കാ​വു​ന്ന ഈ വ്യ​സ​ന​ക​ര​മായ കഷ്ട​സ്ഥി​തി മു​പ്പ​തു കൊ​ല്ലം​മുന്‍പു പാ​രി​സ്സി​ലെ ഓവു​ചാ​ലില്‍ വരാ​വു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു.

1833-ല്‍ ആരം​ഭി​ച്ച പ്ര​ധാ​ന​പ​ണി​കള്‍ക്കു​മുന്‍പു പാ​രി​സ്സി​ലെ കു​പ്പ​ച്ചാ​ലില്‍ ഇത്ത​രം അപ്ര​തീ​ക്ഷി​ത​ങ്ങ​ളായ ഇടി​ഞ്ഞു​വീ​ഴ​ലു​കള്‍ ഉണ്ടാ​കാ​റു​ണ്ട്.

വി​ശേ​ഷി​ച്ചും ഉതിര്‍ച്ച​യു​ള്ള ചില ഭൂ​ഗര്‍ഭ​ത്തി​ലെ പാ​റ​യ​ടു​ക്കി​ലേ​ക്കു വെ​ള്ളം കി​നി​ഞ്ഞി​റ​ങ്ങു​ന്നു; പണ്ട​ത്തെ ഓവു​ചാ​ലു​ക​ളി​ലെ​പ്പോ​ലെ പാ​വു​ക​ല്ലു​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടി​യ​തോ അല്ലെ​ങ്കില്‍ പുതിയ കല്പ​ട​ക​ളി​ലെ​പ്പോ​ലെ അസ്തി​വാ​ര​മി​ല്ലാ​താ​യി​ത്തീര്‍ന്ന ആ ചരല്‍ക്കൂ​ട്ടു​ക​ല്ലു നി​ര​ത്തി കു​മ്മാ​യ​മി​ട്ട​തോ ആയ കാ​ല​ടി​പ്പാത പാ​താ​ള​ത്തി​ലേ​ക്കാ​ണ്ടു​ക​ള​യും. ഇത്ത​രം കല്‍വി​രി​പ്പ​ണി​യി​ലെ ഓരോ ചേര്‍പ്പും ഓരോ വി​ള്ള​ലാ​ണ്, ഓരോ ഉതിര്‍ച്ച. കുറെ അധികം ദൂ​ര​ത്തെ കല്‍ച്ച​ട്ട ഉതിര്‍ന്നു​പോ​യി. ഈ വി​ട​വി​ന്, ഒരു ചളി​ക്കു​ണ്ടി​ലെ ഈ പഴു​തി​നു, ചേര്‍ക്കു​ഴി​ച്ചാല്‍ എന്നാ​ണ് സവി​ശേ​ഷ​ഭാ​ഷ​യില്‍ പേര്‍ പറ​യാ​റ്. ഈ ചേര്‍ക്കു​ഴി​ച്ചാല്‍ എന്താ​ണ്? അതു കടല്‍ക്ക​ര​ക​ളി​ലെ മണല്‍ക്കു​ഴി ഭൂ​മി​യു​ടെ മു​കള്‍ത്ത​ട്ടി​ന്ന​ടി​യില്‍ പെ​ട്ടെ​ന്നു കണ്ടെ​ത്തു​ന്ന​താ​ണ്; അത് ഓവു​ചാ​ലി​ലെ സാ​ങ്മി​ഷേല്‍ കട​പ്പു​റ​മാ​ണ്. കു​തിര്‍ന്ന നിലം അവിടെ ഉരു​കി​ക്കി​ട​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ന്നു പറ​യ​ട്ടെ; ഇട​യി​ലു​ള്ള മയം കൂടിയ വസ്തു​വില്‍ അതി​ന്റെ പര​മാ​ണു​ക്ക​ളെ​ല്ലാം തു​ങ്ങി​നി​ല്ക്ക​യാ​ണ്; അതു ഭൂ​മി​യ​ല്ല, അതു സമു​ദ്ര​വു​മ​ല്ല. ചി​ല​പ്പോള്‍ വളരെ ആഴ​മു​ണ്ടാ​വും. അങ്ങ​നെ​യൊ​ന്നില്‍പ്പെ​ടു​ന്ന​തി​നേ​ക്കാള്‍ ഭയ​ങ്ക​ര​മാ​യി മറ്റൊ​ന്നു​മി​ല്ല. വെ​ള്ള​മാ​ണ് അധി​ക​മെ​ങ്കില്‍ മരണം ക്ഷ​ണ​ത്തില്‍ക്ക​ഴി​ഞ്ഞു. മനു​ഷ്യന്‍ വി​ഴു​ങ്ങ​പ്പെ​ട്ടു; കര​യാ​ണ് അധി​ക​മെ​ങ്കില്‍ മരണം താ​മ​സി​ക്കും.

ഇങ്ങ​നെ​യു​ള്ള ഒരു മരണം ആര്‍ക്കെ​ങ്കി​ലും സങ്ക​ല്പി​ക്കാന്‍ കഴി​യു​മോ? കടല്‍പു​റ​ത്തു​വെ​ച്ചു ഭൂ​മി​യാല്‍ വി​ഴു​ങ്ങ​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത് ഭയ​ങ്ക​ര​മാ​ണെ​ങ്കില്‍, അതൊരു ചളി​ക്കു​ഴി​യില്‍വെ​ച്ചാ​യാ​ലോ? തു​റ​ന്ന വാ​യു​മ​ണ്ഡ​ല​ത്തി​നു പകരം, പച്ച​പ്പ​ക​ലി​നും തെ​ളി​ഞ്ഞ ആകാ​ശ​മ​ണ്ഡ​ല​ത്തി​നും പകരം. ആ എല്ലാ​ട​ത്തു​മു​ള്ള ഒച്ചു​കള്‍ക്കു പകരം, ജീ​വി​തം മഴ​യാ​യി വരു​ന്ന ആ സ്വ​ത​ന്ത്ര​മേ​ഘ​ങ്ങള്‍ക്കു പകരം, ദൂ​ര​ത്തു നി​ന്നു കേള്‍ക്കാ​വു​ന്ന ആ കര​കള്‍ക്കു പകരം, എല്ലാ രൂ​പ​ത്തി​ലു​മു​ള്ള ആശ​കള്‍ക്കു പകരം, ഉണ്ടാ​യേ​ക്കാ​വു​ന്ന വഴി​യാ​ത്ര​ക്കാര്‍ക്കു പകരം, ഒടു​വി​ല​ത്തെ നി​മി​ഷം വരെ ഉണ്ടാ​യേ​ക്കാ​വു​ന്ന സാ​ഹാ​യ​ത്തി​നു പകരം—അതേ, ഇതു​കള്‍ക്കൊ​ക്കെ പകരം, ചെവി കേള്‍ക്കാ​യ്ക, കണ്ണു കാ​ണാ​യ്്ക, ഒരി​രു​ണ്ട നിലവറ തെ​യ്യാ​റാ​ക്കി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞ ഒരു ശവ​ക്കു​ഴി​യു​ടെ അന്തര്‍ഭാ​ഗം, ഒരു മേല്‍മൂ​ടി​ക്കു ചു​വ​ട്ടില്‍ ചളി​ക്കു​ഴി​യില്‍വെ​ച്ചു​ള്ള മരണം! ചേ​റു​കൊ​ണ്ട് ശ്വാ​സ​മ​മു​ട്ടി​യി​ട്ടു പതു​ക്കെ മരി​ക്കല്‍, ചളി​ക്കു​ണ്ടില്‍വെ​ച്ചു ശ്വാ​സം​മു​ട്ടി​ച്ചാ​കല്‍; തന്റെ നഖ​ങ്ങ​ളെ വി​രു​ത്തു​ക​യും നി​ങ്ങ​ളെ കഴു​ത്തില്‍ മു​റു​ക്കി​പ്പി​ടി​കൂ​ടു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന ഒരു കല്ലു​പെ​ട്ടി, മര​ണ​ഞെ​ര​ക്ക​ത്തോ​ടു കൂ​ടി​ക്ക​ലര്‍ന്ന ദുര്‍ഗ​ന്ധം; കടല്‍ക്ക​ര​യ്ക്കു പകരം ചളി​മ​ണ്ണ്, കൊ​ടു​ങ്കാ​റ്റി​നു പകരം ഗന്ധ​കം കലര്‍ന്ന ജല​വാ​യു, സമു​ദ്ര​ത്തി​നു പകരം ചാ​ണ​ക​ക്കു​ഴി! അവ​ന​വ​ന്നു മു​ക​ളില്‍ ആ കഥ യാ​തൊ​ന്നും അറി​യാ​തെ നി​ല്ക്കു​ന്ന ആ മഹ​ത്തായ നഗ​ര​ത്തി​ന്റെ നേരേ നി​ല​വി​ളി​ക്കുക, പല്ലി​റു​മ്മുക, കൈ​കാ​ലി​ട്ട​ടി​ക്കുക, കു​ട​ഞ്ഞു​പി​ട​യ​ക്കുക, മര​ണ​വി​കൃ​തി കാ​ട്ടുക!

ഇങ്ങ​നെ മരി​ക്കു​ന്ന സങ്ക​ടം അനിര്‍വ​ച​നീ​യ​മാ​ണ്! മരണം ചി​ല​പ്പോള്‍ ഭയ​ങ്ക​ര​മായ ഒരു​ത​രം അന്ത​സ്സു​കൊ​ണ്ടു തന്റെ കൊ​ടും​ക്രൂ​ര​ത​യ്ക്ക് ഒരു പ്രാ​യ​ശ്ചി​ത്തം ചെ​യ്യാ​റു​ണ്ട്. പട്ട​ട​യ്ക്കു മു​ക​ളില്‍, കപ്പല്‍ത്ത​കര്‍ച്ച​യില്‍, ഒരാള്‍ക്കു മഹാ​നാ​വാം; തീ​ജ്ജ്വാ​ല​ക​ളി​ലെ​ന്ന​പോ​ലെ വെ​ള്ള​പ്പ​ത​യി​ലും ഒര​ന്ത​സ്സി​ലു​മു​ള്ള നി​ല​യെ​ടു​ക്കാം; അവി​ടെ​ക്കി​ട​ന്നു മരി​ച്ചു​പോ​കു​ന്ന​തില്‍ ആള്‍ ഒന്നു മാ​റി​പ്പോ​കു​ന്നു. എന്നാല്‍ ഇവിടെ ഇല്ല, മരണം അശു​ദ്ധ​മാ​ണ്. ചാ​വു​ന്ന​തു​ത​ന്നെ നി​ന്ദ്യ​മാ​യി​ത്തീ​രു​ന്നു. ഒടു​വി​ല​ത്തെ ഉത്കൃ​ഷ്ട​കാ​ഴ്ച​കള്‍ നി​കൃ​ഷ്ട​ങ്ങ​ളാ​വു​ന്നു. ചളി അവ​മാ​ന​ത്തി​ന്റെ പര്യാ​യ​മാ​ണ്. അതു നി​കൃ​ഷ്ട​മാ​ണ്, അല​ക്ഷ്മി പി​ടി​ച്ച​താ​ണ്, അറ​യ്ക്കു​ന്ന​താ​ണ്. ക്ലാ​റെന്‍സി​നെ [1] പ്പോ​ലെ മാല്‍വ്യാ​സി​യി​ലെ കു​റി​വെ​ടി​ക്കാ​ര​ന്റെ മറ​വി​ട​ത്തി​രു​ന്നു മരി​ക്കു​ന്ന​തു പി​ന്നെ​യു​മാ​വാം; ഒരു കു​പ്പ​വാ​രി​യു​ടെ മല​ക്കു​ഴി​യില്‍ക്കി​ട​ന്നു​ള്ള മരണം കഷ്ട​മാ​ണ്; അവിടെ കി​ട​ന്നു​ള്ള പി​ട​ച്ചില്‍ പൈ​ശാ​ചി​ക​മാ​ണ്; മര​ണ​വേ​ദ​ന​ക​ളെ അനു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന​തോ​ടു​കൂ​ടി അയാള്‍ക്കു നാ​ലു​പു​റ​ത്തേ​ക്കും ചേറു കു​ട​ഞ്ഞു​ക​ള​യ​ണം. നര​ക​ത്തി​ലേ​ക്കു വേണ്ട അന്ധ​കാ​ര​വും ചളി​ക്കു​ണ്ട​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നു​മ​ല്ലെ​ന്നാ​ക്കാന്‍ വേണ്ട ചേറും അവി​ടെ​യു​ണ്ട്; ആ മരി​ക്കു​ന്ന മനു​ഷ്യ​നു താ​നൊ​രു പ്രേ​ത​മാ​വാ​നോ ഒരു തവ​ള​യാ​വാ​നോ ഭാ​വ​മെ​ന്നു നി​ശ്ച​യ​മി​ല്ല.

മറ്റെ​ല്ലാ​യി​ട​ത്തും ശവ​ക്കു​ഴി ഗ്ര​ഹ​പ്പി​ഴ​പി​ടി​ച്ച​താ​ണ്; ഇവി​ടേ​യോ അത് അല​ക്ഷ്മി​പി​ടി​ച്ച​താ​ണ്.

അടി​നി​ല​ത്തി​ന്റെ ചീ​ത്ത​ത്തം ഏറു​ക​യും കു​റ​യു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന​ത​നു​സ​രി​ച്ചു ചേര്‍ക്കു​ഴി​ച്ചാ​ലി​ന്റെ ആഴ​ത്തി​നും അക​ല​ത്തി​നും കു​ട്ടി​ത്ത​ത്തി​നും ഏറ്റ​ക്കു​റ​വു​ണ്ടാ​കു​ന്നു. ചി​ല​പ്പോള്‍ ഒരു ചേര്‍ക്കു​ഴി​ച്ചാ​ലി​നു മു​ന്നോ നാലോ അടി ആഴ​മു​ണ്ടാ​വും; ചി​ല​പ്പോള്‍ എട്ടും പത്തും; ചി​ല​പ്പോള്‍ അത്യ​ഗാ​ധ​മാ​യി​രി​ക്കും. ഇവിടെ ചളി ദ്ര​വ​പ്രാ​യ​മാ​വും. അവിടെ ഉറ​ച്ച​തും ലൂ​നി​യേ​റി​ലേ ചേര്‍ക്കു​ഴി​ച്ചാ​ലില്‍ ഒരു മനു​ഷ്യ​നെ കാ​ണാ​താ​വാന്‍ ഒരു ദിവസം വേണം; എന്നാല്‍ ഫി​ലി​പ്പോ​വി​ലെ ചളി​ക്കു​ണ്ട് ആ മനു​ഷ്യ​നെ അഞ്ചു നി​മി​ഷം​കൊ​ണ്ടു വി​ഴു​ങ്ങി​ക്ക​ള​യും. ചേര്‍ക്ക​ട്ടി​ത്ത​മ​നു​സ​രി​ച്ചു ചളി ഏറേ​യും കു​റ​ച്ചും നേരം താ​ങ്ങി​നി​ല്ക്കും. ഒരു മു​തിര്‍ന്ന ആള്‍ വി​ഴു​ങ്ങ​പ്പെ​ടു​ന്നേ​ട​ത്തു​നി​ന്ന് ഒരു കു​ട്ടി​ക്കു കയറി രക്ഷ​പ്പെ​ടാന്‍ കഴി​യും. എല്ലാ​ത്ത​രം കനവും കൂ​ടാ​തെ കഴി​ക്കു​ന്ന​താ​ണ് ഒന്നാ​മ​ത്തെ രക്ഷാ​മാര്‍ഗ്ഗം. അടി താ​ഴ്‌​ന്നു പോ​കു​ന്ന​താ​യി​ക്ക​ണ്ട ഏത് ഓവു​ചാ​ല്പ​ണി​ക്കാ​ര​നും ഒന്നാ​മ​താ​യി ചെ​യ്യുക തന്റെ പണി​യാ​യു​ധ​ങ്ങ​ളോ തന്റെ പു​റം​കോ​ട്ട​യോ തന്റെ കു​മ്മാ​യ​പ്പെ​ട്ടി​യോ വലി​ച്ചെ​റി​യു​ക​യാ​ണ്.

ചേര്‍ക്കു​ഴി​ച്ചാല്‍ പല കാ​ര​ണ​ങ്ങ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു​ണ്ടാ​വും: നി​ല​ത്തി​ന്റെ ഉതിര്‍ച്ച; മനു​ഷ്യ​ന്റെ കൈ ചെ​ല്ലാ​ത്ത ആഴ​ത്തില്‍വെ​ച്ചു നിലം ഇടി​ഞ്ഞു​വീ​ഴല്‍; വേ​നൽ​ക്കാ​ല​ത്തു കല​ശ​ലാ​യി മഴ​പെ​യ്യല്‍; മഴ​ക്കാ​ല​ത്ത് ഇള​വി​ല്ലാ​തെ വെ​ള്ളം​ക​യ​റല്‍; ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്കൊ​ക്കെ മഴ ചാ​റല്‍. കളി​മ​ണ്ണു​ള്ള​തോ മണല്‍ കൂ​ടി​യ​തോ ആയ നി​ല​ത്തു​ള്ള അയല്‍വീ​ടു​ക​ളു​ടെ കനം​കൊ​ണ്ടു ചി​ല​പ്പോള്‍ ഭൂ​ഗര്‍ഭ​ത്തി​ലെ കല്പ​ട​ക​ളു​ടെ മു​കള്‍ബ്ഭാ​ഗം കീ​ഴ്പോ​ട്ടി​ടി​യും; അല്ലെ​ങ്കില്‍ മു​കള്‍ത്ത​ട്ടു പൊ​ട്ടി കനം പൊ​റു​ക്കാ​തെ തകര്‍ന്നു​ചി​ന്നും. ഇങ്ങ​നെ പര്‍തെ​നോ​വില്‍ ഇടി​ഞ്ഞു​വീ​ണു കു​ന്നു​കൂ​ടി​യ​ത് ഒരു നൂറു കൊ​ല്ലം മുന്‍പു സാ​ങ്ഴെ​നെ​വി​യെ​യി​ലെ ഓവു​ചാ​ലി​ന്റെ ഒരു​ഭാ​ഗം മു​ഴു​വ​നും നശി​പ്പി​ച്ചു. വീ​ടു​ക​ളു​ടെ കനം താ​ങ്ങാ​തെ ഓവു​ചാല്‍ കീ​ഴ്പോ​ട്ടി​ടി​ഞ്ഞു​പോ​കു​ന്നേ​ട​ത്ത് ഈ അപ​ക​ട​സം​ഭ​വം മു​ക​ളി​ലെ തെ​രു​വീ​ഥി​യില്‍ പാ​ത​വി​രി​ക്ക​ല്ലു​കള്‍ക്കി​ട​യില്‍. ഒരീര്‍ച്ച​വാ​ളി​ന്റെ പല്ലു പോ​യാ​ല​ത്തെ​പ്പോ​ലെ, ഒരു പഴു​തു​വ​രു​ന്ന​തില്‍നി​ന്നു വെ​ളി​പ്പെ​ടും; നിലവറ തകര്‍ന്നേ​ട​ങ്ങ​ളി​ലെ​ല്ലാം നെ​ടു​നീ​ളം ഈ വിടവു വള​ഞ്ഞു​തി​രി​ഞ്ഞു ചെ​ല്ലു​ന്നു​ണ്ടാ​വും; അങ്ങ​നെ ആ തക​രാ​റു കണ്ണില്‍ പെ​ട്ടാല്‍ ഉടനേ ആളു​കള്‍ അതിനു പരി​ഹാ​രം ആലോ​ചി​ക്കും. അക​ത്തെ തക​രാ​റു​ക​ളൊ​ന്നും​ത​ന്നെ പു​റ​ത്ത് ഒരു മു​റി​വു​കൊ​ണ്ടും വെ​ളി​പ്പെ​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നും പല​പ്പോ​ഴും വരും; എന്നാല്‍ ഓവു​ചാ​ല്പ​ണി​ക്കാ​രു​ടെ കഥ കഷ്ടം​ത​ന്നെ. മുന്‍ക​രു​ത​ലൊ​ന്നും കൂ​ടാ​തെ​യാ​ണ് അവര്‍ ഓവു​ചാ​ലി​ലേ​ക്കി​റ​ങ്ങി​യി​രു​ന്ന​തെ​ങ്കില്‍, അവര്‍ പി​ന്നെ മേ​ല്പോ​ട്ടു കയ​റി​വ​രി​ല്ല, നി​ശ്ച​യം. ഈ നി​ല​യില്‍ ചേര്‍ക്കു​ഴി​ച്ചാ​ലില്‍വെ​ച്ചു മരണ മടഞ്ഞ പല കു​പ്പ​ക്കോ​രി​ക​ളു​ടെ​യും കഥ പഴയ വി​വ​ര​ണ​ക്കു​റി​പ്പു​ക​ളി​ലു​ണ്ടു്. അവ​യില്‍ പല പേ​രു​ക​ളും കാണാം; പല​തി​ന്റെ​യും കൂ​ട്ട​ത്തില്‍, റ്യു കരീം​പ്രെ​നാ​ങ്ങി​ലെ ആൾ​പ്പ​ഴു​തി​ന്ന​ടി​യില്‍ വെ​ച്ച് ഒരു മണല്‍ക്കു​ഴി​യാല്‍ വി​ഴു​ങ്ങ​പ്പെ​ട്ട ഓവു​ചാ​ല്പ​ണി​ക്കാ​രന്‍ ഒരു ബ്ലെ​സ്പു​ത്രെ​ങ്ങും; ഷാര്‍നി​യേ​ദെ ഇന്നോ​സെന്‍ത എന്നു പേരായ ശ്മ​ശാ​ന​സ്ഥ​ല​ത്തു 1785-ല്‍—ഈ കൊ​ല്ല​ത്തി​ലാ​ണ് ആ ശ്മ​ശാ​ന​സ്ഥ​ലം ചത്തു​പോ​യ​ത്—പണി​യെ​ടു​ത്തി​രു​ന്ന ഒടു​വി​ല​ത്തെ ശവ​ക്കു​ഴി​കു​ത്തു​കാ​ര​നായ നി​ക്കൊ​ലെ പു​ത്രെ​ങ്ങി​ന്റെ സഹോ​ദ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു ഈ ബ്ലെ​സ് പു​ത്രെ​ങ്.

പി​ന്നെ, ലെ​റി​ദ​യി​ലെ കോ​ട്ട​വ​ള​യ​ലില്‍വെ​ച്ചു ധീ​രോ​ദാ​ത്തത കാ​ണി​ച്ചു​വ​രില്‍ ഒരാ​ളായ—അവിടെ അവര്‍ തല​യില്‍ ഫി​ഡി​ലു​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടി പട്ടു​കീ​ഴ്ക്കാ​ലു​റ​ക​ളു​മി​ട്ടു കോ​ട്ട​യു​ടെ ആക്ര​മ​ണം നട​ത്തി—ആ സു​ന്ദ​ര​യു​വാ​വു, ഞങ്ങള്‍ ഇപ്പോൾ​ത്ത​ന്നെ പറഞ്ഞ വി​ക്കോം​ത് ദെ​സ്കു​ബ്ലോ. ദെസ് കൂ​ബ്ലോ തന്റെ ഒരു ദാ​യാ​ദി​യായ ദെ​സൂര്‍ദി മഹാ​പ്ര​ഭ്വി​യെ രാ​ത്രി ഉപാ​യ​ത്തില്‍ച്ചെ​ന്നു​ണര്‍ത്തി​യ​തി​നു​ശേ​ഷം, ബോ​ത്രെ​ല്ലി ഓവു​ചാ​ലി​ലെ മണല്‍ച്ചു​ഴി​യില്‍ മു​ങ്ങി​പ്പോ​യി; അയാള്‍ ആ മാന്യ സ്ത്രീ​യു​ടെ ഭര്‍ത്താ​വില്‍നി​ന്നു രക്ഷ​പ്പെ​ടാന്‍വേ​ണ്ടി അവിടെ ചെ​ന്നൊ​ളി​ച്ച​താ​യി​രു​ന്നു. ആ പ്ര​ഭ്വി അയാ​ളു​ടെ മരണം പറ​ഞ്ഞു​കേ​ട്ട​പ്പോള്‍ തന്റെ ലാ​ണ​തൈ​ലം എടു​ത്തു​കൊ​ണ്ടു​വ​രാന്‍ ആജ്ഞാ​പി​ച്ചു; അതു മണ​ത്തു മൂ​ക്കി​ലേ​ക്കു കേ​റ്റു​ന്ന​തി​ര​ക്കില്‍ വ്യ​സ​നി​ക്കാന്‍ മറ​ന്നു​പോ​യി. ഈവക ഘട്ട​ങ്ങ​ളില്‍ വളരെ ഊന്നി​നി​ല്ക്കു​ന്ന അനു​രാ​ഗ​മൊ​ന്നു​മി​ല്ല; ഓവു​ചാല്‍ അതിനെ കെ​ടു​ത്തു​ക​ള​യു​ന്നു. ഹിറോ [2] പണ്ടു ലി​യാ​ണ്ട​റു​ടെ ദേഹം ശു​ദ്ധീ​ക​രി​ക്കു​വാന്‍ കൂ​ട്ടാ​ക്കി​യി​ല്ല. പി​റാ​മു​സ്സി​ന്റെ സാ​ന്നി​ധ്യ​ത്തില്‍ തി​സ്ബി [3] പറ​യു​ന്നു.

“ആയി!

ഷാം​സെ​ലി​സ​യു​ടെ അടി​യില്‍ കല​ശ​ലായ നീ​രു​റ​വ​കൊ​ണ്ടു വെ​ള്ളം​വാര്‍പ്പു​യ​ന്ത്ര​ങ്ങള്‍ക്കു പണി​യെ​ടു​ക്കാന്‍ പ്ര​യാ​സ​മാ​യി. ഭൂ​ഗര്‍ഭ​സം​ബ​ന്ധി​ക​ളായ പണി​ത്ത​ര​ങ്ങള്‍ക്കേല്‍പി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കാന്‍ വയ്യാ​ത്ത, ഇത്ത​രം മണ​ല്ക്കു​ഴി അക്കാ​ല​ത്ത് സാ​ധാ​ര​ണ​മാ​ണ്. ഈ നീ​രു​റ​വു സാ​ങ്ഴോര്‍ഴി​ന​ടി​യി​ലു​ള്ള മണല്‍പ്പ​ര​പ്പി​ന്റേ​യും—ചരല്‍ക്കൂ​ട്ടു​പ​ണി​യി​ന്മേല്‍ ഉറ​പ്പി​ച്ച കല്ലു​വി​രി​കൊ​ണ്ടു മാ​ത്ര​മേ അതിനെ കീ​ഴ​ട​ക്കി​ക്കൂ​ടു—ദെ​മാ​ര​ത്തീ​റില്‍ കല്ക്ക​രി​ബാ​ഷ്പം നി​റ​ഞ്ഞ കളി​മ​ണ്ണു​പാ​റ​ക​ളു​ടേ​യും— മാര്‍ത്തീ​റി​ന​ടി​യി​ലു​ള്ള കല്പ​ട​യ്ക്കു​ള്ളില്‍ ഒരു​രു​ക്കു​കു​ഴല്‍കൊ​ണ്ടാ​ണ് അപ്പു​റ​ത്തേ​ക്കു കട​ക്കാന്‍ മാ൪ഗ്ഗ​മു​ണ്ടാ​ക്കി​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്—ഈ രണ്ടി​ന്റേ​യും അവി​ശ്വാ​സ്യ​ത​യെ കവ​ച്ചു​വെ​യ്ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നെ നാ​മി​പ്പോള്‍ കാ​ണു​ന്ന സാ​ങ്തോ​ണോ​റെ​യു​ടെ അടി​യി​ലു​ള്ള പഴയ കല്ലോ​വു​ചാല്‍ 1836—ല്‍ മാ​റ്റി​പ്പ​ണി​ചെ​യ്യു​വാന്‍വേ​ണ്ടി പൊ​ളി​ച്ചു​ക​ള​ഞ്ഞ സമ​യ​ത്ത് ഷാം​സെ​ലി​സ​യു​ടെ അടി​നി​ല​ത്തു സെ​യിന്‍വ​രെ നീ​ണ്ടു​നി​ല്ക്കു​ന്ന മണല്‍ക്കു​ഴി, പു​ഴ​വ​ക്ക​ത്തു താ​മ​സി​ക്കു​ന്ന​വര്‍, വി​ശേ​ഷി​ച്ചും ഹോ​ട്ട​ലു​ക​ളും സവാ​രി​വ​ണ്ടി​ക​ളു​മു​ള്ള​വര്‍, വല്ലാ​തെ ലഹ​ള​കൂ​ട്ട​ത്ത​ക്ക​വി​ധം ഏതാ​ണ്ട് ആറു​മാ​സ​ത്തോ​ളം കാലം പണി നീ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​യി ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടി​ച്ചു​ക​ള​ഞ്ഞു. ആ പണി ആരോ​ഗ്യ​നാ​ശ​ക​മാ​യി​രു​ന്നു എന്നു പറ​ഞ്ഞാല്‍ പോരാ, അപാ​യ​ക​ര​മാ​യി​രു​ന്നു. നാലര മാ​സ​ത്തെ മഴയും മൂ​ന്നു തവ​ണ​ത്തെ സെ​യിന്‍ന​ദി​യി​ലെ വെ​ള്ള​പ്പൊ​ക്ക​വും അവര്‍ക്കു പ്ര​തി​കൂ​ല​മാ​യി​ട്ടു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു എന്ന​തു വാ​സ്ത​വ​മാ​ണ്.

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് എത്തി​മു​ട്ടിയ ചേര്‍ക്കു​ഴി​ച്ചാല്‍ തലേ​ദി​വ​സ​ത്തെ മഴ​യു​ടെ ഫല​മാ​ണ്. അടി​നി​ല​ത്തെ മണല്‍പ്പ​ര​പ്പു​കൊ​ണ്ട് ഉറ​പ്പി​ല്ലാ​തെ കൂ​ട്ടി​നിര്‍ത്തി​യി​രു​ന്ന കല്‍വ​രി ഇടി​ഞ്ഞു വെ​ള്ളം​വ​ര​വി​നെ തട​ഞ്ഞു. ഉള്‍ക്കി​നി​വു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; അതില്‍ നി​ന്ന് ഒരു മണ്ണി​ടി​വു​ണ്ടാ​യി. പി​ടു​ത്തം തെ​റ്റിയ അടി​നി​ലം ആ ഇടി​വി​ലേ​ക്കി​രു​ത്തി, എത്ര​ക​ണ്ട്? പറ​യാന്‍ വയ്യാ. അവിടെ മറ്റെ​ല്ലാ സ്ഥ​ല​ത്തേ​ക്കാ​ളു​മ​ധി​കം ഇരു​ട്ടു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അത് രാ​ത്രി​യു​ടെ ഒരു ഗു​ഹ​യി​ലു​ള്ള ഒരു ചളി​ക്കു​ണ്ടാ​ണ്.

കാ​ലി​ന്ന​ടി​യില്‍നി​ന്നു വി​രി​ക​ല്ലു​കള്‍ മറ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നു ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നു മന​സ്സി​ലാ​യി; അയാള്‍ ഈ ചളി​മ​ണ്ണി​ലേ​ക്കു കട​ന്നു. മു​ക​ളില്‍ വെ​ള്ള​മു​ണ്ട്, അടി​യില്‍ ചളി​മ​ണ്ണാ​ണ്. അയാള്‍ക്ക് അതു കട​ക്ക​ണം. പി​ന്നോ​ക്കം വെ​ക്കുക അസാ​ധ്യം. മരി​യു​സ്സ് മരി​ക്കു​ക​യാ​യി; ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ക്ഷീ​ണി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു, അതി​നു​പു​റ​മേ, അയാള്‍ എവി​ടേ​ക്കു പോ​കു​ന്നു? ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് മുന്‍പോ​ട്ടു നട​ന്നു. എന്ന​ല്ല, കു​റ​ച്ച​ടി വെ​യ്ക്കു​ന്ന​തു​വ​രേ​യ്ക്കു കുഴി വളരെ ആഴ​മു​ള്ള​താ​യി തോ​ന്നി​യി​ല്ല. പക്ഷേ, അധി​ക​മ​ധി​കം മുന്‍പോ​ട്ടു ചെ​ല്ലു​ന്ന​തോ​ടു​കൂ​ടി, അയാ​ളു​ടെ കാ​ല​ടി​കൾ ആഴ​ത്തി​ലേ​ക്കു പതി​ഞ്ഞു. ക്ഷ​ണ​ത്തില്‍ അയാ​ളു​ടെ കണ​ങ്കാ​ലു​കള്‍വ​രെ ചളി​മ​ണ്ണാ​യി; മു​ട്ടു​വ​രെ വെ​ള്ള​വും. കഴി​യു​ന്നേ​ട​ത്തോ​ളം വെ​ള്ള​ത്തില്‍ത്തൊ​ടാ​തെ മരി​യു​സ്സി​നെ താ​ങ്ങി​യെ​ടു​ത്ത് അയാള്‍ മുന്‍പോ​ട്ടു നട​ന്നു. ചളി മു​ട്ടു​വ​രെ​യാ​യി, വെ​ള്ളം അര​യി​ലോ​ള​വും. ഒരാള്‍ക്ക് അപകടം വരാ​ത്തേ​ട​ത്തോ​ളം മാ​ത്രം ഉറ​പ്പു​ള്ള​താ​യി​രു​ന്ന ചളി​മ​ണ്ണി​നു നി​ശ്ച​യ​മാ​യും രണ്ടു​പേ​രെ താ​ങ്ങി​നി​ല്ക്കാന്‍ വയ്യാ, മരി​യു​സ്സും ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങും വെ​വ്വേ​റെ​യാ​ണ് നട​ന്നി​രു​ന്ന​തെ​ങ്കില്‍ ഒരു സമയം ഇവി​ടെ​നി​ന്ന് അപായം കൂ​ടാ​തെ പു​റ​ത്തു​ക​ട​ക്കാം. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ആ മരി​ക്കാന്‍ പോ​കു​ന്ന മനു​ഷ്യ​നേ​യും​കൊ​ണ്ട്, ഒരു സമയം ആ ശവ​ത്തേ​യും​കൊ​ണ്ട് മുന്‍പോ​ട്ടു നട​ന്നു.

വെ​ള്ളം അയാ​ളു​ടെ കക്ഷം​വ​രെ​യ്ക്കാ​യി; താ​ണു​പോ​വു​ക​യാ​ണെ​ന്ന് അയാള്‍ക്ക് ബോധം വന്നു; അയാള്‍ നന്നേ അധ്വാ​നി​ച്ചി​ട്ടാ​ണ് ആ വെ​ള്ള​ത്തി​ന്നു​ള്ളി​ലൂ​ടേ മുന്‍പോ​ട്ടു നീ​ങ്ങി​യി​രു​ന്ന​ത്. അയാളെ താ​ങ്ങി​യി​രു​ന്ന ചളി​ക്ക​നം​ത​ന്നെ അയാ​ളു​ടെ മുന്‍പോ​ട്ടു​ള്ള കാല്‍വെ​പ്പി​ന് ഒരു തട​സ്സ​മാ​യി. അയാള്‍ അപ്പോ​ഴും മരി​യു​സ്സി​നെ വെ​ള്ള​ത്തി​ന്മീ​തേ പൊ​ന്തി​ച്ചു പി​ടി​ച്ചി​രി​ക്ക​യാ​ണ്! അഭൂ​ത​പൂര്‍വ​മായ ദേ​ഹ​ശ​ക്തി​യെ ചെ​ല​വി​ട്ടു​കൊ​ണ്ട് അയാള്‍ പി​ന്നേ​യും മുന്‍പോ​ട്ടു നട​ന്നു; പക്ഷേ. അയാള്‍ കീ​ഴ്പോ​ട്ടു താ​ഴു​ന്നു​ണ്ട്. വെ​ള്ള​ത്തി​നു മീതേ അയാ​ളു​ടെ തലയും മരി​യു​സ്സി​നെ എടു​ത്തു പൊ​ക്കി​പ്പി​ടി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള രണ്ടും കൈയും മാതമേ ഉള്ളു. പ്ര​ള​യ​ത്തി​ന്റെ പഴയ ചി​ത്ര​പ​ട​ങ്ങ​ളില്‍ ഇങ്ങ​നെ തന്റെ കു​ട്ടി​യെ​യും പി​ടി​ച്ചും​കൊ​ണ്ട് ഒര​മ്മ​യെ കാണാം.

അയാള്‍ പി​ന്നേ​യും കീ​ഴ്പോ​ട്ടാ​ണ്ടു; വെ​ള്ളം വന്ന​ടി​ക്കാ​തെ കഴി​പ്പാ​നും ശ്വാ​സം കി​ട്ടാ​നും​വേ​ണ്ടി അയാള്‍ മുഖം പി​ന്നോ​ക്കം തി​രി​ച്ചു; ആ അന്ധ​കാ​ര​ത്തില്‍വെ​ച്ച് അയാളെ കാ​ണു​ന്ന​വ​രാ​രും നി​ഴ​ല്പാ​ടു​ക​ളു​ടെ മീതേ ഒഴു​കി​പ്പോ​കു​ന്ന ഒരു പാ​ഴ്മോ​ന്ത​യെ​യാ​ണ് ആ കാ​ണു​ന്ന​തെ​ന്ന് കരു​തി​പ്പോ​വും; മരി​യു​സ്സി​ന്റെ തൂ​ങ്ങു​ന്ന തല​യു​ടേ​യും കരു​വാ​ളി​ച്ച​മു​ഖ​ത്തി​ന്റേ​യും മീതേ ഒരു നേരിയ വെ​ളി​ച്ചം തട്ടി​യി​ട്ടു​ള്ള​താ​യി അയാള്‍ ഒരു നോ​ക്കു കണ്ടു; അയാള്‍ നി​രാ​ശ​നാ​യി ഒന്നു പി​ട​ഞ്ഞു​നോ​ക്കി. ഒരി​ക്കല്‍ക്കൂ​ടി മുന്‍പോ​ട്ട് കാ​ലെ​ടു​ത്തു​വെ​ച്ചു; അയാ​ളു​ടെ കാല്‍ ഉറ​പ്പു​ള്ള എന്തോ ഒന്നി​ന്മേല്‍ തട്ടി; ഒരു താ​ങ്ങു​കി​ട്ടി. വളരെ നേ​ര​മാ​യി കു​ഴ​ങ്ങു​ന്നു.

അയാള്‍ നി​വര്‍ന്നു​നി​ന്നു; ഒരു​ത​രം പി​ട​ച്ചി​ലോ​ടു​കൂ​ടി ആ താ​ങ്ങി​ന്മേല്‍ അയാള്‍ ഉറ​പ്പി​ച്ചു ചവു​ട്ടി നി​ല​കൊ​ണ്ടു. ഇത​യാള്‍ക്കു ജീ​വി​ത​ത്തി​ലേ​ക്കു​ള്ള കോ​ണി​യു​ടെ ഒന്നാ​മ​ത്തെ പടി​യി​ന്മേ​ലു​ള്ള കാല്‍വെ​പ്പ് പോ​ലെ​യാ​യി.

ഒടു​വി​ല​ത്തെ നി​മി​ഷ​ത്തില്‍ ചളി​ക്കു​ഴി​യില്‍വെ​ച്ച് എത്തി​മു​ട്ടിയ ഈയൊരു താ​ങ്ങ് കല്‍വി​രി​യു​ടെ മറ്റേ വെ​ള്ള​ത്ത​ള​ത്തി​ന്റെ ആരം​ഭ​മാ​യി​രു​ന്നു; അതൊ​ന്നു വള​ഞ്ഞി​ട്ടേ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളു. താ​ണു​പോ​യി​ട്ടി​ല്ല; ഒരു പല​ക​പോ​ലെ അത് വെ​ള്ള​ത്തില്‍ ഒന്നു​വ​ള​ഞ്ഞു. നല്ല​വ​ണ്ണം പണി​ചെ​യ്തി​ട്ടു​ള്ള പാ​ത​വി​രി​കള്‍ ഒരു നി​ല​വ​റ​യാ​യി​ത്തീ​രു​ന്നു; അവ​യ്ക്ക് ഇങ്ങി​നെ​യൊ​രു​റ​പ്പു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കും. പകുതി വെ​ള്ള​ത്തി​ലാ​ണ്ടി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലും ഉറ​പ്പു​ള്ള​താ​യി ആ നി​ല​വ​റ​ക്ക​ഷ്ണം ഒരെ​ണ്ണം പറഞ്ഞ ചാ​മ്പ്ര​യാ​യി​രു​ന്നു; അതി​ലെ​ത്തി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞാല്‍ അയാള്‍ ജയി​ച്ചു. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ആ ചാ​മ്പ്ര​സ്ഥ​ല​ത്തേ​ക്കു കയറി; അയാള്‍ ചേര്‍ക്കു​ഴി​ച്ചാ​ലി​ന്റെ അങ്ങേ​വ​ശ​ത്തെ​ത്തി.

വെ​ള്ള​ത്തില്‍നി​ന്നു കയ​റി​യ​തോ​ടു​കു​ൂ​ടി ഒരു കല്ലി​ന്മേല്‍ കാല്‍ത​ട്ടി അയാള്‍ മു​ട്ടു​കു​ത്തി വീണു. ഇതു​ത്ത​മ​മാ​യി എന്ന് അയാള്‍ ആലോ​ചി​ച്ചു: ഈശ്വ​ര​സ്തു​തി​ക​ളിൽ അയാ​ളു​ടെ ആത്മാ​വ് ആകെ മു​ങ്ങി. അങ്ങ​നെ കു​റ​ച്ചിട ഇരു​ന്നു.

വി​റ​ച്ചു, മര​വി​ച്ചു, ദുര്‍ഗ​ന്ധ​ത്തി​ലാ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന അയാള്‍ ഇറ്റി​റ്റു​വീ​ഴു​ന്ന ചളി​യു​മാ​യി താന്‍ താ​ങ്ങി​പ്പി​ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​പോ​രു​ന്ന ആ മരി​ക്കാ​റായ മനു​ഷ്യ​ന്റെ കനം​കൊ​ണ്ടു കു​ന്ന്, അവി​ടെ​നി​ന്നെ​ഴു​ന്നേ​റ്റു; അയാ​ളു​ടെ ആത്മാ​വില്‍ ഒര​ത്ഭു​ത​ക​ര​മായ പ്ര​കാ​ശം നി​റ​ഞ്ഞു.

എന്താ​യാ​ലും, ആ ചേര്‍ക്കു​ഴി​ച്ചാ​ലില്‍ തന്റെ ആയു​സ്സ് ഇട്ടു​പോ​ന്നി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും അയാള്‍ തന്റെ ശക്തി​മു​ഴു​വ​നും അതില്‍ കള​ഞ്ഞു. ആ മഹ​ത്തായ അധ്വാ​നം അയാളെ ക്ഷീ​ണി​പ്പി​ച്ചു. മൂ​ന്നോ നാലോ അടി വെ​ച്ചാല്‍ അപ്പോ​ഴൊ​ക്കെ ശ്വാ​സം​മു​ട്ടി അടു​ത്തു​ള്ള ചു​മ​രി​ന്മേല്‍ ചാ​രി​നി​ല്ക്ക​ക്ക​ണ​മെ​ന്നാ​കു​മാ​റ് അയാ​ളു​ടെ ക്ഷീ​ണം അത്ര​യ്ക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. മരി​യു​സ്സി​നെ ഒന്നു നി​ല​മാ​റ്റി​പ്പി​ടി​ക്കാന്‍ വേ​ണ്ടി അയാള്‍ക്കൊ​രി​ക്കല്‍ ഒരു ചു​മര്‍വ​ള​രി​ന്മേല്‍ ഊന്നി​യി​രി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നു; അവിടെ നി​ന്ന് ഇനി​യ​ന​ങ്ങു​ക​യു​ണ്ടാ​വി​ല്ലെ​ന്നു​കൂ​ടി അയാള്‍ ശങ്കി​ച്ചു. പക്ഷേ, അയാ​ളു​ടെ ദേ​ഹ​ശ​ക്തി കെ​ട്ടു​പോ​യി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലും, ഉള്‍ക്ക​രു​ത്തു കു​റ​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല. അയാള്‍ വി​ണ്ടും എണീ​റ്റു.

അയാള്‍ രണ്ടും​കെ​ട്ട നി​ല​യില്‍, ഏതാ​ണ്ട് വേ​ഗ​ത്തില്‍ത്ത​ന്നെ, ഈവിധം ഒന്നു ശ്വാ​സം കഴി​ക്കു​ക​കൂ​ടി ചെ​യ്യാ​തെ, എന്നു പറ​യ​ട്ടെ, ഒരു നൂ​റ​ടി​യോ​ളം മുന്‍പോ​ട്ടു നട​ന്നു; പെ​ട്ടെ​ന്ന് ഒരു മതി​ലി​ന്മേല്‍ ചെ​ന്നു​മു​ട്ടി. അയാള്‍ ഓവു​ചാ​ലി​ന്റെ വള​വി​ലെ​ത്തി; തലയും താ​ഴ്ത്തി തി​രി​വി​ലെ​ത്തി​യ​പ്പോള്‍ അയാള്‍ ചു​മ​രോ​ടു കൂ​ട്ടി​മു​ട്ടി, അയാള്‍ തല പൊ​ക്കി നോ​ക്കി; ആ നി​ല​വ​റ​യു​ടെ അങ്ങേ അറ്റ​ത്ത്, അയാ​ളു​ള്ളേ​ട​ത്തു​നി​ന്ന് വള​രെ​യ​ക​ലെ, ഒരു വെ​ളി​ച്ചം കണ്ടു. ഇത്ത​വണ അത് ആ ഭയ​ങ്ക​ര​വെ​ളി​ച്ച​മ​ല്ല, അത് നല്ല വെ​ളു​ത്ത പ്ര​കാ​ശ​മാ​യി​രു​ന്നു. അത് പകല്‍വെ​ളി​ച്ച​മാ​ണ്. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് പു​റ​ത്തേ​ക്കു കട​ക്കാ​നു​ള്ള പഴുത് കണ്ടു.

നര​ക​ത്തി​ലെ അഗ്നി​കു​ണ്ഡ​ത്തി​നു​ള്ളില്‍വെ​ച്ചു കഠി​ന​ദ​ണ്ഡ​ന​ശാ​ല​യു​ടെ നി​ഷ്ക്ര​മ​ണ​ദ്വാ​രം പെ​ട്ടെ​ന്നു കണ്ടെ​ത്തു​ന്ന നര​ക​വാ​സി​യായ ആത്മാ​വി​ന്നേ അപ്പോള്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് അനു​ഭ​വി​ച്ച​ത് എന്തെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടു. അത്, കത്തി​പ്പോ​യി​ട്ട് ബാ​ക്കി നി​ല്ക്കു​ന്ന ചി​റ​കിന്‍തു​ണ്ടോ​ടു​കൂ​ടി ആ പ്ര​കാ​ശ​മാ​ന​മായ പഴു​തി​ലേ​ക്കു കമ്പം​പി​ടി​ച്ച ഒരോ​ട്ടം കൊ​ടു​ക്കും. ഴാങ് വാല്‍വാ​ങി​നു ക്ഷീ​ണം അറി​യാ​താ​യി; അയാള്‍ക്ക് മരി​യു​സ്സി​നെ കനം തോ​ന്നാ​താ​യി; അയാ​ളു​ടെ കാ​ലു​കള്‍ ഒരി​ക്കല്‍ക്കൂ​ടി ഉരു​ക്കു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള​വ​യാ​യി. അയാള്‍ നട​ക്കു​ക​യ​ല്ല, പാ​ഞ്ഞു. അടു​ത്ത​ടു​ത്തെ​ത്തു​ന്നേ​ട​ത്തോ​ളം ആ പു​റ​ത്തേ​ക്കു​ള്ള ദ്വാ​രം അധി​ക​മ​ധി​കം തെ​ളി​ഞ്ഞു കണ്ടു. അത് ക്ര​മ​ത്തില്‍ ഇടു​ങ്ങി​യി​ടു​ങ്ങി​വ​ന്നി​രു​ന്ന നി​ല​വ​റ​യേ​ക്കാള്‍ ഉയരം കു​റ​ഞ്ഞ​തും, നിലവറ ഉയരം കു​റ​ഞ്ഞ​തോ​ടു​കൂ​ടി അട​ഞ്ഞു​പോയ കല്പ​ട​യേ​ക്കാ​ള​ധി​കം ഗു​ഡു​സ്സാ​യ​തും, മു​കള്‍ബ്ഭാ​ഗം കൂര്‍ത്ത​തു​മായ ഒരു കമാ​ന​പ്പ​ഴു​താ​ണ്. ഒരു കു​ഴ​ലി​ന്റെ ഉള്ളു​പോ​ലെ ആ തു​ര​ങ്ക​വ​ഴി അവ​സാ​നി​ച്ചു; കാ​രാ​ഗൃ​ഹ​ങ്ങ​ളി​ലെ കാ​വല്‍പ്പു​ര​ക​ളു​ടെ ഛായ പി​ടി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടാ​ക്കിയ—കാ​രാ​ഗൃ​ഹ​ങ്ങ​ളില്‍ അത് ശരി​യാ​യി​രി​ക്കു​മെ​ങ്കി​ലും ഓവു​ചാ​ലു​ക​ളില്‍ അത് തെ​റ്റു​ത​ന്നെ​യാ​ണ്—ഒരു കൊ​ള്ള​രു​താ​ത്ത പണി; ഇത് പി​ന്നീട ശരി​പ്പെ​ടു​ത്തി.

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ആ പു​റ​ത്തേ​ക്കു​ള്ള പഴു​തി​ലെ​ത്തി.

അവിടെ അയാള്‍ നി​ന്നു.

അതു നി​ശ്ച​യ​മാ​യും പു​റ​ത്തേ​ക്കു​ള്ള ദ്വാ​ര​മാ​ണ്; പക്ഷേ, അയാള്‍ക്ക് അതി​ലൂ​ടെ കട​ക്കാന്‍ നി​വൃ​ത്തി​യി​ല്ല.

ആ കമാനം ഒരു കനത്ത ഇരു​മ്പ​ഴി​വാ​തില്‍കൊ​ണ്ട് അട​യ്ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു; തു​രു​മ്പു​പി​ടി​ച്ച തി​രി​കു​റ്റി​ക​ളില്‍ മു​ക്കാ​ലും തി​രി​യു​ക​യി​ല്ലെ​ന്ന നി​ല​യില്‍ നില്‍ക്കു​ന്ന ആ അഴി​വാ​തില്‍ അതി​ന്റെ കല്ലു​കു​റു​മ്പ​ടി​യോ​ടു ചേര്‍ത്തു, തു​രു​മ്പു​കൊ​ണ്ട് ചു​ക​ന്ന​തും ഒരു കൂ​റ്റന്‍ ഇഷ്ടി​ക​യാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നി​പ്പോ​കു​ന്ന​തു​മായ ഒരു കനത്ത താ​ഴി​ട്ടു പൂ​ട്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. താ​ക്കോല്‍പ്പ​ഴു​തു കാ​ണാ​നു​ണ്ട്; പടു​കൂ​റ്റന്‍ ഓടാ​മ്പല്‍ ഇരി​മ്പു​കു​റ്റി​യി​ലേ​ക്ക് ആണ്ടു​മ​റ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു. വാ​തി​ലി​ന് ഇര​ട്ട​പ്പൂ​ട്ടു​ണ്ട്, സം​ശ​യി​ക്കാ​നി​ല്ല. പഴയ കാ​ല​ത്തെ പാ​രി​സ്സി​ന് എല്ലാ​യി​ട​ത്തും വാ​രി​വി​ത​യ്ക്കുക ഒരു രസ​മാ​യി​രു​ന്ന ആ കാ​രാ​ഗൃ​ഹ​പ്പൂ​ട്ടു​ക​ളില്‍ ഒന്നാ​ണ​ത്.

അഴി​വാ​തി​ലി​ന്റെ അങ്ങേ വശം വാ​യു​മ​ണ്ഡ​ല​മാ​ണ്, പു​ഴ​യാ​ണ്. പക​ലാ​ണ്, വളരെ ഇടു​ങ്ങി​യ​തെ​ങ്കി​ലും ചെ​ന്നു രക്ഷ​പ്രാ​പി​ക്കാ​വു​ന്ന കര​യാ​ണ്. അകലെ പാ​താ​റു​കള്‍, എളു​പ്പ​ത്തില്‍ച്ചെ​ന്ന് ഒളി​ച്ചു​കൂ​ടാ​വു​ന്ന ഗു​ഹ​യായ പാ​രി​സ്, പര​പ്പു​കൂ​ടിയ ആകാ​ശാ​ന്തം, സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം. വല​തു​വ​ശ​ത്ത് പു​ഴ​യു​ടെ കീ​ഴ്പോ​ട്ടു​ള്ള ഭാഗം. ഴെ​നാ​യി​ലെ പാലം, അതാ, കാ​ണാ​നു​ണ്ട്; ഇട​തു​വ​ശ​ത്തു പു​ഴ​യു​ടെ മേ​ല്പോ​ട്ടു​ള്ള ഭാഗം. ആന്‍വാ​ലി​ദി​ലെ പാലം; രാ​ത്രി വരും​വ​രെ കാ​ത്തു​നി​ന്ന് വന്നാല്‍ രക്ഷ പ്രാ​പി​ക്കു​വാന്‍ പറ്റിയ സ്ഥലം; പാ​രി​സ്സി​ലെ ഏറ്റ​വും വലിയ ഏകാ​ന്ത​ത​ക​ളില്‍ ഒന്നാ​ണ​ത്; ഗ്രാ​ങ് കെ​യ്ല്ലു​വി​ന്ന​ഭി​മു​ഖ​മാ​യു​ള്ള പു​ഴ​വ​ക്ക്. അഴി​വാ​തി​ലി​ന്റെ പഴു​തു​ക​ളി​ലൂ​ടെ ഈച്ച​കള്‍ അക​ത്തേ​ക്കു കട​ക്കു​ക​യും പു​റ​ത്തേ​ക്കു പോ​വു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു​ണ്ട്.

അപ്പോള്‍ വൈ​കു​ന്നേ​രം എട്ട​ര​മ​ണി​യാ​യി​രി​ക്ക​ണം. പകല്‍ അവ​സാ​നി​ച്ചു തു​ട​ങ്ങി.

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ആ നി​ല​വ​റ​യി​ലെ ഈറ​ന​ല്ലാ​ത്ത ഒരു സ്ഥ​ല​ത്തു നോ​ക്കി മരി​യു​സ്സി​നെ ചു​മ​രി​നോ​ടു ചേര്‍ത്തു ചാരി; എന്നി​ട്ട് ആ ഇരി​മ്പ​ഴി​ക​ളെ രണ്ടു കൈ കൊ​ണ്ടും ചെ​ന്നു​പി​ടി​ച്ചു; അയാള്‍ ആ കു​ലു​ക്കിയ കു​ലു​ക്കു കമ്പം​പി​ടി​ച്ച​താ​യി​രു​ന്നു; പക്ഷേ, അതു നീ​ങ്ങി​യി​ല്ല. ആ അഴി​വാ​തില്‍ അന​ങ്ങി​യ​തേ​യി​ല്ല. ഉറ​പ്പു​കു​റ​ഞ്ഞ​തി​നെ വലി​ച്ചെ​ടു​ക്കാ​മെ​ന്നു​ള്ള ആശ​കൊ​ണ്ട് അയാള്‍ ഓരോ അഴി​യും വഴി​ക്കു​വ​ഴി​യേ പി​ടി​ച്ചു​നോ​ക്കി; ഒരഴി കൈ​യില്‍ വന്നാല്‍ അതു​കൊ​ണ്ടു വാ​തില്‍ നീ​ക്കു​ക​യോ പൂ​ട്ടു പറി​ക്കു​ക​യോ ചെ​യ്യാ​മ​ല്ലോ. ഒരൊ​റ്റ അഴി​യും ഇള​കി​യി​ല്ല. ഒരു നരി​യു​ടെ പല്ലു​ക​ളെ ഇതി​ല​ധി​കം ഉറ​പ്പില്‍ ഊന്‍കു​ഴി​ക​ളില്‍ ആഴ്ത്തി​പ്പി​ടി​പ്പി​ച്ചു​ണ്ടാ​വി​ല്ല. വീ​ണ്ടി​യി​ല്ല; കു​ത്തി​പ്പൊ​ന്തി​ക്കാന്‍ വയ്യാ. ആ തട​സ്സം നീ​ങ്ങാ​ത്ത​താ​ണ്. ആ പടി തു​റ​ക്കാന്‍ മാര്‍ഗ്ഗ​മൊ​ന്നു​മി​ല്ല.

അപ്പോള്‍ അയാള്‍ അവിടെ നി​ല്ക്കു​ക​യോ? അയാള്‍ എന്തു വേണം? അയാ​ളു​ടെ കഥ എന്താ​വും? അയാള്‍ക്കു തി​രി​ച്ചു​പോ​വാന്‍, പോന്ന വഴി മു​ഴു​വ​നും ഇനി അങ്ങോ​ട്ടും ചവി​ട്ടി​പ്പി​ന്നി​ടാന്‍, ശക്തി​യി​ല്ല. അതിനു പുറമേ, എന്തോ ഒര​ത്ഭു​തം എന്ന നി​ല​യില്‍ അയാള്‍ കട​ന്നു​പോ​ന്ന ആ മണല്‍ക്കു​ഴി ഇനി​യെ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ് അങ്ങോ​ട്ടും കട​ക്കുക? ആ മണല്‍ക്കു​ഴി​യു​ടെ അപ്പു​റ​ത്ത് ആ പൊ​ല്ലീ​സ് പാ​റാ​വി​ല്ലേ? അതു​ണ്ടോ രണ്ടാ​മ​തൊ​രി​ക്കല്‍ക്കൂ​ടി വി​ട്ടു​പോ​വാന്‍ പറ്റു​ന്നു? ഇതി​നൊ​ക്കെ​പ്പു​റ​മേ, എവി​ടേ​ക്കു പോ​വു​ന്നു? ഏതു ഭാ​ഗ​ത്തേ​ക്കാ​ണ് അയാള്‍ പോ​കേ​ണ്ട​ത്? കീ​ഴ്പോ​ട്ടു​ള്ള ചരി​വി​ലൂ​ടെ പോ​യാല്‍ വേ​ണ്ടേ​ട​ത്തെ​ത്തി​ല്ല. ഇനി ഇതു​പോ​ലെ വേ​റെ​യൊ​രു പു​റ​ത്തേ​ക്കു​ള്ള ദ്വാ​ര​ത്തി​നു മുന്‍പി​ലെ​ത്തി​യാല്‍ അവി​ടെ​യു​മു​ണ്ടാ​വും, ഒര​ട​പ്പോ ഒര​ഴി​വാ​തി​ലോ അയാളെ തട​യാന്‍. ഈ വി​ധ​ത്തില്‍ നി​ശ്ച​യ​മാ​യും എല്ലാ നി​ഷ്ക്ര​മ​ണ​പ്പ​ഴു​തു​ക​ളും അട​ച്ചി​ട്ടി​രി​ക്ക​ണം. അയാള്‍ അക​ത്തേ​ക്കു കടന്ന അഴി​വാ​തില്‍ യദു​ച്ഛാ​സം​ഭ​വ​ത്താല്‍ തു​റ​ന്നി​ട​പ്പെ​ട്ട​താ​ണ്; മറ്റെ​ല്ലാ ഓവു​ചാല്‍പ്പ​ഴു​തു​ക​ളും അട​ച്ചി​ട്ടി​രി​ക്കാ​തെ വരി​ല്ല. അയാള്‍ക്ക് ഒരു തട​വി​നു​ള്ളി​ലേ​ക്കു കട​ന്നു രക്ഷ​പ്പെ​ടാ​നാ​ണു സാ​ധി​ച്ച​ത്.

എല്ലാം കഴി​ഞ്ഞു. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് അതു​വ​രെ പ്ര​വര്‍ത്തി​ച്ച​തെ​ല്ലാം നി​ഷ്ഫ​ലം. അധ്വാ​നം അപ​ജ​യ​ത്തില്‍ച്ചെ​ന്ന​വ​സാ​നി​ച്ചു.

അവര്‍ രണ്ടു​പേ​രും മര​ണ​ത്തി​ന്റെ അന്ധ​കാ​ര​മ​യ​മായ പടു​കൂ​റ്റന്‍ വല​യില്‍ പെ​ട്ടു​പോ​യി; ഇരു​ണ്ട വല​ച്ച​ര​ടു​ക​ളി​ലൂ​ടെ ആ ഭയ​ങ്ക​ര​നായ എട്ടു​കാ​ലി നി​ഴ​ല്പാ​ടു​ക​ളില്‍ തു​ള്ളി​യി​ള​കി​ക്കൊ​ണ്ടു പാ​ഞ്ഞ​ടു​ക്കു​ന്ന​താ​യി ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന് ബോധം വന്നു. അയാള്‍ ആ അഴി​വാ​തി​ലി​നു പുറം കാ​ട്ടി, കല്‍വി​രി​യില്‍ മരി​യു​സ്സി​ന്റെ അടു​ത്താ​യി കാല്‍മു​ട്ടു​കള്‍ക്കി​ട​യില്‍ തല കു​നി​ഞ്ഞു ഇരി​പ്പാ​യി, അല്ല അങ്ങ​നെ നി​ല​ത്തേ​ക്കു പി​ടി​ച്ചു മറി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു എന്നു പറ​യ​ട്ടെ! ഇതു കഠി​ന​മായ മനോ​വേ​ദ​ന​യു​ടെ ഒടു​വി​ല​ത്തെ തു​ള്ളി​യാ​യി​രു​ന്നു.

ഈ അഗാ​ധ​മായ വി​ഷാ​ദ​ത്തി​ന്നി​ട​യില്‍ അയാള്‍ ആരെ​പ്പ​റ്റി​യാ​ണ് ആലോ​ചി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്? തന്നെ​പ്പ​റ്റി​യും മരി​യു​സ്സി​നെ​പ്പ​റ്റി​യു​മ​ല്ല. അയാള്‍ കൊ​സെ​ത്തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു വ്യ​സ​നി​ച്ചു.

ഈ മനോ​വി​ഷാ​ദ​ത്തി​ന്നി​ട​യില്‍ അയാ​ളു​ടെ ചു​മ​ലില്‍ ആരോ തൊ​ട്ടു; ഒരു താ​ഴ്‌​ന്ന സ്വരം അയാ​ളോ​ടു പറ​ഞ്ഞു ‘പകു​തി​പ്പ​ങ്ക്’

ആ ഇരു​ട്ടില്‍ ഒരാളോ? നി​രാ​ശ​ത​യെ​പ്പോ​ലെ അത്ര​യ​ധി​കം സ്വ​പ്ന​ത്തി​ന്റെ ഛായ പി​ടി​ക്കു​ന്ന മറ്റൊ​ന്നു​മി​ല്ല. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നു താന്‍ സ്വ​പ്നം കാ​ണു​ക​യാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നി. കാല്‍വെ​പ്പു​ശ​ബ്ദ​മൊ​ന്നും കേ​ട്ടി​ട്ടി​ല്ല, അങ്ങ​നെ വരുമോ? അയാള്‍ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കി.

ഒരു മനു​ഷ്യന്‍ അയാ​ളു​ടെ മുന്‍പി​ലു​ണ്ട്.

ഈ മനു​ഷ്യന്‍ ഒരു സ്ത്രീ​ക്കു​പ്പാ​യ​മി​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു; കാ​ല​ടി​കള്‍ നഗ്ന​ങ്ങ​ളാ​ണ്; പാ​പ്പാ​സ്സു​ക​ളു​ള്ള​തു ഇട​ത്തേ കൈ​യില്‍ പി​ടി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്; കാല്‍വെ​പ്പു​ശ​ബ്ദം കേള്‍ക്കാ​തി​രി​ക്കാന്‍വേ​ണ്ടി അയാള്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു ചെ​ല്ലു​മ്പോള്‍ അവ ഊരി​യ​താ​യി​രി​ക്ക​ണം.

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന് ഒട്ടും സം​ശ​യ​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ല. ഈ കണ്ടു​മു​ട്ടല്‍ അപ്ര​തീ​ക്ഷി​ത​മാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലും, ഈ മനു​ഷ്യന്‍ അയാള്‍ക്കു പരി​ചി​ത​നാ​ണ്. ആ മനു​ഷ്യന്‍ തെ​നാര്‍ദി​യെ​റാ​യി​രു​ന്നു.

ഒരു ഞെ​ട്ടി​ത്തെ​റി​ക്ക​ലോ​ടു​കൂ​ടി​യാ​ണ് ഉണര്‍ന്ന​തെ​ങ്കി​ലും എന്നു​പ​റ​യ​ട്ടെ, അപ​ക​ട​ങ്ങ​ളു​മാ​യി പരി​ച​യ​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ള്ള ആളും ക്ഷ​ണ​ത്തില്‍ തടു​ത്തു​നോ​ക്കേ​ണ്ട​തായ പല അവി​ചാ​രിത കു​ന്ത​പ്ര​യോ​ഗ​ത്തോ​ടും മാ​റു​കാ​ട്ടി ശീ​ലം​വ​ന്നി​ട്ടു​ള്ള ആളു​മായ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ഒരു നി​മി​ഷം​കൊ​ണ്ടു സ്വ​ബോ​ധ​സ്ഥ​നാ​യി, എന്ന​ല്ല, അപ്പോ​ഴ​ത്തെ നില അതി​ല​ധി​കം തക​റാ​വാന്‍ വയ്യാ; ഒരു​ത​ര​ത്തി​ലെ​ത്തി​യി​ട്ടു​ള്ള അപാ​യ​ത്തി​നു പി​ന്നെ​യൊ​രു ഇര​മ്പ​ക്കൂ​ടു​തല്‍ വരാൻ​വ​യ്യാ എന്നു​ണ്ടാ​വും; ഈ രാ​ത്രി​യു​ടെ കറും കറു​പ്പി​നോ​ടു തെ​നാര്‍ദി​യെ​റെ​ക്കൊ​ണ്ടു യാ​തൊ​ന്നും കൂ​ട്ടാന്‍ കഴി​യി​ല്ല.

ഒരു നി​മി​ഷ​നേ​രം ആരും അന​ങ്ങി​യി​ല്ല.

തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ തന്റെ വല​ത്തേ കൈ നെ​റ്റി​ത്ത​ട​ത്തോ​ളം ഉയര്‍ത്തി അതു​കൊ​ണ്ടു ഒരു മറ​യു​ണ്ടാ​ക്കി. എന്നി​ട്ടു കണ്ണു​ക​ളെ ഹേ​മി​ച്ചു കണ്‍പോ​ള​കള്‍ ഒരു​മി​പ്പി​ച്ചു—വാ​യ​യു​ടെ ഒരു ചെറിയ മു​റു​ക്കം​കൂ​ടി​യാ​യാല്‍, മറ്റൊ​രാ​ളെ കണ്ടു മന​സ്സി​ലാ​ക്കാന്‍ ഒരാ​ളെ​ടു​ക്കു​ന്ന ബു​ദ്ധി​പൂര്‍വ്വ​മായ അതി​ശ്ര​ദ്ധ​യു​ടെ ബാ​ഹ്യ​ചി​ഹ്നം, അയാള്‍ തോ​റ്റ​തേ​യു​ള്ളു. ഞങ്ങള്‍ ഇപ്പോള്‍ത്ത​ന്നെ പറ​ഞ്ഞ​വി​ധം ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് വെ​ളി​ച്ച​ത്തി​നെ​തി​രാ​യി​ട്ടാ​ണ് നി​ന്നി​രു​ന്ന​ത്; എന്ന​ല്ല, നട്ടു​ച്ച​യ്ക്കു​കൂ​ടി കണ്ടാല്‍ മന​സ്സി​ലാ​കാ​ത്ത​വി​ധം അയാള്‍ അത്ര​മേല്‍ വൈ​കൃ​ത​പ്പെ​ട്ടും അത്ര​മേല്‍ ചളി​പ​റ്റി​യും അത്ര​മേല്‍ ചോ​ര​പു​ര​ണ്ടു​മി​രു​ന്നി​രു​ന്നു​താ​നും. നേ​രേ​മ​റി​ച്ചു അഴി​വാ​തില്‍നി​ന്നു​ള്ള വെ​ളി​ച്ച​ത്ത്—ഒരു കു​ണ്ടറ വെ​ളി​ച്ച​മാ​യി കരു​വാ​ളി​ച്ച​തു തന്നെ, വാ​സ്ത​വം; എങ്കി​ലും ആ കരു​വാ​ളി​പ്പി​നു​ള്ളില്‍ ഒരു സൂ​ക്ഷ്മ​ത​യു​ണ്ടു്—അവിടെ തെ​ളി​ഞ്ഞു​നി​ന്നി​രു​ന്ന തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍, പൊ​തു​ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ഉന്മേ​ഷം കൂടിയ അല​ങ്കാ​ര​ഭാ​ഷ​യില്‍ പറ​ക​യാ​ണെ​ങ്കില്‍, ക്ഷ​ണ​ത്തില്‍ ഴാങ് വാല്‍യാ​ങ്ങി​ന്റെ കണ്ണു​ക​ളി​ലേ​ക്കു ’ചാടി’. ഈ സ്ഥി​തി​ക​ളു​ടെ അസ​മ​ത്വം ആ രണ്ടു നി​ല​ക​ളും ആ രണ്ടു മനു​ഷ്യ​രും തമ്മില്‍ ഇനി ആരം​ഭി​ക്കാന്‍ പോ​കു​ന്ന നിഗൂഢ ദ്വ​ന്ദ്വ​യു​ദ്ധ​ത്തില്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ ഭാ​ഗ​ത്തേ​ക്ക് അല്പം ഗു​ണ​മു​ണ്ടെ​ന്നു കാ​ണി​ക്കാന്‍ ധാ​രാ​ളം മതി​യാ​യി​രു​ന്നു. മൂ​ടു​പ​ട​മി​ട്ട് ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങും മൂ​ടു​പ​ടം പോയ തെ​നാര്‍ദി​യെ​രും തമ്മില്‍ കൂ​ട്ടി​മു​ട്ടി.

തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ക്കു ആളെ മന​സ്സി​ലാ​യി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നു ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ക്ഷ​ണ​ത്തില്‍ കണ്ടു.

പര​സ്പ​രം അള​വെ​ടു​ത്തു​വെ​ക്ക​യാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നു​മാ​റു രണ്ടു​പേ​രും ആ അര്‍ദ്ധാ​ന്ധ​കാ​ര​ത്തില്‍ ഒരു നി​മി​ഷ​നേ​രം അന്യോ​ന്യം സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി. ഒന്നാ​മ​തു മൗനം ഭഞ്ജി​ച്ച​തു തെ​നാര്‍ദി​യെ​രാ​ണ്.

നി​ങ്ങള്‍ എങ്ങ​നെ​യാ​ണ് പു​റ​ത്തേ​ക്കു കട​ക്കാന്‍ ഭാവം?”

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞി​ല്ല. തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ തു​ടര്‍ന്നു: “ആ പടി​വാ​തി​ലി​ന്റെ പൂ​ട്ടു പറി​ച്ചെ​ടു​ക്കുക സാ​ധ്യ​മ​ല്ല. പക്ഷേ, എന്താ​യാ​ലും, നി​ങ്ങള്‍ക്കു പു​റ​ത്തു കട​ക്ക​ണ​മ​ല്ലോ?”

“അതു നേര്.” ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് പറ​ഞ്ഞു.

“ശരി, എന്നാല്‍ പകു​തി​പ്പ​ങ്കെ​നി​ക്ക്.”

“എന്താ​ണ് നി​ങ്ങ​ളീ​പ്പ​റ​യു​ന്ന​തി​ന്റെ അര്‍ത്ഥം?”

“നി​ങ്ങള്‍ ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ കഥ തീര്‍ത്തു; അതൊ​ക്കെ ശരി, താ​ക്കോല്‍ എന്റെ കൈ​യി​ലാ​ണ്.”

തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ മരി​യു​സ്സി​നെ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ട്ടി. അയാള്‍ തു​ടര്‍ന്നു: “എനി​ക്കു നി​ങ്ങ​ളെ അറി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ; എങ്കി​ലും ഞാന്‍ നി​ങ്ങ​ളെ സഹാ​യി​ക്കും. നി​ങ്ങള്‍ ഒരു സു​ഹൃ​ത്താ​വ​ണം.’

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നു കാ​ര്യം മന​സ്സി​ലാ​യി​ത്തു​ട​ങ്ങി. തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ അയാളെ ഒരു കൊ​ല​പാ​ത​കി​യാ​യി കൂ​ട്ടി​യി​രി​ക്ക​യാ​ണ്.

തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ പി​ന്നേ​യും: “കേള്‍ക്കു, ചങ്ങാ​തി. ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​യി​ലെ​ന്തു​ണ്ടെ​ന്നു നോ​ക്കാ​തെ നി​ങ്ങള്‍ അയാളെ കൊ​ല്ലു​ക​യി​ല്ല. എന്റെ പകു​തി​പ്പ​ങ്ക് എനി​ക്കു തരു. ഞാന്‍ നി​ങ്ങള്‍ക്കു വാ​തില്‍ തു​റ​ന്നു​ത​രാം.”

കീ​റി​പ്പ​റി​ഞ്ഞ സ്ത്രീ​ക്കു​പ്പാ​യ​ത്തി​ന്നി​ട​യില്‍നി​ന്ന് ഒരു പോ​ത്തന്‍ താ​ക്കോല്‍ പകുതി പു​റ​ത്തേ​ക്കെ​ടു​ത്തു അയാള്‍ തു​ടര്‍ന്നു: ’സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ത്തി​ലേ​ക്കു​ള്ള താ​ക്കോല്‍ എന്തു മട്ടാ​ണെ​ന്നു നി​ങ്ങള്‍ക്കു കാ​ണ​ണ​മോ? ഇതാ നോ​ക്കു.’

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് അത്ര​മേല്‍ ‘അന്തം​വി​ട്ടി’രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട് ആ കണ്ട​തു ശരി​ത​ന്നെ​യാ​ണോ എന്ന​യാള്‍ ശങ്കി​ച്ചു. അതു പൈ​ശാ​ചി​ക​രൂ​പ​ത്തില്‍ വന്ന ഈശ്വ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു; തെ​നാര്‍ദി​യെ​രു​ടെ രൂപം ധരി​ച്ചു ഭൂ​മി​യില്‍നി​ന്നു പൊ​ന്തി​വ​ന്ന അയാ​ളു​ടെ ഭാ​ഗ്യം.

തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ തന്റെ സ്ത്രീ​ക്കു​പ്പാ​യ​ത്തി​ന്റെ ഉള്ളി​ലു​ള്ള ഒരു വലിയ കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​യി​ലേ​ക്കു കൈ​മു​ഷ്ടി തി​രു​കി, ഒരു കയര്‍ പു​റ​ത്തേ​ക്കെ​ടു​ത്തു. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നു കാ​ണി​ച്ചു.

നി​ല്ക്കൂ.” അയാള്‍ പറ​ഞ്ഞു, ’ഞാന്‍ നി​ങ്ങള്‍ക്കു കയര്‍ വെ​റു​തെ തരാം.’

“എന്തി​നാ​ണ് കയര്‍?”

ഒരു കല്ലു​കൂ​ടി നി​ങ്ങള്‍ക്കു വേ​ണ്ടി​വ​രും; പക്ഷേ, അതു നി​ങ്ങള്‍ക്കു പു​റ​ത്തു നി​ന്നു കി​ട്ടും. ഒരു കു​പ്പ​ക്കു​ന്നു മു​ഴു​വ​നു​മു​ണ്ട​വി​ടെ.”

ഞാന്‍ ഒരു കല്ലു​കൊ​ണ്ട് എന്തു ചെ​യ്യും?”

വങ്ക, നി​ങ്ങള്‍ക്ക് ആ മര​മു​ട്ടി പു​ഴ​യി​ലേ​ക്കെ​റി​യ​ണ്ടേ? ഒരു കല്ലും ഒരു കയറും വേ​ണ്ടി​വ​രും; അല്ലെ​ങ്കില്‍ അതു വെ​ള്ള​ത്തില്‍ പൊ​ന്തി​ക്കി​ട​ക്കും.”

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് കയര്‍ വാ​ങ്ങി. ഈവിധം ഒരു പാ​വ​പോ​ലെ ചി​ല​പ്പോള്‍ എന്തെ​ങ്കി​ലും സ്വി​ക​രി​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത ഒരാ​ളി​ല്ല.

പെ​ട്ടെ​ന്ന് ഒരു യു​ക്തി തോ​ന്നി​യ​പോ​ലെ തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ കൈ​വി​ര​ലു​കള്‍ പൊ​ട്ടി​ച്ചു.

“ഹാ, നോ​ക്കൂ, എന്റെ ചങ്ങാ​തി, നി​ങ്ങള്‍ എങ്ങ​നെ​യാ​ണ് ആ ചളി​ക്കു​ഴി​യില്‍ നി​ന്നു പു​റ​ത്തു കട​ന്ന​ത്? എനി​ക്ക​തില്‍ ആയു​സ്സു പണയം വെ​ച്ചു​നോ​ക്കാന്‍ ധൈ​ര്യ​മി​ല്ല. ആയി! നി​ങ്ങള്‍ നല്ല നാ​റ്റ​ക്കാ​ര​ന​ല്ല.”

കു​റ​ച്ചു കഴി​ഞ്ഞ് അയാള്‍ തു​ടര്‍ന്നു: “ഞാന്‍ ചില ചോ​ദ്യം ചോ​ദി​ക്കു​ന്നു; പക്ഷേ, ഉത്ത​രം പറ​യാ​തി​രി​ക്കാന്‍ നി​ങ്ങള്‍ക്കു പൂര്‍ണ്ണാ​വ​കാ​ശ​മു​ണ്ട്. വി​ചാ​രണ ചെ​യ്യു​ന്ന നീ​തി​ന്യാ​യാ​ധി​പ​ന്റെ മുന്‍പില്‍ ഒരു നാ​ശം​പി​ടി​ച്ച മണി​ക്കൂര്‍ ചെ​ല​വ​ഴി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​രു​ന്ന​തു മുന്‍കൂ​ട്ടി ചെ​യ്തു പരി​ച​യി​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ന്നു വെ​ക്കുക. അപ്പോള്‍, മി​ണ്ടാ​തി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ങ്കില്‍പ്പി​ന്നെ, ഉറ​ക്കെ​പ്പ​റ​ഞ്ഞു​പോ​യി, എന്നു വരാ​നി​ല്ല. നി​ങ്ങ​ളു​ടെ മുഖം ഞാന്‍ കാ​ണു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നും നി​ങ്ങ​ളു​ടെ പേ​രെ​നി​ക്ക​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടെ​ന്നു​മു​ള്ള​തു സാ​ര​മി​ല്ല; നി​ങ്ങള്‍ ആരാ​ണെ​ന്നും നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ആവ​ശ്യ​മെ​ന്താ​ണെ​ന്നും ഞാന്‍ ധരി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നു കരു​തു​ന്ന​തു തെ​റ്റാ​ണ്. ഞാന്‍ സൂ​ക്ഷ്മ​മ​റി​യു​ന്നു. നി​ങ്ങള്‍ ആ മാ​ന്യ​നെ കു​റ​ച്ചൊ​ന്നു കഷ്ണ​മാ​ക്കി; അപ്പോള്‍ ഇനി അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ എവി​ടെ​യെ​ങ്കി​ലും കു​ഴി​ച്ചു​മൂ​ട​ണം. പു​ഴ​യാ​ണ്, വി​ഡ്ഡി​ത്ത​ത്തെ ഒളി​ച്ചു​വെ​ക്കാ​നു​ള്ള ആ മഹാ​സ​മര്‍ത്ഥ​നാ​ണ്, ഇനി ആവ​ശ്യം. ഞാന്‍ നി​ങ്ങ​ളെ കെ​ണി​യില്‍നി​ന്നു പു​റ​ത്താ​ക്കി​ത്ത​രാം. ഒരു കൊ​ള്ളാ​വു​ന്ന ചങ്ങാ​തി​യെ ദുര്‍ഗ്ഘ​ട​ത്തില്‍നി​ന്നു രക്ഷി​ക്കു​ക​യാ​ണ് എനി​ക്കു ആപാ​ദ​ചൂ​ഢം രസം​പി​ടി​ക്കു​ന്ന പണി.”

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ മാ​ന​ത്തെ അഭി​ന​ന്ദി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ അയാ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ട് സം​സാ​രി​പ്പി​ക്കാന്‍ നോ​ക്കി. അയാ​ളു​ടെ മു​ഖാ​കൃ​തി നോ​ക്കി​ക്കാ​ണാ​നു​ള്ള ശ്ര​മ​ത്തില്‍ തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ അയാ​ളു​ടെ ചു​മ​ലൊ​ന്നു കു​ലു​ക്കി; പക്ഷേ, ഒച്ച​യൊ​ട്ടും പൊ​ന്തി​ക്കാ​തെ അയാള്‍ പറ​ഞ്ഞു: “ആ ചേര്‍ക്കു​ഴി കൈ​യില്‍ക്കി​ട്ടി​യി​ട്ടും, നി​ങ്ങ​ളൊ​ട്ടു കൊ​ള്ളാം. എന്തേ നി​ങ്ങ​ള​യാ​ളെ അതി​ലേ​ക്കു മറി​ക്കാ​ഞ്ഞ​ത്?”

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്, മി​ണ്ടാ​തെ നി​ന്നു.

കഴു​ത്തി​ലു​ള്ള മു​ഴ​വ​രെ​യ്ക്കെ​ത്തു​ന്ന ഒരു കണ്ഠ​വ​സ്ത്ര​മാ​യി ഉപ​യോ​ഗി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്ന കീ​റ​ത്തു​ണി തട്ടി​നീ​ക്കി—ഒരു സഗൗ​ര​വ​മ​നു​ഷ്യ​ന്റെ സമര്‍ത്ഥ​മ​ട്ട് മു​ഴു​വ​നും കാ​ണി​ക്കു​ന്ന ഒരാം​ഗ്യം—തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ പി​ന്നെ​യും തു​ട​ങ്ങി:

“ഏതാ​യാ​ലും നി​ങ്ങള്‍ ചെ​യ്ത​തു നന്നാ​യി. നാളെ ആ ദ്വാ​രം ശരി​പ്പെ​ടു​ത്താന്‍ വന്നെ​ത്തു​ന്ന പണി​ക്കാര്‍ ആ മര​മു​ട്ടി അവിടെ കി​ട​ക്കു​ന്ന​ത് നി​ശ്ച​യ​മാ​യും കാണും; എന്നി​ട്ട് നൂ​ലോ​ടു​നൂ​ലു പി​ടി​ച്ചു, കമ്പോ​ടു​ക​മ്പു തപ്പി, കാ​ര്യ​ത്തി​ലെ​ത്തി​ക്കൂ​ടി, നി​ങ്ങ​ളെ പി​ടി​കൂ​ടും. ആരോ ഒരാള്‍ ഓവു​ചാ​ലി​ലൂ​ടെ പോ​യി​ട്ടു​ണ്ട്. ആര്‍? ആ മനു​ഷ്യന്‍ എതിലേ പു​റ​ത്തു കട​ന്നു? പു​റ​ത്തേ​ക്കു കട​ക്കു​ന്ന​ത് ആരെ​ങ്കി​ലും കണ്ടു​വോ? പൊ​ല്ലീ​സ്സു​കാര്‍ സാ​മര്‍ത്ഥ്യ​ക്ക​ട്ട​ക​ളാ​ണ്. ഓവു​ചാല്‍ ചതി​യ​നാ​ണ്; അവന്‍ നി​ങ്ങ​ളെ​പ്പ​റ്റി കഥ പറ​ഞ്ഞു​തു​ട​ങ്ങും. ഇങ്ങ​നെ​യാ​ണ് കണ്ടെ​ത്തു​ന്ന​ത് അപൂര്‍വ്വ​മാ​ണ്; ആളു​ക​ളു​ടെ ശ്ര​ദ്ധ​യി​ള​കി; എല്ലാ​വര്‍ക്കു​മു​ള്ള സ്വ​ത്താ​യി പുഴ കി​ട​ക്കെ, ഓവു​ചാല്‍ വള​രെ​ക്കു​റ​ച്ചു പേരേ ഉപ​യോ​ഗ​പ്പെ​ടു​ത്താന്‍ നോ​ക്കൂ. പു​ഴ​യാ​ണ് വാ​സ്ത​വ​ത്തി​ലു​ള്ള ശ്മ​ശാ​നം. ഒരു മാ​സം​കൊ​ണ്ട് നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ആളെ അവര്‍ സാ​ങ​ക്ല​നോ​ദില്‍വെ​ച്ച് വല​യി​ട്ടു പി​ടി​ക്കു​മാ​യി​രി​ക്കാം. ആവ​ട്ടെ, ആരാ​ണ​തി​നെ​പ്പ​റ്റി തല പു​ണ്ണാ​ക്കാന്‍? അതൊരു ചീഞ്ഞ ശവം! ആരേ ആ മനു​ഷ്യ​നെ കൊ​ന്നു​ക​ള​ഞ്ഞ​ത്? പാ​രി​സ് തീര്‍ന്നു. നീ​തി​ന്യാ​യം പി​ന്നെ അന്വേ​ഷ​ണം നട​ത്തി​ല്ല. നി​ങ്ങള്‍ ചെ​യ്ത​ത് ഉചി​ത​മാ​യി.”

തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ക്കു വാ​യാ​ടി​ത്തം കൂ​ടു​ന്തോ​റും ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ മാന് മൗ​ന​വൃ​തം വര്‍ദ്ധി​ച്ചു.

ഒരി​ക്കല്‍ക്കൂ​ടി തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ അയാ​ളു​ടെ ചു​മല്‍ പി​ടി​ച്ചു​കു​ലു​ക്കി.

“അപ്പോള്‍ നമു​ക്കി​ക്കാ​ര്യം തീര്‍ക്കുക. നമു​ക്കു പങ്കി​ടുക. നി​ങ്ങള്‍ എന്റെ താ​ക്കോല്‍ കണ്ടു​വ​ല്ലോ; നി​ങ്ങ​ളു​ടെ പണം കാ​ണി​ക്കു.”

തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ കണ്ണു​ന​ട്ടു, ഭയ​ങ്ക​ര​നാ​യി, ശങ്ക​യോ​ടു​കൂ​ടി, ഭീ​ഷ​ണി​പ്പെ​ടു​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും സൗ​മ്യ​മ​ട്ടി​ലി​രു​ന്നു.

ഒര​ത്ഭു​ത​ക​ര​സം​ഗ​തി: തെ​നാര്‍ദി​യെ​രു​ടെ മട്ടി​നു ഒരു വൈ​കൃ​ത​മു​ണ്ട്; അയാള്‍ക്കു നല്ല മന​സ്സ​മാ​ധാ​ന​മി​ല്ലെ​ന്നു തോ​ന്നും; ഒര​ത്ഭു​ത​ഭാ​വം നടി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും അയാള്‍ താ​ഴ്‌​ന്ന​സ്വ​ര​ത്തി​ലേ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്നു​ള്ളു; ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്കു വായ പൊ​ത്തി പതു​ക്കെ മന്ത്രി​ക്കും, ഛു!” അതി​ന്റെ കാരണം ഊഹി​ക്കാന്‍ വയ്യ. അവ​ര​ല്ലാ​തെ അവി​ടെ​യെ​ങ്ങും വേ​റെ​യൊ​രാ​ളി​ല്ല. വേ​റെ​യും ഘാ​തു​ക​ന്മാര്‍ ഏതോ മൂ​ല​യില്‍ ഒളി​ച്ചു​നി​ല്ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​വ​ണ​മെ​ന്നും അവര്‍ക്കു പണം പങ്കി​ട്ടു കൊ​ടു​ക്കാന്‍ തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ ഇഷ്ട​പ്പെ​ടു​ന്നി​ല്ലാ​യി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നും ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ഊഹി​ച്ചു.

തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ തു​ടര്‍ന്നു: “കാ​ര്യം തീര്‍ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തുക. ആ മര​മു​ട്ടി​യു​ടെ പൊ​ത്തില്‍ എന്തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു?”

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് കീ​ശ​ക​ളില്‍ തപ്പി.

വാ​യ​ന​ക്കാര്‍ ഓര്‍മ്മി​ക്കു​ന്ന​വി​ധം, എപ്പോ​ഴും കു​റ​ച്ചു പണം കൈ​യില്‍ വെ​യ്ക്കു​ന്ന​ത് അയാ​ളു​ടെ ഒരു പതി​വാ​ണ്. ആ മനു​ഷ്യന്‍ അനു​ഭ​വി​ച്ചു​പോ​രു​ന്ന താല്‍ക്കാ​ലി​ക​യു​ക്തി​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു​ള്ള വ്യ​സ​ന​ക​ര​ജീ​വി​തം ഇതിനെ അയാ​ളു​ടെ ഒരു നി​യ​മ​മാ​ക്കി​ത്തീര്‍ത്തു. എന്താ​യാ​ലും ഇക്കു​റി അയാള്‍ കരു​താ​തെ അപ​ക​ട​ത്തില്‍പ്പെ​ട്ടു. തലേ​ദി​വ​സം വൈ​കു​ന്നേ​രം ഒരു രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ര​ക്ഷി​ഭ​ട​ന്റെ ഉടു​പെ​ടു​ത്തി​ട്ട സമ​യ​ത്തു്, വ്യ​സ​ന​ക​ര​മായ മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തില്‍ മു​ങ്ങി​യി​രി​ക്കെ, അയാള്‍ തന്റെ പോ​ക്ക​റ്റു​പു​സ്ത​ക​മെ​ടു​ക്കാന്‍ മറ​ന്നു​പോ​യി. ഗഡി​യാള്‍ക്കീ​ശ​യില്‍ കു​റ​ച്ചു ചി​ല്ല​റ​മാ​ത്ര​മേ അയാ​ളു​ടെ പക്ക​ലു​ള്ളൂ. ചളി​കൊ​ണ്ട് ഈറന്‍പി​ടി​ച്ച കു​പ്പാ​യ​ക്കീശ തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ അകം​പു​റം മറി​ച്ചു. നി​ല​വ​റ​യു​ടെ ചു​മര്‍വ​ള​രില്‍ ഒരു ലൂ​യി​യും രണ്ട് അയ്യ​ഞ്ചു ഫ്രാ​ങ്ക് നാ​ണ്യ​വും അഞ്ചോ ആറോ സൂവും ചി​ന്നി​യി​ട്ടു.

തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ സാ​കൂ​ത​മായ ഒരു കഴു​ത്തു​വെ​ട്ട​ലോ​ടു​കൂ​ടി താ​ഴ​ത്തെ ചു​ണ്ടു പി​ളര്‍ത്തി.

“നി​ങ്ങള്‍ അയാളെ വളരെ കു​റ​ഞ്ഞ വി​ല​യ്ക്കു പൊ​തു​ക്കി​ക്ക​ള​ഞ്ഞു​വ​ല്ലോ.” അയാള്‍ പറ​ഞ്ഞു.

വലിയ പരി​ചി​ത​നെ​ന്ന​പോ​ലെ അയാള്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങി​ന്റെ​യും മരി​യു​സ്സി​ന്റെ​യും കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​കള്‍ ഞെ​ക്കി​നോ​ക്കി. വെ​ളി​ച്ച​ത്തോ​ടു പു​റം​തി​രി​ഞ്ഞു നില്‍ക്കു​ന്ന​തില്‍ അധി​ക​വും ശ്ര​ദ്ധ​പ​തി​ച്ചി​രു​ന്ന ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് അയാള്‍ക്കി​ഷ്ട​മു​ള്ള​തു ചെ​യ്തു​കൊ​ള്ള​ട്ടെ എന്നു വെ​ച്ചു.

മരി​യു​സ്സി​ന്റെ പു​റം​കു​പ്പാ​യ​ത്തില്‍ കൈ നട​ത്തു​ന്ന​തി​നി​ട​യ്ക്ക് ഒരു കീ​ശ​ത​പ്പി​യു​ടെ സാ​മര്‍ത്ഥ്യ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി​യും ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് അറി​യാ​തെ​യും അതി​ന്റെ ഒരു കഷണം ചീ​ന്തി​യെ​ടു​ത്തു തന്റെ സ് സ്ത്രീ​ക്കു​പ്പാ​യ​ത്തി​ന​ടി​യില്‍ ഒളി​ച്ചു​വെ​ച്ചു: ആ കൊ​ല​പാ​ത​കം നട​ത്തി​യ​വ​നേ​യും നട​ത്ത​പ്പെ​ട്ട​വ​നേ​യും ഇനി​യൊ​രി​ക്കല്‍ കണ്ടു​പി​ടി​ക്കാന്‍ ആ ശീ​ല​ക്ക​ഷ്ണം ഉപ​യോ​ഗ​പ്പെ​ടു​മെ​ന്ന് അയാള്‍ കരു​തി​യി​രി​ക്കാം. ഏതാ​യാ​ലും ആകെ മു​പ്പ​തു ഫ്രാ​ങ്കേ കണ്ടെ​ത്തി​യു​ള്ളു.

“അപ്പോള്‍’, അയാള്‍ പറ​ഞ്ഞു: “നി​ങ്ങ​ളു​ടെ രണ്ടു​പേ​രു​ടെ​യും പക്കല്‍ക്കൂ​ടി ഇതി​ല​ധി​ക​മി​ല്ല.”

എന്നി​ട്ടു “പകു​തി​പ്പ​ങ്ക്’ എന്നു​ള്ള തന്റെ മു​ദ്രാ​വാ​ക്യം മറ​ന്നു. മു​ഴു​വ​നും അയാള്‍ കൈ​യില്‍ വെ​ച്ചു.

ആ സൂ​നാ​ണ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ കാ​ര്യ​ത്തില്‍ അയാള്‍ അല്പം ശങ്കി​ച്ചു​നി​ന്നു. ഒടു​വില്‍ മതി​യായ ആലോ​ച​ന​യ്ക്കു​ശേ​ഷം ഇങ്ങ​നെ പി​റു​പി​റു​ത്തു​കൊ​ണ്ട് അതു​ക​ളും അയാള്‍ പെ​റു​ക്കി​യെ​ടു​ത്തു. ‘എന്തെ​ങ്കി​ലു​മാ​വ​ട്ടെ. നി​ങ്ങള്‍ ആക​പ്പാ​ടെ വള​രെ​ക്കു​റ​ച്ചു സം​ഖ്യ​യ്ക്ക് ആളു​ക​ളെ കഴു​ത്തു​ചെ​ത്തു​ന്നു.’

അതു കഴി​ഞ്ഞ് അയാള്‍ ഒരി​ക്കല്‍ക്കൂ​ടി തന്റെ സ്ത്രീ​ക്കു​പ്പാ​യ​ത്തി​ന​ടി​യില്‍ നി​ന്ന് ആ പോ​ത്തന്‍താ​ക്കോ​ലെ​ടു​ത്തു.

“അപ്പോള്‍, എന്റെ ചങ്ങാ​തി, നി​ങ്ങള്‍ക്കി​നി പു​റ​ത്തു കട​ക്ക​ണം. ശരി, ഇതി​പ്പോള്‍ ഒരു ചന്ത​സ്ഥ​ലം പോ​ലെ​യാ​ണ്, പു​റ​ത്തേ​ക്കു പോ​ക​ണ​മെ​ങ്കില്‍ പണം കൊ​ടു​ക്ക​ണം. നി​ങ്ങള്‍ പണം തന്നു, ഇനി പോ​യാ​ട്ടെ.”

അയാള്‍ ചി​രി​ക്കാന്‍ തു​ട​ങ്ങി.

ഈ അപ​രി​ചി​ത​നു തന്റെ താ​ക്കോല്‍കൊ​ണ്ടു​ള്ള സാ​ഹാ​യം ചെ​യ്തു കൊ​ടു​ക്കാ​നും തന്നെ​യ​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​രാ​ളെ ആ പടി​യി​ലൂ​ടെ പു​റ​ത്തേ​ക്കു പറ​ഞ്ഞ​യ​യ്ക്കാ​നും അയാളെ പ്രേ​രി​പ്പി​ച്ച​ത് ഒരു കൊ​ല​പാ​ത​കി​യെ രക്ഷ​പ്പെ​ടു​ത്താ​നു​ള്ള വെറും രസം​ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു​വോ? ഞങ്ങള്‍ക്കു സം​ശ​യ​മു​ണ്ട്. മരി​യു​സ്സി​നെ എടു​ത്തു ചു​മ​ലി​ലേ​റ്റാന്‍ തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നെ സഹാ​യി​ച്ചു; എന്നി​ട്ട് പെ​രു​വി​ര​ലി​ന്മേല്‍, നഗ്ന​ങ്ങ​ളായ കാ​ലു​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടി, ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നോ​ടു പി​ന്നാ​ലെ പോ​രാന്‍ ആം​ഗ്യം കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട്, നേരേ അഴി​വാ​തി​ലി​ന്റെ അടു​ക്ക​ലെ​യ്ക്കു ചെ​ന്നു. പു​റ​ത്തേ​ക്കു നോ​ക്കി, മി​ണ്ട​രു​തെ​ന്ന് വായ പൊ​ത്തി​ക്കാ​ണി​ച്ചു, ശങ്ക​യോ​ടു​കൂ​ടി എന്നു തോ​ന്നും, കുറേ ക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ളോ​ളം അന​ങ്ങാ​തെ നി​ന്നു; തന്റെ ഉറ്റു​നോ​ട്ടം അവ​സാ​നി​ച്ച​ശേ​ഷം, താ​ക്കേല്‍ പൂ​ട്ടി​ലി​ട്ടു. ഓടാ​മ്പല്‍ നീ​ങ്ങി. വാ​തില്‍ തു​റ​ന്നു. അത് ഒരൊ​ച്ച​യു​ണ്ടാ​ക്കി​യി​ല്ല. ഒന്നു കി​രു​കി​രു​ത്തി​ല്ല. അതു നന്നേ സൗ​മ്യ​മ​ട്ടില്‍ നീ​ങ്ങി​നി​ന്നു.

സശ്ര​ദ്ധം മെ​ഴു​ക്കി​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന ആ വാ​തി​ലും തി​രി​കു​റ്റി​ക​ളും ആദ്യം തോ​ന്നു​ന്ന​തി​ല​ധി​കം തവണ ഇള​കി​നീ​ങ്ങാ​റു​ണ്ട്. ഈ സൗ​മ്യത ശങ്കാ​ജ​ന​ക​മാ​ണ്; ഉപാ​യ​ത്തില്‍ അങ്ങോ​ട്ട് ആളു​കള്‍ പോ​വു​ക​യും വരി​ക​യും പതി​വു​ണ്ടെ​ന്നും, രാ​ത്രി​ഞ്ച​ര​ന്മാര്‍ ആ വാ​തി​ലി​ലൂ​ടെ മി​ണ്ടാ​തെ സഞ്ച​രി​ക്കാ​റു​ണെ​ന്നും, ദു​ഷ്പ്ര​വൃ​ത്തി അതിലേ ചെ​ന്നാ​യ​പ്പ​തു​ങ്ങി​ന​ട​ത്തം നട​ക്കാ​റു​ണ്ടെ​ന്നു​മാ​ണ് അതി​ന്റെ സൂചന.

ഓവു​ചാല്‍ ഏതോ നി​ഗൂ​ഡ​സം​ഘ​ത്തി​ന്റെ ഒരു കൂ​റ്റു​കാ​ര​നാ​ണെ​ന്നു സ്പ​ഷ്ടം. ഈ മൗ​ന​ശീ​ല​നായ അഴി​വാ​തില്‍ മോ​ഷ​ണ​ദ്ര​വ്യ​ങ്ങ​ളെ വാ​ങ്ങി സൂ​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന​വ​നാ​ണ്.

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നു കട​ക്കാന്‍മാ​ത്രം പഴുതു കൊ​ടു​ക്കു​മാ​റ് തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ വാ​തില്‍ അല്പം തു​റ​ന്നു​വെ​ച്ചു. വീ​ണ്ടും അട​ച്ചു, ഇര​ട്ട​പ്പൂ​ട്ടു പൂ​ട്ടി, പി​ന്നെ​യും ഒരു ശ്വാ​സ​ത്തി​ന്റെ​യ​ല്ലാ​തെ അതില്‍ക്ക​വി​ഞ്ഞ ഒച്ച​യു​ണ്ടാ​ക്കാ​തെ, ഇരു​ട്ടി​ലേ​ക്കു​ത​ന്നെ ഊളി​യി​ട്ടു. അയാള്‍ നരി​യു​ടെ വി​ല്ലീ​സ്ക്കാ​ല​ടി​ക​ളോ​ടു​കൂ​ടി​യാ​ണ് നട​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നു തോ​ന്നി.

ഒരു​നി​മി​ഷം​കൂ​ടി കഴി​ഞ്ഞു, ആ പി​ശാ​ച​രൂ​പി​യായ ഈശ്വ​രന്‍ വീ​ണ്ടും അദൃ​ശ്യ​ത​യി​ലേ​ക്കു​ത​ന്നെ തി​രി​ച്ചു​പോ​യി.

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് പു​റ​ത്തെ​ത്തി.

അയാള്‍ മരി​യു​സ്സി​നെ പു​ഴ​വ​ക്ക​ത്തി​റ​ക്കി.

അവര്‍ വെ​ളി​ച്ച​ത്താ​യി!

വി​ഷ​വാ​യു, അന്ധ​കാ​രം, ഭയ​ങ്ക​ര​സ്ഥി​തി, അയാ​ളു​ടെ പി​ന്നില്‍പ്പെ​ട്ടു. പരി​ശു​ദ്ധ​വും ആരോ​ഗ്യ​ക​ര​വും ജീ​വ​നു​ള്ള​തും ആഹ്ലാ​ദ​കാ​രി​യും സു​ഖ​മാ​യി ശ്വ​സി​ക്കാ​വു​ന്ന​വ​യു​മായ കാ​റ്റ് അയാ​ളു​ടെ നാ​ലു​പു​റ​ത്തും ധാ​രാ​ളം. അയാ​ളു​ടെ ചു​റ്റു​പാ​ടും നി​ശ്ശ​ബ്ദത; പക്ഷേ, സൂ​ര്യന്‍ അസ്ത​മി​ച്ച ഉടനേ തെ​ളി​ഞ്ഞു​കി​ട​ക്കു​ന്ന ആകാ​ശ​ത്തി​നു ചു​വ​ട്ടി​ലു​ള്ള ആ സന്തോ​ഷ​ക​ര​മായ നി​ശ്ശ​ബ്ദത. സന്ധ്യ​യാ​യി; കഠി​ന​മായ മനോ​വേ​ദ​ന​യില്‍നി​ന്നു പു​റ​ത്തു ചാ​ടാന്‍ ഒരു കറു​ത്ത മൂ​ടു​പ​ടം ആവ​ശ്യ​മു​ള്ള സക​ലര്‍ക്കും ഏക​ര​ക്ഷ​യായ രാ​ത്രി വന്നു​തു​ട​ങ്ങി. എല്ലാ ഭാ​ഗ​ത്തും ആകാശം ഒരു മഹ​ത്തായ ശാ​ന്ത​ത​പോ​ലെ കാ​ണ​പ്പെ​ട്ടു. ഒരു ചും​ബ​ന​ത്തി​ന്റെ ഒച്ച​യോ​ടു​കൂ​ടി പു​ഴ​വെ​ള്ളം അയാ​ളു​ടെ കാ​ല​ടി​ക​ളില്‍ വന്നു​തൊ​ടു​ന്നു. ഷാം​സെ​ലി സെ​യി​ലെ ഇരി​മ്പ​ക​മ​ര​ങ്ങ​ളില്‍ വെ​ച്ച് അന്യോ​ന്യം സു​ഖ​നി​ദ്ര​യെ ആശം​സി​ക്കു​ന്ന പക്ഷി​ക്കൂ​ടു​ക​ളു​ടെ ആകാ​ശ​വാ​ണി കേള്‍ക്കാ​നു​ണ്ട്. മു​കള്‍ഭാ​ഗ​ത്തി​ന്റെ മങ്ങിയ നീ​ല​വര്‍ണ്ണ​ത്തെ ഭം​ഗി​യില്‍ തു​ള​ച്ചു​വ​ന്ന​വ​യും മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തി​നു മാ​ത്രം കാ​ണാ​വു​ന്ന​വ​യു​മായ ചില നക്ഷ​ത്ര​ങ്ങള്‍ മഹ​ത്ത്വ​ത്തി​നി​ട​യ്ക്കു ചില ചെറിയ അസ്പ​ഷ്ട​പ്ര​കാ​ശ​ങ്ങ​ളെ ഉദി​പ്പി​ച്ചു. സാ​യം​കാ​ലം ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ തല​യ്ക്കു​മീ​തേ അപാ​ര​ത​യു​ടെ എല്ലാ മനോ​ഹ​ര​ത​ക​ളേ​യും തറ​ന്നു കാ​ണി​ക്കു​ക​യാ​ണ്.

ഉവ്വ് എന്നോ ഇല്ല എന്നോ രണ്ടും പറ​യാ​ത്ത ആ മനോ​ഹ​ര​വും അനി​ശ്ചി​ത​വു​മായ സമ​യ​മാ​ണ​ത്. കു​റ​ച്ചു ദൂ​ര​ത്തെ​ത്തി​യാല്‍പ്പി​ന്നെ ആളെ അറി​യി​ല്ലെ​ന്നാ​ക​ത്ത​ക്ക​വി​ധം രാ​ത്രി വേ​ണ്ടി​ട​ത്തോ​ളം മുന്‍പോ​ട്ടു വന്നു​ക​ഴി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു; എന്നാല്‍ അടു​ത്തെ​ത്തി​യാല്‍ നല്ല​വ​ണ്ണം ആളെ അറി​യാ​മെ​ന്നാ​കു​മാ​റ് അത്ര​മേല്‍ പകല്‍വെ​ളി​ച്ച​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​താ​നും.

ആ അന്ത​സ്സു​കൂ​ടി​യ​തും ഓമ​നി​ക്കു​ന്ന​തു​മായ ഗൌ​ര​വ​ത്തില്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ചില നി​മി​ഷ​ങ്ങ​ളോ​ളം അവ​ശ​നാ​യി ആണ്ടു​മു​ങ്ങി; ഭാ​ഗ്യം​കെ​ട്ട സാ​ധു​വി​നെ അല​ട്ടു​വാന്‍ കഷ്ട​പ്പാ​ടു ശങ്കി​ച്ചു​നി​ല്ക്കു​ന്നു; സക​ല​വും ആലോ​ച​ന​യില്‍ മറ​യു​ന്നു; രാ​ത്രി​പോ​ലെ സമാ​ധാ​നം മനോ​രാ​ജ്യ​ക്കാ​ര​നെ മൂ​ടി​ക്ക​ള​യു​ന്നു; മി​ന്നു​ന്ന സന്ധ്യാ നാ​ള​ങ്ങള്‍ക്കു ചു​വ​ട്ടില്‍വെ​ച്ചു വി​ള​ക്കു കൊ​ളു​ത്ത​പ്പെ​ട്ട ആകാ​ശ​ത്തെ അനു​ക​രി​ച്ച് ആത്മാ​വു നക്ഷ​ത്ര​ങ്ങ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ട് മി​ന്നി​വെ​ച്ച​പോ​ലെ​യാ​വു​ന്നു. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നു തന്റെ ചു​റ്റും വ്യാ​പി​ച്ചു ആ മഹ​ത്തും വ്യ​ക്ത​വു​മായ നി​ഴ​ല്പാ​ടി​നെ​പ്പ​റ്റി വി​ചാ​രി​ക്കാ​തി​രി​ക്കാന്‍ കഴി​ഞ്ഞി​ല്ല; ശാ​ശ്വ​താ​വ​കാ​ശ​ത്തി​ന്റെ അന്ത​സ്സു​കൂ​ടിയ നി​ശ്ശ​ബ്ദ​ത​യില്‍വെ​ച്ച് ആ ആഹ്ലാ​ദ​മൂര്‍ച്ഛ​യു​ടേ​യും ഈശ്വ​ര​സ്തു​തി​യു​ടേ​യും കട​ലില്‍ അയാള്‍ വി​ചാ​ര​ഭ​രി​ത​നാ​യി സ്നാ​നം ചെ​യ്തു. ഉടനെ ചു​മ​ത​ല​യെ​പ്പ​റ്റി​യു​ള്ള ബോധം തി​രി​ച്ചെ​ത്തി​യ​പോ​ലെ അയാള്‍ മരി​യു​സ്സി​ന്റെ അടു​ത്തു​ചെ​ന്നു കു​നി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കി; അയ്യാള്‍ കൈ​യില്‍ വെ​ള്ളം മു​ക്കി പതു​ക്കെ അത് ആ യു​വാ​വി​ന്റെ മു​ഖ​ത്തു തളി​ച്ചു. മരി​യു​സ് കണ്ണു തു​റ​ന്നി​ല്ല; പക്ഷേ, ആ പകുതി തു​റ​ന്ന വാ​യ​യി​ലു​ടെ അയാൾ ശ്വാ​സം കഴി​ച്ചി​രു​ന്നു.

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് പി​ന്നെ​യും പു​ഴ​യില്‍നി​ന്നു വെ​ള്ളം മു​ക്കാ​നു​ള്ള ശ്ര​മ​മാ​യി; ഉടനെ പെ​ട്ടെ​ന്ന്, അദൃ​ശ്യ​നായ ആരോ ഒരാള്‍ അടു​ത്തു പി​ന്നി​ലു​ണ്ടെ​ന്നു തോ​ന്നി​യാല്‍ ഒരാള്‍ക്കു​ണ്ടാ​വു​ന്ന ആ അനിര്‍വ​ച​നീ​യ​മായ സം​ഭ്ര​മം അയാളെ ബാ​ധി​ച്ചു.

എല്ലാ​വര്‍ക്കും പരി​ച​യ​മു​ള്ള​തായ ഈ അനു​ഭ​വ​ത്തെ​പ്പ​റ്റി ഞങ്ങള്‍ മുന്‍പും സൂ​ചി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്.

അയാള്‍ പി​ന്നോ​ക്കം തി​രി​ഞ്ഞു.

കു​റ​ച്ചു മുന്‍പു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തു​പോ​ലെ വാ​സ്ത​വ​ത്തില്‍ ഒരാള്‍ അയാ​ളു​ടെ പി​ന്നി​ലു​ണ്ട്.

ഒരു വലിയ പു​റം​കു​പ്പാ​യ​ത്താല്‍ മൂ​ടി​ക്കെ​ട്ടി, കൈ രണ്ടും കെ​ട്ടി, ഈയം​കൊ​ണ്ടു മകു​ടം​കെ​ട്ടി​ച്ച തല പു​റ​ത്തേ​ക്കു കാ​ണാ​വു​ന്ന ഒരു മു​ണ്ടന്‍വ​ടി വല​ത്തെ കൈ​മു​ഷ്ടി​യില്‍ മു​റു​ക്കി​പ്പി​ടി​ച്ചു. നല്ല ഉയ​ര​മു​ള്ള ഒരാള്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്, മരി​യു​സ്സി​ന്റെ മേല്‍ കു​നി​ഞ്ഞു​നി​ന്നി​രു​ന്ന​തി​നു പി​ന്നില്‍ കു​റ​ച്ച​ടി ദൂ​രെ​യാ​യി നി​ല്പു​ണ്ട്.

അന്ധ​കാ​ര​ത്തി​ന്റെ സാ​ഹാ​യ​ത്താല്‍, അതൊ​രു​ത​രം പ്രേ​ത​മാ​യി​ത്തീര്‍ന്നു. ഒരു സാ​ധാ​ര​ണ​ക്കാ​രന്‍ ആ ഇരു​ട്ടു​കൊ​ണ്ടും ഒരാ​ലോ​ച​നാ​ശീ​ലന്‍ ആ മു​ണ്ടന്‍വ​ടി കൊ​ണ്ടും പേ​ടി​ച്ചു​പോ​വും. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നു അതു ഴാ​വേ​റാ​ണെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​യി. തെ​നാര്‍ദി​യെ​റെ പി​ടി​ക്കാന്‍ കൂ​ടി​യി​രു​ന്ന​ത് ഴാ​വേ​റാ​ണെ​ന്നു നി​ശ്ച​യ​മാ​യും വാ​യ​ന​ക്കാര്‍ ഊഹി​ച്ചി​രി​ക്ക​ണം. വി​ചാ​രി​യാ​തെ വഴി​ക്കോ​ട്ട​യില്‍നി​ന്ന് രക്ഷ​പ്പെ​ട്ട​തി​നു​ശേ​ഷം ഴാ​വേര്‍ നേരെ പൊ​ല്ലീ​സ്സ​ധ്യ​ക്ഷ​ന്റെ ആപ്പീ​സ്സില്‍ച്ചെ​ന്നു, മേ​ലു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​നെ നേ​രി​ട്ടു കണ്ടു വി​വ​ര​മെ​ല്ലാം ചു​രു​ക്ക​ത്തില്‍ പറ​ഞ്ഞു ധരി​പ്പി​ച്ച​തി​ന്നു ശേഷം. ക്ഷ​ണ​ത്തില്‍ തന്റെ താ​ല്ക്കാ​ലിക പ്ര​വൃ​ത്തി​ക്കി​റ​ങ്ങി—അയാ​ളു​ടെ കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​യില്‍ കണ്ടെ​ത്തിയ ആ കു​റി​പ്പു വാ​യ​ന​ക്കാര്‍ ഓര്‍മ്മി​ക്കു​മ​ല്ലോ. അതു കു​റ​ച്ചു​കാ​ല​മാ​യി പൊ​ല്ലീ​സ്സി​ന്റെ സവി​ശേ​ഷ​ശ്ര​ദ്ധ​യെ ആകര്‍ഷി​ച്ചു​വ​രു​ന്ന ഷാം​സെ​ലി​സെ​യ്ക്ക​ടു​ത്തു​ള്ള സെ​യിന്‍ന​ദി​യു​ടെ വക്ക​ത്തു കാ​വല്‍നി​ല്ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അവിടെ അയാള്‍ തെ​നാര്‍ദി​യെ​റെ കണ്ടെ​ത്തി, അയാളെ പി​ന്തു​ടര്‍ന്നു. ശേഷം വാ​യ​ന​ക്കാര്‍ക്കു​റി​യാം.

അപ്പോള്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന് അത്ര​യും ഉപ​ചാ​ര​പൂര്‍വ്വം ആ അഴി​വാ​തില്‍ തു​റ​ന്നു​കൊ​ടു​ത്ത തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ ഒരു സൂ​ത്ര​മാ​ണ് കാ​ണി​ച്ച​തെ​ന്ന് എളു​പ്പ​ത്തില്‍ മന​സ്സി​ലാ​ക്കാം. ഴാ​വേര്‍ അപ്പോ​ഴും അവിടെ കാ​വ​ലു​ണ്ടെ​ന്നു തെ​നാര്‍ദി​യെ​ക​ക്കു; തനിയെ തോ​ന്നി; നാ​യാ​ട​പ്പെ​ടു​ന്ന മനു​ഷ്യ​ന് ഒരി​ക്ക​ലും തെ​റ്റാ​ത്ത ഒര​പാ​യ​ബോ​ധ​മു​ണ്ട്; ആ നാ​യാ​ട്ടു​നാ​യ​യ്ക്ക്, അതി​നാല്‍ ഒരെ​ല്ലിന്‍ക​ഷ്ണം എറി​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ത്തേ പറ്റൂ. ഒരു കൊ​ല​പാ​ത​കി, എന്തു ദൈ​വാ​നു​ഗ്ര​ഹം! അത്ര​യും നല്ല ഒരു സൗ​ക​ര്യം ഒരി​ക്ക​ലും വെ​റു​തെ കള​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ. തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ തനി​ക്കു പകരം ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നെ പു​റ​ത്തേ​ക്കാ​ക്കി. പൊ​ല്ലീ​സ്സി​നു ഒരി​ര​യു​ണ്ടാ​ക്കി​ക്കൊ​ടു​ത്തു. തന്നില്‍ നി​ന്നു തല്‍ക്കാ​ലം നോ​ട്ടം​പി​ടി​ച്ചു തി​രി​ച്ചു, കു​റേ​ക്കൂ​ടി വലിയ ഒരു കാ​ര്യ​ത്താല്‍ത്ത​ന്നെ അവ​രെ​ക്കൊ​ണ്ട് വി​സ്മ​രി​പ്പി​ച്ചു. ഴാ​വേര്‍ക്ക് അവിടെ കാ​ത്തു​നി​ന്ന​തി​നു കൂലി കൊ​ടു​ത്തു—എപ്പോ​ഴും അതൊ​രൊ​റ്റു​കാ​ര​ന്ന് അഭി​മാ​ന​ക​ര​മാ​ണ​ല്ലോ​മു​പ്പ​തു ഫ്രാ​ങ്ക് സമ്പാ​ദി​ച്ചു. ആ തി​ര​ക്കി​ന​ടി​യില്‍ നി​ശ്ച​യ​മാ​യും രക്ഷ​പ്പെ​ട്ടു​കൊ​ള്ളാ​മെ​ന്ന ഉള്ളു​കൊ​ണ്ടു കണ​ക്കാ​ക്കി.

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ഒര​പ​ക​ട​ത്തില്‍നി​ന്നു മറ്റൊ​ന്നി​ലേ​ക്കു ചാടി.

ഈ രണ്ടു കൂ​ട്ടി​മു​ട്ട​ലു​കള്‍, ഒന്നു കഴി​ഞ്ഞ​തോ​ടു​കൂ​ടി​ത്ത​ന്നെ മറ്റൊ​ന്നു, തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ പോയ ഉട​നേ​ത​ന്നെ ഴാ​വേര്‍—ഒരു വല്ലാ​ത്ത പി​ടി​ച്ചു​കു​ലു​ക്ക​ലാ​യി.

ഴാ​വേര്‍ക്കു ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നെ മന​സ്സി​ലാ​യി​ല്ല; അയാള്‍ ഞങ്ങള്‍ പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്ന​തു​പോ​ലെ എന്തെ​ന്നി​ല്ലാ​തെ മാ​റി​യി​രു​ന്നു, അയാള്‍ കെ​ട്ടി​യി​രു​ന്ന കയ്യെ​ടു​ത്തി​ല്ല; ഒര​ദൃ​ശ്യ​മായ അന​ക്കം​കൊ​ണ്ടു മു​ണ്ടന്‍വ​ടി കൈ​പ്പി​ടി​യില്‍ ഒന്നു​കൂ​ടി ഉറ​പ്പി​ച്ച​തി​നു​ശേ​ഷം ഒരു നേരിയ ശാ​ന്ത​സ്വ​ര​ത്തില്‍ ചോ​ദി​ച്ചു: ”ആര്?”

“ഞാന്‍.”

“ആരാണ് ഞാന്‍?”

“ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്.’

ഴാ​വേര്‍ മു​ണ്ടന്‍വ​ടി കടി​ച്ചു, ഒട്ടു കു​നി​ച്ചു, ദേ​ഹ​മൊ​ന്ന് ചാ​ച്ചു, തന്റെ ശക്തി​കൂ​ടിയ രണ്ടു കൈ​ക​ളും ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ ചു​മ​ലു​ക​ളില്‍ പതി​ച്ചു—രണ്ടു കൊ​ടി​ലു​കള്‍ക്കെ​ന്ന​പോ​ലെ ആ ചു​മല്‍ മു​റു​കി​ക്കൂ​ടി— സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി​പ്പ​ഠി​ച്ചു, ആളെ അറി​ഞ്ഞു. രണ്ടു​പേ​രു​ടേ​യും മു​ഖ​ങ്ങള്‍ ഏതാ​ണ്ടു തൊ​ട്ടു. ഴാ​വേ​രു​ടെ നോ​ട്ടം ഭയ​ങ്ക​ര​മാ​യി​രു​ന്നു.

ഒരു കാ​ട്ടു​പു​ച്ച​യു​ടെ പി​ടു​ത്ത​ത്തില്‍ ഒരു സിം​ഹ​മെ​ന്ന​പോ​ലെ ഴാ​വേ​രു​ടെ പി​ടു​ത്ത​ത്തില്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് അന​ങ്ങാ​തെ നി​ന്നു.

“ഇന്‍സ്പെ​ക്ടര്‍ ഴാ​വേര്‍,’ അയാള്‍ പറ​ഞ്ഞു, നി​ങ്ങള്‍ക്ക് എന്നെ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ പി​ടി​യില്‍ക്കി​ട്ടി. എന്ന​ല്ല, ഇന്നു രാ​വി​ലെ​മു​തല്‍ ഞാന്‍ എന്നെ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ തറ​വാ​ട്ടു​കാ​ര​നാ​യി കൂ​ട്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. നി​ങ്ങ​ളില്‍നി​ന്നു വി​ട്ടു​പോ​ക​ണ​മെ​ന്നു​ള്ള ഉദ്ദേ​ശ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി​യ​ല്ല എന്റെ മേല്‍വി​ലാ​സം ഞാന്‍ നി​ങ്ങള്‍ക്കു പറ​ഞ്ഞു​ത​ന്ന​ത്. ഇതാ, ഞാൻ ഒന്നു​മാ​ത്രം, എനി​ക്കൊ​രു​പ​കാ​രം ചെ​യ്യ​ണം.”

ഴാ​വേര്‍ അയാ​ളു​ടെ വാ​ക്കു​ക​ളൊ​ന്നും കേള്‍ക്കു​ന്ന​താ​യി തോ​ന്നി​യി​ല്ല. അയാള്‍ തന്റെ കണ്ണു​ക​ളെ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങില്‍ ഊന്നി​പ്പ​തി​ച്ചു നില്‍ക്ക​യാ​ണ്. കവി​ളു​കള്‍ ചു​ളു​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്നു; ചു​ണ്ടു​കള്‍ മൂ​ക്കി​ന്റെ അടു​ക്ക​ലെ​യ്ക്കു പൊ​ന്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു ഒരു കാ​ടന്‍ മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തി​ലാ​ണ്ട​തി​ന്റെ അട​യാ​ളം, ഒടു​വില്‍ അയാള്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നെ വി​ട്ട്, ഒരു വള​വു​മി​ല്ലാ​ത്ത​വി​ധം നീ​ണ്ടു​നി​വര്‍ന്നു നി​ന്നു, വീ​ണ്ടും മു​ണ്ടന്‍വ​ടി മു​റു​ക്കി​പ്പി​ടി​ച്ചു സ്വ​പ്ന​ത്തി​ലെ​ന്ന​പോ​ലെ ഈ ചോ​ദ്യം, ചോ​ദി​ച്ചു എന്ന​ല്ല പറ​യേ​ണ്ട​ത്, മന്ത്രി​ച്ചു: “നി​ങ്ങള്‍ ഇവിടെ എന്തു ചെ​യ്യു​ന്നു? ഈയാള്‍ ആരാണ്?”

അയാള്‍ പി​ന്നെ​യും ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങി​നെ നീ എന്നു വി​ളി​ക്കാന്‍ മടി​ച്ചു.

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു അയാ​ളു​ടെ ശബ്ദം ഴാ​വേ​റെ ഒന്നു പി​ടി​ച്ചു കു​ലു​ക്കി​യ​തു​പോ​ലെ തോ​ന്നി— ’ഇയാ​ളെ​പ്പ​റ്റി​യാ​ണ് എനി​ക്കു നി​ങ്ങ​ളോ​ടു പറ​യാ​നു​ള്ള​ത്. എന്നെ​ക്കൊ​ണ്ട് നി​ങ്ങള്‍ എന്തു​ചെ​യ്താ​ലും ശരി; പക്ഷേ, ഞാന്‍ ഈ യു​വാ​വി​നെ വേ​ണ്ടേ​ട​ത്ത് എത്തി​ക്ക​ട്ടെ. എനി​ക്ക് ഇത്ര​മാ​ത്ര​മേ നി​ങ്ങള്‍ ചെ​യ്തു തരേ​ണ്ട​തു​ള്ളൂ.’

ഒരു വി​ട്ടൊ​ഴി​ച്ചില്‍ ചെ​യ്തു​ത​രു​മെ​ന്ന് അയാ​ളെ​പ്പ​റ്റി ആളു​കള്‍ വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന എല്ലാ​യ്പോ​ഴും കാ​ണാ​റു​ള്ള​വി​ധം ഴാ​വേ​റു​ടെ മുഖം ഒന്നു ചു​ളു​ങ്ങി. എന്താ​യാ​ലും അയാള്‍ ’ഇല്ലെ’ന്നു പറ​ഞ്ഞി​ല്ല.

വീ​ണ്ടും അയാള്‍ കു​നി​ഞ്ഞു​നി​ന്നു, കീ​ശ​യില്‍നി​ന്ന് ഒരു കൈ​യു​റു​മാല്‍ വലി​ച്ചെ​ടു​ത്തു വെ​ള്ള​ത്തില്‍ നന​ച്ച് അതു​കൊ​ണ്ടു മരി​യു​സ്സി​ന്റെ ചോര പറ്റിയ നെ​റ്റി തു​ട​ച്ചു.

“ഈ മനു​ഷ്യന്‍ വഴി​ക്കോ​ട്ട​യി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.” ഒരു താ​ഴ്‌​ന്ന സ്വ​ര​ത്തി​ലും തന്നോ​ടു​ത​ന്നെ എന്ന​പോ​ലെ​യും അയാള്‍ പറ​ഞ്ഞു: “ഇത് അവര്‍ മരി​യു​സ്സെ​ന്നു വി​ളി​ച്ചി​രു​ന്ന അയാ​ളാ​ണ്.”

മരി​ക്കാന്‍ പോ​വു​ക​യാ​ണെ​ന്നു കരു​തി​യി​രി​ക്കെ​ക്കൂ​ടി​യും സക​ല​വും നോ​ക്കി​ക്കാ​ണു​ക​യും സക​ല​വും മന​സ്സി​രു​ത്തി​ക്കേള്‍ക്ക​യും സക​ല​വും ധരി​ച്ചു​വെ​യ്ക്കു​ക​യും ചെയ്ത ഒരെ​ണ്ണം​പ​റ​ഞ്ഞ ഒറ്റു​കാ​രന്‍; മര​ണ​വേ​ദ​ന​യില്‍ കി​ട​ക്കു​മ്പോള്‍ക്കൂ​ടി​യും അയാള്‍ ഒറ്റു​കാ​ര​ന്റെ പ്ര​വൃ​ത്തി നോ​ക്കി; ശവ​ക്ക​ല്ല​റ​യി​ലെ ഒന്നാ​മ​ത്തെ ഒതു​ക്കി​ന്മേല്‍ കൈ​മു​ട്ടു കു​ത്തി അയാള്‍ ഇരു​ന്നു നോ​ട്ടു​കു​റി​ച്ചു.

അയാൾ മരി​യു​സ്സി​ന്റെ കൈ പി​ടി​ച്ചു ചോ​ര​മി​ടി​പ്പി​നെ പരീ​ക്ഷ​ണം ചെ​യ്തു. “അയാള്‍ക്കു മു​റി​വു പറ്റി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.’ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് പറ​ഞ്ഞു. “അയാള്‍ മരി​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞു,” ഴാ​വേര്‍ പറ​ഞ്ഞു.

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു: “ഇല്ല, ആയി​ട്ടി​ല്ല.”

“അപ്പോള്‍ നി​ങ്ങള്‍ അയാളെ വഴി​ക്കോ​ട്ട​യില്‍നി​ന്ന് എടു​ത്തു​കൊ​ണ്ടു പോ​ന്നു?” ഴാ​വേര്‍ അഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ട്ടു.

ഓവു​ചാ​ലി​ലൂ​ടേ ഈ അപാ​യ​ക​ര​മായ രക്ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​ര​ലി​നെ​പ്പ​റ്റി ഊന്നി​ച്ചോ​ദി​ക്കാ​തി​രി​ക്കു​ക​യും ഈ ചോ​ദ്യ​ത്തി​ന് ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് മറു​പ​ടി പറ​യു​ക​യു​ണ്ടാ​യി​ല്ലെ​ന്നു സൂ​ക്ഷി​ക്കാ​തി​രി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്ത​പ്പോള്‍ ഴാ​വേ​റു​ടെ മനോ​രാ​ജ്യ​മ​ഗ്നത കു​റ​ച്ചൊ​ന്നു​മാ​യാല്‍ പോര.

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന് ഒരൊ​റ്റ വി​ചാ​രം മാ​ത്ര​മേ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളു എന്നു തോ​ന്നി. അയാള്‍ തു​ടര്‍ന്നു: “അയാ​ളു​ടെ താമസം മറെ​യില്‍ റ്യൂ ദെ​ഫില്‍ ദ്യു കല്‍വേ​റില്‍ മു​ത്ത​ച്ഛ​നോ​ടു​കൂ​ടി​യാ​ണ്. പേരു ഞാന്‍ മറ​ന്നു​പോ​യി.”

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് മരി​യു​സ്സി​ന്റെ പു​റം​കു​പ്പാ​യ​ക്കീ​ശ​യില്‍ കൈ​യി​ട്ടു തപ്പി, പോ​ക്ക​റ്റു​പു​സ്ത​കം പു​റ​ത്തേ​ക്കു വലി​ച്ചെ​ടു​ത്തു, മരി​യു​സ് പെന്‍സില്‍കൊ​ണ്ട് എഴു​തി​യി​ട്ടു​ള്ള ഭാഗം തു​റ​ന്നു, ഴാ​വേര്‍ക്കു കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു.

അപ്പോ​ഴും വാ​യി​ക്കാന്‍ വേണ്ട വെ​ളി​ച്ച​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അതിനു പുറമേ, ഴാ​വേ​രു​ടെ കണ്ണി​നു കൂ​മ​ന്റെ പൂ​ച്ച​ക്ക​ണ്ണിന്‍പ്ര​കാ​രം സ്വ​ത​സ്സി​ദ്ധ​മാ​യി​രു​ന്നു. അയാള്‍ മരി​യു​സ്സെ​ഴു​തി​യി​ട്ടു​ള്ള കു​റ​ച്ചു വരി​കള്‍ വാ​യി​ച്ചു നോ​ക്കി​യ​തി​നു​ശേ​ഷം മന്ത്രി​ച്ചു: ‘ഗില്‍നോര്‍മാന്‍, റ്യൂ ദെ​ഫില്‍ ദ്യു കല്‍വേര്‍, 6-ാം നമ്പര്‍ ഭവനം.’

എന്നി​ട്ട് അയാള്‍ ഉച്ച​ത്തില്‍പ്പ​റ​ഞ്ഞു: “വണ്ടി​ക്കാ​രന്‍!”

ആവ​ശ്യം നോ​ക്കി കൂ​ലി​വ​ണ്ടി അവിടെ കാ​ത്തു​നി​ല്പു​ണ്ടെ​ന്നു വാ​യ​ന​ക്കാര്‍ ഓര്‍മ്മി​ക്കു​മ​ല്ലോ.

ഴാ​വേര്‍ മരി​യു​സ്സി​ന്റെ പോ​ക്ക​റ്റു​പു​സ്ത​കം തന്റെ പക്കല്‍ വെ​ച്ചു.

ഒരു നി​മി​ഷം കഴി​ഞ്ഞു, പാ​താ​റി​ന്റെ ചാ​മ്പ്ര​സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ ഇറ​ങ്ങി വണ്ടി പു​ഴ​വ​ക്ക​ത്തെ​ത്തി. മരി​യു​സ്സി​നെ പി​ന്നി​രി​പ്പി​ട​ത്തില്‍ ചാ​രി​യി​രു​ത്തി, ഴാ​വേര്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങോ​ടു​കൂ​ടി മുന്‍പു​റ​ത്തെ ഇരി​പ്പി​ട​ത്തി​ലി​രു​ന്നു.

വാ​തില്‍ കൊ​ട്ടി​യ​ട​ച്ചു. വണ്ടി ക്ഷ​ണ​ത്തില്‍ പാ​ഞ്ഞു, ബസ്തീ​ലി​ന്റെ നേരെ പറ​പ​റ​ന്നു.

അവര്‍ പാ​താ​റു കട​ന്നു, തെ​രു​വീ​ഥി​ക​ളി​ലെ​ത്തി. വണ്ടി​പ്പെ​ട്ടി​യി​ന്മേ​ലു​ള്ള ആ കറു​ത്ത സ്വ​രൂ​പം, വണ്ടി​ക്കാ​രന്‍, തന്റെ മെ​ലി​ഞ്ഞ കു​തി​ര​ക​ളെ അടി​ച്ചു​പാ​യി​ച്ചു. വണ്ടി​യില്‍ ഒരു കട്ട​പി​ടി​ച്ച നി​ശ്ശ​ബ്ദത. അന​ക്ക​മ​റ്റ ഒരു മൂ​ല​യില്‍ ചാ​രി​യി​രി​ക്കു​ന്ന ദേ​ഹ​ത്തോ​ടും മാ​റ​ത്തു തൂ​ങ്ങിയ ശി​ര​സ്സോ​ടും തൂ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന കൈ​ക​ളോ​ടും വെ​റു​ങ്ങ​ലി​ച്ച കാല്‍ക​ളോ​ടും കൂടിയ മരി​യു​സ് ഒരു ശവ​മ​ഞ്ച​ത്തെ മാ​ത്ര​മാ​ണ് കാ​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നു തോ​ന്നും; ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് നി​ഴ​ലു​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടും ഴാ​വേര്‍ കല്ലു​കൊ​ണ്ടും ഉണ്ടാ​ക്കി​യ​പോ​ലെ​യി​രു​ന്നു; ഓരോ തെ​രു​വു​വി​ള​ക്കി​ന്റേ​യും മുന്‍പി​ലൂ​ടേ പോ​കു​മ്പോള്‍, ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്കു മി​ന്നല്‍ തട്ടി​യി​ട്ടെ​ന്ന​പോ​ലെ, ഒരു വി​ളർ​പ്പു​നി​റം വ്യാ​പി​ക്കു​ന്ന ഉള്‍ഭാ​ഗ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടിയ ആ രാ​ത്രി​യെ​ക്കൊ​ണ്ടു​നി​റ​ഞ്ഞ വാ​ഹ​ന​ത്തില്‍ വ്യ​സ​ന​ക​ര​മായ സ്ഥാ​വ​ര​ത്വ​ത്തി​ന്റെ മൂ​ന്നു രൂ​പ​ഭേ​ദ​ങ്ങ​ളേ​യും—ശവ​ത്തേ​യും പ്രേ​ത​ത്തേ​യും പ്ര​തി​മ​യേ​യും—യദൃ​ച്ഛാ​സം​ഭ​വം ഒരു​മി​ച്ചു​കൂ​ട്ടി മു​ഖ​ത്തോ​ടു​മു​ഖം ചേര്‍ത്ത് ഇരു​ത്തി​യി​രി​ക്ക​യാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നും.

കല്‍വി​രി​യില്‍ വണ്ടി ഓരോ​ന്നു കു​ലു​ങ്ങു​മ്പോ​ഴും മരി​യു​സ്സി​ന്റെ തല​മു​ടി​യില്‍നി​ന്ന് ഓരോ തു​ള്ളി ചോര ഇറ്റി​റ്റു വീഴും.

വണ്ടി വ്യു ദെ​ഫില്‍ ദ്യു കല്‍വെ​റില്‍ പാം നമ്പര്‍ വീ​ട്ടി​ലെ​ത്തി​യ​പ്പോള്‍ നല്ല​വ​ണ്ണം രാ​ത്രി​യാ​യി.

ഴാ​വേ​റാ​ണ് ആദ്യം ഇറ​ങ്ങി​യ​ത്; വണ്ടി​പ്പ​ടി​വാ​തി​ല്ക്ക​ലു​ള്ള വീ​ട്ടു​ന​മ്പര്‍ അയാള്‍ ഒരു നോ​ട്ടം നോ​ക്കി ഉറ​പ്പി​ച്ചു; നേ​രി​ട്ടു നി​ല്ക്കു​ന്ന ഒരു കോ​ലാ​ടി​ന്റേ​യും ഒരു മനു​ഷ്യ​ക്കു​ര​ങ്ങി​ന്റേ​യും രൂ​പം​കൊ​ണ്ടു പഴയ രീ​തി​യില്‍ മോ​ടി​പി​ടി​പ്പി​ച്ച കൂ​റ്റന്‍ ഉരു​ക്കു​ദ്വാ​ര​താ​ഡ​നി പൊ​ന്തി​ച്ചു ശക്തി​യില്‍ ഒര​ടി​യ​ടി​ച്ചു; പടി​വാ​തില്‍ കു​റ​ച്ചു തു​റ​ന്ന​തോ​ടു​കൂ​ടി ഴാ​വേര്‍ ഒരു​ന്തു​കൊ​ടു​ത്തു. ഏതാ​ണ്ടു​ണര്‍ന്ന വാ​തിൽ​ക്കാ​വ​ല്ക്കാ​രന്‍ കോ​ട്ടു​വാ​യി​ട്ടു​കൊ​ണ്ടും കൈ​യില്‍ ഒരു മെ​ഴു​തി​രി പി​ടി​ച്ചും അവിടെ പ്ര​ത്യ​ക്ഷീ​ഭ​വി​ച്ചു.

വീ​ട്ടില്‍ എല്ലാ​വ​രും ഉറ​ക്ക​മാ​ണ്. വി​ശേ​ഷി​ച്ചും ഒരു ലഹള നട​ക്കു​ന്ന കാ​ല​ത്തു​മ​റേ​യില്‍ ആളു​കള്‍ നേ​ര​ത്തേ കി​ട​പ്പാ​വും. ഇമ്പാ​ച്ചി വരു​ന്നു എന്നു കേള്‍ക്കു​മ്പോള്‍ കു​ട്ടി​കള്‍ പു​ത​പ്പി​നു​ള്ളില്‍ ക്ഷ​ണ​ത്തില്‍ തലയും താ​ഴ്ത്തി കി​ട​ക്കു​ന്ന​തു പോലെ, ഈ കൊ​ള്ളാ​വു​ന്ന കി​ഴ​വന്‍ വെ​ളി​ച്ചം ഭര​ണ​പ​രി​വര്‍ത്ത​ന​ത്തെ പേ​ടി​ച്ച് ഉറ​ക്ക​ത്തില്‍ച്ചെ​ന്ന​ഭ​യം പ്രാ​പി​ക്കു​ന്നു.

ഈയി​ട​യ്ക്കു ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങും വണ്ടി​ക്കാ​ര​നും​കൂ​ടി മരി​യു​സ്സി​നെ വണ്ടി​യില്‍നി​ന്നി​റ​ക്കി; ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് കക്ഷ​ത്തില്‍ പി​ടി​ച്ചു, വണ്ടി​ക്കാ​രന്‍ കാല്‍മു​ട്ടു​കള്‍ താ​ങ്ങി.

അങ്ങ​നെ താ​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​കു​ന്ന​തി​നി​ട​യ്ക്കു ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് അയാ​ളു​ടെ കീ​റി​പ്പ​റി​ഞ്ഞി​രു​ന്ന ഉടു​പ്പി​നു​ള്ളി​ലൂ​ടെ കൈ​യി​ട്ടു നെ​ഞ്ഞു തൊ​ട്ടു​നോ​ക്കി, ഹൃദയം അപ്പോ​ഴും മി​ടി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നു തീര്‍ച്ച​യ​റി​ഞ്ഞു. വണ്ടി​യി​ലി​രു​ന്നു​ള്ള യാത്ര പു​തു​താ​യി എന്തോ ജീ​വ​നു​ണ്ടാ​ക്കി​യ​പോ​ലെ അതു മുന്‍പ​ത്തേ​ക്കാള്‍ കു​റ​ച്ച​ധി​കം ശക്തി​യില്‍ മി​ടി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്.

ഭര​ണാ​ധി​കാ​ര​ത്തി​നും രാ​ജ്യ​ക​ല​ഹ​ത്തി​നു നി​ല്ക്കു​ന്ന ഒരാ​ളു​ടെ വാ​തി​ല്ക്കാ​വ​ല്ക്കാ​ര​ന്റെ സാ​ന്നി​ധ്യ​ത്തി​നും അനു​രൂ​പ​മായ ഒരു സ്വ​ര​ത്തില്‍ ഴാ​വേര്‍ ചോ​ദി​ച്ചു:“ഗില്‍നോര്‍മാന്‍ എന്നു പേ​രു​ള്ള ഒരാള്‍ ഇവി​ടെ​യ​ല്ലേ?” “ഇവി​ടെ​ത്ത​ന്നെ. അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ​ക്കൊ​ണ്ട് എന്തു വേണം?”

മകനെ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നി​ട്ടു​ണ്ട്.’ “അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ മക​നെ​യോ?” വാ​തി​ല്ക്കാ​വ​ല്ക്കാ​രന്‍ അന്തം​വി​ട്ട് ചോ​ദി​ച്ചു.

“അയാള്‍ മരി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.”

ചളി​പു​ര​ണ്ടും കീ​റി​പ്പ​റി​ഞ്ഞു​മു​ള്ള ഉടു​പ്പില്‍ ഴാ​വേ​രു​ടെ പി​ന്നില്‍ നി​ല്ക്കു​ന്ന ഗാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്—വാ​തി​ല്ക്കാ​വ​ല്ക്കാ​രന്‍ അയാളെ ഒരു ഭയ​പ്പാ​ടോ​ടു​കൂ​ടി നോ​ക്കു​ന്നു​ണ്ട—വാ​സ്ത​വം അങ്ങ​നെ​യ​ല്ലെ​ന്ന് തല​യി​ള​ക്കി​ക്കാ​ണി​ച്ചു.

വാ​തി​ല്ക്കാ​വ​ല്ക്കാ​ര​ന്നു ഴാ​വേ​രു​ടെ വാ​ക്കു​ക​ളോ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ ആം​ഗ്യ​മോ മന​സ്സി​ലാ​യ​താ​യി തോ​ന്നി​യി​ല്ല.

ഴാ​വേര്‍ തു​ടര്‍ന്നു: “അയാള്‍ വഴി​ക്കോ​ട്ട​യി​ലേ​ക്കു പോയി; ഇതാ, ഇങ്ങ​നെ തി​രി​ച്ചെ​ത്തി.”

“വഴി​ക്കോ​ട്ട​യി​ലേ​ക്കോ?” വാ​തി​ല്ക്കാ​വ​ല്ക്കാ​രന്‍ അമ്പ​ര​ന്നു ചോ​ദി​ച്ചു.

“അയാള്‍ ചെ​ന്നു തല കള​ഞ്ഞു. പോയി അച്ഛ​നെ ഉണര്‍ത്തു.”

വാ​തില്‍ക്കാ​വ​ല്ക്കാ​രന്‍ അന​ങ്ങി​യി​ല്ല.

പോ​യാ​ട്ടെ കട​ന്നു!” ഴാ​വേര്‍ ആവര്‍ത്തി​ച്ചു.

ഇങ്ങ​നെ​യും: നാളെ ഇവി​ടെ​യൊ​രു ശവ​സം​സ്കാ​ര​മു​ണ്ടാ​വും.”

ഴാ​വേ​റെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ളം പൊ​തു​നി​ര​ത്തു​ക​ളില്‍വെ​ച്ചു​ണ്ടാ​കു​ന്ന സാ​ധാ​ര​ണ​സം​ഭ​വ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം വക​തി​രി​ച്ച് അടു​ക്കി​വെ​ച്ചി​രി​ക്ക​യാ​ണ്—മുന്‍ക​രു​ത​ലി​ന്റേ​യും സമാ​ധാ​ന​ര​ക്ഷ​യു​ടേ​യും ആരംഭം; ഓരോ സം​ഭ​വ​ത്തി​നും സ്വ​ന്തം കള്ള​റ​യു​ണ്ട്; എല്ലാ സം​ഭാ​വ്യ​ത​ക​ളേ​യും ഓരോ വലി​പ്പു​കള്‍ക്കു​ള്ളി​ലാ​യി അടു​ക്കി​വെ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നു പറ​യ​ട്ടെ; സന്ദര്‍ഭ​മ​നു​സ​രി​ച്ചു പല നി​ല​ക​ളി​ലാ​യി അവ അവി​ടെ​നി​ന്നു പു​റ​ത്തേ​ക്കു കട​ക്കു​ന്നു; തെ​രു​വു​ക​ളി​ലു​ള്ളവ ലഹ​ള​യും ശണ്ഠ​യും തമാ​ശ​യും ശവ​സം​സ്കാ​ര​വു​മാ​ണ്.

വാ​തി​ല്ക്കാ​വ​ല്ക്കാ​രന്‍ ബസ്കി​നെ വി​ളി​ച്ചു​ണര്‍ത്തി​യ​തു​കൊ​ണ്ടു തൃ​പ്തി​പ്പെ​ട്ടു. ബസ്ക് നി​കൊ​ലെ​ത്തി​നെ ഉണര്‍ത്തി; നി​കൊ​ലെ​ത്ത് ഗില്‍നോര്‍മാന്‍ വലി​യ​മ്മ​യെ ഉണര്‍ത്തി.

മു​ത്ത​ച്ഛ​നെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ളം, അദ്ദേ​ഹം എങ്ങ​നെ​യാ​യാ​ലും നേ​ര​ത്തേ അതി​നെ​പ്പ​റ്റി കേള്‍ക്കാ​തി​രി​ക്കി​ല്ലെ​ന്നു കരുതി അവര്‍ അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ ഉറ​ങ്ങി​ക്കൊ​ള്ളാന്‍ സമ്മ​തി​ച്ചു.

വീ​ട്ടില്‍ മറ്റു ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലു​ള്ള​വ​രാ​രും കാ​ര്യം മന​സ്സി​ലാ​ക്കാ​തെ മരി​യു​സ് ഒന്നാം​നി​ല​യില്‍ എത്തി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു; മൊ​സ്യു ഗില്‍നോര്‍മാ​ന്റെ അറ​യു​ടെ മുന്‍ത​ള​ത്തി​ലു​ള്ള ഒരു സോ​ഫ​മേല്‍ അവര്‍ അയാളെ കി​ട​ത്തി; ബസ്ക് വൈ​ദ്യ​നെ അന്വേ​ഷി​ച്ചു​പോ​ക​യും നി​കൊ​ലെ​ത്ത് കീ​റ​ത്തു​ണി​പ്പെ​ട്ടി തു​റ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന​തി​നി​ട​യ്ക്കു ഴാ​വേര്‍ ചു​മ​ലില്‍ കൈ​വെ​ച്ച​താ​യി ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നു തോ​ന്നി. അയാള്‍ കാ​ര്യം ധരി​ച്ചു, പി​ന്നില്‍ ഴാ​വേ​റോ​ടു​കു​ടി കോ​ണി​പ്പ​ടി​യി​റ​ങ്ങി.

സം​ഭ്ര​മി​ച്ചു​പോയ മയ​ക്ക​ത്തില്‍ വാ​തി​ല്ക്കാ​വ​ല്ക്കാ​രന്‍ അവ​രു​ടെ വര​വി​നെ​യെ​ന്ന​പോ​ലെ​ത​ന്നെ പോ​ക്കി​നേ​യും സു​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി.

അവര്‍ ഒരി​ക്കല്‍ക്കൂ​ടി വണ്ടി​യില്‍ക്ക​യ​റി; വണ്ടി​ക്കാ​രന്‍ തന്റെ സ്ഥാ​ന​ത്തും.

“ഇന്‍സ്പെ​ക്ടര്‍ ഴാ​വേര്‍’, ഴാങ് പറ​ഞ്ഞു: “എനി​ക്ക് ഒരു​പ​കാ​രം​കൂ​ടി ചെ​യ്തു തരണം.”

“എന്താ​ണ​ത്?” ഴാ​വേര്‍ മു​ഷി​ച്ച​ലോ​ടു​കൂ​ടി കല്പി​ച്ചു ചോ​ദി​ച്ചു.

“ഞാന്‍ ഒരു നി​മി​ഷ​നേ​ര​ത്തേ​ക്കു വീ​ട്ടി​ലൊ​ന്നു പോ​യ്ക്കൊ​ള്ള​ട്ടെ. അതു കഴി​ഞ്ഞാല്‍ എന്നെ​ക്കൊ​ണ്ടു നി​ങ്ങള്‍ക്കു വേ​ണ്ട​തു ചെ​യ്യാം.”

ഴാ​വേര്‍ തന്റെ വലിയ പു​റം​കു​പ്പാ​യ​ത്തി​ന്റെ കഴു​ത്തു​പ​ട്ട​യി​ലേ​ക്കു വലി​ഞ്ഞ കവി​ളോ​ടു​കൂ​ടി കു​റ​ച്ചിട ഒന്നും മി​ണ്ടാ​തി​രു​ന്നു; എന്നി​ട്ടു കണ്ണ​ട​യും നെ​റ്റി​യും കീ​ഴ്പോ​ട്ടി​റ​ക്കി.

“വണ്ടി​ക്കാ​രന്‍”, അയാള്‍ പറ​ഞ്ഞു, ’ദ്യു ദ് ലോം അര്‍മേ​യില്‍ 7ാം നമ്പര്‍ വീട്.”

പി​ന്നെ വണ്ടി നി​ല്ക്കു​ന്ന​തു​വ​രെ അവര്‍ സം​സാ​രി​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല.

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന് എന്തു വേണം; തു​ട​ങ്ങി​വെ​ച്ച​ത​വ​സാ​നി​പ്പി​ക്കുക; കൊ​സെ​ത്തോ​ടു കാ​ര്യം പറയുക, മരി​യു​സ് ഇന്ന ദി​ക്കി​ലു​ണ്ടെ​ന്നു അവള്‍ക്കു പറ​ഞ്ഞു കൊ​ടു​ക്കുക. പക്ഷേ, മറ്റു ചില സം​ഗ​തി​കള്‍കു​ൂ​ടി മന​സ്സി​ലാ​ക്കി​ക്കുക, കഴി​യു​മെ​ങ്കിൽ തന്റെ അവ​സാ​ന്വ​പ്ര​വൃ​ത്തി​ക​ളെ​ല്ലാം ചെ​യ്തു​വെ​യ്ക്കുക. അയാളെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ച​ട​ത്തോ​ളം, അയാള്‍ ഒരാ​ളെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ളം, എല്ലാം ചെ​യ്തു​ക​ഴി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു; ഇതേ നി​ല​യില്‍പ്പെ​ട്ട മറ്റേ​െ​തൊ​രാ​ളാ​ണെ​ങ്കി​ലും, തെ​നാര്‍ദി​യെര്‍ കൊ​ടു​ക്കു​ക​യു​ണ്ടായ കയ​റി​നെ​പ്പ​റ്റി​യും കട​ന്നു​ചെ​ല്ലു​ന്ന ഒന്നാ​മ​ത്തെ കു​ണ്ട​റ​ത്ത​ടവ; സ്ഥ​ല​ത്തെ ഉരു​മ്പ​ഴി​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചും ചി​ല​തെ​ല്ലാം ആലോ​ചി​ക്കാ​തി​രി​ക്കി​ല്ല; പക്ഷേ ഞങ്ങള്‍ ഇതു വാ​യ​ന​ക്കാ​രു​ടെ മന​സ്സില്‍ ഉറ​പ്പി​ക്ക​ട്ടെ, മെ​ത്രാ​നെ​പ്പോ​ലെ ഴാ​ങ്വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന് ഏതൊരു നി​ഷ്ഠു​ര​പ്ര​വൃ​ത്തി​യു​ടേ​യും മുന്‍പില്‍—അതു തന്നോ​ട്; തന്നെ കാ​ണി​ക്കു​ന്ന​താ​യാ​ലും ശരി—ഒരു കല​ശ​ലായ സങ്കോ​ച​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ആത്മ​ഹ​ത്യ, അജ്ഞാ​ത​ത്വ​ത്തോ​ടു ചെ​യ്യു​ന്ന ആ നി​ഗൂ​ഢ​മായ നി​ഷ്ഠുര പ്ര​വൃ​ത്തി—അതില്‍ പക്ഷേ, ആത്മാ​വി​ന്റെ മര​ണം​കൂ​ടി ഉള്‍പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കാം—ചെ​യ്യുക ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നെ​ക്കൊ​ണ്ട് സാ​ധ്യ​മ​ല്ല.

വണ്ടി​കള്‍ക്ക് അക​ത്തേ​ക്കു കട​ക്കാ​വു​ന്നേ​ട​ത്തോ​ളം തെ​രു​വി​നു വി​സ്താ​ര​മി​ല്ലാ​തി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു റ്യു ദ് ലോം അര്‍മേ​യില്‍ വീ​ട്ടി​ന്റെ ഉമ്മ​റ​ത്തു ചെ​ന്ന​പ്പോൾ വണ്ടി നി​ന്നു; ഴാ​വേ​റും ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങും വണ്ടി​യില്‍നി​ന്നി​റ​ങ്ങി.

വണ്ടി​ക്കാ​രന്‍ “ഇന്‍സ്പെ​ക്ട​ര​വര്‍ക​ളെ’, തന്റെ വണ്ടി​യി​ലെ പട്ടു​ശീല കൊ​ല​പാ​ത​കം ചെ​യ്യ​പ്പെ​ട്ട ആളുടെ ചോ​ര​കൊ​ണ്ടും ചെയ്ത ആളുടെ മേ​ല​ത്തെ ചളി​കൊ​ണ്ടും ചീ​ത്ത​യാ​യി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നു താ​ഴ്മ​യോ​ടു​കൂ​ടി ധരി​പ്പി​ച്ചു. ഇങ്ങ​നെ​യാ​യി​രു​ന്നു വണ്ടി​ക്കാ​രന്‍ കാ​ര്യം മന​സ്സി​ലാ​ക്കി​യ​ത്. അപ​ക​ട​മൊ​ന്നും വരി​ല്ലെ​ന്ന് ഒരു താ​ക്കീ​തും അവ​ന്നു വേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്നു. അതോ​ടു​കൂ​ടി​ത്ത​ന്നെ കീ​ശ​യില്‍നി​ന്ന് ഒരു സര്‍ട്ടി​ഫി​ക്ക​റ്റു​പു​സ്ത​കം പു​റ​ത്തേ​ക്കെ​ടു​ത്ത്, അതില്‍ ഒരു നല്ല അഭി​പ്രാ​യം കു​റി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്താല്‍ കൊ​ള്ളാ​മെ​ന്നും അവന്‍ ഇന്‍സ്പെ​ക്ട​രോ​ട​പേ​ക്ഷി​ച്ചു.

വണ്ടി​ക്കാ​രന്‍ എടു​ത്തു​കാ​ണി​ച്ച പു​സ്ത​കം ഒരു തട്ടു​കൊ​ടു​ത്തു, ഴാ​വേര്‍ ചോ​ദി​ച്ചു; ’കാ​ത്തു​നി​ന്ന​തി​നും വണ്ടി​യോ​ടി​ച്ച​തി​നും​കൂ​ടി എന്തു കി​ട്ട​ണം?” “ഏഴേ​കാല്‍ മണി​ക്കൂ​റാ​യി’, ആ മനു​ഷ്യന്‍ മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു. “എന്റെ പട്ടു​ശീല പു​തു​താ​യി​രു​ന്നു​താ​നും, മി​സ്റ്റര്‍ ഇന്‍സ്പെ​ക്ടര്‍, എണ്‍പ​തു ഫ്രാ​ങ്ക്”

ഴാ​വേര്‍ കീ​ശ​യില്‍നി​ന്നു നാലു നെ​പ്പോ​ളി​യന്‍നാ​ണ്യ​മെ​ടു​ത്തു​കൊ​ടു​ത്തു വണ്ടി മട​ക്കി​യ​യ​ച്ചു.

ഴാ​വേ​രു​ടെ ഉപ​ദേ​ശം ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​നെ ബ്ലാ​ങ് മന്തോ​വി​ലു​ള്ള സ്റ്റേ​ഷ​നി​ലേ​ക്കോ ആര്‍ഷി​വി​ലു​ള്ള സ്റ്റേ​ഷ​നി​ലേ​ക്കോ—രണ്ടും അടു​ത്താ​ണ്. നട​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​വാ​മെ​ന്നാ​യി​രി​ക്കു​മെ​ന്ന് അയാള്‍ ഊഹി​ച്ചു.

അവര്‍ തെ​രു​വി​ലേ​ക്കു കട​ന്നു. പതി​വു​പോ​ലെ അതു വി​ജ​ന​മാ​യി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്നു. ഴാ​വേര്‍ ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ്ങി​ന്റെ പി​ന്നാ​ലെ​യു​ണ്ട്, അവര്‍ 7-ാം നമ്പര്‍ വീ​ട്ടി​ലെ​ത്തി, ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് വി​ളി​ച്ചു. വാ​തില്‍ തു​റ​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. “ശരി’, ഴാ​വേര്‍ പറ​ഞ്ഞു. ’അക​ത്തേ​ക്കു പൊ​യ്ക്കോ​ള്ളൂ.’

ഒര​സാ​ധാ​ര​ണ​മായ ഭാ​വ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി അങ്ങ​നെ പറ​യാന്‍ കുറേ അധ്വാ​നി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നു തോ​ന്നു​മാ​റ്, അയാള്‍ തു​ടര്‍ന്നു. “ഞാ​നി​വി​ടെ കാ​ത്തു​നി​ല്ക്കാം.”

ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് ഴാ​വേ​റെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കി. ഈ ചെ​യ്ത​തു ഴാ​വേ​റു​ടെ മട്ടി​ന് ഒട്ടും യോ​ജി​ച്ച​താ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. എന്താ​യാ​ലും, ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് സ്വ​ന്ത​മ​ന​സ്സാ​ലേ കി​ഴ​ട​ങ്ങി കാ​ര്യം അവ​സാ​നി​പ്പി​ക്കാന്‍ നോ​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ന്നു കണ്ട സ്ഥി​തി​ക്ക് ഒരു തരം അഹ​ങ്കാ​ര​പൂര്‍വൃ​മായ വി​ശ്വാ​സം, തന്റെ നഖ​ങ്ങ​ളു​ടെ അറ്റ​ത്തോ​ളം നട​ന്നു പോ​വാന്‍ എലിയെ വി​ട്ട​യ​യ്ക്കു​ന്ന ഒരു പൂ​ച്ച​യു​ടെ വി​ശ്വാ​സം, ഴാ​വേര്‍ക്ക് അയാ​ളില്‍ തോ​ന്നി​യി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കില്‍ അതി​ല​ത്ഭു​ത​പ്പെ​ടാ​നി​ല്ല. അയാള്‍ വാ​തി​ലു​ന്തി​ത്തു​റ​ന്നു. വീ​ട്ടി​നു​ള്ളില്‍ക്ക​ട​ന്നു. ഉറ​ങ്ങി​യി​രു​ന്ന കാ​വല്‍ക്കാ​ര​നെ വി​ളി​ച്ചു​ണര്‍ത്തി, കട്ടി​ലി​നോ​ടു കൂ​ട്ടി​ക്കെ​ട്ടി​യി​ട്ടു​ള്ള കമ്പി പി​ടി​ച്ചു​വ​ലി​ക്കു​ന്ന ആ ഭൃ​ത്യ​നോ​ട് “ഇതു ഞാ​നാ​ണ് എന്നു പറ​ഞ്ഞു, കോണി കയറി.

മു​കള്‍നി​ല​യി​ലെ​ത്തി​യ​പ്പോള്‍ അയാള്‍ നി​ന്നു. എല്ലാ വ്യ​സ​ന​ക​ര​ങ്ങ​ളായ മാര്‍ഗ്ഗ​ങ്ങ​ളി​ലു​മു​ണ്ട് നി​ല്പു​താ​വ​ള​ങ്ങള്‍. കോ​ണി​ത്ത​ട്ടി​ലു​ള്ള ജനാല—അതു ചി​ല്ലു ജനാ​ല​യാ​ണ്—തു​റ​ന്നു​കി​ട​ക്കു​ന്നു. പല പഴയ വീ​ടു​ക​ളി​ലു​മു​ള്ള​തു​പോ​ലെ, കോ​ണി​ത്ത​ട്ടി​ലേ​ക്കു വെ​ളി​ച്ചം കി​ട്ടി​യി​രു​ന്ന​തു പു​റ​ത്തു​നി​ന്നാ​ണ്; ആ ജനാല തെ​രു​വി​ലേ​ക്ക​ഭി​മു​ഖ​മാ​യി​ട്ടാ​യി​രു​ന്നു. നേരെ എതിര്‍വ​ശ​ത്തു​ള്ള തെ​രു​വു​റാ​ന്തല്‍ കോ​ണി​ത്ത​ട്ടി​നെ അല്പാ​ല്പം തെ​ളി​യി​ച്ചി​രു​ന്നു; അങ്ങ​നെ അവര്‍ വി​ള​ക്കു​വെ​പ്പില്‍ മി​ത​വ്യ​യം കാ​ണി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്.

കാ​റ്റു കി​ട്ടാന്‍വേ​ണ്ടി​യോ അല്ലെ​ങ്കില്‍ പാ​വ​യെ​പ്പോ​ലെ​യോ അയാള്‍ ആ ജനാ​ല​യി​ലൂ​ടെ പു​റ​ത്തേ​ക്കു തല​യി​ട്ടു നോ​ക്കി. അയാള്‍ തെ​രു​വീ​ഥി​യി​ലേ​ക്കു കു​നി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കി. അതു നീളം കു​റ​ഞ്ഞ​താ​ണ്; ആ റാ​ന്തല്‍വെ​ളി​ച്ചും അതിനെ നെ​ടു​നീ​ളം തെ​ളി​യി​ച്ചി​രു​ന്നു. ഴാങ് വാല്‍ഴാ​ങ് അത്ഭു​ത​പ​ര​വ​ശ​നാ​യി​പ്പോ​യി; അവി​ടെ​യെ​ങ്ങും ഒരാ​ളു​മി​ല്ല.

ഴാ​വേര്‍ പോ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

ബസ്കും വാ​തി​ല്ക്കാ​വ​ല്ക്കാ​ര​നും​കൂ​ടി മരി​യു​സ്സി​നെ അയാള്‍ വന്ന ഉടനേ അന​ക്ക​മ​റ്റു നീ​ണ്ടു​നി​വര്‍ന്നു കി​ട​ക്കു​ന്ന സോ​ഫ​യോ​ടു​കൂ​ടി എടു​ത്ത് ഇരി​പ്പു​മു​റി​യി​ലേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​പോ​യി. ആള്‍ ചെ​ന്നു വി​ളി​ച്ച വൈ​ദ്യന്‍ ക്ഷ​ണ​ത്തി​ലെ​ത്തി. ഗില്‍നോര്‍മാന്‍വ​ലി​യ​മ്മ ഉണര്‍ന്നു​വ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു.

ഗില്‍നോര്‍മാന്‍വ​ലി​യ​മ്മ പരി​ഭ്ര​മ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി കൈ ഞെ​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടും ഇങ്ങ​നെ പറ​യാ​ന​ല്ലാ​തെ മറ്റൊ​ന്നി​നും കഴി​യാ​തെ​യും അങ്ങോ​ട്ടു​മി​ങ്ങോ​ട്ടും പോ​കു​ന്നു, വരു​ന്നു: ഈശ്വര! അതു വരുമോ?” ചി​ല​പ്പോള്‍ ഇതും അവള്‍ തു​ടര്‍ന്നു പറയും; “സക​ല​വും ചോ​ര​യില്‍ മു​ങ്ങും.” ആദ്യ​ത്തെ അമ്പ​ര​പ്പു തീര്‍ന്ന​പ്പോള്‍, അപ്പോ​ഴ​ത്തെ സ്ഥി​തി​യെ​പ്പ​റ്റി കു​റ​ച്ചു തത്ത്വ​ജ്ഞാ​നം അവ​ളു​ടെ ഉള്ളി​ലേ​ക്കു തു​ള​ച്ചു​ക​ട​ന്ന്, ഈയൊരു വാ​ക്യ​ത്തി​ന്റെ രൂ​പ​മെ​ടു​ത്തു: അതി​ങ്ങ​നെ​യേ ഒടു​വില്‍ അവ​സാ​നി​ക്കൂ.. അവള്‍ “ഞാന്‍ പറ​ഞ്ഞി​ല്ലേ?” എന്ന അത്ര​ത്തോ​ളം ചെ​ന്നി​ല്ല; ഈ വക​സ​ന്ദര്‍ഭ​ങ്ങ​ളില്‍ അതൊരു പതി​വു​വാ​ക്യ​മാ​ണ്. വൈ​ദ്യ​ന്റെ കല്പ​ന​പ്ര​കാ​രം സോ​ഫ​യു​ടെ അടു​ത്താ​യി ഒരു മട​ക്കു​ക​ട്ടില്‍ ശരി​പ്പെ​ടു​ത്തി. വൈ​ദ്യന്‍ മരി​യു​സ്സി​നെ പരീ​ക്ഷി​ച്ചു: ഹൃദയം അപ്പോ​ഴും മി​ടി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നും മു​റി​വേ​റ്റ ആശ​ക്കു മാ​റ​ത്തെ മു​റി​വി​നു വലിയ ആഴ​മി​ല്ലെ​ന്നും വാ​യ​യു​ടെ അറ്റ​ത്തു​ള്ള ചോര മൂ​ക്കില്‍നി​ന്നു​വ​രു​ന്ന​താ​ണെ​ന്നും മന​സ്സി​ലാ​ക്കി​യ​തി​ന്നു​ശേ​ഷം, അയാള്‍ മരി​യു​സ്സി​നെ തലയണ കൂ​ടാ​തെ ഉട​ലി​ന്റെ നി​ര​പ്പില്‍ത്ത​ന്നെ, കു​റ​ച്ചു​കൂ​ടി താ​ഴ്ത്തി, തല വെ​ച്ചു കി​ട​ത്തി; ശ്വാ​സോ​ച്ഛ ്വാ​സ​ത്തി​ന്റെ എളു​പ്പ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി മാ​റില്‍നി​ന്നു കു​പ്പാ​യ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം നീ​ക്കി. മരി​യു​സ്സി​ന്റെ ഉടു​പ്പ​ഴി​ക്കാ​നു​ള്ള ഭാ​വ​മു​ണ്ടെ​ന്നു കണ്ട​പ്പോള്‍ മദാം​വ്വ​സേ​ല്ല് ഗില്‍നോര്‍മാന്‍ അവി​ടെ​നി​ന്നു മാറി. അവള്‍ സ്വ​ന്തം മു​റി​യില്‍ച്ചെ​ന്നി​രു​ന്നു മാ​ല​യെ​ടു​ത്തു ജപം തു​ട​ങ്ങി.

അര​യ്ക്കു മേ​ല്പോ​ട്ടു​ള്ള ഭാ​ഗ​ത്തു വലിയ ആന്ത​ര​മായ കേ​ടൊ​ന്നും പറ്റി​യി​ട്ടി​ല്ല; പോ​ക്ക​റ്റു​പു​സ്ത​ക​ത്തില്‍ത്ത​ട്ടി പതം​വ​ന്ന ഒരു വെ​ടി​യു​ണ്ട തി​രി​ഞ്ഞു​വെ​ച്ചു, ഭയ​ങ്ക​ര​മായ ഒരു മു​റി​വു​ണ്ടാ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ടു് വാ​രി​യെ​ല്ലു​ക​ളി​ലൂ​ടെ സഞ്ച​രി​ച്ചു. ആ മു​റി​വു വലിയ ആഴ​മു​ള്ള​ത​ല്ലാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട്, അപ​ക​ട​മൊ​ന്നും ശങ്കി​ക്കാ​നി​ല്ല. അടി​യി​ലൂ​ടെ​യു​ള്ള ആ ദീര്‍ഘ​യാ​ത്ര മു​റി​വേ​റ്റി​രു​ന്ന തോ​ളെ​ല്ലി​ന്റെ കഥ നന്നേ കഷ്ട​ത്തി​ലാ​ക്കി; അവിടെ പറ്റി​യി​ട്ടു​ള്ള കേടു സാ​ര​മു​ള്ള​തു​ത​ന്നെ​യാ​ണ്. വാള്‍ വെ​ട്ടു​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു രണ്ടു കൈയും പി​ളര്‍ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു. മു​ഖ​ത്തു കല വീ​ഴ​ത്ത​ക്ക മു​റി​വൊ​ന്നു​മി​ല്ല; പക്ഷേ, തല​യില്‍ മു​ഴു​വ​നും വെ​ട്ടു​ക​ളാ​ണ്: ആ തല​യി​ലു​ള്ള മു​റി​വു​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ട് എന്തു പറ്റി​പ്പോ​വും? അവ രോ​മ​ങ്ങ​ളു​ള്ള പു​റം​തോ​ലി​നു മാ​ത്ര​മേ ബാ​ധി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ളു​വോ, അതോ തല​ച്ചോ​റി​ലെ​ക്കെ​ത്തി​യി​ട്ടു​ണ്ടോ? അതി​നി​യും തീര്‍ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്താ​റാ​യി​ട്ടി​ല്ല. മോ​ഹാ​ല​സ്യ​മു​ണ്ടാ​ക്കി എന്നു​ള്ള​താ​ണ് ഒരു ദുര്‍ല്ല​ക്ഷ​ണം; അങ്ങ​നെ​യു​ള്ള മോ​ഹാ​ല​സ്യ​ങ്ങ​ളില്‍നി​ന്ന് ആളു​കള്‍ പി​ന്നെ ഉണ​രാ​റി​ല്ല. എന്ന​ല്ല, മു​റി​വേ​റ്റ ആള്‍ രക്ത​വാര്‍ച്ച​കൊ​ണ്ടു തളര്‍ന്നി​ട്ടു​മു​ണ്ട്. അര​യ്ക്കു കീ​ഴ്പോ​ട്ടു വഴി​ക്കോ​ട്ട​ച്ചു​മര്‍കാ​ര​ണം തക​രാ​റൊ​ന്നും പറ്റി​യി​ട്ടി​ല്ല.

ബസ്കും നി​കൊ​ലെ​ത്തും​കൂ​ടി പരു​ത്തി​ത്തു​ണി ചീ​ന്തി കെ​ട്ടു​ക​ളു​ണ്ടാ​ക്കു​ക​യാ​ണ്. നി​കൊ​ലെ​ത്ത് തു​ന്നി​ശ്ശ​രി​യാ​ക്കു​ന്നു, ബസ്ക് ചു​രു​ട്ടി​ത്തെ​റു​ക്കു​ന്നു. ചണ​പ്പ​ഞ്ഞി തല്‍ക്കാ​ലം ഇല്ലാ​തി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട് വൈ​ദ്യന്‍ പഴ​ന്തു​ണി​മ​ട​ക്കു​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ട് ചോ​ര​ച്ചാ​ട്ടം നിര്‍ത്തി. കട്ടി​ലി​നോ​ട​ടു​ത്ത്, വൈ​ദ്യ​സാ​മ​ഗ്രി​കള്‍ പര​ന്നു​കി​ട​ക്കു​ന്ന മേ​ശ​പ്പു​റ​ത്തു മൂ​ന്നു മെ​ഴു​തി​രി​വി​ള​ക്കു​കള്‍ ഇരു​ന്നു കത്തു​ന്നു​ണ്ട്. വൈ​ദ്യന്‍ മരി​യു​സ്സി​ന്റെ മു​ഖ​വും ശി​ര​സ്സും പച്ച​വെ​ള്ളം​കൊ​ണ്ടു കഴുകി. ഒരു വെ​ള്ള​പ്പാ​ത്രം മു​ഴു​വ​നും ഒരു നി​മി​ഷം​കൊ​ണ്ടു ചു​ക​ന്നു. വാ​തി​ല്ക്കാ​വ​ല്ക്കാ​രന്‍ വി​ള​ക്കു കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്.

വൈ​ദ്യന്‍ വ്യ​സ​ന​പൂര്‍വ്വം ആലോ​ചി​ക്കു​ക​യാ​ണ്. ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്കു സ്വയം ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന എന്തോ ചില ചോ​ദ്യ​ങ്ങള്‍ക്കു മറു​പ​ടി പറ​യു​ക​യാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നു മാറ് അയാള്‍ ഇല്ലെ​ന്നര്‍ത്ഥ​ത്തില്‍ തല​യോ​രോ​ന്നി​ള​ക്കും.

വൈ​ദ്യന്‍ തന്നോ​ടു​ത​ന്നെ​യാ​യി ചെ​യ്യു​ന്ന ഈ അസാ​ധാ​ര​ണ​സം​ഭാ​ഷ​ണ​ങ്ങള്‍ രോ​ഗി​ക്ക് ഒരു ദുര്‍ല്ല​ക്ഷ​ണ​മാ​ണ്.

വൈ​ദ്യന്‍ മരി​യു​സ്സി​ന്റെ മുഖം തു​ട​യ്ക്കു​ക​യും അപ്പോ​ഴും അട​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്ന കണ്‍പോ​ള​ക​ളെ വി​രല്‍കൊ​ണ്ടു പതു​ക്കെ തൊ​ടു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന സമ​യ​ത്ത് ഇരി​പ്പു​മു​റി​യു​ടെ അറ്റ​ത്തെ ഒരു വാ​തില്‍ തു​റ​ന്ന് ഒരു നീണ്ട വി​ളര്‍ത്ത സ്വ​രൂ​പം ആവിർ​ഭ​വി​ച്ചു.

അതു മു​ത്ത​ച്ഛ​നാ​യി​രു​ന്നു.

കഴി​ഞ്ഞ രണ്ടു ദി​വ​സ​മാ​യി ലഹള മൊ​സ്യു ഗില്‍നോര്‍മാ​ന്റെ മന​സ്സി​നെ കല​ശ​ലാ​യി ക്ഷോ​ഭി​പ്പി​ക്കു​ക​യും ശു​ണ്ഠി​പി​ടി​പ്പി​ക്കു​ക​യും ആക്ര​മി​ച്ചെ​ടു​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്നു. തലേ ദിവസം രാ​ത്രി അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ​ക്കൊ​ണ്ട് ഉറ​ങ്ങാന്‍ കഴി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ല; പകല്‍ മു​ഴു​വ​നും പരി​ഭ്ര​മ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു. വൈ​കു​ന്നേ​രം വീ​ട്ടി​ലു​ള്ള സക​ല​വും സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​വെ​ച്ചു​കൊ​ള്ള​ണ​മെ​ന്നേ​ല്പി​ച്ച് അദ്ദേ​ഹം വളരെ നേ​ര​ത്തെ ചെ​ന്നു​കി​ട​ന്നു; വല്ലാ​ത്ത ക്ഷീ​ണം​കൊ​ണ്ട് ഒന്നു മയ​ങ്ങി.

വയ​സ്സ​ന്മാര്‍ കു​റ​ച്ചേ ഉറ​ങ്ങു; മൊ​സ്യു ഗില്‍നോര്‍മാ​ന്റെ കി​ട​പ്പറ ഇരി​പ്പു​മു​റി​യോ​ടു, തൊ​ട്ട​താ​ണ്; എത്ര​യ​ധി​കം മന​സ്സു വെ​ച്ചു​നോ​ക്കി​യി​ട്ടും അവി​ടു​ത്തെ ശബ്ദം അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ ഉണര്‍ത്തി​ക്ക​ള​ഞ്ഞു. വാ​തി​ലി​ന്റെ അടി​യി​ലൂ​ടേ കട​ന്നി​രു​ന്ന വെ​ളി​ച്ച​പ്പൊ​ളി​വു കണ്ട​ത്ഭു​ത​പ്പെ​ട്ട അദ്ദേ​ഹം കി​ട​യ്ക്ക​യില്‍നി​ന്നെ​ഴു​ന്നേ​റ്റ് ഇരി​പ്പു മു​റി​യി​ലേ​ക്കു തപ്പി​ത്ത​ട​ഞ്ഞു ചെ​ന്നു.

പകുതി തു​റ​ന്ന വാ​തി​ല്ക്കല്‍ ഓടാ​മ്പ​ലില്‍ കൈ​വെ​ച്ച്, അല്പം മുന്‍പോ​ട്ടു ചാ​ഞ്ഞു തല​യോ​ടു​കൂ​ടി, വി​റ​ച്ചും​കൊ​ണ്ട്, ചൊ​വ്വു​ള്ള​തും ഒരു ശവ​മൂ​ടു​തു​ണി പോലെ ഒരു മട​ക്ക​മി​ല്ലാ​ത്ത​തു​മായ ഒരു നേരിയ വെ​ള്ള​യ​ങ്കി​കൊ​ണ്ട് ദേഹം മൂടി അദ്ദേ​ഹം അമ്പ​ര​ന്നു കു​റ​ച്ചിട ഉമ്മ​റ​പ്പ​ടി​യി​ന്മേല്‍ത്ത​ന്നെ നി​ന്നു.

അദ്ദേ​ഹം കട്ടില്‍ കണ്ടു; കോ​സ​രി​യി​ട്ടു​ള്ള​തില്‍ ചോ​ര​യൊ​ലി​ച്ച്, ഒരു മെ​ഴു​കിന്‍വി​ളര്‍പ്പു​കൊ​ണ്ടു വി​ളര്‍ത്ത്, അടഞ്ഞ കണ്ണു​ക​ളോ​ടും തു​റ​ന്ന വാ​യ​യോ​ടും നി​റം​കെ​ട്ട ചു​ണ്ടു​ക​ളോ​ടും​കൂ​ടി, അരവരെ ഉടു​പ്പി​ല്ലാ​തെ, തു​ടു​ത്ത മു​റി​വു​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ട് ആകെ കൊ​ത്തി​മു​റി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട, അന​ക്ക​മ​റ്റും വെ​ളി​ച്ച​ത്തു കി​ട​ക്കു​ന്ന ആ ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​ര​നേ​യും.

എല്ലാ​യി​ത്തീര്‍ന്ന കൈ​കാ​ലു​കള്‍ക്ക് എത്ര​ക​ണ്ടാ​കാ​മോ അത്ര​ക​ണ്ടും ശക്തി​യില്‍ ആ മു​ത്ത​ച്ഛന്‍ അടി​മു​തല്‍ മു​ടി​വ​രെ വി​റ​ച്ചു; പ്രാ​യാ​ധി​ക്യം​കൊ​ണ്ട് ശു​ക്ല​ചര്‍മ്മം മഞ്ഞ​ച്ചു​പോയ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കണ്ണു​കള്‍ ഒരു​ത​രം പളു​ങ്കു​വര്‍ണ്ണം​കൊ​ണ്ടു മൂ​ടി​യി​രു​ന്നു; ഒരു നി​മി​ഷം​കൊ​ണ്ട് അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ മു​ഖ​ത്താ​കെ ഒരു തല​യോ​ടി​ന്റെ മണ്ണ​ടി​ഞ്ഞ ഉന്തി​ച്ച​കള്‍ വ്യാ​പി​ച്ചു; ഒരു കമ്പി പൊ​ട്ടി​പ്പോ​യി​ട്ടെ​ന്ന​പോ​ലെ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കൈ​കള്‍ തൂ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്നു; ആകെ വി​റ​യ്ക്കു​ന്ന കൈ​വി​ര​ലു​ക​ളു​ടെ നീ​ട്ടി​യ​ക​ത്തി​പ്പി​ടി​ക്കല്‍ അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ അമ്പ​ര​പ്പി​നെ വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്തി; നേരിയ നി​ല​യ​ങ്കി​യു​ടെ പഴു​തി​ലൂ​ടേ വെ​ളു​ത്ത രോ​മ​ങ്ങള്‍ എടു​ത്തു​പി​ടി​ച്ചു​നി​ല്ക്കു​ന്ന അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ മെ​ലി​ഞ്ഞ നഗ്ന​ങ്ങ​ളായ കാ​ലു​ക​ളെ കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് കാല്‍മു​ട്ടു​കള്‍ മുന്‍പില്‍ ഒരു കോണ്‍ വെ​ട്ടി​യി​രി​ക്കു​ന്നു; അദ്ദേ​ഹം മന്ത്രി​ച്ചു.

‘മരി​യു​സ്!’

‘സേര്‍, ബസ്ക് പറ​ഞ്ഞു, ’മൊ​സ്യു​വി​നെ, ഇതാ, ഇപ്പോള്‍ ഇവിടെ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു. അദ്ദേ​ഹം വഴി​ക്കോ​ട്ട​യി​ലേ​ക്കു പോ​യി​രു​ന്നു; എന്നി​ട്ട്...’

‘അദ്ദേ​ഹം മരി​ച്ചു!’ ഒരു ഭയ​ങ്ക​ര​ശ​ബ്ദ​ത്തില്‍ ആ വൃ​ദ്ധന്‍ നി​ല​വി​ളി​ച്ചു. ‘ഹാ! എന്റെ തെ​മ്മാ​ടി!’

ഒരു​ത​രം ശ്മ​ശാ​ന​സം​ബ​ന്ധി​യായ രൂ​പാ​ന്ത​ര​പ്പെ​ടല്‍ ആ നൂ​റു​വ​യ​സ്സു​കാ​ര​നെ പി​ടി​ച്ചു നി​വര്‍ത്തി; അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് ഒരു ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​ര​ന്റെ ദേ​ഹ​ച്ചൊ​വ്വു​ണ്ടാ​ക്കി.

“സേര്‍, ” അദ്ദേ​ഹം പറ​ഞ്ഞു, “നി​ങ്ങ​ളാ​ണ് വൈ​ദ്യന്‍. ആദ്യം​ത​ന്നെ എന്നോ​ട് ഒരു കാ​ര്യം പറയൂ. അവന്‍ മരി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ഇല്ലേ?

ആശ​ങ്ക​യു​ടെ അങ്ങേ അറ്റ​ത്തെ​ത്തി​യി​രു​ന്ന വൈ​ദ്യന്‍ മി​ണ്ടാ​തെ നി​ന്നു.

ഒരു ഭയ​ങ്ക​ര​ച്ചി​രി​യോ​ടു​കൂ​ടി മൊ​സ്യു ഗില്‍നോര്‍മാന്‍ കൈ ഞെ​രി​ച്ചു.

“അവൻ മരി​ച്ചു! അവന്‍ മരി​ച്ചു! അവന്‍ മരി​ച്ചു! അവന്‍ വഴി​ക്കോ​ട്ട​യില്‍ക്ക​ട​ന്നു ചെ​ന്നു തല കള​ഞ്ഞു! എന്നോ​ടു​ള്ള ദേ​ഷ്യം​കൊ​ണ്ട്! എന്നോ​ടു​ള്ള വി​രോ​ധം കാ​ണി​ക്കാ​നാ​ണ് അവനതു ചെ​യ്ത​ത്! ഹാ, എന്റെ അറു​പോ​ക്കി​രി: ഇങ്ങ​നെ​യാ​ണ് എന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു​ള്ള അവ​ന്റെ തി​രി​ച്ചു​വ​ര​വ്! എന്റെ ഗ്ര​ഹ​പ്പി​ഴേ, അവര്‍ മരി​ച്ചു!”

അദ്ദേ​ഹം ജനാ​ല​യു​ടെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു ചെ​ന്നു, ശ്വാ​സം​മു​ട്ടു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നു തോ​ന്നു മാറു ജനാ​ല​വാ​തില്‍ മലര്‍ക്കെ ഉന്തി​ത്തു​റ​ന്ന്, അന്ധ​കാ​ര​ത്തി​നു മുന്‍പില്‍ നീ​ണ്ടു നി​വര്‍ന്നു നി​ന്നു തെ​രു​വീ​ഥി​യെ നോ​ക്കി, രാ​ത്രി​യെ നോ​ക്കി, സം​സാ​രി​ക്കാന്‍ തു​ട​ങ്ങി:

“കു​ത്തി​ത്തു​ള​യ്ക്ക​പ്പെ​ട്ടു, വെ​ട്ടി​യ​രി​യ​പ്പെ​ട്ടു, കഥ​ക​ഴി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു, കൊ​ത്തി നൂ​റു​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു, കഷ്ണം കഷ്ണ​മാ​യി മു​റി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട! നോ​ക്ക​ണേ, ആ വി​കൃ​തി ഞാ​ന​വ​നെ അന്വേ​ഷി​ച്ചും​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്ക​യാ​ണെ​ന്നും, അവ​ന്റെ മുറി ഞാന്‍ ശരി​പ്പെ​ടു​ത്തി വെ​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നും, അവന്‍ ഒരു കു​ട്ടി​യാ​യി​രു​ന്ന കാ​ല​ത്തെ​ടു​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള ഛായ ഞാ​നെ​ന്റെ കട്ടി​ലി​നു തല​യ്ക്കല്‍ബ്ഭാ​ഗ​ത്തു തൂ​ക്കി​യി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നും അവ​ന്നു നല്ല​വ​ണ്ണ​മ​റി​യാം! അവ​നി​ങ്ങോ​ട്ടു വരി​ക​യേ വേ​ണ്ടു എന്നും, അവനെ ഞാന്‍ വള​രെ​ക്കൊ​ല്ല​ങ്ങ​ളോ​ള​മാ​യി കാ​ത്തി​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നും എന്താ​ണ് വേ​ണ്ട​തെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞു കൂ​ടാ​തെ കാല്‍മു​ട്ടു​ക​ളില്‍ കൈ​യു​മൂ​ന്നി ഞാ​നെ​ന്റെ തീ​ത്തി​ണ്ണ​യ്ക്ക​ടു​ക്കല്‍ കു​ത്തി​യി​രി​ക്ക​യാ​ണെ​ന്നും, എനി​ക്ക​തു വി​ചാ​രി​ച്ചു കമ്പം​പി​ടി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു എന്നും അവനു നല്ല​വ​ണ്ണ​മ​റി​യാം! ഇങ്ങോ​ട്ടു തി​രി​ച്ചു​വ​ന്ന് “ഇതു ഞാ​നാ​ണ്” എന്നൊ​ന്നു പറകയേ വേ​ണ്ടു എന്നും, നി​യ്യി​വി​ടു​ത്തെ എജ​മാ​ന​നാ​യി എന്നും, ഞാന്‍ നി​ന്റെ ചൊ​ല്പ​ടി​ക്കു നി​ല്ക്കു​മെ​ന്നും ആ നി​ന്റെ വങ്കന്‍ത​ന്ത​യായ മു​ത്ത​ച്ഛ​നെ നി​ന്റെ ഇഷ്ടം​പോ​ലെ നി​ന​ക്കു കൊ​ണ്ടു​ന​ട​ത്താ​മെ​ന്നും നി​ന​ക്കു നല്ല​വ​ണ്ണ​മ​റി​യാം! നി​ന​ക്ക​തു നല്ല​വ​ണ്ണ​മ​റി​യാം; നീ പറ​ഞ്ഞു: “ഇല്ല, അയാള്‍ രാ​ജ​ര​ക്ഷി​ക്കാ​ര​നാ​ണ്; ഞാന്‍ പോ​വി​ല്ല!” നീ വഴി​ക്കോ​ട്ട​യി​ലേ​ക്കു നട​ന്നു; എന്നോ​ടു​ള്ള പക​കൊ​ണ്ടു നീ നി​ന്റെ തല വെ​ടി​ക്കു കൊ​ടു​ത്തു! മൊ​സ്യു ല് ദ്യു​ക്ദ് ബെ​റി​യെ​പ്പ​റ്റി ഞാന്‍ പറ​ഞ്ഞ​തി​നു പകരം വീ​ട്ടാന്‍! ഇതു തെ​മ്മാ​ടി​ത്ത​മാ​യി! ആട്ടെ കി​ട​യ്ക്ക​മേല്‍ച്ചെ​ന്നു കി​ട​ന്നു സു​ഖ​മാ​യി ഉറ​ങ്ങ്! അവന്‍ മരി​ച്ചു; ഇതെ​ന്റെ കണ്ണു മി​ഴി​പ്പി​ച്ചു.”

രണ്ടാ​ളെ​പ്പ​റ്റി​യും ആശ പി​ടി​ക്കാന്‍ തു​ട​ങ്ങിയ വൈ​ദ്യന്‍ മരി​യു​സ്സി​നെ വി​ട്ടു​മൊ​സ്യു​ഗില്‍നോര്‍മാ​ന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു ചെ​ന്നു കൈ പി​ടി​ച്ചു. മു​ത്ത​ച്ഛൻ ഒന്നു തി​രി​ഞ്ഞു, ഉള്ള​തി​ല​ധി​കം വലു​പ്പം വെ​യ്ക്കു​ക​യും ചോ​ര​യ്ക്കു​ക​യും ചെ​യ്ത​താ​യി​ത്തോ​ന്നിയ കണ്ണു​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ട് അയാളെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കി, ശാ​ന്ത​മാ​യി പറ​ഞ്ഞു.

“സേര്‍, നി​ങ്ങള്‍ക്കു വന്ദ​നം. എനി​ക്കു തന്റേ​ട​മു​ണ്ട്; ഞാ​നൊ​രു പു​രു​ഷ​നാ​ണ്. ഞാന്‍ പതി​നാ​റാ​മന്‍ ലൂ​യി​യു​ടെ മരണം കണ്ടി​ട്ടു​ള്ള​വ​നാ​ണ്; എനി​ക്ക​റി​യാം എങ്ങ​നെ​യാ​ണ് ഓരോ സം​ഗ​തി​കള്‍ കണ്ടു സഹി​ക്കേ​ണ്ട​തെ​ന്ന്. ഒന്നാ​ണ് സഹി​ച്ചു​കൂ​ടാ​ത്ത​ത്, ഈ ആപ​ത്തൊ​ക്കെ ഉണ്ടാ​ക്കി​ത്തീര്‍ക്കു​ന്ന​തു നി​ങ്ങ​ളു​ടെ വര്‍ത്ത​മാ​ന​പ​ത്ര​ങ്ങ​ളാ​ണ്. നി​ങ്ങള്‍ക്കു ഗ്ര​ന്ഥ​കാ​ര​ച്ചെ​ക്ക​ന്മാര്‍ വേണം, വാ​യാ​ടി​കള്‍ വേണം. വക്കീല്‍മാര്‍ വേണം, പ്രാ​സം​ഗി​ക​ന്മാര്‍ വേണം, സദ​സ്സു​കള്‍ വേണം, വാ​ദ​പ്ര​തി​വാ​ദം വേണം, അഭി​വൃ​ദ്ധി വേണം, പരി​ഷ്കാ​രം വേണം, മനു​ഷ്യാ​വ​കാ​ശം വേണം. പത്ര​സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം വേണം എന്നി​ട്ട് ഇങ്ങ​നെ​യാ​ണ് നി​ങ്ങ​ളു​ടെ കു​ട്ടി​ക​ളെ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു കൊ​ണ്ടു​വ​രിക. ഹാ, മരി​യു​സ്! ഇതു മോ​ശ​മാ​യി! കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ടു! എന്നെ​ക്കാള്‍ മുന്‍പു മരി​ച്ചു! ഒരു വഴി​ക്കോ​ട്ട! എന്റെ തെ​മ്മാ​ടി​ച്ചെ​ക്കാ! ഡോ​ക്ടര്‍. നി​ങ്ങള്‍ ഈ പ്പ​ര​ദേ​ശ​ത്തു​കാ​ര​നാ​യി​രി​ക്കും? അതേ, ഞാന്‍ നല്ല​വ​ണ്ണ​മ​റി​യും നി​ങ്ങ​ളു​ടെ വണ്ടി എന്റെ ജനാ​ല​യു​ടെ ചു​വ​ട്ടി​ലൂ​ടെ പോ​കാ​റു​ള്ള​തു ഞാന്‍ കണ്ടി​ട്ടു​ണ്ട്. ഞാന്‍ നി​ങ്ങ​ളോ​ടു പറ​യ​ട്ടെ, എനി​ക്കു ശു​ണ്ഠി പി​ടി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നു നി​ങ്ങള്‍ വി​ചാ​രി​ക്കു​ന്ന​തു തെ​റ്റാ​ണ്. ഒരു ചത്ത ആളെ​പ്പ​റ്റി ആളു​കള്‍ ശു​ണ്ഠി​യെ​ടു​ക്കാ​റി​ല്ല. അതു വങ്ക​ത്ത​മാ​ണ്. ഇതു ഞാന്‍ വളർ​ത്തി​പ്പോ​ന്ന ഒരു കു​ട്ടി​യാ​ണ് അവ​ന്നു ചെ​റു​പ്പ​മാ​യി​രി​ക്കു​മ്പോള്‍ത്ത​ന്നെ ഞാ​നൊ​രു കി​ഴ​വ​നാ​യി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞു അവന്‍ ത്വി​ലെ​റി​ക്കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തി​ലെ മു​റ്റ​ത്ത് അവ​ന്റെ ചെ​റു​കൈ​ക്കോ​ട്ടോ​ടും നീ​ള​മി​ല്ലാ​ത്ത തല​മു​ടി​യോ​ടും കൂടി പാ​ഞ്ഞു​ക​ളി​ച്ചി​രു​ന്നു; ഇന്‍സ്പെ​ക്ടര്‍മാര്‍ പി​റു​പി​റു​ക്കാ​തി​രി​ക്കാന്‍വേ​ണ്ടി അവന്‍ നി​ല​ത്തു കൈ​ക്കോ​ട്ടു​കൊ​ണ്ടു കു​ഴി​ച്ചു​ണ്ടാ​ക്കി​യി​രു​ന്ന കു​ഴി​കള്‍ ഞാ​നെ​ന്റെ വടി​കൊ​ണ്ടു തട്ടി​മൂ​ടും. ഒരു ദിവസം അവന്‍ ആര്‍ത്തു; പതി​നെ​ട്ടാ​മന്‍ ലൂയി പോ​യ്ച്ചാ​വ​ട്ടെ! അതാ, ഒരൊ​റ്റ നട. അതെ​ന്റെ കു​റ്റ​മ​ല്ല. അവ​ന്നു ചെ​റു​പ്പ​മാ​യി​രു​ന്നു. മി​ടു​ക്കന്‍. അവ​ന്റെ അമ്മ മരി​ച്ചു. നി​ങ്ങള്‍ നോ​ക്കി​യി​ട്ടു​ണ്ടോ, എല്ലാ കു​ട്ടി​ക​ളും മി​ടു​ക്ക​ന്മാ​രാ​ണ്? എന്താ അത്? അവന്‍ ആല്വാര്‍യു​ദ്ധ​ത്തി​ലെ തട്ടി​പ്പ​റി​ക്കാ​രില്‍ ഒരു​വ​ന്റെ മക​നാ​ണ്; പക്ഷേ, മക്ക​ളില്‍ അച്ഛ​ന്മാ​രു​ടെ ദു​ഷ്പ്ര​വൃ​ത്തി​കള്‍ കാ​ണാ​റി​ല്ല. അവന്‍ ഇതാ, ഇതി​ലൊ​ട്ടു​മ​ധി​ക​മി​ല്ലാ​തി​രു​ന്ന​ത് എനി​ക്കോര്‍മ്മ​യു​ണ്ട്. അവ​ന്ന് ’അച്ഛന്‍ എന്നു പറ​യാന്‍ത​ന്നെ വയ്യാ. അവ​ന്ന് ആര്‍ക്കും മന​സ്സി​ലാ​വാ​ത്ത ഒരു​ത​രം ഭാഷ കൊ​ഞ്ചി​പ്പ​റ​യാ​നു​ണ്ട്; ഒരു പക്ഷി ചി​ല​യ്ക്കു​ക​യാ​ണെ​ന്നേ പറയൂ! എനി​ക്കോര്‍മ്മ​യു​ണ്ട്, ഒരു ദിവസം പൂ​ന്തോ​ട്ട​ത്തില്‍ ആളു​കള്‍ അവ​ന്റെ ചു​റ്റും അവനെ ഓമ​മ​നി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടും വാ​ഴ്ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടും വള​ഞ്ഞു​കൂ​ടി. അവ​ന​ത്ര ചന്ത​മു​ണ്ട്. ആ കു​ട്ടി​യാ​ണി​ത്! നി​ങ്ങള്‍ ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളില്‍ക്കാ​ണു​ന്ന ഒരു തല​യാ​ണ​വ​ന്ന്. ഞാ​നൊ​രു ദിവസം ഉറ​ക്കെ എന്തോ പറ​ഞ്ഞു; എന്റെ വടി​യോ​ങ്ങി ഞാ​ന​വ​നെ പേ​ടി​പ്പെ​ടു​ത്തി; പക്ഷേ, അവ​ന്നു നല്ല​വ​ണ്ണ​മ​റി​യാം, ഞാ​ന​വ​നെ ചി​രി​പ്പി​ക്കാ​നാ​ണെ​ന്ന്. രാ​വി​ലെ എന്റെ മു​റി​യി​ലേ​ക്കു കട​ന്ന​പ്പോള്‍ ഞാ​ന​വ​നെ ദേ​ഷ്യ​പ്പെ​ട്ടു; പക്ഷേ, എന്താ​യാ​ലും എനി​ക്ക​വന്‍ പകല്‍വെ​ളി​ച്ചം​പോ​ലെ​യാ​ണ്. ഈ പി​ള്ളേ​രോ​ട് ഒരു നി​വൃ​ത്തി​യു​മി​ല്ല. അവര്‍ നി​ങ്ങ​ളെ പി​ടി​കൂ​ടു​ന്നു, അവര്‍ നി​ങ്ങ​ളെ മു​റു​ക്കി​പ്പി​ടി​ക്കു​ന്നു, അവര്‍ വി​ടി​ല്ല. വാ​സ്ത​വ​ത്തില്‍, ആ കു​ട്ടി​യെ​പ്പോ​ലെ ഒരു കാ​മ​ദേ​വ​നും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. അപ്പോള്‍ അവനെ കൊ​ന്നു​ക​ള​ഞ്ഞ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ലഫ​യേ​ത്ത്മാ​രേ​യും, ബെ​ഞ്ച​മിന്‍ കോണ്‍സ്റ്റാ​ന്റ് മാ​രേ​യും നി​ങ്ങ​ളു​ടെ തിര്‍കൂര്‍ ദ് കൊര്‍സെല്‍മാ​രേ​യും പറ്റി നി​ങ്ങള്‍ക്കെ​ന്തു പറ​യാന്‍ കഴി​യും? ഇതീ നി​ല​യില്‍ നട​ക്കാന്‍ സമ്മ​തി​ച്ചു​കൂ​ടാ.”

അദ്ദേ​ഹം അപ്പോ​ഴും വി​ളര്‍ത്തും നി​ശ്ചേ​ഷ്ട​മാ​യും കി​ട​ക്കു​ന്ന മരി​യു​സ്സി​ന്റെ അടു​ക്ക​ലേ​ക്കു ചെ​ന്നു—വൈ​ദ്യന്‍ അയാളെ ശു​ശ്രൂ​ഷി​ക്കാന്‍ വീ​ണ്ടും തു​ട​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്നു—ഒരി​ക്കല്‍ക്കൂ​ടി കൈ രണ്ടും പി​ടി​ച്ചു ഞെ​രി​ച്ചു. ഒരു യന്ത്ര​പ്പ​ണി​കൊ​ണ്ടെ​ന്ന​പോ​ലെ ആ വയ​സ്സ​ന്റെ വി​ളര്‍ത്ത ചു​ണ്ടു​കള്‍ ഇളകി, മര​ണ​വേ​ദ​ന​യി​ലെ ശ്വാ​സം​വ​ലി​കള്‍ പോലെ കഷ്ടി​ച്ചു കേള്‍ക്കാ​മെ​ന്ന നി​ല​യി​ലു​ള്ള ഈ വാ​ക്കു​ക​ളെ പു​റ​ത്തേ​ക്കു കട​ത്തി​യ​യ​ച്ചു: “ഹാ എന്റെ ഹൃ​ദ​യ​മി​ല്ലാ​ത്ത കു​ട്ടി! ഹാ, സഭാ​യോ​ഗ​ക്കാര! ഹാ, ഭാ​ഗ്യം​കെ​ട്ട മനു​ഷ്യാ! ഹാ, ഗജ​പോ​ക്കി​രി!’

മര​ണ​വേ​ദ​ന​യില്‍പ്പെ​ട്ട ഒരു മനു​ഷ്യന്‍ ഒരു ശവ​ത്തോ​ടു പതു​ക്കെ​ച്ചെ​യ്യു​ന്ന ശകാ​ര​ങ്ങള്‍.

ആന്ത​ര​ങ്ങ​ളായ ക്ഷോ​ഭ​ങ്ങള്‍ എപ്പോ​ഴും പു​റ​ത്തു വരാതെ കഴി​യാ​ത്ത​തു കൊ​ണ്ടു കു​റേ​ശ്ശ​ക്കു​റേ​ശ്ശ​യാ​യി വാ​ക്കു​കള്‍ക്ക് അന്വ​യം തി​രി​ച്ചു​വ​ന്നു; പക്ഷേ, മു​ത്ത​ച്ഛ​ന്ന് അവയെ ഉച്ച​രി​ക്കാ​നു​ള്ള ശക്തി​യി​ല്ലാ​താ​യി; അയാ​ളു​ടെ ഒച്ച അത്ര​മേല്‍ ക്ഷീ​ണി​ച്ച​തും കെ​ട്ട​തു​മാ​യി; വാ​ക്കു​കള്‍ ഒര​ഗാ​ധ​കു​ണ്ഡ​ത്തില്‍നി​ന്നാ​ണ് വരു​ന്ന​തെ​ന്നു തോ​ന്നി.

“എനി​ക്ക​തൊ​ക്കെ ഒന്ന്; ഞാനും മരി​ക്കു​ക​ത​ന്നെ​യാ​ണ്; അതേ. ഞാനും ഈ ഭാ​ഗ്യം​കെ​ട്ട​വ​നെ സു​ഖി​പ്പി​ക്കാന്‍ തെ​യ്യാ​റി​ല്ലാ​ത്ത ഒരൊ​റ്റ കൊ​ഞ്ചി​പ്പെ​ണ്ണും പാ​രി​സി​ലി​ല്ലെ​ന്ന​റി​യ​ണം! അപ്പോള്‍ രസി​ക്കു​ക​യും ജീ​വി​തം അനു​ഭ​വി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന​തി​നു​പ​ക​രം ഒരു തെ​മ്മാ​ടി യു​ദ്ധം ചെ​യ്യാന്‍ പോയി അവി​ടെ​ക്കി​ട​ന്ന് ഒരു നാ​യ​യെ​പ്പോ​ലെ വെ​ടി​യേ​റ്റു! ആര്‍ക്കു​വേ​ണ്ടി? എന്തി​നു​വേ​ണ്ടി? പ്ര​ജാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി ഷോ​മി​യേ​റില്‍പ്പോ​യി നൃ​ത്ത​വി​നോ​ദം ആസ്വ​ദി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​പ​ക​രം ഇതാണ് ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രു​ടെ കര്‍ത്ത​വ്യ​കര്‍മ്മ​മെ​ന്നു തോ​ന്നും! എന്താ​ണ് ഇരു​പ​തു വയ​സ്സു പ്രാ​യ​മാ​യി​ട്ടു കാ​ര്യം? പ്ര​ജാ​ധി​പ​ത്യം, കു​രു​ത്തം​കെ​ട്ട ഒര​സ്സല്‍ വങ്ക​ത്തം! സാ​ധു​ക്ക​ളായ അമ്മ​മാ​രേ, കൊ​ള്ളാ​വു​ന്ന മക്ക​ളെ​യു​ണ്ടാ​ക്കിന്‍, അതു ചെ​യ്യിന്‍! ആട്ടെ, അവന്‍ മരി​ച്ചു. അത് ഒരേ വണ്ടി​പ്പ​ടി​യി​ലൂ​ടേ രണ്ടു ശവ​മ​ഞ്ചം കൊ​ണ്ടു​പോ​വി​ക്കും. ജന​റല്‍ ലമാര്‍ക്കി​ന്റെ കൊ​ള്ളാ​വു​ന്ന നോ​ട്ടം ഭ്ര​മി​ച്ചു നീ നി​ന്നെ ഈ നി​ല​യി​ലാ​ക്കി​ത്തീര്‍ത്തു. ആ ജെ​ന​റല്‍ ലമാര്‍ക്ക് നി​ന​ക്കെ​ന്തു ചെ​യ്തു​ത​ന്നു? ഒരു വെ​ട്ടി​ക്കീ​റി! ഒരു വാ​യാ​ടി! ഒരു മരി​ച്ചാള്‍ക്കു​വേ​ണ്ടി ആയു​സ്സു കളയുക! ഇതു പോരേ ആര്‍ക്കും ഭ്രാ​ന്തു പി​ടി​ക്കാന്‍! ഒന്നാ​ലോ​ചി​ച്ചു​നോ​ക്കൂ. ഇരു​പ​താ​മ​ത്തെ വയ​സ്സില്‍! ഇവിടെ ചിലതു കി​ട​ക്കെ​യ​ല്ലേ യാത്ര പോ​കു​ന്ന​തെ​ന്നു നോ​ക്കാൻ​കൂ​ടി അവന്‍ തല​യൊ​ന്നു തി​രി​ച്ചി​ല്ല. ഇങ്ങ​നെ​യാ​ണ് സാ​ധു​ക്ക​ളായ പടു​കി​ഴ​വ​ന്മാ​രെ ഇക്കാ​ല​ത്ത് ആളു​കള്‍ തനി​ച്ചു കി​ട​ന്നു മരി​ച്ചു​കൊ​ള്ളാന്‍ വി​ടു​ന്ന​ത്. ആ നി​ന്റെ മൂ​ല​യ്ക്കല്‍ക്കി​ട​ന്നു ചത്തോ, കൂമ! ആട്ടെ. ആക​പ്പാ​ടെ അതു പി​ന്ന​ത്ത​ത്തില്‍ ഭേദം; എനി​ക്കും അതു​ത​ന്നെ​യാ​ണ് വേ​ണ്ട​ത്;ഇതെ​ന്നെ ഒര​ടി​ക്കു കൊ​ന്നു​കൊ​ള്ളും. ഞാന്‍ പടു കി​ഴ​വ​നാ​യി, എനി​ക്കു നൂറു വയ​സ്സു കഴി​ഞ്ഞു. എനി​ക്കൊ​രു നൂ​റാ​യി​രം വയ​സ്സു കഴി​ഞ്ഞു; അവ​കാ​ശ​പ്ര​കാ​രം ഞാ​നി​തി​ന് എത്ര​യോ മുന്‍പു മരി​ക്കേ​ണ്ട​താ​ണ്. ഈ അടി അത​വ​സാ​നി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. അപ്പോള്‍ ഒക്കെ​ത്തീര്‍ന്നു, എന്തു സുഖം! നവ​സാ​രം അവ​ന്റെ മു​ക്കില്‍ക്ക​യ​റ്റി​യി​ട്ടു പ്ര​യോ​ജ​ന​മെ​ന്താ​ണ്? എന്തി​നാ​ണ് ആക്ക​ണ്ട മരു​ന്നിന്‍പെ​ട്ടി​യൊ​ക്കെ? ഹേ, എന്റെ വങ്കന്‍ വൈ​ദ്യാ, വെ​റു​തേ ബു​ദ്ധി​മു​ട്ടു​ക​യാ​ണ്. ഇതാ, അവന്‍ ചത്തു, ചത്തു വെ​റു​ങ്ങ​ലി​ച്ചു. എനി​ക്ക​റി​യാം അതൊ​ക്കെ; ഞാനും മരി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. അവന്‍ കാ​ര്യം പകു​തി​ക്കു​വെ​ച്ച​നിര്‍ത്തി​യി​ല്ല. അതേ, ഈ കാലം അസ​ത്താ​ണ്; നീയും, നി​ന്റെ അഭി​പ്രാ​യ​ങ്ങ​ളും, നി​ന്റെ സ്ഥാ​പ​ന​ങ്ങ​ളും, നി​ന്റെ ഉപ​ദേ​ഷ്ടാ​ക്ക​ളും, നി​ന്റെ ദീര്‍ഘ​ദര്‍ശി​ക​ളും, നി​ന്റെ വൈ​ദ്യ​ന്മാ​രും, നി​ന്റെ തെ​മ്മാ​ടി​യെ​ഴു​ത്തു​കാ​രും, നി​ന്റെ രണ്ടും​കെ​ട്ട തത്ത്വ​ജ്ഞാ​നി​ക​ളും, കഴി​ഞ്ഞ അറു​പ​തു കൊ​ല്ല​ത്തോ​ള​മാ​യി ത്വീ​ലെ​രി​ക്കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തി​ലെ കാ​ക്ക​ക്കൂ​ട്ട​ങ്ങ​ളെ​യൊ​ക്കെ പേ​ടി​പ്പി​ച്ചു പോ​രു​ന്ന നി​ന്റെ ഭര​ണ​പ​രി​വര്‍ത്ത​ന​ങ്ങ​ളൊ​ക്കെ​യും, എല്ലാം അസ​ത്ത്; അതേ. അങ്ങ​നെ​യാ​ണ് എനി​ക്കു തോ​ന്നി​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്! പക്ഷേ, ഇങ്ങ​നെ നീ നി​ന്നെ കൊ​ണ്ടു​പോ​യി കഥ തീര്‍പ്പി​ച്ച​ത് കഷ്ട​മാ​യി; എനി​ക്കു നി​ന്നെ​പ്പ​റ്റി ഒരു സങ്ക​ട​വു​മി​ല്ല. മന​സ്സി​ലാ​യോ, എടാ, ആളെ​ക്കൊ​ല്ലി?

ആ സമ​യ​ത്തു മരി​യു​സ് പതു​ക്കെ കണ്ണു തു​റ​ന്നു; മോ​ഹാ​ല​സ്യ​ത്തി​ലെ അമ്പ​ര​പ്പു​കൊ​ണ്ട് അപ്പോ​ഴും മങ്ങി​യി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലും അയാ​ളു​ടെ നോ​ട്ടം മൊ​സ്്യു ഗില്‍നോര്‍മാ​ന്റെ​മേല്‍ പതി​ഞ്ഞു. “മരി​യു​സി” ആ കി​ഴ​വന്‍ നി​ല​വി​ളി​ച്ചു പറ​ഞ്ഞു. ’മരി​യു​സ്! എന്റെ കു​ട്ടി മരി​യു​സ്! എന്റെ കു​ട്ടി! എന്റെ ഓമ​ന​മ​ക​നേ! നീ നി​ന്റെ കണ്ണു തു​റ​ക്കു​ന്നു, നി​യ്യെ​ന്നെ നോ​ക്കി​ക്കാ​ണു​ന്നു, നി​ന​ക്കു ജീ​വ​നു​ണ്ട്, ഞാന്‍ നന്ദി പറ​യു​ന്നു!”

അദ്ദേ​ഹം മോ​ഹാ​ല​സ്യ​പ്പെ​ട്ടു വീണു.