ഇക്കാ​ല​ത്തു വെർ​നോ​ങ് എന്ന ചെ​റു​പ​ട്ട​ണ​ത്തി​ലൂ​ടെ, ഏതെ​ങ്കി​ലും കാണാൻ കൊ​ള്ള​രു​താ​ത്ത ഒരി​രി​മ്പു​ക​മ്പി​പ്പാ​ല​മാ​യി മാറാനിരിക്കുന്ന-​ഇങ്ങനെ നമു​ക്കു വിചാരിക്കുക-​ആ കൗ​തു​ക​ക​ര​മായ പാലം കട​ന്നു് ആരെ​ങ്കി​ലും സം​ഗ​തി​വ​ശാൽ പോ​കു​ന്നു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ, അയാൾ ആൾ​മ​റ​യ്ക്കു മീതെ കു​റ​ച്ച​കാ​ല​ത്തേ​ക്കു നോ​ക്കു​ന്ന​പ​ക്ഷം, ഒരു തോൽ​ത്തൊ​പ്പി​യും കാ​ലു​റ​യും, നര​യു​ടെ നി​റ​ത്തിൽ പരു​ക്കൻ തു​ണി​കൊ​ണ്ടു​ള്ള​തും ഒരി​ക്കൽ ചു​ക​പ്പു​നാ​ട​യാ​യി​രു​ന്ന എന്തോ ഒരു മഞ്ഞ​ച്ച​സാ​ധ​നം തു​ന്നി​ക്കു​ത്തി​യി​ട്ടു​ള്ള​തായ ഒരുൾ​ക്കു​പ്പാ​യ​വു​മി​ട്ടു് വെ​യിൽ​കൊ​ണ്ടു് ഊറ​യ്ക്കി​ട്ട പോലായ മര​ച്ചെ​രി​പ്പും ധരി​ച്ച്, മുഖം ഏതാ​ണ്ടു കറു​ത്തു, തല​മു​ടി മി​ക്ക​വാ​റും വെ​ളു​ത്തു, നെ​റ്റി​മേൽ കവി​ളു​വ​രെ എത്തു​ന്ന ഒരു വലിയ കല​യോ​ടു​കൂ​ടി, കൂ​ന്നു വള​ഞ്ഞ്, ഉള്ള​തി​ല​ധി​കം പ്രാ​യം തോ​ന്നി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു് ഏക​ദേ​ശം അമ്പ​തു​വ​യ​സ്സു​ള്ള ഒരാൾ, പാ​ല​ത്തോ​ടു തൊ​ട്ടും ഒരു വെൺ​മാ​ട​ച്ച​ങ്ങ​ല​കൊ​ണ്ടു സെയിൻ നദി​യു​ടെ ഇട​ത്തേ വക്ക​ത്തു വേലി കെ​ട്ടി​യു​മു​ള്ള മതി​ലു​ക​ളാൽ ചു​റ്റ​പ്പെ​ട്ട ആ പറമ്പുകള്ളികളിൽ-​മുഴുവനും പു​ഷ്പ​ങ്ങ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു നി​റ​ഞ്ഞു, കു​റേ​ക്കൂ​ടി വലു​തെ​ങ്കിൽ പൂ​ന്തോ​ട്ട​വും, കു​റേ​ക്കൂ​ടി ചെ​റു​തെ​ങ്കിൽ പൂ​ച്ചെ​ണ്ടു​മാ​ണെ​ന്നു കാ​ണി​കൾ പറ​ഞ്ഞു​പോ​കു​ന്ന​വി​ധ​മു​ള്ള ആ മന​സ്സു മയ​ക്കു​ന്ന മതിലകങ്ങളിൽ-​ഒന്നിൽ ഏതാ​ണ്ടു ദിവസം തോറും കൈയിൽ അരി​വാ​ളും കൈ​ക്കോ​ട്ടു​മാ​യി നട​ക്കു​ന്ന​തു കാ​ണ​പ്പെ​ട്ടേ​ക്കാം. ഈ മതി​ല​ക​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം ഒര​റ്റ​ത്തു പു​ഴ​യോ​ടും മറ്റേ അറ്റ​ത്തു് ഒരു വീ​ട്ടി​നോ​ടും ചെ​ന്നു​മു​ട്ടു​ന്നു. ഉൾ​ക്കു​പ്പാ​യ​ത്തോ​ടും മര​ച്ചെ​രി​പ്പോ​ടും​കൂ​ടി​യു​ള്ള ആ പറ​യ​പ്പെ​ട്ട മനു​ഷ്യൻ, 1817-ൽ ഇങ്ങ​നെ​യു​ള്ള വേ​ലി​യ്ക്ക​ക​ങ്ങ​ളിൽ വെ​ച്ച് ഏറ്റ​വും ചെ​റി​യ​തൊ​ന്നിൽ, അതു​ക​ളി​ലെ വീ​ടു​ക​ളി​ലെ​ല്ലാം​വെ​ച്ച് ഏറ്റ​വും നി​സ്സാ​ര​മായ ഒരു കു​ടി​ലിൽ താ​മ​സി​ച്ചു​വ​ന്നു. അവിടെ ഈയാൾ കു​ടും​ബ​മൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​തെ, ഒതു​ങ്ങി, നന്നേ കി​ഴി​ഞ്ഞ നി​ല​യിൽ, തന്റെ കൂടെ പരി​ചാ​ര​ക​പ്ര​വൃ​ത്തി​ക്കു ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രി​യോ കി​ഴ​വി​യോ, സാ​ധാ​ര​ണ​ക്കാ​രി​യോ സു​ന്ദ​രി​യോ, കൃ​ഷി​ക്കാ​രി​യോ സ്ഥാ​ന​മാ​ന​ക്കാ​രി​യോ അല്ലാ​ത്ത ഒരു സ്ത്രീ​യു​മാ​യി കഴി​ച്ചു​കൂ​ട്ടു​ന്നു. തന്റെ തോ​ട്ട​മെ​ന്നു പറ​ഞ്ഞി​രു​ന്ന ആ പറ​മ്പിൻ​തു​ണ്ടം, അതിൽ അയാൾ നി​ഷ്കർ​ഷി​ച്ചു​ണ്ടാ​ക്കി​യി​രു​ന്ന പു​ഷ്പ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഭം​ഗി​കൊ​ണ്ടു പട്ട​ണ​ത്തിൽ പേ​രെ​ടു​ത്തു. ആ പു​ഷ്പ​ക്കൃ​ഷി​യാ​ണു് അയാ​ളു​ടെ പ്ര​വൃ​ത്തി.

അധ്വാ​ന​ത്തി​ന്റേ​യും സ്ഥി​രോ​ത്സാ​ഹ​ത്തി​ന്റേ​യും ശ്ര​ദ്ധ​യു​ടേ​യും വെ​ള്ളം നി​റ​ച്ച കു​ട​ങ്ങ​ളു​ടേ​യും പ്രാ​ബ​ല്യം​കൊ​ണ്ടു, സൃ​ഷ്ടി​കർ​ത്താ​വി​നെ​പ്പോ​ലെ, അയാൾ​ക്കും സൃ​ഷ്ടി​ക്കാൻ സാ​ധി​ച്ചു; പ്ര​കൃ​തീ​ദേ​വി മറ​ന്നു​ക​ള​ഞ്ഞു​വോ എന്നു തോ​ന്നു​ന്ന ചില ചെ​ടി​ക​ളെ അയാൾ കണ്ടു​പി​ടി​ച്ചു; അയാൾ ബു​ദ്ധി​മാ​നാ​ണു്; അമേ​രി​ക്ക​യി​ലും ചൈ​ന​യി​ലു​മു​ള്ള അപൂർ​വ​ങ്ങ​ളും അനർ​ഘ​ങ്ങ​ളു​മായ ചെ​ടി​ക​ളെ നട്ടു​വ​ളർ​ത്തു​വാൻ വേ​ണ്ട​വി​ധം മണ്ണു പാ​ക​പ്പെ​ടു​ത്തി ചെറിയ തട​ങ്ങൾ പി​ടി​ച്ചു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന​തിൽ സു​ലാ​ങ്ഷ് ബൊ​ദി​നെ അയാൾ മു​ന്നി​ട്ടു. വേ​ന​ല്ക്കാ​ല​ത്തു നട്ടും ചില്ല വെ​ട്ടി​യും കി​ള​ച്ചും നന​ച്ചും ദയ​യോ​ടും കു​ണ്ഠി​ത​ത്തോ​ടും പു​ഞ്ചി​രി​യോ​ടു​കൂ​ടി തന്റെ പു​ഷ്പ​ങ്ങൾ​ക്കി​ട​യി​ലൂ​ടെ സഞ്ച​രി​ച്ചും, ചി​ല​പ്പോൾ ചില മണി​ക്കൂ​റു​ക​ളോ​ളം അന​ങ്ങാ​തെ മനോ​രാ​ജ്യ​ത്തിൽ മു​ഴു​കി​നി​ന്നും, മര​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നു​ള്ള ഒരു പക്ഷി​യു​ടെ പാ​ട്ടോ ഒരു വീ​ട്ടിൽ​നി​ന്നു​ള്ള ഒരു കു​ട്ടി​യു​ടെ കൊ​ഞ്ച​ലോ മന​സ്സി​രു​ത്തി​ക്കേ​ട്ടും, സൂ​ര്യൻ ഒരു മാ​ണി​ക്യ​ക്ക​ല്ലാ​ക്കി​ത്തീർ​ക്കു​ന്ന പു​ല്ലിൻ​ത​ല​യ്ക്ക​ലെ മഞ്ഞു​തു​ള്ളി​യിൽ കൺ​പ​തി​പ്പി​ച്ചും, അയാൾ നേരം പു​ലർ​ന്നാൽ തന്റെ പറ​മ്പു​വ​ഴി​ക​ളിൽ ചെ​ന്നു​കൂ​ടും. അയാ​ളു​ടെ ഭക്ഷ​ണം ചു​രു​ക്കം ചി​ല​തു​കൊ​ണ്ടു കഴി​യും; വീ​ഞ്ഞി​നെ​ക്കാ​ള​ധി​കം പാൽ കു​ടി​ക്കും. ഒരു കു​ട്ടി​ക്ക് അയാ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടു പറ​ഞ്ഞ​തു കേൾ​പ്പി​ക്കാം; ഭൃത്യ അയാളെ ശകാ​രി​ക്കും, അയാൾ അത്ര​യും ഭീ​രു​വാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടു് മറ്റു​ള്ള​വർ​ക്കു മുൻ​പിൽ ബഹു​നാ​ണം​കു​ണു​ങ്ങി​യാ​ണു്; വളരെ ചു​രു​ക്ക​മേ അയാൾ പു​റ​ത്തേ​ക്കു പോ​കാ​റു​ള്ളു; വീ​ട്ടിൽ വന്നു വി​ളി​ക്കു​ന്ന സാ​ധു​ക്ക​ളേ​യും ഒരു കൊ​ള്ളാ​വു​ന്ന കി​ഴ​വ​നായ മതാ​ചാ​ര്യ​നേ​യും മാ​ത്ര​മേ അയാൾ കണ്ടി​രു​ന്നു​മു​ള്ളു. എങ്കി​ലും, പട്ട​ണ​നി​വാ​സി​ക​ളോ, അപ​രി​ചി​ത​ന്മാ​രോ, യദൃ​ച്ഛ​യാ കണ്ടു​മു​ട്ടിയ വേറേ വല്ല​വ​രു​മോ ആ അപൂർ​വ​ച്ചെ​ടി​ക​ളെ നോ​ക്കി​ക്കാ​ണാൻ തന്റെ ചെ​റു​ഭ​വ​ന​ത്തിൽ വന്നു​വി​ളി​ക്കു​ന്ന​പ​ക്ഷം ഉടനെ അയാൾ പു​ഞ്ചി​രി​യോ​ടു​കൂ​ടി വാതിൽ തു​റ​ക്കും. ഈയാ​ളാ​ണു് ‘ല്വാർ​യു​ദ്ധ​ത്തി​ലെ തട്ടി​പ്പ​റി​ക്കാ​രൻ.’

എന്നാൽ യു​ദ്ധ​സം​ബ​ന്ധി​ക​ളായ സ്മ​ര​ണ​ക​ളും ജീ​വ​ച​രി​ത്ര​ങ്ങ​ളും മോ​നി​ത്യെ​പ​ത്ര​വും വി​വ​ര​ണ​ക്കു​റി​പ്പു​ക​ളും വാ​യി​ച്ചു​നോ​ക്കി​യി​ട്ടു​ള്ള ആരും​ത​ന്നെ ഇട​വി​ടാ​തെ അവയിൽ കാ​ണ​പ്പെ​ടു​ന്ന യോർഷ് പൊ​ങ്മേർ​സി എന്ന ഒരു പേർ കണ്ടു് അത്ഭു​ത​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ടാ​വാ​തെ വയ്യാ. ചെ​റു​പ്പ​ത്തിൽ ഈ യോർഷ് പൊ​ങ്മേർ​സി സാ​ങ്തോ​ങ്ഷി​ന്റെ സൈ​ന്യ​ത്തിൽ ഒരു ഭട​നാ​യി​രു​ന്നു. ഭര​ണ​പ​രി​വർ​ത്ത​നം വന്നു. സാ​ങ്തോ​ങ്ഷി​ന്റെ പട്ടാ​ള​വ​കു​പ്പു റൈൽ​സൈ​ന്യ​ത്തി​ന്റെ ഒരു ഭാ​ഗ​മാ​യി, രാ​ജ​വാ​ഴ്ച​കാ​ല​ത്തു​ള്ള പട്ടാ​ള​വ​കു​പ്പു​കൾ, രാ​ജ​വാ​ഴ്ച​ക്കാ​ലം അവ​സാ​നി​ച്ചി​ട്ടും അതതു സം​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ പേ​രു​ക​ളെ വി​ടാ​തെ വെ​ച്ചു​പോ​ന്നി​രു​ന്നു; 1794-ൽ മാ​ത്ര​മേ ഓരോ സേ​നാ​മു​ഖ​ങ്ങ​ളാ​യി വി​ഭ​ജി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു​ള്ളൂ. സ്പീ​റി​ലും, വോർ​രി​ലും, നൊ​യ്സ്താ​തി​ലും, തുർ​ക്ക്ഹൈ​മി​ലും, ആൽ​സെ​യി​ലും, മയാ​ങ്സി​ലും പോ​ങ്മേർ​സി യു​ദ്ധം ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ടു്; ഒടു​വിൽ പറ​ഞ്ഞ​തിൽ ഷാ​റി​ന്റെ പിൻ​കാ​വൽ​സ്സൈ​ന്യ​മാ​യി​രു​ന്ന ഇരു​നൂ​റു പേരിൽ ഒരു​വ​നാ​യി​രു​ന്നു അയാൾ. അതാ​ണു് എസെ രാ​ജ​കു​മാ​ര​ന്റെ സൈ​ന്യ​ങ്ങ​ളോ​ടു് അന്ദർ​നാ​ക്കി​ലെ പഴയ കോ​ട്ട​മ​തി​ലി​നു പി​ന്നിൽ​നി​ന്നു പന്ത്ര​ണ്ടാ​മ​ത്തെ തവണ യു​ദ്ധം​വെ​ട്ടി​യ​തും ശത്രു​ക്ക​ളു​ടെ പീ​ര​ങ്കി​മ​ല​ഞ്ചെ​രു​വി​ന്റെ അടി​വാ​ര​ത്തി​ലു​ള്ള അഴി​ത്ത​ട്ടു​ച​ര​ടിൽ ഒരു വി​ട​വു​ണ്ടാ​ക്കി​യ​പ്പോൾ​മാ​ത്രം പ്ര​ധാ​ന​സൈ​ന്യ​വി​ഭാ​ഗ​ത്തിൽ ചെ​ന്നു​ചേർ​ന്ന​തു​മായ പട്ടാ​ള​വ​കു​പ്പു്. കാർ​ഷീ​ന്നെ​യിൽ ക്ല​ബെ​റ​യു​ടെ കീ​ഴി​ലും മൊങ്-​പാലിസ്സേൽ യു​ദ്ധ​ത്തി​ലും അയാ​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; ഒടു​വിൽ പറ​ഞ്ഞ​തിൽ​വെ​ച്ച് ഒരു​ണ്ട അയാ​ളു​ടെ കൈ മു​റി​ച്ചു; പി​ന്നീ​ടു് അയാൾ ഇറ്റ​ലി​യി​ലേ​ക്കു പോയി; ഴൂ​ബെ​റോ​ടു​കൂ​ടി കൊൽ​ദു് താ​ങ്ദു് കാ​ത്തു​നി​ന്ന മു​പ്പ​തു പട​യാ​ളി​ക​ളിൽ ഒരാൾ അയാ​ളാ​യി​രു​ന്നു. ഴൂബെർ അഡ്ജു​ന്റു് - ജന​റ​ലാ​യി; പൊ​ങ്മേർ​സി സബ്ലെ​ഫ്റ്റി​ന​ന്റും. ബോ​നാ​പ്പാർ​ത്തി​നെ​ക്കൊ​ണ്ടു, ‘ബെർ​ത്തി​യെ [1] പീ​ര​ങ്കി​പ്പ​ട​യാ​ളി​യു​മാ​ണു്, കു​തി​ര​പ്പ​ട​യാ​ളി​യു​മാ​ണു്, കു​ന്ത​പ്പ​ട​യാ​ളി​യു​മാ​ണു്,’ എന്നു പറ​യി​ച്ച ആ ദിവസം, ലോ​ദി​യിൽ പീ​ര​ങ്കി​യു​ണ്ട​ക​ളു​ടെ നടു​ക്ക് ബെർ​ത്തി​യെ​യു​ടെ അടു​ക്കൽ പൊ​ങ്മേർ​സി​യു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. വാൾ പൊ​ന്തി​ച്ചു​പി​ടി​ച്ച് അത്യു​ച്ച​ത്തിൽ ‘മു​മ്പോ​ട്ടു’ എന്നു വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​യു​ന്ന സമ​യ​ത്തു് അയാൾ തന്റെ പണ്ട​ത്തെ മേ​ലു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​നാ​യി​രു​ന്ന ഴൂബെർ മരി​ച്ചു​വീ​ഴു​ന്ന​തു​ക​ണ്ടു. അയാൾ സം​ഘ​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി യു​ദ്ധ​ത്തി​ലു​ള്ള ആവേ​ശ​ങ്ങൾ​ക്കി​ട​യിൽ ജെ​നോ​വ​യിൽ​നി​ന്നു കടൽ​ത്തീ​ര​ത്തു​ള്ള ഏതോ ഒരു നി​സ്സാ​ര​മായ തു​റ​മു​ഖ​ത്തി​ലേ​ക്കു പോ​കു​ന്ന ഒരു പട​ക്ക​പ്പൽ​ത്തോ​ണി​യിൽ കയ​റി​പ്പോ​കു​മ്പോൾ ഏഴോ എട്ടോ ഇം​ഗ്ലീ​ഷു​ക​പ്പ​ലു​ക​ള​ട​ങ്ങിയ ഒരു കു​ട​ന്നൽ​ക്കൂ​ട്ടിൽ പെ​ട്ടു. ജെ​നോ​വ​ക്കാ​രൻ കപ്പൽ​സ്സൈ​ന്യാ​ധി​പൻ അയാ​ളോ​ടു, പീ​ര​ങ്കി കട​ലി​ലി​ട്ടു, പട്ടാ​ള​ക്കാ​രെ മേൽ​ത്ത​ട്ടി​ലൊ​ളി​പ്പി​ച്ച്, ഒരു കച്ച​വ​ട​ക്ക​പ്പൽ​പോ​ലെ അതി​നു​ള്ളിൽ​നി​ന്നു് ഉപാ​യ​ത്തിൽ ഊരി​പ്പോ​കു​വാൻ ആവ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു; പൊ​ങ്മേർ​സി കൊ​ടി​ക്കൂ​റ​യെ കൊ​ടി​മ​ര​ത്തി​നു മു​ക​ളിൽ പാ​റി​ച്ചു. ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് സൈ​ന്യ​ത്തി​ന്റെ പീ​ര​ങ്കി​യു​ണ്ട​കൾ​ക്കു​ള്ളി​ലൂ​ടെ സാ​ഹ​കാ​ര​മാ​യി കട​ന്നു​പോ​ന്നു. കു​റ​ച്ചു ദൂ​ര​ത്തെ​ത്തി​യ​പ്പോൾ അയാ​ളു​ടെ ധൃ​ഷ്ടത വർ​ദ്ധി​ച്ചു; തന്റെ പട​ക്ക​പ്പൽ​ത്തോ​ണി​യും​വെ​ച്ച് ആ ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് കപ്പൽ​സ്സൈ​ന്യ​ത്തോ​ടേ​റ്റു, സി​സി​ലി​യി​ലേ​ക്കു സൈ​ന്യ​ത്തെ കൊ​ണ്ടു​പോ​കു​ന്ന​തും സമു​ദ്ര​ത്തി​ന്റെ നി​ല​യ്ക്കൊ​പ്പം താ​ഴു​മാ​റു് ആളു​ക​ളേ​യും കു​തി​ര​ക​ളേ​യും​കൊ​ണ്ടു കു​ത്തി​നി​റ​ച്ച​തു​മായ ഒരു വലിയ കപ്പൽ പി​ടി​ച്ച​ട​ക്കി. 1805-ൽ ആർ​ച്ച് ഡ്യു​ക്ഫെർ​ദി​നാ​ന്ദി​ന്റെ പക്കൽ​നി​ന്നു ഗു​ങ്സു് ബർഗ് കൈ​വ​ശ​പ്പെ​ടു​ത്തിയ ആ മൽ​ഹ​രു​ടെ സൈ​ന്യ​വി​ഭാ​ഗ​ത്തിൽ അയാ​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. വെൽ​ത്തിൻ​ഗെ യു​ദ്ധ​ത്തിൽ അയാൾ, ഒരു വെ​ടി​യു​ണ്ട​മ​ഴ​യു​ടെ നടു​ക്കു​വെ​ച്ചു, മര​ണ​പ്പ​രി​ക്കു പറ്റി മറി​ഞ്ഞ കേർണൽ മൊ​പെ​ത്തി​യെ കൈ​കൊ​ണ്ടു താ​ങ്ങി​യെ​ടു​ത്തു. ഓസ്തെർ​ലി​ത്സു് യു​ദ്ധ​ത്തിൽ ശത്രു​ക്ക​ളു​ടെ വെ​ടി​ക്കു​ള്ളി​ലൂ​ടെ​യു​ണ്ടായ ആ അഭി​ന​ന്ദ​നീ​യ​മായ പോ​ക്കിൽ അയാൾ ഒരു മാ​ന്യ​നേ​താ​വാ​യി​രു​ന്നു. നാലാം സൈ​ന്യ​വി​ഭാ​ഗ​ത്തി​ലെ ഒരു വകു​പ്പി​നെ റഷ്യാ ചക്ര​വർ​ത്തി​യു​ടെ രക്ഷി​സം​ഘ​ത്തിൽ​പ്പെ​ട്ട കു​തി​ര​പ്പ​ട്ടാ​ളം ചത​ച്ച​തി​നു്, അതി​നോ​ടു പകരം ചോ​ദി​ച്ചു. രക്ഷി​സം​ഘ​ത്തെ തോ​ല്പി​ച്ചു​വി​ട്ട​വ​രു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ പൊ​ങ്മേർ​സി ഉൾ​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ടു്. നെ​പ്പോ​ളി​യൻ ചക്ര​വർ​ത്തി അയാൾ​ക്കു കു​രി​ശു​മു​ദ്ര കൊ​ടു​ത്തു. മാൻ​ച്വ​യി​ലും മേ​ലാ​സ്സി​ലും അലെ​ക്സാ​ന്ദ്രി​യ​യി​ലും വെ​ച്ചു വേം​സ​റേ​യും ഉൾമിൽ വെ​ച്ചു മാ​ക്ക​നേ​യും കണ്ടു, വഴി​ക്കു വഴിയേ തട​വു​കാ​രാ​ക്കി​യ​തു പൊ​ങ്മേർ​സി​യാ​ണു്. മോർ​ത്തി​യേ നേ​തൃ​ത്വം വഹി​ച്ചി​രു​ന്ന​തും ഹം​ബർ​ഗ്പ​ട്ട​ണ​ത്തെ പി​ടി​ച്ച​ട​ക്കി​യ​തു​മായ മഹാ​സൈ​ന്യ​ത്തി​ന്റെ എട്ടാ​മ​ത്തെ വകു​പ്പിൽ അയാൾ ഒരം​ഗ​മാ​യി​രു​ന്നു; പി​ന്നീ​ടു് അയാൾ 55-ആം വകു​പ്പി​ലേ​ക്കു മാറി; അതാ​ണു് ഫ്ളാൻ​ഡേർ​സി​ലെ യു​ദ്ധ​ത്തിൽ​പ്പെ​ട്ട പഴയ സൈ​ന്യം. ഈ പു​സ്ത​ക​കർ​ത്താ​വി​ന്റെ അമ്മാ​മൻ, ധീ​രോ​ദാ​ത്ത​നായ കാ​പ്റ്റൻ ലൂയി യൂഗോ, രണ്ടു മണി​ക്കൂർ നേ​ര​ത്തോ​ളം തന്റെ കൂ​ട്ട​ത്തിൽ​പ്പെ​ട്ട എൺ​പ​ത്തി​മൂ​ന്നു പേ​രോ​ടു​കൂ​ടി ശത്രു​സൈ​ന്യ​ത്തി​ന്റെ സർ​വ​വി​ധാ​ക്ര​മ​ണ​ങ്ങ​ളേ​യും തടു​ത്തു​നി​ല്ക്കു​ക​യു​ണ്ടായ ആ ഐലോ​വി​ലെ ചു​ടു​കാ​ട്ടിൽ അയാ​ളും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അതിൽ​നി​ന്നു ജീ​വ​നോ​ടു​കൂ​ടി പോന്ന മൂ​ന്നു പേരിൽ ഒരാ​ള​ത്രേ പൊ​ങ്മേർ​സി. അയാൾ ഫ്രീ​ദ്ലാ​ങ് യു​ദ്ധ​ത്തിൽ പെ​ട്ടി​രു​ന്നു; പി​ന്നീ​ടു് മോ​സ്കോ യു​ദ്ധ​ത്തിൽ കൂടി; പി​ന്നെ ലാ ബെ​റെ​സി​നെ; പി​ന്നെ ലട്സൻ, ബോസൻ, ഡ്രെ​സ്ഡൻ, വാ​ച്ചോ, ലീ​പ്സി​ഗ്; പി​ന്നെ മോ​ങ്മി​രെ, തി​യെ​റി; ക്ര​യോൺ, മാൺ നദീ​തീ​രം, എയിൻ​ന​ദീ​തീ​രം; പി​ന്നെ ലയോൺ, ആർനെ-​ല്-ദുക്കിൽവെച്ച്-അന്നയാൾ കാപ്റ്റനാണ്-​പത്തു യു​ദ്ധ​വീ​ര​ന്മാ​രെ കൊ​ത്തി​നു​റു​ക്കി, അയാൾ, തന്റെ മേ​ലു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​നെ​യ​ല്ല, ഒരു കീ​ഴ്ജീ​വ​ന​ക്കാ​ര​നെ രക്ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി. അന്നു് ഒരു​മാ​തി​രി അയാൾ കീ​റ​പ്പെ​ട്ടു; ഇരു​പ​ത്തേ​ഴു കു​ന്ത​ത്തു​മ്പു​കൾ അയാ​ളു​ടെ ഇട​ത്തെ കൈ​യി​ന്മേൽ​നി​ന്നു​ത​ന്നെ എടു​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. പാ​രി​സു് പി​ടി​ച്ച​തി​നു് എട്ടു ദിവസം മു​മ്പു​വെ​ച്ച് അയാൾ ഒരു കൂ​ട്ടു​കാ​ര​നു​മാ​യി ഉദ്യോ​ഗ​മാ​റ്റം ചെ​യ്തു കു​തി​ര​പ്പ​ട്ടാ​ള​ത്തിൽ ചേർ​ന്നു. അയാൾ​ക്ക് ഒരു ഭാ​ഷ​യിൽ പറ​യു​മ്പോൾ സവ്യസാചിത്വമുണ്ടായിരുന്നു-​എന്നുവെച്ചാൽ, ഒരു ഭട​നെ​പോ​ലെ വാളോ തോ​ക്കൊ എടു​ക്കു​ക​യും ഒരു മേ​ലു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​നെ​പ്പോ​ലെ കു​തി​ര​പ്പ​ട്ടാ​ള​ങ്ങ​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടോ സാ​ദി​വ​കു​പ്പു​ക​ളെ​ക്കൊ​ണ്ടോ പെ​രു​മാ​റു​ക​യും ചെ​യ്വാൻ അയാൾ​ക്ക് ഒരേ​മാ​തി​രി സാ​മർ​ഥ്യ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഈ സാ​മർ​ഥ്യ​ത്തിൽ​നി​ന്നാ​ണു്, യു​ദ്ധ​സം​ബ​ന്ധി​യായ വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം​കൂ​ടി തി​ക​ഞ്ഞാൽ ഒരു​മി​ച്ചു​ത​ന്നെ സാ​ദി​ക​ളാ​യും കു​ന്ത​പ്പ​ട​യാ​ളി​ക​ളാ​യും പേ​രെ​ടു​ക്കു​ന്ന യു​ദ്ധ​വി​ദ​ഗ്ധ​ന്മാ​രു​ണ്ടാ​യി​ത്തീ​രു​ന്ന​തു്. അയാൾ നെ​പ്പോ​ളി​യ​ന്റെ കൂടെ എൽ​ബ​യി​ലേ​ക്കു പോയി. വാ​ട്ടർ​ലൂ യു​ദ്ധ​ത്തിൽ അയാൾ ദ്യു​ബൊ​വി​ന്റെ സൈ​ന്യ​വ​കു​പ്പിൽ​പ്പെ​ട്ട ഒരു കവ​ച​ധാ​രി​ഭ​ട​സം​ഘ​ത്തി​ന്റെ നേ​താ​വാ​യി​രു​ന്നു ല്യൂ നൽ​ബർ​ഗ് സൈ​ന്യ​ത്തി​ന്റെ കൊടി പി​ടി​ച്ചെ​ടു​ത്ത​തു പൊ​ങ്മേർ​സി​യാ​ണു്. അയാൾ ചെ​ന്നു് ആ കൊടി ചക്ര​വർ​ത്തി​യു​ടെ കാൽ​ക്കൽ ഇട്ടു​കൊ​ടു​ര്ത്തു. അയാൾ രക്ത​ത്തിൽ മു​ഴു​കി​യി​രു​ന്നു. ആ കൊടി തട്ടി​പ്പ​റി​ക്കു​ന്ന സമ​യ​ത്തു് അയാ​ളു​ടെ ചക്ര​വർ​ത്തി ഉച്ച​ത്തിൽ പറ​ഞ്ഞു: ‘നി​ങ്ങൾ ഒരു കേർ​ണ​ലാ​ണു്, ഒരു പ്രഭു, ബഹു​മ​തി​പ​ട്ട​ത്തി​ന്നർ​ഹ​നായ ഒരു മേ​ലു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥൻ!’ പൊ​ങ്മേർ​സി മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു: ‘തി​രു​മേ​നി, എന്റെ വൈ​ധ​വ്യം വന്ന പത്നി​ക്കു​വേ​ണ്ടി ഞാൻ അങ്ങ​യോ​ടു നന്ദി പറ​യു​ന്നു.’ ഒരു മണി​ക്കൂർ​കൂ​ടി കഴി​ഞ്ഞു. ഒഹെ​ങ്ങി​ലെ കു​ണ്ടു​വ​ഴി​യിൽ അയാൾ തല​കു​ത്തി. അപ്പോൾ ആരാ​യി​രു​ന്നു ഈ യോർഷ് പോ​ങ്മെർ​സി? അയാൾ തന്നെ​യാ​ണു് ‘ല്വാർ​യു​ദ്ധ​ത്തി​ലെ തട്ടി​പ്പ​റി​ക്കാ​രൻ.’

അയാ​ളു​ടെ ചരി​ത്ര​ത്തിൽ ചിലതു നാം കണ്ടു​ക​ഴി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു. ഒഹെ​ങ്ങി​ലെ കു​ണ്ടു​വ​ഴി​യിൽ​നി​ന്നു, വാ​യ​ന​ക്കാർ​ക്കോർ​മ​യു​ള്ള​വി​ധം, വലി​ച്ചെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ട പൊ​ങ്മേർ​സി​ക്കു വാ​ട്ടർ​ലൂ​യു​ദ്ധ​ത്തി​നു ശേഷം വീ​ണ്ടും സൈ​ന്യ​ത്തിൽ ചേരാൻ സാ​ധി​ച്ചു; ഒരു ചി​കി​ത്സാ​ഗൃ​ഹ​ത്തിൽ​നി​ന്നു മറ്റൊ​രു ചി​കി​ത്സാ​ഗൃ​ഹ​ത്തി​ലേ​ക്കാ​യി നീ​ങ്ങി​നീ​ങ്ങി ല്വാ​റി​ലെ പട്ടാ​ള​ത്താ​വ​ളം വരെ അയാൾ എത്തി.

രാ​ജ​ത്വ​പു​നഃ​സ്ഥാ​പ​ന​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി അയാ​ളു​ടെ ശമ്പ​ളം പകു​തി​പ്പെ​ട്ടു; പൊ​ല്ലീ​സു് നോ​ട്ട​ത്തിൻ​കീ​ഴിൽ വെർ​നൊ​ങ്ങി​ലു​ള്ള സ്വ​ന്തം താ​മ​സ​സ്ഥ​ല​ത്തേ​ക്ക് അയാളെ ഭര​ണാ​ധി​കാ​രി​കൾ പറ​ഞ്ഞ​യ​ച്ചു. നെ​പ്പോ​ളി​യൻ എൽ​ബ​യിൽ​നി​ന്നു വന്ന​തി​നു ശേ​ഷ​മു​ണ്ടായ നൂറു ദി​വ​സ​ക്കാ​ല​ങ്ങ​ളി​ലെ സം​ഭ​വ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും ഉണ്ടാ​യി​ട്ടു​ള്ള​താ​യി കൂ​ട്ടാ​തി​രു​ന്ന പതി​നെ​ട്ടാ​മൻ ലൂയി, ബഹു​മ​തി​പ്പ​ട്ടം കി​ട്ടിയ ഉദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​നാ​യി​ട്ടോ കേർ​ണ​ലാ​യി​ട്ടോ പ്ര​ഭു​വാ​യി​ട്ടോ അയാളെ കണ​ക്കാ​ക്കി​യി​ല്ല. പൊ​ങ്മേർ​സി​യാ​വ​ട്ടെ, ‘കേർണൽ ബാറൺ പൊ​ങ്മേർ​സി’ എന്നൊ​പ്പി​ടു​വാൻ കി​ട്ടിയ അവ​സ​ര​മൊ​ന്നും വെ​റു​തെ വി​ട്ടി​ല്ല​താ​നും. അയാൾ​ക്ക് ഒരു പഴയ നീ​ല​ക്കു​പ്പാ​യ​മേ ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളു; അതി​ന്മേൽ ഒരി​ക്ക​ലെ​ങ്കി​ലും ബഹു​മ​തി​പ്പ​ട്ടം കാ​ണി​ക്കു​ന്ന ചു​വ​പ്പു​നാട പി​ടി​പ്പി​ക്കാ​തെ അയാൾ പു​റ​ത്തേ​ക്കി​റ​ങ്ങു​ക​യി​ല്ല നി​യ​മ​വി​രു​ദ്ധ​മാ​യി ഈ അല​ങ്കാ​ര​മു​ദ്ര വഹി​ക്കു​ന്ന​തി​നു് അയാളെ ഭര​ണാ​ധി​കാ​രി​കൾ ശി​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന​താ​ണെ​ന്നു ഗവർ​മ്മെ​ണ്ടു​വ​ക്കീൽ ഓർ​മ​പ്പെ​ടു​ത്തി ഈ നോ​ട്ടീ​സ്സും​കൊ​ണ്ടു് ഒരു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥൻ അയാ​ളു​ടെ അടു​ക്കൽ ചെ​ന്ന​പ്പോൾ, ഒരു സന്തോ​ഷ​സൂ​ച​ക​മ​ല്ലാ​ത്ത പു​ഞ്ചി​രി​യോ​ടു​കൂ​ടി പൊ​ങ്മേർ​സി മറു​പ​ടി പറ​ഞ്ഞു: ‘എനി​ക്ക് ഫ്ര​ഞ്ചു ഭാഷ തി​രി​യാ​താ​യി​ട്ടോ നി​ങ്ങൾ ആ ഭാ​ഷ​യി​ലു​ള്ള സം​സാ​രം നിർ​ത്തി​യി​ട്ടോ എന്നെ​നി​ക്ക​റി​വി​ല്ല, പക്ഷേ, എനി​ക്ക​തു മന​സ്സി​ലാ​വു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നു​ള്ള കാ​ര്യം വാ​സ്ത​വ​മാ​ണു്.’ അതി​നു​ശേ​ഷം എട്ടു ദിവസം ഒരു​പോ​ലെ ആ മു​ദ്ര​യും ധരി​ച്ച് അയാൾ പു​റ​ത്തേ​ക്കു പോയി. അയാളെ ഉപ​ദ്ര​വി​ക്കാൻ അവർ ധൈ​ര്യ​പ്പെ​ട്ടി​ല്ല രണ്ടോ മൂ​ന്നോ തവണ യു​ദ്ധ​മ​ന്ത്രി അയാൾ​ക്ക് ‘മൊ​സ്സ്യു ലു് കൊ​മാൺ​ഡ​ന്റു് = (സൈ​ന്യ​നേ​താ​വു്), പൊങ് മേർസി’ എന്ന മേൽ​വി​ലാ​സ​ത്തിൽ കത്ത​യ​യ്ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി; അതൊ​ക്കെ പു​റ​ത്തെ അര​ക്കു​കൂ​ടി കേ​ടു​വ​രു​ത്താ​തെ അയാൾ അങ്ങോ​ട്ടു​ത​ന്നെ മട​ക്കി​യ​യ​ച്ചു. ആ സമ​യ്ത്തു​ത​ന്നെ, സെ​ന്റു് ഹെ​ലീ​ന​ദ്വീ​പിൽ​വെ​ച്ചു സർ​ഹ​ഡ്സൺ ലോ​വി​ന്റെ ‘ജെനറൽ ബോ​നാ​പ്പാർ​ത്തു് എന്ന മേൽ​വി​ലാ​സ​ത്തിൽ അയ​ച്ചി​രു​ന്ന കത്തു​ക​ളോ​ടു നെ​പ്പോ​ളി​യ​നും ആവി​ധം​ത​ന്നെ പെ​രു​മാ​റി​യി​രു​ന്നു. ചക്ര​വർ​ത്തി​യു​ടെ വാ​യി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ഉമിനീർതന്നെ-​ഈ പറ​യു​ന്ന​തി​നെ വാ​യ​ന​ക്കാർ ക്ഷമിക്കണം-​പൊങ്മേർസി തന്റെ വാ​യി​ലും വെ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു.

ഇതേ മാ​തി​രി, ഫ്ളെ​മി​നി​യ​സ്സി​നെ [2] ബഹു​മാ​നി​ക്കാ​തി​രു​ന്ന കാർ​ത്തി​ജീ​നി​യ​ക്കാർ തു​ട​വു​പു​ള്ളി​കൾ റോ​മി​ലും ഉണ്ടാ​യി​ട്ടു​ണ്ടു്; ഹാ​നി​ബോ​ളി​ന്റെ ചു​ണ​യു​ടെ ഒരു ചെ​റു​ഭാ​ഗം അവ​രി​ലും പ്ര​കാ​ശി​ച്ചു.

ഒരു ദിവസം ജി​ല്ലാ​ക്കോ​ട​തി​യി​ലെ ഗവർ​മ്മെ​ണ്ടു​വ​ക്കീ​ലി​നെ വെർ​നോ​ങ് പട്ട​ണ​ത്തി​ലെ ഒരു തെ​രു​വീ​ഥി​യിൽ​വെ​ച്ചു കണ്ടു​മു​ട്ടിയ സമ​യ​ത്തു് അയാൾ അടു​ത്തു ചെ​ന്നു ചോ​ദി​ച്ചു: ‘ഹേ ഗവർ​മ്മേ​ണ്ടു​വ​ക്കീ​ല​വർ​ക​ളേ, എനി​ക്ക് എന്റെ വെ​ടി​ക്കല കൊ​ണ്ടു​ന​ട​ക്കു​വാൻ സമ്മ​തം തന്നി​ട്ടു​ണ്ടോ?’

ഒരു ചെറിയ പട്ടാ​ള​മേ​ലു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​ന്റെ പകു​തി​ശ്ശ​മ്പ​ള​മ​ല്ലാ​തെ അയാൾ​ക്ക് മറ്റൊ​രു​പ​ജീ​വ​ന​മാർ​ഗ​വും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. വെർ​നോ​ങ്ങിൽ​വെ​ച്ചു കി​ട്ടാൻ കഴി​യു​ന്ന ഏറ്റ​വും ചെറിയ ഒരു വീടു് അയാൾ വാ​ട​ക​യ്ക്കു വാ​ങ്ങി നാ​മി​പ്പോൾ കണ്ടു കഴി​ഞ്ഞ​തു​പോ​ലെ, അവിടെ അയാൾ താ​മ​സ​മാ​ക്കി. ചക്ര​വർ​ത്തി​വാ​ഴ്ച​ക്കാ​ല​ത്തു, രണ്ടു യു​ദ്ധ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഇട​യ്ക്കു​വെ​ച്ചു, മാം​സ്സെൻ ഗിൽ​നോർ​മാ​നെ കല്യാ​ണം കഴി​പ്പാൻ അയാൾ സമയം കണ്ടു. മന​സ്സിൽ തി​ക​ച്ചും ശു​ണ്ഠി കയറിയ ആ കിഴവൻ നാ​ടു​വാ​ഴി ഒരു നെ​ടു​വീർ​പ്പോ​ടു​കൂ​ടി ഇങ്ങ​നെ പറ​ഞ്ഞും​കൊ​ണ്ടു് അനു​വാ​ദം കൊ​ടു​ത്തു: ‘വലിയ തറ​വാ​ടു​കൾ​ക്ക് ചി​ല​പ്പോൾ ഇതു പറ്റി​യി​ട്ടു​ണ്ടു്.’ എല്ലാ​വി​ധ​ത്തി​ലും അഭി​ന​ന്ദ​നീ​യ​യും ഒരു​ത്ത​മ​സ്ത്രീ​യും അസാ​മാ​ന്യ​യും ഭർ​ത്താ​വി​നു യോ​ജി​ച്ച​വ​ളു​മായ മദാം പൊ​ങ്മേർ​സി, ഒരാൺ​കു​ട്ടി​യെ പ്ര​സ​വി​ച്ച​തി​നു​ശേ​ഷം 1815-ൽ പര​ലോ​ക​പ്രാ​പ്ത​യാ​യി. ആ വി​ജ​ന​വാ​സ​ത്തിൽ കേർണൽ പൊ​ങ്മേർ​സി​യു​ടെ സന്തോ​ഷം മു​ഴു​വ​നും ആ ഒരു കു​ട്ടി​യാ​യി​രു​ന്നു; പക്ഷേ, മു​ത്ത​ച്ഛൻ ആ കു​ട്ടി​യെ തനി​ക്കു കി​ട്ട​ണ​മെ​ന്നു് അധി​കാ​ര​പൂർ​വം ആജ്ഞാ​പി​ച്ചു. കൊ​ടു​ക്കാ​ത്ത പക്ഷം കു​ട്ടി​ക്കു തന്റെ വക യാ​തൊ​രു സ്വ​ത്തി​നും അവ​കാ​ശ​മി​ല്ലാ​താ​ക്കി​ത്തീർ​ക്കു​മെ​ന്നു് അദ്ദേ​ഹം സി​ദ്ധാ​ന്തി​ച്ചു. കു​ട്ടി​യു​ടെ ഗുണം നോ​ക്കി അച്ഛൻ അത​നു​സ​രി​ച്ചു; അയാൾ തന്റെ സ്നേ​ഹ​ത്തെ പു​ഷ്പ​ങ്ങ​ളു​ടെ മേ​ലേ​ക്കാ​ക്കി.

അത്ര​യ​ല്ല, അയാൾ സർ​വ​വും ഉപേ​ക്ഷി​ച്ചു; അപ​ക​ട​ങ്ങ​ളെ ഉണ്ടാ​ക്കി​ത്തീർ​ക്കാ​നോ തീർ​ത്ത​തിൽ പങ്കെ​ടു​ക്കാ​നോ അയാൾ നി​ല്ക്കാ​താ​യി. അപ്പോൾ ചെ​യ്തു പോ​രു​ന്ന നിർ​ദ്ദോ​ഷ​സം​ഗ​തി​കൾ​ക്കും, ചെ​യ്തു​ക​ഴി​ഞ്ഞ മഹാ​കാ​ര്യ​ങ്ങൾ​ക്കു​മാ​യി അയാൾ സ്വ​ന്തം വി​ചാ​ര​ങ്ങ​ളെ പങ്കി​ട്ടു​കൊ​ടു​ത്തു. ഒരു പൂ​മൊ​ട്ടു​ണ്ടാ​കു​ന്ന​തു​കാ​ത്തും ഓസ്തെർ​ലി​ത്സു് യു​ദ്ധ​ത്തെ ഓർ​മി​ച്ചും അയാൾ സമയം കഴി​ച്ചു.

മൊ​സ്സ്യു ഗിൽ​നോർ​മാ​ന്നു് തന്റെ ജാ​മാ​താ​വി​നെ​പ്പ​റ്റി ഒരു വി​ചാ​ര​വും ഉണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. അദ്ദേ​ഹ​ത്തെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ളം കേർണൽ ‘ഒരു തട്ടി​പ്പ​റി’ ക്കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു. കേർ​ണ​ലി​ന്റെ പരി​ഹാ​സ്യ​മായ പ്ര​ഭു​പ​ട്ട​ത്തെ​പ്പ​റ്റി അപ്പോൾ നേ​രം​പോ​ക്കു പറ​യു​മ്പോ​ഴ​ല്ലാ​തെ മൊ​സ്സ്യു ഗിൽ​നോർ​മാൻ അയാ​ളെ​പ്പ​റ്റി ഒന്നും മി​ണ്ടാ​റേ ഇല്ല. മകനെ തി​ക​ച്ചും നിർ​ധ​ന​നാ​ക്കി തി​രി​ച്ചേ​ല്പി​ക്കു​മെ​ന്ന ശിക്ഷ കാ​ണി​ച്ചു പൊ​ങ്മേർ​സി​യെ​ക്കൊ​ണ്ടു മക​നു​മാ​യി മേലാൽ കാ​ണാ​തി​രു​ന്നു​കൊ​ള്ളാ​മെ​ന്നു് അദ്ദേ​ഹം ഉട​മ്പ​ടി ചെ​യ്യി​ച്ചു. ഗിൽ​നോർ​മാൻ​വം​ശ​ക്കാ​രെ​സ്സം​ബ​ന്ധി​ച്ചേ​ട​ത്തോ​ളം, പൊ​ങ്മേർ​സി പ്ലേ​ഗു​രോ​ഗം പി​ടി​ച്ച​വ​നാ​ണു്, ഈ ശാ​ഠ്യ​ങ്ങൾ​ക്കു കീ​ഴ​ട​ങ്ങി​യ​തിൽ കേർ​ണൽ​ക്കു പക്ഷേ, തെ​റ്റു പറ്റി​യി​രി​ക്കാം; പക്ഷേ, ആ ചെ​യ്യു​ന്ന​തു ധർ​മ​മാ​ണെ​ന്നും തന്നെ​യ​ല്ലാ​തെ മറ്റാ​രേ​യും അതിനു ബലി കൊ​ടു​ക്കു​ന്നി​ല്ല​ല്ലോ എന്നും കരുതി അയാൾ അവയെ അനു​സ​രി​ച്ചു.

മൊ​സ്സ്യു ഗിൽ​നോർ​മാ​ന്റെ സ്വ​ത്തു് അധി​ക​മൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു; പക്ഷേ, അദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ മൂത്ത മക​ളു​ടെ സ്വ​ത്തു് അത്ര കു​റ​ച്ചൊ​ന്നു​മ​ല്ല. അപ​രി​ണീ​ത​യാ​യി​രു​ന്ന ആ സ്ത്രീ​ക്ക് അമ്മ​യു​ടെ വഴി​യാ​യി വളരെ മു​ത​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു; അതി​ന്നെ​ല്ലാം ശരി​യായ അവ​കാ​ശി, ആ അനു​ജ​ത്തി​യു​ടെ മക​ന​ല്ലാ​തെ മറ്റാ​രു​മ​ല്ല​താ​നും. മരി​യു​സു് എന്നു പേരായ ആ ആൺ​കു​ട്ടി​ക്ക് ഒര​ച്ഛൻ തനി​ക്കു​ണ്ടെ​ന്ന​ല്ലാ​തെ വേ​റെ​യൊ​ന്നും അറി​വി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. അതി​നെ​പ്പ​റ്റി ആരും അവ​നോ​ടു മി​ണ്ടാ​റി​ല്ല. ഏതാ​യാ​ലും മു​ത്ത​ച്ഛൻ കൂ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​കാ​റു​ള്ള ഓരോ ഇട​ങ്ങ​ളിൽ​നി​ന്നു മന്ത്രി​ക്ക​ലു​ക​ളും സൂ​ച​ന​ക​ളും കൺ​ചി​മ്മ​ലു​ക​ളു​മാ​യി ക്ര​മേണ ആ കു​ട്ടി​യു​ടെ ഉള്ളിൽ കാ​ര്യം തെ​ളി​ഞ്ഞു​വ​ന്നു​തു​ട​ങ്ങി; ഒടു​വിൽ വാ​സ്ത​വ​സ്ഥി​തി​യു​ടെ ചില ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളൊ​ക്കെ മന​സ്സി​ലാ​യി; ആ ചെ​റു​കു​ട്ടി ശ്വ​സി​ക്കു​ന്ന വാ​യു​ത​ന്നെ​യാ​ണെ​ന്നു പറ​യാ​വു​ന്ന ആവക ആലോ​ച​ന​ക​ളും അഭി​പ്രാ​യ​ങ്ങ​ളും അക​ത്തേ​ക്കൂ​റി​വീ​ണു. പതു​ക്കെ തു​ള​ഞ്ഞു കട​ന്നു, മന​സ്സിൽ പറ്റി​യ​തോ​ടു​കൂ​ടി, ലജ്ജ​യോ​ടും വേ​ദ​ന​യോ​ടും​കൂ​ടി മാ​ത്ര​മേ അച്ഛ​നെ​പ്പ​റ്റി വി​ചാ​രി​ക്കാൻ കഴിയൂ എന്ന നില വന്നു​കൂ​ടി.

ഇങ്ങ​നെ വളർ​ന്നു​വ​രു​മ്പോൾ രണ്ടോ മൂ​ന്നോ ദിവസം കൂ​ടു​മ്പോൾ ഒരു ദിവസം കേർണൽ പതു​ക്കെ പു​റ​പ്പെ​ട്ടു. തട​വിൽ​നി​ന്നു ചാ​ടി​പ്പോ​രു​ന്ന ഒരു കള്ള​പ്പു​ള്ളി​യെ​പ്പോ​ലെ, ഉപാ​യ​ത്തിൽ പാ​രി​സ്സിൽ വന്നു, മരി​യു​സ്സി​ന്റെ വലി​യ​മ്മ മരി​യു​സ്സി​നേ​യും കൂ​ട്ടി പള്ളി​യി​ലേ​ക്കു പോ​കു​ന്ന സമയം നോ​ക്കി സാ​ങ്സുൽ പി​സ്സി​ന്ന​ടു​ത്തു് ഒരു ഭാ​ഗ​ത്തു വന്നു​കൂ​ടും. അവിടെ, ആ വലി​യ​മ്മ തി​ര​ഞ്ഞു​നോ​ക്കി​യാ​ലോ എന്നു ഭയ​പ്പെ​ട്ടു​കൊ​ണ്ടു്, അന​ങ്ങാ​തെ, ശ്വാ​സം കഴി​ക്കാൻ​കൂ​ടി ധൈ​ര്യ​മി​ല്ലാ​തെ, ഒരു തൂ​ണി​നു പി​ന്നിൽ ഒളി​ച്ചു​നി​ന്നു് ആ കു​ട്ടി​യെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു നോ​ക്കും. കല​കെ​ട്ടിയ യു​ദ്ധ​ഭ​ട​ന്നു് ആ അപ​രി​ണീ​ത​വൃ​ദ്ധ​യെ പേ​ടി​യാ​യി​രു​ന്നു.

ഈ വര​വിൽ​നി​ന്നാ​ണു് അയാ​ളും വെർ​നോ​ങ്ങി​ലെ മതാ​ചാ​ര്യ​നു​മാ​യി കൂ​ട്ടു​കെ​ട്ടു തു​ട​ങ്ങി​യ​തു്.

സാ​ങ്സുൽ​പി​സ്സി​ലെ ഒരു കീ​ഴു​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥൻ അയാൾ ആ കു​ട്ടി​യെ നോ​ക്കി​ക്കാ​ണു​ന്ന​തും, അയാ​ളു​ടെ കവി​ള​ത്തു​ള്ള കലയും, കണ്ണിൽ കണ്ണീർ നി​റ​യ​ലും കണ്ടു മന​സ്സി​ലാ​ക്കാ​റു​ണ്ടു്. ആ കാ​വ​ല്ക്കാ​ര​ന്റെ സഹോ​ദ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു മതാ​ചാ​ര്യൻ. അത്ര​യും പു​രു​ഷ​ത്വ​മു​ള്ള ആ മനു​ഷ്യൻ ഒരു സ്ത്രീ​യെ​പ്പോ​ലെ കര​യു​ന്ന​തു കണ്ടു് ആ കാ​വ​ല്ക്കാ​ര​നു ദയ തോ​ന്നി. ആ മനു​ഷ്യ​ന്റെ മുഖം അയാ​ളു​ടെ ഉള്ളിൽ പതി​ഞ്ഞു, ഒരു ദിവസം ആ കാ​വ​ല്ക്കാ​രൻ വെർ​നോ​ങ്ങി​ലു​ള്ള മതാ​ചാ​ര്യ​നെ കാണാൻ ചെ​ന്നി​രു​ന്ന സമ​യ​ത്തു കേർണൽ പൊ​ങ്മേർ​സി​യെ പാ​ല​ത്തി​ന്മേൽ വെ​ച്ചു യദൃ​ച്ഛ​യാ കണ്ടു​മു​ട്ടി, സാങ് സുൽ​പി​സ്സിൽ വെ​ച്ചു കാ​ണാ​റു​ള്ള ആളാ​ണ​തെ​ന്നു മന​സ്സി​ലാ​ക്കി, അയാൾ വി​വ​ര​മെ​ല്ലാം മതാ​ചാ​ര്യ​നോ​ടു പറ​ഞ്ഞു; അവർ രണ്ടു​പേ​രും​കൂ​ടി എന്തോ ഉപാ​യ​ത്തി​ന്മേൽ കേർ​ണ​ലി​നെ വീ​ട്ടിൽ ചെ​ന്നു കണ്ടു. അങ്ങ​നെ അവർ പി​ന്നെ​യും ഇട​യ്ക്കി​ട​യ്ക്കു ചെ​ല്ലാൻ തു​ട​ങ്ങി. ആദ്യ​ത്തിൽ അധി​ക​മൊ​ന്നും മി​ണ്ടാ​തി​രു​ന്ന കേർണൽ, ഒടു​വിൽ തന്റെ മന​സ്സി​ലു​ള്ള​തെ​ല്ലാം തു​റ​ന്നു പറ​ഞ്ഞു; ക്ര​മ​ത്തിൽ കാ​വ​ല്ക്കാ​ര​നും മതാ​ചാ​ര്യ​നും ചരി​ത്രം മു​ഴു​വൻ അറി​യാ​നി​ട​യാ​യി; സ്വ​ന്തം മക​ന്റെ ഭാ​വി​ക്ഷേ​മ​പൂർ​ണ​മാ​കു​വാൻ​വേ​ണ്ടി അയാൾ തന്റെ സു​ഖ​ത്തെ ബലി​ക​ഴി​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ന്നു് അവർ കണ്ടു. ഇതു​കാ​ര​ണം മതാ​ചാ​ര്യൻ അയാളെ സ്നേ​ഹ​ത്തോ​ടും ബഹു​മാ​ന​ത്തോ​ടു​കൂ​ടി കരു​തി​പ്പോ​ന്നു; പോ​ങ്മേർ​സി​ക്കും മതാ​ചാ​ര്യ​ന്റെ മേൽ ഇഷ്ടം തോ​ന്നി. അത്ര​യ​ല്ല, രണ്ടു പേരും നല്ല സ്ഥി​ര​ത​യും സൗ​ശീ​ല്യ​മു​ള്ള​വ​രാ​യ​തു​കൊ​ണ്ടു്, ഒരു വൃ​ദ്ധ​നായ മതാ​ചാ​ര്യ​നും ഒരു വൃ​ദ്ധ​നായ യു​ദ്ധ​ഭ​ട​നു​മെ​ന്ന​പോ​ലെ അത്ര​മേൽ അന്യോ​ന്യം കൂ​ടി​ച്ചേ​രു​ക​യും ഒന്നാ​യി യോ​ജി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന വേറെ രണ്ടു​പേർ ഉണ്ടാ​വാൻ തര​മി​ല്ല. ഒരാൾ ഈ ഭൂ​മി​യി​ലു​ള്ള തന്റെ രാ​ജ്യ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി ജീ​വി​തം ഉഴി​ഞ്ഞു​വെ​ച്ചു; മറ്റേ ആൾ സ്വർ​ഗ​ത്തി​ലു​ള്ള തന്റെ രാജ്യത്തിനുവേണ്ടി-​ഇതേ വ്യ​ത്യാ​സ​മു​ള്ളൂ.

കൊ​ല്ല​ത്തിൽ രണ്ടു തവണ, വർ​ഷാ​രം​ഭ​ദി​വ​സ​വും സെ​യ്ന്റു ് ജോർ​ജ്ജ് പെ​രു​ന്നാൾ ദി​വ​സ​വും മരി​യൂ​സു് അച്ഛ​ന്നു മു​റ​യ​നു​സ​രി​ച്ച് ഓരോ കത്തെ​ഴു​തും; അതിലെ വാ​ച​ക​ങ്ങൾ വലി​യ​മ്മ​യാ​ണു് പറ​ഞ്ഞു​കൊ​ടു​ക്കാ​റു്. അവ​യെ​ല്ലാം ഏതോ ഒരു പഴ​ഞ്ചൊൽ​പ്പു​സ്ത​ക​ത്തിൽ​നി​ന്നു പകർ​ത്തി​യ​വ​യാ​ണെ​ന്നേ തോ​ന്നു. ഇതിനു മാ​ത്ര​മേ മൊ​സ്സ്യു ഗിൽ​നോർ​മാ​ന്റെ അനു​വാ​ദ​മു​ള്ളു. അവ​യ്ക്ക് അച്ഛൻ അയ​യ്ക്കാ​റു​ള്ള വാ​ത്സ​ല്യ​പൂർ​ണ​ങ്ങ​ളായ മറു​പ​ടി​ക​ളെ​യെ​ല്ലാം മകൻ വാ​യി​ച്ചു​നോ​ക്കാ​തെ കീ​ശ​യി​ലേ​ക്കു തി​രു​കും.